FEDERATIE VAN R. K. GEMEENTE
RAADSLEDEN.
MAANDAG 2g AUGUSTUS 1933
EERSTE CONGRES TE TILBURG.
Het vraagstuk der werkloosheid.
MILITAIR VLIEGTUIG OVER DEN
KOP GESLAGEN.
Bij een noodlanding te Moergestel.
Sergeant-waarnemer gewond.
ERNSTIGE AANRIJDING
INBRAKEN OPGEHELDERD.
GEHEIMZINNIGE SCHOKKEN TE
BLOEMENDAAL.
DIEFSTAL VAN VEE UIT DE WEIDE.
DE LUTINETOREN BESCHADIGD
Het werk moet een halfjaar
worden atop gezet
ONEERLIJKE PENNINGMEESTER.
VAN GELD EN KOFFER BEROOFD.
KNAAPJE UIT DEN TREIN
GEVALLEN
Dood op de spoorbaan gevonden
t
AUTO-ONGELUK.
MONOPOLISEERING INVOER VAN
FRUIT.
DE OVERSTROOMING OP AMBON.
De kosten van de machtigingen.
UITVOERING LANDBOUWCRISIS-
WET-
Toepassing op aardappelen, fruit
Zuidvruchten en warmoe-
zerijgewassen.
DE ZEEUWSCHE LUCHTLIJN.
DE HANDEL IN AARDAPPELEN.
INVOERKANTOREN VOOR GRAAN.
INVOER VAN PLANTEN EN BOLLEN
IN FRANKRIJK.
MENGVERBOD VOOR BENZINE.
Bovengenoemde federatie heeft haar eerste
tweedaagsch congres belegd ter behandeling
van het belangrijke onderwerpHet vraag
stuk der werkloosheid.
Zaterdagmorgen, te half twaalf kwamen de
afgevaardigden en vele leden van de onder
scheiden vereenigingen voor Groningen, Over
ijssel, Utrecht, Zeeuwsch Vlaanderen, Zeeland
boven de Schelde, Midden-Brabant, de Staten-
kieskringen Weesp, Helder, Hoorn, Gouda, de
Rijkskieskringen Dordrecht en Rotterdam, den
bond voor Friesland en van de centrale Gel
derland bijeen in de bovenzaal van Hotel „De
Looiersbeurs" te Tilburg, waar zij door het fe
deratiebestuur, de heeren J. J. W. IJsselmui-
den, J. van Rijsewijk, J. J. Hendriks met den
leider van het adviesbureau voor Gemeente
politiek, mr. C. Ch. van Haren, werden welkom
geheeten.
De minister van Sociale Zaken was op het
Congres vertegenwoordigd door den heer v. d.
Hoeven uit 's-Gravenhagehet College van
Ged. Staten van Noord-Brabant door den heer
A. Th. van Rijen; de R. K. Staatspartij door
mr. baron van Voorst tot Voorst, burgemeester
van Ubbergen, terwijl wij verder opmerkten
wethouder D. Nivard uit Rotterdam.
De voorzitter, de heer IJsselmuiden, hield
de openingsrede.
Openingsrede.
Spr. begon met te wijzen op de meer dan
zorgelijke verhoudingen, waarvoor de bestuur
ders der Nederlandsche gemeenten gesteld zijn.
De gemeenteraden toch zijn geplaatst voor
een reeks oogenschijnlijk onoplosbare vraag
stukken.
Zoo is reeds de eerste taak van den Raad,
om met de beschikbare geldmiddelen de ge
meenschapsbelangen naar behooren te behar
tigen, voor allen thans min of meer een schijn
baar hopeloos ondernemen.
En toch moet ook de meest hopelooze stand
van zaken de gemeentebesturen bereid vinden,
alle krachten in te spannen, om de moeilijk
heden zoo goed mogelijk het hoofd te bieden.
Want zou men dat nalaten, dan zouden de
twee natuurlijke vijanden van een zelfstandig,
democratisch gemeentebeleid slechts temeer
vasten voet krijgen.
De meest gevaarlijke vijand, de ambtelijke
centralisatie, krijgt hoofdzakelijk slechts kans
bij nalatigheid of onmacht van de gemeente
besturen.
Men kan toch niet gelijktijdig zich onmach
tig verklaren om het gemeentebeleid te voe
ren en het ingrijpen van de landsregeering
weigeren. En ook omgekeerd wint de drang, in
de gemeenschap zelf opkomend, om terug te
treden, op den ingeslagen weg. Het verlangen
naar andere machthebbers wordt juist het
meest gevoed door de onmacht der bestuurders
van thans.
Het groote middel, om de vele moeilijkheden
het snelst te overwinnen en de zelfstandigheid
der gemeentebesturen te waarborgen, is en
blijftzichzelf te helpen.
Het allereerste hulpmiddel is deskundigheid.
Natuurlijk zijn het niet uitsluitend intellectu-
eelen, die het raadslidmaatschap zouden kun
nen vervullen. Een veelzijdige samenstelling
valt slechts toe te juichen. Maar dan een veel
zijdigheid, niet alleen blijkend uit de bevol
kingsgroep, waaruit men voorkomt en wiens
inzichten men deelt, maar die ontstaat door het
„ausnützen" van ieders ijver en kundigheid
En danmet de verkregen deskundigheid
durven te regeeren.
Naar de houding van tal van gemeenteraden
zou men zeggen, dat een democratisch beleid
alleen te volgen zou zijn in tijden van voor
spoed. Dit moet ook geschieden bij dalende
welvaart. Wanneer harde maatregelen onaf
wendbaar zijn, behooren de raden zelf en zij
alleen, de verantwoording daarvoor te durven
nemen. Lafaards zijn het, die de ministerieele
bureaux opzoeken en daar de verantwoorde
lijke beslissing vragen. En er zal ongetwijfeld
in tal van opzichten beperkt moeten worden,
wil men een belangrijk deel der bevolking
voor groote en blijvende armoede bewaren en
in de toekomst door redelijke verzorging van
het onderwijs, de volksgezondheid van het op
groeiend geslacht verzekeren.
Maar bovendienKatholieke raadsleden zijn
niet alleen hoeders van gemeentepenningen,
doch ook verdedigers van den godsdienst en de
goede zeden en beschermers van het gezin.
De gemeenteraden weer terug naar het vol
ledig bestuur hunner gemeente, is alleen te be
reiken, nadat men eerbied heeft afgedwongen
voor de wijze, waarop deze besturen hun eigen
moeilijkheden hebben overwonnen.
Om dat met goea gevolg te kunnen doen,
drong spr. op samenwerking aan. Samenwer
king van gemeenten, maar ook met de lands
regeering, om zoodanige regelingen te verkrij
gen, dat de ontwikkeling door eigen kracht
mogelijk blijft. Vooral overleg met de lands
regeering is noodzakelijk over de vraag, of de
wettelijk begrensde baten der gemeenten kun
nen opwegen tegen de lasten ter bestrijding
der werkloosheid.
Ten slottelos moet de gemeentebestuurder
staan van persoonlijke en groepsbelangen,
welke zich niet verdragen met het algemeen
belang. Als regel zal men daarom tijdelijk af
stand hebben te doen van alle baten aan het
lidmaatschap van den Raad verbonden.
Spr. besloot met een opwekking tot aaneen
sluiting, opdat de algemeene belangen, naar
Katholiek inzicht, zoo deskundig en krachtig
mogelijk tot verwezenlijking kunnen worden
gebracht.
Hierop volgde de behandeling van enkele
huishoudelijke zaken o.a. de contributierege
ling en bespreking van het orgaan „De Ge
meenteraad". Uit de mededeelingen bleek, dat
momenteel de federatie ruim 1300 leden telt.
Ontvangst ten Stadhuize.
Na deze openingsvergadering begaven de
congressisten zich naar het gemeentehuis waar
een officieele ontvangst plaats had door het
Dagelijksch Bestuur der gemeente Tilburg.
De loco-burgemeester wethouder mr. J. v. d.
Mortel hield de begroetingsrede, waarin hij ge
tuigde van de groote sympathie van het Til-
burgsche gemeentebestuur voor de federatie
van R. K. gemeenteraadsleden en dank bracht,
dat Tilburg was uitgekozen voor het eerste
congres. Spr. weidde uit over de belangrijk
heid van het onderwerp, dat behandeld zou
worden en al zal niemand meenen dat men
het vraagstuk der werkloosheid nu zal oplos
sen, toch is het van groote beteekenis, dat de
R. K. gemeenteraadsleden dit vraagstuk aan
de orde stellen om in de toekomst leiding en
voorlichting te kunnen geven. Spr. wenschte
bestuur en afgevaardigden het beste resultaat
met de studieplannen en vertrouwde, dat men
aan Tilburg aangename herinneringen zal be
waren.
De voorzitter dankte, waarna de eerewijn
werd rondgediend.
Om 2 uur werd de congreszitting hervat en
kwam na een inleidend woord van den voor
zitter de behandeling van het onderwerp aan
de orde: De financiering der crisiswerkloos
heidslasten, dat werd ingeleid door den bur
gemeester van Schiedam den heer H. Stule-
meijer.
Inleiding burgemeester Stule
meijer.
Bij het begin zijner inleiding verwees bur
gemeester Stulemeijer naar de prae-adviezen,
uitgebracht door de heeren de Miranda en
Smeenk op het Congres van de Vereeniging
van Nederlandsche Gemeenten op 29 Juni 1932
te Hilversum.
Komende tot de quaestie van de verdeeling
der financieele lasten vat de heer Stulemeijer
zijn onderwerp aldus saam:
Werkloosheidsvoorziening Rijkszorg of Werk
loosheidsvoorziening taak der gemeenten met
steun van en onder leiding van het Rijk.
Wat valt onder werkloosheidsvoorziening te
verstaan?
Ie. de bijdragen van Rijk en Gemeente aan
de werkloozenkassen;
2e. de uitkeeringen volgens de crisis-steun
regeling;
3e. de werkverschaffing.
Vast staat, dat het evenwicht tusschen de pro
ductieve en de consumptieve krachten is ver
stoord.
Er is overproductie en daarnaast ondercon
sumptie.
In de laatste jaren is de economische crisis,
waarvan de werkloosheid als gevolg het
maatschappelijk leven tot in zijn diepste we
zen aanvreet, nog verergerd door de voor de
wereld-welvaart moordende maatregelen' van
alle landen om zich te beschermen door hooge
tariefmuren, contingenteeringsbepalingen en
gouduitvoerverboden, waarvan waardedaling
van de standaardmunt het gevolg is.
Ten gevolge van deze beschermende maatre
gelen van bijna alle landen is de Nederlandsche
welvaart in al haar geledingen telkens meer
en meer ondermijnd en dreigt ten slotte geheel
onder te gaan.
Tal van wettelijke bepalingen en ministeriee
le besluiten zijn in het leven geroepen om den
landbouw, de bollencultuur, den tuinbouw, de
veeteelt, de zuivelindustrie, de scheepvaart en
verschillende industrieën te steunen en in
stand te houden.
Met deze maatregelen zijn millioenen gemoeid
die voor zoover zij niet op den consument of
op den export verhaald worden, op de Rijks-
begrooting tot uitdrukking komen.
In antwoord op de interpellatie van den heer
Kupers heeft minister Ruys de Beerenbrouck
gezegd, dat voor 1932 ongeveer 150 millioen aan
werkloozenondersteuning, aan werkverschaf
fing en wat dies meer zij zou moeten worden
uitgegeven.
Het is spr. niet mogen gelukken vast te stel
len of in dat bedrag van 150 millioen de uit
gaven der gemeenten begrepen zijn of dat zij
daaraan nog moeten worden toegevoegd.
In ieder geval blijkt uit dit bedrag van 150
millioen, welke reusachtige sommen door de
werkloozenvoorziening worden opgevorderd.
De heer de Miranda berekende, dat Amster
dam over 1932 21 a 22 millioen grootendeels
voor de ondersteuning van de crisiswerkloozen
en de kasverzekeringen moet opbrengen.
Voor Rotterdam is het ongeveer evenzoo.
Door Schiedam werd in 1932 voor crisiswerk
loozen en kasverzekeringen etc. uitgegeven
2.580.847, waarvan terugontvangen van het
Rijk 1.437.112, zoodat 1.143.735, ten laste
der gemeente bleef.
Dit zijn niet alleen sprekende cijfers zelde
spr. maar zelfs schrijnende cijfers, die luide
schreeuwen over de ongelijke en onrechtvaar
dige verdeeling van de financieele lasten van
de werkloosheidsvoorziening.
Vervolgens gaf spr. antwoord op de vraag
Wat heeft men te verstaan onder „de huis
houding der gemeente
Het meest eenvoudige antwoord is: alles wat
behoort tot het gemeentelijk belang en niet
door het Rijk of door de Provincie of door
andere bestuursorganen (b.v. waterschappen)
verzorgd wordt.
Ook werkloosheidsvoorziening in normale om
standigheden kan tot de taak der gemeente
gerekend worden.
Maar de crisis-werkloosheid, die toch stellig
niet geacht kan worden voort te vloeien uit
het locaal samenwonen, behoort dan ook daar
om niet tot de taak der gemeente.
De crisiswerkloosheid heeft van de 1100
gemeenten in Nederland er misschien 200 in
buitengewoon sterke mate getroffen, een even
groot aantal in sterke mate en de overige 700
weinig of niet.
Geen regeering verklaarde spr. hierop zou
het standpunt kunnen innemen, dat iedere ge
meente op zich zijn eigen schade te lijden heeft.
Spr. ging daarop na wat autonomie der ge
meente is en brengt daarbij vele gezagheb
bende stemmen naar voren.
Vervolgens ging spr. na wat er van de ge
meentelijke autonomie terecht komt onder de
momenteel geldende regeling der Rijksbijdra
gen voor de werkloozenondersteuning d.i. werk
loozenvoorziening taak der gemeente met steun
van en onder leiding van het Rijk. Spr.
stelt achter het woord leiding een vraagteeken
en merkt op, dat de heer Smeenk tot hand
having van de bestaande regeling onder meer
zich beriep op de wet van 1929 rakende de
financieele verhouding tusschen Rijk en ge
meente.
Hierbij denkt spr. aan de Kortingswet-de Geer
van 1932, waarbij de gemeenten aan den lijve
ondervonden hebben, hoeveel of juister hoe
weinig er door de Regeering rekening gehou
den wordt met de gemeentelijke autonomie.
Volgens berichten zou het in de bedoeling van
de Regeering liggen reeds met 1 Mei 1934 een
korting op de uitkeeringen uit dit fonds aan
de gemeenten toe te passen.
Deze maatregel komt, naar men mag aan
nemen, voor vele gemeenten hoogst ongelegen,
omdat zij vermindering van inkomsten inhoudt,
met welke reeds in de begrooting voor 1934
rekening gehouden is. Vele gemeenten, die hun
begrooting reeds gereed hebben, zullen deze
dus moeten herzien.
De zware lasten der werkloosheid, die op
vele gemeenten drukken plus deze nieuwe on
zekerheid geven de toekomst een alles behalve
hoopvol aanzien.
De gemeentelijke autonomie wordt hier al
weer een zware slag toegebracht en om
wille van de zoogenaamde gemeentelijke auto
nomie behoeven de gemeenten werkelijk niet
aan te dringen op bestendiging van de bestaan
de regeling der werkloosheidvoorziening door
de gemeente met steun van en onder leiding
van het Rijk.
Tal van gemeenten zijn in staat de kosten
van haar gewone huishouding, met inbegrip
van de zware lasten, die herhaaldelijk de re
geering op haar heeft afgewenteld, uit eigen
middelen te bestrijden, omdat zij in voorafge
gane betere jaren belangrijke reserves voor
de thans gekomen kwade tijden hebben ge
vormd en een sober beheer voeren en zich op
velerlei gebied beperkingen opleggen.
Zelfs kunnen vele gemeenten bovendien nog
geheel of gedeeltelijk de enorme uitgaven, die
de werkloozenzorg vordert, op zich nemen.
Maar een stelsel, dat van elke gemeente
zonder te onderscheiden naar draagkracht en
samenstelling van de bevolking verlangt,
dat zij behalve de reeds genoemde daling van
haar inkomsten en de stijging van de kosten
der gewone armenzorg, met haar beperkte be
lastingmogelijkheid ook nog ten minste 25 pet.
of een vierde deel van de uit de crisiswerk
loosheid voortvloeiende kosten draagt, moet
noodwendig tot een chaotischen toestand leiden.
Spr. behandelde hierop enkele stelsels van
Rijksbijdragen die in de bladen zijn gelan
ceerd, waarbij de gruwelijke onbillijkheden van
de bestaande regeling worden verzacht en de
Jan van Hout op de Roermondsche Wie
lerbaan na het verbeteren van het wereld
uur-record.
thans vigeerende willekeur wordt weggeno
men, doch de draagkracht en de samenstelling
van de bevolking in de 1100 gemeenten toonen
zoo vele en zoo velerlei verschillen, dat toch
steeds bijzondere omstandigheden zullen dwin
gen tot afwijking van den algemeenen regel.
Voor spr. blijft: werkloozenzorg Rijkszaak, de
eenige radicale en rechtvaardige oplossing.
De gelden noodig voor de werkloozenvoor
ziening worden door een Rijksbelasting naar
draagkracht geheven.
Men bedenke wel, dat wij tijden beleven,
waarin onze samenleving tot in haar fundamen
ten wordt geschokt, tijden van ontzettenden
stoffelijken en geestelijken nood, tijden zwan
ger van revolutie- en oorlogsgeruchten, tijden,
waarin met vaste hand en naar vaste lijnen
moet worden geregeerd.
In zulke tijden vindt het Fransche spreek
woord toepassing: Aux grands maux les grands
remèdes" en dan houdt men geen academische
verhandelingen over
de gemeentelijke autonomie of over de vraag
of werkloozenzorg behoort tot armenzorg in
den breeden zin van het woord.
In zulke tijden is er geen gelegenheid tot
theoretiseeren, dan verwacht het volk van zijn
bestuurders daden, die, ofschoon zij het groote
leed niet kunnen wegnemen, toch dit effect
hebben, dat het lijden wordt verzacht en het
volk met vertrouwen tot de Overheid opziet.
Op de inleiding van burgemeester Stule-
meyer volgde een geanimeerde gedachtenwis-
seling, waarbij de verschillende opinies tot
uiting kwamen.
Deze vergadering werd ook bijgewoond door
mr. J. v. d. Mortel, als vertegenwoordiger van
het Tilburgsche gemeentebestuur en door prof.
dr. M. Cobbenhagen, rector-magnificus der
R. K. Handelshoogeschool te Tilburg.
Excursie.
Door de Vereeniging „Tilburg Vooruit" werd
aan de congresdeelnemers een autotocht aan
geboden.
Met een groote file van door particulieren
beschikbaar gestelde luxe auto's, werd eerst
een wandelrit door de stad gemaakt en daarna
reed men naar de abdij der Paters Trappisten
op de Koningshoeve.
In het mooie gastenkwartier stond het be
kende trappistenbier gereed en nadat allen
zich door een frisschen dronk hadden ver
kwikt, werd de abdij bezichtigd.
Vervolgens ging de tocht over Moergestel
naar Oisterwijk. Hier recipieerde wederom het
gemeentebestuur, waarbij burgemeester J. Ver-
wiel een hartelijk woord van welkom sprak.
Na het dankwoord van den voorzitter, den
heer IJsselmuiden, nam de Oisterwijksche V.
V. V. de taak van gastvrouwe over en voerde
het gezelschap langs de schitterende van Es-
schenven naar de ontspanningsplaats „Groot
Speyck".
Om zeven uur had de terugtocht naar Til
burg plaats en vereenigden de congressisten
zich aan een gemeenschappelijk diner in de
.Looiersbeurs".
Met een gezelligen avond in de groote zaal
der „Kon. Liedertafel" werd de eerste congres
dag gesloten.
Gisteren werd het congres voortgezet.
Zaterdagmiddag omstreeks drie uur heeft 'n
miitaire tweedekker van Soesterberg, genum
merd 592 en vermoedelijk deel uitmakend van
het eskader der „Nederlandsche Rondvlucht
1933", op de heide tusschen Moergestel en Oir-
schot een noodlanding moeten maken. Het toe
stel is daarbij over den kop geslagen. De neus
van het vliegtuig is daarbij geheel vernield.
De sergeantwaarnemer Swanborn is met in
wendige kneuzingen opgenomen; vermoedelijk
heeft hij ook eenige ribben gebroken. De be
stuurder, eerste luitenant Schreij kwam er
zonder letsel af. Sergeant S. is door dokter
Burgering uit Oirschot, die twintig minuten
na het ongeluk ter plaatse was, per auto naar
het ziekenhuis te Tilburg overgebracht waar
hij ter verpleging is opgenomen.
Bij de landing is het vliegtuig in aanraking
gekomen met den berm van een sloot, daarna
over den kop gegaan en zeven meter verder
aan de andere zijde van den sloot tegen den
grond gesmakt.
Omtrent het vliegongeluk vernemen wij na
der, dat de vernielde machine officieel geen
deel uitmaakte van het rondvlucht.eskader,
doch dat de bemanning van het toestel op de
verschillende vliegvelden, die op de rond
vlucht werden aangedaan assistentie had te
verleenen.
Goede vangst der Amhemsche
politie.
In den laatsten tijd zijn te Arnhem verschil
lende inbraken gepleegd o.a. is dezer dagen
een bezoek gebracht aan een kantoor in de
Laurens Janszoon Costerstraat. Door overklim-
ming van een ijzeren hek heeft men zich toe
gang tot het terrein verschaft, vanwaar men
door de houten luiken van het gebouw te
forceeren en een ruit te vernielen, in het kan
toor kon komen. Hier zijn alle lessenaars door.
zocht. Volgens opgave is een bedrag van pl.m.
ƒ4 en een hoeveelheid postzegels ontvreemd. In
verband met de laatste inbraken was door de
recherche reeds een uitgebreid onderzoek in
gesteld. Door de hierboven genoemde inbraak
werd zooveel bewijsmateriaal verkregen, dat
tot arrestatie van twee personen kon worden
overgegaan. Spoedig bleek, dat de recherche
een goede vangst had gedaan. De inbraken van
den laatsten tijd zijn thans opgehelderd. Het
tweetal, waarvan een een oude bekende, zal
ter beschikking van de Justitie worden gesteld.
Oude dame doodgereden
Gisteravond heeft zich op den Rijksstraat
weg Grave's Hertogenbosch onder de ge
meente De Reek een noodlottig verkeersonge
val voorgedaan, dat aan de 63-jarige mevr. van
LaarhovenDiddens uit Kaatsheuvel het leven
heeft gekost.
Omstreeks negen uur bevond zich in een
café aan den z.g. Ouden Tol, een aantal bede
vaartgangers uit Kaatsheuvel die van Kevelaer
waren teruggekeerd. Nadat zij eenige ver-
verschingen hadden gebruikt, begaven zij zich
naar de autobus, welke hen naar huis zou ver
voeren. De bus bevond zich aan de overzijde,
zoodat de reizigers den rijweg moesten over
steken. Onder hen bevond zich ook boven-
noemde mevrouw. Op het moment, dat zij den
weg wilde oversteken, naderde uit de richting
's Hertogenbosch met een flinke vaart de mo
torrijder van Nispen tot Pannerden, afkomstig
uit Arnhem met duo-passagier. De vrouw bleef
weifelend op den weg staan en liep vervol
gens een eindje terug. Dit was noodlottig. De
motorrijder trachtte nog een aanrijding te voor
komen, door krachtig te remmen, maar dit
gelukte niet meer. De vrouw werd door het
motorrijtuig gegrepen en tegen den grond ge
worpen, waar zij hevig bloedend en bewuste
loos bleef liggen. Onmiddellijk waarschuwde
men dr. Canters uit Grave en de paters Jezuiten
uit het nabijgelegen blooster. Dr. Kanters ver
scheen vrijwel onmiddellijk. Hij achtte den
toestand van het slachtoffer hoogst zorgwek
kend. De paters dienden de ongelukkige de
laatste H.H. Sacramenten toe. Vervolgens werd
het slachtoffer per auto naar het ziekenhuis te
Grave vervoerd. Daar is zij aan de gevolgen
der verwondingen bezweken.
Ook de motorrijder was komen te vallen.
Hij had huidwonden aan handen en beenen be
komen. Na verbonden te zijn kon hij zich huis
waarts begeven. Volgens ooggetuige treft den
motorrijder geen schuld.
Bij het Lutinewerk is een kink in den ka
bel gekomen: Toen men Zaterdag, nadat er
tengevolge van de weersomstandigheden een
week stagnatie was geweest, de werkzaam
heden wilde voortzetten, is men tot de ont
dekking gekomen, dat de Lutinetoren ernstig
was beschadigd,
In het conische gedeelte van den toren on
der de wateroppervlakte zijn twee platen,
elk 3 M2. groot, totaal vernield.
Na een duikeronderzoek is komen vast te
staan, dat hier een explosie moet hebben
plaats gehad. Men neemt aan, dat kwaadwil
ligheid in het spel is, en dat de explosie is
veroorzaakt door het werpen van dynamiet-
patronen.
De politie heeft een uitgebreid onderzoek
ingesteld.
Voor de ondernemers van het bergingswerk
is deze beschadiging, volgens de „Mgm.", een
enorme tegenvaller.
De heer Beckers en de heeren Dros en Doek-
sen zijn van plan een nieuwe toren te bou
wen om het werk in elk geval voort te zet
ten. Hiermede zal echter geruimen tijd ge
moeid zijn, zoodat het werk wel een half
jaar zal moeten worden onderbroken.
Zondagmiddag is de sleepboot „Neptun us"
met het bergingsmateriaal van het „Lutine"-
terrein in de haven van Terschelling terugge
keerd. De cylinder, waarin zich de motor met
zuig- en persinrichting bevindt, is in veilig
heid gebracht. Hierdoor is een waarde van
15.000 gered.
Heden zou men trachten om het conische
gedeelte weer te bergen.
Zware straffen gevorderd.
Het O.M. bij de rechtbank te Assen eischte
Vrijdag tegen J. A. P. en G. O. te Diemen,
wegens diefstal van vee uit een weide te Ha-
velte, tegen ieder der verdachten 2 jaar en 6
maanden gevangenisstraf en tegen H. H. F. te
Diemen, wegens het plegen van een. gelijk feit
3 jaar gevangenisstraf.
Duizend gulden verduisterd.
Door de Heerlensche recherche is een Duitsch
mijnwerker, hier te lande op een der mijnen
gearresteerd, die als penningmeester der afd.
Heerlerheide van den Socialistischen Mijnwer-
kersbond 1000 gulden verduisterd heeft. Deze
man, zekere F. M., was belast met het ver
strekken der gelden aan door verzuimdiensten
getroffen mijnwerkers, zoodat hij vaak het be
heer had over zeer aanzienlijke bedragen. De
controle schijnt niet in orde geweest te zijn,
waardoor de man in betrekkelijk korten tijd
zich het geld kon toe-eigenen. F. heeft bekend.
Hij is ingesloten en zal ter beschikking gesteld
worden van den Officier van Justitie te Maas
tricht. Hij had het geld ten eigen bate aan
gewend.
Gisteravond heeft trein 314, die anders te
half acht uit Utrecht aan het Weesperpoort
Station te Amsterdam arriveert, ruim een half
uur vertraging gehad, tengevolge van het feit
dat de machinist bij Duivendrecht moest stop
pen, doordat er aan den noodrem getrokken
was. Bij onderzoek bleek, dat een zes-jarig
jongetje dat met zijn grootmoeder reisde, uit
een derde klasse coupé op de baan was geval
len. Toen men het kind vond, was het reeds
dood.
De dader aangehouden.
Op dén Rijksweg Echt—Maasbracht werd de
heer H. F. uit Heerlen door zekeren H. uit
Roermond beroofd van 14 gulden en een koffer
met manufacturen ter waarde van ƒ70.
H. werd te Roermond in een café aangehou
den; de koffer met manufacturen werd nog
op hem bevonden en in beslag genomen.
LIJK GEVONDEN.
Zaterdagmiddag is in de Teteringsche bos-
schen onder de gemeente Teteringen het lijk
gevonden van een manspersoon van middelba
ren leeftijd. De politie te Teteringen en de ma
rechaussee te Breda werden direct gewaar
schuwd. De marechaussee heeft het onderzoek
ter hand genomen.
Het sectieonderzoek zal moeten uitmaken on
der welke omstandigheden de gevonden per
soon gestorven is. De identiteit van het lijk,
dat thans ter plaatse onder bewaking staat van
de marechaussee, moet nog worden vastge
steld.
Een oude man van 62 jaar alleen wonend in
de van Lennepstraat te A'dam werd sinds eenige
dagen door de buren gemist. Aangezien er een
verdachte lucht in huis kwam, waarschuwden
de buren de politie, die de deur naar de kamer
van den ouden man forceerde. Binnen trof zij
hem aan in levenloozen toestand, zittend voor
de tafel. De oude man moet reeds eenige dagen
dood zijn. Het lijk is naar het Wilhelmina-
gasthuis vervoerd, voor een onderzoek naar
de doodsoorzaak.
BLOEDIGE TWIST
Te Delft heeft Zaterdag de werkman M. den
chauffeur W. in de Doelenstraat, bij een twist
met een mes in de borst gestoken. W. trachtte
nog M. met een vijl te verwonden doch zakte
door bloedverlies in een.
W. werd door de politie naar het gasthuis
vervoerd. M. is gearresteerd.
VERDRONKEN.
Zaterdagmiddag is te Wilnis het vierjarig
zoontje van J. van Schie in een sloot geraakt
en verdronken.
Gistermiddag is te Oostvoorne bij het baden
in den Maas de 18-jarige J. Zonderwal, wonende
in de Doedestraat te Rotterdam, verdronken.
In de Westerschelde nabij Schaaf dingen is
bij het zwemmen verdronken, de 23-jarige A.
V., die ongehuwd en van Belgische nationali
teit is.
Te Montfoort is Zaterdagavond verdronken
het 4-jarig zoontje van den postbode J. Veld
huizen.
BLOEDVERGIFTIGING.
De 45-jarige landbouwer G. B. L. te Tub-
bergen krabde een puistje aan zijn neus open
en bekwam daardoor bloedvergiftiging en over
leed dientengevolge. De ongelukkige laat een
vrouw met 5 jonge kinderen na.
Geen verklaring voor het zonder
linge verschijnsel.
Op het gedeelte Bloemendaalscheweg nabij
den spoorovergang te Over veen krijgen de
laatste dagen automobilisten en autobuspassa
giers bij het uitstappen af en toe gevoelige
schokken, wanneer ze metalen deelen van de
carrosserie aanraken.
Het raadsel dezer geheimzinnige electrische
schokken heeft men tot nu toe, zoo schrijft men
uit Haarlem aan de „N.R.Crt." nog niet kunnen
oplossen.
Men heeft er zelfs een professor van de Tech
nische Hoogeschool uit Delft ontboden, die aan
vankelijk het geheele geval van den vroolijken
kant bekeek en ongeloovig zijn schouders op
haalde, toen men hem de geheimzinnige ge
schiedenis vertelde. Hij lachte echter niet
meer, toen hij een paar flinke schokken had
gevoeld. En ook hij wist geen verklaring voor
het zonderlinge verschijnsel.
Zooals het in dergelijke gevallen gaat: de
deskundigen zijn het niet eens. De een spreekt
van statische electriciteitsladingen, veroor
zaakt door de benzine In de autotanks, waar
door de auto's, die door de rubberbanden geiso-
leerd staan van de aarde, met een vrij hooge
spanning geladen worden. Stapt er dan iemand
uit, dan krijgt hij een schok, doordat de lading
door zijn lichaam naar „aarde" afvloeit. De
juistheid van deze veronderstelling wordt door
anderen echter weer betwijfeld, omdat het ver
schijnsel zich dan overal zou moeten voordoen
en niet uitsluitend op den Bloemendaalsche
weg.
Een andere hypothese is, dat de electrische
spanning wordt opgewekt door de wrijving der
rubberbanden op het asfalt. Eenige maanden
geleden is op het bewuste weggedeelte nieuw
asfalt gelegd en het is wel eigenaardig, dat
eerst daarna het verschijnsel is opgetreden. Er
is reeds geinformeerd of dit asfalt soms een an
dere samenstelling heeft dan gewoonlijk, doch
de gemeente Bloemendaal, die de asfalteerings-
werken heeft uitgevoerd, ontkent dit.
Trouwens, men heeft Vrijdagmiddag opnieuw
proeven genomen met een toestelletje, dat op
zeer eenvoudige wijze statische electriciteits
ladingen aantoont. Het onderzoek strekte zich
daarbij uit tot den geheelen Bloemendaalschen-
weg. En wat bleek? Dat ook op het reeds lang
geleden geasfalteerde deel het apparaat een
statische lading van auto's aanwees. Zelfs bij
het gebouw van het P.E.N. was dit nog het ge
val! Waaruit dus geconcludeerd zou mogen
worden, dat het nieuwe asfalt niet de oor
zaak is.
Zaterdagmorgen reed op den Veerschen weg,
tusschen Middelburg en Veere, met tamelijke
snelheid een personen-auto, komende uit de
richting Middelburg, bestuurd door den heer
A. P. uit Driebergen, toen plotseling een ach
terband sprong. De bestuurder verloor daar
door de macht over zijn stuur, waardoor de
auto naar de linkerzijde van den weg zwenkte
en tegen een boom botste.
Van de vijf inzittende personen werden twee
dames, dochters van den heer P., gewond,
waarvan één vrij ernstig. De overige inzitten
den kwamen, behoudens enkele schaafwonden,
met den schrik vrij.
Nadat dr. Verheijden uit Middelburg de
eerste geneeskundige hulp had verleend, wer
den de twee dames per ziekenauto naar het
gasthuis te Middelburg vervoerd.
MET INGANG VAN HEDEN
AANRIJDING MET DOODELIJK GEVOLG
De 68-jarige wielrijder J. M. uit Zwolle is
Zondagmiddag op de Hoogstraat aldaar door
een luxe-auto aangereden. De man werd daar
bij aan het hoofd gewond. Hoewel het geval
zich aanvankelijk niet ernstig liet aanzien is
de toestand van den heer M. onverwacht verer
gerd met het gevolg, dat hij hedenmorgen is
overleden.
Gezin met huis en al bedolven,
AMBOINA, 26 Aug. (ANETA).
De stad is door de hevig bandjirrende Batoe
Gadjah-rivier, waarover alle bruggen zijn
weggeslagen, verdeeld in twee deelen, waar-
tusschen communicatie alleen mogelijk is over
zee. In de negorij Galala spoelt de begraaf
plaats weg. De bevolking graaft de lijken op
teneinde deze op een veiliger plaats weer te
begraven.
De regenval is heden opgehouden, de rivie
ren keeren tot hun normale beddingen terug.
De drooggekomen deelen der stad zijn met
een dikke sliblaag bedekt. Het electrische licht
is hersteld. Het herstel van de functioneering
der waterleiding wordt heden verwacht.
In de negorijen Kilang en Nakoe blijkt een
gezin, bestaande uit man, vrouw en twee kin
deren, met huis en al bedolven te zijn. De
lijken van de meeste bedolven personen zijn
nog niet gevonden.
Een steuncomité voor de slachtoffers van den
watersnood binnen de grenzen is opgericht on
der voorzitterschap van den burgemeester. De
Ambonraad en de gemeenteraad van Amboina
voteerden steunbedragen.
Het totaal-aantal der slachtoffers bedraagt
negen, alien buiten de hoofdplaats.
Met ingang van heden, 28 Aug. treedt in
werking het K. B. in zake den invoer van de
hieronder met name genoemde versche en op
eenigerlei wijze toebereide vruchten. Dit be
sluit rust op de Landbouwcrisiswet 1933 en
monopoliseert den invoer van genoemde pro
ducten.
Met de uitvoering van het monopolie is be
last de stichting Nederlandsche groenten- en
fruit-centrale, opgericht bij akte van 24 Augus
tus 1933 onder goedkeuring van den minister
van Economische Zaken. Het kantoor der Ne
derlandsche groenten- en fruitcentrale is ge
vestigd te 's-Gravenhage, Laan Copes van Cat-
tenburg 62, directeur F. V. Valstar. Voor inter-
locale gesprekken is de Nederlandsche groen
ten- en fruit-centrale aangesloten onder de
letterlijnen P. P. 1 en P. P. 2, voor locale ge
sprekken onder het nummer 117503.
De regeling zal in hoofdtrekken als volgt
werken:
De invoer van vruchten, versch zoowel als
gedroogd of op eenigerlei wijze ingemaakt zal
slechts kunnen geschieden na overlegging aan
de douanekantoren van een machtiging tot in
voer verleend door de Nederlandsche groenten-
en fruit-centrale.
Genoemde machtigingen worden slechts ver
strekt na betaling van de door den minister
van Economische Zaken ten behoeve van het
Landbouw-Crisisfonds vastgestelde bedragen,
welke zijn:
Sinaasappelen a 2 ets. per K.G. bruto.
Mandarijnen a 2 ets. per K.G. bruto.
Citronene a 2 ets. per K.G. bruto.
Bananen k 5 ets. per K.G. netto.
Appelen verpakt 4 ets. per K.G. bruto.
Appelen onverpakt a 2 ets. per K.G. bruto.
Peren verpakt a 4 ets. per K.G. bruto.
Peren onverpakt a 2 ets. per K.G. bruto.
Pruimen a 7% ets. per K.G. bruto.
Abrikozen a IA ets. per K.G. bruto.
Perziken a 7% ets. per K.G. bruto.
Druiven k TA ets. per K.G. bruto.
Gedroogde appelen k 6 ets. per K.G. bruto.
Gedroogde pruimen a 6 ets. per K.G. bruto.
Gedroogde abrikozen a 6 ets. per K.G. bruto.
Gedroogde perziken k 6 ets. per K.G. bruto
en resp. mengsels hiervan ook met andere pro
ducten.
Toebereide vruchten: in verpakking tot en
met 1.2 K.G. a 0.10 per K.G. netto; in verpak
king boven 1.2 tot en met 5 K.G. a 0.05 per K.G.
netto; in verpakking boven 5 K.G. a 0.04 per
K.G. netto.
Restitutie der betaalde bedragen kan ver
kregen worden, indien genoemde goederen al
dan ntet verwerkt, opnieuw worden uitge
voerd.
Ten einde een vlotte afdoening der zaken
te bereiken, kunnen importeurs ten behoeve
en volgens voorschrift van de Nederlandsche
groenten- en fruit-centrale een bankgarantie
stellen of een depót storten. Aan de Nederland
sche groenten- en fruit-centrale verschuldig
de bedragen kunnen gestort worden op haar
rekening bij de Twentsche Bank N.V. te 's-Gra
venhage of op postrekening no. 224314.
De importeurs moeten bij de Centrale een
opgave indienen omtrent de door hen in de
jaren 1930 tot 1933 ingevoerde partijen. For
mulieren waarop deze opgave kan worden ver
strekt, worden op aanvrage door de centrale
toegezonden.
Thans is afgekondigd Staatsblad 454 houden
de Kon. besluit van 23 Augustus 1933 tot toe
passing van art. 10b der Landbouwcrisiswet
1933 op aardappelen, fruit, Zuidvruchten en
warmoezerijgewassen.
Het voortbestaan dezen winter
verzekerd.
Naar de „Middelb. Crt." uit de beste bron
verneemt, is thans besloten, dat de Zeeuwsche
luchtlijn na 18 September a.s. niet zal worden
stilgelegd. Het maakt nog slechts een punt van
overweging uit, of na dien datum driemaal
per week, dan wel eiken dag zal worden ge
vlogen.
Dat de Z. L. L. ook na den aanvankelijk ge
stelden termijn zal doorvliegen, staat reeds vast.
Het bekomen van een erkennings
verklaring.
Vanwege het hoofdbestuur van den Nederl.
R. K. Bond van Kleinhandelaren in aardappe
len, groenten en fruit meldt men ons, dat het
van den minister de toezegging heeft gekre
gen, dat de georganiseerde R. K. Kleinhande
laren in aardappelen via hun eigen secretariaat
hun erkenningsverklaring kunnen bekomen.
In aansluiting op het reeds eerder ge
publiceerde aangaande de douanekantoren,
opengesteld voor den invoer van granen, enz.
door bemiddeling van de stichting Tijdelijke
Graancentrale, wordt thans nog het volgende
bericht:
Met ingang van Maandag 28 dezer worden
nog de volgende kantoren naast de vroeger
genoemde voor dezen invoer opengesteld: Gro
ningen, Siebengewald, Eijdsen-Land, Smeez-
maas; verder Putte (N.B.) alleen op Maandag;
Eede (Zl.) alleen op Dinsdag; Koewacht (Zl.)
alleen op Woensdag; Kapellebrug (Z.) alleen
op Donderdag; Nispen (N.B.) alleen op Vrij
dag en Wernhout (N.B.) alleen op Zaterdag.
Het douanekantoor Valkenswaard wordt voor
dezen invoer gesloten.
Blijkens een Reuterbericht bevat het Journal
Officiel een besluit, waarbij voor de maand
September tot 10.000 kwintalen wordt beperkt
de invoer van bloeiende knol- en bolgewassen,
van hyacinthen, tulpen, wortelstokken van
lelietjes der dalen en dergelijke categorieën
van planten in drogen toestand.
De aandacht wordt erop gevestigd, dat al
behoeft petroleum thans nog niet met de hier
voor aangewezen blauwe kleurstof (Blau B. fiir
Zaponlock) en met een ander herkenningsmid
del (Furfurol) te zijn vermengd, de vermenging
van benzine met petroleum toch reeds sedert
12 dezer verboden en strafbaar is gesteld.
KINDERVERLAMMING
Te Vlaardingen zijn thans vier gevallen van
kinderverlamming geconstateerd. Te Vlaardin-
ger-Ambacht is een vijfjarig jongetje aan de
ze ziekte £estorvufc
