i
HET JUBILEE.
DONDERDAG 3 AüutöTCS 1933
BOND VAN R, K. ZIEKENFONDSEN.
KATHOLIEK FILMFRONT.
DE NATIONALE HULDE AAN
ST. BONIFACIUS.
DOOR DEFENSIE VERBODEN
GESCHRIFTEN,
HET STRAPERLOSPEL.
Een ivaarschuwend woord aan
de burgemeesters.
Gewezen op de groote moreele
gevaren.
NOOD IN DEN WESTFRIESCHEN
TUINBOUW.
Betooging en gezag.
Het standpunt van de Commissie
van Vijf.
UITVOER VAN SPIJSVETTEN-
OM TWEE KINDEREN TE SPAREN.
STRANDING OP 'T UITHUIZERWAD.
rtw
VLAAMSCH REDERIJKERSFEEST
Hoogstraten's „Eglantierken" 400 j'aar.
Men schrijft ons
Eerste jaarvergadering.
Te Utrecht is de eerste jaarvergadering ge
houden van den bond van R. K. Ziekenfondsen
in Nederland onder leiding van den heer J.
Hendriks uit Tilburg.
In zijn openingsrede wees de voorzitter op
het vele en moeilijke werk, dat in het eerste
bestaansjaar van den bond was verricht;
Al zijn dus de resultaten voor buitenstaanders
niet direct zichtbaar, met vreugde mag worden
geconstateerd, dat naast den groei van het aan
tal afdeelingen en verzekerden, ook de bona
toenam aan. invloed en beteekenis.
De samenwerking met den Algemeenen Raad
en met de Federatie van Ziekenfondsen bleek
van den meest aangenamen aard te zijn. De
verhouding tusschen de Mij. tot Bev. der Ge
neeskunst en den bond zijn ongetwijfeld zeer
sterk in gunstigen zin gewijzigd en er is reden
te mogen veronderstellen, dat binnen afzien-
baren tijd daarvan de eerste goede resultaten
kunnen worden verwacht.
Had de bond met groote moeilijkheden te
kampen,, niet minder waren de moeilijkheden
voor de aangesloten fondsen en hunne bestuur
ders. Op tal van plaatsen kon slechts op het
laatste moment door een of andere schikking
tusschen het fondsbestuur en de betrokken ge
neesheer en een openlijk conflict worden voor
komen. Moeilijkheden deden zich voor zoowel
in het Utrechtsche als in het Haarlemsche
Diocees, eveneens ook in de bisdommen Breda
en den Bosch.
Tal van nieuwe afdeelingen werden opge
richt, terwijl een regelmatige groei in de be
staande afdeelingen mocht worden geconsta
teerd. Verheugend is bovendien, dat meerdere
plaatselijke fondsen zich in de diocesane fond
sen lieten opgaan.
Ten opzichte van het Wlt-Gele Kruis werd
het werkterrein afgebakend.
Bij de mededeeiingen werd breedvoerig be
sproken het antwoord, dat de bond zal hebben
te geven op het voorstel van den directeur-
generaal voor de Volksgezondheid, om in de
ziekenfondsen de paritetische bestuursformatie
door te voeren. Hoewel dit vraagstuk allereerst
in de besturen der Diocesane Centrale Zieken-
fondsen dient te worden besproken en beslist,
gingen de besprekingen reeds in deze richting
dat er geen principieele bezwaren bestaan te
gen een paritetische samenstelling van de be
sturen. der Diocesane Centrale Ziekenfondsen,
echter alleen op de volgende voorwaarden:
dat de vertegenwoordiging der deelnemers
(medici enz.) voor het meerendeel uit katho
lieken zal bestaan.;
dat de katholieke ziekenfondsen vrij baan
krijgen en dus de beletselen worden weggeno
men, die de oprichting van katholieke zieken
fondsen tegenhouden;
dat overal contract-afsluiting voor de katho
lieke ziekenfondsen mogelijk wordt gemaakt;
dat de leidende functies blijven in handen
van de verzekerden.
Vervolgens werd het jaarverslag over 1932
vastgesteld.
Uit dit verslag bleek, dat bij den bond zijn.
aangesloten de Diocesane Centrale Ziekenfond
sen in het Aartsbisdom en in de Bisdommen
Roermond, den Bosch en Breda, terwijl in het
Bisdom Haarlem de stichting van een centraal
ziekenfonds in een vergevorderd stadium is.
Deze 4 centrale ziekenfondsen tellen 163 af
deelingen (vorig jaar 150), met 35.838 verzeker
de gezinnen en alleenstaande personen (vorig
jaar 29.114). In 1932 viel dus een vooruitgang
te boeken van 13 nieuwe afdeelingen en 6721
verzekerden.
Bovendien bleek uit de gegevens, dat er nog
55 plaatselijke ziekenfondsen, onder-afdeelin-
gen der katholieke arbeidersbeweging, bestaan,
wBlke niet zijn aangesloten bij eenig centraal
Ziekenfonds. Deze 55 plaatselijke katholieke
fondsen tellen tezamen 65.380 verzekerden. In
Seiaal telt de katholieke arbeidersbeweging 215
plaatselijke ziekenfondsafdeelingen met 101.218
verzekerden.
Tot bestuursleden werden definitief gekozen
de heeren J. Hendriks, Tilburg; E. v. d. Zande,
Utrecht; C. Norbart, Breda; M. v. Rooij, Venlo;
J. v. d. Akker, Den Haag, terwijl de heeren
j. A. Schutte en Jos. Veldman als vertegen
woordigers van het Werkliedenverbond in het
bestuur werden opgenomen.
De heer Hendriks werd uit het voltallige be
stuur opnieuw als voorzitter gekozen.
BESTUUR VAN ZIEKENFONDSEN.
Op een buitengewone algemeene vergadering
heeft onlangs de Maatschappij voor genees
kunst het bemiddelingsvoorstel van den direc
teur-generaal voor de volksgezondheid om van
alle nieuwe ziekenfondsen de helft van de be
stuursleden te kiezen uit de verzekerden en
de andere helft uit de deelnemers (paritetische
samenstelling) met enkele voorbehouden aan
vaard.
Door den algemeenen raad voor het zieken
fondswezen is thans, mede namens de federatie
ter behartiging van het zïekenfondswezen, des
gevraagd bericht, dat dit bemiddelingsvoorstel
met de grootst mogelijke meerderheid van de
hand gewezen is.
De vertegenwoordigers van de groote vak-
centralen in den algemeenen raad hadden nog
wel een loyale proef met pariteit in de bestuurs
samenstelling willen nemen, maar kwamen tot
de overtuiging, dat bij de maatschappij voor
geneeskunst van echte bereidheid tot het ne
men van een dergelijke loyale proef geen spra
ke was. Thans wil men van die zijde de uit
komsten van nader vertrouwelijk overleg met
de vertegenwoordigers van de huisartsen- en
specialistencommissie afwachten.
VAN KIESPIJN EN KUNSTTANDEN
Wie dan alleen tandheelkundige hulp in
roept, als hij kiespijn krijgt, loopt gevaar,
zijn tanden vroegtijdig te verliezen.
Wie zijn tanden regelmatig laat onder
zoeken en zoo noodig vullen, behoudt deze
en blijft verschoond van kiespijn.
De natuurlijke tanden zijn voor het kau
wen veel meer waard dan kunsttanden.
GEZONDHEIDSRAAD.
M. M. DE KONINGIN-MOEDER, die gisteren
haar 75sten verjaardag vierde.
Een nummer van „Bouwen"' gewij'd aan
het ideaal.
De loopmare voor Katholieke cultuur „Bou
wen" blijft z'n naam alle eer aandoen. Met
ieder nummer opnieuw wordt er een cultureel
werk aanbesteed. De aandacht mag er echter nog
weieens op gevestigd worden, dat deze aanbeste
dingen geenszins de interesse moeten trekken
alleen van aannemers, houthandelaren en steen
fabrikanten. De cultuxeele werken, die men in
„Bouwen" geprojecteerd kan zien, hebben alle
voor onze Katholieke, vaderlandsche beschaving
de kracht, de wijding en het noodzakelijk be
lang, welke men zonder nader betoog begrijpen
kan uit de functie van een kerk.
De kerken zijn in ons land huizen voor God
van de gemeenschap. Voor G.od evenwel zijn er
nog andere huizen noodig, waar de ziel der ge
meenschap beproefd en verfijnd, het intellect
verdiept en vernobeld, het sentiment verpuurd
wordt, opdat de ziel van het individu, des te ge-
reeder haar laatste Doel bereiken, kan. De re
dactie en de lezers van de loopmare „Bouwen"
willen deze huizen onder de vlag èn onder het
dak zetten. Zij doen dat met inzicht, geestdrift
en vastberadenheid, zonder gebral en zonder
zwaaien met de armen in de lucht, eenvoudig
maar hartelijk en daarom heelemaal in den geest
van een gemeenschap, voor wie het laatste doel,
en de quintessens der middelen en de. essentie
van het bestaan al wat bewuster is. Dat zich der
halve meer en meer inlijven hij die gemeenschap
van Katholieke bouwers.
„Bouwen" zooals de aandachtige volgers
van wat er zooal op onzen Nederiandschen
bodem gebeurt, kunnen weten staat op de
eerste plaats op het punt om de spade in den
grond te steken voor het Katholiek Gemeen
schapsoord, waarover we dezer dagen toch ook
nog eens iets moeten zeggen.
De zorg en de moeite, die dit werk vragen,
hebben de redactie niet weerhouden, om een
nummer van haar periodiek te wijden aan het
„Katholiek Filmfront^, waarover ook reeds be
richten in de pers verschenen.
De waarde van het „Katholiek Filmfront"
leest men 't beste uit dit speciale nummer van
„Bouwen", waarin de meesten der bestuurderen
een artikel schreven.
Prof. dr. W. Pompe leidt het nummer in. Ber
nard Verhoeven, de voorzitter van Kath. Film
front, balt de vuist en versterkt z'n stem tegen
het front van den vijand, met het doel om eigen
front in hechten staat van verdediging te stel
len en in geduchte positie tot den aanval.
Beide artikelen wijzen meteen al nadrukke
lijk op het feit dat het Kath. Filmfront slechts
obstructie wil plegen, waar deze door het glan
zend en hoog te houden radicaal ideaal nood
zakelijk wordt gemaakt, en vooral en op de
eerste plaats positief werk wil verrichten.
Close-up zet breeder het doel van Kath. Film
front uiteen. Ook hieruit blijkt, dat de men-
schen, die de meeste bezieling uit de meest be
wuste overtuiging hebben geput, hun volgelin
gen niet te hoog willen laten grijpen. Zij wil
len het ideaal niet vernederen met het najagen
van illusies..
Wat willen we dan? Zooals ik zei: geld bij
een brengen, dat ons in staat zal stellen een of
meer opdrachten te verstrekken aan katho
lieke filmmakers tot het vervaardigen van
katholieke films. Het gaat niet om het aantal,
het gaat om de houding. Het is ons niet in de
eerste plaats te doen om een reeks films te
doen vervaardigen, die door haar aanvaard
baar karakter een indirecten dam kunnen zijn
tegen de slechte films, maar om films te ver
vaardigen, die de katholieke gedachte in al
haar breedheid uitdragen. Het kan immers niet
ontkend worden, dat er slechts één houding
mogelijk is, wanneer we de katholieke levens
beschouwing in heel haar omvang in de film
gestalte willen geven en die houding is: de po
sitieve katholieke film, de directe al of niet
strijdbare film, de film, die niet aarzelt, die
zich niet afvraagt uit welken hoek de wind
waait, maar die de wereld ingaat op dezelfde
wijze, waarop de eerste predikers de wereld
ingingen. Het is een kwestie van spreken en
gehoord worden. Het is géén kwestie van toe
gang zoeken langs de achterdeur in de ver
momming van een bekende.
Het grootste doel van het Katholieke Film
front is dus zooveel mogelijk (maar dat kan
weinig zijn), positieve katholieke films te
laten maken en wel op de basis van een zeer
uitgebreide samenwerking. Deze kan bestaar:
en moet bestaan in een samengaan van tien
duizenden. Iedereen, die het belang van een
katholieke filmproductie inziet, moge beden
ken, dat hij dit ideaal tot werkelijkheid kan
maken door een kleine bijdrage per jaar. De
kleinste bijdrage, die van het lidmaatschap
van het Katholieke Filmfront, bedraagt vijftig
cent per jaar, een bedrag, dat vrijwel iedereen
missen kan. Juist hierom werd het zoo laag
gesteld. Wie meer kan geven dan het mini
mum, moge voor zichzelf uitmaken, hoe goed
hij doet door een hooger bedrag te storten.
Wie donateur wil worden, stort 2.50 per jaar
of 25 ineens. Het gironummer, dat al deze
bedragen op zich verzamelt, is Utrecht, 220038.
Met nadruk zij er op gewezen, dat opzettelijk
een zeer laag minimum werd gesteld, omdat
in den geest der katholieke gemeenschap ligt,
iedereen te laten meedoen in den strijd. Maar
daaruit vloeit dan ook voort, dat wij rekenen
op grootere bedragen van hen, voor wien een
grooter bedrag geen bezwaar behoeft te zijn.
Niemand zal er om treuren, dat hij een paar
kwartjes of een gulden per jaar riskeert.
Iedereen echter zal met voldoening ervaren,
dat mede door zijn twee kwartjes of door zijn
gulden een grootsch ideaal werkelijkheid
werd.
Close-up behandelt verder het eigen tijdschrift
en het reeds in werking gesteld eigen advies
bureau.
Volstaan wij met de vermelding der bijdragen
van Irma Meijer, die de belangstellende vrouw
in vier groepen verdeelt, met het doel om uit
iedere groep leden van het Katholiek Filmfront
te krijgen.
Herluf van Merlet geeft een zeer lezenswaar
dige bijdrage over Katholieke filmcritiek, die,
naar we hopen, op elk redactiebureau wordt be
studeerd. Want een overtuigd onderschrijven
van de elementaire waarheden voor den film
criticus kan er toe leiden, dat de filmcritiek
grooter eensgezindheid onder de broeders zai
gaan verraden.
„Revende vormen in de Katholieke Kunst"
werd door Kees Strooband beschouwd. Kees
Spierings geeft een inspiratief idee in verband
met de Jeugdbeweging, terwijl Jan Beerends
ten slotte antwoord geeft op de vraag: Heeft
de film ons verrijkt?
Het is met al zulke idealen als in het nieuwe
boek van Theun de Vries: Doctor José droomt
vergeefs. Doctor José is een geniaal man, die den
primitieven toestand op een vervallen, onpro
ductief Spaansch eiland wil veranderen. Zijn
eerste groote werk is het aanleggen van een
weg, dwars over de bergen, de ravijnen, de
weerbarstigheid en den tegenzin van het eiland.
En aanvankelijk krijgt hij de vadsige, luie be
woners, zonder wie hij het niet doen kan, in
actie voor zfjn doel. Er zijn er onder ons heel
velen, die lui en vadsig zijn als 't gaat om ons
Katholiek beschavingsleven te hernieuwen, naar
de eischen van den tijd in te stellen, of hoe U
persoonlijk deze taak ziet. En toch: zónder de
medewerking van de toekijkers, 't is 'n reëel
feit, gaat het niet! De handen uit de mouwen
beteekent vaak de handen in de zak, dat is waar.
Maar deze daadvaardigheid komt vanzelf, als
het bewustzijn mar geprikkeld is; en dat be
wustzijn is vooral bij en door de film veel te
veel verloren in den vasten slaap op het bed,
dat Hollywood en Neu-Babelsberg gespreid
heeft.
Dat ook kan men lezen in het hier behandel
de nummer van „Bouwen",
Het bestuur der „St Bonifaoius-broederschap"
schrijft
De tijd der Hervorming, tijd van rampspoed
voor de Katholieke kerk deed de H. H. Boni-
facius en gezellen zooal niet vergeten, dan toch
nagenoeg de devotie die voor hen had gebloeid
in onbruik geraken. Zou dat na de emancipatie
zoo blijven! Die vraag stelde indertijd het arti
kel van tientallen jaren geleden in de „Katho
liek". Die vraag stelde wijlen pastoor Demes;
die vraag stelden de latere parochianen van
Dokkum, een Deken Hendriks z.g. van Leeu-
war$n en meer en meer kwam het antwoord:
de devotie moet toenemen.
Laat ons gerust erkennen, dat geestelijken
en leeken hier hand in hand gegaan zijn; er
kwam meer moed want meer belangstelling,
meer ijver want meer overtuiging: de Dekenale
L,eeuwardsche bedevaart kwam al jaren lang.
Dan kwamen ook naar moderner trant da fiet
sers.
De vijver-achtige bron lag nog in 't koeien-
graasland.
De weg erheen was niet geëffend.
Dokkum zelf was lichtelijk verwonderd om
wat men daar eigenlijk kwam zoekenen
vinden
Want gevonden werd daar „de weg
terug" naar de geestdriftwarme middeleeuwen
van vrome wel gewogen traditie. Meer en meer
werd het beeld van den heilige weer een leven
de gestalte voor zijn vereerders.
De 5 Juni 754 ging weer beteekenen: een der
belangrijkste data uit de geschiedenis van ons
Nederlandsche volk. Het Nederlandsche volk in
zijn geheel toch groeide als Christelijk volk
op door de kernen die Bonifacius her en der
stichtte. Heel 't Sticht is dank verplicht, niet
Friesland alleen, al zal dat de eerepalm willen
behouden van een dankbaar volk van zijn groo-
ten martelaar te zijn
Toen kwam de Nationale bedevaart, voort-
vloeidend uit de besprekingen gedurende de
1ste Priesterbedevaart, nu 9 jaren geleden, en
eerste vrucht van werkzaamheid der St. Boni-
faciusbroederschap. Mgr. H. van de Wetering
z.g. begunstigde het \yerk met al zijn sympathie,
kwam zelf de eerste Nationale bedevaart leiden
en bleef zich sedert voor de hernieuwde devotie
interesseeren.
Is toen eigenlijk niet iets heel bizonders ge
beurd
Toen de zetel van St. Willebrord door den
dood van den beminden aartsbisschop open
viel, werd op den Utrechtschen troon geroepen:
de voorzitter van de Nationale Broederschap,
de Fries van geboorte, en de Bonifacius-vereer-
der par excellence, de pastoor der H. Harts-
parochie in Utrecht Kanunnik J. H. G. Jansen.
De nieuwe Aartsbisschop koos als zijn wapen
spreuk het St. Bonifaciuswoord: „ik heb mijn
hoop in God verankerd", liet rich wijden op
St. Bonifaciusdag, deed de beeltenis van den
bisschop-martelaar opnemen in Zijn wapen,
ging voor naar Dokkum ieder jaar enwil
de stichter zijn en 'zal het ook zijn van het
Nationale heiligdom, dat daar in Dokkum wel
dra verryzen moet
De broederschapsbestuursleden moeten in hun
stoutste verwachtingen in hun geestdrift en
ijver, hun idealisme en ondernemingsdurf den
eersten hunner beschermheeren, hun eersten
voorzitter als hun voorganger, hun sterken
stuwer erkennen. Dat stemt natuurlijk tot bij
zondere dankbaarheid jegens den Aartsbisschop,
zeker, maar dat maakt ook in staat tot meer
werk en grooter kracht in de propaganda voor
't eens opgevatte ideaal: „Dokkum's heiligen:
Nederland's heiligen
Zeg nu niet, dat Dokkum niet veel biedt.
Zeker, men vindt er de pracht van Lourdes,
't comfort van Kevelaer nog niet, al heeft heel
Dokkum zich al voortreffelijk weten aan te
passen aan de eischen, die op zulke hoogtij
dagen kunnen worden gesteld.
Wat Dokkum biedt
Vrome ontroering in eenvoud Blijde geest
drift in eenheidKrachtige beleving in voor
beeld. Sublieme moed van belijden Treffen
de openbaring van levendig waardeeren: zoo
wel van Katholieken als niet-Katholieken.
We hebben al vele malen en geheel verschil
lende bedevaarten in Dokkum gezien: telkens
waren ze heerlijk, een opfrissching voor den
geest.
Nederlandsche Katholieken dan, maakt u op
voor deze Nationale hulde op 6 en 7 Augustus,
volgt het program, dat reeds werd gepubliceerd
en alom in de kerkportalen is opgenomen. Ver-
eenigt u rond den Aartsbisschop in het hartelijk-
trouwe gebed bij zijn priesterjubileum, dat God
Hem nog de kracht moge geven om lang in
wijsheid het Stichtsche diocees te besturen en
te leiden.
HET VADERLANDSCH TOONEEL.
Naar gemeld wordt is de ministerieele be
schikking van geen bezwaar ontvangen op de
akte van oprichting der N.V. „Het Vaderlandsch
Tooneel", gevestigd te 's-Gravenhage. Als direc
teur treedt op de heer Cor Paré als régiseuse
en tooneelspeelster mevrouw Cécile SpoorCa-
relsen en als letterkundig adviseur de heer
Han Paré.
Het ligt in de bedoeling van de leiding vader
landsche auteurs in de gelegenheid te stellen
van hun oeuvres kennis te doen nemen, mits
deze op een dusdanig peil staan, dat inhoud en
vorm iets tot het publiek hebben te zeggen.
Meer speciaal wordt de aandacht gewijd aan
het voor het voetlicht brengen van tooneelwer-
ken die Indische toestanden, gewoonten en zeden
nader tot het Nederlandsche volk brengen.
Zoo is van den schrijver Hans van de Wal
het opvoeringsrecht verkregen van het Oos-
tersch Zedenspel „Karina Adinda", waarmede
het seizoen met een tournée door Nederland
en dehoofdplaatsen van België wordt aange
vangen. Ook zijn „Zijn laatste Eer" en „Planken
Huisje", aan het Vaderlandsch Tooneel ter op
voering toevertrouwd, terwijl ook van andere
auteurs werken op het repertoire zijn geplaatst.
In dit verband wordt genoemd de auteur Daan
van der Zee van wien o. a. „Primeur" en „De
Vergulde Leeuw" luchtig spel van Indische
grootheid in studie worden genomen.
Voorts zijn opvoeringsonderhandelingen gaan
de ten opzichte van tooneelwerken van buiten-
landsche auteurs, die in het hedendaagsche tijds
gewricht aller belangstelling verdienen.
Hieromtrent zal te zijner tijd uitvoerige mede-
deeling volgen. Het Tableau de la troupe, zal
nader worden bekend gemaakt
Bij beschikking van den Minister van De
fensie is onder de verboden geschriften opge
nomen „De Chauffeur", officieel orgaan van
den Nederiandschen bond van particuliere
chauffeurs, maandelijks verschijnend.
„Ik haat mijn jubileum," zeide mr. Samuel
Plumps met machtigen nadruk, en, als kon
hij niet direct de vaart van zijn hartstochtelijke
ontboezeming inhouden, zoo herhaalde hij het
nog twee maal.
„Samuel", meende mr. Plumps bedachtzaam
en verstandig, „je hebt in die 25 jaren nu al
zooveel moeten slikken dat ik dat er maar
zou bijnemen als ik jou was. 't Is ons broodje.
Ik wou", voegde ze er bedillerig aan toe „dat
je in die 25 jaar tenminste geleerd had tumblers
beoorlijk af te drogen".
Ze waren gelijk steeds, na het avondeten
aan „de vaat" 'bezig; zij waschte, hij1 droogde af.
„Vijf en twintig jaren bij Stour and Martin",
bruiste hij opnieuw op, „en nog altijd niet ge
noeg verdienen om een hulp in de huishouding
te nemen. Eiken avond, na een heelen dag pp
kantoor, dien verwenschten rommel afwasschèn
En ik zweer", vervolgde hij ziedend van drift,
„dat ikik bedoel.... (zijn drift was aan 't
hekoelen) dat ik plechtig verklaar, want zweren
mag ik niet, dus dat ik plechtig verklaar.
„Pas op, je breekt de sauskom nog. Nou, wat
verklaar je dan plechtig?"
„Nou ja, plechtigIk wilde alleen maar
zeggen, dat, als het van mij afhing, dat jubilee
niet zou doorgaan. Ik ben arm, ik ben een
mislukkeling, maar ik heb mijn eergevoel en ik
verdraai het, mijn armoede en mijn mislukking
te laten vieren".
„Maar Samuel, hoor je niet bij de gesloten
couverts?"
Inderdaad: Samuel hoorde bij de gesloten cou
verts. Stour and Martin waren een door-en-door
georganiseerde firma en ook de jubilea behoor
den tot de organisatie. Er waren leunstoel
jubilea, uurwerk-jubilea. Samuel Plumps nu be
hoorde tot de gesloten-couverts-jubilea eerste
klasse (40 pond) en:
„Veertig pond is veertig pond", calculeerde
mrs. Plumps.
„En een treurig klein deel van wat mij
in al die jaren te kort gedaan is", vulde mr.
Plumbs aan. „Ik wou dat ik het in hun gezicht
kon smijten, dat ik zeggen kon: „Hier afzetters,
heb je je gesloten couvert terug. Mijn oom iri
Amerika is gestorven en ik ben nu multi-mil-
liardair. Dat wou ik".
„Hemel, zei mrs. Plumps terwijl zij de laatste
borden in de kast zette, „oom Anthony heeft
ons allen vast vergeten. Zou die nu rijk ge
worden zijn daarginds in Chicago? Anthony
Drewes was altijd een pientere."
„Ik heb nooit op erfenissèn gespeculeerd,"
gromde haar echtvriend, „maar ik zou er nu
een willen hebben.alleen om dat verwensch-
te jubileum."
Den volgenden morgen zat hij weer aan zijn
lessenaar, in zijn volle, doch beperkte waardig
heid van onderchef der afdeeling „Attesten".
Want Stour and Martin waren de bekende fa
brikanten van Orbis-pillen, die onfeilbaar hiel
pen tegen rheumatiek, indigestie, bloedarmoede,
zenuw- en andere hoofdpijnen of welke kvyaal'
men ook toevallig bij de hand mocht hebben.
Drie man hadden niets anders te doen dan at
testen te schrijven van dankbare patiënten, die
zieh na gebruik van de tweede dosis al zooveel
beter voelden, en na een hel op aardë te hebben
doorgemaakt, thans, dank zij Stour and Martin,
de geneugten van een physiek paradijs hadden
leeren kennen.
De afdeeling bestond uit een chef, een onder
chef (Samuel Plumps) en een assistent-onder
chef, want de firma betaalde slecht doch stelde
haar employé's hiervoor moreel schadeloos.
„Plumps", zei de chef, ,,'t zou misschien goed
zijn. als je tegen den 8en een antwoord uit je
hoofd leerde, 't Is niet zoo gemakkelijk de
heeren voor de vuist weg te bedanken
„De heeren kunnen naar de maan lpopen",
grauwde Plumps. „Vijf en twintig jaren van
slecht salaris, van niet vervulde toezeggingen,-
van schrielheid, van achteruitzetting.en dan
40 pond fooi. Als mijn oom Anthony Drewes
in Chicago, mij vóór den 8ste maar wat naliet,
dan verzeker ik je dat...."
De gedachte aan een overleden oom Anthony
Drewes liet Plumps niet meer los. Ontelbare
malen per dag stelde hij zich voor, hoe hij het
gesloten couvert met verachting voor de voe
ten van mr. Martin zou werpen, en de eenige
rede, die hij vóór het jubileum uit zijn hoofd
kende ving aan: „Hier hebt gij uw geld terug.
Vijf en twintig jaar heb ik geslaafd en ge
zwoegd om u te helpen het menschdom te be
driegen en aldus uw zakken te spekken, maar
eindelijk ben ik een vrij en onafhankelijk man
en ik schreeuw u mijn verachting toe....
Maar toen de achtste aangebroken was, had
Samuel Plumps nog steeds niet in den vorm
van een erfenis een tastbaar bewijs ontvangen
van het overlijden van oom Anthony.
Het jubileum liep volgens het gebruikelijke
ritueel van stapel, 's Morgens werden „de ju
bilaris en diens echtgenoote" per auto van
hun huis afgehaald; zij werden op het directie
kantoor ontvangen door de drie directeuren en
de afdeelingsehefs (ook namens het kantoor
personeel). De oudste directeur hield een toe
spraak, waarin hij de verdiensten van den ont
slapene neen, van den jubilaris, prees,
en bood hem, namens de commissarissen en de
directeuren, een gesloten couvert aan (dat
hem niet in het gezicht geslingerd werd), de
heer B. Stope, de onmiddellijke chef van den
jubilaris, hield eveneens een toespraak, waar
in hij hem als een voortreffelijk collega aan
den kaak stelde, en hem namens het geza
menlijke personeel een zilveren trekpot over
handigde. De jubilaris dankte de directeuren
voor de vele blijken van welwillendheid, in
den loop van 25 jaren ondervonden, en zijn
collega's voor de aangename en hartelijke sa
menwerking, waardoor, naar de jubilaris
meende te mogen opmerken, de belangen
van de groote onderneming, waarop zij allen
terecht trotsch waren, zoozeer gediend werden,
Vervolgens ging de eerewijn rond.
Des middags hielden de jubilaris en zijn
echtgenoote receptie te hunnen huize, en
's avonds had een intiem feestmaal plaats in
Maison Frascati. De pers kreeg van een en
ander een kort verslagje door bemiddeling van
de afdeeling „Attesten."
Na den maaltijd daalde het gezelschap van
het feestzaaltje af naar de „lounge", waar thee
en andere sterke dranken den dag waardig
hekroonden. Een krantenventer kwam met de
laatste edities der avondbladen binnen, en mr.
Wilson, die als jongste lid der directie ermede
belast was haar bij dergelijke karweien te ver
tegenwoordigen, kocht een Evening Chronicle
Hij sloeg het Laatste Nieuws op voor de
Greyhound winners. Maar plotseling trok hij
de wenkbrauwen omhoog.
„Wel, heb ik van mijn leven!" riep hij uit.
„Mr. Plumps, uw jubileum brengt ons geluk
aan
„Geluk?" stamelde mr. Plumps die door wijn,
champagne en likeuren niet in den eorrecten
geestelijken staat verkeerde, waarin anders het
omwasschen van „de vaat" hem bracht, „Ik
geluk, mr. Wilson?"
De patroon was nog steeds niet van zijn ver
bazing bekomen.
„Nou, luister dan," zei hij, en las: New Vork.
Anthony Drewes, stockbroker, heeft aan Stour
and Martin zijn heele vermogen van 40.000
nagelaten uit dankbaarheid voor verlichting,
welke Orbis pillen hem in zijn nierlijden
brachten. Ongecorrigeerd. Dat is 'n attest, me
neer Plumps!"
Samuel Plumps staarde zijn vrouw aan, bleek
en bevend.
„Ja, zeker, mijnheer Wilson," stotterde hij, en
zoo ging hij zijn gouden jubilee tegemoet.
B.
(Nadruk verboden.)
Vanwege het ministerie van binnenlandsche
zaken is d.d. 1 Augustus het volgend schrijven
aan de burgemeesters gericht. Het is u bekend
dat het z.g.n. Straperlospel, met name In onzs
badplaatsen, in toenemende mate wordt be
oefend.
He heet, dat dit spel niet zou vallen onder
de verbodsbepalingen van de wet en dus, mits
met vergunning van den burgemeester, zou
mogen worden beoefend en geëxploiteerd.
Vooropstellende, dat nog geenszins vaststaat
dat het karakter van behendigheidsspel eens en
voor altijd zou moeten worden aanvaard een
onderzoek ter zake is nog gaande moge ik
erop wijzen, dat de regeering geens'zins met in
stemming het toenemen van het aantal gelegen
heden tot beoefening daarvan aanziet.
Zij acht het haar plicht te wijzen op de groote
moreele gevaren verbonden aan het aanwakke
ren van de speelzucht onder het publiek, waar
bij vooral het gevaar voor de jeugd niet mag
worden over het hoofd gezien.
Het zou haar dan ook aangenaam zijn, indien
door U ernstig wordt nagegaan, of het houden
van deze speelbanken zich wel verdraagt met
hetgeen ten deze in ons land als maatstaf wordt
genomen en wordt overwogen, of de plaatse
lijke overheid mag bijdragen ter bevordering
van een moreel afkeurenswaardig verschijn
sel".
De herhaalde betoogingen, meer speciaal de
door den L.T.B., kring Westfriesland, in de af-
geloopen week georganiseerde massale demon
straties hebben de Commissie van Vijf uit de
Westfriesche gemeentebesturen na ernstig be
raad tot de conclusie gebracht, dat met dezen
vorm van hulpaanvrage het gezag ernstig dreigt
te worden aangetast.
De bedoeling toch zit voor om regeering,
gemeentebesturen en de hoofdbesturen der
tuinbouworganisaties, die zich reeds tot het
uiterste inspannen om den nood te keeren en
moeilijkheden het hoofd te bieden, door mas
sale betooging te dwingen tot overijlde beslis
singen.
En bovendien is de commissie van oordeel,
dat geen organisatie, hoe innerlijk sterk ook,
dat middel ongestraft kan hanteeren, omdat
vooral de zwakkere elementen de weelde eener
massale machtsontplooiing buiten de gewone
orde nu eenmaal niet kunnen dragen en de
weg wordt geeffend naar wanordelijkheden.
Waar de gemeentebesturen ten plicht hebben
het gezag te schragen heeft de commissie be
sloten aan de organisaties te verzoeken dezen
vorm van contact na te laten en aan de ge
meentebesturen, zich niet meer officieel met
demonstranten te verstaan.
Het aangewezen instituut om nood, grief en
wensch kenbaar te maken is voor ieder in nood
verkeerende het bestuur zijner organisatie,
waaraan het gemeentebestuur, de regeering en
de commissie steeds een willig oor leenen.
Restitutie van betaalde heffing.
Met betrekking tot de restitutie van be
taalde heffing bij uitvoer van „andere spijs-
vetten", als bedoeld in de Crisis-Zuivelwet 1932
(Stbl. 290) herinnert de Crisis-Zuivel-Centrale
belanghebbenden aan hare circulaire no. 8231
van October 1932, waarin o.a. werd medege
deeld:
„Ten slotte kan ieder, die op betaald ge
leide-biljet ontvangen heeft, bij weder-export
der betreffende goederen, onder verwijzing
naar het nummer van het betaalde geleide-
biljet, een export-geleidebiljet aanvragen met
terugbetaling van de reeds betaalde heffing,"
Meermalen verzuimen de betreffende expor
teurs in dergelijke gevallen n.l. de aanvrage
om restitutie van de betaalde heffing op het
aanvraagformulier voor het export-geleide
biljet te vermelden, zoodat de Crisis-Zuivel-
Centrale alsdan hun eventueele latere aanvra
gen om restitutie niet in behandeling kan
nemen.
Automobilist rijdt zijn wagen
in het water.
De heer P. Hink te NoordScharwoude, die
per auto een lading uien en kool vervoerde,
moest bij Akersloot plotseling uitwijken voor
twee spelende kinderen. Hij zag .zich daarbij
voor de keuze gesteld of de kindëren te over
rijden of in het Noordh. kanaal te rijden. Hij
koos het laatste, zoodat zijn wagen geheel
onder water kwam te staan, en de heer H. zich
met moeite uit de cabine kon redden. Voor
waar een moedige daad, die eigen leven in
gevaar bracht om dat van de twee kinderen
te redden.
De „Anne" vlotgesleept.
Omtrent het stranden van de visschersboot
„Anne" meldt men ons nog uit Delfzijl:
Nog voor de reddingboot van Borlcum ter
plaatse verscheen, was het de „Venus" gelukt
de „Anne" vlot te sleepen, waarna de „Venus"
met de „Anne" op sleeptouw naar de thuis
haven Ditzum (Dl.) is opgestoomd.
's Avonds kwam de Borkumer reddingboot
hier nog binnen om te rapporteeren dat niets
gevonden was, doch toen werd medegedeeld,
dat het schip reeds vlot was en naar Ditzum
was gesieept, vertrok de reddingboot weer
naar Borkum.
DOOR KOKEND VET VERBRAND.
De vrouw van J. K, te Staphorst had een
pan met vet op de kachel geplaatst. Toen zij
eenigen tijd later ging kijken, was het vertrekje
vol rook en damp Zij opende de buitendeur en
onmiddellijk sloegen de vlammen omhoog. Haar
zoon had de onvoorzichtigheid water in het
brandende vet te gooien, met het ongelukktige
gevolg, dat zijn geheele gelaat met brandwon
den overdekt werd, terwijl zijn moeder aan
heide handen en armen ernstige brandwonden
opliep, meldt de „Zw. Ct." De toestand van den
zoon is ernstig,
CONFLICT IN DE MEUBELINDUSTRIE
TE MAASTRICHT.
Bij de firma Wagemans en v. Tuinen te Maas
tricht is een staking uitgebroken, omvattend
een 25 man. Deze firma weigert de collectieve
arbeidsovereenkomst te aanvaarden.
Een toezegging omtrent doorbetaling van de
Christelijke feestdagen kon niet worden ge
accepteerd, omdat de werknemersorganisatie
de verplichting heeft, de landelijke overeen
komst in zijn geheel door te voeren.
De Deensche koning (rechts) bracht dezer
dagen met zijn gemalin (links) een be
zoek aan den Groothertog van Mecklen
burg te Heiligendamm.
DOODENRIT TUSSCHEN SMOKKE-
LAARS EN DOUANE.
De smokkelauto in brand gestoken.
Uit Geldem wordt melding gemaakt van een
nieuwe sensationeele jacht tusschen een luxe
auto en een achtervolgingswagen van de Zoll-
fahndung.
Beambten van de Zollfahndungsstelle uit
Straelen hadden reeds eenigen tijd ernstige
verdenking tegen een luxe-auto, die meermalen
tusschen Straelen en Geldem de grens pas
seerde.
Toen de wagen Zondag weer in dolle vaart
over den weg van Geldern naar Straelen reed,
meldt de „N. Venl. Ct.", deden de beambten
pogingen om haar tot staan te brengen. Het
mocht echter niet baten. Met razende snelheid
reed de auto verder, zonder zich zelfs te storen
aan het schieten der douane. Men waarschuw
de toen het douanekantoor te Straele, De com
missaris van Straelen requireerde hierop een
auto om vergezeld van zijn adjudant den ver
dachten wagen te kunnen vervolgen. De beide
beambten wisten door het inslaan van een
zijweg vóór de smokkelauto op den hoofdweg
te komen. Toen deze met duizelingwekkende
vaart naderde, openden beiden het vuur. Het
mocht echter niet baten. De luxe-auto suisde
voorbij, zonder een moment de snelheid te
verminderen. Onmiddellijk begonnen de be
ambten de achtervolging. De smokkelauto reed
echter met zoodanige snelheid, dat de achter
volgers spoedig het nuttelooze van hun poging
inzagen en langs een binnenweg naar Straelen
wilden terugkeeren. Plotseling echter ontdekten
zij voor een boerenhoeve aan een der land
wegen de ontvluchte auto, terwijl de inzitten
den druk doende waren, de banden te verwis
selen.
Bij het naderen van de Zollfahndungsauto
sprong een der smokkelaarsia den wagen en
trachtte hem op gang te brengen. De auto
startte echter niet vlug genoeg. Toen hij inzag,
dat verder vluchten onmogelijk was, stak hij
de auto in brand. Nog voordat de douane-auto
op de plek was aangekomen, laaiden de vlam
men hoog uit den wagen en bedreigden ernstig
de boerenhoeve. Met zand kon men tenslotte
het vuur verstikken en het gevaar afwenden.
De auto bleek bij onderzoek 800 pond tabak
te bevatten.
Het bleek nu ook, dat de bestuurder van de
auto er tijdens de beschietingen niet heelemaal
zonder letsel was afgekomen Hij was zoodanig
door een kogel in de heup getroffen, dat men
overbrenging naar het ziekenhuis noodzakelijk
achtte.
De andere inzittende werd in arrest gesteld.
Bij nader onderzoek bleek, dat men twee
beruchte smokkelaars uit Aken en Solingen
geknipt had.
Hoeveel Nederlanders weten, dat vlak bij de
Belgische grens, in de richting Breda, landelijk
en toch voornaam een stadje is gelegen met
zooveel historische herinneringen aan de ge
schiedenis van Nederland verbonden? Het is
de oude Brabantsche Heerlijkheid Hoogstraten
met haar gravenkasteel, haar begijnhof nog
met echte begijntjes haar stadhuis, toren en
kerk, een groep monumenten meest alle uit de
XVIe eeuw die het bezichtigen overwaard zijn.
Hier heerschten eens de graven de Lalaing
waarvan één aan de zijde stond van den Zwijger
in den strijd tegen Spanjenaar hier zakte in
een spoor van brand en bloed de gehate Alva.
Zondag 6 dezer viert de Koninklijke Rede
rijkerskamer „Het Eglantierken" van Hoogstra
ten haar 400-jarig bestaan. Dan zullen er onge
veer honderd vereenigingen, „sosjeteiten" zeg
gen ze in Vlaanderen, dit heuglijke feit her
denken. 's Morgens reeds wordt in piëteit na de
plechtige Hoogmis een krans gelegd op het
praalgraf van den Stichter der Kamer, Antoon
van Lalaing, Hoogstraten's eersten graaf. Maar
wie als Nederlander eens kennis wil maken met
het werkelijke Vlaamsche leven op straat, moet
's namiddags daar zijn. Dan is de optocht door
de straten van het stadje daverend van fanfaren,
zang en feestgeroes. Dan is er het kleurige en
fleurige vertoon van XVIe en XVIIe eeuwsche
Rederijkers statige „Violieren" van Antwerpen,
„Lauwertaksken" van Borgerbout, „Ongeleer-
den" van Lier, „Fonteyne" van Gent, etc. etc.,
waartusschen de fratsen en grimassen van den
nar met den zottekap en de stooten der bazuinen
op de kletterende paarden, een levende bladzijde
van De Coster, met de sjeuigheid en koleuren
van Timmermans.
Vergeet dan niet een beetje tijd te besparen
om eenige minuten van afzondering onder de
hooge gewelven der Kollegiale Kerk van Ste.
Catharina door te brengen. Dóar voor dat breede
hooge raam van het Laatste Avondmaal in de
middenbeuk zult U beseffen wat le Renaissance
gebrandverfde glaskunst is een ontwerp trou
wens van Jan Deys uit Culemborgh. Na het
luidruchtige tooneel der straat zal de voornaam
heid van dit kleurenmirakel met zijn volle en
ingehouden tonen U weldadig aandoen als een
laving van hoogere schoonheid en vroomheid.
Moeder, geef uw kinderen op geregelde
tijden hun maaltijd en geef ze niets tusschen-
door, ook zoetigheid tusschen de maaltijden
niet dan bij hooge uitzondering .Gij zult dan
zelden over slecht eten van uw kinderen
te klagen hebben. Zorg dat het schoolkind
na een stevig ontbijt naar school gaat en let
zelf op, dat het daaraan den noodigen tijd
besteedt. Naast brood, boter, slappe thee niet
gekookte melk, is een bord warme pap des
morgens voor uw kinderen een zeer ge
schikte spijs.
GEZONDHEIDSRAAD»
