4
WÖENSDXGr 19 JtJET 1993
Ci
t NAÏVETEIT Ei,
ZELFKENNIS.
POLITIEKE ACTIE VAN VREEM
DELINGEN.
De procureurs-generaal geven uit
voering aan de ministerieele
instructie.
POOLSCH BEZOEK.
WIJZIGING OMZETBELASTING.
EENMAAL HEFFING BIJ DE BRON.
LOUIS ZIMMERMANN.
i
mm. Bil
BEZUINIGING OP DE KEURINGS
DIENSTEN.
Mr. J. J. I. HARTE VAN TECK-
LENBURG.
Vijf en twintig jaar lid van den
Raad van State.
OUD-MINISTER v. d. VEGTE ZIEK.
NOG GEEN SALARISVERMINDERING.
RETORSIE-BEVOEGDHEDEN
VOOR DE REGEERING.
REGIE VAN DE POLITIEKE
RECHERCHE
Als de Partai Indonesia
vergadert
Geen afglijden in protectionistische
richting.
Anti-dumpings-maatregelen in
overweging.
HET VOLK" ZIET NAZI-SPOKEN.
HOUDT DEN GOEDEN KOERS
PLAATSTREGELMATIG
UW KABOUTERTJE!
nil iff
HET SPHINXCONFLICT TE
MAASTRICHT.
DE TOEKOMST VAN TWENTE'S
TEXTIELINDUSTRIE.
De „Tribune" heeft aan hare abonné's
een reeks vragen toegezonden, een „Schrif
telijke Tribune-conferentie", om op de
hoogte te komen van oordeel en wenschen
der lezers over het blad.
„Is de toon van de krant voor het win
nen van religieus ingestelde arbeiders de
juiste?" luidt vraag 28, blijk gevend van
haast verbijsterende naïveteit.
Toch schijnt de redactie zich bewust, dat
zij op dit punt, waarschijnlijk door vroegere
aanmerkingen gedwongen, vorderingen ten
goede heeft gemaakt.
En, al zijn vooral de teekeningen voor re
ligieus-voelenden vaak nog meer dan
walgelijk, ontkend kan niet worden, dat
het iets minder afschuwelijk is dan het
vroeger dikwijls was.
Toch toont de redactie, dat zij op dit punt
niet van alle zelfkennis is verstoken, door
juist op de boven geciteerde vraag terstond
een andere te laten volgen: „Wat moet er
in onze krant te dien opzichte verbeterd
worden?"
Nog heel wat!
Maar zal het gebeuren?
Dan zou Moscou wel eens kunnen op
treden
De Russische knoet is met vadertje Czaar
niet verdwenen!
In verband met het bericht over een spoedige
ontbinding van de hier te lande bestaande
Duitsche nazi-organisaties vernemen wij nog
nader, dat een en ander een gevolg is van de
reeds eerder vermelde aanschrijving van den
Minister van Justitie aan de procureurs-gene
raal bij de Gerechtshoven om ten scherpste
toe te zien op en tegen te gaan iedere politieke
organisatie, actie of werkzaamheid op welke
wijze en in welken vorm ook door hier te
lande vertoevende vreemdelingen.
De procureurs-generaal zijn thans doende
met de uitvoering van deze instructie. De op
heffing van de Haagsche vereeniging van Duit
sche nationaal-socialisten is reeds een uitvloei
sel hiervan.
Het in overweging zijnde optreden tegen de
„Freie Presse" moet eveneens als een gevolg
van bovengenoemde ministerieele aanschrij
ving worden beschouwd.
Het gerucht, als zou het uitzettingsgebod
tegen Tykfer zijn of worden ingetrokken, is,
naar wij van bevoegde zijde vernemen, abso
luut onjuist.
Vreemdelingen, die zich niet strikt van elke
politieke gedraging onthouden, wordt onvoor
waardelijk een verder verblijf in ons land ont
zegd.
Verhooging van het bedrag, uit
breiding van vrijstellingen.
Naar de (a. r.) „Rott." verneemt, zullen als
gevolg van het overleg tusschen Regeering en
Kamercommissie in het ontwerp der Omzet
belasting verschillende wijzigingen worden aan
gebracht. Zoo zal het bedrag van één tot vier
procent worden verhoogd, doch zal deze belas
ting slechts éénmaal, n.l. bij de bron worden
geheven, waardoor aan tal van bezwaren wordt
tegemoet gekomen en de controle zeer zal wor
den vereenvoudigd.
De Omzetbelasting op luxe-artikelen wordt
tot 10 pet- verhoogd. Daarnaast zal de lijst der
vrijstellingen worden uitgebreid.
BOYCOT TE IJMUIDEN OPGEHEVEN.
Het hoofdbestuur van den Centralen Bond
van Transportarbeiders deelt mede, dat in ver
band met de opheffing van de staking in het
visscherij bedrijf te IJmuiden, de boycot, die
door den bond tegen door tijdens de staking
uitgevaren treilers aangevoerde visch was uit
gesproken, is opgeheven. Alle op den boycot
betrekking hebbende maatregelen zijn inge
trokken.
INVOER VAN VLEESCH EN VEE.
In verband met het Kon. besluit d.d. 12 Juli
1933 no. 28 (Stcrt. 136), wordt belanghebben
den bij den import van de daarin genoemde
vleeschsoorten, schapen en slachtpaarden ver
zocht, zich schriftelijk te wenden tot de Crisis-
Rundveecentrale, 2e v. d. Boschstraat 2, 's Gra-
venhage.
De violist Louis Zimmermann, eerste con
certmeester van het Concertgebouworkest te
Amsterdam, werd heden zestig jaar.
Z. H. Exc. Mgr. Teodor Kubina.
Gisterenmiddag om half zes arriveerde met
den Pullmantrein uit Parijs Z. H. Exc. mgr.
Teodor Kubina, bisschop van Czenstochowa in
Polen. Z.H. Excellentie werd vergezeld door
mgr. Logado, directeur van de Poolsche ka
tholieke missie te Parijs, terwijl de heer Sta
nislas Szoczynski, attaché aan de Poolsche Le
gatie in den Haag reeds tot Roosendaal de
hooge gasten was tegemoet gereisd.
Op het perron van het station Delftsche
Poort waren ter verwelkoming van de hooge
Poolsche prelaten o.m. aanwezig, de directie
en hoofdredactie van de „Maasbode".
Mgr. Kubina verklaarde met groote belang
stelling naar Holland te zijn gekomen, na eerst
een visitatiereis onder de Poolsche kolonies te
hebben gemaakt in Frankrijk, waar hij niet
minder dan 62 plaatsen bezocht had. Hij was
nu voornemens kennis te maken met ons
mooie Holland en bezoeken af te leggen aan
verschillende katholiek-sociale instellingen en
instituten.
Reeds den anderen morgen zal hij er mee
beginnen door eerst naar Rotterdam te komen
en „de Maasbode" te bezichtigen. Dan volgt
een receptie op het Poolsche consulaat, een
boottocht door de havens van Rotterdam, een
bezoek aan het vliegveld en daarna een bezoek
aan het Sint Franciscusgasthuis.
Z.H. Exc. mgr. Kubina zette na dit korte
onderhoud zijn reis naar den Haag voort
Mgr. Kubina, vergezeld van Mgr. Logado,
arriveerde met den Pullman-trein, die te 6 uur
gisterenavond aankwam, aan het station H.S.M.
Op het perron werd Z. H. Exc. verwelkomd
door den Gezant van Polen Z.Exc. W. Babinski
alsmede door mevrouw Babinska, terwijl mej
Babinska, vergezeld van haar broeder, aan
Z.H. Exc. een groot bouquet roode en witte
rozen overhandigde met linten in de Poolsche
kleuren.
Mede waren aanwezig Mgr. dr. Th. Verhoe
ven, de legatie-attaché de heer Sroczynski, de
consul-generaal van Polen te Amsterdam de
Weled.gestr. heer Kokowski, alsmede verschil
lende heeren van de Poolsche legatie en vele
belangstellenden.
Na de hartelijke begroeting op het perron
vertrok het gezelschap naar het huis van Mgr.
dr. Th. Verhoeven in wiens woning Z.H. Exc.
vertoeft.
Z.H. Exc. mgr. Kubina is bisschop van Czen
stochowa in Polen welke stad het beroemde
genadeoord is van de Zwarte Maria, het Pool
sche Lourdes.
Hier in Czenstochowa is Polen's grootste hei
ligdom. Hier verzamelen zich den 15den Augus
tus zoowel als den 8sten September jaarlijks
naar schatting wel 300.000 bedevaartgangers
uit het heele land.
Als een merkwaardigheid dient vermeld, dat
tegen den buitenmuur van kerk en klooster
de biechtstoelen zijn gebouwd om aan het
drukke bezoek der pelgrims te kunnen vol
doen. En zoo bovenmate groot is op deze
drukke feestdagen het aantal H. Communies,
dat aan de geloovigen moet worden uitgereikt,
dat er een afzonderlijke galerij voor gebouwd
moest worden, een vierhoek, met overdekten
ommegang, in den vorm van een pandhof, waar
de pelgrims ter H. Tafel gaan in de open
lucht bij duizenden en duizenden.
De kerk zelf is groot en ruim, typisch en
kostbaar, Maar zij is niet meer dan een door
loop naar de Mariakapel, die het eigenlijke
heiligdom is. In deze groote kapel is een hoog
altaar van ebbenhout met veel zilveren sieraad.
De krukken en ex-voto's van genezenen en
dankbaar-verhoorden omgeven het. Porfier
zuilen, twee aan elke zijde, dragen den kop
van de retabel, die eindigt in een konings
kroon, door engelen mnzwierd. Twee in zilver
gevatte spiegels flanKeeren het geheel met
tallooze lampen. In het midden de ikoon, fon
kelend van louter juweelen, de Madonna met
het kindje, beiden gekroond met een gloed
van edelsteen. Het gelaat van Maria is geheel
zwart, nog donkerder tusschen het zilver en
de diamanten, die branden en wemelen bij
den kaarsenschijn.
Dat is de „Matka Boska" de Moeder Gods
hier sinds eeuwen vereerd.
„Een nevel van legenden, vertelt dr. F.
Rutten, „omwaart deze beeltenis: uit de kruis
tochten zou zij gekomen zijn, door konings
handen naar Polen gedragen. Zoo hoog en
heilig was dit beeld, dat geen schenner 't ge
waagd^ heeft daarop de hand te leggen, zelfs
niet bij Polens' uitersten verval. En het was,
of de Madonna van Czenstochowa zelve het be
wustzijn van een zelfstandig en onverdelgbaar
Polen schragen bleef. Hield haar raadselach
tige blik, haar donker oog, dat droevig kijkt,
zonder traan, maar ook zonder glimlach, het
bloedende litteeken op haar wang demenschen
als geboeid met een magische kracht? Wie een
maal in dien blik geschouwd heeft, vergeet
dien niet meer. Polen vergat hem hooit. Deze
Madonna bleef de Koningin van het Poolsche
volk, ook toen het reeds zijn naam met zijn
land verloren had. Maria's blik hield als het
ware de ziel van Polen zelf vast, als zwevend
boven alle miserie en ellende, opdat die niet
zou verloren gaan: Czenstochowa's Madonna,
Koningin van Polen.
En toen het land dan ook weer bevrijd was
van zijn onderdrukkers en het volk zelf
souverein binnen de oude landsgrenzen, wijdde
het zijn „Matka Boska" een schepter en een
rijksappel van zuiver goud, als aan een echte
werkelijke vorstin.
Dit is Czenstochowa, de residentie van Z.H.
Exc. mgr. Kubina, die thans als gast in ons
land vertoeft.
DE SPRONG OVER DE PYRENEEëN. Het leidende peloton in den Tour de
France, 'n groote groep met J. Aerts aan den kop, verlaat den bergtunnel v. Olette
In de vergadering van den Raad van State,
die gisteren door Staatsraad Hasselman werd
voorgezeten, heeft deze er aan herinnerd, dat
nr. J. J. I. Harte van Tecklenburg Zaterdag
15 Juli j.l. den dag heeft herdacht, waarop hij
25 jaren geleden tot lid van den Raad van
State werd benoemd.
Als men de ledenlijst van den Raad raad
pleegt, zal men maar weinigen vinden, aan wie
het gegeven is geweest dit zilveren jubileum
te herdenken. 'Dit is het natuurlijk gevolg
van de omstandigheid, dat tot leden in den
regel zij worden benoemd, die een eervolle
loopbaan hebben vervuld en dus reeds een
meergevorderden leeftijd hebben bereikt.
Spreker heeft mr. Harte van Tecklenburg
namens den Raad van harte gelukgewenscht
met dit gedenkwaardig jubileum.
Oud-minister Van der Vegte vertoeft zoo
als bekend is, in Duitschland tot het onder
gaan van een kuur. Aanvankelijk was zijn toe
stand zeer goed; de vorige week had hij naar
ons land willen terugkeeren, maar jl. Dinsdag
heeft zich een complicatie voorgedaan. Hier
door is zijn toestand ernstig geworden, maar
blijkens de jongste te 's-Gravenhage ontvan
gen berichten laat de toestand zich de laatste
dagen iets minder ernstig aanzien.
Z. H. Exc. Mgr. Jansen tijdens de inzege
ning van het monumentale H. Hartbeeld
aan de St. Nicolaaskerk te Utrecht,
PASTOOR TH. VAN DE PAVERT.
Naar de „Utr. Crt." meldt, is de zeereerw.
heer Th. va nde Pavert, pastoor te Driehuis
(Mijdrecht), vrij ernstig ongesteld. De patiënt
mag voorloopig geen bezoek ontvangen.
De personeelsinkrimping tot 1 Januari
uitgesteld.
In het begin dezer maand meldden we, <jat
de minister van Sociale Zaken niet wenschte
vast te houden aan den datum van 1 Augustus
a.s., met ingang van welken de gemeentelijke
en provinciale keuringsdiensten van waren
zich ten aanzien van de salarieering van per
soneel bij de rijksregeling moesten aansluiten
en de bezetting van het personeel overeen
komstig gegeven voorschriften moesten inkrim
pen.
De minister heeft thans het standpunt ken
baar gemaakt, dat hij in deze materie inneemt.
Wat betreft de bijdragen aan gemeenten in
de jaarlijksche kosten van keuringsdiensten,
deelt de minister mede, dat het plan van be
zuiniging met betrekking tot de keuringsdien
sten voor waren, dat hij bij de aanvaarding
van zijn ambt vond, tweeledig is:
1. meer rationeele bezetting van de keurings
diensten met personeel en wel in verhouding
tot het zielental der districten. Er zijn enkele
diensten, die eenigszins ruim, andere diensten,
die karig bezet zijn met personeel. In totaal
zouden door deze reorganisatie 68 ambtenaren
kunnen afvloeien. Daardoor zou in totaal
ƒ252.164 worden bespaard;
2. door verlaging van het salarispeil der amb
tenaren tot het peil der rijksambtenaren, zou
een bezuiniging van rond ƒ30.000 worden be
reikt.
Op de begrootingen van de diensten voor
1933 was reeds door korting op de salarissen
en door besparing op materieel ƒ68.900 bezui
nigd. In totaal zou zoo ƒ350.000 bezuinigd wor
den, waarvan 175.000 ten voordeele van het
Rijk zou komen.
Het boven aangegeven plan, dat na ernstig
onderzoeken is gevormd, steunt op de gedachte,
dat de werking van de Warenwet niet moet
worden aangetast.
In het boven ontwikkelde plan zal de per-
soneelinkrimping met 68 plaats vinden op een
totaal voor alle diensten van 381.
De minister heeft zich na de aanvaarding
van zijn ambt zoo spoedig mogelijk op de hoogte
gesteld van deze aangelegenheid. Hij is tot de
slotsom gekomen, dat zoo drastische salaris
verminderingen, als in het voorloopig verslag
gesignaleerd, die inderdaad zouden voorkomen,
moeilijk te aanvaarden zijn. Bovendien meent
hij, dat de salarisvermindering van deze ambte
naren niet afzonderlijk moet geschieden, maar
moet worden bezien in het kader van de alge-
meene wettelijke voorziening betreffende de
salarissen der gemeente-ambtenaren, die de
regeering voorbereidt.
Bij dit alles komt de omstandigheid, dat de
termijn van 1 Augustus a.s. aan de gemeente
besturen gesteld voor de verlangde bezuiniging,
voor deze te kort en voor personeel, dat zou
moeten afvloeien, onbillijk kort is. De maat
regel zal, wil men de billijkheid betrachten,
niet vóór 1 Januari kunnen ingaan.
Dit maakt eenige verhooging van den begroo-
tingspost noodzakelijk. Voor het loopende jaar is
voor de diensten in totaal geraamd ƒ1.533.201.28.
Voor het Rijk bedraagt daarin het aandeel
766.100.64, dat is 106.100.64 meer dan het bij
Nota van Wijziging uitgetrokken bedrag. Voor
het loopende jaar wordt het artikel bij deze
memorie nader verhoogd met ƒ106.101 en dus
gebracht op ƒ766.001.
Aneta seint uit Garoet het volgend verloop
van een aldaar gehouden vergadering van de
P' .U welke o.a. werd bijgewoond door de
politieke recherche uit Bandoeng:
Den eersten spreker, een ambtenaar van den
Dienst van het Mijnwezen, die bereids de loya
liteitsverklaring had geteekend, werd 't woord
ontnomen. Hij werd vervolgens uit de zaal ver
wijderd.
Daarna werd de voorzitter, omdat hij geen
orde kon houden, buiten de deur gezet. Ir. Soe-
karno nam het presidium over.
Den volgenden spreker, een propagandist,
werd het woord ontnomen. Hij werd verwijderd.
De bijeenkomst werd ontbonden, voordat ir.
Soekarno gelegenheid kreeg het woord te voe
ren.
Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot verleening van en
kele retorsiebevoegdheden.
De minister zet daarin uiteen, dat de feiten
hebben aangetoond, dat het hier niet alleen
gaat om eventueele toekomstige gevaren, doch
dat toestanden, als in de toelichting geschetst,
zij het dan ook als uitzonderingsgeval, reeds
Bestaan.
Er bestaat geen gevaar, dat een eventueel
gebruik van de gevraagde bevoegdheden het
afglijden in protectionistische richting zou
kunnen beteekenen. Bescherming van de bin-
nenlandsche markt wordt met dit wetsvoorstel
dan ook niet nagestreefd.
Een retorsiebevoegdheid was tot voor korten
tijd nog geen dwingende noodzaak. De grief,
dat de economische politiek niet wordt bezien
in een algemeen kader, mist dan ook voldoenden
grond.
Wat met de retorsiewet zal kunnen worden
bereikt zal de toekomst leeren. Van de invoe
ring van een onderhandelingjtarief verwacht
de regeering vooralsnog geen grootere bevorde
ring van onzen export, dan zij door deze wet
hoopt te zullen verkrijgen.
Een wijziging van de crisis-invoerwet is in
voorbereiding.
De wenschelijkheid, afzonderlijke maatrege
len te treffen om dumping tegen te gaan, is in
verband met hèt verscherpte gevaar van valuta
dumping, opnieuw bij de regeering in onder
zoek.
De vraag, of de bij art. 1 aan de regeering
te verleenen bevoegdheden alleen zullen kunnen
worden toegepast tegenover staten, waarmede
geen meestbegunstigingsverdrag bestaat, wordt
bevestigend beantwoord.
Onder Nederland wordt in dit ontwerp alleen
het Rijk in Europa verstaan. Zoo noodig zal
deze kwestie voor de overzeesche gebieden af
zonderlijk onder de oogen worden gezien.
Mocht een retorsiebesluit goederen betreffen,
die reeds zijn gecontingenteerd, dan zal dit
besluit om effect te hebben, een lager contin
gent moeten vaststellen dan als uitvloeisel van
de crisis-invoerwet voor dit land geschiedt. Te
gen het stellen van een termijn, waarna de bij
deze wet gegeven bevoegdheden zullen komen
te vervallen, heeft de regeering het bezwaar,
dat zoodoende de kracht van een retorsie-
maatregel verzwakt wordt.
MARGARINE-TUSSCHENHANDEL EN
CRISIS-ZUIVELWET.
Het comité van actie van de margarinehan
delaren heeft aan het bestuur van de Crisis-
Zuivel-Centrale een adres gericht, waarin be
toogd wordt, dat een noodtoestand is ingetreden
voor den vrijen margarine-handel. De marga
rinefabrikanten zijn er, volgens het comité, op
uit de détaillisten zooveel mogelijk te écar-
teeren en den geheelen tusschenhandel te
brengen bij eigen winkels, behoorende tot het
eigen concern. De invoering en toepassing van
de Crisis-Zuivelwet bevorderde dezen opzet in
hooge mate; door de reglementeering van de
margarineindustrie is het mogelijk geweest, de
fabricatie te beperken en te behouden voor een
betrekkelijk gering aantal fabrikanten, die het
raadzaam hebben geoordeeld in September
van het vorige jaar een contact-commissie in
te stellen en een zoodanige onderlinge afspraak
te maken, dat men de prijszetting practisch vol
komen in de hand had, een prijszetting, die
uit den aard der zaak niet het minste gevaar
oplevert bij den tusschenhandel, voor zoover
die gelieerd is met de fabrikanten zelf, doch
die eenvoudig fnuikend is geworden voor den
vrijen tusschenhandel.
De Crisis-Zuivel-Centrale, die praktisch in
een machtspositie staat tegenover het kartel
der fabrikanten, heeft het daardoor feitelijk in
haar macht de hierboven bedoelde prijsafspraak
zoodanig te doen wijzigen, dat een loonende
winstmarge voor den vrijen handel wederom
ontstaat.
De „Verein deutschsprechender
Katholiken" in opspraak
gebracht.
„Er is geen woord van waar'',
„Het Volk" van Zaterdagavond bevatte een
opgewonden artikel, waarin „onthullingen"
werden gedaan over de wijze, waarop de
Duitschers, die in ons land wonen, worden
geprest, om toe te treden tot de gelederen der
Duitsche nationaal-socialisten, een actie, welke
geleid wordt door den gouwleider der N. S. D.
A. P„ den heer Patzig, die in Amsterdam
woont.
Dit artikel bevat de verontrustende mede-
deeling, dat ook de „Verein Deutschsprechen
der Katholiken" het slachtoffer is geworden
dezer actie en door den heer Patzig gesom
meerd is, zich te laten gelijkschakelen.
„Het Volk" licht zijn lezers aldus daarover
in:
„Voor zoover de Duitsche nazi's met hun
landgenooten in persoonlijk contact kunnen
komen, op Duitsche kantoren, banken en in
Duitsche handelszaken, worden zij persoonlijk
bewerkt om zich, zoo zoover zij althans niet
reeds bij de Ortsgruppe der N.S.D.A.P. waren
aangesloten, zich te laten inschrijven bij „de
Duitsche kolonie". Waar echter dat persoon
lijke contact ontbreekt, moet, in opdracht van
de leiding, die inschrijving in massa geschie
den.
Daartoe worden dan de Duitsche gezellig
heids- en andere vereenigingen gebezigd. Zoo
o.a. het „Deutsches Heim für Katholisohe
Madchen", dat zijn ontspanningsgebouw, waar
eiken avond bijeenkomsten worden gehouden,
op de Heerengracht bij de Brouwersgracht
heeft.
Deze instelling is jaren geleden reeds, met
volledige medewerking van de toenmalige
Duitsche regeering, tot stand gekomen, met
als eenig doel deze katholieke meisjes in
religieus verband te houden. Als geestelijk
adviseur en toezichthouder van dit tehuis voor
meisjes treedt op pater Kosters, een Neder-
landscfh geestelijke. De financiering geschiedde
tot dusverre via het episcopaat te Keulen uit
de Duitsche staatskas.
Geruimen tijd geleden is op de leiding van
dit „Deutsches Heim" van de zijde der nazi's
hier ter stede aandrang uitgeoefend, om de
ingeschreven Duitsche meisjes in nazi-verband
te brengen. Pater Kosters en zijn Duitsche
medewerkers hebben zidh echter steeds op het
standpunt gesteld, dat dit tehuis een politiek
neutraal karakter moest blijven behouden en
dat zijn taak uitsluitend op religieus terrein
lag.
Thans echter heeft de nazi-leiding hem doen
weten, dat ook het „Deutsches Heim" moet
worden „gelijkgeschakeld" en j.l. Donderdag
avond was pater Kosters daartoe bij de leiding
der Duitsche kolonie ontboden, ten einde een
en ander te regelen.
Het onderhoud, dat de Nederlandsche gees
telijke heeft gehad, vond plaats met Herr
Patzig en in dit gesprek is den pater op krasse
wijze verteld wat van hem verlangd wordt en
op welke wijze hij zijn medewerking aan de
uitbreiding der Duitsche nazi-kolonie heeft
te verleenen.
Het is zeker geen toeval, dat voor het
„Deutsches Heim für Katholische Madchen"
zijn wij wel ingelicht al sedert eenige
maanden geen geldzendingen meer zijn ont
vangen
Van dit langdurige onderhoud met Herr
Patzig is pater Kosters wij wenschen vol
ledig te zijn j.l. Donderdagavond zeer ont
roerd en hoogelijk verontwaardigd in het
Heim op de Heerengracht teruggekeerd. Het
was daar èn ongetwijfeld ook bij zijn geeste
lijke aütoriteiten, dat hij het onderhoud
met Patzig aldus karakteriseerde: Het lijkt
wel of we hier in het oude Pruisen zijn, zoo
treden ze op".
Wij hebben ons onmiddellijk gewend tot
pater Kosters, die inderdaad ontdaan was, maar
niet over de behandeling welke hij van de
zijde der Duitsche Nazi's zou ondervonden
hebben, doch over het „Volk"-artikel. „Want",
zoo antwoordde pater Kosters ons onmiddel
lijk op onze eerste vraag, „er is geen woord
van de mededeelingen in „Het Volk" waar".
„De nationaal-socialisten hebben op geen
enkele wijze aandrang uitgeoefend op het
„Heim", noch op de Duitsche meisjes, die het
bezoeken, om zich bij hen aan te sluiten.
Nimmer heb ik iets vernomen van plannen
der nationaal-socialisten om den „Verein" in
Nazi-verband gelijk te schakelen. Het is mij
een raadsel hoe „het Volk" aan zulke perti
nente onjuistheden komt, als de bewering, dat
ik Donderdagavond door de Duitsche kolonie
ontboden zou zijn, om er een onderhoud te
hebben met den heer Patzig.
Niet bij Patzig geweest.
Ik ben heelemaal niet ontboden en ik ben
er ook niet geweest. Donderdagavond ben ik,
zooals mijn gewoonte is, op eiken tweeden
Donderdag van de maand, naar Hilversum ge
weest, om er een „Andacht" te leiden voor
de Duitsche meisjes aldaar. Ik ben er om
zeven uur heengegaan en om half twaalf in
alle gemoedsrust in het „Heim" op de Heeren
gracht teruggekeerd. Hoe komen ze er dan bij,
mij een uitdrukking in den mond te leggen,
als „Het lijkt wel, of we hier in het oude
Pruisen zijn, zoo treden ze op".
Even onjuist is de bewering, dat wij sedert
eenige maanden geen geld meer ontvangen
hebben uit Duitschland. Wij ontvingen tot
dusver geregeld geldelijken steun van de Duit
sche regeering, doch dit geschiedde altijd in
het najaar. Wij hebben dus in dezen tijd heele
maal geen geld te verwachten.
Intusschen, zoo vervolgde pater Kosters, zit
ten wij hier tengevolge van deze fantasieën in
„Het Volk" in de grootste moeilijkheden. Het
publiek is zeer verontrust. Vele van onze
meisjes dienen bij Joodsche families, die, zoo
als begrijpelijk, toch al achterdochtig, onmid
dellijk felle antipathie tegen den „Verein"
hebben opgevat. De telefoon staat niet stil van
meisjes, die ons opbellen, om te vertellen, dat
zij van hun mevrouwen niet meer in het
„Heim mogen komen, en dat zijn dan nog
de gevallen, die ons bekend raken. Hoevelen
zullen er zijn, die niet meer mogen komen
en het ons niet eens laten weten? Dat merken
we pas na maanden, want op zichzelf is het
niets ongewoons, dat een meisje door allerlei
omstandigheden een tijd lang niet in het
„Heim" verschijnt. Door dit geschrijf in „Het
Volk" is bij velen een afschuwelijk misver
stand ontstaan, en hoe moet dat worden op
gehelderd? Door met de menschen te gaan
praten. Ja, maar het is te vreezen, dat velen
me niet eens meer willen ontvangen.
Nooit aan politiek gedaan.
En toch kan ik eerlijk verklaren: er wordt
door den „Verein" nimmer aan politiek ge
daan. Wanneer men slechts even nadenkt, ziet
men onmiddellijk de dwaasheid van „het Volk"-
geschrijf in. Om iets gelijk te schakelen, moet
er toch eerst iets gelijk te schakelen zijn. Hoe
zou men ons gelijk kunnen schakelen, met
een politieke organisatie? Wij zijn een zuiver
religieus-cultureele vereeniging en wij zullen
dat altijd blijven. Op geen enkele wijze oefe
nen wij invloed op de politieke overtuiging
der meisjes uit. Dat is onze taak niet. Wij
hebben slechts tot plicht, te zorgen, dat de
meisjes Katholiek en Duitsch blijven. Dat
Reel. 7454—5 10
heeft met politiek niets te maken. Wij willen
niets liever dan rustig doorwerken aan de be
vordering van het geestelijk heil der Duitsche
meisjes, die in een vreemd land op eigen
beenen moeten staan".
Totzoover pater Kosters. Men kan er weer
eens uit leeren, op welke wijze „Het Volk",
gedocumenteerd nog wel, naar het blad be
weert, de publieke opinie voorlicht. Dat „Het
Volk" de actie der nationaal-socialisten in
ons land bestrijdt, is zijn zaak. Doch wanneer
het daarbij ieder kletspraatje als een welkom
argument aanvat, geheel onverschillig voor
het feit, dat daardoor het heilzame werk van
een vereeniging van onverdachte reputatie te
gronde dreigt gericht te worden, dan wordt
het toch werkelijk te bar. Wij wachten nu af,
hoe „Het Volk" dezen flater zal goedmaken.
„Het Volk" houdt vol.
Het bovenstaande was reeds geschreven, toen
wij in „Het Volk" van Maandagavond een te
genspraak lazen van de hand van pater Kosters
in den hierboven vermelden zin.
Wat te verwachten was, geschiedt: „Het
Volk" weigert volstrekt, deze tegenspraak te
aanvaarden. Nu stond het dus aan „Het Volk",
daar nadere argumenten voor aan te voeren.
Niets daarvan. „Onze informaties, van meer
dan een zijde, zijn van zoodanigen aard, dat wij
onze mededeelingen omtrent den op pater Kos
ters van Duitsche nazizijde geoefenden drang,
ten volle handhaven".
„Het Volk" voelt zelf, dat het wel poover is.
En daarom probeert het maar weer eens, de
aandacht van de hoofdzaak af te leiden: „Men
kan de waarde van deze „tegenspraak" af
wegen uit het feit, dat het inderdaad niet ji.
Donderdagavond, maar op een ander tijdstip
is geweest, dat pater Kosters het verzoek tot
medewerking van de Duitsche nazi's ontving."
Intusschen belieft het socialistische blad te
vergeten, dat pater Kosters reeds begonnen is
te ontkennen, dat er ooit van de zijde der nazi's
aandrang is uitgeoefend op de leiding van het
„Deutsches Heim" en dat dus evenmin op Don
derdagavond als op welk tijdstip ook is ge
schied.
Het is altijd de stelregel geweest bij „Het
Volk", nooit ongelijk te bekennen en deze tac
tiek wordt ook nu weer toegepast. Het onheil,
dat daarmee gesticht wordt, telt niet. Om een
politieke Hetze te ontketenen, ontziet „Het
Volk" niets.
De directie amendeert het
bemiddelingsvoorstel.
Arbeiders nemen het voorstel aa::.
Men meldt ons uit Maastricht:
In de voormalige Kruisheerkerk te Maastricht
hebben Maandag-avond, naar we vernemen, de
R.K. fabrieksarbeiders, gehoor gevend aan de
raadgevingen der leiders, het bemiddelings
voorstel van den Rijksbemiddelaar prof. dr.
Josephus Jitta aanvaard. De besturen van de
R.K. en Moderne organisaties hadden be ijlen
reeds in principe besloten tot aanvaarding van
het voorstel.
Aan de organisatieleden werd mededeeljng
gedaan dat de leiding geen afwijkende en ver
warring veroorzakende elementen in een even-
tueelen strijdt duldt en dat degenen die zich
aan ongeregeldheden schuldig maken buiten
de organisaties worden gesloten.
De amendementen van de Sphinxdirectie wil
len den voorgestelden termijn van zes maanden
binnen welke alle loonsverlagingen moeten
stopgezet zijn beperken tot drie maanden.
In principe verwerpt de directie voorts niet
het sluiten van een collectief arbeidscontract
doch verklaart een dergelijke overeenkomst af
hankelijk te stellen van doorvoering bij de ge-
heele industrie.
Inmiddels werd, gelijk we reeds vermeldden,
een 10 pCt. loonsverlaging doorgevoerd, welke
des te zwaarder drukt daar de getroffenen ge
lijktijdig zijn teruggevoerd naar een lagere
loonklasse.
Daarenboven zal de volwaardige arbeider,
zoomede zullen de oudere arbeiders vervangen
worden door jongere krachten, welke in een
minder-loon-klasse zijn ondergebracht.
Van de zijde van den rijksbemiddelaar wor
den, wanneer de besluiten van organisaties en
directie deze officieel hebben bereikt, nieuwe
pogingen verwacht om partijen nader tot elkaar
te brengen.
Haar perspectieven worden thans
onderschat,
Bij de uitreiking van de einddiploma's aan de
geslaagde candidaten van het eindexamen van
den fabrikantencursus der Hoogere Textiel
school te Enschedé heeft de voorzitter van ge
committeerden, de heer Johan Gelderman, tex
tielfabrikant te Oldenzaal, lid van de Eerste
Kamer, een rede gehouden, waarvan men in
deze dagen, nu Twente het onderwerp van veler
beklag in den lande is, ook buiten dit gewest
met belangstelling zal kennis nemen.
Zich richtende tot de geslaagde jongelui,
zeide spr., dat zij, evenmin als dit tegenwoordig
het geval is met afgestudeerden van Universi
teit, Technische Hoogeschool en Middelbaar
Technische scholen, er allen in zullen slagen
spoedig een betrekking te vinden. Maar, even
als men in 1922 bij de opening der school de
mogelijkheden der industrie heeft overschat,
is het waarschijnlijk dat haar situatie en in
het bijzonder hare perspectieven thans worden
onderschat. En het is al even verkeerd over
dreven pessimistisch te zijn als overdreven op
timistisch. Onze technisch en commercieel aan
de eischen des tijds beantwoordende fabrieken
ondervinden thans wel groote moeilijkheden,
doch men mag wel aannemen, dat er ook eens
weer andere toestanden zullen komen. Het aan
passingsvermogen van onze industrie is wel
zoo groot, dat men kan verwachten, dat zij erin
zal slagen, zij het in gewijzigden vorm, dezen
crisistijd door te komen.
Spr. ziet dus voor de afgestudeerden der Hoo
gere Textielschool, waarvan hij in den loop
der jaren velen, die ia zijn fabriek werkzaam
waren, zeer heeft leeren waardeeren, nog een
loonende tagjt weggelegd. Deze behoeft niet
uitsluitend op zuiver technisch gebied gezocht
te worden, want tengevolge van de veelzijdig
heid van het onderwijs liggen ook in commer-
cieele richting nog verschillende mogelijkheden
open.
PHOHI-UITZENDINGEN.
Het Philips Concern heeft opnieuw Mariette
Serlé uitgenoodigd voor een serie zangdecla
maties voor de microfoon van de PHOHI en
van den P. C. J. Wereldomroep (Britsch-Indië,
Australië, Ned. O. en W. Indië, Z. Amerika enz.)
De uitzendingen zullen plaats vinden op Zater
dag 5 Augustus van 14.35 tot 15.40 uur.
