DE GROEI VAN HET NATIONAAL-
SOCIALISME.
VIJF EN DERTIG JARIG REGEERINGS
JUBILEUM H. M. DE KONINGIN.
VRIJDAG U AUGUSTUS 1933
II.
STRIJD EN OVERWINNING
(19231933).
DE KONINGIN ALS ARTISTE.
PROGRAMMA VAN HET HULDI-
GINGS-DEFILE TE AMSTERDAM.
Overweldigende deelneming
verwacht
HET CADEAUSTELSEL.
95 pCt. van de belanghebbenden tegen
bet stelsel.
DEKKING VAN HET SPOORWEG
TEKORT.
Extra belasting op vrachtauto's
en busverkeer.
HET BLOEMBOLLENSANEERINGS-
PLAN.
TEELTBESCHIKKING.
DE INBRAAK IN HET ROXY-
THEATER TE 'S-HAGE
MASSA-ONTSLAG.
Straf van hoofddader met
2 jaar verzwaard.
Vrijgesproken mede-verdachte
thans veroordeeld.
DE MOORDAANSLAG OP DE HEIDE
TE BUSSUM.
DE MOORD OP AGENT BAAS.
POGING TOT DOODSLAG.
BEBLOED MES IN EEN BRIEVENBUS
VERDRONKEN.
BOUWSTELLING INGESTORT.
SMOKKELDRAMA TE KERKRADE.
Door den staatsgreep van 1923 en Hitler's
veroordeeling wegens hoogverraad tot vijf
jaren vestingstraf scheen de nationaal-socia
listische beweging een doodelijken stoot ge
kregen te hebberi Thans eerst werd het aan
een groot deel van Hitler's aanhangers dui
delijk waarheen hij hen voerde: naar bur
geroorlog en revolutie.
Terwijl Adolf Hitler op de vesting Land-
berg zat, sloten zijn volgelingen zich aan bij
de „deutsch-völkische" richting, welke zich
in 1922 van de Duitsch-nationale Volks
partij had afgescheiden. Bij de Rijksdagver
kiezing in Mei 1924 behaalde de „Vereinigte
deutsch-völkische Freiheitspartei" 32 zetels,
maar in December 1924 daalde dit aantal
reeds tot 14, waaronder nog slechts 7 natio-
naal-socialisten. Deze geheele beweging
dreigde op niets uit te loopen, toen Adolf
Hitler gratie verkreeg, en uit de vesting
Landberg, waarin hij zijn straf onderging,
vrij gelaten werd, en hij in 1925 stichtte de
Nationaal-socialistische Duitsche Arbeiders
partij (N.S.D.A.P.) 4 Juli 1926 hield zij in
Weimar haar tweeden Rijkspartijdag.
Terwijl de eerste periode (19001923)
beheerscht was door den wil tot revolution-
naire actie, kwam thans de kentering: men
besloot de macht te veroveren langs parle-
mentair-democratischen weg, door verkie
zingspropaganda en door het veroveren van
Rijksdag- en Landdag-zetels.
De massa-psychologische waarnemingen
en de agitatorisch-technische ervaringen,
welke Hitler in zijn in de vesting aange
vangen boek: „Mein Kampf" had neergelegd,
werden de grondslag van een veldtocht,
waarin zich Hitier als een agitator en orga
nisator van buitengewone kracht betoonde.
In enkele jaren bouwt hij een tot in de
kleinste onderdeelen doordacht en straf ge
leid apparaat op, hij handhaaft op meester
lijke wijze de partij-demagogie en vindt ge
heel nieuwe propagandavormen uit.
Aanvankelijk waren de resultaten niet
groot. In 1925, bij de Landdagverkiezing,
behaalde de N.S.D.A.P. nog niet meer dan
973 stemmen, in Saksen veroverde zij in
1926 nog maar 2 mandaten. Maar dan
breekt in Duitschland de agitatie los over
het Young-plan, door Hitier voor zijn pro
paganda uitgebuit. Bij de Rijksdagverkie
zingen van 1928 behaalt de N.S.D.A.P. reeds
24 zetels: twee jaren later, in 1930, reeds
107, en weer twee jaren later in 1932: 230.
Het aantal op de candidaten der N.S.D.
A.P. uitgebrachte stemmen bedroeg in 1928:
809.771 (zijnde 2.6 pet. van het totaal aan
tal uitgebrachte stemmen), in 1930: 6.406.397
(zijnde 18.3 pet.), en in 1932: 13.782.779
(zijnde 37.2 pet.)
Bij de Rijkspresidents-verkiezing in 1932
behaalde Hitier 11.3 millioen stemmen, en
bij de herstemming steeg dit aantal nog
tot 13.4 millioen.
Inderdaad een opkomst en vooruitgang
van een partij, als in de geschiedenis wel
zonder voorbeeld is. Was dit resultaat eener-
zijds te danken aan de buitengewoon sterke
agitatie-kracht van Hitier en zijn medestan
ders, anderzijds heeft hiertoe ook veel bij
gedragen de steeds ellendiger economische
toestand, waarin het Duitsche volk ver
keerde.
In deze tweede ontwikkelingsperiode van
het Nationaal-socialisme, kwam vooral de
vraag naar de legaliteit, de wettigheid van
de Partij naar voren. Konden doel en werk
zaamheid als hoogverraderlijk bewezen
worden, dan bestond de mogelijkheid van
de onderdrukking van de beweging door
het Staatsgezag. Hitier erkende echter de
Grondwet en de wetten. Door andere par
tijen, en hier en daar ook door de Overheid,
werd echter die wettigheid bestreden. Te
Berlijn werd de N.S.D.A.P. tijdelijk verbo
den. In verschillende landen was het den
ambtenaren verboden lid der Partij te zijn,
of althans dezer werkzaamheid te steunen.
Ook van de „Reichswehr" waren de Natio-
naal-socialisten uitgesloten. In Sept. 1930
kwam voor 't Rijksgerecht de zaak van drie
Rijksweer-officieren, die getracht hadden
nationaal-socialistische cellen te bouwen. Als
getuige gehoord verklaarde Hitier onder
eede, dat zijn Partij streng legaal was; wel
zouden in het „Derde Rijk", ter uitboeting
van November 1918, „hoofden rollen", maar
alleen krachtens vonnis van het Staatsge-
rechtshof.
In November 1932 werden door de Re
geeringen van Pruissen en Hessen de z.g.n.
„Boxheimer Dokumente" voorgelegd, als
grondslag voor een aanklacht. Ze hielden
nauwkeurige voorschriften in voor een na
tionaal-socialistische dictatuur voor 't geval
de staatsmacht op zij ware geschoven. De
Partijleiding verloochende ze als particu-
lieren arbeid. Aan de aanklacht werd geen
gevolg gegeven, omdat volgens verklaring
der betrokkenen de plannen uitgingen van
een vooronderstelde geslaagde communisti
sche revolutie.
De uitsluiting uit de Rijksweer werd on
der het kabinet-Brüning in Januari 1932
opgeheven- Na de eerste stemming voor den
Rijkspresident, 13 Maart 1932, hield de Prui
sische Regeering huiszoeking in talrijke bu
reaux van de N.S.D.A.P., daar men ver
moedde, dat er een staatsgreep in voorbe
reiding was. Er kwam echter niets van een
vervolging, omdat het Openbaar Ministerie
van meening was, dat de voorgenomen
maatregelen slechts een afweerkarakter had
den. Toch werd er sterk aangedrongen op
een verbod van Hitler's „privaat-leger". 13
April 1932 werden bij verordening van den
Rijkspresident alle S.A.-formaties ontbon
den. Maar kort na het aftreden van het
kabinet-Brüning (30 Mei 1932) werd het
verbod der S.A. weer ingetrokken. En de
20 Juli 1932 ingestelde commissansche Re
geering in Pruissen trok ook het verbod aan
de ambtenaren in om bij de N.S.D.A.P.
werkzaam te zijn.
Een tweede vraag, welke in deze periode
op den voorgrond trad, is die betreffende
de coalitie, den wil tot samenwerking met
andere partijen. Hitier wilde dezen kant wel
uit, maar vond daarbij grooten tegenstand
in zijn Partij. Brüning echter werkte, zijhet
zonder succes, ook in die richting. Toch
kwam het in den zomer van 1931 tot een
samenwerking, bij de volksstemming over
het Young-plan, tusschen de N.S.D.A.P. en
de Duitsch-nationale Volkspartij (van Hu-
»genberg) en den Stahlhelm. 11 October 1931
kwam te Harzburg de „nationale oppositie
tot stand, maar reeds in 1932 bij de verkie
zingen van den Rijkspresident bleek ze on
machtig om het over een gezamenlijk te
stellen candidaat eens te worden. Ze viel
uiteen, toen von Hindenburg geweigerd had
(13 Augustus 1932), Hitier als leider van
de sterkste partij tot Rijkskanselier te be
noemen. De Duitsch-nationale Volkspartij
en de Stahlhelm ondersteunden toen het pre-
sidiaal-kabinet-von Papen, terwijl de N.S.
D.A-P. het op de scherpste wijze bestreed.
Er scheen toen toenadering te komen tot
het Centrum, maar de ontbinding van den
Rijksdag, 12 September 1932, maakte aan
deze onderhandelingen een einde.
Deze beide vraagstukken legaliteit en
foalitie riepen in de N.S.D.A.P. zelve ook
6ct"—re opT0"die naar veren; er bleken
sterke inwendige tegenstellingen in de zoo
snel gegroeide partij te bestaan. Een revo-
lutionnair-socialistische groep, onder Otto
Strasser, verliet reeds in Juli 1930 de Partij.
Kort daarop moest Hitier de groep-Stennes
uit de partij stooten.
Het middelpunt der scherpere richting
vormden Dr. Goebbels en Graaf Reventlow,
terwijl ook Gregor Strasser meer den na
druk legde op het socialistisch einddoel der
Partij.
De opbouw van de N.S.D.A.P. is bewust
anti-democratisch- De leider Hitier heeft on
beperkte macht, hij benoemt alle functio
narissen, en beslist in laatste instantie over
alle te voeren actie.
Onder hem werkten zijn gevolmachtig
den, Dr. Goebbels, Röhm en Gregor Stras
ser, die in 1932 vervangen werd door Dr.
Ley, die in Juni zulk een weinig mooi
figuur in de Internationale Arbeidsconfe-
rentie te Genève sloeg.
Uit de groepen voor zaalbescherming
een soort commissarissen van orde, versterkt
met eenige uitsmijters groeiden de S. A.
Sturm-Abteilungen) en de S. S.
Schutz-Staffeln), die na in 1926 geregorga-
niseerd te zijn, begin 1932 reeds 300.000
koppen telden. Een heel leger dus!
Wat het program der N.S.D.A.P. betreft,
aan de 25 punten van 1920 wordt door de
Partij onveranderd vastgehouden. Men heeft
er echter voor de beoordeeling van de be
weging weinig aan. Zoowel mondeling als
schriftelijk hebben zij allerlei uitleggingen
gekregen, die met elkaar in volstrekte
tegenspraak zijn.
Een officieel erkende leer heeft de N.S.
D.A.P. nog niet. Werken, waarin zij uiteen
gezet werd, heeft men steeds als particulie
ren arbeid bestempeld. Zoo de boeken van
Rosenberg: „Der Mythus des 20. Jahrhun-
derts", en „Das Wesensgefüge des Natio-
nal-Sozialismus", waarvan in 1932 reeds de
3e druk verscheen.
Hitier zelf beweegt zich tusschen de twee
polen: Nationalisme en Socialisme. Het is
een soort ethisch Socialisme, dat het inter
nationale Marxisme afwijst. Hij verwerpt
den klassenstrijd en wil den vierden stand
een nationalen grondslag geven. Grondslag
van Hitler's nationaal begrip is minder de
kuituur dan het ras. Zoo kon hij zich aan
sluiten bij het oude Oostenrijksche anti
semitisme van Dr. Luëger. Uit de verheffing
van het „nordische" ras groeide een natio
naal imperialisme, dat principieel alle paci
fisme afwijst en bestrijdt. De leidersge
dachte, aan Nietzsche ontleend, werd het
ordenings-beginsel, vandaar strijd tegen
het liberale democratisme! Men was niet
slechts anti-marxistisch, maar ook anti-libe
raal. Het parlementaire stelsel, op de par
tijen gebouwd, moest vervangen worden
door een slechts beraadslagende standen
kamer. Het slagwoord van het „Derde Rijk"
werd aan den revolutionnairen conservatief
Möller von den Bruck ontleend. Het zou het
„tweede Rijk" van Bismarck vervangen.
De snelle groei van de nationaal-socialis
tische beweging valt niet uitsluitend maar
toch wel voor een zeer groot deel te ver
klaren uit den economischen nood van het
Duitsche volk. Alle ellende, gevolg van de
wereldcrisis en van het Vredestractaat van
Versailles, werd toegeschreven aan de Re
geering, aan de sociaal-democratie en het
Centrum. Evenals in Italië vond de Duitsche
fascistische beweging haar eersten grooten
aanhang bij den Middenstand, vervolgens
ook bij de boeren- De jongeren worden door
de nationale leuzen sterk gepakt. Hoe ver
schillend ook de richtingen waren, die in
de N.S.D.A.P. tezamen vloeiden, één punt
hadden alle gemeen; het protest van het
Duitsche volk tegen Versailles en tegen de
hardnekkige poging vah Frankrijk om
Duitschland economisch te nekken. Men was
tegen de vervullingspolitiek van Strese-
mann, tegen Locarno, tegen den Volken
bond, tegen het Dawes- en het Youngplan,
tegen pacifistische strevingen en pan-euro-
peesche illusies, tegen de Republiek, die
den „vrede" van Versailles gesloten had,
tegen de S.P.D. en de moderne vakbe
weging, tegen de sociale wetgeving, tegen
de bureaucratie, en de beweerde corruptie,
tegen het parlementaire stelsel met zijn
compromissenpolitiek, tegen het kapita
lisme en tegen de internationale plutocra
tie, beschouwd als de eigenlijke oorzaken
van de economische wereldcrisis. Vooral de
boeren waren tegen de eenzijdige consumen-
tenpolitiek, tegen de op export gerichte
handelspolitiek, waarvan alleen de stads
bewoners voordeel hadden. Bij de meer voor
begeestering vatbare jongeren trad al dit
negatieve op den achtergrond; bij hen een
heet verlangen naar een nieuw Duitsch
levensideaal, naar sterke leiding in de door
het individualisme vermolmde samenleving,
wil tot kameraadschap en gemeenschap, ge
loof in bovenindividueele levenswaarden-
Zoo moet men deze snel groeiende bewe
ging zien, om het eindresultaat te kunnen
begrijpen: de nationale revolutie, die 30 Ja
nuari 1933, door Hitler's benoeming tot
Rijkskanselier, haar bekroning vond. Daar
mee is het derde tijdperk aangevangen.
MARIA-OCTAAF IN DE KAPEL IN
'T ZAND.
Ziekenzegening.
Van Zondag 13 Augustus tot Zondag 20 Aug.
aanstaande wordt in de Kapel in 't Zand te
Roermond de eerste Maria-Octaaf gevierd. Dit
Octaaf wordt gesloten door een plechtige pro
cessie met het Allerheiligste en het Wonder-
beeldje van O. L. Vrouw in 't Zand van uit
het Genadeoord naar het schitterend Kruisweg
park. Deze processie, waaraan honderden deel
nemen, is samengesteld uit prachtige groepen
bruidjes, die symbolische voorstellingen dra
gen.
Aan iederen zieke wordt afzonderlijk de
zegen met het Allerheiligste gegeven, Zieken,
die zich daarvoor aan de Kapel in 't Zand aan
melden, zal een gereserveerde plaats in het
Kruiswegpark worden aangewezen.
Deze plechtigheid heeft plaats op Zondag 20
Augustus a.s. om 4 uur,.
Iederen Zondag is er in het prachtige Kruis-
weg'park een H. Mis om 8 uur, waaronder ge
legenheid bestaat de H. Communie te ontvan
gen.
Een schilderij uit Stompwijk.
Dinsdagmiddag heeft naar de „Leidsche
Crt." meldt H. M. de Koningin op onopvallen
de wijze geruimen tijd doorgebracht in Stomp
wijk. Slechts heel enkelen van de vele voor
bij gaanden, welke van hun werk kwamen,
herkenden het Staatshoofd in de schilderes, die
met een dame had plaats genomen bij de heg
van den tuin van den heer v. d. Kraay. De
Koningin bracht de ophaalbrug en het ge
boomte van hoeve Scheria met het daarnaast
gelegen arbeidershuisje op doek. De hof-
v'Uto parkeerde op eenigen afstand.
Mussolini wordt door de boeren in de Pontijnsche moerassen geestdriftig begroet,
na de eerstesteenlegging der tweede Pontijnsche stad, Sabaudia.
Links, op de machine, de Duce,
De nationale huldiging welke H.M. de Ko
ningin op 9 September a.s. ter gelegenheid van
het vijf en dertigste jaar Harer regeering te
Amsterdam gebracht zal worden, belooft een
overduidelijke demonstratie te worden van de
oranje-gezindheid, welke het overgroote deel
van' het Nederlandsche volk koestert. Uit alle
oorden van het land komen nu reeds, een maand
voor den grooten dag, opgaven tot deelname
binnen en wanneer men bedenkt, dat velen
zich nu op vacantie bevinden, dan lijkt de ver
wachting gerechtvaardigd, dat deze huldiging in
massaliteit de verwachting nog zal overtreffen.
Tijdens een persconferentie, gisteren te Am
sterdam met de organisatoren van de betooging
gehouden, heeft men ons het programma van
de feestelijkheden, alsmede de talrijke maat
regelen, welke men dient te nemen om de tien
duizenden deelnemers en bezoekers uit den
lande naar de hoofdstad te vervoeren, uiteen
gezet, Naar uit vorige publicaties reeds bekend
is, heeft men de huldiging opgezet als een de-
filé, dat des middags te omstreeks half drie in
het Stadion gehoufien zal worden. Hoewel de
Dam volgens de traditie de aangewezen plaats
voor een dergelijke betooging is, heeft men
gemeend beter te doen door haar in het Stadion
te houden, teneinde een zeer groot aantal toe
schouwers in de gelegenheid te kunnen stel
len de betooging mede te kunnen maken. Dit
was te meer gewenscht, omdat deze huldiging,
niet een plaatselijk of gewestelijk, doch een na
tionaal karakter zal dragen en dan ook de
eenige huldiging zal zijn, welke de Koningin bij
haar vijf en dertig-jarig regeeringsjubileum ge
bracht zal worden.
Het défilé.
De volgorde van het défilé is nu in het kort
aldus:
Nadat de Koningin op de eere-tribune zal
hebben plaats genomen, komt een ruiterstoet
door de Marathonpoort het Stadion binnen en
defileert gaande langs de sintelbaan, langs de
eeretribune. Deze ruiterstoet, samengesteld uit
de leden van alle landelijke rijvereenigingen,
voert de vaandels dezer vereenigingen met zich
mede. Meer dan twee honderd deelnemers heb
ben zich hiervoor reeds opgegeven; men rekent
op een deelname van vijfhonderd ruiters. De
ruiters verlaten na één keer het stadion te zijn
rondgegaan, het veld door de Marathonpoort.
Slechts de vaandeldragers blijven achter en
stellen zich aan twee zijden van het veld, aan
elke zijde vijf en dertig, op.
Vervolgens zal de militaire politie onder com
mando van luitenant Ihlcke een demonstratie
geven.
Daarna vangt het eigenlijk défilé aan, waar
voor men het aantal deelnemers op pl.m. 30.000
schat. Dit défilé zal gesplitst worden in twee
gedeelten, waarvan het eerste uit twee-derden
van het aantal deelnemers zal bestaan. Ook
deze zullen, na een keer langs de eere-tribune
te zijn getrokken, het Stadion weer verlaten,
terwijl de vaandeldragers der vereenigingen in
het veld achterblijven.
A potheose.
Als het eerste gedeelte van het défilé voorbij
is getrokken, zullen vierhonderd danseressen
het veld betreden, terwijl zij een zegewagen
voorttrekken. Op den top van dezen wagen zal
de Nederlandsche Maagd staan. Vijf en dertig
treden voeren naar haar verheven standplaats
omhoog. De wagen wordt voortgetrokken aan
vijf en dertig oranjeslingers. De danseressen
zijn gekleed in costuums van de nationale kleu
ren: rood, wit, blauw en oranje. Nadat de wagen
midden in het veld is opgesteld, zullen de dan
seressen onder leiding van Lili Green een dans
uitvoeren, welke gevolgd zal worden door het
défilé der schoolkinderen, dat per rijwiel zal
plaats hebben. Hieraan doen de leerlingen der
hoogste klassen van alle Amsterdamsche scho
len mede. Zij versieren hun fietsen zelf. Voor
de mooist versierde fiets heeft een Amster
damsche firma een gouden horloge als prijs
beschikbaar gesteld.
Daarna volgt het laatste gedeelte van het
défilé en tot slot zullen 1000 zangers, leden van
Amsterdamsche Oratoriumvereenigingen, onder
leiding van Theo van de Bijl, liederen zingen,
t.w. het Kroningslied van 1898, Wees Gegroet
met jubeltonen, twee liederen uit Valerius'
Gedenkklanck: Gelukkig is het land en Helpt
nu Uzelf, so help' U God en tot besluit het Wil
helmus.
Na afloop van de huldiging rijdt de Koningin
naar het Paleis terug. Hierbij zal H.M. rijden
langs een haag van defileerenden, die nadat zij
het Stadion hebben verlaten zich langs den weg
tot den Dam toe zullen opstellen.
Wij vestigen er nog eens de aandacht op, dat
politieke vereenigingen uitgezonderd, alle ver
eenigingen aan het défilé kunnen deelnemen en
wel met een ongelimiteerd aantal leden. Men
rekent erop dat de deelnemende vereenigingen
in hun eigen uniformen of kleederdrachten,
voor zoover zij deze bezitten, alsmede met hun
vaandels zullen opkomen
In den stoet zullen talrijke muziekcorpsen
meetrekken. Zij zullen op het Stadion echter
niet spelen. Hier zal de marschmuziek tijdens
het défilé worden verzorgd door twee muziek
korpsen.
De stoeten zullen worden opgesteld op het
IJsclubterrein en op terreinen bij het Olym-
piaplcin. De schoolkinderen zullen op een
terrein bij den Zuidelijken Wandelweg bij el
kaar komen. De technische leiding van het
défilé heeft er zorg voor gedragen, dat in het
programma-boekje, dat elke demonstrant zal
bezitten op een half uur nauwkeurig de tijd
zal worden aangegeven, waarop de deelnemen
de groepen zich op de terreinen van opstel
ling moeten verzamelen, zoodat den deelnemers
het onaangename urenlange wachten bespaard
zal worden.
V ervoer.
Voor het vervoer van deelnemers en bezoe
kers naar en van Amsterdam hebben de Ne
derlandsche Spoorwegen uitgebreide maatre
gelen getroffen. Vanaf Maandag a.s. wordt aan
alle stations een door den teekenaar Schwartz
ontworpen affiche opgehangen, waarbij de
Spoorwegen zelf een biljet aanplakken, waar
op zij de voorwaarden bekend maken voor het
vervoer naar en van de hoofdstad. De vervoer-
prijzen voor deelnemers aan het défilé zijn
uiterst laag, doch ook de bezoekers kunnen,
zoo zij aan de stations tevens hun toegangs
kaarten voor het Stadion bestellen, van deze
lage prijzen profiteeren.
De gelegenheid tot het bestellen bij de sta
tions van toegangsbewijzen voor het Stadion
en spoorkaarten blijft tot 26 Augustus open
gesteld.
Met de directie der gemeentetram te Amster
dam zijn onderhandelingen gaande om den
deelnemers op 9 September op vertoon van hun
programmaboek een goedkoope tramgelegen
heid te verschaffen.
Alle deelnemende vereenigingen men
heeft er niet minder dan 15000 aangeschreven
worden uitgenoodigd een bijdrage te storten
tot een bedrag, dat de 5 niet te boven mag
gaan, voor bloemen ter versiering van de loge,
waarin de Koningin in het Stadion zal plaats
nemen. De deelnemers zijn verplicht om een
bedrag van vijfendertig cent te storten, waar
voor zij een programmaboek en een souvenir
aan het défilé ontvangen.
Talrijke autoriteiten in den lande zullen
worden uitgenoodigd om de huldiging bij te
wonen. Hieronder bevinden zich ook de bur
gemeesters van alle Nederlandsche gemeen
ten, wien men heeft verzocht dien dag met hun
ambtsketen omhangen, in het Stadion aanwe
zig te zijn. Twee honderd vijftig burgemees
ters hebben reeds toegezegd.
Zoo wijzen alle teekenen erop, dat de hulde-
betooging op 9 September schitterend zal sla
gen. Allen roept het uitvoerend comité toe:
Op 9 September naar Amsterdam
Rapport inzake een nationaal
onderzoek.
NAT. TUINBOUWTENTOONSTELLING
TE APELDOORN.
Eereprijzen.
Op dö nationale tuinbouwtentoonstelling, uit
gaande van de Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw
en Plantkunde, die van 9—12 Augustus te
Apeldoorn gehouden wordt, zijn de volgende
eereprijzen toegekend:
Zilveren medaille van H. M. de Koningin
aan de inzending warme kasplanten van C.
Smitskamp, Zeist, zilveren medaille van H.
M. de koningin Moeder aan de inzending
groenten en fruit van de coöperatieve groen
ten- en fruitveiling Apeldoorn en omstreken.
Zilveren medaille van Z. K. H. Prins Hendrik
aan de inzending planten en bloemen der
bloemen- en plantenveiling „Utrecht en om
streken", te Utrecht, zilveren medaille van
H. K. H. Prinses Juliana aan de inzending be
gonia's van D. Baardse Dzn., Aalsmeer. Ver
guld zilveren medaille van den minister van
Economische Zaken aan de inzending hees-
tertakken van „De Schovenhorst", te Putten
(Gld.) Zilveren medaille van den commissaris
der Koningin in Gelderland aan de inzending
Kaapsche en andere gewassen van de Inten
dance van de Koninklijke Domeinen te Apel
doorn. Gouden medailie der gemeente Apel
doorn aan de inzending Orchideeën van de
Ned. Orchideeën-vereeniging. Gouden medail
le der gemeente Apeldoorn aan de inzending
varens van de N. V. Lemkes en Zn., te Alphen
aan den Rijn. Zilveren beker van het hoofd
bestuur der Kon. Ned. Maatsch. voor Tuin
bouw en Plantkunde aan groep bloemen van
vaste planten van de Kon. Kweekerij „Moer-
heim", te Dedemsvaart. Zilveren beker van
den heer en mevrouw s'Jacobvan der Leeuw
aan de inzending gladiolen van Konijnenburg
en Mark, Noordwijk. Zilveren beker der firma
Bervoets, Apeldoorn, aan de inzending gladio
len van K. Velthuys en Co., Hillegom. Verg.
zilv. medaille der gemeente Apeldoorn aan
bloemwerk van A. de Ruiter, Apeldoorn. Idem
aan bloemwerk van A. J. Klein, Apeldoorn.
Zilveren medaille der gemeente Apeldoorn aan
inzending rozen van H. Buisman te Heerde.
Idem aan boomkweekerijgewassen van H. Co-
pijn en Zn., Groenekan bij Utrecht. Bronzen
medaille der gemeente Apeldoorn aan inzen
ding boomkweekerijgewassen van de firma K.
van Nes en Zn., Apeldoorn. Idem aan inzending
bloemen en vaste planten van G. Lubbe en Zn.,
Oegstgeest.
De extra prijs 100 voor de beste collectie
ve inzending viel ten deel aan de bloemen- en
plantenveiling „Utrecht en omstreken"; de
extra prijs 50 voor de beste inzending kas
planten aan C. Smitskamp, Zeist; 50 voor de
beste inzending groenten enz. aan de veiling
ver. „Apeldoorn en omstreken"; 50 voor de
beste inzending boomkweekerij-gewassen aan
„De Schovenhorst", Putten; 50 voor de beste
inzending buiten bloeiende gewassen aan H.
J. Rietman, Teuge; 25 voor afgesneden bloe
men aan Konijnenburg en Mark, Noordwijk:
25 voor orchideeën aan B. A. Hagen, Apel
doorn; 25 voor bloemwerk aan A. de Ruiter,
Apeldoorn.
Dezer dagen heeft het „Nationaal comité tot
beteugeling van het cadeaustelsel" de veelzij
dige gegevens die het, als resultaat van het
voor eenigen tijd terug ingestelde nationaal
onderzoek naar het cadeaustelsel, heeft bijeen
gebracht, gepubliceerd.
Hierdoor komen de gegevens, welke dit co
mité verzamelde ter begeleiding van deszelfs in
Mei j.l. tot de regeering gericht verzoek tot het
instellen van een wettelijke regeling van het
cadeaustelsel, ter beschikking van alle groepen
van belanghebbenden, hun instellingen en orga
nisaties, van welke laatste er reeds een 115-tal
zijn aangesloten bij het comité.
Het onderzoek omvatte o.a. een 9000-tal
organisaties, instellingen en firma's, terwijl de
gegevens werden ontleend aan de 1870 inge
komen ingevulde vragenlijsten, waaruit o.a.
bleek dat 95 pCt. van de belanghebbenden, die
hun antwoord inzonden, tegen het cadeaustel
sel is en van deze categorie zich bovendien
90 pCt. vóór wettelijke regeling van dit ver
koopsysteem verklaart.
De zeer vele gegevens zijn overzichtelijk en
groepsgewijze in het rapport verwerkt, terwijl
de cijfers der vele groepen weer zijn samen
gevat in een algemeen overzicht.
Dit rapport en het schema van Wet, aanbe
volen door den Middenstandsraad worden thans
door de betrokken instanties nader bestudeerd,
waarna de minister van Economische Zaken
t.z.t. zijn standpunt in deze aangelegenheid zal
bepalen.
Bijdrage van alle transportmiddelen in
de kosten van het verkeersapparaat.
Naar de „Telegraaf" weet mee te deelen, zal
getracht worden de spoorwegsituatie te sa-
neeren door de invoering van een extra-belas
ting op het automobielverkeer langs den weg
meer in het bijzonder het vrachtvervoer en
het autobusverkeer uit welke heffing een
opbrengst wordt becijferd van 6 a 7 millioen
per jaar. De bedoeling van deze heffing is
niet alleen het scheppen van nieuwe inkom
sten ter dekking van het tekort, maar tevens
om een principieel meer gelijke verdeeling
van lasten tusschen de verschillende midde
len van vervoer te land in het leven te roepen.
De leidende gedachte is hierbij om alle
transportmiddelen meer dan tot dusver ge
schiedde te doen bijdragen in de kosten van
het verkeersapparaat in zijn geheel. Naar aan
genomen wordt zal deze betere verdeeling een
gunstigen terugslag op het spoorwegverkeer
uitoefenen, dat volgens berekening in 1930
reeds een nadeel ondervond van de autocon-
currentie dat op 11 millioen wordt gesteld.
Door dezen maatregel wordt het mogelijk
geacht, dat de spoorwegen, mede aan de hand
van verder in te voeren bezuinigingen en ratio
nalisatie, zullen kunnen komen tot het op
stellen van een sluitende exploitatierekening.
De minister van Economische Zaken heeft
bepaald, dat de vergunning voor het telen van
bloembollen uitsluitend zal worden verleend
door de vereeniging „Nederlandsche Bloembol-
lenkweekerscentrale", gevestigd te Haarlem.
Het percentage van de in het vorig plant-
jaar beteelde oppervlakte, dat thans mag wor
den beteelt, is door den minister vastgesteld
voor: 1. Hyacinthen: 56; 2. Vroege tulpen: 80;
3. Darwin-, Mendel-, late en alle andere tul
pen: 65; 4. Narcissen: 50.
Met afwijking hiervan bedraagt dit percen
tage, voor degenen, die in het kalenderjaar
1932 hebben deelgenomen aan de vrijwillige
inlevering onder toezicht van de vereeniging
„De Hyacinth": 66.
Zooals gemeld, moet ter verkrijging van een
vergunning worden overgelegd een schrifte
lijk bewijs, dat door den betrokkene een door
den minister vast te stellen percentage van
den in het vorig plantjaar gewonnen oogst het
zij is ingeleverd, hetzij is gereserveerd.
Dit percentage is door den minister als
volgt bepaald:
A. Narcissen: a. grove narcissen. (Trompet
narcissen, Incomparabilisvariëteiten, Dubbele
Incomparable, Oranje Phoenix, Sulphur, Phoe
nix, Trosnarcissen en Poatazvariëteiten)wind-
droog, schoon, normaal afloopend en ongeraapt:
30 (inlevering) en 20 (reserveering); b. fijne
narcissen, die niet tot de grove soorten behoo-
ren, alsmede Dubbele von Sion en Golden
Spur), winddroog, schoon, normaal afloopend
en ongeraapt: 30 (inlevering) en 20 (reser
veering).
B. Hyacinthen: I. Voor die bedrijven, welke
in het kalenderjaar 1932 vrijwillig hebben in
geleverd onder toezicht van de vereeniging
„De Hyacinth": a. plantgoed, beneden 18 cM„
nat gemeten: 26.6 (inlevering) en 17.4 (reser
veering); b. leverbaar, minstens 13 cM. en hoo-
ger: 44 (reserveering) II. voor de overige be
drijven: a. plantgoed: 20 (inlevering) en 14
(reserveering); b. leverbaar: 34 (reserveering).
C. Tulpen: 1. Vroege tulpen: a. plantgoed,
normaal afloopend, droog en gepeld, tot 10 cM.
12 (inlevering) en 8 (reserveering); b. lever
baar, 10 cM. en hooger: 20 (reserveering); 2.
Darwin, Mendel-, late en andere tulpen; a.
plantgoed, normaal alfoopend, droog en ge
peld, tot zift 10: 22 (inlevering) en 13 (reser
veering); b. leverbaar, zift 10 en op: 35 (re
serveering).
Bij de in aanleg zijnde spoorlijn Schaesberg-
Kerkrade-Simpelveld, heeft men Woensdag,
weder aan een 50-tal arbeiders den arbeid op
gezegd meldt het „Limb. Dagbl.". Deze arbei
ders waren hoofdzakelijk werkzaam op het
onderdeel Hopel-Eygelshoven, bij den molen,
daar waar voor eenige maanden geleden de
groote grondverschuiving heeft plaats gehad.
Een deel der arbeiders zal daar blijven om het
werk te voltooien.
Bereids voor eenige weken terug, heeft men
ook de ploeg arbeiders ontslagen, die belast
waren met het lossen en verwerken van de da
gelijks aangevoerde kiezel uit Geulle, als bal
last tusschen de nieuw gelegde sporen.
In eenige weken tijds zijn dus aan dit spoor
wegbedrijf 68 a 70 arbeiders ontslagen.
Het Haagsch Gerechtshof heeft gisteren arrest
gewezen in de zaak tegen den 33-jarigen be
hanger N. de G., die door de Rechtbank ter
zake van inbraak gepleegd in den nacht van
5 Maart j.l. in het Roxy-Theater aan de Boek
horststraat is veroordeeld tot drie jaar ge
vangenisstraf. Het Hof verzwaarde de straf tot
vijf jaar.
Ten aanzien van den mede-verdachte, den
20-jarigen los werkman F. M. R., vernietigde
hetHof het vrijsprekend vonnis der Recht
bank en veroordeelde R. overeenkomstig het
requisitoir van den advocaat-generaal tot drie
jaar gevangenisstraf met bevel tot onmiddel
lijke gevangenneming.
De dader bekent.
Nog andere misdrijven op zijn geweten.
Naar wij vernemen heeft W. die aangehouden
is als verdacht van poging tot moord, gepleegd
op den heer S. op de heide te Bussum, door de
overstelpende bewijzen in het nauw gebracht,
tenslotte bekend den aanslag te hebben ge
pleegd.
Voorts bleek dat W. nog gehoord moest wor
den, inzake het plegen van niet oirbare hande
lingen te Vreeland. Bij confrontatie met getuigen
bleek W. ook hierin de dader te zijn.
Bovendien bleek W. nog eenige maanden ge
vangenisstraf te moeten ondergaan en eenige
dagen hechtenis voor gepleegde misdrijven. W.
is Donderdagmorgen voor den officier van Justi
tie te Amsterdam geleid.
Verzoek om schadeloosstelling niet
ontvankelijk verklaard.
Voor de vacantiekamer van het Haagsch Ge
rechtshof is gistermorgen behandeld het ver
zoek om schadeloosstelling ingesteld door den
43-jarigen opperman van B., die een eisch tot
schadevergoeding tegen den Staat der Neder
landen heeft ingesteld in verband met zijn ar
restatie en gevangenhouding en de daaruit voor
hem voortvloeiende schade. Gelijk bekend was
van B. verdacht van den moord op den agent
Baas op 20 September van het vorig jaar ge
pleegd en werd deswege tegen hem door den
officier van justitie in eerste instantie 15 jaar
geëischt. Het vonnis der Rechtbank luidde even
wel vrijspraak, welk vonnis in hooger beroep
door het Gerechtshof werd bevestigd.
Na pleidooi van mr. van 't Hoff Stolk uit Am
sterdam, heeft het Hof gisteren dit verzoek niet
ontvankelijk verklaard.
Verzoek om aanhouding van een
verdachte.
In het Algemeen Politieblad verzoekt de rech-
ter-commissaris voor strafzaken te Maastricht
aanhouding en voorgeleiding van Johann Trapp,
geb. te AltenEssen (D) 8 Jan. 1909, chauf
feur, wonende te Herzogenrath (D), Hindéfi-
burgstrasse 14, als verdacht van zich te heb
ben schuldig gemaakt aan poging tot dood
slag op 18 Juli j.l. te Ubq,ch over Worms.
Dinsdagmiddag stapte het elfjarig jongentje
J. E. Kreuts te Maastricht die de Maas op het
plezierbootje „Empo" ^verstak, te vroeg van
boord en verdronk. Het ongeval geschiedde na
bij het Juliana-strandbad. Er waren geen zwem
mers in de nabijheid, welke hulp konden bieden.
Twee jeugdige zwarte „panters"
de daders.
Bij het ledigen van een brievenbus vond zoo
meldt „Vooruit" een postambtenaar te Wasse
naar in de bus een met bloed besmeurd mes,
waaraan een brief was bevestigd, dat verschrik
kelijke bedreigingen inhield, onderteekend met
„De zwarte panter".
De postambtenaar deponeerde deze lugubere
vondst op het politiebureau, waarna de politie
een onderzoek instelde naar de herkomst van,
het mes en den dreigbrief. De politie slaagde
er in, de bedrijvers dezer euveldaad te knip
pen.
Het bleken te zijn, eenige „kerels" van resp.
negen en tien jaar oud, die verklaarden tot
hun daad te zijn gekomen, na het lezen van
misdadigersverhalen. De politie heeft de ama-
teurmisdadigers aan het verstand gebracht, dat
dergelijke misdaden in een fatsoenlijk land niet
geoorloofd zijn. Na een flinke berisping te heb
ben ontvangen zijn de jeugdige zwarte panters
aan hun moeders teruggegeven.
Vier personen gewond.
Gisterenmorgen is in de Segeerstraat te Mid
delburg, waar een kerk van de Gereformeer
de gemeente in ^anbouw is, een bouwstelling
naar beneden gdromen. Op het moment, dat
het ongeluk plaats had, bevonden zich op deze
stelling zeven personen. Twee hunner wisten
zich vast te grijpen, vijf werklieden vielen van
een hoogte van negen meter naar beneden.
Vier hunner werden gewond, twee bekwamen
vleeschwonden en konden zich naar huis be
geven. Een persoon bekwam een dijbeenbreuk,
terwijl de andere verwondingen aan de borst
bekwam.
Z'N MEISJE MET EEN MES GESTOKEN.
Een 24-jarige metaalbewerker kreeg in de
Turfsteeg te Haarlem ruzie met zijn verloofde,
de eveneens 24-jarige werkster W. v. W. en
stak haar met een dolkmes. Het meisje vluchtte
een winkel in de Kleine Houtstraat binnen, ter
wijl de dader zich naar 't politiebureau begaf,
waar proces-verbaal tegen hem is opgemaakt.
Later is hij weer op vrije voeten gesteld. Het
dolkmes, waarmede de daad is gepleegd, is
door de politie in beslag genomen.
Het meisje is, na voorloopig door een lid van
den Ongevallendienst verbonden te zijn, naar
het St. Elisabeths Gasthuis te Haarlem over
gebracht. De wonden waren niet van emstigen
aard.
Maandagavond werd te Kerkrade door de
douane een smokkelauto beschoten, waarbij de
chauffeur twee schoten in den rug kreeg. De
andere inzittende wist te ontkomen. De rijks
ambtenaren hebben hem nu weten op te sporen.
Hij heet L., is mijnwerker van beroep en
woont in Kaalheide. L., die een schot in een
arm en een been had gekregen, heeft zich
naar het Maria-hospitaal te Aken laten bren
gen, waar hij Woensdag door de rijksambte
naren aan een verhoor werd onderworpen.
De toestand van den chauffeur H. uit Schoes-
berg, die twee schoten in den rug had be^
komen, is redelijk _j
