1
DE GROEI VAN HET NATIONAAL-
SOCIALISME.
ZATERDAG 12 AUGUSTUS 1933
DE VOLDONGEN NATIONALE
REVOLUTIE (1933).
JHR. J. STRICK VAN LINSCHOTEN. f
KATHOLIEK RUSTHUIS IN KATWIJK
AAN DEN RIJN.
KERNEN EN INITIATIEF.
R. K. BOUWVAKARBEIDERS.
RUST EN ORDE BIJ DE WERK-
VERSCHAFFING.
MENGVERBOD VOOR BENZINE.
MENGGEBOD VOOR PETROLEUM.
TELEFOONGESPREKKEN VOOR
TREINREIZIGERS.
KNOEIERIJ MET PASPOORTEN.
YALSCHE SCHILDERIJEN.
HET BOOMKWEEKERSCREDIET.
BAKEN- EN POLITIEDIENST OP DE
GROOTE RIVIEREN.
III. (Slot.)
Den 30en Januari 1933 werd Hitier tot
Rijkskanselier benoemd. Hij vormde een
„Kabinet van de nationale concentratie".
In een manifest van de nieuwe regeering
werd als eerste taak gesteld: de geestelijke
en doelbewuste eenheid van het Duitsche
volk. Aan het Christendom boven ge
loofsverdeeldheid als basis van de mo
raal en aan het gezin als kiemcel van volk
en Staat werd vaste steun toegezegd. Met
groote kracht werd opgetreden tegen de
Marxisten: sociaal-democraten, zoowel als
communisten. De leiders werden in groo-
ten getale gevangen genomen, de dagbladen
verboden, de politiebevoegdheden in de
handen van Rijkscommissarissen overge
dragen.
De Rijksdag werd ontbonden en 5 Maart
1933 hadden nieuwe verkiezingen plaats.
Nog klinken ons de felle redevoeringen van
Hitier en de zijnen voor de radio uitge
sproken in de ooren, en voelen we weer de
verontwaardiging in ons opstijgen over de
nameloos onrechtvaardige en leugenachtige
beschuldigingen tegen „het regiem", tegen
de regeeringen, die in de moeilijkste jaren
na 1918 aan het hoofd van Duitschland's
zaken hadden gestaan. Alsof er geen verlo
ren oorlog en geen wereldcrisis geweest
"ware, werden alle nood en ellende van het
Duitsche volk aan hen toegeschreven. En
tegenweer en verdediging werd hun feite
lijk onmogelijk gemaakt.
Op deze wijze voorgelicht, gaf 44 pet. van
de Duitsche kiezers hun stem aan de can-
didaten der N.S.D.A.P. en 8 pet. aan de
Duitsch-nationale party van Hugenberg en
den Stahlhelm. Tezamen 52 pet. Een kleine
meerderheid dus, precies even groot als de
Rechtsche meerderheid bij ons, door Dr.
Colijn te klein geacht om er een kabinet
op te doen steunen.
De nieuwe Rijksdag werd 21 Maart plech
tig geopend in de Garnizoenskerk te Pots
dam, bij het graf van Frederik den Groote.
De Rijksdag vergaderde daarna in de
Kroll-opera te Berlijn. Daar legde Hitier op
23 Maart de Regeeringsverklaring af, waar
van de gematigde toon en degelijke inhoud
schril afstaken bij de nog kort te voren
beluisterde holle, negatieve radio-redevoe
ringen.
Hoogste taak achtte hij het, het Marxisme
volledig uit te roeien en de Duitsche arbei
ders te winnen voor den nationalen Staat,
het herstel van een werkelijke volksge
meenschap, welke zich boven de belangen
en tegenstellingen van de klassen en de
standen verheft. Noodzakelijk zou zijn in de
binnenlandsche politiek een vast gezag van
de Staatsregeering, een gesloten eenheid van
de leiding als Duitsche natie, een moreele
saneering van het Duitsche volkslichaam,
en in de buitenlandsche politiek een vrede
op langen termijn en de eindelijke overwin
ning van het verstand in de internationale
economie.
Met een twee-derde meerderheid werd
een machtigingswet aangenomen. Alleen de
sociaal-democraten stemden tegen. De com
munisten konden niet tegenstemmen, omdat
ze met rechtstreeksche schending van de
Grondwet eenvoudig niet, hoewel wettig
gekozen, tot den Rijksdag waren toegelaten.
De machtigingswet geeft aan de Regee
ring een vrijwel dictatoriale macht, zelfs
tot wijziging van de Grondwet, zonder dat
eenige toestemming of goedkeuring van den
Rijksdag mogelijk is.
Op grond van deze machtigingswet wer
den tot versterking van de Rijks-eenheid
en tot bevestiging van de politieke machts
positie van de N.S.D.A.P. de „Gleichschal-
tungs"-wetten van 31 Maart en 7 April 1933
uitgevaardigd. Twee kleine wetjes maar,
die echter de sinds jaren fel omstreden
hervorming van het Rijk tot een princi-
pieele beslissing brachten. Volgens deze wet
werden de landdagen en de gemeenteraden
(behalve in Pruissen), zonder nieuwe ver
kiezingen, opnieuw samengesteld op den
grondslag van de bij de Rijksdagver kiezing
door de partijen verkregen stemmen. De
bevoegdheden van de Landdagen en de
Landsregeeringen werden sterk beknot, ter
wijl de Rijkskanselier in de verschillende
landen Stadhouders benoemde.
Het was een „verzetten van de wet", zoo
als wij dit uit onze oude Vaderlandsche
geschiedenis ook wel kennen!
De bedoeling is niet het eigen kultureele
leven in de verschillende landen te unifi-
ceeren, maar wel het zeker stellen van een
eenheidspolitiek in het geheele Rijk.
Geweldig werd ook huis gehouden onder
de ambtenaren. Talrijke ontslagen of pen
sioneeringen volgden maar op pensioen te
kunnen trekken, moest men van arische
afkomst zijn. Van overmaat van sociale
rechtvaardigheid en sociale liefde heeft men
in het Derde Rijk geen last.
Ook op economisch gebied werd naar
eenheid gestreefd. De sociale organisaties
werden overeenkomstig het leiders-beginsel
omgeschakeld. De leiders der moderne vak
beweging werden gevangen gezet, en de ver
mogens van de S.P.D., van de Rijksbanier
en van de socialistische bladen in beslag
genomen. Alle arbeiders werden samenge
vat in één organisatie: het Duitsche Arbei-
top.t Kamerlid de heer J. Weitkamp en
x'Jn echtgenoote bij het concours hippique
op Middachten te De Steeg.
dersfront. Het ligt in de bedoeling het so
ciaal-economisch leven geheel nieuw op te
bouwen op den grondslag der beroeps
stands-idee.
Volgens Hitler's verklaring ziet hij in de
Protestantsche en Katholieke belijdenissen
de „wichtigste Faktoren der Erhaltung
deutschen Volkstums". Op grond van deze
verklaring trokken de Bisschoppen op de
Fuldauer Conferentie (28 Maart 1933) daarop
de vroeger tegen de N.S.D.A.P. uitgesproken
verboden en waarschuwingen in als niet
meer noodzakelijk, zonder echter de ver
oordeeling van godsdienstig-zedelijke dwa
lingen op te heffen.
Zoo bevat punt 24 van het officieele
partijprogram den eisch van vrijheid aller
godsdienstige belijdenissen, zoover zij het
bestaan van den Staat niet in gevaar bren
gen „of met het zedelijkheids- en moraal-
gevoel van het Germaansche ras in botsing
komen". Zoo komen ook in de geschriften
van Hitier, hoewel van huis uit katholiek,
wel beschouwingen voor over ethiek, gods
dienst en kerk, die met het katholiek, zelfs
met een christelijk, standpunt moeilijk ver-
eenigbaar zijn. Zoo verklaarde het Mainzer
Ordinariaat in Sept. 1930, dat de kuituur-
politiek van het Nationaal-socialisme met
het katholieke Christendom in tegenspraak
was". Deze uitspraak was gegrond op het
zoo juist genoemde punt 24, en op het stre
ven naar een nationale kerk.
De kardinaal van Breslau keerde zich
vooral tegen het te ver gedreven nationa
lisme, maar hij erkende tevens, dat er een
„edel en gerechtvaardigd nationalisme" mo
gelijk was.
Het Beiersche Episcopaat wees op ver
schillende dwalingen in de nationaal-socia-
listische geschriften en verklaarde daarom,
dat het tegen het Nationaal-socialisme moest
waarschuwen, „Zoo lang en in zooverre het
kultuurpolitieke opvattingen publiceert,
welke met de katholieke leer niet vereenig-
baar zijn". Den geestelijken werd elke sa
menwerking met de Hitler-partij verboden.
Het is duidelijk, dat werkelijke dwalin
gen ook thans niet goedgekeurd, of zelfs
maar geduld kunnen worden. Ook het feit,
dat de Paus een concordaat heeft gesloten
met het Duitsche Rijk houdt allerminst een
goedkeuring in van de leerstellingen en leu
zen door het Nationaal-socialisme geponeerd
en gepropageerd.
De leuze: Nationale Kerk, is voor het
Katholicisme onaanvaardbaar. Wie daarop
aanstuurt moet onvermijdelijk met de Ka
tholieke Kerk in botsing komen.
Anders stond het hier met het Duitsche
Protestantisme, dat reeds nationale kerken
in Duitschland had. Thans is daar reeds ge
komen onder een Rijksbisschop een Duitsch-
Evangelische kerk, die de 29 Landskerken
in zich heeft opgenomen. Het is de meest
volledige omvorming van het Protestan
tisme in den geest van het nationaal-socia-
listisch streven.
Ook op het gebied van kuituur, kunst,
wetenschap, vooral: rechtswetenschap wordt
gestreefd naar een nationale wedergeboorte
van het Duitsche volk.
Wat tenslotte uit dit alles voor Duitsch
land groeien zal, valt niet te voorspellen.
Wat zal er gebeuren, wanneer na de eer
ste begeestering, welke nu eenmaal niet
jarenlang op kookhitte kan gehouden blij
ven, de bezinning weer terugkeert? Wat, als
men gewaar gaat worden al hetgeen aan
het nationale streven is opgeofferd?
Zal het bij deze revolutie gaan als met
de meeste harer voorgangsters, en zullen
de extreme elementen geleidelijk meer de
overhand krijgen over de meer bezonnene?
Zal er een felle reactie ontstaan, als ar
beiders- en middenstand zullen gaan be
merken, dat men met nationale politieke
middelen geen economische wereldcrisis kan
oplossen?
Alles is anders geworden, maar, zal men
later vragen, ook beter?
Wie Duitschers spreekt buiten hun
land, want daarbinnen durft niemand meer
hardop denken bemerkt, hoe groote be
zorgdheid er bij hen leeft voor Duitsch-
lands toekomst.
Nauwlettend moeten wij de ontwikkeling
daar volgen, en trachten ons een oordeel te
vormen. Wij moeten ons ervoor hoeden, ons
al te zeer te laten beïnvloeden door hetgeen
wij waarnemen als uitwassen. Maar even
zeer mogen wij er ons niet toe laten ver
leiden, het goede dat overigens ook onder den
parlementairen regeeringsvorm bereikbaar
is, al te zeer te veralgemeenen; wij moeten
de aandacht ook gevestigd houden op leer
stellingen en daden, waarmee wij ons, als
katholieken, nooit zullen kunnen veree
nigen.
R. K. PAEDAGOGISCHE WEEK.
Op veler verzoek om inlichtingen over de
indeeling der Paedagogische JVeek (21, 22 en
23 Augustus) zij medegedeeld, dat de eerste
algemeene vergadering gehouden wordt op 21
Augustus. Op 22 Augustus de tweede en derde
algemeene vergadering, de sectievergadering
voor Lager Onderwijs, alsmede een avondver
gadering over de beteekenis van de film voor
cultuur en wetenschap. Op 23 Augustus vallen
de sectievergaderingen voor Middelbaar On
derwijs en voor Buitengewoon Lager Onderwijs,
alsmede een gecombineerde sectievergadering,
waarin het globalisatiebeginsel uit psychologisch
oogpunt wordt beschouwd. De vierde algemeene
vergadering en tevens slotvergadering zal ge
wijd zijn aan het thema: „Onderwijs, overtui
ging en leven", welk thema behandeld wordt
door prof. dr. F. Féron uit Roermond.
R. K. LEERGANGEN.
Het programmaboek der R. K. Leerlangen
voor het cursusjaar 1933/1934 is verschenen en
is verkrijgbaar bij de Administratie der R. K.
Leergangen te Tilburg. De inschrijvingen voor
de cursussen zullen plaats hebben op 25,26 en
28 Augustus.
STUDIEBEURS VOOR DELFT.
Aan belanghebbenden wordt bekend gemaakt,
dat met ingang van 1 September 1933 uit het
Vrouwe Janssens-Arriëns Fonds een Studie
beurs beschikbaar is ten bedrage van 450 per
jaar voor onbemiddelde jongelieden van goeden
aanleg en ijver, ter tegemoetkoming van hun
studie voor ingenieur aan de Technische Hoo-
geschool te Delft.
De beurs wordt toegekend telkens voor één
studiejaar. Zij kan echter aan dezelfde per
soon ten hoogste gedurende 4 jaar worden toe
gekend. Aanvragen schriftelijk te richten tot
den Raad van Bestuur van het Kon. Instituut
van Ingenieurs, 's Gravenhage, Princessegracht
23. Bij de aanvrage worden ingewacht volle
dige inlichtingen omtrent financieelen toestand
en opleiding, afschrift school- en examenrap
porten, eventueel aanbevelingen.
In den ouderdom van 74 jaar is gistermor
gen in de Ziekenverpleging aan de Prinsen
gracht te Amsterdam overleden de oud-burge
meester van Beverwijk, Jhr. J. C. W. Strick
van Linschoten,
40-JARIG PRIESTERFEEST VAN
Z. H. EXC. DEN AARTSBISSCHOP.
Ontvangdag 16 Augustus 1933.
Het sub-comité tot regeling der ceremoniën
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat
Z.H. Excellentie de Aartsbisschop op Woens
dag 16 Augustus a.s. des namiddags van half
twee tot half zes uur te Zijnen paleize Malie
baan 40, te Utrecht, degenen zal ontvangen,
die Z. H. Excellentie hunne geluk wensch en
met zijn 40-jarig Priesterfeest verlangen aan
te bieden.
Ten einde, wegens het te verwachten drukke
bezoek, de ontvangst zoo regelmatig en orde
lijk mogelijk te doen verloopen, is o.m. de
volgende regeling getroffen.
Te 1.30 uur zal het Hoogwaardig Metro-
politaan Kapittel worden ontvangen.
Hierna volgt de ontvangst van het Uitvoe
rend Comité dat om 1.30 uur ten paleize aan
wezig moet zijn.
Van 1.45 tot 2.30 worden de reguliere en se
culiere geestelijheid ontvangen.
De wereldlijke autoriteiten worden van 2.30
tot 3.00 uur toegelaten.
Na deze ontvangsten wenscht Z.H. Excel
lentie een kwartier uur rusttijd te houden, dus
tot 3.15 uur..
Van 3.15 tot 4.15 uur wordt aan de R. K.
vereenigingen gelegenheid geboden hare ge-
lukwenschen aan te bieden waarbij elke ver-
eeniging slechts door twee leden mag worden
vertegenwoordigd.
Hierna volgen van 4.15 tot 4.30 de Over
sten van mannelijke en vrouwelijke religieuze
huizen.
Na deze religieuzen heeft van 4.30 tot 5.30 uur
de ontvangst van particuliere personen plaats.
Den bezoekers wordt beleefd het volgende
onder hunne aandacht gebracht.
1. Wegens den zeer beperkten tijd wordt aan
niemand veroorloofd een toespraak te houden.
2. Ter voorkoming van vergissingen, b.v. door
misverstaan en een zoo vlug mogelijke opvol
ging wordt den Oversten van religieuze hui
zen beleefd doch drin'gend verzocht vóór het
binnentreden der ontvangstzaal aan den dienst-
doenden orde-commissaris een kaartje ter hand
te stellen, waarop duidelijk de naam der Oide
of Congregatie en plaats is vermeld, teneinde
deze te kunnen aankondigen.
3. Dit geldt ook voor de R. K. Vereenigingen
met duidelijke vermelding op het kaartje van
naam der vereeniging plaats en eventueele af-
deeling.
4. Alhoewel niet strikt noodig, zal het toch
zeer op prijs worden gesteld, indien ook de
geestelijkheid, wereldlijke autoriteiten, en par
ticuliere personen voor de goede orde hun
naamkaartje den orde-commissaris ter hand
stellen.
5. Bij het binnenkomen van 't paleis wordt
elk bezoeker beleefd verzocht eerst zijn hana-
teekening te stellen, waartoe aan beide kanten
van het voorportaal gelegenheid aanwezig is.
6. Den bezoekers, die met hun auto aan
het paleis voorrijden, wordt ter bevordering
van een snel en veilig verkeer verzocht te rij
den in de richting NachtegaalstraatBiltstraat,
terwijl na het uitstappen de auto in dezelfde
richting tot het einde van de Maliebaan door
rijdt, om vervolgens door het middenpad tot
ongeveer tegenover het Paleis terug te keeren,
waar een ieder zijn eigen auto gelieve op te
zoeken.
Namens het sub-comité voornoemd
H. SMULDERS Lzn., Voorzitter.
De eerste Zusters in de parochie.
Dinsdag a.s. zal te Katwijk a. d. Rijn het
R.K. rusthuis Callao door de „Kleine zusters
van den H. Joseph" te Heerlen, in gebruik wor
den genomen. Deze gebeurtenis zal op eenigs-
zins plechtige wijze plaats hebben.
Het is niet alleen de in gebruikneming van
dit rusthuis, dat voor Katwijk een gebeurtenis
is, doch hiermede is het tevens een feit ge
worden, dat de parochie religieuzen in haar
midden heeft. En ook daarom zal aan deze
„blijde incomste" extra luister worden bij
gezet. Op den avond van 15 Aug. zal het kerk
bestuur de zusters uit Den Haag afhalen in
auto's hiervoor door de parochianen beschik
baar gesteld. Aansluitend aan de binnenkomst
in Katwijk zal een plechtig lof gecelebreerd
worden in de parochiekerk. Na het lof worden
de zusters door een schare bruidjes van de
kerk, langs Zeeweg en Callaoweg naar het
rusthuis geleid. Op nader te bepalen dag zal
het gebouw worden ingewijd.
NED. REISVEREENIGING VOOR
KATHOLIEKEN.
Audiëntie bij Z. H. den Paus.
Men seint ons uit Rome 11 Augustus
Zes-en-veertig leden der Ned. Reisvereeni-
ging voor katholieken werden hedenmiddag half
twee door Z. H. den Paus in particuliere audiën
tie ontvangen.
De Paus sprak de audiëntiegangers bijzonder
hartelijk toe.
PER RIJWIEL NAAR ROME EN LOURDES-
Donderdagavond 8 uur arriveerden te Oss de
heeren C. v. d. Lee en P. de Reuver, die op 3
Juli een fietstocht naar Rome ondernamen, waar
zij door Z. H. den Paus in audiëntie werden
ontvangen. Z. H. schonk hun een gedenkpen
ning. Van Rome hebben zij hun reis voortgezet
naar Lourdes, waar zij gelijk mét Nederland-
sche pelgrims waren.
Aan de grens der gemeente Oss had zich een
groote menigte verzameld, terwijl zeer vele ge
meentenaren hen in de richting 's-Bosch waren
tegemoet gereden. Voorafgegaan door het mu
ziekkorps der Kon. Tapijtfabriek Gebr. v. d.
Bergh werd een tocht door de gemeente ge
maakt. Door den voorzitter van Oss Belang,
den heer Marijnissen werden den pelgrims bloe
men aangeboden.
Volgens de „Nieuwe Venlosche Courant" zou
mr. Goseling op de Sociale Week te Rolduc
hebben verklaard: „Er zullen propagandistische
kernen gevormd worden en.de R. K. Kamer
fractie zal de Regeering uitnoodigen een flink
program uit te voeren: doet ze het niet, dan
zullen onze mannen met initiatief-ontwerpen
komen".
Grepen uit het jaarverslag.
Een jaar van aanval en verweer.
Aan het jaarverslag 1932 van den R. K.
Bouwvakarbeidersbond St. Joseph ontleenen
wij de volgende bijzonderheden:
De indrukken, welke volgens den Bonds-
secretaris in het jaar 1932-'33 werden opge
daan, waren van verschillenden aard.
Soms leek het, zoo lezen wij, dat wij ston
den aan een ernstig ziekbed, waarvan het
einde een „De profundis" zou wezen. Een an
dere maal kwam weer sterk naar voren, dat
men van ons een „mea culpa" verwachtte. Dit
is geen pessimisme, maar slechts de gevolg
trekking uit de feiten, welke in den loop van
ons vereenigingsjaar waargenomen werden.
Nemen wij bijvoorbeeld onze werkioozen-
kas. Waren wij niet verplicht de uitkeeringen
op een bepaald moment tot de helft van het
aantal dagen te verminderen? Stond het niet
zoo, dat het geneesmiddel, dat anderen kassen
was toegediend, aan de kas van onzen bond
geweigerd werd en dat, zoo de geneesheer,
die het geneesmiddel kon verstrekken, in zijn
standpunt bleef volharden, het einde van on
ze werkloozenkas te verwachten was?
Werden wij in den loop van het jaar niet
voor een feit geplaatst, dat in de geschiedenis
van onzen bond, of laat ik liever zeggen in
de geschiedenis van de heele Ned. arbeiders
beweging nog niet was voorgekomen? Wer
den wij in die dagen niet overladen met ver
wijten en stond het niet zoo, dat het werd
voorgesteld, alsof de bouwvakarbeiders er
oorzaak van waren, dat het product, dat zij
vervaardigden, zoo duur werd, dat het niet
meer betaald kon worden?
Over het bestuur lezen wij het volgende:
Meer nog dan andere jaren was het bonds-
bestuur met werkzaamheden overladen.
Dit laat zich ook wel indenken, gezien de
groote slapte, welke er in het bouwbedrijf
heerschte, waarvan menigmaal gebruik werd
gemaakt om het met de arbeidsvoorwaarden
niet zoo nauw te nemen. Werden ^ulke ge
vallen geconstateerd, dan trok het bondsbe-
stuur er op af om handhaving van de bestaande
collectieve arbeidsovereenkomst zoo mogelijk
te bewerkstelligen. Dat een en ander meerdere
malen aanleiding was tot conflicten, mag als
bekend aangenomen worden.
Dan was er de zorg, welke het bestuur had
voor de werkloosheidsverzekering en de actie
om de bouwvakarbeiders onder de crisisrege
ling te brengen, welke de regeenng met het
oog op de groote werkloosheid ten behoeve
van de werklooze arbeiders in het leven had
geroepen, doch waarvan de bouwvakarbeiders
waren uitgesloten.
Totaal werden in den loop van het jaar 1932
4011 nieuwe leden ingeschreven, uitgeschreven
werden echter 5150 leden, zoodat een verlies
geleden werd van 313 leden, terwijl 313 leden
werden bijgeschreven, zoodat in totaal 826
leden verloren werden; den grootsten terug
gang vindt men bij de opperlieden en de grond
werkers, in verhouding tot de ledentallen der
vakgroepen is de teruggang bij de groep stuca-
doors het grootst.
Betreffende de arbeidsgeschillen wordt het
volgende geschreven:
Het jaar 1932 kenmerkte zich in deze in zoo
verre in vergelijking met andere jaren, dat de
crisis ook hier niet ongemerkt voorbij ging.
Immers, weinig werk geeft weinig ontslagen,
die gedaan moesten worden wegens beëindi
ging der werkzaamheden, zoodat vanzelf daar
uit voortvloeit, dat ook weinig onrechtmatig
gegeven ontslagen voorkomen en behandeld
moesten worden. Daartegenover staat echter
een ander euvel, wat minder aangenaam aan
doet, namelijk dat het aantal geschillen wegens
achterstallig loon niet onbeduidend opliep,
eenerzij ds doordat de betrokken werkgevers
eenvoudig niet betaalden met de kennelijke
bedoeling zich met het loon van de arbeiders
te verrijken; anderzijds doordat zij failliet gin
gen en daarbij als regel bleek, dat ze zoo arm
waren, dat er niet eens voldoende baten uit
den boedel kwamen om de allereerste onkos
ten te dekken, zoodat de arbeiders met recht
hun loon konden beschouwen als verloren;
daarnaast nog het euvel, dat hoofdaannemers
hun werk grootendeels aan zoogenaamde on
deraannemers waaronder er bleken te zijn
van verdacht allooi uitbesteed hadden, waar
bij al weer naar voren kwam dat bij deze
beeren voorstond zoo spoedig mogelijk als het
kon binnen te komen, zij het dan mede met
het loon van de bij hen werkzaam geweest
zijnde arbeiders. Daarnaast kwam mede het
aantal gevallen, waarbij den arbeiders zieken
geld geweigerd werd, dat de aandacht van het
bestuur vroeg en mede op een goede oplossing
aangestuurd moest worden.
In het slotwoord van den bondssecretaris le
zen wij nog als volgt:
Trots alles, wat onze bond in 1932 mocht
ervaren, mogen wij zeggen, dat 1932 een goed
jaar voor den bond is geweest.
Waar mogelijk, werd aanvallenderwijs opge
treden, terwijl anderzijds de bond steeds tot af
weer gereed was.
Wij zouden het jaar 1932 dan ook gerust mo
gen noemen een jaar van aanval en verweer.
In beide gevallen was echter de grootst mo
gelijke voorzichtigheid geboden.
En al is het dan waar dat in het jaar 1932
harde slagen vielen, even waar is het, dat in
het huidige tijdsgewricht de ideeën worden
gevormd, die straks in het economische leven
en bij de verdeeling der maatschappelijke rijk
dommen maatgevend zullen zijn.
COMMISSARIS DER KONINGIN IN
ZUID-HOLLAND.
De Minister van Staat, Commissaris der
Koningin in Zuid-Holland, is van verlof terug
gekeerd en heeft zijn werkzaamheden hervat.
HET GROOT-NEDERLANDSCH TOONEEL.
Mej. Maria Sophie Nathusius is voor het sei
zoen 1933/1934 verbonden aan het Groot-Neder-
landsch Tooneel. Zij studeerde te Berlijn on
der leiding van Lucy Höflich en debuteerde in
het Thalia-Theater en Deutsches Schauspiel-
haus onder directie van Röbbeling te Hamburg.
Ook trad zij op in het Schiller-Theater aldaar.
Zij speelde o.a. „Viola" in „Drie Koningen
avond" van Shakespeare, „Marguérite" in „Mar-
guérite durch Drei" en in de Operette „De
Prins Student", waarin zij de rol van Prinses
Margaretha vervulde.
Plaatsing der tewerkgestelden
geschiedt voorloopig.
Zooals wij dezer dagen hebben gemeld, is
er een scherper optreden te verwachten van
de autoriteiten tegen onbehoorlijk gedrag, bij
de werkverschaffingen, dat zich soms zelfs uit
in mishandeling of bedreiging van het toezicht
houdend personeel.
In een desbetreffende circulaire, namens den
Minister door de Rijksinspectie gezonden aan
de gemeentebesturen, wordt in dit verband
o.m. het volgende geschreven:
Voor een goeden gang van zaken in de werk
verschaffing is het (echter) niet voldooende,
dat de tewerkgestelden zich onthouden van
strafbare handelingen. Van de tewerkgestelden
moet worden gevergd, dat zij den goeden wil
bezitten zonder welken geen behoorlijke loop
van zaken mogelijk is en voorts dat uit hun
gedrag op de werkverschaffing deze goede wil
voortdurend blijkt. In verband hiermede zul
len voortaan, de door of vanwege den Minister
van Sociale .Zaken toegestane plaatsingen bij
de werkverschaffing een voorloopig karakter
hebben en slechts van kracht blijven zoolang
de betrokkenen door goed gedrag en ijver too-
nen de aan hen bestede overheidszorg waar
dig te zijn. In het bijzonder zal de eerste
maand van tewerkstelling als proeftijd worden
beschouwd en zal voortzetting der tewerkstel
ling slechts mogelijk zijn voor die arbeiders,
die ten volle aan de hier gestelde eischen vol
doen,
Bepalingen, die heden van kracht worden
Heden treedt in werking de wet van
.5 Augustus 1933 Stbl. 419), waarbij in de ?e-
wijzigde wet van 19 December 1931 (Stbl. 527)
tot tijdelijke heffing van een bijzonder invoer
recht op benzine is ingevoegd een artikel 2 bis.
In dit artikel wordt verboden:
a. benzine te vermengen met petroleum en
met door den minister van financien aan te
wijzen andere stoffen, die geacht kunnen wor
den aan benzine te worden toegevoegd om de
heffing volgens deze wet gedeeltelijk te ont
gaan;
b. met ingang van door den minister te be
palen data petroleum en volgens letter a aan
gewezen andere stoffen, welke niet een door
den minister bepaald percentage van een of
meer door hem voorgeschreven herkennings
middelen bevatten, en benzine, waarin zich deze
herkenningsmiddelen, of bestanddeelen, welke
daarvan afkomstig kunnen zijn, bevinden, in
het vrije verkeer te brengen, ten vervoer aan le
bieden, te vervoeren of in voorraad te hebben.
In verband hiermede heeft de minister van Fi
nanciën thans het volgende bepaald:
Stoffenmet petroleum ge
lijkgesteld.
1. Ter uitvoering van genoemd artikel 2bis,
letter a, worden aangewezen en ten aanzien
van de verdere bepalingen dezer beschikking
met petroleum gelijkgesteld: alle niet als ben
zine belaste, noch aan hetzelfde invoerrecht als
petroleum onderworpen aardolie- en bruinkool-
teerdistillaten en hiermede in samenstelling
overeenkomende stoffen.
2. Met ingang van 10 September 1933, wat het
in het vrije verkeer brengen betreft, en met
ingang van 1 October 1933, wat het ten ver
voer aanbieden, het vervoeren en het in voor
raad hebben betreft, zal alle petroleum per
kilogram ten minste 10 milligram „Blau B für
Zaponlack" benevens 20 milligram Furfurol
moeten bevatten en zullen deze herkennings
middelen, of bestanddeelen welke daarvan af
komstig kunnen zijn, zich niet in benzine mogen
bevinden.
Vrijgestelde hoeveelheden.
3 Het onder 2 bepaalde geldt niet ten aanzien
van:
a. blijkbaar voor eigen gebruik bestem
de hoeveelheden van niet meer dan 100
L, petroleum of benzine mits de be
zitter hiervan voldoende aannemelijk maak;,
dat hij de petroleum niet voor verbo
den vermenging van benzine bezigt en dat hij
niet wist of redelijker wijze kon vermoeden
dat de benzine verboden bijmengselen bevatte
en mits hij alle van hem verlangde inlichtingen
en medewerking verstrekt ter opsporing van
dengene, die hem die petroleum of benzine ge
leverd heeft;
b. met een vaartuig voor gebruik aan boord
met vrijdom van rechten ingevoerde petroleum,
zoolang deze niet wordt gelost en niet voor ver
menging met benzine gebezigd wordt en mits
belanghebbende voldoende aannemelijk maakt
dat de aan boord bevonden onvermengde petro
leum tot de aldus ingevoerde behoort;
c. vervoer, anders dan voor eigen gebduik,
met openbare middelen van vervoer, mits de
vervoerder voldoende aannemelijk maakt dat
hij niet wist of redelijkerwijze kon vermoeden,
dat de samenstelling van de vervoerde petro
leum of bnzine niet aan de gestelde eischen voi
ded en mits hij alle van hem verlangde inlich
tingen en medewerking verstrekt ter opsporing
van dengene die hem die petroleum of benzine
ten vervoer heeft aangeboden;
d. zich niet in het vrije verkeer bevindende
petroleum, die niet ten onrechte als reeds
behoorlijk verlengd, ten invoer is aangegeven,
en al dan niet mer overlading rechtstreeks door
gevoerd wordende benzine.
Proef op het baanvak Amsterdam
Oldenzaal.
Met ingang van 21 Augustus zal voor de
treinreizigers op het baanvak Amsterdam
Oldenzaal op proef de gelegenheid worden
opengesteld tot het voeren van z.g. reisge-
sprekken in het binnenlandsch verkeer. Deze
gesprekken kunnen worden aangevraagd in
een der telefooncellen op het perron te Am
sterdam (C.S.), Amersfoort, Apeldoorn, De
venter, Hengelo of Oldenzaal en tijdens het
oponthoud van den trein aan een volgend
station worden gevoerd. Bij de aanvraag moet,
ongeacht de plaats van bestemming, een be
drag van 50 cents in de automatische incas
seer-inrichting worden gestort. Indien het ge
sprek langer dan 3 minuten duurt, moet op
de plaats waar het gesprek gevoerd wordt,
bijbetaald worden volgens het normale af
standstarief.
In verband met de Duitsche
deviezen-controle.
De Commissaris der Koningin in de provin
cie Gelderland heeft een aanschrijving gericht
tot alle burgemeesters in die provincie, waarin
hTJ erop wijst, dat sinds in Duitschland ver
scherpte deviezen-maatregelen worden geno
men en van medegenomen marken aanteeke-
ning wordt gehouden in de paspoorten, het her
haaldelijk voorkomt dat de betrokkenen, om de
consequenties van die aanteekening te ontgaan,
een of meer bladzijden uit hun passen scheuren,
deze vervangen door andere enz.
Het ligt voor de hand, dat het opzettelijk
beschadigen event, vervalschen van een pas
poort is te beschouwen als het misbruik maken
daarvan.
De Commissaris verzoekt den burgemeesters
derhalve, bij aanbieding ter verlenging van
paspoorten op bovenstaand misbruik te doen
letten en, indien daarvan iets blijkt, de ge
vraagde verlenging te weigeren en aanvra
gers voor een nieuw paspoort naar hem (Com
missaris) te verwijzen.
J. Schipper, kunsthandelaar, wonende Valke
nierslaan 105 te Ginneken, verkocht in den
laatsten tijd aan inwoners van Tilburg verschil
lende schilderstukken met de signatuur van be
kende schilders, meestal van de Haagsche
school. De prijzen van de schilderijen varieer
den van 50 tot 700 gulden per stuk.
Achteraf blijkt dat de meeste der afgeleverde
werken valsch zijn en een zeer geringe waarde
hebben. Bij één der stukken kon de valschheid
door den nog in leven zijnden schilder worden
vastgesteld.
Schipper opereert voornamelijk in Noord-
Brabant en schijnt er vele slachtoffers gemaakt
te hebben. In verband hiermede maakt de com
missaris van Politie te Tilburg dan ook bekend,
de noodige voorzichtigheid te gebruiken met
het aanknoopen van handelsrelaties met ge
noemden kunsthandelaar.
DIENSTPLICHTIGEN
(Ingezonden)
In de maand October e.v. gaan weer dui
zenden jonge mannen soldaat worden. Er is
geen betere voorbereiding op den militairen
diensttijd denkbaar dan een retraite. Niet al
leen om den zegen, die iedereen van een goe
de retraite ondervindt, maar ook omdat men
daar reeds aantreft zijn toekomstige goede
vrienden voor den kazemetijd.
Zulk een retraite speciaal ingericht voor
dienstplichtigen zal te Noordwijkerhout
worden gehouden van 912 September.
Men gelieve zich daartoe op te geven bij
ondergeteekende. De kosten bedragen ƒ6.50
en kunnen tijdens de retraite worden voldaan
of vóór de retraite worden toegezonden aan
den Aalmoezenier. Na aanmelding ontvangt
men een toegangskaart met verdere inlichtin
gen.
Aalmoezenier J. J. BROUWER,
Huijgensstraat 6, 's-Gravenhage;
Tel. 116534; Giro 92320.
EEN GEDREVEN ZILVEREN
MADONNA.
Werk van Jan Eloy en Leo Brom.
In opdracht van het bestuur der Gooische
processie naar Kevelaer, die dit jaar haar zilve
ren bestaansfeest herdenkt, kregen, zooals men
zich herinneren zal, de gebroeders Brom te
Utrecht opdracht tot het maken van een ge
dreven zilveren Madonnabeeld, bestemd om in
processie te worden meegedragen.
Detail van het gedreven zilveren Madonna-
beeld, werk van Jan Eloy en Leo Brom,
dat dit jaar voor het eerst in de Gooische
processie naar Kevelaer werd meegedragen
Het beeld is Zaterdag 1.1. klaargekomen en
deze week voor de eerste maal met de Gooische
processie naar Kevelaer geweest.
De Madonna is een meter hoog en werd even
als het Kindje, geheel gedreven uit plaatzilver;
de kronen, de scepter, het boek en verschillende
andere kleine onderdeelen zijn van verguld zil
ver. Ter versiering van het beeld werden naast
filegrainwerk o.a. lapis lazuli, carneool, parel
moer, bloedkoralen en onyx toegepast; de oogen
werden in blauw en in goudbruin translucide
email uitgevoerd. De Madonna troont op een
verguld koperen zetel, die met lapis lazuli is ver
sierd, terwijl het geheel is geplaatst onder een
klein rank baldakijn, eveneens in verguld koper.
Aan de uitvoering van het geheel werd zeven
maanden gewerkt.
Samenwerking van gemeentebesturen.
In verband met het door het Rijk te verlee-
nen boomkweekerscrediet is op initiatief van
B. en W. van Boskoop een bijeenkomst ge
houden van gemeentebesturen uit de Rijn
streek, waarin besloten is, den betrokken ge
meenteraden voor te stellen, dat de voor dit
crediet benoocfigde waarborg zal worden ge
geven door de gemeente, waar de crediet-
aanvrager gevestigd is, ongeacht de vraag in
welke gemeente het bedrijf wordt uitgeoefend.
De reorganisatie en de commissie van
overleg bij den Waterstaatsdienst.
Door den heer Drop is aan den Min. van Wa
terstaat gevraagd of 't waar is a. dat een reorga
nisatie van den baken- en politiedienst op de
groote rivieren in overweging en voorberei
ding is en dat met het oog daarop de aanbe
steding van den bouw van motorbooten heeft
plaats gehad, die in dienst zijnde stoomvaartuigen
moeten vervangen, b. dat indertijd overleg over
deze reorganisatie aan de bijzondere commissie
van overleg bij den waterstaatsdienst is toe
gezegd en waarom dit overleg tot nu toe niet
heeft plaats gehad? Bij een bevestigend ant
woord hierop, verzocht hij, of de Minister dan
het bedoelde overleg alsnog wil bevorderen en
een beslissing over de reorganisatie van dezen
dienst wil uitstellen totdat dit overleg is ge
ëindigd. Tenslotte vraagt hij of deze reorganisa
tie een bezuiniging brengt en of de Minister
bereid is omtrent dit laatste een volledig over
zicht te verschaffen.
KWEEKSCHOOL VOOR VROEDVROUWEN
TE HEERLEN.
In de Wilhelminaschool, Kweekschool voor
Vroedvrouwen, te Heerlen, hadden de examens
plaats voor de kraamverpleging. Geëxamineerd
werden 10 candidaten, die alle 10 werden toe
gelaten, te weten de dames: Zr. C. van Helsdin-
gen te Zwolle, Zr. J. Prins te Dordrecht, Zr.
P. Walraven te Dordrecht, Zr. M. Nieuwenhui-
zen te Nijmegen, Zr. R. Belksma te Arum (Fr.),
Zr. H. Westerling te Assen, Zr. A. van der Vel
den te Vlissingen, Zr. J. Kaas te Sluiskil, Zr.
R. Hokkeling te Zwaagdijk, Zr. R. Guggenber-
ger te Schnaitsee (Ober-Bayern.)
ALG. DUITSCHE KATHOLIEKENDAGEN-
Ter gelegenheid van de algemeene Duitsche
Katholiekendagen, welke te Weenen gehouden
zullen worden van 712 September zullen de
Oostenrijksche Bondsspoorwegen goedkoope
treinen laten loopen heen op 6 September en
terug op 13 Sept. van Utrecht naar Weenen.
MALVERSATIES MET CANTINEGELDEN.
Op 25 Augustus a.s. zal in hooger beroep voor
het Hoog Militair Gerechtshof te 's-Gravenhage
terecht staan de le luitenant der mariniers J.
destijds beheerder van de can tine op het eiland
Aruba (kolonie Curagao), die wegens malver
satiën met cantinegelden door den Krijgsraad
te Willemsoord is veroordeeld tot drie maanden
gevangenisstraf met ontslag uit den dienst, zon
der ontzetting van de bevoegdheid om bij da
militaire macht te dienen,