t
EEN PERSOONLIJK WOORD VAN DANK
VAN H.M. DE KONINGIN.
HANDEL MET RUSLAND.
gw c Wm
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
Huurt Uw Stofzuiger
„Waar dat wiel draait"
BIJ 'T LICHTPUNT - HOOGSTRAAT 109
56sfe JAARGANG
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1933
No. 16743
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
a 60 ct. per week
HOOGSTRAAT 69
KETHEL
BOSKOOP
tegen een auto gereden.
HAASTRECHT
WILHELMINA.
AANGEREDEN.
UIT MOREEL OOGPUNT GEOOR.
LOOFD
Een advies van pastoor van Aken.
ALLE RIJWIELONDERDEELEN
CTlTPy VERLAAGD
I EiKIV HAAST VOOR NIETS
TELEF. 68836
MEXICO OF MEJICO?
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS
ENGELSCHE LETTEREN.
INDISCHE POSTVLUCHTEN
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden 3.25; per maand ƒ1.10;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 5 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 1—6 regels ƒ1.55 elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10
regels ƒ1.—, 15 regels ƒ1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering ƒ500.— bij overlijden door een ongeval; 500.- bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250—bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150— bij verlies van een duim; ƒ75— bij verlies van
een wijsvinger; 50— bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; ƒ25.- bij verlies van eiken anderen vinger. - De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in du blad wordt afgedrukt.
K. K. JONGENS-VAKCENTRALE
De R. K. Jongens-vakcentrale is Maandag
avond het nieuwe seizoen begonnen met een
vrij goed bezochte vergadering in den R. K.
.Volksbond.
De voorzitter, kapelaan W. Ber.ding, sprak
een woord ter verwelkoming, waarmee hij ook
den spreker van dezen avond, den heer F. v.
Wely, hoofdbestuurslid van „St. Eloy", be
groette. De jongens moesten den volgenden
keer ieder een vriendje meebrengen, opdat er
dan heelemaal geen leege plekken meer in de
zaad zouden zijn.
Nadat het „Strijdlied" was gezongen, ver
leende de voorzitter het woord aan den spreker
Deze bracht den knapen onder het oog, dat
het de bedoeling der jeugdleiders was, van
hen flinke katholieke kerels te maken, die
weten wat ze willen en willen wat ze weten.
Er wacht een geweldig zware en belangrijke
taak in de toekomst.
Misschien, aldus de heer v. Wely, hebt jullie
reeds op het werk over beginselkwesties hooren
spreken, over geloof en ongeloof, en misschien
zijn er al onder u, bij wie men getracht heeft
den godsdienst belachelijk te maken en te on
dermijnen.
Wij zullen doen wat we doen kunnen om te
zorgen, dat uw ziel behouden blijft. Volgens
Schaepman's woord moet gij u toerusten met
een rotsvast geloof en ook met groote kennis.
Indertijd is terdege aan Schaepman's roepstem
gehoor gegeven, en niet zonder resultaat: de
volkstelling van 1930 toont een winst van een
half millioen Katholieken aan.
Spr. hoopte, dat de jeugdige Schiedammers
eenmaal echte daad-kerels zouden worden, met
handen vaardig voor den arbeid en hersens
om het Geloof te- verdedigen.
Om den jongens de noodige kennis op
sociaal terrein bij te brengen zou de heer
v. Wely gedurende eenige avonden sprdten
over verschillende maatschappelijke stelsels.
Heel actueel zijn het fascisme en het nationaal-
socialisme. Maar, zoo zei hij, deze stroomingen
zijn niet te begrijpen, wanneer men niet eerst
het marxisme en met name het communisme
bestudeert, want zij zijn als reacties hierop te
beschouwen.
De inleider gaf vooral een kijk op het staat
kundig communisme, het stelsel als zoodanig
dus; derhalve afgezien van de atheïstische actie.
Is het communisme voordeelig voor een volks
gemeenschap? Rusland bewijst maar al te
duidelijk van niet! Daar heerschen willekeur
en onrechtvaardigheid en wordt het volk door
hongersnood geteisterd.
Zorgt gij, dat het hier nooit zoo wordt! Door
het gebed maar ook door de daad en vooral
door de georganiseerde daad.
Den volgenden keer zou de heer v. Wely de
communistische propaganda, die buiten Rus
land gevoerd wordt, behandelen.
Na deze lezing werden enkele grappige en
onderhoudende films vertoond.
Verschillende bestuursleden van sociale or
ganisaties waren in de zaal aanwezig.
ORANJEVEREENIGING
Gisteravond hield het bestuur van de Oranje-
Vereeniging in hotel Beijersbergen een ver
gadering teneinde de feesten van 31 Augustus
j.L aan een nabetrachting te onderwerpen.
De voorzitter, de heer A. Geurtsen, bracht
ln zijn openingswoord dank aan allen, die op
eenigerlei wijze hadden meegewerkt tot het
slagen van Koninginnedag 1933. In het bijzon
der dankte spr. den burgemeester, den heer H.
Stulemeijer, voor diens groote belangstelling in
het werk van de Oranjevereeniging, den com
missaris van politie voor diens enthousiaste
medewerking], de wethouders en gemeente
raadsleden, de jury's, den voorzitter van de
Schiedamsche Zwemclub, den heer J. B.
Wijchers. en de deelnemers aan optocht en
zwemwedstrij den voor hun medewerking om
den dag te doen slagen.
Hierna volgden besprekingen over de ver
schillende programmapunten, waarbij vaak op
bouwende kritiek geleverd werd.
Besloten werd, dat de prijzen van den op
tocht en van de zwemwedstrijden op Maan
dag 18 September a.s. zullen worden uitge
reikt, 's avonds om 8 uur in gebouw Een
dracht. De deelnemers aan de zwemwedstrijden
krijgen voor deze prijsuitreiking geen uitnoo-
diging; zij, die een prijs gewonnen hebben, heb-
en toegang met dame of heer. Na afloop van
e prijsuitreiking zullen 150 opnamen van
Koninginnedag vertoond worden.
sluitmgswoord wekte de voorzitter
nrJr'/°OVeel moSeli.ik °P 19 September,
^lrnpe«ng der Steten Generaal plaats
Vindt, naar Den Haag te trekken
FIETSCLUB AMICITIA
De fietsclub Amicitia heeft gisteravond het
seizoen besloten met een gezellige bijeenkomst
waarin de leiders, de heeren L. de Zwart en
C. v. d. Beek gehuldigd werden voor hun
werk.
DIEFSTAL IN VOETBALKEET
A. v. d. G„ wonende alhier, deed bij de
politie aangifte, dat Zaterdagmiddag uit een
zak van zijn pantalon, welke hing in de voet
balkeet op het Hermes D.V.S.-terrein aan de
Damlaan een bedrag van 2 benevens een
rijwielbelastingmerk en een sleutel gestolen
zijn. De politie stelt een onderzoek in.
AANRIJDING
Gistermiddag botste op den hoek van de
Burgemeester Knappertlaan en de Penning-
laan de motorrijder P. J. D. uit Amsterdam
tegen den wielrijder M. v. d. B., wonende
alhier. Beiden kwamen te vallen, maar zij kwa
aien met den schrik vrij. Motor en rijwiel
berden niet beschadigd.
PERENDIEVEN GEGREPEN
Be politie heeft gistermiddag drie jongens
aangehouden, die op heeterdaad betrapt wer
den bij het stelen van peren uit de kweekerij
Van v. d. V. aan de Damlaan.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 11 Sept. Vertrokken: Ned. s.s.
Yildum, ledig naar Archangel.
Na 2 jaar uw eigendom. Alléén
Reel. 115S
10
R. K. S. V. EXCELSIOR
Voetbal
Het seizoen zet voor de zwart-iwitten hoopvol
en tevens succesvol in. Na in Bergschenhoek
definitief op een fraaien beker beslag te heb
ben gelegd, wonnen zij Zondag jX ook den
Nieuwe Schied. Courantbeker. In de voor dezen
beker gespeelde wedstrijden heeft de elftal
commissie enkele opstellingen geprobeerd,
waarbij bleek dat zij over prima spelers
materiaal beschikt.
Zondag a.s. in de seriewedstrijden om den
Leoniebeker kan de elftalcommissie nog en
kele spelers de revue laten passeeren, aan
gezien in deze serie het 2e elftal uitkomt. Daar
na worden de diverse elftallen definitief ge
formeerd.
De competities vangen op 24 Sept. a.s. aan.
HET LUSTRUMFEEST VAN SCHIEDAM I
Men verzoekt ons in aansluiting op het ver
slag der derde-lustrumviering van de St.
Josepligezellenvereeniging Schiedam I alsnog
te vermelden, dat de Mis door het koor en
jongenskoor der Schiedamsche Gezellen met
medewerking van eenige Eerw. Broeders werd
uitgevoerd. Het was de St. Theresia-Mis voor
driestemmig gemengd koor van Jan Nieland,
en het geheel stond onder leiding van Br.
Paduano.
Tijdens den feestavond waren pastoor Bink
horst O.P. en kapelaan Heijgeman, praeses van
Schiedam III, geruimen tijd aanwezig.
PASTOOR SMIT NAAR CURASAO TERUG
Schiedamsche relaties hebben uit Dover van
pastoor Humbertus Smit O.P., die Vrijdag j.l,
voor den derden keer naar Curacao is ver
trokken bericht ontvangen, dat hij het uit
stekend maakt en het weer zeer gunstig Is.
Pastoor Smit, geboren Schiedammer, heeft
een groot gedeelte van zijn verloftijd in de
pastorie aan de Hoogstraat doorgebracht. Bij
zijn vertrek te Amsterdam waren de hoogeerw.
pater Schaab, provinciaal der Dominicanen, zijn
broer prior Smit en de paters van de Haven-
kerk op den steiger aanwezig.
Het einddoel van de reis is Otrabanda, waar
de Schiedamsche missionaris pastoor van de
hoofdkerk van Curagao is.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 711 September
GEBOREN: Nicolaas, zoon van N. Mookhoek
en J. W. van Venrooij, Pr. Fr. Hendrikstr. 19
Catharina M., dochter van G. Immerzeel en
G. C. Bijloo, Middelhamisschestraat 45 Ge-
rardus, zoon van T. Messemaker en T. E. M.
Zoun, Voltastraat 18 Maria J., dochter van
T. H. M. Kuiters en M. J. Meure, Dr. Nolet-
straat 1 Johanna, dochter van G. van IJzen-
doom en M. A. Maan, D. v. Wassenaarstr. 28.
OVERLEDEN: B. Scholte 78 jaar, Westfran-
kel.str. 74 E. C. Krullaars, 91 jaar, wed. A.
van den Tempel, Oosterstraat 79.
GEMEENTERAAD
Woensdag 13 September des voormiddags om
rif uur komt de raad dezer gemeente in open
bare vergadering bijeen. De agenda vermeldt:
1. Mededeelingen; 2. voorstel van B. en W. tot
het wijzigen van de gemeentebegrooting, dienst
1933; 3. aanbieding van de gemeenterekening
dienst 1932 en van de rekeningen van het elec-
triciteitsbedrijf en waterbedrijf dienst 1932; 4.
schoolgelreclames.
CURSUS LANDBOUWBOEKHOUDEN
Door de landbouworganisaties hier ter plaat
se zal dezen winter een cursus worden georga
niseerd, waar lessen zullen worden gegeven in
landbouw boekhouden. Waar Kethel op het ge
bied van landbouwonderwijs in Den Haag een
goeden naam heeft door de vele cursussen,
die zij de laatste jaren met succes heeft ge
geven, is haar ook thans weer toegestaan een
cursus met rijkssteun te geven. Dergelijke cur
sussen worden, naar we vernamen, nog slechts
bij hooge uitzondering gesubsidieerd. De cur
sus bestaat uit 12 lessen en is toegankelijk
voor personen uit Kethel en Omstreken. Hij
zal waarschijnlijk worden gegeven in de open
bare lagere school alhier. Als leider van den
boekhoudcursus zal de heer H. Frantsen uit
Vlaardingen optreden. Opgave voor deelname
kan geschieden tot Zaterdagavond bij J. C. F.
Olsthoorn, secr. L.T.B. alhier, den heer H. van
der Loo, hoofd der O. L. school te Kethel en
bij de bestuursleden van den L.T.B., afdeeling
Vlaardingen.
Tijdens het hardrijden van eenige jongens in
de Hoogeveen, had de heer G. V. het ongeluk
toen hij omkeek, met groote vaart tegen een
e.n,auto te botsen. Kermend van Dijn
bleef hij liggen. V. is later naar het zieken
huis te Leiden vervoerd.
GOED AFGELCOPEN.
Tijdens het spelen raakte het 5-jarig zoontje
van den heer v. L. in de Biezenwetering Óp
het hulpgeroep van het broertje kwam de va
der aanloopen, die het inmiddels gezonken
knaapje wist te redden. Het was reeds be
wusteloos. Door den ijlings ontboden genees
heer dr. Kater werd kunstmatige ademhaling
toegepast, na eenige oogenblikken met succes.
Het is Mij een behoefte nogmaals uiting te geven aan Mijn diepgevoelden
dank jegens allen, die Zaterdag uit alle deelen des lands in het Stadion
te Amsterdam zijn samengestroomd, om Mij blijk te geven van hunne
liefde en aanhankelijkheid en die dezen dag tot een onvergetelijken
feestdag voor Mij hebben gemaakt.
De courantenbezorger L. werd op den
Steinschen dijk aangereden door een auto,
waardoor het voorwiel van zijn rijwiel ge
heel werd vernield. L. bleef gelukkig onge
deerd.
De handelsbeweging tusschen Nederland en
Rusland ofschoon nog niet van grooten om
vang vertoont toch een merkwaardig beeld.
Het blijkt n.l. dat ons land van Rusland een
goede klant is geworden en het gewone
verschijnsel dat Rusland van ons weinig
koopt.
Gewapend met clearing, retorsie en contin-
genteering zou de Nederlandsche producent
wel toekomstmuziek in de Russische markt
kunnen ontdekken. Zou bovendien het insti
tuut der export-credietgaranties kunnen wor
den ingeschakeld, dan zou wellicht een bron
van werkverruiming, speciaal voor de Neder
landsche machine-industrie geopend kunnen
worden.
De pers heeft over dit vraagstuk haar licht
laten schijnen en zoo vonden we reeds in eeni
ge Katholieke bladen niet onbedekt de stelling
verkondigd, dat handel drijven met Rusland
en die handel bevorderen, uit moreel oogpunt
niet geoorloofd zou zijn.
Onder deze omstandigheden achten wij ons
verplicht mede te deelen, dat reeds in 1932 dit
vraagstuk behandeld is in een vergadering
van het Dagelijksch Bestuur der A.R.K.W.V.
en dat dit bestuur, gewend om niet over één
nacht-ijs te gaan, behoefte heeft gevoeld, zich
over die moreele kwestie te doen voorlichten.
Het spreekt vanzelf, dat het bestuur zich
richtte tot den Geestelijk Adviseur, Pastoor
L. van Aken, die een als steeds onom
wonden en klaar advies uitbracht.
Het oordeel van Pastoor van Aken stemt
overeen met dat van een vijftal door hem
geraadpleegde moralisten van professie, zoo
dat het dagelijksch bestuur tot de conclusie
kwam, dat dit advies met een gerust hart kon
worden gevolgd.
Nu het vraagstuk in het openbaar behandeld
wordt, willen wij met toestemming van
Pastoor van Aken niet langer wachten met
de publicatie van den hoofdinhoud van het
advies.
„Gevraagd werd: Is het volgens de katholie
ke Moraal-Theologie goed te keuren, dat de
Ned. Regeering door het verleenen van ex-
portcredieten den Nederlandschen handel op
Rusland begunstigt, en kunnen onze ver
tegenwoordigers in officieele of semi-officieele
lichamen, de Regeering desgevraagd ten gun
ste dier credieten adviseeren? Is het onze
katholieke ondernemers en handelaren geoor
loofd om, al of niet geholpen door die cre
dieten, handel op Rusland te drijven?
De grond van den twijfel aan deze geoor
loofdheid, is te zoeken in de omstandigheid,
dat Rusland, den buitenlandschen handel en
de producten van het buitenland noodig heeft,
om zijn eigen economische plannen te ver
wezenlijken, daardoor zijn despotische macht
over het eigen volk te consolideeren, van die
macht misbruik te maken voor zijn politieke
en anti-godsdienstige propaganda, en eindelijk
ook, om het Communisme met des te meer
succes te verspreiden over de geheele wereld.
Het geval in kwestie is terug te brengen
tot wat de moraal-theologen plegen te noemen
een oorzaak met dubbel gevolg, het eene goed,
het andere kwaad.
Het onaangevochten beginsel luidt: een daad,
welke op zichzelf goed of onverschillig (niet-
slecht) is, maar waaruit twee gevolgen zijn
te voorzien, het eene goed en het andere
kwaad, is geoorloofd, mits het goede effect
worde geïntendeerd en de kwade slechts worde
gepermitteerd, en er eene naar omstandighe
den voldoende reden besta om, naast het be
oogde goede doel, het kwade op den koop toe
te nemen.
Trachten wij nu dit beginsel toe te passen
op het onderhavige geval. Dan krijgen wij 4
condities:
le. De daad zij op zichzelf goed, of althans
onverschillig. Aan dezen eisch wordt hier
klaarblijkelijk voldaan. Handel is in zich iets
onverschilligs, en wordt alleen door omstan
digheden kwaad, b.v. door oneerlijkheid, be
drog, enz.
2e. Het goede effect volge tenminste even
onmiddellijk uit de gestelde oorzaak als het
kwade. (Zou het goede uit het kwade volgen,
dan gold: Het doel heiligt de middelen niet,
of het woord van St. Paulus: Men doe geen
kwaad om iets goeds te bereiken).
Aan dezen tweeden eisch is m.i. ook geheel
voldaan in het geval, dat ons bezig houdt.
Onmiddellijk en eerste gevolg van handel
met Rusland is n.l. de opleving van onzen
handel en industrie. Pas daarna volgen de
andere effecten als daar zijn:
a. grootere algemeene welvaart in ons eigen
land, en daardoor weder een minder gunstige
bodem voor het Communisme hier;
b. betere kans voor het slagen der econo
mische plannen der Sovjet-Regeering, en daar
door grootere kans op minder ellende van het
Russische volk en misschien grootere moge
lijkheid van doorvoering der politieke en anti
godsdienstige plannen van Stalin c.s.
Uit onzen handel met Rusland komt niet
primair een kwaad gevolg voort, maar een
goed: volkswelvaart. Dat dit wordt misbruikt,
en dat de handel aldus dienstbaar wordt ge
maakt aan het kwade, volgt" niet uit den han
del op zich, maar alleen uit den kwaden opzet
van de Sovjet-Regeering.
Gevraagd zou daarbij kunnen worden, of de
inkeer van Rusland zal gaan of moeten gaan
via de mislukking van het economisch systeem?
3e. Men moet alleen het goede gevolg in-
téadeeren, en het kwade slechts als in casu
onafscheidelijk op den koop toenemen. (Zou
men immers het kwade gevolg intendeeren,
dan maakte men zich schuldig aan een for-
meele instemming met het kwaad, hetgeen
nooit geoorloofd is).
Aan dezen eisch is verder geen aandacht te
schenken. Hij wordt verondersteld.
4e. Er zij een evenredig-gewichtige reden,
om de oorzaak met 2 effecten te stellen. M.a.w.
de goede en de kwade gevolgen moet men
tegen elkander afwegen. Er zij eenige propor
tie tusschen goed en kwaad effect. Zonder
voldoende reden permitteert men geen kwaad.
De reden waarom ik het kwade gevolg ac
cepteer, ligt in het goede gevolg. Hoe grooter
goed er volgen gaat, des te grooter kwaad kan
ik permitteeren.
Hoe minder zeker en hoe minder noodzake
lijk het kwade gevolg aan het goede vast zit,
des te eerder ben ik gerechtigd tot het stellen
van de oorzaak met dubbel gevolg. Wanneer
b.v. het kwaad niet met zekerheid, doch slechts
met waarschijnlijkheid volgen zal, of het kwade
gevolg toch, b.v. doordat andere landen handel
drijven met Rusland, voorkomt, des te minder
reden heb ik noodig, om mij aan het kwade
gevolg permissief te houden.
Naar de meening van ondergeteekende ligt
in deze 4de voorwaarde de grond van het
meeningsverschil, en geeft deze aanleiding tot
de discussie. Het gaat over de vraag, of er
proportie bestaat tusschen het belang! dat
Nederland heeft bij een oplevenden handel
met Rusland en het wapen, dat daardoor de
Sovjet-Regeering in handen wordt gegeven
voor versterking harer positie en het misbruik,
dat zij verwacht moet worden daarvan te zul
len maken.
Het is duidelijk, dat de beoordeeling van
deze aangelegenheid meer een .feitelijke dan
een zuiver moreele is. Hier ligt dan ook hoofd
zakelijk de moeilijkheid. Hier hebben niet
slechts moralisten, maar ook economisten hun
oordeel te geven.
Een eminent Nederlandsch belang.
Indien ik intusschen mijne opinie, welke
door de door mij geconsulteerden wordt om
schreven, geven mag, dan is het deze:
a. Het gaat hier, nu onze welvaart in een
toestand is geraakt, om een eminent Neder
landsch belang. Elk middel, dat hier uitkomst
kan brengen, is van overwegende beteekenis.
Dat Nederlandsch belang is zeker niet van
uitsluitend materieelen aard. Ik wees terloops
reeds op de toenemende kansen voor com
munistische en socialistische agitatie, welke
uit onze economische inzinking volgen, met
al de moreele en godsdienstige gevolgen daar
van. De geschiedenis der laatste dagen is
daarvan wel een zeer sprekende illustratie. Ook
andere moreele gevolgen, uit armoede, werk
loosheid, enz. voortspruitend, zijn met den
vinger aan te wijzen.
b. Het voordeel, dat Rusland voor zijn po
litiek uit onzen handel zou kunnen trekken,
is m.i. niet van dien aard, dat het practisch
en wezenlijk zooveel tot bereiking van zijn
doeleinden zal bijdragen, te minder wijl.
c. Rusland nagenoeg alle artikelen, welke
het van ons zou gaan betrekken, ook elders
kan afnemen (b.v. in Duitschland, Engeland
en Italië). Onze afzijdigheid mist dus haar
doel. Het eenige verschil, of wij meedoen of
niet, is: dat anderen Rusland gerieven, óók
ten onzen koste.
Men werpe mij niet tegen: Dat is goedpra
ten van iets verkeerds, omdat anderen dat óók
doen. Zeer zeker ware dat foutief. Maar
wanneer iets op zichzelf goed is en als kwade
gevolgen heeft, dat anderen in de gelegenheid
komen om er misbruik van te maken, dan
hoeft men het daarom niet te laten, als het
practisch genomen toch onmogelijk is die ge-
legenhed weg te. nemen of te voorkomen.
(Ned. Kath. Stemmen 1929 bl. 175).
Tegen elkander afgewogen moeten dus wor
den eenerzij ds het groote en zeer waarschijn
lijke economische en moreele belang van Ne
derland, en anderzijds het problematisch, of
althans geringe voordeel, hetwelk het Bolsje
wisme uit dien handel zal vermogen te trek
ken. Eenerzij ds weder het geringe effect ten
goede van onze afzijdigheid, anderzijds het
verlies van een groote kans tot verademing van
onzen handel en onze industrie.
Ik ontken daarbij niet, dat gewaakt dient te
worden tegen eventueel misbruik, dat Rusland
wellicht zal trachten te maken van de situatie,
om zelfs ten koste van zijn eigen volk, bij an
dere volken de economie in de war te sturen
door dumping enz. Maar gebeurt dat niet
reeds nu
Ondergeteekende zou meenen, aan de hem
verstrekte opdracht niet geheel te hebben vol
daan, wanneer hij niet nog aandacht wijdde
aan een ander punt van ernstige over
weging, n.l. de ergernis, welke door
het verleenen van bedoelde export-cre
dieten door de Nederlandsche Regeering over
het Nederlandsche volk zou kunnen komen.
Ons volk zou nl. den indruk kunnen krijgen,
dat onze Regeering niet zooveel kwaad meer
ziet in het Communisme, daarmede transigeert,
haar beginselen verloochent om materieele
voordeelen. Zulk een, zij het ook schijnbaar,
slecht voorbeeld van bovenaf is zeer zeker niet
geschikt, om den afschrik van het Communis
me, bij vele harer onderdanen nog levendig,
te versterken en te bestendigen.
Reel. 123S 10
Daartegen kan worden aangevoerd, dat, mits
de zaak op zich geoorloofd is, veel van die er
gernis kon worden weggenomen door een doel
matige voorlichting van ons volk, daar die er
gernis toch veeleer zou voortkomen uit on
wetendheid.
De conclusie, waartoe ondergeteekende meent
te mogen komen, is dus deze
1. Hij kan, uit het oogpunt der katholieke
moraal geen afdoende reden zien, waarom de
Ned. Regeering in deze tijdsomstandigheden
van zeer bijzonderen aard zou moeten nalaten,
hetzij door exportcredieten of anderszins den
handel met Rusland mogelijk of gemakkelijker
te maken. Onze vertegenwoordigers in advi-
seerende lichamen behoeven zich derhalve ook
niet tegen zulke Regeeringsmaatregelen te ver
zeten. Wél is het zaak, dat zij de Regeering
indien noodig met grooten nadruk wijzen op
de noodzakelijkheid van streng toezicht op de
heimelijke propaganda van Russische zijde en
op de groote gevaren, welke aan het ten on
zent vestigen van een Russische Handelsdele
gatie zouden zijn verbonden.
2. Onze industrieelen en handelaren kunnen
bijgevolg met gerustheid gebruik maken van
de faciliteiten, welke zulke Regeeringsmaat
regelen medebrengen. Dezelfde reden immers,
welke voor de Regeering doorslaggevend zijn,
gelden in sterkere mate voor den particulier,
wiens handel uiteraard van minder invloed zal
wezen dan de steun der Regeering. Zou het,
omgekeerd, voor particulieren ongeoorloofd
zijn, handel met Rusland te drijven, dan zou
ook de Regeering dien niet in de hand mogen
werken".
Ziehier het oordeel van Pastoor van Aken.
Wij zijn ervan overtuigd, dat de betuiging van
erkentelijkheid die het Dagelijksch Bestuur aan
den Geestelijken Adviseur heeft gebracht, door
onze lezers wordt onderschreven.
Een belangrijke kwestie of niet
Van tijd tot tijd worden de problemen en
probleempjes der wereld er met eentje ver
meerderd en dat eentje zit verscholen in de
vraag of wij, nu we toch zooveel namen op den
wereldbol en in den atlas wijzigen, ook maar
Mexico nu eens niet meteen zouden verande
ren in Mejico.
'n Tijd geleden heeft een zekere José Men-
doza de vraag weer eens gesteld. Genoemde
Mex- of Mejikaan is de stichter van een na
tionalistisch partijtje, en zijn parlementaire
maidenspeech heeft hij aan het zoowel aca
demisch karakteristieke als politiek typeerend
onderwerp gewijd. Mexico of Mejico. In
Spanje en in verschillende landen van Zuid-
Amerika schrijft men altijd de j., wat niet
veel afbreuk doet aan onze uitspraak van
's lands naam en daarom wil José Mejiko met
'n x schrijven. Meneer José heeft pathetisch
uitgeroepen, dat hij vaderlandschlievend en
nationalistisch genoeg was, om in te zien, dat
Mejico zelf besluiten moest om ten eeuwigen
dage met een x geschreven te worden, maar
dat hij de kwestie afgezien van dit nationa
listisch princiep, toch wel eens aan de hoog
geleerde heeren van de Madrileensche uni
versiteit wilde voorleggen.
De klap op de vuurpijl in deze Mejikaan-
sche maidenspeech was dan de eisch, aan de
regeering gesteld, dat de post voortaan geen
brief meer zou bestellen, waarop het Ztiid-
Amerïkaansche Mejico en dus niet het Mexi-
caansche Mexico prijkt. Maar de post is nog
zoo nationalistisch niet.
Deze strijd voor of tegen Mejico gaat terug
tot de dagen van den rampzaligen keizer
Maximiliaan, wiens aanhangers Mejico schre
ven, terwijl de republikeinen stijf aan Mexico
vasthielden; onmiddellijk nadat Maximiliaan
doodgeschoten was, vaardigde president Juarez
dan ook het bevel uit, dat voortaan het ge
bruik van den naam Mejico als een misdrijf
zou worden beschouwd tegen de republiek, en
dus streng gestraft.
Het schijnt, dat de Mejikaansche naburen in
den loop der jaren nog al eens tegen Mexico
permanent zijn blijven zondigen.
Verwacht wordt: Zwakke tot matigen, Ooste
lijke tot Noordelijken of Noord-Westelij ken
wind, toenemende bewolking, kans op regen
of onweer in het Zuiden, iets koeler.
lederen Maandagavond repetitie Harmonie
gezelschap St. Ambrosius. R. K. Volksbond,
8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumenten
beschikbaar.
lederen Maandagavond van 9 tot half 11
repetitie van het gemengd koor van den K. K.
Gorzen in het Parochiehuis.
lederen Dinsdag bestuursvergadering R. K.
Metaalbewerkersbond „St. Eloy", gebouw R. K.
Volksbond.
lederen Woensdagmiddag van half 5 tot half 6
repetitie voor de jongens van het kinderkoor
van den K. K. Gorzen in het Parochiehuis.
lederen Woensdagavond van half 9 tot half 11
repetitie Koninkl. Zangvereeniging Schiedams
Mannenkoor „Orpheus" onder leiding van Ed
Flipse. Gebouw Eendracht.
lederen Woensdagavond te 8 uur repetitie
van het Symphonie-orkest L. v. Beethoven
(dir. J. C. M. Feltzer) in Musis Sacrum.
lederen Woensdag om half 9 bestuursvergade
ring van het afdeelingsbestuur van den Ned.
R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedams Mannenkoor" (dirigent Paul v. d,
Putten). Groote zaal van den R. K. Volksbond.
lederen Woensdagavond half 9 verplichte
bijeenkomst St. Jos. Gezellen Schiedam I. Ver-
eenigingsgebouw Lange Haven 70. Conferentie
over: Populair Godsdienstige onderwerpen door
den praeses.
lederen Donderdagavond van 8—10 uur repe
titie Polyhymnia. R. K. Volksbond.
lederen Vrijdagmiddag van 5 tot 6 uur repe
titie voor de meisjes van het kinderkoor van den
K. K. Gorzen in het Parochiehuis.
lederen tweeden Vrijdag der maand bestuurs
vergadering van de afd. Schiedam van den Ned.
R. K. Bond van Overheidspersoneel „St. Pauius".
Tusschen 8 en 8.30 uur .klachten" voor de leden.
lederen Vrijdag om 8 uur repetitie R. K.
Gem. Toóneelvereeniging „Alberdingk Thijm",
Gebouw R. K. Volksbond.
lederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond van
Houtbewerkers, Meubelmakers, Behangers en
aanverwante vakken „St. Antonius" van half 8
tot half 9 zitting van het bestuur. Gelegenheid
tot aanmelding van leden.
Z. H. Exc, Mgr. Jordanus Gijlsivijk temid
den van het convent van Huissen tijdens
zijn afscheid voor zijn terugkeer naar de
missie.
16 S e p t.: Groote Schouwburg, Het Lammeke
(Rott. Hofstadtooneel) 8.15 uur.
17 S e p t.: Groote Schouwburg, Het Lammeke,
(Rott. Hofstadtooneel) 8.15 uur.
Dagelijks (tot en met Donderdag): Groote
Schouwbug, Het Mirakel (Groot Nederl. Too-
neel) 8.15 uur (voor volwassenen).
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 14 September in: Luxor,
Liebe muss verstanden sein (voor volwassenen)
Studio, Wereldstad (voor volwassenen: Royal,
De bloem van Hawai (voor volwassenen); City,
Het geheimzinnige sanatorium (voor volwasse
nen); Roxy, Geld speelt geen rol en Als Lon
den slaapt (voor volwassenen); Corso, Een
nacht in Sebastopol (v. volwassenen); Ooster
Theater, a bedtime story, (voor volwassenen);
Capitol, Red Dust (voor volwassenen).
Tentoonstellingen: Studio '32, wer
ken van Agnes Canta.
SCHIEDAM, 12 Sept. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn
Moutwijn per H. L. ad 46 pet. 7.75.
Spoeling
Spoeling 0.80 a 0.90.
Nisuwb van katholieke schrijvers.
De bekende Londensche uitgevers Sheed
Ward zenden ons een catalogus toe van de boe
ken, die zij in najaar en winter 1933—1934 den
ken in het licht te geven.
Aan oorsoronkelijke uitgaven op letterkundig
gebied is er niet zoo heel veel bij. We vinden
vermeld een essay van Christopher Dawson
over „The Spirit of the Oxford Movement", een
werkje van Hilaire Belloc op het gebied van
de filosofie der geschiedenis „On History", een
boek van J. B. Morton, „Morton's Folly" en een
nieuwe editie van drie bekende novellen in één
band: „Out of Due Time", „One Poor Scruple"
en „The Job Secretary" van Mrs. Wilfrid Ward.
Verder vele vertalingen uit het Fransch en het
Russisch.
De „Pelikaan" (thuisreis) vloog Maandag
van Djask naar Bagdad.
De „Rijstvogel" (uitreis) is gisteren uit
Djask vertrokken en te Jodhpur aangekomen,
