ASPIRIN
ALGEMEEN OVERZICHT.
CONFLICT MET DEN
NUNTIUS TE PRAAG
VERDEELDHEID OP
CUBA.
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1933
Redevoeringen.
HET „PROCES" PRO
i v. d. LUBBE.
EEN ONDERHOUD MET Mr. STOMPS.
DE TSJECHISCHE REGEERING EN
MGR. CIRIACI.
DE WAPENCONTROLE.
DE DUBBEL VERDIENERS.
NIET NAAR DEN ZIN VAN
MUSSOLINI?
PARAGUANEN BEHALEN EEN
VICTORIE.
Twee kolonels en 830 manschappen
gevangen,
OOSTKUST DER V. S. DOOR
ORKAAN GETEISTERD.
Alle verbindingsmiddelen verbroken.
DE ELLENDE IN RUSLAND.
Hoe het euvel bestreden wordt.
DE DUITSCHE BOERENSTAND.
ROOSEVELT'S „HERSENTRUST"
WAT TE DOEN MET GEBRUIKTE
LUCIFERS
DRIE-EN-VEERTIG POLITIEKE
PARTIJEN.
DE CRIMINALITEIT IN AMERIKA.
JAPANS BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
JVeer een professor leider?
DE INDRUKKEN DER LINDBERGHS
IN ZWEDEN.
DE KARDINAALSRESIDENTIE TE
PHILADELPHIA.
De bevoegdheden van den minister
van voedselvoorziening.
DE „NEW MEXICO" OP PROEFTOCHT
OP DEN PREEKSTOEL DOOD
GEBLEVEN.
REDDINGSBOOT DER „IDO"
GEVONDEN.
DE PLANNEN VAN MOLLISON.
SLAAPZIEKTE TE ST. LOUIS
NEEMT AF.
INTERVIEW MET HIROTA.
EEN MANNEN-VERDELGSTER.
DE SCHIPPERSSTAKING IN
FRANKRIJK.
DE KALENDERHERVORMING.
Tegenspraak van de „Osssrvatore".
DEFINITIE VAN „AANVALLER"
ENGELANDS SCHULD AAN DE V. S.
HALF CHINA IS WERKLOOS.
Duitschland is ond^ het nationaal-socialis-
tisch bewind het rijk der grootsche en fulmi
nante redevoeringen geworden. De stroom wel
sprekendheid, welke bij partijdagen, „staats-
akt"-en, en zoovele andere gelegenheden over
de luisterende massa, vaak bij honderdduizen
den lichamelijk bijeengebracht, steeds door de
draadlooze uitzending tot millioenen uitgedijd,
golft, heeft een lawine-achtig karakter aange
nomen. Men vraagt zich zelfs af, hoe het moge
lijk is, dat de regeerders in Duitschland nog
tijd overhouden om te regeeren, waar zij zoo
veel tijd aan redevoeringen welke ongetwij
feld buitengemeen goed verzorgd zijn moe
ten besteden.
Voor de bestuurderen van het Derde Rijk
is het echter hoofdzaak, dat zij contact met het
volk in nood houden. Zij willen in dezen be
angstigenden tijd een geestdriftig vertrouwen
in de toekomst handhaven; zij willen het volk
door het steeds op gunstiger vooruitzichten te
vergasten over de oogenblikkelijke depressie
heenhelpen; en als de conjunctuur hen dan wat
in de hand speelt, kunnen zij op de reeds be
reikte resultaten wijzen, wat op zijn beurt sti-
muleerend op het volk moet werken.
Psychologisch gezien is deze methode onge
twijfeld juist, en het is zeker een der grootste
fouten, aan misdaad grenzend, van vele regee
ringen, dat zij geen geestdrift weten te wek
ken; dat zij slechts een koud-en nuchter ver
slag van het dagelijksche gebeuren ge\ren en
het volk niet tot enthousiasme opvoeren voor
den vaak heroieken strijd, welken zij voor de
volkswelvaart, het volksbestaan zelfs voeren.
Voor haar is een dag, zooais die gisteren in
Duitschland beleefd is, eenvoudig beschamend.
Het is mogelijk, dat, wat de Pruisische minis
ter-president generaal Goering bij de consti
tueering van den staatsraad gezegd heeft, gr°o-
tendeels rhetoriek was; maar het Duitsche volk
kan er weer enkele weken op teeren. Als dan
de inzinking intreedt, volgt op 1 October he
groote oogstfeest, en zoo zullen de feesten e -
kaar blijven opvolgen, als een psychologische
noodzakelijkheid. Al zijn we geenszins blind
voor het gevaar, dat de overspanning der ai-
dus gewekte verwachtingen, uiteindelijk door
een ineenstorting zal gevolgd worden, welke
veel ernstiger zal zijn dan een fatale berusting.
Dit gevaar kan vermeden worden, Musso.mi
heeft het bewezen; maar het bestaat, en het
regiem van het Derde Rijk zal op dit terrein
zijn sporen nog moeten verdienen.
Vele der redevoeringen zijn uitsluitend voor
binnenlandsch gebruik bestemd, en men zal
steeds goed doen ze bovenal van dat standpunt
te beschouwen. Andere richten zich mede,
soms zelfs in hoofdzaak tot het buitenland; en
dan dragen ze een veel rustiger karakter en
worden ook vaak uitgesproken door mannen,
die niet dadelijk tot den intiemen nationaal-
socialistischen kring behooren, doch door hun
speciale eigenschappen, bijv. hun relaties met
vooraanstaande buitenlanders, een bijzondere
plaats innemen.
Dat is ongetwijfeld het geval met den minis
ter van buitenlandsche zaken, jhr. Von Neu-
rath, die gisteren voor vertegenwoordigers der
buitenlandsche pers het standpunt heeft uit
eengezet, dat Duitschland in de internationale
politiek inneemt en binnenkort tijdens de aan
staande volkenbondsvergadering en op de
voortgezette ontwapeningsconferentie met alle
kracht zal verdedigen.
Von Neurath zelf heeft zijn betoog in één
enkele gedachte samengevat, welke inderdaad
de oogenblikkelijke situatie zuiver weergeeft:
„Er bestaat ten slotte slechts dit ééne alterna
tief: volkomen verwezenlijking vap de rechts
gelijkheid van Duitschland met de overwin-
naarsstaten, of de algeheele ineenstorting van
de ontwapeningsidee."
Deze stelling is zeker niet nieuw, zij is de
kern van de Duitsche buitenlandsche politiek
sinds de nederlaag, en zij is met niet minder
duidelijkheid o.m. door rijkskanselier Brüning
bij voortduring verkondigd. Zij is ook wel ge
meengoed van geheel Europa geworden en de
geweldige bewapeningsa'ctie van enkele der
overwinnaarsstaten is niets als de verhulde
erkenning, dat aan dit alternatief niet meer te
ontkomen valt. Ook het propaganda-maken
voor een z.g. preventieven oorlog in bepaalde
kringen gaat geheel in deze richting. wil
de beslissing forceeren, voor Duitschland zijn
„bedreiging" verwezenlijkt.
Eén ding echter is den laatsten tijd totaal
gewijzigd. Terwijl de geheele wereld met een
zij het ook nog voorwaardelijk vertrouwen te
genover de regeering-Briining stond, ontmoet
het Hitler-regiem niets als wantrouwen. Men
wist ten minste, wat Brflning op internationaal
gebied wilde; waarheen het nationaal-social is
me op dit terrein drijft, is absoluut niet meer
uit te maken.
Het croote buitenlandsche program, door
rijkskanselier Hitler in de rijksdagzitting van
17 Mei ontwikkeld, is zeker niet onwelwilrand
ontvangen; werd ook door de ondergeschikte
instanties, in dagbladartikelen en redevoerin
gen niet van dit program afgeweken, dan ware
ongetwijfeld een ontspanning ingetreden. Maar
door de onstuimige eischen, welke met steeds
grooter hoogdringendheid naar voren worden
geschoven; door de actie vooral, welke tegen
Oostenrijk gevoerd wordt, is een stemming van
de hoogste onbehaaglijkheid geschapen, welke
als het spookbeeld van een naderenden oorlog
over geheel Europa hangt.
Daarbij is het vaak meer de toon, waarin ge
sproken en geschreven wordt, dan de zaak
zelve, welke de ontstemming wekt. In dit op
zicht heeft von Neurath een werkelijk ernstige
poging gedaan om de atmosfeer te zuiveren;
maar hij moest daarbij in de ideologie van het
nationaal-socialisme blijven, en dat heeft on
getwijfeld weer veel van zijn goede bedoelin
gen bedorven. De aanmatigende hooghartig
heid, waarmede de nieuwe, nog in wording
zijnde staatsorde, als de eenig-zaligmakende
leer niet alleen voor Duitschland, maar ook
voor Oostenrijk, zelfs voor geheel Europa
wordt verheerlijkt, moet tot tegenspraak lei
den bij hen, die hiervan nog allerminst over
tuigd zijn.
De bedoeling van Von Neurath is ongetwij
feld geweest een brug te bouwen over opvat
tingen, welke door een diepe, breede klove ge
scheiden zijn. Doch daarvoor heeft hij al te
eenzijdig de Duitsche opvattingen verkondigd
en al het ongelijk op de tegenpartij geworpen.
Dat is niet alleen een Duitsche fout, allesbe
halve. Maar onder de huidige omstandigheden
doet zij al bijzonder pijnlijk aan, wijl aldus de
tegenstellingen niet overbrugd, doch eer ver
scherpt worden.
LONDEN, 16 September. (V.D.) Voor de
internationale commissie van juristen ver
klaarde een anoniem blijvend journalist dat een
Berlijnsche collega hem had verteld van een
bestaand complot tot het vermoorden van le
den van de nationaal-socialistische partij. Dr.
Bell had hem een lijst laten zien van perso
nen die bij dat beweerde complot betrokken
zouden zijn en waarop ook de naam Van der
Lubbe voorkwam.
Dr Adolf Philippsborn, parlementair redac
teur'van de „Vossische Zeitung", die daarna
werd gehoord, verklaarde, dat hij na een in
terview met Torgler er van overtuigd was,
dat er geen grond bestond voor de bewering,
dat de brandstichting het werk der communis
tische partij was.
De voorzitter zeide, dat mr. Giafferi het als
vaststaand beschouwde, dat medeplichtigheid
of relaties tusschen van der Lubbe en Torgler
niet mogelijk zijn, daar van der Lubbe sinds
April 1931 geen betrekkingen met de com
munistische partij onderhield.
LONDEN, 16 September (R.O.) De corres
pondent van de „Daily Telegraph" te Rome
verklaart, van het Italiaansche ministerie van
buitenlandsche zaken te hebben vernomen, dat
het bericht als zou Mussolini voorstander zijn
van een periodieke bewapeningscontrole on-
"italië heeft er niet in toegestemd zich bij een
of meer andere mogendheden aan te sluiten, om
de bewapening te controleeren.
Het is niet waarschijnlijk, dat Italië een of
anderen nieuwen stap zal doen, voor de Engel-
sche onderstaatssecretaris Eden, die thans te
Parijs vertoeft, in Rome is aangekomen. De
correspondent merkt tenslotte op dat Mus so-
lini nog steeds van meening is, dat de eenige
hoop om een doeltreffende overeenkomst te
bereiken ligt in onderhandelingen tusschen
Italië, Engeland, Frankrijk en Duitschland.
PARIJS, 16 September. (H.N.) Volgens een
"bericht uit Acunsion maakt de Paraguaansc i -
minister van oorlog bekend, dat het Paia_u-
aansche leger een groote overwinning op
Bolivianen heeft behaald, waarbij vijf Bo
viaansche regimenten vernietigd zijn.
Twee kolonels, verscheidene officieren en
850 manschappen zijn gevangen genomen.
Voorts viel een groote oorlogsbuit in de han
den der overwinnaars, o.a. 12 kanonnen, 32
machinegeweren, talrijke geweren en een
groote hoeveelheid munitie.
NEW YORK, 16 September. (R.O.) De or
kaan welke de kust van Mexico heeft geteis
terd,'richtte ook groote schade aan op de Oost
kust der Vereenigde Staten.
Alle telegraaf- en telefoonlijnen zijn ver
broken, zoodat het onmogelijk is bevestiging
te verkrijgen van de berichten, welke zijn bin
nengekomen Volgens deze eerste beriiihten
zouden op de Amerikaansche kust acht perso
nen om het leven zijn gekomen.
De orkaan woedt thans voort in Noordelijke
richting.
-n 7.
„La Nouvelle Parole Russe", het Fransche
blad der Russische emigranten, publiceert
enkele fragmenten van een brief, die een Rus
dezer dagen ontving van zijn zoon, die in
sovjet-Rusland is achtergebleven.
„Thans ben ik verhuisd naar B., aldus in
bedoeld schrijven. Het heele dorp heb ik den
eersten dag afgezocht, maar nergens is er nog
brood te vinden. Het sterftecijfer is tot onge
kende hoogte gestegen. De lijken blijven
vaak dagenlang onbegraven liggen. Niemand
trekt zich iets aan van een doode, dien hij
niet heeft gekend.
Daags na mijn aankomst heb ik wat brood
gekregen van een mijner kennissen. Vera is
van honger en uitputting gestorven. Ik kon
geen voedsel voor haar vinden.
In ons dorp waren nog nog slechts 80 in
woners. Alle anderen zijn overleden. Ten
slotte werden ze niet meer begraven in een
lijkkist, allen werden in een gemeenschappe-
lijken kuil geworpen. Toen kon ik het niet
langer aanzien en vluchtte naar B. Maar hier
is het, helaas, al even treurig gesteld,:^
Onze Berlijnsche correspondent schrijft ons:
Een der maatregelen, waarmede de regee-
ring'-Hitler zich veel sympathie verworven
heeft, is het te lijve gaan van de dubbelver-
dieners. Er zijn tal van menschen, die inkom
sten uit meerdere bronnen genieten en dezen
worden nu voor de keus gesteld, welke van
die bronnen zij op willen geven, opdat een
werklooze er aan te gast kan gaan. In theorie
klinkt dit zeer mooi, maar om ten dezen wer
kelijk wat te bereiken, heeft men toch een
regeering noodig, die desgewenscht op dra
conische wijze van de haar toegewezen
onbegrensde volmachten gebruik maakt.
Inmiddels is het wel aardig een blik te
slaan in de manier, waarop de strijd tegen de
dubbel verdieners gevoerd wordt. Men kan
zulks makkelijk deen aan de hand van eenige
vonnissen, welke zoo juist door het arbeids-
gericht van Düsseldorf geveld werden.
Een officier geniet een pensioen van 325
mark. Als boekhouder verdient hij er nog
270 mk. bij. Hij is gehuwd, heeft een werk
looze dochter, en een zoon aan de hooge
school. Deze officier mag dubbelverdiener
blijven, maar hij moet maandelijks 100 mark
afdragen aan het fonds voor den nationalen
arbeid.
In het vonnis wordt gezegd, dat de gepen
sioneerde een nevenberoep uitoefent, waarop
hij niet door drang der noodzaak aangewezen
is en dat hij daardoor een ander volksgenoot
het brood uit den mond neemt. Maar zijn
zoon is zijn studie aan de universiteit begon
nen, toen het dubbelverdienen nog niet als
„volks-schadelijk" aangezien werd. Deze zoon
heeft 130 mark in de maand noodig en deze
zou hij niet kunnen krijgen, wanneer de
vader aan zijn boekhouderschap verzaakt. Dat
zou voor dien jongeling een onrechtvaardige
hardheid beteekenen. Daarom mag de vader
zijn ambt blijven uitoefenen, maar als contra
prestatie moet hij 100 mark aan het arbeids-
fonds afstaan.
Een ander geval, dat in zijn eenvoud bijzon
der veelzeggend is: Een z.g. belastingadviseur
is werkloos en zijn huisgezin leeft van de
verdiensten der vrouw. Dat strijdt zeer te
recht tegen de nieuwe zeden. Daarom wordt
bepaald, dat de vrouw haar betrekking op
moet geven. Daartegenover zal het arbeids.
bureau den adviseur een dosis klanten toe
voeren, welke van anderen afgenomen worden
Een ander geval gaat in dezelfde richting:
Een vrouw verdient 150 mark in de maand
en daarvan leeft haar gezin. De rechtbank
beveelt haar haar betrekking op te geven,
maar garandeert den echtgenoot tegelijkertijd
een baantje, dat eveneens 150 mark afwerpt.
ZES SOCIALISTEN GEVONNIST WEGENS
MOORD OP S.S. MAN.
BONN, 16 September. (H.N.) De rechtbank
te Bonn heeft 6 socialisten wegens moord op
een S.S.-man tot tuchthuisstraffen van 8 tot
12 jaar veroordeeld. De socialisten hadden op
15 Februari te Siegburg uit een hinderlaag op
nationaal-socialisten geschoten, waarbij de
S.S.-man gedood werd.
Hij gaat naar Leipzig.
Wij hebben reeds gemeld, dat mr. Stomps,
advocaat te Heemstede, door de familie van
v. d. Lubbe is aangezocht om diens verdedi
ging op zich te nemen.
Onze Haarlemsche correspondent heeft van
mr. Stomps in verband met deze aangelegen
heid het volgende vernomen.
Gisteren (Zaterdag) heeft mr. S. zich naar
den Duitschen gezant te den Haag begeven
om zich te vergewissen, of hij, en zoo ja, onder
welke voorwaarden de verdediging, van v. d.
Lubbe op zich zou kunnen nemen.
Daar verzekerde men hem, het zeer begrij
pelijk te vinden, dat een landgenoot als ver
dediger of raadsman van v. d. Lubbe zou op
treden en men was van meening, dat daartegen
ook geen bezwaren zouden worden gemaakt,
mits de beklaagde zelf daartoe het verlangen
te kennen geeft.
Zooals echter bekend is, heeft v. d. Lubbe
op een desbetreffende vraag van mr. Pauwels
afwijzend geantwoord.
Dat dit telegram inderdaad het gevoelen van
van der Lubbe weergeeft, behoeft volgens mr.
Stomps niet te worden betwijfeld. Deze heeft
een brief van v. d. Lubbe gelezen, waai in
hetzelfde wordt gezegd.
„Doe maar geen moeite", schreef hij eemgen
tijd geleden aan de familie, „om een verde
diger te vinden, ik wil hem niet hebben
De motieven, waarom hij dit niet wenscht,
zijn niet bekend.
Nu is het mogelijk, zeide mr. Stomps, dat
ik mij desondanks in het huis van bewaring,
waarin v. d. L. zit opgesloten, zal presenteeren
met een brief, waarin de familie rmj verzoekt
de verdediging van v. d. L. op mij te nemen
en dat v. d. L. dan tenslotte mijn hulp aan-
Maar de kans bestaat ook, dat ik word ge
weigerd en ik onverrichter zake naar huis
moet terugkeéren.
Toch ben ik van plan te gaan. Ik ga a.s.
Dinsdag naar Leipzig en zal mij daar aan het
huis van bewaring aanmelden.
Als ik toegelaten word als verdediger zal
ik wel eenige weken in Duitschland moeten
blijven en ik zou moeten beginnen met de
stukken te bestudeeren en aan de 50 getuigen,
die in deze zaak zijn gedagvaard een bezoek
te brengen.
Op een vraag onzerzijds omtrent de kansen
van de verdediging antwoordde mr. Stomps
ons, dat er voor de verdediging een aantrekke
lijke kant aan de zaak zit. De wetgeving na
melijk, waarbij voor daden van hoogverraad,
waaronder ook de brandstichting in het rijks
daggebouw valt, de doodstraf werd ingesteld,
werd pas van kracht na de brandstichting.
Nu is het volgens het recht en volgens de
rechtsbegrippen van de geheele wereld onmo
gelijk, dat aan een dergelijke bepaling terug
werkende kracht wordt toegekend, dat dus voor
de daad van v: d. Lubbe een straf zou worden
opgelegd (in casu doodstraf) die, toen het mis
drijf werd gepleegd, nog niet gold.
Brigf aan mr. Pauivels-
Naar mr. Francois Pauwels aan V.D. mee
deelt, heeft hij een brief ontvangen van den
toegevoegden Duitschen verdediger van v. d.
Lubbe, waarin deze hem mededeelt, dat van
der L. in tegenwoordigheid van den tolk heeft
verklaard, dat hij iedere verdediging afwijst.
Deze afwijzing slaat dus niet op een bepaal
den verdediger, doch v. d. Lubbe wenscht
blijkens deze mededeeling in het geheel niet
verdedigd te worden.
„Luclitvers perring
BERLIJN, 16 September. (W.B.) In verband
met het rijksdagbrandproces is voor den tijd
van 17 September tot en met 17 November 1933
boven de stad Leipzig binnen een bij veror
dening nader omschreven radius „Luftsperre
Zijn ontbieding naar Rome geëischt.
PRAAG, 16 September. (W.B.) De minister
raad heeft zich vandaag in een buitengewone
kabinetszitting bezig gehouden met een open
brief, welken de apostolische nuntius in Tsje-
cho-Slowakije, mgr. P. Ciriaci, aan den voor
zitter der Slowaaksche volkspartij, prelaat
Hlinka, heeft geschreven.
Het kabinet heeft besloten, den H. Stoel te
verzoeken, mgr. Ciriaci naar het Vaticaan te
ontbieden, om daar rapport uit te brengen.
A.an dit besluit van het Tsjecho-Slowaak-
sche kabinet is het volgende voorafgegaan:
Prelaat Hlinka, een der leiders van de tegen
de Praagsche overheersching gerichte Slo
waaksche beweging, heeft in verband met een
groote Slowaaksche demonstratie te Neutra
een scherpe, autonomistische rede gehouden.
In de Tsjechische bladen werd den nuntius
op heftige wijze het verwijt gemaakt, dat hij
Hlinka tot dit optreden zou hebben aange
moedigd.
Na een scherp protest van mgr. Ciriaci en
een wenk van de regeering aan de pers
scheen het conflict bijgelegd. Het is thans op
nieuw en in ernstiger vorm herleefd, daar de
nuntius aan Hlinka genoemden brief heeft
geschreven, waarin het o.a. luidt:
„Terwijl te Praag de H. Vader in de per
soon van zijn vertegenwoordiger wordt be-
leedigd op een wijze, welke in strijd is met
alle voorschriften der internationale hoffelijk
heid, hebt gij, Slowaken, de nooge autoriteit
van den H. Vader de haar toekomende eer
bewezen. Ik dank u daarvoor en ook voor het
feit, dat gij den Pauselijken nuntius, die in
gehoorzaamheid aan den H. Vader gedwongen
is te Praag te leven, in zijn bitteren kommer
troost hebt gebracht. Dat zal ik nooit van u
vergeten. De edele Slowaaksche natie zal
steeds in mijn herinnering blijven voortleven".
Deze brief heeft tot de heden gehouden
kabinetszitting aanleiding gegeven.
SYNEY, 16 September. (R.O.) Een bewoner
van het naburige Surrey-Hills, heeft een op
lossing gevonden voor het vraagstuk: Wat te
doen met gebruikte lucifers?
Hij heeft reeds een miniatuur huis gebouwd
van 67.677 lucifers en een bridge-tafel van
27.425 lucifers.
De meeste lucifers kreeg hij van een hotel
in de buurt, waar ze speciaal verzameld wer-
dCThans is hij van plan, nog een miniatuur,
huisje te bouwen. Hij heeft hiervoor al dertig,
duizend lucifers bij elkaar, maar er ontbre
ken Jiein nog 120.000,
NEW YORK, 16 September. (H.N.) Te Was
hington loopen nog steeds geruchten, volgens
welke spoedig Amerikaansche troepen op Cuba
zullen worden geland.
De toestand op Cuba blijft zeer verward, niet
het minst door het groot aantal politieke par
tijen, dat nog steeds vermeerdert. Op het
oogenblik zijn er ongeveer 40 politieke groe
pen, terwijl ook 3 nieuwe communistische par
tijen zijn opgericht.
In de bergen is het tot schermutselingen ge
komen tusschen regeeringstroepen en opstan
delingen. Een deel der opstandelingen heeft
zich onderworpen.
Volgens een Reuter-telegram uit Havanna
zou de Amerikaansche gezant, Welles, hebben
verklaard, dat de Vereenigde Staten in geen
geval op Cuba zullen intervenieeren, ofschoon
de mogelijkheid bestaat, dat marinesoldaten
aan land worden gezet, indien de levens en
eigendommen der Amerikanen gevaar loopen.
HAVANNA, 16 September. (R.O.) In ver
band met de onzekerheid, welke op Cuba
heerscht, is, zooals reeds meermalen gemeld,
het zakenleven geheel stilgelegd. De Ameri
kanen weigeren delel te nemen aan eenige
transactie, tenzij vooruit betaald wordt.
De toestand is nog meer gespannen door het
dreigen van een algemeene staking, gelijk aan
die, welke den val van president Machado
heeft veroorzaakt.
De 454 officieren die trouw zijn gebleven aan
de regeering- de Cespedes, houden nog steeds
het hotel „National" bezet, ondanks de pogin
gen, om hen eruit.te verdrijven.
heeft U oorpijn en neu-T
ralgie? Waarom neemW
U niet Uw toevlucht;
tot Aspirin? Het is een!
voor het organismaj
volkomen onschadelijk!
middel en zal U in wei
nige minuten van elke.
pijn en het gevoel
van onbehagelijkheid
bevrijden.
BAYER)
eenig op de wereld
Uitsluitend verkrijgbaar in da oranje-bandbuisjes van
20 taol. 70 ets. en oranje zakjes van 2 tabl. a 10 cis.
Reel. 658DGVS 28
WASHINGTON, 16 September (R.O.) Als op
volger van professor Moley zal waarschijnlijk
professor dr. Tugwell benoemd worden als lei
der van president Roosevelt's „Brain Trust".
Evenals Moley was ook Tugwell hoogleeraar
aan de Columbia-universiteit, waar hij bekend
was wegens zijn radicale theorieën.
Dr. Tugwell is op het oogenblik onderminis
ter van landbouw en heeft vijf boeken over
economische aangelegenheden geschreven.
De werkloosheid.
WASHINGTON, IS September (R.O.) Volgens
een schatting'van den secretaris van arbeid
verminderde het aantal werkioozen sedert
Maart met 2.200.000. Het totaal der weekloonen
steeg met 40 millioen dollars.
Het aantal werk-hebbenden blijft echter nog
23 percent en het totaal bedrag aan loonen
nog 43 percent beneden de cijfers van 1926.
STOCKHOLM, 16 September. (H.N.) „Ik kan
goed begrijpen, dat Greta Garbo hierheen
komt, om alleen te zijn" aldus zeide mevrouw
Lindbergh, toen haar naar haar indrukken over
het leven in Zweden werd gevraagd. Ook de
Lindbergh's zijn in Zweden minder lastig ge
vallen door de publieke belangstelling dan
elders in de wereld.
Kolonel Lindbergh had, toen hij besloot een
bezoek aan het land van zijn vaderen te bren
gen, gevraagd om als een eenvoudig parti
culier beschouwd te worden en aan dezen
wensch is gedurende de week, dat hot echt
paar in Zweden vertoefde, in hooge mate ge
volg gegeven. De Lindbergh's zijn nooit door
een" menigte van nieuwsgierigen aangegaapt,
ook hadden er geen officieele ontvangsten
plaats, terwijl er in de couranten geen inter
views verschenen en Lindbergh ook niet ge
vraagd werd, om voor de rad.o te spreken.
Men heeft het echtpaar geheel vrijgelaten, zoo
dat het geheel naar eigen goeddunken zich kon
bewegen.
Lindbergh heeft in de provincie Skaane de
plaats bezocht, waar zijn grootvader gewoond
heeft. Overigens heeft hij vooral de Zweedsche
vliegvelden bezocht, vliegtuigen in oogen-
schouw genomen en met luchtvaartdeskundigen
langdurige conferenties gehad over het eigen
lijke doel van zijn vlucht; de mogelijkheden
van de oprichting eener transatlantische lucht-
vaartlijn voor handelsdoeleinden te bestudee-
Een pleit voor wederinvoering van
lichamelijke tuchting.
NEW YORK, 16 September. (R. O.) De vroe
gere New Yorksche hoofdcommissaris van po
litie, Mulrooney, acht het krachtdadigste mid
del tegen de toenemende criminaliteit de we
derinvoering van lichamelijke tuchtiging.
Hij wijst daarbij op het gebruik van de „cat"
In Engeland en Canada en zegt met zijn idee
reeds instemming te hebben gekregen uit ver
schillende deelen der Vereenigde Staten.
Een Amerikaansch advocaat in Engeland
heeft geschreven: „het ongedierte van de aar
de schijnt zich in Amerika verzameld te heb
ben en het eenige, wat deze lieden verstaan, is
een afstraffing met de zweep."
Van de zijde der justitie geeft men den laat
sten tijd ook te kennen, dat lichamelijke tuch
tiging vooral voor de vele jeugdige misdadi
gers een voorbeeldige straf zou zijn.
BERLIJN, 15 September (V.D.) De rijks-
regeering heeft een van 13 September gecs-
teerde w°et aangenomen, waarin wordt bepaald:
De rijksminister van voedselvoorziening en
landbouw wordt gemachtigd, over den opbouw
van den Duitschen boerenstand een voorloopige
regeling te treffen.
Hij kan den „Reichsnaehrstand of zijn af-
deelingen machtigen, de productie, den afzet
en de prijzen van landbouwproducten te re
gelen. Hij kan groepen en leden van genoemden
stand en andere ondernemingen en instellingen,
die landbouwproducten voortbrengen of be
werken samenvoegen.
Schadeloosstelling wegens ingrijpen op grond
van deze wet wordt niet toegestaan.
Overtreding van de bepalingen dezer wet
kan bij beschikking van den minister worden
gestraft.
In een officieele mededeöling wordt ver
klaard dat de regeering deze regeling noodzake
lijk acht wegens den specialen toestand in den
landbouw. Zij heeft niet het voornemen voor
de andere takken van economie een dergelijke
regeling te treffen.
De rijksregeering heeft verder een van 15
September gedateerde wet aangenomen waarin
wordt bepaald:
De rijksminister van voedselvoorziening en
landbouw kan tot regeling van den afzet van
inlandsche rogge en tarwe, molens die rogge en
tarwe verwerken of verwerkt hebben, samen
voegen. Hij kan oa. bepalen, tegen welken prijs
de molens producten uit rogge of tarwe moeten
verkoopen, welken prijs zij voor rogge en tarwe
moeten betalen en hoeveel tarwe en rogge zij
in een bepaalden tijd mogen koopen en ver
werken.
De verbouwing kostte 10 millioen,
PHILADELPHIA, 16 September. (R.O.) Het
geheel verbouwde Amerikaansche slagschip
„New Mexico" heeft gisteren een proeftocht
aangevangen, waarop waarschijnlijk ook Ha
vana zal worden aangedaan.
De verbouwing van dit schip heeft niet
minder dan 10 millioen dollar gekost.
Het schip heeft een speciaal geconstrueerden
dubbelen wand gekregen, om het te bescher
men tegen torpedo's.
Onze correspondent te Parijs meldt ons:
De Deken van Vannes, de H.Eerw. heer Le
Dorze, had zich gisteren naar Surzur begeven
voor de uitvaart van rector Le Roch. Aan het
einde der plechtigheid sprak hij van den preek
stoel de parochianen toe en verliet daarna wan
kelend den preekstoel.
Omzittenden snelden toe en brachten hem
naar de Sacristie, alwaar de bejaarde priester
reeds overleden bleek.
Het plotseling verscheiden van dezen zeer
bekende figuur in de Morbihanstreek wekte
een ware' consternatie.
Deken Le Dorze was in Bretagne zeer bekend
om de vele Bijbelsche drama's en cantieken,
die van zijn hand verschenen.
Door een krankzinnige bedreigd?
De kardinaal van Philadelphia, Z. H. Em.
Dougherty heeft onlangs een dreigbrief ont
vangen, waarin 50.090 dollars werden geëischt.
Bij niet inwilliging van den eisch tot storting
van dit bedrag op een door den bandiet-dreig-
brievenschrijver aangegeven wijze, zou de
residentie van den kardinaal met bommen
worden verwoest.
De kardinaal-aartsbisschop heeft toen on
middellijk de politie met dit schrijven in ken
nis gesteld.
Volgens berichten uit Philadelphia hebben
de nasporingen der politie nog geen resultaat
gehad. Intusschen wordt de residentie van den
kardinaal streng bewaakt.
Een bediende van Z. H. Em. heeft intusschen
de politie een nauwkeurig signalement gege
ven van een persoon, die zich eenige weken
geleden herhaaldelijk bij het paleis ophield.
Hij had zelfs met dien vreemden belangstellende
eenige woorden gewisseld. De man had o.a.
verklaard, dat. de kardinaal hem vervolgde.
Uit een en ander meent de politie te mogen
afleiden, dat de dreigbrieven-schrijver wellicht
een krankzinnige is.
Twee der inzittenden overleden.
STOCKHOLM, 16 September. (H.N.) De
tweede reddingsboot van bet motorzeilschip
„Ido", dat, zooals gemeld, aan de Zweedsche
kust is vergaan, is terecht.
Van de zes inzittenden zijn er echter twee
tengevolge van uitputting overleden.
ST. LOUIS, 16 September. (R.O.) De slaap
ziekte, waaraan in de afgeloopen twee maan
den meer dan 160 personen te St. Louis en
Kansas City zijn overleden, schijnt af te
nemen. In de laatste wtaalf uren heeft geen
enkel sterfgeval plaats gehad.
De ziekte komt thans ook te New-Yersey
voor, doch in veel lichteren graad.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
STIERMARKEN.
WEENEN, 16 September. (H.N.) Ter onder
drukking van de staking der mijnwerkers in
Stiermarken wil de Oostenrijksche regeering
bijzondere maatregelen treffen, met welker uit
voering de minister van handel belast zal wor
den.
De mijnwerkers volgen bij de staking zoo
als men weet, deze taktiek, dat zij weigeren
de mijnen te verlaten. In sommige mijnen heb
ben de mijnwerkers reeds sedert acht dagen de
mynen niet verlaten.
Na het wereld-duur-record voorloopig
geen gewaagde vluchten meer.
MONTREAL, 16 September. (R. O.) De be
kende Engelsche aviateur Jim Mollison is hier
aan boord van de „Empress of Britain aange
komen.
Aan boord was ook het nieuwe vliegtuig,
waarmede een poging zal worden ondernomen,
om het wereld-duur-record te verbeteren.
Mollison zal heden in Toronto zijn vrouw.
Amy MolisonJohnson ontmoeten en tezamen
zullen zij regelingen treffen voor hun vlucht
Zij zijn voornemens te Toronto te starten
met Bagdad als einddoel.
Te Collingwood in Ontario zullen zij start-
proeven doen. De nkoers over den oceaan zul
len zij nemen via de St. Lawrene, Belle Isle en
Ierland.
Mollison verklaarde verder, dat dit waar
schijnlijk zijn laatste experimenteele vlucht is.
Ik heb reeds zes van dergelijke vluchten ge
maakt, waaronder driemaal over den oceaan
en Amy heeft meer dan haar deel in de ge
varen dezer vluchten gehad. Wij zullen daar
om, als deze poging slaagt, voorloopig geen ge
waagde vluchten meer ondernemen.
TOKIO, 16 September. (V.D.) Op een vraag
van buitenlandsche journalisten, of hij het slui
ten van een non-agressie- of arbitrageverdrag
met Amerika zou voorstellen, heeft Hirota, de
nieuwe Japansche minister van buitenlandsche
zaken, geantwoord, dat hij de verhoudingen
tusschen de twee landen nader moet bestu
deeren, om uit te maken, of een dergelijk ver
drag noodig is. Hij gelooft echter, dat de hui
dige situatie daartoe niet dwingt.
Betreffende een non-agressie-pact met sov
jet-Rusland verklaarde hij, dat het van het
grootste belang is, dat er geen onaangenaam
heden bestaan tusschen sovjet-Rusland en zijn
buren Mandsjoekoeo en Japan. Hij gaf toe,
dat er eenige hangende kwesties zijn tusschen
Rusland en Japan, maar, indien deze vriend
schappelijk geregeld kunnen worden, zal een
non-agressie-pact niet noodig zijn.
De minister verklaarde verder, dat de meeste
moeilijkheden tusschen China en Japan uit het
Mansjoerijsche incident zijn voortgevloeid. In
dien China het bestaan van Mandsjoekoeo vol
ledig erkent, zullen de verhoudingen tusschen
China en Japan zeker beter worden.
Hirota gaf tenslotte uiting aan zijn sympathie
voor de Chineesche leiders, die met al hun
krachten probeeren de orde in eÉgen huis
te handhaven.
Japan en het Britsche rijk
TOKIO, 16 September. (R.O.) De nieuwe
Japansche minister van buitenlandsche zaken,
Hirote, heeft een verklaring afgelegd, waarin
hij zeide, dat een economisch verdrag tus
schen groot-Brittannië en Japan onontbeer
lijk is, om de traditioneele vriendschapsban
den tusschen beide rijken te versterken.
Boerenvrouw, die sexe-genooteu adviseerde
inzake mannenmoord.
BOEKAREST, 16 September. (R.O.) De po
litie heetf een vrouw gearresteerd, die bekend
heeft, tientallen vrouwen van advies te heb
ben gediend, hoe zij haar mannen kwijt kon
den raken.
Het justitioneel onderzoek heeft aan het licht
gebracht, dat in verschillende dorpen in Trans-
sylvanie getrouwde mannen het slachtoffer
van deze vrouw zijn geworden. Zij werden
plotseling aangetast door een vreemde ziekte,
waartegen dokteren en specialisten niets ver
mochten te doen. In sommige gevallen werd
typhus-koorts opgegeven als de doodsoorzaak,
doch veelal was het niet mogelijk de oorzaak
vast te stellen.
Toen de sterfgevallen een schrikbarenden
omvang aannamen, werden op last der justitie
acht lijken op het kerkhof te Shiria opgegra
ven en voor lijkschouwing naar Boekarest ge
zonden, waar sporen van arsenicum-vergifti-
ging werden geconstateerd.
De verdenking viel op een boerenvrouw,
bekend als waarzegster en kwakzalfster, die
de intieme verhoudingen kende van vele ge
zinnen in den omtrek.
Deze vrouw heeft thans een volledige beken
tenis afgelegd.
Eenige der vrouwen van de gestorven man
nen, waren haar medeplichtigen, en vijf van
haar zijn eveneens gearresteerd.
Het blijkt, dat de boerin eenige jaren lang
geleden heeft onder de misdragingen van een
wreeden echtgenoot. Zij trachtte zichzelf toen
te vergiftigen, werd ernstig ziek, doch herstelde
tenslotte.
Later vestigde zij zich als kwakzalfster en
daar zij ook de toekomst voorspelde, kreeg
zij in de omliggende dorpen groote vermaard-
Vrouwen, die een ongelukkig huwelijksleven
leidden, vertrouwden haar moeilijkheden aan
de boerin toe, en deze vertelde dan het geheim
van haar drank, die daarna aan de mannen in
wiin of bier werd toegediend.
Het aantal slachtoffers staat niet vast, doch
moet zeer hoog zijn.
Detectives onderzoeken thans hoe lang en
in welke dorpen deze giftmengster haar gru
welijk bedrijf heeft uitgeoefend.
Men seint ons uit Rome:
De „Osservatore Romano" spreekt het be
richt tegeif van het „Journal de Genève",
waarin beweerd wordt, dat een bijzondere
kardinalen-commissie is ingesteld met het oog
op de kalenderhervorming en dat deze com
missie zich thans gunstig zou hebben uitge
sproken voor het stellen op een vasten datum
van het Paaschfeest.
Genoemde commissie bestaat in 't geheel
niet en de H. Stoel heeft zich betreffende
vaststelling van het Paaschfeest reeds duide
lijk uitgesproken.
De conventie geratificeerd.
MOSKOU, 15 September (R.O.) Het cen
traal uitvoerend comité van de unie der sovjet
republieken heeft de conventie geratificeerd,
welke te Londen den 3en Juli j.l-, werd ge-
teekend door Rusland, Estland, Litauen, Polen,
Roemenië, Turkije, Perzië en Afghanistan.
In bedoelde overeenkomst werd het begrip
aanvaller gedefinieerd.
WASHINGTON, 16 September. (R.O.) Naar
het staatsdepartement mededeelt, is voor de
Anglo-Amerikaansche onderhandelingen over
de kwestie der omlogsschuiden nog geen
definiiieve datum vastgesteld.
Toenemend aantal stakers.
PARIJS, 16 September. (R.O.) De autori
teiten hebben thans ook de door de binnen
schippers met hun schepen gevormde bar
rières te Douai, Neuville, Cambn en Rijse
doen opruimen. Een en ander vond zonder
bijzondere incidenten plaats.
De schippers te Douai hebben besloten
morgen in algemeene staking te gaan.
RIJSEL, 16 September. (R.O.) De schippers,
die te Denain lagen, hebben besloten, zich bij
de staking aan te sluiten en hebben in en
afgeloopen nacht een groote barrière met hun
schepen gevormd.
SHANGHAI, 16 September. (R. O.) Volgens
de jongste statistieken over de werkloosheid
is China het eenige land ter wereld, waar on
geveer de helft der bevolking zonder werk is.
China's bevolking bedraagt ca. 400 millioen
en het aantal werkioozen wordt aangegeven
met 200 millioen. De regeering te Nanking wil
zich thans met dit vraagstuk bezig houden.
Men moet echter in het oog houden, dat da
werkloosheid in China altijd schrikbarend ge
weest is, en ook wel zal blijven, als gevolg van
het eigenaardige familiestelsel, waaronder de
Chineesche bevolking leeft.
In het binnenland, waar visschen en land
bouw de eenige middelen van bestaan vormen,
is het hoofd der familie de eenige kostwinner.
In zijn huis woont niet alleen zijn eigen gezin,
maar ook zijn bloedverwanten, vaak ongeveer;
50 in totaal.
Volgens een oude traditie moet het hoofd dej
familie al degenen onderhouden, die volgens
bloed en huwelijk zijn familieleden geacht
worden. De lage levensstandaard in China stelt
hem in staat, hieraan betrekkelijk gemakkelijk
te voldoen, dóch dit verklaart tevens het op he*
eerste gezicht schrikbarend hooge getal wer^
loozeii.
B ft. -
