Zonnebrand
PUROL
'I
WEER VREDESSTEMMING IN EUROPA
DUITSCHLAND BETAALT NIET.
ONTMOEDIGENDE SLOTZITTING TE
GENEVE.
ENTHOUSIASTE ONTVANGST VAN HET
PACT VAN VIER.
„MINDER BELANGRIJK"
JAPAN TEGEN ONBEPERKT VERBOD VAN
HET LUCHTBO MBARDEMENT.
DE DRIE TE PARIJS.
VRIJDAG 9 JUNI 1933
SAMENWERKING.
de AANSTAANDE JAMBOREE.
HET WERELDKAMP DER
PADVINDERS.
DE ONRUST OP CUBA.
VERNIEUWING VAN HET
MEXICAANSCHE PARTIJWEZEN.
WASHINGTON EN DE KWESTIE DER
OORLOGSSCHULDEN".
KABINET AZANA AFGETREDEN.
DE AANSLAG OP VENIZELOS.
Een onderhoud met den staatsman.
NOG MAAR 60.000 BANDIETEN IN
MANDSJOERIJE.
DE INTERNATIONALE ARBEIDS-
CONFERENTIE.
Mr. Cort van der Linden onder
voorzitter,
BOLIVIA IN CONFLICT MET
ARGENTINIË.
Van 1 Juli af worden voor verplichtingen ontstaan voor 15 Juli 1931 geen
deviezen meer beschikbaar gesteld. Storting der verschuldigde
marken in een conversiekas.
DE STILLHALTECREDIETEN ZIJN
UITGEZONDERD.
Op 13 Juni een nieuwe conferentie
te Londen.
HENDERSON HOUDT MOED.
Mac Donald's ontwerp grondslag
van een a.s. conventie.
DE CONFERENTIE HEDEN
BEGONNEN.
DE „EERLOOZEN".
WANNEER DE REHABILITATIE?
Het pact van. vier, de overeenkomst, waarbij
de vier groote West-Europeesche mogendhe
den zich verplichten om alle kwesties, welke
haar aangaan, in gemeenschappelijk overleg te
regelen en om, binnen het kader van den vol
kenbond, een politiek van effectieve samen
werking tot handhaving van den vrede te voe
ren, is dan eindelijk te Rome geparafeerd.
Het was een lange lijdensweg, welke het
pact moest bewandelen, alvorens dit stadium,
kon bereikt worden en aldus het vooruitzicht
kon geopend worden, dat op de parafeering
ook de ratifcatie zou volgen. Maar het schijnt,
dat nu alle moeilijkheden voor dezen laatsten
beslissenden stap wel uit den weg geruimd
zijn, zoodat binnenkort een nieuw vredesin-
strument zijn heilzame werking op Europa's
pacificatie zal kunnen uitoefenen.
Juist echter wijl zooveel moeilijkheden over
wonnen moesten worden, komt men bij de be
oordeeling van dit pact voor de penibele vraag
te staan, of men het als staatsstuk op zich zelf
kan beoordeelen, dan wel verplicht is zijn eind-
meening mede afhankelijk van de wordings
geschiedenis te maken. Voor de diepere betee-
kenis van het overigens toch belangrijke do
cument maakt dit een essentieel verschil uit,
vooral wijl de ontwerp-redactie en de eind-
formuleering hemelsbreed van elkaar verschil
len, en men zich zelfs niet geheel aan den in
druk kan onttrekken, dat het wezenlijke doel,
waarvoor het pact van vier aanvankelijk door
Mussolini, ongetwijfeld in de nauwste samen
werking met de Duitsche staatslieden werd
opgesteld, door de van Fransche zijde ge-
wenschte wijzigingen, allerminst bereikt is.
In den loop der vaak moeizame besprekin
gen is het pact geëvolueerd; van een instru
ment, met behulp waarvan in de nauwste
samenwerking tusschen Parijs, Rome, Berlijn
en Londen zelfs het territoriale statuut van
Europa aan grondige wijzigingen zou kunnen
onderworpen worden, tot een document, dat
een bevestiging en gelukkig ook een aanmer
kelijke versterking van alle reeds bestaande
Vredelievende overeenkomsten, bijzonder zou
den we zeggen van het verdrag van Locarno is.
Deze ontwikkeling leidt er toe, dat de beoor-
deelaar voor een zuiver inzicht in de beteeke-
nis van het pact te rade gaat bij die landen,
welke het met eigen specifieke bedoelingen
ontworpen hebben. En dan moet men erken
nen, dat, heel begrijpelijk overigens, de indruk
in Duitschland zeker niet ongunstig is. Men
spreekt er van een „verwaterd" pact, maar
zelfs in de redactie, welke het ten slotte ge
kregen heeft, is men tevreden met het resul
taat en de deskundige voor de buitenlandsche
politiek van het nationaal-socialisme, Alfred
Rosenberg, spreekt van „het wellicht belang
rijkste verdrag, dat sinds veertien jaar in
Europa gesloten is.'
Een kwalificatie, welke vooral door de moti
veering: dat men nu eindelijk de dorre vlakte
der algemeenheden verlaten heeft om tot den
rijpen kern van het probleem door te dringen
een specifieke waarde krijgt. In elk geval
heeft Duitschland nu de zoo vurig begeerde
tien jaren gekregen om aan den binnenland-
schen heropbouw te werken. In dien tijd kan
het zich inwendig sterk maken, om daarna
met te meer kracht zijn wenschen op den voor
grond te brengen. Maar intusschen kunnen
ook, door een voortdurend en nauw contact
tusschen de groote mogendheden, door een
innige samenwerking de penibelste vraagstuk
ken rijp voor de oplossing gemaakt worden.
Wordt dan ook het pact beleefd in den geest,
welke het bezielen moet om het volle kracht
te geven, dan zal het inderdaad tot Europa's
vrede bijdragen. Zelfs al zullen zich, heel men-
schelijk, in die lange periode up en downs in
de betrekkingen tusschen de rechtstreeks bij
het pact betrokkenen voordoen.
Belangrijker intusschen is nog de meening,
welke de staatsman, die het initiatief tot het
pact genomen heeft: Mussolini, over het be
reikte resultaat koestert. En de duce heeft
zich daarover in den Italiaanschen senaat dui
delijk en ondubbelzinnig uitgelaten. Zelfs al
heeft hij niet alles verkregen, wat hem, als een
der geniaalste werkelijkheidspolitici van den
modernen tijd voor oogen stond, toch is hij te
vreden genoeg met het mindere, dat hij met
taaie volharding heeft weten te verwezen
lijken.
Zelf heeft hij de strekking van het pact uit
voerig toegelicht. Het politieke gedeelte van
het pact van vier, aldus Mussolini, is vastge
legd in de eerste drie artikelen. Dit vastleggen
heeft natuurlijk veel tijd en onderhandelingen
geëischt. Bij de invoeging van artikel 19, waar
in de mogelijkheid is opgenomen van een
vreedzame revisie en dat begeleid is door de
artikelen 10 en 16, waren in den aanvang en tij
dens de onderhandelingen de grootste tegen
standen te overwinnen.
tikeirf1-et einde der onderhandelingen gaf ar-
meeste mieU^. on^aPeninS beHtreft d
op het ooeenhi'i In eenlge landen WOrdt
nistischen veidtolf611 heftigen anti-revision-
geet de concessies |eho"den' Maar men ver-
groote redevoering' m ?Jn r?
daan. De Tsjechisch*^ ParlemenJ, hfef g*"
sche zaken heeft een V? bultenJald"
der vredesverdragen aan den gan^. Men heeft
beweerd, dat de redactie van hef pact geliik
dat is geparafeerd ver afwijkt van dén oor-
«pronkelijken tekst. Dc.t was in zekeren zin
onvermijdelijk. Maar een aandachtige bestu
deering der teksten leidt tot het constateeren
van het feit, dat de grondbeginselen gebleven
?ijn. Dit is zoo met de verplichting van een
politiek van samenwerking tusschen de vier
mogendheden en de andere staten, gelijk is
Vastgelegd in artikel 1. Dit is zoo artikel 2
met het riteeren van artikel 19, dat de moge
lijkheid geeft van een nieuw onderzoek der
onuitvoerbaar geworden verdragen. Dat is ten
Slotte het geval met de behandeling van het
ontwapeningsprobleem, wanneer de ontwape
ningsconferentie niet tot het doel leidt (ar i-
kel 3).
Het bereiken van overeenstemming over ar
tikel 3 was bijzonder moeilijk. In de ten slotte
tot stand gekomen formule geven de vier re
geeringen wederom uitdrukking aan haar wil
Om al het mogelijke te doen, opdat de ontwa
peningsconferentie tot gunstige resultaten
leidt: de verklaring van 1 December 1932, die
betrekking heeft op de rechtsgelijkheid van
duitschland en de andere ontwapende landen
«hoet feitelijke beteekenis krijgen.
Het is duidelijk, dat door het mislukken van
Üe ontwapeningsconferentie een moeilijke, een
onhoudbare situatie zou worden geschapen.
Voor dit geval stelt artikel 3 vast, dat Frank-
riik. Duitschland en Italië de behandeling van
bet probleem onder elkander ter hand zullen
hemen, natuurlijk met de verschuldigde inacht
neming van alles, wat de andere mogendheden
betreft. Het pact der vier mogendheden biedt
hp deze wijze een krachtige vredeswaarborg
Voor alle Europeesche staten.
Het pact duurt 10 jaar en kan ongelimiteerd
*orden verlengd. In deze ongelimiteerdheid
Van duur is noodzakelijkerwijze het opnemen
Van een voortgaande aanpassing der verdra
gen aan de eischen van de nieuwe politieke en
•conomische omstandigheden van belang.
Wanneer men Duitschland zou opleggen om
binnen een zwaar bewapend Europa, eeuwig
ontwapend te blijven, zou de erkenning der
rechtsgelijkheid als ironie klinken en zijn po
sitie als gelijke onder gelijken in den volken
bondsraad zou tot een droeve fictie worden.
Na aldus een toelichting tot het pact zelf
gegeven te hebben, legde Mussolini den na
druk op de internationale politieke beteekenis
van het geparafeerde verdrag. En het is zeker
merkwaardig, dat hij deze vooral ziet in de nu
geschapen dubbele mogelijkheid van een pa-
cificeerende toenadering tusschen Parijs en
Rome en anderzijds tusschen Berlijn en Parijs.
Men kan zelfs op grond van Mussolini's rede
in den senaat zeggen, dat die toenadering reeds
volop aan den gang is, en de Fransche bladen
wijzen er met heel bijzondere voldoening op,
dat Frankrijk gisteren, voor het eerst sinds
vele jaren, in den Italiaanschen senaat is toe
gejuicht. Daardoor is inderdaad een betere
atmosfeer geschapen, wat niet alleen voor de
ontwapeningsconferentie, die nu eenige weken
op vacantie zal gaan, maar evenzeer voor de
economische conferentie, welke Maandag te
Londen zal bijeenkomen, van onschatbare
waarde is.
Een betere sfeer! Dat kan ongetwijfeld het
groote succes van het initiatief van Mussolini
worden. Ook in Duitschland klinken stemmen,
o.m. die van Hitier en Goering, welke in een
toenadering tot Frankrijk den besten waar
borg voor den vrede in Europa zien.
Daarom is een zeker, gematigd optimisme
voor de toekomst gerechtvaardigd, mits men
niet meene, 'dat reeds, als door een wonder,
alle tegenstellingen in Europa opgeheven zijn.
Verre van daar. Het pact is juist, zooals Mus
solini waarschuwde opgesteld om de bestaande
en de nog eventueel opkomende moeilijkheden
stuk voor stuk tot oplossing te brengen. Door
samenwerking.
Samenwerking eischt vertrouwen, maar sa
menwerking schept ook vertrouwen. Dat wordt
op dit moment wederom diep gevoeld. En als
in den geest de moeilijke Europeesche proble
men aangevat worden, kunnen zij opgelost
worden. Alles zal ten slotte afhangen van den
geest, waarin het nieuwe pact door de verant
woordelijke staatslieden beleefd wordt.
De toebereidseden te Goedoeloe.
BOEDAPEST, 8 Juni. (R.O.) De internatio
nale padvinders-jamboree, die om de 4 jaar
gehouden wordt, en dit jaar, zooals men weet,
zal plaats hebben te Goedoelloe, in de nabij
heid van Boedapest, van 1 tot 15 Augustus a.s.,
zal onder leiding staan van graaf Paul Teleki,
oud-minister-president van Hongarije.
De kampleiding verwacht, dat 30.000 pad
vinders uit verschillende landen hier bijeen
zullen komen. Zij heeft tot haar beschikking
een eigen brandweer, hospitaal, kamppolitie,
voedselvoorziening enz.
Speciale wegen en telefoonleidingen zijn
aangelegd en een radio-station is gebouwd,
voor het uitzenden en ontvangen van berich
ten.
Goedoelloe is een plaatsje van 12.000 inwo
ners en per trein en tram van Boedapest uit
te bereiken. Het kamp dat gelegen is in de
prachtige omgeving van de voormalige ko
ninklijke zomer-residentie, strekt zich uit over
een oppervlakte van ruim drie vierkante K.M.
De officieele opening op 2 Augustus a.s. zal
geschieden in aanwezigheid van den rijksbe
stuurder Horthy en den „chief scout", lord
Baden Powell. De dagen zullen worden gevuld
met demonstraties door de padvinders uit de
verschillende landen en des Zondags zullen
godsdienstoefeningen in de open lucht worden
gehouden.
In groepen zullen de padvinders ook de stad
Boedapest en andere bezienswaardige plaat
sen in Hongarije bezichtigen.
Het kamp zal dagelijks voor bezoekers toe
gankelijk zijn.
Op 17 Juni wordt door den Hongaarschen
padvindersbond een landelijke jamboree-dag
gehouden, met fakkeloptochten en kampvuren,
als voorbereiding en opwekking tot deelneming
aan de internationale bijeenkomst.
Over eventueele overtredingen tegen de dis
cipline-voorschriften beslist een krachtens ver
ordening van den kampcommandant ingestelde
speciale disciplinaire rechts-commissie
Inzake de buitenlandsche deelneming deelt
de jamboree-leiding nog mede, dat de Fran
sche padvinders, die met ruim 2.000 personen
aanwezig zullen zijn, in een gemeenschappelijk
kamp zullen worden ondergebracht, teneinde
de vele en grootsche demonstraties gemakke
lijker te kunnen uitvoeren.
Uit Polen komen 1500 a 2000 deelnemers. Zij
brengen drie gewone vliegtuigen, 7 zweefvlieg
tuigen en 1000 postduiven mee.
De Finsche padvindersgroef) zal in zijn kamp
drie Finsche stoombaden bezitten. Een groep
van 100 Hongaarsche padvinders zal nationale
liederen en dansen uitvoeren. 300 leiders heb
ben taalcursussen gevolgd en kunnen in to
taal met 13 talen overweg, teneinde de vreem
delingen van dienst te zijn.
Op het kampeerterrein zijn elf artesische
bronnen aangeboord, die het geheele kamp
van een voldoenden watervoorraad voorzien.
De kampleiding heeft maatregelen getroffen,
dat de belangwekkendste gebeurtenissen van
de internationale bijeenkomst worden vastge
legd in een geluidsfilm. Door de Hongaarsche
posterijen wordt natuurlijk ook een speciale
serie postzegels, betreffende de Jamboree, uit
gegeven.
'V erklaring van den president.
8 Juni- (V.D.) De Cubaansche
Lrardo Machado, heeft gisteren een
verklaring gepubliceerd, waarin
1?*'v1JPj?lde Politieke hervormingen
worden aangekondigd en het voornemen te
kennen wordt gegeven tot instelling van een
vice-president m de Cubaansche republiek
In welingelichte kringen beschouwt men
deze verklaring als het gevolg van de daad
werkelijke inmenging der Vereenigde Staten
in de binnenlandsche politiek van Cuba, daar
de vele onlusten in den laatsten tijd herhaal
delijk hebben geleid tot uitbarstingen en ver
lies van menschenlevens.
Men neemt aan, dat president Machado
voornemens is af te treden, wanneer een vice-
president is geïnstalleerd.
Behalve de „coalitie der revolutionnairen
heeft ook de vroegere Mexicaansche „nationa
listische democratische partij" zich gereorgani
seerd. In haar nieuwe program belooft zij te
werken „voor grondwetswijziging, verzekering
van de heloofs- en gewetensvrijheid en afschaf
fing van alle, den godsdienst "en de gewetens
vrijheid beperkende wetten".
WASHINGTON, 7 Juni (R.O.) De kwestie der
oorlogsschulden wordt hier in tegenstelling
met de opvattingen van Parijs en Londen als
minder belangrijk beschouwd.
President Roosevelt denkt er niet aan het
voorbeeld van Hoover te volgen en den Euro-
peeschen mogendheden een moratorium op te
dringen.
Zouden de debiteur-staten geen juiste voor
stellen te Washington indienen, dan zal het
Witte Huis zich daarom geen bizondere zorgen
maken, maar van betalingsweigeringen even
tueel slechts kennis nemen.
De Amerikaansche regeering is van meening,
dat het bedrag der oorlogsschulden een veel te
gering percentage uitmaakt van het wereldhan
delsbedrag, om voor een nieuwe regeling der
wereld-valuta noodzakelijk te zijn.
In het algemeen mag de stabilisatie niet over
ijld geschieden. Ieder land moet veeleer aller
eerst tot een juiste verhouding tusschen zijn
eigen groothandelsindex geraken, alvorens een
vaste verhouding tusschen de wereldvaluta's ge
vonden kan worden.
Roosevelt en het congres
WASHINGTON, 7 Juni (R.O.) Het einde van
de tegenwoordige zittingsperiode van het con
gres, dat algemeen nabij geacht werd, is de
laatste dagen weer twijfelachtig geworden.
Zoowel wegens de nieuwe regeling der uit-
keeringen voor de oudstrijders alsook wegens
de belastingen die tot betaling van de rente en
tot amortisatie van de uitgaven voor het werk
verschaffingsprogram moeten dienen, bestaan
tusschen de regeering en een deel van het par
lement nog ernstige meeningsverscbillen.
Daar het Witte Huis het congres noch ont
binden. noch naar huis kan sturen, zal het even
tueele besluiten, welke het moeizaam verkregen
evenwicht in de nieuwe bondsbegrooting zou
den kunnen verstoren, terstond met zijn veto
beantwoorden.
MADRID, 8 Juni (R.O.) Het kabinet-Azana
is afgetreden, nadat de president der republiek,
Alcala Zamora, het verlangen had geuit, de
republikeinsche groepen te raadplegen, alvo
rens zekere ministerie-wisselingen te aanvaar
den, welke door den eersten minister waren
voorgesteld.
ATHENE, 8 Juni (R.O. De correspondent van
Reuter heeft een onderhoud gehad met Veni-
zelos, na den revolveraanslag die op hem ge
pleegd is.
„Mijn vrouw en ik waren op den terugweg
naar Athene", aldus de Grieksche staatsman,
„toen ik een groote groene zeven-persoonsauto
voor ons zag. De moordenaars lieten mijn wagen
voorbijrijden en plaatsten zich toen zelf tusschen
mijn auto en die van mijn geleiders.
Nauwelijks was dit geschied of zij begonnen
te schieten. Indachtig aan den aanslag, die
reeds vroeger op mij was gepleegd, nam ik mijn
vrouw in de armen en wij gingen pJat op den
bodem van de auto liggen.
Mijn lijfwacht gelastte den chauffeur te stop
pen, doch deze gaf hieraan geen gehoor.
De moordenaars hadden intusschen even op
gehouden met schieten om hun wapens opnieuw
te laden, waarna zij ons gedurende drie mijl
bleven beschieten.
Drie autobussen met passagiers reden ons
voorbij, doch deze namen geen notitie van ons
en gaven er blijkbaar de voorkeur- aan, buiten
schot te blijven.
Steeds spoorde ik mijn chauffeur tot grooter
snelheid aan en ondanks het feit, dat hij gewond
was, heeft hij ons naar het evangelisch zieken
huis kunnen brengen.
Bij aankomst aldaar bleek, dat mijn vrouw
slechts licht gewond was en dat haar toestand
bevredigend is.
De politie doet nog steeds ijverig nasporingen
naar de aanvallers. Openbare bijeenkomsten en
vergaderingen zijn verboden.
DAIREN, 8 Juni (R.O.) Volgens het blad
„Dairen Shimbum" zijn er thans naar schat
ting „slechts" 60.000 bandieten in Mandsjoerije
tegen 230.000 verleden jaar.
De nog bestaande bandietenbenden hebben
gebrek aan munitie en leven in kommervolle
omstandigheden. Feitelijk zijn zij niet anders
meer dan gewapende landloopers. In de pro
vincie Heilung Kiang, waar vroeger de ban
dieten zeer talrijk waren, zijn er thans nog
slechts 3000.
GENèVE. 8 Juni. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT.) Op de internationale arbeidscon-
ferentie werd vandaag onze landgenoot mr,
Cort van der Linden tot ondervoorzitter der
conferentie gekozen als vertegenwoordiger van
de werkgeversgroep i nhet presidium. Mr. Cort
van der Linden werd tevens plaatsvervangend
lid van de voorstellencommissie, die ook onzen
landgenoot, het lid der tweede kamer Kupers,
als vertegenwoordiger der arbeidersgroep in
haar midden heeft.
Interessant is, dat de arbeidersgroep dit jaar
weder het eerste kamerlid, den heer Serrarens,
in het bureau der arbeidersgroep heeft geko
zen. Ook vroeger maakte Serrarens reeds een
paar malen deel uit van het bureau der groep,,
doch eenige jaren geleden was er aan dezen
toestand een einde gekomen en waren alle
arbeidersvertegenwoordigers, die niet tot de
richting van het I.V.V. behoorden, uit het
bureau geweerd. De gebeurtenissen in Duitsch
land, waardoor thans Duitschland en Italië in
de arbeidersgroep in scherpe oppositie tegen
de vertegenwoordigers van bet I.V.V. staan,
zullen waarschijnlijk de leiders der socialis
tische vakvereenigingen wel ertoe bewogen
hebben, een meer tegemoetkomende houding
jegens de Christelijke vakvereenigingen aan
te nemen, vooral omdat Serrarens bij de oude
strijdvraag van de erkenning der fascistische
arbeidersgedelegeerden als vertegenwoordigers
der Italiaansche arbeiders, steeds eenzelfde ne
gatieve standpunt als het I.V.V. heeft aange
nomen.
Nieuwe incidenten.
GENèVE, 8 Juni. (W.B.) Op de internationale
arbeidsconferentie kwam het heden middag ook
in de niet-officieele zitting der arbeidersgroep
tot incidenten tusschen de socialistische meer
derheid dezer groep en de Duitsche en Itali
aansche arbeidersvertegenwoordigers.
De meerderheid weigerde aan de werkcom-
missies der conferentie de Duitsche en Itali
aansche vertegenwoordigers als stemgerechtigde
leden te laten deelnemen.
Het voorstel van dr. Ley, de commissies even
als in vroeger jaren samen te stellen de Duit
sche arbeidersgedelegeerden waren op de vroe
gere conferenties in elf van de twaalf com
missies vertegenwoordigd werd verworpen.
De meerderheid weigerde eveneens den vroe-
geren gedelegeerde Leusehnr, die door de ar
beidersgroep zelf in den raad van beheer van
het I. A. B. was gekozen, als Duitsch arbei
dersgedelegeerde aan het werk der commissies
te laten deelnemen.
Dr.Ley en de fascistische gedelegeerde
Luigi Razza protesteerden met kracht tegen
deze onderdrukking van de minderheid door de
meerderheid.
Zonder dat de voorzitter, de Belgische so
cialistische leider Mertens, ingreep, werden
schimpwoorden tegen den Duitschen vertegen
woordiger geuit.
Dr. Ley verzocht den voorzitter tevergeefs,
hem tegen beleedigingen in bescherming te
nemen.
Daarop verklaarde dr. Ley ,dat de waardig
heid van zijn land hem verbood, nog langer aan
de discussie deel te nemen. De arbeidersgroep
ging daarna over tot de benoeming van de
leden der z.g. voorstellencommissie en der re
solutie-commissie. In geen van beiden zijn
Duitschland en Italië door gedelegeerden ver
tegenwoordigd.
Over beschieting van Argentijnsche
eigendommen.
BUENOS AIRES, 8 Juni (R.O.) In antwoord
op de klacht der Argentijnsche regeering, dat
tijdens het bombardement van Puerto Casada
in Paraguay, Argentijnsche eigendommen scha
de hadden bekomen, heeft de regeering van
Bolivia er op gewezen, dat, wijl zij in staat
van oorlog verkeert met Paraguay om het bezit
van den Gran Chaco, zij het recht heeft Para-
guayaansch grondgebied te bombardeeren.
Bolivia verklaart verder, dat het niet moge
lijk is militaire gebouwen te onderscheiden
van particulier eigendom.
In ieder geval is Bolivia van meening, dat
Casado een militaire plaats is, daar de haven
gebruikt wordt voor het rantsoeneeren van
Paraguayaansche troepen.
Aan het slot van het antwoord wordt voorge
steld, het conflict door arbitrage te laten be
slissen.
STOCKHOLM, 8 Juni (R.O.) De twee huizen
van den Zweedschen rijksdag hebben de Anglo-
Zweedsche handelsovereenkomst geratificeerd.
BERLIJN, 8 Juni 1933. (Eigen Tel.) Nadat ook
de vertegenwoordigers van de crediteuren op
korten en langen termijn in de bijeenkomst van
de vorige week met de directie van de Reichs-
bank eenstemmig ei'kend hebben, dat bij een
verdere daling van de goud- en de deviezen
reserves de volledige functie van de Reichs-
bank als centrale circulatiebankinstelling zou
worden geschaad, en het daarom gewenscht zou
zijn deze reserves geleidelijk aan te verhoogen,
heeft de Reichsbank thans aan de Duitsche
rijksregeering een schrijven gericht, waarin zij
de rijksregeering mededeelt, dat zij met ingang
van 1 Juli a.s. voor een voorbijgaande en hope
lijk korte periode de toekenning van deviezen
voor alle betalingen zal staken, die op ver
plichtingen betrekking hebben, die voor de
Julicrisis van 1931 ontstaan zijn. Uitgezonderd
hiervan zijn de bestaande stillhalte-overeenkom-
sten. Voor de stillhalte-vorderingen bestaat een
regeling.
Teneinde duidelijk te maken dat het tijdelijke
transfermoratorium een zuivere aangelegenheid
van algemeen volksbelang betreft, n.l. dat de
Reichsbank niet voldoende buitenlandsche de
viezen tot haar beschikking heeft, en het niet
om een staking van betalingen van particuliere
debiteuren gaat, heeft de rijksregeering een wet
afgekondigd, volgens welke de Duitsche debi
teuren verplicht worden hun betalingen in de
toekomst in rijksmarken te verrichten. De be
taalde markenbedragen worden in een bijzon
dere c«nversiekas zoolang beheerd, totdat weer
voldoende buitenlandsche valuta beschikbaar
zijn om de achterstallige transfer te verrichten.
Door deze oplossing van het probleem toont
j ..UJksreSeeriag, volgens haar meening, dui
delijk aan, dat zij de zekerheid van particuliere
eigendomsrechten niet aantast en dat het Duit
sche economisch leven den vasten wil heeft
de aangegane betalingsverplichtingen te vervul
len. Deze houding vjm Duitschland. zoo is men
alhier van meening, moet daarom des te meer
°P prijs worden gesteld, omdat in talrijke an
dere landen niet slechts transfer-, doch ook be
talingsmoeilijkheden aan de orde van den dag
zijn, terwijl in Duitschland op enkele uitzon
deringen na de debiteuren hun verplichtingen
in vollen omvang zijn nagekomen.
De vertegenwoordigers van crediteuren op
langen en korten termijn hebben zich bereid
verklaard ook in de toekomst met de Reichs
bank nauw contact te houden, en gezamenlijk
met haar te overleggen, wat tot verzachting en
indien mogelijk spoedige beëindiging van den
thans ingetreden toestand kan leiden. Tot deze
overwegingen hoort ook de kwestie van een
verdeeling van de hopelijk spoedig weer aan
groeiende deviezenvoorraden over de verschil
lende soorten van schulden.
In overleg met de Reichsbank komen de still-
haltecrediteuren reeds 13 Juni a.s. tot een be
spreking te Londen bijeen. De Reichsbank heeft
aan de vertegenwoordigers van de crediteuren
op langen termijn en aan de Bank voor In
ternationale, Betalingen in Bazel het verzoek
gericht eveneens in de komende week te Lon
den tot een bespreking bijeen te komen. De
Reichsbank zal bij deze besprekingen alles doen
wat in haar vermogen is om tot een oplossing
van de sedert lang verwachte en thans inge
treden transfererdsis bij te dragen. Zij zal daar
bij uitgaan van de beide principes, die de Ber-
lijnsche besprekingen met de vertegenwoor
digers eenparig hebben vastgesteld, n.l. 1, dat
de goud- en deviezenreserves van de Reichs
bank weer vermeerderd moeten worden en 2.
dat de loopende goederenhandel van Duitsch
land niet aan financieringsbeperkingen onder
worpen moet worden, omdat dan de belangrijk
ste bron van de deviezeninkomsten zou worden
afgesloten.
Onzekerheid aangaande
Youngen Dawesleening.
Wat de Young- en Dawesleeningen betreft,
deze vallen volgens den tekst van den maat
regel ook onder het transfermoratorium zelf.
Een bijzondere regeling voor deze beide lee
ningen is door de Reichsbank zelf nog niet ge
troffen. Zij laat dit aan latere onderhande
lingen over. Deze aangelegenheid moet de
Reichsbank dus met de rijksregeering regelen.
Er bestaat dus nog eenige onzekerheid aan
gaande beide leeningen.
GENèVE, 8 Juni. (VAN ONZEN CORRES
PONDENT). De algemeene commissie der ont
wapeningsconferentie is vandaag tot 3 Juli
uiteengegaan. Tevoren had de commissie op
voorstel van onzen landgenoot prof. dr. J. P. A.
Frangois als rapporteur der commissie voor de
beperking der militaire uitgaven een resolutie
aangenomen, waarin het besluit werd geno
men, dat reeds de eerste ontwapeningsconven
tie voorzieningen zou moeten bevatten met
betrekking tot 'n internationaal gecontroleerde
publicatie der militaire uitgaven, en waarin
verder aan den voorzitter Henderson de op
dracht werd gegeven bij zijn thans te Lon
den beginnende onderhandelingen met de ver
schillende delegaties ook de vraag te bespreken
of de eerste ontwapeningsconventie tevens ook
voorzieningen terzake van de beperking der
militaire uitgaven zou moeten bevatten, zooals
de Franschen gisteren hadden voorgesteld en
ongetwijfeld door de groote meerderheid der
algemeene commissie eveneens wordt ge
wenscht.
Daar Duitschland Engeland, Italië en Japan
zich echter tegen een onmiddellijke beperking
der militaire uitgaven hebben uitgesproken,
was het niet mogelijk het Fransche amendement
aan te nemen, zoodat de resolutie Frangois zich
tot een wensch naar onderhandelingen hierom
trent moest beperken.
Dit was blijkbaar een groote teleurstelling
voor de Fransche delegatie, die bij het vol
gende voorstel van Henderson, dat de alge
meene commissie thans besluiten zou, het ont-
werp-conventie MacDonald niet langer als
grondslag van discussies doch ook als grond
slag voor de besluiten der ontwapeningscon
ventie te aanvaarden, eenige bezwaren opwierp.
Eerst nadat Henderson uitdrukkelijk had
verzekerd dat de Franschen ook na aanneming
van zijn voorstel toch het recht zouden hebben,
zich tegen een conventie te verzetten, die niet
tevens bepalingen zou bevatten over een in
ternationaal gecontroleerde vermindering van
de wapenfabricage en van den wapenhandel
en over de beperking der militaire uitgaven,
gaf de Fransche delegatie haar toestemming,
dat Mac Donald's ontwerp-conventie van grond
slag van discussie tot grondslag der conventie
zelf gepromoveerd werd.
Het slot van de vergadering nam nog een
onverkwikkelijk verloop door dat de Japansche
gedelegeerde Sato, tot algemeene verrassing
een verklaring aflegde waarin hij het stand
punt der Japansche regeering ten opzichte van
het Engelsche ontwerp-conventie en 'daarmede
tevens ten opzichte van het geheele ontwa-
peningsvraagstuk nader uiteenzette.
Sato verklaarde, dat Japan aan een onbe
perkt verbod van het luchtbombardement,
waarover de meerderheid der conferentie het,
zooals bekend is eens geworden, zijn goedkeu
ring niet kan geven.
Voorwaarde voor deze goedkeuring is veel
eer: Ten eerste de volledige afschaffing van
de moederschepen voor vliegtuigen en het ab
solute verbod om oorlogsschepen als landings
terrein voor vliegtuigen te gebruiken en ten
tweede, bindende overeenkomsten, welke het
militaire gebruik van de burgerlijke lucht
vaart verhinderen
In het verder verloop van zijn verklaringen
oefende de Japansche vertegenwoordiger nog
maals scherpe critiek uit op de door het Lon-
densche verdrag geschapen regeling.
Sato's verklaringen werden algemeen op
gevat als een poging van Japan om zich thans
reeds voor eventueele besluiten der ontwape
ningsconferentie te vrijwaren.
Het verzet van den Japanschen gedelegeerde
achteraf tegen een belangrijke bepaling van
Mac Donald's ontwerp-conventie maakte een
ontmoedigenden indruk. De gedelegeerden van
Engeland en Amerika gaven vanmiddag aan
die ontstemming uitdrukking, ook al mochten
zij zich wel bereid verklaren met de Japan
sche delegatie in nadere besprekingen te tre
den over een mogelijk tegemoetkomen aan de
Japansche bezwaren.
Onmiddellijk na dit onverkwikkelijk debat
over het luchtbombardement en de moeder
schepen voor vliegtuigen sloot Henderson de
vergadering der algemeene commissie met een
korte mededeeling, dat deze op 3 Juli weder
zou bijeenkomen. Velen betwijfelen echter o£
dit wel mogelijk zal zijn, want de nog onop
gelost gebleven vraagstukken zijn nog zoo tal
rijk dat het bijna een utopie schijnt te gelooven,
dat Henderson tusschen de eerste en tweede
lezing een compromis zou kunnen tot stand
brengen, vooral daar de staatslieden te Londen
zoozeer door de vraagstukken der economische
conferentie zullen worden in beslag genomen,
dat zij niet zooveel tijd voor ontwapeningsbe
sprekingen zullen hebben als Henderson wel
zou wenschen.
PARIJS, 8 Juni. (R.O.) Havas meldt: De on
derhandelingen tusschen Frankrijk, Engeland
en Amerika, vertegenwoordigd door Daladier,
Boncour, Londonderry, Eden en Norman Da-
vis, op den Quai d'Orsay hebben van ochtend,
omstreeks half elf, een aanvang genomen.
Na de lunch, door Paul Boncour den Engel-
schen en Amerikaanschen vertegenwoordigers
aangeboden, werden de besprekingen hervat.
De gedachtenwisseling heeft, zooals men
weet, op belangrijke hangende kwesties, spe
ciaal op het ontwapeningsvraagstuk,, betrek
king. De aanwezigheid van Daladier bij de be
sprekingen doet vermoeden, dat het onderzoek
uiterst nauwkeurig zal zijn.
Niet alleen onder de Duitsche Katholieken,
maar ook in ons land baarde voor eenige weken
de in hechtenisneming van een aantal promi
nente katholieke persoonlijkheden groot opzien.
Zouden al die verwijten van verduisteringen,
oneerlijkheden en diefstallen van leidende ka
tholieke mannen op waarheid berusten? Men
moest het gerechtelijke onderzoek afwachten.
Thans zijn reeds vele, b.v. dr. Hermes, Th.
Esser, Verhülsdonck, na wekenlang in hechtenis
te zijn geweest, op vrije voeten gesteld.
Ten opzichte van den bekenden leider der
boeren dr. Hermes, die reeds bij zijn in hechte-
nisname aan het bestuur van de boerenvereeni-
gingen de verzekering gaf, dat hij bij al zijn
handelingen ten aanzien van de rijksgelden
voor de coöperaties geen persoonlijk voordeel
had nagestreefd, werd door het onderzoek be
vestigd, dat bij in geen enkel opzicht ongeoor
loofde handelingen heeft gepleegd.
Ook het disciplinair onderzoek tegen den
Oberbürgermeister van Keulen, dr. Adenauer,
heeft tot resultaat gehad, dat hij in alle ambts
aangelegenheden niets heeft gedaan, dat niet
behoorlijk door besluiten van den gemeenteraad
was goedgekeurd.
'tls wel bedroevend, dat ook de Katholieke
pers in Duitschland dusdanig onder „Vermund-
schaft" is gesteld, dat zij deze, als eerlooze aan
de kaak gestelde personen, niet kan rehabili-
teeren.
Hoe zou het er uitzien, als men het leven der
aanklagers en belasteraars dezer mannen nu
eens openbaar kon maken? Zouden zij er óók
zoo gunstig afkomen?
Priester en politiek'
Een Kipa-bericht uit München meldt:
Mgr. Maximiliaan ICaller, bisschop van het
Oost-Pruisische diocees Ermeland, heeft, zich
beroepend op de desbetreffende bepaling van
het Kerkelijk wetboek, een beschikking uit
gevaardigd, volgens welke alle geestelijken van
het diocees, die tot afgevaardigden in den
Kreistag of de gemeenteraden gekozen zijn,
hun ambten direct moeten neerleggen.
De beschikking wordt met een verwijzing
naar de tegenwoordige politieke verhoudin
gen gemotiveerd.
De strijd tegen het communisme.
WüRZBURG, 8 Juni. CW. B.) Bij een huiszoe
king bij communisten werden vandaag steek
en schietwapenen, benevens propaganda-mate-
riaal gevonden.
In verband hiermede werden 42 personen ge
arresteerd.
Tegen een deel der arrestanten wordt een
aanklacht wegens hoogverraad ingediend.
RECKLINGHAUSEN. 7 Juni. (H.N.) Een ka
tholiek geestelijke, welke de katholieke jeugd
den raad had gegeven, niet deel te nemen aan
de Schlageterfeesten, is in hechtenis genomen.
Vrijwilligesteunmaatregelen
met dwang
BERLIJN, 8 Juni. (W.B.) De stad Kassei had
kort geleden de begrooting voor maatschap
pelijk hulpbetoon met 1 millioen verminderd
en de ondersteuningstarieven op den stand
van 1927 teruggebracht om de begrooting dit
jaar in evenwicht te brengen.
Van nat. soc. zijde is daarop een vrijwillig
noodoffer van alle volkskringen gevorderd om
de hardheden, die door de korting ontstaan
zijn, op te heffen.
Verder moet het noodoffer middelen ver
schaffen voor een uitzending van 5000 kinderen
en een uitkeering voor het fonds „slachtoffers
van den arbeid."
De tarieven van het noodoffer loopen van
3 tot 20 pet. voor maandinkomens van 100 tot
1 boven de 1000 Mark.
Stukloopen van Huid en Voeter»
en Doorzitten bij Wielrijden
verzacht en geneest
Doos 30. Tube 80 ct. Bij Apoth. Droghrfen
Reel. 7300-5 13
Omtrent dit noodoffer vernemen wij van be
voegde Pruisische regeeringszijcfe:
Het was bij de regeering bekend, dat he|
Kasselsche stadsbestuur bijzondere steunmaai-
regelen overweegt. In geen geval was bekend»
dat er aan een dwang gedacht was. Een off»
cieel bericht is door de regeering nog niet
ontvangen. Wanneer werkelijk zou blijken, aai
bij het noodoffer in Kassei belastingtoeslage^
zijn beoogd, dan is aan te nemen, dat het rijk»
ministerie van financiën zich met de heeft}
zaak zal bezighouden.
tv a#
DUISBURG, 8 Juni. De nieuwe nationaa
socialistische burgemeester van Duisburg
wiens salaris op 1000 mark per maand wa
vastgesteld, heeft van een bedrag van 400 M.
per maand afstand gedaan, dat in een fonds
tot ondersteuning van de bizonder noodlij
dende bevolking gestort zal worden.
Vechtpartij tusschen S. A. eti
leden van den Kampfring.
BAD FREIENWALDE, 8 Juni. (W. B.) Giste
renavond is het in het centrum der stad tot een
vechtpartij gekomen tusschen leden van den
Kampfring van het Duitsch-nationale front ca
S. A.-mannen.
De Kampfring had zijn geüniformeerde leden,
die grootendeels uit vroegere leden van den
Rijksbanier bestonden, in een lokaal in het
centrum der stad in vergadering bijeengeroe
pen.
Op straat ontstond later een hevige vecht
partij, waarbij aan weerszijden talrijke personen
werden gewond.
De straten rond het Marktplein werden spoe
dig door talrijke S. A.-lieden bezet en afgeslo
ten, zoodat de leden van den Kampfring zich.
in de huizen terugtrokken en door tuinen en
over daken vluchten moesten.
Door de S. A. werd een sabel gevonden, welke
op straat was geworpen.
De leider der plaatselijke afdeeling van het
Duitsch-nationale front, Wölle, en von Brocke,
lid van het Duitsch-nationale front, die ernstig
was gewond, zijn gearresteerd en aan een ver
hoor onderworpen.
Eerst na geruimen tijd keerde de rust in de
stad weder terug.
Minister Schemm over nat.-soóg
en godsdienst.
MAAGDENBURG, 8 Juni (W.B.) Voor dé
Duitsche opvoeders die te Maagdenburg in
congres bijeen zijn, heeft de Beiersche mi
nister van onderwijs Schemm, een rede gehou
den, welke ook door de radio is uitgezonden.
Betreffende de verhouding van het nationaal-
socialisme ten opzichte van den godsdienst ver
klaarde minister Schemm, dat het nationaal-
socialisme Zich niet stelt op fie basis van een
bepaalde confessie, doch op de basis van het
christendom. „Onze politiek heet Duitschland,
aldus spr. en onze godsdienst heet Christus".
Indien een onderwijzer de hem toevertrouwde
kinderen met haat tegen het protestantisme of
tegen het katholicisme zou vervullen, dan, aldu»
verzekerde de minister, zou hij met de vuist
van den staat kennis maken.
