UIT BIADEM
TIJDSCHRIFTEN
HGEZOnDtri
ÖTUKKE.M
*3
ff
MAANDAG 19 JUNI 1933
ONZE ACHTERLIJKE
RELIGIEUSEN.
Een openbaring voor de S.D.A.P.
STEUNVERLEENING IN NATURA.
DE STANDPLAATSTOELAGEN.
DE „NATIONALE" ONTWAPENING.
DE EENHEID ONZER DEMOCRATEN.
DANS-GRAPJES.
WERKGEVERS EN REGEERINGS-
VERKLARING
HET VOORTWOEKEREND NATIO-
NAAL-SOCIALISME.
HOUDT DEN GOEDEN KOERS
DE NEDERLANDSCHE WETENSCHAP
OP HAAR SMALST,
Reuter meldde dezer dagen uit Madrid
„Meer dan een millioen schoolkinderen, 350.000
zieken, 18.000 krankzinnigen en 15.000 melaat-
schen, die thans door instellingen van de reli-
gieuse orden worden verzorgd, worden thans
getroffen door de wet op de congregaties. Krach
tens de nieuwe wet, die onlangs door president
Zamora geteekend is, zullen al deze instellingen
gesloten worden".
Deze wet heeft Spanje te danken aan den
zegen van de deels sociaal-democratische
regeering.
In „het Volk" van Donderdag 15 Juni j.l.
treffen wij nu een artikel aan met de volgende
opzienbarende titels„Reeks van prachtige
tehuizen".
„Ook voor niet-Katholieken dwingt dit werk
bewondering af".
„Bij dooven en blinden".
„Waarom wijdt ook onze beweging zich hier
niet aan vraagt Keesing".
Wat er is gebeurd
In Brabant wordt dezer dagen het nationaal
A. V. O. Congres gehouden en zooals gewoonlijk
heeft men hieraan eenige uitstapjes verbonden.
Voor deze gelegenheid werden geheel in den
stijl van het Congres de excursies gedirigeerd
naar een aantal der bekende „liefdegestichten".
„Liefdegestichten", vooral in Brabant, U be
grijpt wel, dat zijn van die kloosters, waar de
bewoners luieren en vegeteeren op het alge-
meene welzijn, van die duffe inrichtingen waar
Ds. Lingbeek zoo beducht voor is, omdat zij
naar zijn meening niets doen dan al maar mll-
lioenen naar zich toesleepen. Kloosters, waar
van de lezers van de Arbeiderspers niet anders
vermoeden dan dat er steeds ongerechtigheid
wordt gepleegd.
En wat vertelt nu het opgetogen verslag in
„het Volk"
„Een aantal bekende sociaal-democraten, ook
van boven den Moerdijk, bevond zich in dit
gezelschap. Zij hebben daar vele goede dingen
gezien, waarvan zij nooit hadden gedroomd.
„Er wordt in deze gestichten (waarover in
Spanje nu een mort sans phrase is uitgesproken)
meer goed werk gedaan dan een buitenstaander
doorgaans vermoedt"
Er werden dan bezoeken afgelegd aan Huize
Sint Vincentius te Udenhout, een tehuis van 220
achterlijke meisjes, aan het Doofstommeninsti-
tuut te Sint Michielsgestel waar 450 verpleegden
worden verzorgd, aan „la Salie" te Boxtel en
aan het Blindeninstituut te Grave.
Voor onze lezers allemaal geen nieuws, wij
hebben jarenlang onze lezers onderhouden over
het geweldige opofferende werk dat in deze
tehuizen ten dienste van onze evennaasten wordt
verricht.
Al dit heerlijke werk gaven wij indertijd een
plaats in onze verkiezingsfilm, wat Kleerekoper
toen een „brutale propaganda" oordeelde.
Maar dezelfde A. B. K. kon bij den dood van
frater Adrianus toch zijn bewondering niet be
dwingen voor dezen nederigeh kloosterling, die
meer dan vijftig jaar onder de blinden van
Grave had gearbeid.
De bezoeken aan de Brabantsche liefdegestich
ten werden voor de sociaal-democratische
heeren een zeldzame openbaring.
Eerst bij de achterlijke meisjes van Udenhout.
„Wij willen ze", zoo verklaarde de eerw.
Moeder, „de waarden van het leven teruggeven,
opdat ze niet al te ver ten achter komen bij de
volwaardigen. Hier hangt dan ook geen trieste
atmosfeer, maar heerscht blij leven".
„Een rondgang overtuigde ons wel van de
waarheid dezer laatste woorden", bevestigt de
redacteur van „het Volk".
jt,0Niets dat men gewend is in een gesticht aan
te treffen vindt men hier. Het huis heeft meer
weg van een kinderpensiort dan van een kinder-
gestichf'.
Qok voor het moeizaam onderwijs hadden de
bezoekers niets dan bewondering en lof.
„Men staat verwonderd van de toewijding en
het geduld, dat de zusters voor haar pupillen
in massa natuurlijk katholiek, maar wij spraken
er ook een Joodsch meisjeaan den dag
leggen".
Terecht kon de heer Detiger uit Amsterdam,
de leider der excursie, zeggen„dit is de die
nende liefde van den eenen mensch tot den
anderen. Dergelijke model-inrichtingen toonen,
dat ons land op het gebied van de onvolwaar-
digenzorg de andere landen voor is".
Het volgende bezoek gold het Doofstommen-
instituut te Sint Michielsgestel.
Ook hier is het geheele onderwijs visueel.
Het resultaat is verbluffend.
„Doofstomme kinderen van zes, zeven jaar
beginnen reeds een gesprek te voeren. En het
aardige is, dat zij de hand voor den mond
houden, omdat ze bang zijn, dat de anderen
van hen afkijken...."
Met het handengewrlemel-systeem is voor
goed gebroken.
„Voorwaar een prachtig resultaat".
Het derde bezoek gold het Sint Henricus-
blindengesticht te Grave.
„Wat wij daar hebben aanschouwd", consta
teert de redacteiir van „het Volk", „grenst aan
het ongelooflijke"s
Eerst een concert van blinden, die niet slechts
alles uit 't hoofd spelen, maar die noch bij het
instudeeren, noch bij hef musiceeren, den steun
genieten van een dirigent. „Toch verstoorde
geen enkele wanklank het geheel, en het gebo-
dene stak zonder twijfel uit boven wat tal van
„normale" orkesten gewoon zijn te bieden".
Vervolgens werd er een onderwijs-demon-
stratie gegeven. De Volkredacteur constateert
„Zoo leeren ze hier niet alleen de moderne
talen, maar ook Latijn en Esperanto. Ook lezen
doen ze veel, en de bibliotheek bevat thans
reeds zestienduizend deelen in Braille-schrift".
De paters hebben een eigen reken-systeem
voor blinden uitgedacht.
„De blinde knapen maken hiermede b.v. groote
deelsommen, in minder tijd dan ziende kinderen
met papier en potlood. Het is dan ook wel een
groote voldoening voor de heeren te Grave, dat
zij uit de Vereenigde Staten thans bericht heb
ben ontvangen, dat hun systeem daar overgeno
men zal worden".
Het artikel in „het Volk" sluit aldus
„Een taak voor ons
„Toen wij omstreeks middernacht' in Den
Bosch den wagen verlieten, zeide onze partij
genoot J. G. Keesing, de voorzitter van den
Raad van Arbeid te Utrecht, ons„Zóó veel
schoons heb ik op één dag nog nooit bij elkaar
gezien. Ook wij. Socialisten, moeten toch be
kennen, dat de Katholieken in het Zuiden op
dit punt prachtig werk geleverd hebben. En
wij moeten heel ernstig nagaan, of wij niet iets
zeer belangrijks verzuimen, doordat onze bewe
ging zich met dit zegenrijke werk niet bezig
houdt".
Hoe dankbaar ook voor deze ruiterlijke appre
ciatie, de sociaal-democraten zijn onder dit op
zicht toch wel wat hardleersch.
Om ons alleen tot het Blindenwerk te Grave
te bepalen, reeds meer dan vijf en twintig jaren
geleden schreven wij een brochure „Wat ze in
de Kamer niet wisten", naar aanleiding van het
feit, dat de niet-Katholieke Kamerleden beken
den nog nooit gehoord te hebben van het Blin
denonderwijs te Grave. En nu na een kwart
eeuw is dit nog voor de intellectueele sociaal
democraten een openbaring. En dit verblijdend
licht moet hun nu toestralen uit het altijd door
hen als duister en domperig gesmade Ziuiden,
waar de kloosterlingen de mehschen dom heeten
te houden.
De heeren hebben nu nog slechts een drietal
gestichten bezocht, wij zouden hen nog door
dozijnen kunnen rondleiden, waar telkens op
een ander gebied weer door deze achterlijke
religieusen nuttig en heilzaam werk wordt ver
richt, met een zelfde geduld, hulpvaardigheid
en -toewijding.
P. HYACINTH HERMANS.
S3uw*»».»»
Prof. Sprenger, hoogleeraar te Wagenin-
gen vertrekt uit Amsterdam naar Suri-
name, om studie te gaan maken van den
fruitexport aldaar.
Overleg van de commissie-Lambooy
met de organisaties uit het
bedrijfsleven.
Een algemeen afwijzend standpunt
In het dezer dagen gepubliceerde rapport
van de Commissie van Advies inzake verstrék-
king van steun in nature komt aan het slct
een hoofdstuk voor, dat gewijd is aan hpt over
leg met de organisaties uit het bedrijfsleven.
Behalve besprekingen met een aantal plaatse
lijke organisaties uit den handel en patroons-
vakvereenigingen, zijn ook conferenties ge
houden met de landelijke middenstands- en
werkgeversbonden. Inzonderheid met de lande
lijke organisaties is de commissie niet tot over
eenstemming kunnen korden.
Naar wij vernemen hebben de besturen van
den Kon. Ned. Middenstandsbond, den Ned.
R. K. Middenstandsbond, de Ver. van den Chr.
Handeldrijvenden en Industrieelen Middenstand
in Nederland, den Ned. Grossiersbond en het
Comité tot behartiging van de belangen van
de grootwinkelbedrijven in levensmiddelen in
Nederland aan de Commissie van Advies in
zake verleening van steun in natura, indertijd
het volgende schrijven gezonden:
„Het door Uw Commissie aan de organisaties
voorgelegde plan en de daaromtrent in de beide
conferenties verkregen nadere inlichtingen
hebben nogmaals een punt van ernstige over
weging uitgemaakt.
Hoewel ten zeerste erkentelijk voor het feit,
dat Uw Commissie bij het ontwerpen van haar
plan uitgegaan is van het standpunt, dat het
bestaande distributie-apparaat niet aangetast
moet worden, hebben voorgenoemde organi
saties tegen het gekozen systeem het princi-
pieele bezwaar, dat feitelijk een deel der lasten
van de voorzieningen ten behoeve van werk-
loöZen en behoeftigen, welke op de geheele
gemeenschap behooren te drukken, zouden
worden afgewenteld op een bepaalde groep van
het bedrijfsleven, i.e. de fabrikanten of gros
siers en kleinhandelaren, die betrokken zul
len worden in de boncirculatie.
Naast deze bedenking hebben zij nog een
tweede tegenwerping van principieelen aard
n.l. dat Uw commissie uitgaat van het stand
punt, dat de winstmarge in den handel in
zonderheid onder de huidige ongunstige econo-
ge reductie van 4, 8 of 12 pet. te geven. In de
mische omstandigheden toelaat om een hoo-
meeste gevallen is zulks absoluut onmogelijk,
zoodat het door U ontworpen systeem ertoe
leiden zou dat met verlies moet worden ge
leverd.
Deze principieele bedenkingen krijgen nog
meer beteekenis door het feit, dat in de prak
tijk inzonderheid de z.g. volkszaken en haar
leveranciers het verlangde offer zullen moe
ten brengen hetgeen bovendien de bestaande
concurrentie-verhoudingen voor deze groep
ongunstig zal beinvloeden
Deze laatste overweging moet reeds tot de
conclusie leiden, dat afgezien van de prin
cipieele bedenkingen een uniforme korting
voor alle branches en alle artikelen te eenen-
male onmogelijk is, daar genoemde volks
zaken tengevolge van de concurrentie niet in
staat zul'en zijn het eventueel verlies door
prijsverhooging op te vangen.
Neemt men daarbij in aanmerking de te ver
wachten nadeelen, verbonden aan bepaalde on-
derdeelen vfln het plan, waaromtrent niet in
herhaling van de reeds mondeling gemaakte
opmerkingen behoeft te worden getreden, dan
komen de vertegenwoordigende Organisaties
van den detail- en groothandel ook na nadere
overweging tot de eenparige conclusie dat Uw
Commisie moet worden ontraden het ontwor
pen plan als resultaat van de haar opgedra
gen werkzaamheden aan de regeering aan te
bevelen.
Overigens moeten de vorengenoemde organi
saties U mededeelen, dat zij na op korten ter
mijn gehouden beraad er niet in geslaagd zijn
een oplosing te vinden waaraan minder be
zwaren zijn verbonden dan aan het door Uw
Commissie ontworpen plan
Hieraan moge nog worden toegevoegd de
mededeeling, dat de Nedérlandsche Bakkers
patroonsorganisaties hetzelfde standpunt in
nemen.
Wij vernemen nog dat de vorengenoemde or
ganisaties binnenkort onder het oog zullen
Zien, welke stappen bij de regeering gedaan
zullen moeten worden ter voorkoming van
de invoering van het door de Commissie-
Lambooy, ondanks haar advies, aanbevolen
stelstel van natura bonnen
Voor heel Java afgeschaft.
BUITENZORG, 17 Juni. (ANETA).
Met Ingang van 1 Juli a.s. worden de stand
plaatstoelagen voor Java geheel afgeschaft.
De standplaatstoelagen worden gehandhaafd
voor Medan (met Belawan-Dell), Palembang
'met Kertapati), Pladjoe, Soengei Gerong,
Soengsang, Lahat, gewest Djambi, Bangkal-
pihang, Blinjoe, Bandjermasih, Longnawan,
Samarinda, Pamoesian (Tarakan), Longpoed-
joengan. Balik Papan, Makassar, Amboina en
Tanah Merah (Digoel), waar zij Worden ge
nivelleerd op 5 procent met een maximum
van 25.
Diplomaat.
„Komt u ook, tante, Woensdag op mijn ver
jaardag."
„Wel, natuurlijk, lieveling."
„Mooi, tante, maar dan moet u maar met
uw voet tegen de deur trappen."
„Waarom, vent, ik kan toch aanbellen."
„Ach, tante, ik hoop toch, dat u uw handen
vol met cadeaux hebt."
V\t Jï
Gelukkige ommekeer.
Nadat de vrijz.-democraten hun actie voor
eenzijdige ontwapening hebben „opgeschort",
klinken thans ook uit den sociaal-democrati-
schen hoek almeer stemmen op, die getuigen
van gezonder inzicht op dit stuk.
Wij signaleerden al een en ander maal de
veranderde houding ten dezen van Paul Kiès,
redacteur van „Oorlog of Vrede", orgaan der
Nationale Vredescentrale.
In het jongste nummer bespreekt deze sociaal
democraat de brochureDuys, die mede van
een ideeënwijziging op dit stuk blijk geeft, en
stelt hij als eerste opmerking vast:
dat in de omstandigheden waarin wij nu al
len verkeeren, het binnen- en het buiten-
landsche element van het militaire vraagstuk
niet van elkaar gescheiden kunnen worden,
maar gelijktijdig en in het groote verband
van het wereldgebeuren moeten bezien wor
den.
Dat beteekent dus een afscheid aan de zgn.
„nationale" d.w.z. eenzijdige ontwapening.
Het zij met voldoening en instemming ge
constateerd.
„Onze Vaan", hét orgaan van de R. K. Volks
partij, wijdt wederom ,een vijftal kolommen
van het allerliêflijkst proza aan het „onver
kwikkelijk" gevalDonders.
Eerst worden de „feiten" vastgelegd:
Zooals iedereen weet, werd Donders rn,-
danks zijn optreden bij de candidaatstelling
(zie Onze Vaan van 24 Maart en 7 April)
toch nog door enkele afdeelingen candidaat
gesteld bij de partijbestuursverkiezing. Deze
rrdeelingen waren klaarblijkelijk, evenals wij
bereid, de hand tot verzoening uit te steken,
als Donders van zijn kant maar eenig besef
getoond had van de schade en schande,
welke hij aan de partij berokkend had, en
althans eenig leedwezen over zijn misstap
getoond had. Hij deed zulks niet. Onder toe
juiching van de meegebrachte Tilbürgsche
claque hij had immers tijdens de verkie
zingscampagne aangekondigd, dat hij de
„rotte appelen wel eventjes uit de mand zou
gooien" heeft hij ruim anderhalf uur staan
zwammen in de ruimte en liet de gedetail
leerde en gedocumenteerde beschuldigingen,
door het P.B. tegen hem ingesteld, volledig
terzijde en dus intact.
Zijn candidatuur handhaafde hij tot het
allerlaatste oogenblik vóór de stemming, en
trok zich pas toen terug, terwijl hij daarna
met enkeie verdwaasde vrinden de vergade
ring verliet. Dit zijn de feiten, welke de hon
derden congresbezoekers met eigen ooren en
eigen oogen hebben geconstateerd.
Dan wordt de heer Donders eenvoudig afge
maakt. Met de „muiters" aan één tafel gaan
aanzitten is voor het bestuur van de R. K.
Volkspartij onmogelijk, al is het alleen maar
vanwege de „achterbedoelingen" van den heer
Donders. Diens geraffineerd, perfied en vies
betiteld „speculatiespelletje" wordt open en
bloot gelegd:
Donders wil en zal de Tweede Kamer in.
Hier ligt zijn allerlaatste kans. Als het hem
zou lukken, om mrs. Arts in zijn afschei
dingsactie mee te sleepen, dus buiten de partij,
die herd gekózëiï 'heeft, dan zal hit". Arts ais
fatsoénlijk politicus Zijn zetel, die hem dan
niet meer toekomt, opgevenMr. Arts er
dus uit, Donders er in.
En voor dezen, die in de laatste maanden
getoond heeft voor geen moreele overweging
toegankelijk te zijn, zou het volstrekt geen
gewetenswroeging opleveren, om den zetel
te bezetten, die hem niet toekomt. Mr: Arts
heeft echter het listig ihtrigespel waarschijn
lijk doorzien en deed aan de misdadige actie
niet mede
Onze conclusie
Wij hebben han dit geval verleden week
en ook deze heel wat ruimte en tijd moeten
besteden. Meer dan ons lief is. Maar het was
harde noodzakelijkheid. Wij staan nu sinds
1929 in de allereerste vuurlinie. De vijandige
kogelregen heeft ons, hoe vaak ook gekwetst,
zelfs in wat ons het dierbaarste is, nooit ge
veld. Met lust en liefde hebben wij ons door
den strijd heengeslagen. Verguisd, verdacht
gemaakt, gesmaald en gelasterd voor de oogen
van het heele lezende katholieke publiek. Het
deerde ons niet. Het werkte op ons als medi
cijn en krachtvoeder. Maar dat wij met 'n
valschen broeder aan één tafel blijken te
hebben gezeten, dat is ons grievend leed. Dat
zou op den duur moordend worden. Het ver
kiezingsdrama heeft dit voordeel gehad, dat
de maskers zijn afgeworpen. Liever 100 open
lijke vijanden dan 1 valsche vriend. Hét doet
óns leed voor Donders.
Van deZen jongen, onstuimigen man had
wel iets goeds kunnen groeien. Hij heeft on
miskenbare kwaliteiten. Aan een bedorven
mentaliteit is echter niet veel te veranderen.
Zoo groef Donders zijn eigen graf. Wie een
kuil graaft voor een ander (in dit geval
Houtsma), valt er zelf in. De Roomsche de
mocratie kan echter niet te lang bij zoo'n
politiek graf stilstaan.
Geëindigd wordt met de verklaring in dicht
vorm, dat men in „zieleblijheid" zal blijven
voortstrijden.
INTERNATIONALISTISCH GEVAAR
De heer Elout houdt in het „Handelsblad"
de antipapistischen heer S. Ritsema van Eek,
die in Rome een even groot „internationalistisch
gevaar" ziet als in de S. D. A. P. even aan de
feiten, en schrijft:
Als we dat doen, dan spat het heele inter
nationalistische gevaar van Rome als een
zeepbel uiteen en dan rijst daarentegen het
door den schrijver zoo vergoelijkte en ver
doezelde internationalisme van de S. D. A. P.
als een reëele dreiging op. Waar stonden, in
November 1918, de Roomschen, aan den natio-
nalen of aan den anti-nationalen kant? En
waar dë socialisten? Waar plegen die twee te
staan wanneer er gestemd wordt over defen-
siebegrootingen? Of over de burgerwacht?
Of over den vrijwilligen landstorm? Hoe
stonden ze, nu onlangs, in de beoordeeling
van het geval der „Zeven Provinciën?" Wa
ren het altemet Roomschen die hun sympa
thie betuigden met de muiters? En waren het,
in de Zwijgerviering, niet weer de socialisten
die weigerden mee te werken en die zich, bij
deze historische viering, óók weer buiten en
tegenover de volksgemeenschap plaatsten
terwijl de Roomschen medededenhoewel
er voor hen pijnlijke herinneringen aan ver
bonden waren (niet aan den man, maar aan
zijn tijd). En wie plegen er, bij de opening
der Staten-Generaal, weg te blijven omdat
ze de Koningin niet willen eeren en het
volkslied niet willen hooren, de Roomschen
of dè rooden?
En liberale luchthartigheid.
„C'est ridicule qui tue" denkt de schetsboek-
schrijver van de N.R.Crt. en hij grapt o.m.
als volgt over enkele bepalingen van het dans-
besluit:
Personen beneden de achttien jaar mo
gen niet aanwezig zijn, evenmin als gemasker-
den of personen van verdachte zeden. Het
lijkt me verstandig, dat we nu maar met ons
zelf Uitmaken, of we binnen mogen. Een an
der kan dat bezwaarlijk doen. Op de stoep
der dancings staan we voortaan de delibe-
reeren: „Ben ik beneden de achttien?" Ik
helaas niet. „Is mijn fatsoenlijke gezicht een
masker?" Ik zeg doodleuk van nee. „Zijn
mijn zeden verdacht? Een verdachte is geen
veroordeelde en dus betreed ik het dans-
sanctuarium.
Een normale eerstejaars-student is echter
onder de achttien. Voelt hij den danslust in
zich ontwaken, dan moet hij deZe wulpsch-
heid maar onderdrukken, tot hij toelaatbaar
is in zoo'n stijf-gereglementeerde dancing,
waar hij dan eerst sommen moet gaan maken
over centiares en dansparen, alvorens een
snoes met een erg scheef hoedje om de leest
te vatten. Doen er dat twee gelijk, dan ont
staat gemakkelijk het strafbare feit, dat er
op x M2 x 1 paren staan. Wie is nu straf
rechtelijk vervolgbaar? De student van 17
jaar 360 dagen, de snoes roet het scheeve
hoedje, of de dcnslokaai-exploitant, dié net
de tciletgelegenheid bezoekt,ik bedoel
ambtelijk control eert of er iedereen wel de
handen ta onschuld wascht.
In zalen waar uitvoeringen met bal na
worden gegeven, moeten kinderen onder de
18 jaar vergezeld zijn van een verantwoor
delijken meerderjarige. Uitstekend. Dat is ge
woon weg zalig. Wij hadden vroeger die ver
plichting helaas niet. Alle zeventienjarigen
zoeken zich nu een 21-jarig verantwoorde-
lijkheidje, voor de gezelligheid van een an
dere kunne.
Op bondsavonden van onze middelbare
scholen worden blijkens art. C, 4o, geen per
sonen toegelaten „van verdachte zeden of die
zich als zoodanig voordoen". Dat is toch ook
wel goed voor onze kinderen.... maar....
hoe doe je je nu eigenlijk voor als van ver
dachte zeden zijnde? Daar zit ik over te den
ken.... en chunstik krijg weer een
kleur.
In restaurants waar gedanst wordt, moet je
per se meeëten om te mogen meedansen. Als
je bijgeval op melkdiëet leeft, mag je niet-
dansen. En onder de achttien jaar geen alco
hol! Ik zie b.v. een Franschman zitten in het
Kurhaus. Hij schenkt aan tafel zijn zoon van
zeventien een scheutje Bordeaux in z'n Vichy.
Dan riskeert de directeur van het Kurhaus,
dat hij naar de gevangenis gaat.
Is zulke grapjasserij nu niet beneden de waar
digheid van een blad van standing? Wie moed
willig de oogen sluit voor de zeer reëele ge
varen der moderne dansgelegenheden, zou zich
althans kunnen opwerken tot het standpunt,
dat het anderen bittere ernst is met de bestrij
ding, zooveel mogelijk, van de excessen ten
dezen.
In de Katholieke Werkgever schrijft het Ka
merlid mr. L. G. Kortenhorst:
Al klinkt de uitlating over de handelspoli
tiek nog vrij voorzichtig en aanvankelijk ne
gatief, in elk geval is het verheugend, dat de
Regeertng zich niet op het star-dogmatische
standpunt dep vorige Regeering stelt. Dezer
zijds is het nooit onder stoelen of banken
gestoken, dat in dit tijdsgewricht de wel
vaart van ons volk ook in zijn sterk in
gekrompen vorm staat en valt met de
handelspolitiek. Ware dit inzicht eerder door
de Regeering gedeeld geweest het beeld
van ons bedrijfsleven zou minder somber
behoeven te zijn. Al is de economische pa
ragraaf van het Regeeringsprogram uiterst
vaaghet daghet in het oosten.
De belastingontwerpen der Regeering, die
het doel hebben, naast het middel van be
zuinigingen, het budget sluitend te maken,
zijn nog niet in alle detail bekend. We weten
reeds, dat de omzetbelasting gecombineerd
zal worcjen met de weeldebelasting en dat
de Regeering er bij de Kamer op aan heeft
gedrongen deze ontwerpen spoedig af te
doen. Laat ons de hoop uitspreken, dat het
Departement van Minister Verschuur ruim
schoots gelegenheid zal hebben om deze
zeer ingrijpende Wet op haar economisch
effect te toetsen.
Dat de Departementen zelf worden ge
reorganiseerd en wel in den geest als reeds
gedurende jaren door de A.R.K.W.V. en haar
leiders is bepleit, zegt op zichzelf reeds
zeer veel. Maar van niet minder beteekenis
is, dat de samenwerking der departementen
verbeterd wordt. Bij Wetsontwerpen van
fiscalen aard als de Omzetbelasting en de
Weeldebelasting dient het economisch gevolg
voorop te staan. Een fiscale politiek die over
eenkomst vertoont met het afslachten van
de gouden eieren leggende kip is onder
alle omstandigheden verkeerd, doch zou
onder de tegenwoordige verhoudingen met
zelfmoord gelijk staan.
Het heeft ons wel eenigszins verbaasd,
dat de Regeeringsverklaring zwijgt over dé'
technische herziening der Tariefwet. Wij
verraden geen geheimen wanneer wij mede
deelen, dat de commissie, die deze herzie
ning voorbereidt, haar arbeid ook onder
Minister Oud voortzet, zoodat er geen aan
leiding bestaat voor de vrees, dat de per
soonswisseling van Financiën wijziging van
inzicht op dit voorname punt tot gevolg
heeft gehad.
[SI
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie.)
Ondanks ons „Sterk Gezag".
Woorden en daden zijn niet hetzelfde Of zijn
de leuzen van onze regeeringleiders, die vóór
de verkiezingen in hst vooruitzicht stelden, een
sterk gezag te willen invoeren in een andere be
teekenis te verstaan
Redelijke menschen verstaan onder „sterk ge
zag" een onafhankelijk en doortastend gezag,
dat van zijn positie gebruik maakt om de rechten
der democratie, evengoed als de rechten vaii
kapitaal en industrie, veilig te stellen, en iéder
zijn woord te laten meespreken in het bestuur
van den Staat, door bemiddeling van de volks
vertegenwoordiging.
Het nationaal-socialisme en fascisme streeft
naar een dictatuur van een partij, die anti-demo
cratisch is, waarih dus de arbeiders en beamb
ten niets te zeggen hebben, maar waarin het
kapitalisme verloren macht en willekeur tracht
terug te krijgen.
Zoowel in ons land als in Duitschland wil het
nationaal-socialisme, blijkens zijn eigen verkla
ringen, verbannen alle democratie.
De nationalistische partij, ook in Nederland
wil de democratie, d. i. de zeggenschap van alle
volksgroepen in het bestuur des lands, verban
nen met de argumentatie, dat de verschillende
partijen in het democratische parlement A krach,
tig regeeren onmogelijk maken.
Maar hierin wordt, Zou ik zoo zeggen, toch
geen verbetering gebracht door het oprichten
van een nieuwe partij de nationaal-socialistische
partij Of de fascistische partij
Het onmogelijk maken van 't regeeren door
het parlemeht en het ontstaan van vele partij
tjes lig niet aan de democratische gedachte, maar
veel meer, zoo niet geheel, aan godsdiensthaat of
religieuze verdeeldheid. En daarin kan de nat.
socialistische partij geen verbetering brengen.
Het nationaal-socialisme is dan ook een volks
bedrog, een valsche benaming voor een door de
reactie bevorderde beweging, om de werkne
mers weer in een kapitalistisch dwangbuis te
kunnen terugdringen.
Hieruit valt te verklaren,^ het feit, dat deze
beweging overal door kapitalisten wordt ge
steund en aangehangen.
In de Mijnstreek zou, naar hun beweringen,
de nationaal-socialistische beweging ïoo'n om
vang hebben aangenomen, dat men is moeten
overgaan tot het benoemen van een „gouwlei
der".
Tot gouwleider is dan benoemd, volgens de
Limb. Koerier, Dr. Vossenaar, Medisch Adviseur
bij de gezamenlijke Mijnen. Is het geoorloofd,
dat iemand met zodveel pressievermogen op
arbeiders, Gouwleider is
Waarom laat ons „Sterk Gezag" het toe, dat
ondanks dë afschuwwekkende voorbeelden in
Duitschland deze beweging hier wordt gepro
pageerd Waarom niet ineens streng verboden
(en ontbonden) de communistische en nationaal
socialistische partijen, die streven naar wille
keur en terreurrecht voor hun partij en die
misbruik willen maken van onze Nederlandsche
vrijheid
EEN LEZER.
daaraan bezondigt, wettelijk strafbaar wordt
gesteld.
't Lijkt mij zoo eenvoudig 1
De minister hoeft niet prijsregelend op te
treden: neen, alleen maar de mogelijkheid
scheppen, van wettelijke bescherming, van een
door fabrikant of importeur vastgestelden prijs.
Gelooft u niet, dat de overgroote meerder
heid der winkeliers hun leveranciers aan
sporen, ja zélfs door bedreiging met uitsluiting'
van hun artikelen, dwingen zouden, van die
bescherming gebruik te maken, om mede te
werken tot een gezond maken van een handel,
die tot in den grond bedorven is.
Bovendien lijkt er mij aan verbonden een
bate voor de schatkist, die niet zal zijn te ver
smaden.
In België, Frankrijk en naar ik meen ook
in Duitschland, bestaat zoo'n wet en blijkt ze
goed te voldoen.
Met dank voor plaatsing,
Hoogachtend,
uw dw.
STOFFELS, drogist.
Anderen bladen wordt verzocht dit over te
KORTING OP DE INDISCHE PENSIOENEN
Volgens de berichtén in de dagbladen is door
de Indische Regeering voorgesteld een korting
toe te passen op de Indische pensioenen.
Nu is mijn Vraaggeldt deze in uitzicht ge
stelde korting voor alle pensioenen? dus ook voor
de vóór 1920 gepensionneerde oud-militairen van
het Indische leger In de dagbladen worden
geen Uitzonderingen vermeld.
Eenerzijds heeft men een Steunregeling in het
leven geroepen om de minimaal gepensionneer-
den op hun schamel pensioen een toeslag te ge
ven, omdat de bedragen van die pensioentjes te
hoog zijn om van te sterven maar helaas te
klein om van të leven; anderzijds wil het Indi
sche Gouvernement van die bedragen afnemen.
Dat men de uitgaven van het Indische Gou
vernement moet beperkén is te begrijpen en dat
hieronder ook de pensioenen zullen vallen laat
zich verklaren, maar het zou volgens mij niet
te rechtvaardigen zijn om op pensioentjes van
300 per jaar en zoo zijn er velen die om en
bij dit pensioen genieten een korting op te
leggen.
Aan de werkloozen worden hoogere uitkeerin-
gen toegekend dan 300.
Mijnheer de Redacteur, wie wordt hier nu wel
het meest getroffen?
Jan Fuselier van het oude Indische leger, die
eerst na het brengen van zware offers en ver
moeiende expedities in het schoone Insulinde,
met een verzwakt lichaam en een schamel pen
sioen, naar Europa werd teruggezonden.
Dezelfde Jan Fuselier die met 17 centen soldij
per dag naast een sobere voeding en vele ont
beringen te velde niet klaagde, maar alleen be
zield was met vaderlandsliefde, trouw en Offer
vaardigheid.
Voor zijn trouw en offervaardigheid en mede
ter zijner eere en uit dankbaarheid is een mo
nument opgericht in het Wilhelminapark te
Batavia.
Ik kan me echter niet voorstellen, dat Z.Exc.
Dr. H. Colijn, die zeer zeker uit ervaring de
diensten van Jan Fuselier zal weten te waardee-
ren, zich met een korting geheel zal kunnen
vereenigen.
Ook heb ik nog alle hoop gevestigd op onze
hooggeachte heeren Kamerleden die steeds voor
de belangen van de oud-gepensionneerden zijn
opgekomen en die zich wederom zullen verzetten
tegen een korting op de kleine Indische pen
sioentjes.
Mijnheer de Redacteur, U dankend voor de
plaatsing, teeken ik,
Hoogachtend,
OUD-GEDIENDE.
Naschrift redactie. Wij gelooven en hopen,
dat de ongerustheid van den schrijver ten op
zichte van de kleine pensioenen ongegrond zal
blijken.
PLAATST REGELMATIG
CUW KABOUTERTJE!
O het'
Zeg man,, nu ik dit zoo zie, geloof ik dat
onze rötstuin toch beter in die andere hoek
zal voldoen.
(P. I. B.)
WET TOT DEPONEERÈN VAN DEN
VERKOOPPRIJS.
Rotterdam, 13 Juni 1933.
Geachte redactie,
In dezen tijd van ongelooflijke oneerlijke
concurrentie en mindér oirbare manleren bij
den verkoop van artikelen welke döor iederen
winkelier tot een en denzelfden prijs moeten
worden verkocht;
bij het schijnbaar onmachtig staan van fabri
kanten en importeurs tegen het absolute prijs-
bedervén en daardoor neerhalen van het
artikel;
bij het zelfs onhoudbaar gebleken zijn van
door winkeliers geteekende contracten tot hand
having van prijs, doordat inferieure fabrikan
ten eh importeurs oogluikend dien fataïen ver
koop toestonden, of toelieten dat een aan een
contract gebonden winkelier zijn gekochte
goederen doorzond aan een niet aan een contract
gebondene en daardoor in den handel een toe
stand schiep, aan een chaos gelijkstaande;
nu zelfs door winkeliers geraffineerde metho
den worden aangewend, om bij overtreding
van hun contract een ingrijpen onmogelijk te
maken, door b.v. genummerde artikelen, zon
der bèschadiging daarvan, nummerloos te
maken; nu mag ik een bescheiden aandacht
vragen voor de volgende, mijn inziens, radicale
manier tót opheffing van dezen mistoestand.
De betrokken minister dient een wet in, waar
door den fabrikantert en importeurs gelegenheid
wordt geboden, den verkoopprijs van het door
hen in den handel gebracht artikel tg depo-
neëren of vast te stellen en iedereen die zich
Iedereen kent den strijd om de figuur van
dr. Bendien. Ten slotte is die strijd beslist ên
de Officieele Heeren der Wetenschap hebben
gezegevierd. Het werk van dr. Bendien: een
methode te vinden, waardoor het mogelijk
wordt die vreeselijkste aller ziekten, die kan
ker heet vroeger dan tot heden het geval
is, te kunnen constateeren, om door ver
vroegde diagnose de ziekte, met als onvermij
delijk gevolg den dood, in vele gevallen te
kunnen voorkomen, werd als waardeloos be
schouwd. De methode werd gebrandmerkt als
„zonder eenige wetenschappelijke waarde" als
ten onbruikbaar experiment, achteloos in den
hoek gegooid! l'Histoire se répète....
Intusschen wordt het onderzoek van de „me
thode Bendien" reeds anderhalf jaar onafge
broken voortgezet, zoowel in Weenen als in
verschillende centra van wetenschap in Duitsch
land, in Italië, in Frankrijk, in Portugal, in
Amerika en last not least vooral in En
geland. Mij is persoonlijk bekend, dat dr. Ben
dien tijdens zijn recente ernstige ziekte in het
St. Antoniusgasthuis te Utrecht bezoek ontving
van verschillende Engelsche doktoren, om ovèr
zijn uitvinding te spreken....
De groote veranderingen in de methode van
het kankeronderzoek, waarvan men de eer aah
anderen toekent, zijn door niemand anders dan
door dr. Bendien zélf aangebracht. Door deze
veranderingen n.l. worden enkele fouten bij
de vroegste proeven nog begaan, vermeden.
Deze heele kwestie is voor ons leeken, die er
zich voor interesseerden, gemakkelijk in haar
geheel te volgen geweest in de pers. Maar....
waar ons leekenverstand niet bij kan, is bij
het feit en de mogelijkheid, dat in het land
van Janus Tulp het land door de eeuwen
heen bekend als klein, maar groot door de
daad zulk een onrecht wordt geduld. Of
gebeurt hier geen schromelijke onrechtvaardig
heid?
Nu zijn de Engelschen de eersten geweest,
die door het groot aantal kankerlijders en door
den algemeenen steun al heel spoedig in staat
bleken resultaten te kunnen melden. Deze eer
had ons eigen Vaderland kunnen-neen-möèten
hebben. Maar er is meer.
Enkele maanden geleden verscheen een rap
port in „The British Medical Journal" waarbij
95 pet. verkregen gunstige resultaten gemeld
werden. En de „Morning Post" van 19 Mei j.l.
neemt een artikel over uit ,,The Quarterly
Journal of Medicine", waarin door bekende
specialisten op het gebied der tuberculosebe
strijding geconstateerd werd, dat de reactie van
dr. Bendien zooals hij zelf reeds beschreven
had een zeer waardevolle méthode is om
de prognose vast te stellen en dat deze reactie
parallel verliep met de methodè van de bewn-
kingssnelheid der roode bloedlichaampjes.
Bovendien verscheen in het Engelsche tijd
schrift voor Röntgenologie een artikel waaruit
blijkt, dat men met deze methode van dr.
Bendien kan nagaan, of de langdurige en dik
wijls zeer kostbare behandeling met Röntgen
stralen effect heeft.
Ten slotte kan men lezen in de Engelsche
pers, dat na de discussie over de methode
Bendien tijdens het Congres van het Kon.
Instituut van Openbare Gezondheid besloten is:
dat het bestuur geheel op een basis van weten
schappelijk onderzoek bloedonderzoekingen
verrichten zou volgens de methode Bendien
Niemand is profeet in eigen land!
het gaat hier om het werk, wat twee jaar ge
leden o.a. in Nederland tot den grond toe werd
neergehaald, op een manier, die op iederen
rechtgeaarden objectief oordeelenden leek een
alleronaangenaamsten indruk maakte. Waar
óm is het niet.mogelijk in Holland te doen, wat
in Engeland gebeurt?
Waaróm neemt onze z.g. .neutrale" groote
pers artikelen uit buitenlandsche bladen- be
treffende deze belangrijke zaak niet over?
Wèl worden vèèl minder practisch belang
rijke medische kwesties van buitenlandsche
medici overgenomen.
Waarom komen de huisdokters iïiet op voor
deze zaak? Zij, die de vreeselijke gevolgen-
dezer ziekte toch dagelijks onder de oogen
krijgen? Laten dezen zich blindelings leiden
door de „Officieele Geleerden".
Is een rechtmatig verzet, al komt dit dan
ook maar van een leek in deze troebele
kwestie niet op z'n plaats?
Wij vragen ofis af, hoe zoo iets bestaanbaar
is. Hoe uit kleihlichte motieven iemand een
uitvinding uit de hand gewrongen wordt en
hoe ëen zaak wordt doodgezwegen, die loyaal
en eerlijk aangepakt had kunnen leiden tot
groote en blijvende resultaten. Of is het niet
van onschatbare waarde, dat die vreeselijke
ziekte kanker dat „dying by inches"
misschien juist vroeg genoeg is vast te stellen,
dat menschelijke hulp nog baten kan? en is
het dan rechtvaardig den man, die hieradh
den eersten stoot gegeven heeft, klakkeloos
onder den voet te loopen?
9 Juni 1933. Mevr. M. VAN DER SCHRIECK.
Morning Post Maart 1932.
They found The Bendien test of great
value in gauging the outlook in cases of pul
monary tuberculosis arid the results ran closely
parallel With those obtained by the1 sedimen
tation test"„that the (Bendlèh) test had
a de finite scientific value" (M.P.)
The Institute through the kindness of
two eminent consulting surgeons have also
commenced a cancer preventive and diagnostic
clinic to which any medical practitioner may
send his patients in order to have the necesse-
l-ay sub mission of blood test. (D.T.)
Geachte Redactie,
Dat iemand die zijn eigen geschrijf „Oproerig"
en „krabbel noemt toch ernstig wil beoordeeld
worden, is al merkwaardig. „Geen rhenseh heeft
er last vanzegt hij over het geschrijf van De
Kadt. Omdat A. B. K. er geen last vari heeft?
Onmerkbaar langzaam insluipend vergif voor
arbeiders dat als alcohol inwerkt op den ge-
woontédrinker is daarom nog wel vergif. De
voorbereidende geestesgesteldheid voor het geval
met „De Zeven Provinciën" is ook niet door één
krantenartikeltje van dë roode pers veroorzaakt.
Dat uw redactie duizendmaal gemeener is dan
De Kadt omdat u het woord „Jóodsche" gebruik
te; zie ik niet in. Ik las laatst in een geschiedenis
der joden, door een jood geschreven, dat zijn
geloofs- of rasgenooten vaak revolütionnair, af
brekend te werk zijn gegaan. Hij noemde feiten.
Is nu die jood eeh hitser omdat hij feiten con
stateert? Het is .niets nieuws
Kritiek, die geen beperking en grenzen kent,
leidt gemakkelijk tot geweld wanneer de zoo
laag geachte overheid niet precies handel! zooa'm
de critici hét Willen.
Hoogachtend.
'S. TIÉMSTFJk
