Purol bij Doorzitten - Zonnebrand - Stukloopen
EEN DUBBEL GEVAAR VOOR
HONGARIJE.
i
li
HET CONCORDAAT.
MAANDAG 24 JULI 1933
I
i I
POLITIEK EN GEESTELIJK
HITLERIANISME,
DAAD EN GEESTESVORMING.
DE VOORNAAMSTE BEPALINGEN
VAN HET STAATSSTUK
EEN VETERAAN UIT 1870.
DUITSCHLAND EN HONGARIJE.
HET COMMUNISME IN
DUITSCHLAND.
GOERING ONDERBREEKT
ZIJN VACANTIE.
BALBO LUCHTMAARSCHALK
SAMENZWERING IN KOREA.
TROTZKI HEEFT MALARIA.
FASCISME IN ARGENTINIË.
Met het wapen van de doodstraf
tegen de belagers van
den staat.
Wijziging in Italië's militaire
organisaties
HET ECHTPAAR MOLLISON
GESTART.
HET
32ste EUCHARISTISCH
CONGRES.
Naar New-York.
WAAR IS WIRTHSCHAFT
VUURZEE IN RIO DE LA PLATA.
Groote entrepots in vlammen.
SPANJE'S ROOVERS-BRAND
STICHTERS.
HOE HET COMPLOT IN CHILI
MISLUKTE.
MANOEUVRES VAN 'T ROODE
LEGER.
BUENOS AIRES BEREIDT
ZICH VOOR.
BOERENSTAKING IN SLRESWIJK.
AARDBEVING IN ANATOLIE.
GROOTE FABRIEKSBRAND TE
ERLANGEN.
FENG VORMT EEN EIGEN
REGEERING.
DE AANSLAG OP STEIDLE.
I
(Van onzen bijzonderen correspondent).
Boedapest, 19 Juli 1933.
Ongetwijfeld, weet men, waarom de positie
der Oostenrijksche regeering ten opzichte van
het in den aanval zijnde Hitlerianisme zoo
moeilijk en gevaarlijk is. „Hitlerianisme" be-
teekent namelijk te gelijkertijd een idee en een
daad, een moreele en een physieke kracht. Het
op het oogenblik nog zelfstandige Oostenrijk
moet zich eenerzij ds tegen een geestesstroo-
ming en anderzijds tegen bomaanslagen verde
digen. Het expansieve politieke streven van het
machtige „Reich" en de steeds meer om zich
heengrijpende nieuwe idee bestrijden thans de
naar nationale zelfstandigheid strevende Oos
tenrijkers en het valt moeilijk te zeggen, waar
daarbij het grootste gevaar dreigt. Misschien is
echter de idee gevaarlijker en krachtiger dan
de daad. Agitatoren en bommen zijn nog aan
de grenzen te arresteeren en in beslag te ne
men, doch de gedachte kent geen grenzen, zij
overstroomt heele landstreken, sleept geest
driftige massa's met zich mede en is door po-
litie-maatregelen niet aan banden te leggen.
Het Hitlerianisme zou toch gevaarlijk gewor
den zijn voor Oostenrijk, indien de Duitsche
regeering niet zoo doelbewust voor den „An
schluss" zou hebben gestreden, als thans 't ge
val is. De geestes-, of liever massa-beweging,
zou steeds wijdere kringen beroerd hebben,
zou de Duitsche grenzen overschreden hebben
en vooral in de naaste buurstaten zijn opge
wassen. De naaste buurstaat nu is Oostenijk,
welks jeugd in haar „storm- en drangperiode"
Zichtbaar tot een revolutie geneigd is.
Er ligt een direct en een indirect gevaar in
het hakenkruis. Het directe is ieder bekend:
stijgende onrust, ontploffingen van bommen,
opgeboken spoorrails, kortom de rechtsstreek-
sche aanval eener politiek.
De aanval der idee is niet zoo opvallend,
doch van veel ouderen datum. Het insijpelen
der nieuwe leer en de wijziging van de geheele
psycle der jeugd duren reeds maanden, zoo
geen jaren.
Als Hongarije zijn standpunt ten opzichte
van het Hitlerianisme wil bepalen, dan moet
het met twee factoren rekening houden: met
de politiek en met den geest.
Wat het politieke gevaar van het derde rijk
aangaat, daarvoor is Hongarije op het oogen
blik nog niet bevreesd. Zooals uit de geheele
Hongaarsche pers blijkt, is man hier vooral
■aezorgd voor het lot van Oostenrijk, niet zoo
zeer uit een welwillend altruisme, dan wel
omdat men duidelijk inziet, dat, op het oogen
blik waarop Oostenrijk voor het hakenkruis
de. vlag strijkt, Hitiers derde rijk de onmid
dellijke nabuur van Hongarije zal worden en
eerst dan, doch dan zeker, zal er eenzelfde po
litiek gevaar voor de Hongaren ontstaan, als
thans voor de Oostenrijkers dreigt.
Daarom vooral heeft Oostenrijk in deze zwa
re dagen zijner historie de volle sympathie der
Hongaarsche openbare meening. Te spreken
van een politiek gevaar van het Hitlerianisme
in Hongarije zou thans nog voorbarig zijn, doch
"kwestie zal actueel worden, zoodra Oos
tenrijk, dat thans nog als een dam tusschen
Duitschland en Hongarije de golven van de
G^Wiansche zee tegenhoudt, de nederlaag
lijdt.
Uit politiek oogpunt bezien, kan het Hitle
rianisme, op het oogenblik niet en later zeker
nog minder, zich in de sympathie van Hongarije
verheugen. Zijn geheele streven is tamelijk
scherp tegen de "Hongaarsche belangen gericht,
daar de vrijheid en zelfstandigheid steeds de
twee hoofdgedachten van Hongarije's geheele
historie zijn geweest. De met willekeurige
brutaliteit geschapen autarkie van het tegen
woordige Duitschland benadeelt ten zeerste de
Hongaarsche belangen en men zal hier niet
vergeten, hoe Frankrijk na den oorlog, Hon
garije, zijn ouden vijand uit den oorlog, op
economisch gebied steeds met meer welwil
lendheid heeft behandeld dan Duitschland, voor
welks belangen honderdduizenden en nog
maals honderdduizenden Hongaren in den oor
log hun bloed geofferd hebben. Deze economi
sche uitsluiting van Hongarije door Duitsch
land is sedert de overwinning van het Hitleria
nisme nog toegenomen, zoodat men zich nau
welijks behoeft te verwonderen, dat aan de
vroegere wapenbroederschap en kameraad
schap een einde komt.
In den laatsten tijd zijn verscheidene Duit
sche geschriften verschenen, waarin gesproken
werd over een drang naar het Oosten en waar
in meer dan eens uitdrukkelijk verklaard
werd: Duitschland. moet zich in het dal van
den Donau, vooral in Hongarije, een nieuwe
kolonisatie scheppen.
Hongarije is het knooppunt voor Duitsch-
lands verdere plannen en natuurlijk blijven
deze, op het oogenblik misschien nog fantas
tisch klinkende verklaringen, in Hongarije niet
onopgemerkt.
De in Hongarije wonende Duitsche minder
heden hebben zich nooit over hun positie te
beklagen gehad. De Duitsche propaganda spant
thans echter alle krachten in, om te bewijzen,
dat de Hongaren hun minderheden onrecht
vaardig behandelen. Reeds duiken hier en
daar in het land agitatoren op, om de Duitsch
sprekende minderheden tegen de regeering op
te hitsen. Dat is de ons uit Oostenrijk welbe-
- kende nieuwe Hitler-methode, welke, zooals
wij gezien hebben, niet gevaarlijk genoeg ge
schat worden.
"Waar wij tevoren schreven: het politieke ge
vaar van het Hitlerianisme is nog niet actueel,
daar hebben wij ons wat optimistisch uitge
drukt. Met zijn vergaande doelstrevingen moet
reeds thans rekening gehouden worden, doel
strevingen welke, ingeval van een „Anschluss",
voor Hongarije levensgevaarlijk zullen wordeo.
De agitatie, welke reeds in de Duitsch spre
kende streken is begonnen, wijst eveneens op
de plannen van het derde rijk. Het is een feit,
dat deze minderheden over het algemeen te
vreden zijn, als loyale staatsburgers leven en
zich reeds vaak officieel met verontwaardiging
over den Duitschen laster hebben uitgelaten.
Toch zijn deze in verschillende rijks-Duitsche
bladen verschijnende berichten hoogst gevaar
lijk voor Hongarije, dat den lezers, die niet
met de omstandigheden op de hoogte zijn,
wordt voorgesteld als een land vol onrechtvaar
digheid.
Het spreekt dus vanzelf, dat de geheele Hon
gaarsche openbare meening men moet de
plaatselijke pers hier maar eens lezen! be
slist en scherp tegen de politieke richting van
het „Reich" opponeert. Het politieke Hitleria
nisme zal hier nooit aanhangers vinden, zal bij
zijn drang naar het Oosten in Hongarije een
nog veiliger en krachtiger dam vinden dan in
Oostenrijk.
Anders ziet het er echter uit, als men het
Hitlerianisme als een geestesstrooming be
schouwt. Na zijn opkomst in Duitschland heeft
men het in Hongarije onvoorwaardelijk met
groote sympathie ontvangen.
Een interessant voorbeeld hiervan is het vol
gende. Schrijver dezes wilde ongeveer vijf jaar
geleden in een vooraanstaand en steeds goed
georiënteerd blad te Boedapest een artikel
plaatsen, waarin het toekomstige gevaar, dat
reeds in het wezen van het Hitlerianisme lag
en toen reeds was waar te nemen, geschilderd
werd. Bedoeld rechtsstaand, katholiek blad,
thans een vastberaden tegenstander van het
derde rijk, wilde het artikel echter niet plaat
sen, aangezien het Hitlerianisme er te scherp
in becritiseerd werd.
„Wij kunnen onze stem niet tegen Hitier en
zijn beweging verheffen", aldus verklaarde de
hoofdredacteur. „Integendeel, wij moeten ons
verheugen, dat eindelijk een dappere, krach
tige man is opgestaan, die den moed en de
energie bezit, om aan de socialistische economie
in Duitschland, een einde te maken, het com
munisme uit te roeien en het nationalisme in
het volk aan te kweeken".
Deze woorden van den Hongaarschen hoofd
redacteur vertolkten toentertijd de algemeene
opvatting der Hongaren, die in Hitier niets
anders zagen, of zien wilden, dan den vijand
van het communisme en socialisme, welke hou
ding het Hongaarsche volk, dat zelf zijn meest
tragische naoorlogsgeschiedenis aan het socia
lisme en communisme te danken heeft, van
zelfsprekend sympathiek aandeed.
De Hongaar is door en door nationaal-gezind,
welke gezindheid vaak wordt overdreven tot
chauvinisme en lokaal patriottisme.
Met de algemeene uitbreiding van het Hit
lerianisme kwamen echter gelijktijdig de ver
schillende ontgoochelingen en men moest alge
meen toegeven, dat, naast nationalisme, ook
andere drijfveeren bij de nieuwe Duitsche be
weging voorzaten, drijfveeren, waarmede men
niet instemmen kon. Vooral de uitgesproken
anti-kapitalistische wereldbeschouwing van het
Hitlerianisme moest groot wantrouwen wek
ken. Het Hongaarsche volk is namelijk geheel
en al aristocratisch ingesteld. Daarmede wordt
echter niet bedoeld, dat de aristocratie de over
macht bezit want de oudste aristocraten-familie
kan niet trotscher en ijverzuchtiger op haar be
zittingen zijn dan de kleine boer, die een paar
morgen land in eigendom heeft. De idee van
een mésalliance bijvoorbeeld bestaat niet al
leen in de hoogste kringen, doch ook in bijna
alle lagen der bevolking en de betrekkelijk
rijke heereboer voelt zich even ver boven zijn
daglooner verheven als een magnaat boven zijn
armen particulieren secretaris. Deze mentaliteit
moge verouderd zijn, feudaal, of hoe men haar
noemen wil, in ieder geval is zij aanwezig. Dat
is de reden, waarom het communisme in Hon
garije geen lang leven beschoren was en waar
om het socialisme beperkt blijft tot de armste
lagen der bevolking. De anti-kapitalistische
ideologie van het Hitlerianisme, welke geen
rekening wil houden met het klasse-onder
scheid, moet dus in Hongarije tegenzin ver
wekken.
Eveneens was hei geheele volk verontwaar
digd over ae vervolging en het bloedige geweld,
waarmede het overwinnende Hitlerianisme op
trad tegen het Centrum, tegen de menschelijke
en burgerlijke elementaire rechten vooral tegen
het katholicisme. Het in zijn overwegende
meerderheid katholieke Hongarije kon de gods
dienstige opvatting van Hitier niet goedkeuren.
De aanvankelijk gunstige indrukken van het
Hitlerianisme moesten zich daarom wijzigen,
ook reeds onder den indruk van het boven
genoemde politieke Hitlerianisme, zoodat, naar
men begrijpt, in Hongarije het psychologische
gevaar van het hakenkruis tot een minimum
beperkt blijft.
In verband hiermede is men in, officieele
Hongaarsche kringen van meening, dat het bin-
nenlandsche probleem van het Hitlerianisme
in een handomdraaien is op te lossen, doch ook
deze opvatting is niet geheel juist.
Schrijver dezes heeft eenige weken geleden
in Boedapest voor een aantal jonge studenten
een voordracht gehouden over de Europeesche
buitenlandsche politiek met betrekking tot het
Hitlerianisme. Toen hij openlijk en met nadruk
gewezen had op de uitspattingen ervan, moest
hij tot zijn verbazing opmerken, met welk een
jeugdige heftigheid deze studenten bij de rond
vraag voor Hitler in de bres sprongen, en hoe
zij hem en zijn geheele beweging wilden ver
dedigen en rechtvaardigen. Dit zelfde viel kort
geleden waar te nemen in verschillende pro
vincie-steden, dóar echter niet alleen in de krin
gen der jeugd, doch zelfs bij een deel der in-
tellectueelen.
Na alles, wat wij reeds geschreven hebben,
moet dit nog meer verwondering baren, temeer,
waar in Hongarije geen serieuse nationaal-socia-
listische partij aanwezig is. Er bestaat er welis
waar een, en zij heeft zelfs haar vertegenwoor
diger in het parlement, doch deze afgevaardig
de wordt wat zijn persoon en zijn program
aangaat en dat niet geheel ten onrechte
belachelijk gemaakt.
Het echte nationaal-socialisme heeft echter in
Hongarije geen ernstigen leider, doch wel heeft
het aanhangers, jongelui, die mettertijd tot
staatsburgers zullen opgroeien. Terloops zij hier
opgemerkt, dat de kiem van iedere Hitier-be
weging steeds bij de jeugd ontsproten is.
Waarom dan wel helt een deel der Hongaar
sche studentenschap naar het nationaal-socialis
me over
Het Jodenvraagstuk is in Hongarije sinds
veertig vijftig jaren steeds actueel geweest
en is dat op het oogenblik nog.
Boedapest is in Europa naar verhouding de
grootste Jodenstad. De Joden hebben hier het
overwegende deel van het economische leven,
der kunst en der pers in handen. Deze om
standigheden hebben reeds af en toe tot on
lusten geleid. De thans opgroeiende Hongaar
sche jeugd, de duizenden en nogmaals duizen
den werklooze academici, deze geheele nieuwe
generatie, welke zich van alle vooruitzichten
beroofd ziet, wenscht in den machtigen Joden-
stand de oorzaak van haar ellende te zien. Zij
stelt deze vreemdelingen ervoor verantwoorde
lijk, dat zij zich geen bestaan scheppen kan en
wijst erop, hoe het geestelijke, intellectueele
leven van het land, vooral in de hoofdstad, van
Joodsche invloeden doordrongen en er door
ontnationaliseerd is, en hoe de pers en de lite
ratuur er door beheerscht worden.
Een soort protsig snobisme, dat den Hongaar
schen Joden bijzonder eigen is, maakt hen nog
onsympathieker en naarmate de ellende toe
neemt, groeit tevens een zekere neiging voor
het anti-semietisme.
Als deze jongelui het over het Hitlerianisme
hebben, denken zij slechts aan één ding: het
Hitlerianisme opent den weg, om de werkzaam
heid der Joden te beperken. Zij willen in het
nationaal-socialisme niets anders zien dan het
nationalisme en het anti-semietisme en zweren
daarom bij het hakenkruis. Zij willen van een
politiek" Hitlerianisme niet hooren, op dat punt
zijn zij Oost-Indisch doof. Ook van het geeste
lijk Hitlerianisme hebben zij onjuiste begrip
pen. Zij willen de kerkvervolging en het pan-
Germanisme vergeten. Vandaar dat vaak jon
gelui, goede katholieken, Hitleriaan zijn, alleen
omdat zij in het Hitlerianisme een dam tegen
de Joden zien.
Het Hitlerianisme is nog geen publiek vraag
stuk in Hongarije, doch het kan er nog een
worden. Officieel ziet men nog niet, hoe de
psyche vari het Hitlerianisme zich verbreidt,
hoe de ontevredenheid en wanhoop, hoe de
ellende evenals in andere landen, juist de
nieuwe generatie in de armen van nieuwe
ideeën, drijft. Hongarije en Hitlerianisme zijn
twee tegenover elkaar staande grootheden, die
nooit bij elkander zullen passen. Doch er zijn
toch op het oogenblik menschen in Hongarije,
j V> /->4- rfömc+ol ii V T-Ti +1 eim icmo cvmTUlt.Vl i-
BERLIJN, 22 Juli (W.B.) De tekst van het
concordaat tusschen het Duitsche rijk en den
H. Stoel is thans ter publicatie ontvangen.
Het concordaat bestaat uit 34 artikelen, waar
in als voornaamste bepalingen de volgende
punten zijn vastgelegd.
Het Duitsche rijk waarborgt de vrijheid van
geloof en de uitoefening van den katholieken
godsdienst.
Het erkent het recht der Katholieke Kerk,
binnen de grenzen van de voor allen geldende
wetgeving haar aangelegenheden zelfstandig
te regelen en binnen het kader harer bevoegd
heid voor haar leden bindende bepalingen en
verordeningen uit te vaardigen.
De met Beieren (in 1924) Pruisen (in 1929)
en Baden (in 1932) gesloten concordaten blij
ven bestaan en de daarin erkende rechten en
vrijheden der Katholieke Kerk binnen het be
trokken staatsgebied blijven ongewijzigd ge
waarborgd.
In de toekomst zullen concordaten met de
afzonderlijke landen slechts met goedkeuring
van de rijksregeering mogen gesloten worden.
De H. Stoel heeft in zijn verkeer en zijn cor
respondentie met de bisschoppen, de geeste
lijkheid en de overige leden der Katholieke
Kerk in Duitschland volle vrijheid.
Geestelijken kunnen niet door de rechtbank
worden gedwongen tot het geven van inlich
tingen over feiten, welke hun bij de uitoefe
ning van hun ambt zijn bekend gemaakt en
daarom onder het regel der geheimhouding
vallen.
De tegenwoordige organisatie en circumscrip-
tie der Katholieke Kerk in het Duitsche rijk
blijven bestaan. Bij eventueele wijziging hier
van stelt de rijksregeering zich tevoren in ver
binding met den H. Stoel.
De kerk heeft principieel het vrije recht,
zonder inmenging van staat of burgerlijke ge
meenten, haar functionarissen te benoemen.
Geestelijke ordesoverheden, die binnen de
grenzen van het Duitsche rijk hun ambtelijke
residentie hebben, moeten van Duitsche natio
naliteit zijn.
Provincialen en anderen ordesoverheden, die
niet in Duitschland wonen, wordt, ook wanneer
zij niet van Duitsche nationaliteit zijn, het
visitatie-recht tot hun onderhoorige kloosters
en huizen toegestaan.
Eigendom en andere rechten der openbare
Instellingen, die rechtspersoonlijkheid bezitten,
alsmede van stichtingen en vereenigingen der
Katholieke Kerk, worden overeenkomstig de
algemeene staatswetten gewaarborgd.
Het Katholieke godsdienstonderricht in de
volksscholen, middelbare en hoogere scholen is
gewoon leervak en zal gegeven worden in over
eenstemming met de grondbeginselen der Ka
tholieke Kerk. De aanstelling der katholieke
godsdienstleeraren geschiedt na overleg door
den bisschop en de landsregeering.
De vrijheid van het katholieke onderwijs
blijft gewaarborgd.
De Duitsche rijksweer waarborgt haar katho
lieken officieren, beambten en manschappen,
evenals hun gezinnen, ongehinderde zielzorg.
Met de leiding der militaire zielzorg is de
legerbisschop belast.
De katholieke organisaties en bonden, welke
uitsluitend religieuze en zuiver cultureele doe.-
einden dienen en als zoodanig onder leiding
der kerkelijke autoriteiten staan, worden in
haar werkzaamheden beschermd.
In zooverre het rijk en de landen sportorga
nisaties der jeugd leiden, zal ervoor worden
zorg gedragen, dat de leden regelmatig op Zon-,
en feestdagen hun kerkelijke plichten kunnen
waarnemen en niets hen in hun godsdienstige
en zedelijke overtuiging kan kwetsen.
Op grond van de in Duitschland bestaande
bijzondere verhoudingen en in verband met
de in het concordaat vervatte garanties inzake
de vrijheden der Katholieke Kerk, vaardigt
de H. Stoel bepalingen uit, welke den regulie
ren en seculieren geestelijken het lidmaat
schap van politieke partijen verbieden.
De Apostolische nuntius bij het Duitsche rijk
is deken van het te Berlijn geaccrediteerde
corps diplomatique.
Gebouwen en terreinen van den Staat, in
dienst van de kerk, blijven, met inachtneming
van eventueel bestaande verdragen, ter be
schikking van de kerk.
De eerste Duitsclier, die Parijs
binnentrok.
KEULEN, 22 Juli. (R.O.) De eerste Duitsche
soldaat, die na de overwinning in 1871 Parijs
is binnengetrokken, is 89 jaar oud geworden.
Deze soldaat is Eckart Ital; hij woont te
Wetzler in het Rijnland.
Ital verklaarde, dat hij bij het beleg van
Parijs staf-trompetter was van het 14de regi
ment huzaren. Na het innemen -van de stad
trok hij aan het hoofd van den troep door den
Are de Triomphe en hij was hierdoor de eer
ste die Parijs binnentrok.
De economische relaties tusschen
beide landen versterkt.
BERLIJN, 22 Juli. (V.D.) De te Berlijn ge
voerde onderhandelingen tusschen de Duitsche
en Hongaarsche regeeringen hebben heden ge
leid tot de onderteekening van een aanvullende
overeenkomst op het Duitsch-Hongaarsche
handelsverdrag. In sterke mate is men er in
geslaagd, de economische betrekkingen tus
schen de beide landen te bevorderen.
die met het geestelijk Hitlerianisme sympathl
seeren. Op het oogenblik levert dit nog geen
gevaar op, maar indien, na den „Anschluss",
Duitschland de buur van Hongarije zou zijn
geworden en het politieke Hitlerianisme aan de
grenzen dreigde, zou Hongarije als èén man
klaar staan, om het derde rijk een verder op
dringen naar het Oosten in het belang van
Europa onmogelijk te maken.
TOKIO, 21 Juli. (V. D.) In Seoel, de hoofd
stad van Korea, heeft de politie een organisatie
ontdekt, die propaganda maakte voor de onaf
hankelijkheid van Korea.
Volgens mededeelingen van het Japansche
ministerie van binnenlandsche zaken wordt de
ze actie door een buitenlandsche mogendheid
ondersteund.
In totaal werden 28 personen gearresteerd,
die voor het gerecht zullen worden gebracht.
NAPELS, 22 Juli. (R. O.) Het stoomschip
„Bulgaria", komende van Stamboül, met Trotzki
en zijn vrouw en gevolg aan boord, is hier
aangekomen. Het schip is vervolgens naar Mar
seille vertrokken, waar het Maandag zal aan
komen.
Trotzki's secretaris verklaarde, dat de aanlei
ding van deze reis geen andere was dan Trotz
ki's gezondheidstoestand. Trotzki is lijdende
aan malaria. Hij weet nog niet, of hij te Mar
seille, te Cannes of op Corsika zal verblijven.
BUENOS AIRES, 22 Juli. (R.O.) Ook in
Argentinië waren sedert geruimen tijd fascis
tische stroomingen merkbaar, welke thans
geleid hebben tot stichting van den „partido
nacional fascista" in de bondshoofdstad.
Op het oogenblik is men bezig met de uit
werking van het partijprogram.
BERLIJN, 22 Juli. (W.B.) De Pruisische
minister-president Goering heeft zijn vacantie
tijdelijk onderbroken en is hedenmiddag per
speciaal vliegtuig op Tempelhof aangekomen.
Na een kort onderhoud met den Italiaanschen
vlieger de Bernarpi, begaf hij zich onmiddel
lijk in gezelschap van staatssecretaris Milch
en den leider van de geheime staatspolitie,
Ministerialrat Piels, die hem hadden afge
haald, naar zijn departement, waar een kabi
netsraad plaats vond.
In den namiddag begaf Goering zich naar
het Pruisisch departement van justitie, waar
hij, in tegenwoordigheid van den minister van
justitie, Kerrl en de staatssecretarissen Fleisler
en Brauert de pers ontving, om deze over de
in den Pruisischen ministerraad gevallen be
sluiten in te lichten.
Ik heb mijn vacantie onderbroken, aldus
Goering en een buitengewonen ministerraad
bijeengeroepen en u vervolgens hierheen ont
boden, om over een zeer ernstige kwestie
klaarheid te brengen.
Het is gebleken, dat de vijand van den
staat slechts schijnbaar totaal overwonnen is.
Blijkbaar als gevolg van zekere omstandig
heden, die den indruk wekten, als waren wij
toegeeflijker geworden, stak het communisme,
dan hier dan daar, den laatsten tijd weer bru
taler het hoofd op.
Zoo zagen wij, dat de aanvallen op S.A.-
mannen weer talrijker worden en dat, in volle
rechtzaal, dezer dagen een S.A.-man overval
len werd. Het is zelfs gebeurd, dat op den
openbaren weg uit een auto met communisten
politie-agenten werden neergeschoten.
Ik heb bij het vernemen van deze misdaden
besloten, geen dag langer- te wachten, maar
nu met ijzeren vuist in te grijpen:
Wie zich in de toekomst nog aan een drager
van het staatsgezag vergrijpt of aan een lid
van de nationaal-socialistische beweging, hij
moge weten, dat hij zijn misdaad met zijn
dood zal boeten.
En het is daarbij volkomen voldoende, dat
de dader het plan heeft gehad zijn misdaad
uit te voeren; de straf zal volgen, ook al heeft
hij het slachtoffer, dat hij zich uitkoos, niet
gedood, doch slechts kunnen wonden.
En, voor zoover de wetten in dit opzicht on
toereikend zijn, hebben wij er vandaag voor
gezorgd, dat in de toekomst de rechtspleging
te dien aanzien een zeer snel en effectief ver
loop zal hebben.
Tegelijkertijd heeft de Pruisische minister
raad een wetsvoorstel, ter spoedige behande
ling, aan de rijksregeering doorgezonden,
waarbij de doodstraf ook zal worden uitge
sproken voor vergrijpen, waarbij het aanzien
van den staat aangetast wordt door versprei
ding van zoogenaamde gruwelpropaganda,
want ook dit is een poging om den nieuwen
staat te ondermijnen. Ik ben ervan overtuigd,
dat de rijksregeering deze wet spoedig zal
instemmen.
Wij hebben de justitie reeds in dien geest
geïnstrueerd, dat deze wetten met bekwamen
spoed moeten worden toegepast. Wij zijn daar
bij uitgegaan van het standpunt, dat, bij der
gelijke vergrijpen, van verzachtende omstan
digheden in de toekomst geen sprake kan
zijn, maar dat een ieder, die zich aan een
ambtenaar van den staat, een S.A.- of een
S.S.-man, of een Stahlhelm-man immers
ook deze behooren thans tot de S.A. ver
grijpt, zoo snel mogelijk met den dood zijn
misdaad boeten moet.
Ik twijfel er niet aan, of deze wetten zullen
het staatsgetrouwe volk en vóór alles den stoe-
ren strijders in het politiecorps, de S.A. en
S.S., het gevoel geven, dat zij thans effectief
beschermd worden tegen vijandelijke aan
vallen.
Wij hebben echter nog een andere wet ge
maakt, waarbij het den minister-president
mogelijk wordt gemaakt gratie te verleenen
of de rechtsvervolging te doen stop zetten in
die gevallen, waarbij naar mijn overtuiging, in
het verleden strijders der nationale revolutie
weliswaar tegen de letter van de wet mis
deden, doch alléén om de revolutie en daar
mee staat en volk te dienen. In dergelijke ge
vallen zal ik gratie verleenen, eventueel de
rechtsvervolging doen staken.
De „Führer" heeft verklaard, dat de revo
lutie geëindigd is, dat nu de opbouw van den
staat begint; ik verlang derhalve van een
ieder, dat hij van nu af aan zijn gansche per
soonlijkheid inzet voor het welzijn van den
nationaal-socialistischen staat en dus van het
volk.
Er bestaat thans en voor altijd maar één
gezag, dat van den staat, die zijn gezag heeft
van het vertrouwen der Duitsche natie.
Resolutie van het I. C. V.
De bestuursraad van 't Internationaal Chris
telijk Vakverbond, die de vertegenwoordigers
der aangesloten vakverbonden en der chris
telijke vakinternationales omvat, heeft op 20
Juli in Straatsburg vergaderd, onder voorzit
terschap van den heer Jules Zirnheld, Parijs,
die den afgetreden voorzitter, den heer Ber
nard Otte, Duitschland, tijdelijk vervangt.
De secretaris-generaal van het I.C.V., de heer
Serrarens uit Utrecht, heeft een uitvoerige uit
eenzetting gegeven van de gebeurtenissen in
Duitschland, van de vernietiging der Duitsche
vakbeweging van alle richtingen en in het bij
zonder van de christelijke vakbeweging.
Met algemeene stemmen nam de bestuurs
raad de volgende resolutie aan:
De Bestuursraad van het Internationaal
Christelijk Vakverbond in vergadering bijeen
te Straatsburg op 20 Juli 1933, besprak den toe
stand der vakbeweging in de verschillende
landen en in het bijzonder den toestand, ont
staan door het veroveren van de regeerings-
macht door de nationaal-socialistische partij in
Duitschland
Hij stelt vast, dat onder voorwendsel van een
strijd tegen het marxisme en van de verwezen
lijking van een nationale eenheid op den
grondslag van een nieuwe corporatieve econo
mische orde, de Duitsche arbeiders zijn beroofd
van hun natuurlijke rechten; zoo zijn oa. de
christelijke vakorganisaties vernietigd, haar
vermogen in beslag genomen, haar leiders ver
jaagd en vogelvrij verklaard.
De bestuursraad is van meening, dat geen
enkele politieke of economische noodzakelijk
heid een dergelijke aantasting van de vrijheid
van persoon, van het eigendoms- en het ver
eenigingsrecht kan rechtvaardigen.
De christelijke vakbeweging denkt er niet
aan, ook maar iets van haar beginselen prij
te geven. Integendeel is zij vast besloten, ervoor
te blijven strijden en te trachten, ze in het be
lang van de arbeiders en van de geheele sa
menleving in toepassing te brengen.
Haar ontwikkeling en haar actie is evenwel
afhankelijk van de mogelijkheid, om zich in de
verschillende landen vrij te kunnen ontplooien.
In de tucht der orde, die zij eerbiedigt en
waaraan zij zich onderwerpt, verlangt de chris
telijke vakbeweging van alle staten, dat zij de
rechten der arbeiders als mensch en als arbei-
ROME, 22 Juli. (V.D.) De Italiaansche mi
nisterraad heeft heden het sluiten van het pact
van vier goegekeurd. Van bijzondere beteeke-
nis is verder het aannemen van een door
Mussolini goedgekeurd wetsontwerp, waardoor
twee nieuwe militaire rangen worden gescha
pen, n.l. luchtmaarschalk en luchteskadergene-
raal.
Deze laatste rang komt ongeveer overeen
met dien van een bevelvoerend generaal.
Deze maatregel is wellicht, evenals het reeds
gemelde overnemen van het ministerie van
oorlog door Mussolini zelf, uit te leggen als
voorbereiding van de reorganisatie van de
militaire ministeries, oorlog, marine en lucht
vaart.
Reeds jaren is er over gesproken, dat deze
drie ministeries zouden worden vereemgd tot
een ministerie van defensie. Vele moeilijkhe
den, die daarbij gerezen waren, zijn wellicht
door de gebeurtenissen van den jongsten tijd
opgeheven.
Vermoedelijk zal generaal Balbo luchtmaar
schalk worden. Het is overigens niet onwaar
schijnlijk, dat nog meer veranderingen in de
militaire organisaties zullen worden gebracht.
LONDEN, 22 Juli. (V.D.) De bekende vlieger
Mollison en zijn echtgenocte zijn hedenmiddag
gestart voor hun Oeeaanvlucht. Zij startten van
Pendine Sands naar New York. Wel zijn de
weersomstandigheden beter dan in de laatste
weken het geval was, maar niettemin houdt
men rekening met de mogelijkheid dat de vlie
gers op het laatste deel van hun reis sterken
tegenwind zullen ondervinden. Het echtpaar
heeft eenige sinaasappelen en wat zoetigheden
meegenomen.
BERLIJN, 22 Juli. (H.N.) Uit Dakar wordt
gemeld, dat men zonder eemg bericht is van
den Duitschen vliegfer Wirthschaft, die Donder
dag met een klein .vliegtuig gestart is om een
vlucht over den Oceaan naar Pernambuco te
maken.
Officieel distinctief
van het congres.
BUENOS AIRES, 22 Juli. (R. O.) In de groo
te handelsentrepots te Rio de la Plata is een
geweldige brand uitgebroken.
De vuurzee is zóó geweldig, dat de brand
weer er machteloos tegenover staat.
Men vreest, dat de entrepots geheel met den
grond gelijk gemaakt zullen worden.
De entrepots, hier bedoeld, zijn volgens na
dere berichten de warenhuizen van Molinos,
Harineross Company.
Naar uit Tenerife gemeld wordt, hebben drie
gemaskerde communisten aldaar een inval ge
daan in een café. De eigenaar, zijn zoon en twee
vrienden, die kaart zaten te spelen, werden
gesommeerd om de handen omhoog te steken.
De cassa van het café werd geledigd, waarna
de bandieten er van door gingen met de auto
van een der bezoekers. Van Tenerife reden zij
naar het klopster van Sant' Isidro, waar zij
een groote verwoesting aanrichtten in de kapel.
De beelden werden op schandelijke wijze ont-
eerd en alles wat van hun gading was werd
geroofd en de rest meedoogenloos verwoest.
Hun volgend werk gold een mijn, waar zij
een groote hoeveelheid dynamiet wisten mach
tig te worden. De politie is onmiddellijk met
de vervolging der bandieten begonnen. Tot nu
toe evenwel zonder eenig resultaat.
SANTIAGO, (Chili), 22 Juli. (R.O.) Zooals
gemeld hebben de autoriteiten te Santiago een
samenzwering ontdekt, gesmeed door aan
hangers van den voormaligen dictator Ibanez
en gericht tegen de regeering.
Blijkens nadere berichten had de opstand
moeten uitbreken in den nacht van 20 op 21
Juli. Er waren toebereidselen getroffen om
een algemeene staking af te kondigen.
De karabiniers hebben echter geweigerd, zich
bij de opstandige beweging aan te sluiten,
waardoor het complot mislukt is.
Het aantal arrestaties bedraagt reeds 15. Het
zijn voornamelijk hoogere militaiien en oud
ministers.
KIND IN DE BERGEN VERDWAALD.
NA 8 DAGEN TERUGGEVONDEN.
BERGAMP, 22 Juli. (R.O.) Bergbeklimmers
die een bergtour maakten, hoorden tot hun
groote verwondering, op 2.000 meter hoogte
van de rotsen boven hun hoofd kindergehuil._
Zij stelden onmiddellijk een onderzoek in
en vonden een vierjarig knaapje, liggend op
een plateau, aan den rand van een afgrond.
Het kind klappertandde van koude en koorts
en kwam bijna om van gebrek.
Hij verklaarde Plodardi te heeten en acht
dagen geleden met twee broers de bergen te
zijn ingegaan om hout te sprokkelen, hij was
echter van hen weggeloopen en vrdwaald ge-
Acht dagen lang had hij geleefd op een stuk
brood, dat hij in zijn zak had.
Vergeefs hadden de bewoners van de omlig
gende dorpen naar den knaap gezofht.
MOSKOU, 22 Juli. (V.D.) Te Tiflis zijn de
manoeuvres van het roode leger begonnen,
waarbij aanwezig zijn verschillende militaire
attaché's der naburige landen alsmede ver
scheiden leden van den rooden generalen staf.
Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië
is door de permanente commissie van het In
ternationaal Eucharistisch Congres uitverkoren
tot de plaats, waar in 1934 het 32ste congres
zal worden gehouden.
In verband met deze heuglijke beslissing
heeft de aartsbisschop van Buenos Aires, Z. H.
E. mgr. Luis Copello, reeds thans een aantal
personen benoemd, die zullen deel uitmaken
van het uitvoerend comité, dat belast is met
de voorbereiding en organisatie van deze be
langrijke Eucharistische samenkomst van ver
tegenwoordigers uit alle deelen der wereld. Be
doeld comité staat onder leiding van mgr. dr.
Daniel Figueroa, den herder van de parochie
kerk van San Nicolas de Bari.
Verwacht wordt, dat aan het congres, het
welk van 10 tot 14 October 1934 zal worden
gehouden, door tal
van geestelijke hoog-
iwaardigheidsbeklee-
ders, kardinalen,
aartsbisschoppen en
bisschoppen uit
Europa zal worden
deelgenomen.
Indien men de ver
dagen van de tot nog
toe gehouden Eucha.
ristische Congressen
bestudeert, wordt
men zich bewust van
de buitengewoon
groote beteekenis
dezer geweldige bij
eenkomsten, die de
H. Kerk iedere twee
jaar in verschillende steden houdt.
Naast de godsdienstige beteekenis van een
dergelijk internationaal congres mag ook het
stoffelijk_belang ervan niet over het hoofd wor
den gezien. Zulk een internationale bijeen
komst heeft noodzakelijkerwijze tot gevolg, dat
de blikken der geheele wereld zich op het be
trokken land richten en tallooze touristen er
heen reizen, om het congres bij te wonen en
hun hulde aan den Christus Eucharisticus te
brengen.
De stad Buenos Aires, waar het congres ge
houden zal worden, leent zich voortreffelijk
voor een dergelijke manifestatie. Haar breede,
stijlvolle boulevards, haar schaduwrijke open
bare pleinen en parken, haar moderne bouw
werken, haar prachtige haven, haar talrijke,
goed geoutilleerde hotels en vooral de majes
tueuze Rio de la Plata maken Buenos Aires
tot een der schoonste millioenensteden der
wereld.
De voorbereidingsplechtigheden voor het
congres zijn geopend met een biddag in de
kathedraal van Buenos Aires, op den feestdag
van den H. Jozef, den 19en Maart, waarbij het
geweldige bedehuis tot in de uiterste hoeken
met geloovigen was gevuld. Terzelfdertijd is ook
in alle andere parochiekerken en kapellen de
biddag met groote plechtigheid gehouden.
Voor het congres bestaat niet alleen in
Buenos Aires, doch in de geheele Argentijn-
sche republiek en zelfs in de buurstaten
Uruguay, Brazilië, Paraguay, Bolivia en Chili
de grootste belangstelling, terwijl toezeggin
gen tot deelname reeds uit alle deelen der we
reld zijn binnengekomen. Onder degenen, die
reeds hun deelname hebben toegezegd, bevin
den zich Z. H. E. mgr. Thomas. Heylen, bis
schop van Namen, voorzitter van de permanen.
te commissie van het Internationaal Eucharis
tisch Congres, Z. H. Em. kardinaal Sebastiaan
Leine, aartsbisschop van Rio de Janeiro, Henri
graaf D'Janville, secretaris der permanente
commissie en H.H. H.H. E.E. de aartsbisschop
pen en bischoppen van Brazilië, Chili, .Para
guay, Peru, Uruguay en Bolivia.
der erkennen, van welke rechten in het bij
zonder dat der vrijheid van vereeniging door
alle beschaafde landen plechtig erkend is.
De bestuursraad van het I.C.V. protesteert
derhalve krachtens zijn beginselen met kracht
tegen de aantasting hunner rechten, waaraan
de Duitsche arbeiders zijn blootgesteld, tegen
de vervolgingen en den eerroof van talrijke
leiders uit de vakbeweging en anderen, die ge
bukt gaan onder een ongekende terreur, die
hun zelfs het recht op arbeid ontzegt.
De bestuursraad van het I.C.V. doet een be
roep op alle volken en in het bijzonder op alle
arbeiders, om de christelijke vakorganisaties te
versterken en zich krachtens de christelijke
beginselen met alle energie te verzetten tegen
elke tyrannie of dictatuur, waarnaar in hun
land .gestreefd mocht worden.
Als waarschuwing aan de regeering.
KOPENHAGEN, 22 Juli. (V. D.) De boeren
in Noord-Sleeswijk hebben besloten met in
gang van Zondag een productie-staking af te
kondigen.
Deze staking schijnt onder nationaal-socia
listischen invloed te staan.
De staking op Zondag is bedoeld als een pro
teststaking en een waarschuwing aan de re
geering, dat maatregelen moeten worden geno
men in verband met den nood der boeren.
Geheele stad verwoest.
STAMBOEL, 22 Juli (R.O.) Een aardbeving
welke met meer of minder hevigheid gedu
rende twee maanden de streek teisterde,heeft
de stad Dadia in de nabijheid van Moeglai Ana-
tolië, geheel in puin gelegd.
Slechts drie of vier huizen staan nog over
eind.
De bewoners der stad zijn in tenten gaan
ERLANGEN, 22 Juli (W.B.) In de borstel-fa
briek der firma Kraenzlein alhier is in de cel-
lulose-afdeeling een hevige brand uitgebroken.
In enkele minuten stond de geheele boven
verdieping van het fabrieksgebouw in vlam
men, die in de groote cellulose-voorraden gretig
voedsel vonden.
Het gelukte de brandweer, die met talrijk
materiaal was uitgerukt, den brand tot de bo
venverdieping te beperken, welke dan ook ge
heel is uitgebrand.
Verscheiden kostbare machines zijn vernield.
Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats.
De aangerichte schade is aanzienlijk.
PEKING, 22 Juli. (V.D.) Daar de Nanking-'
regeering weigert, generaal Feng in zijn strijd
tegen de Japanners te ondersteunen, heeft Feng
een zelfstandige regeering gevormd. Voorloo-
pjg heeft hij zelf de functies van minister
president, minister van oorlog en opperbevel
hebber op zich genomen.
Een tweetal arrestaties te Weenen.
WEENEN, 22 Juli. (V.D.) Te Weenen is de
Duitscher graaf Alvensleben gearresteerd, on
der verdenking deel te hebben gehad aan den
aanslag tegen dr. Steidle.
Verder is ih dit verband de schilder Kags-
berger gearresteerd.
ROOVERS EN GENDARMERIE
ISTAMBOEL, 22 Juli. (R. O.) Een bende
van zes roovers heeft gevochten tot den dood
tegen een sterke afdeeling gendarmerie, lie
ver dan zich over te geven.
De roovers hadden een koopman ontvoerd
en eischten van zijn familieleden een losprijs.
De gendarmerie trok daarop naar Sivas,
waar de bende zetelde en eischte dat zij zich
zou overgeven. Dit weigerden de bandieten
echter en zij verweerden zich zoo lang tot zij
alle zes waren neergeschoten. De koopman
werd ongedeerd aangetroffen.