AATSl
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1933
ZEETIJDINGEN.
RADIOREDE VAN DEN MINISTER
VAN FINANCIEN.
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK.
Melk voor de ziekenhuizen.
SCHIPPERSBEURS.
TUMULT IN EEN GEMEENTEHUIS.
PASTOOR ANT. ZOETMULDER O.P.
HET DUITSCHE ONDERZOEK TE
LEIDEN.
OPSPORING VERZOCHT.
Van der Lubbe's relaties met de
Nederlandsche communisten.
De verdediging van mr. Stomps.
FAILLISSEMENTEN.
AANBESTEDINGEN.
MARKTBERICHTEN.
VISSCHERIJ.
RIJNVAART*
BINNENLANDSCHE HAVENS.
STOOMVAARTLIJNEN.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
GEMENGDE BERICHTEN.
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN
Over de Millioenennota.
Naar wij vernemen, zal de Minister van
Financiën, mr. P. J. Oud, op Donderdag 23
September a.s. van 8 tot 9 uur des avonds
voor den Hilversumschen zender een rede
houden over de millioenennota.
Zitting van 21 September.
Een strenge straf.
De 63-jarige boterhandelaar A. de H. was in
appèl gekomen van een vonnis van den kan
tonrechter alhier, waarbij hij wegens overtre
ding van de Crisiszuivelwet was veroordeeld
tot 14 dagen hechtenis. Verdachte had in zijn
pakhuis aan de Gerrit v. d. Lindestraat een
hoeveelheid van 164% K.G. margarine B in
voorraad gehad, waarin een hoeveelheid aard
appelzetmeel was verwerkt. Dit was hem bij
oorspronkelijke dagvaarding ten laste gelegd
doch de ambtenaar van het O.M. had ter zitting
van den kantonrechter deze aldus aangevuld,
dat mede ten laste was gelegd, dat de margarine
geen, althms een minder percentage natuurbo
ter bevatte dan door den minister was vastge
steld.
Verdachte gaf de feiten toe. Door de inwer
kingtreding van de crisiszuivelwetten was ver-
dachte's zaak ten gronde gericht. Hij is er toen
toe overgegaan Duitsche margarine te verkoo-
pen, waarmee een grootere winst te maken was.
Verdachte geeft toe, dat hij deze Duitsche mar
garine in wikkelpapieren heeft verpakt, waarop
hij de fabricageletter L, welke door 'een Zuid-
Hollandsche fabriek gebruikt wordt, heeft laten
drukken, waardoor de indruk kon worden
gewekt, alsof deze margarine van een Neder-
landsche fabriek afkomstig was.
In deze zaak werd dr. J. D. Jansen, directeur
van den Keuringsdienst van Waren, als deskun
dige gehoord. Deze verklaarde dat het gebruik
van aardappelzetmeel in margarine verboden
is. Ook in ander opzicht voldeed deze margarine
niet aan de gegeven voorschriften.
De rechtbank had eenige moeilijkheden met
de aangevulde dagvaarding en ten einde de
noodige voorlichting te verkrijgen, werd nog als
getuige gehoord mr. v. d. Kun, ambtenaar aan
het O.M., die de dagvaarding gewijzigd had.
Mr. v. d. Kun verklaarde, dat door nadere
beschikking van den Minister het in de mar
garine aangetroffen aardappelzetmeel geen rol
meer speelde. Er worden nu drie soorten mar
garine onderscheiden: margarine in den zin
der boterwet, margarine A, waarin de door den
minister voorgeschreven hoeveelheid natuurbo
ter gemengd moet zijn, en margarine B., waar
in geen boter gemengd mag zijn.
Het O.M., waargenomen door mr. H. A. J.
Reumer, meende, dat er aanleiding was een
clementere straf op te leggen en het eischte,
met vernietiging van het vonnis, veroordeeling
van verdachte tot 100 boete subs 10 dagen
hechtenis.
De verdediger, mr. G. de Bakker verzocht
verdachte een voorwaardelijke straf op te leg
gen subs hem tot een geringe geldboete te
veroordeelen.
Vervolgens heeft in hooger beroep te recht
gestaan de 52-jarige A. J. N. uit Den Haag.
directeur van een naamlooze vennootschap te
Zegwaart, appellant van drie vonnissen van
den kantonrechter alhier waarbij hij terzake
van overtredingen van de Warenwet was ver
oordeeld tot resp. 300 boete subs. 60 dagen
hechtenis, 100 boete subs. 20 dagen hechtenis
400- boete subs. 80 dagen hechtenis. Verdachte
was ten laste gelegd: le dat hij op 19 October
aan het ziekenhuis aan den Coolsingel heeft doen
afleveren karnemelk waarvan het vetgehalte
van de droogrest 6.40 bedroeg althans minder
dan 7.3; 2e. dat hij op 2 Februari aan het Ge
meentelijk Tehuis van Ouden van Dagen melk
heeft doen afleveren waarvan het procentisch
vetgehalte der droogrest lager was dan 24 en
3e. dat hij op 25 Februari aan het ziekenhuis
aan den Coolsingel heeft doen afleveren karne
melk, waarvan het vetgehalte van de droog
rest 5.18 bedroeg, althans lager dan 7.3.
De president merkt tegen verdachte op dat
als men de gemeente tot klapt heeft, en melk
moet leveren die voor zieken en ouden van
dagen bestemd is, men toch wel alle "maatrege
len mag nemen dat tenminste aan de minimum
eischen wordt voldaan.
„Heeft u de gemeente nog steeds tot klant 1"
vroeg de president.
Verdachte antwoordt bevestigend.
De president: „Dat is dan wel lankmoedig.
Menig particulier zou u allang den bons gege
ven hebben.
Dr. J. D. J. Jansen, directeur van den Keu
ringsdienst voor waren gaf een bevestiging van
de door hem gemaakte analyse der genomen
monsters. De afwijkingen waren ernstig.
Er worden voorts twee getuigen a decharge
gehoord. Allereerst de analyst der fabriek, die
bij onderzoek van het monster van de gemid
delde afgeleverde melk tot een bevredigende
analyse was gekomen. Het is echter mogelijk,
dat de aparte monsters iets verschillen, door
dat voor het aftappen van de melk uit het
reservoir voldoende geroerd is. Een botermaker
verklaarde, dat thans een electrische roerinstal
latie is aangebracht.
Het O.M. waargenomen door mr. H. A. J. Reu
mer achtte het nadeel dat aan de gemeenschap
is toegebracht door het leveren van minder
waardig melk ernstig en het O.M. vindt het
jammer, dat bestuurderen, die een dergelijken
leverancier handhaven niet gedwongen kunnen
worden die schade uit eigen zak te betalen.
t>e verdediger, mr. A. v. Nanjen heeft in een
uitvoerig pleidooi, betoogd, dat de feiten niet
als een voortzetting moesten worden beschouwd
Pleiter voerde aan, dat verdachte alle maat
regelen heeft genomen om een herhaling te
voorkomen. Pleiter concludeerde tot oplegging
van een clemente straf.
Uitspraak 5 October.
Uitspraken.
De rechtbank heeft vrijgesproken
Anna M. E. K., 42 jaar, reizigster in corsetten,
te Rotterdam, die op 7 September j.l. terecht
gestaan heeft terzake van valschheid in ge
schrifte verdachte zou een koopbriefje val-
schelijk onderteekend hebben met den naam
van mevrouw C. W. B.v. d. L., waardoor deze
gedwongen was geweest, een corset, dat zij zich
onder voorbehoud had laten aanmeten, te
nemen en te betalen.
De rechtbank heeft veroordeeld
W. W., 22 jaar, waterklerk, te Rotterdam,
eveneens wegens valschheid in geschrifte
verdachte had op 15 April j.l. 50 gulden, die hij
voor Gans' Transportmaatschappij aan een
scheepskapitein had moeten afdragen, achter
gehouden en door de kwitantie valschelijk te
onderteekenen zijn verduistering verborgen
gehouden tot een gevangenisstraf van zes
maanden, voorwaardelijk met een proeftijd van
3 jaar.
ROTTERDAM, 22 Septèmber 1933.
Vlet- en lichterwerk 700 ton vletten 12, 700
ton liggen 10, alles per dag.
Vaarwerk 2 X 100 ton n. Almelo 4.50, 300 ton
n. Son 1.65, 100 ton n. Leeuwarden (boekweit)
3.20, 100 ton n. Westernwolde (kanaal) ƒ5.10,
122 ton n. Vlaardingen 1.10, 140 ton n. Veghei
1.70, 130 ton n. Tilburg 1.80, 250 ton n. Amster
dam 1.20, 3chip 461 ton m. houtskool n. Amster
dam 230.50, 200 ton n. Woerden 1.50.
Kempenaar n. Ruhrort-Keulen 150160170.
"Vracht n/d. Bovenryn schip 1300 ton n. Kehl
Mannheim ƒ585600. Schip 1200 ton m. kolen n.
Mannheim 475. Schip 1200 ton met B80 ton op
2 meter n. Mannheim 430455480510 met div.
loatUden.
"V-\ -v-V
Edelachtbaren uit de raadszaal gezet.
"Woensdagavond -heeft zich, aldus de „Tele
graaf", in het raadhuis te Hellevoetsluis een
scène afgespeeld, die wel eenig zal zijn in onze
vaderlandsche historie. De edelachtbare heeren
van Hellevoetsluis en Nieuwenhoorn, die in de
raadszaal aan het vergaderen waren, zijn kort
vóór den aanvang der besprekingen door den
burgemeester van Hellevoetsluis daaruit ver
jaagd.
Wat was er eigenlijk aan de hand? Reeds op
12 Mei j.l. had de directeur van het gemeentelijk
waterleidingbedrijf de rekening van dit bedrijf
aan B. en W. aangeboden doch eerst op 3 Augus
tus werd deze rekening, tegelijk met de ge
meentelijke rekening, aan den raad voorgelegd,
terwijl de gemeenteraad begin September een
uitnoodiging kreeg om de gemeentelijke reke
ning te onderzoeken. De raad ontving echter
geen uitnoodiging om de rekening van het
waterleidingbedrijf te cctroleeren en zoo ge
beurde het, dat er op 15 September, toen de
goedkeuring van beide rekeningen werd ge
vraagd, stemmen opgingen, die vroegen, wan
neer de rekening van het waterleidingbedrijf
zou kunnen worden gecontroleerd.
Dit leidde tot onaangename discussies, niet
het resultaat, dat men besloot een commissie
van drie leden te benoemen, die alsnog de
rekening van 't waterleidingbedrijf zou hebben
te onderzoeken. In deze commissie werden be
noemd de gemeenteraadsleden mr. Nijgh, S
Maartensdijk en v. Kralingen. Aan deze com
missie was blijkbaar reeds ter oore gekomen,
dat er met de waterleiding van Nieuwenhoorn
en wat het water van Hellevoetsluis betreft,
iets niet in orde was. Niet minder dan 70 water
meters zouden defect zijn, waardoor de gemeen
te Nieuwenhoorn reeds ongeveer 1500 te veel
zou hebben betaald.
Gestoorde conferentie.
De commissie stelde zich op het standpunt,
dat deze zaak zoo snel mogelijk diende te
worden onderzocht en zoo besloot zij een con
ferentie te beleggen, waarvoor het gemeente
bestuur van Nieuwenhoorn werd uitgenoodigd
Deze uitnoodiging werd aanvaard. Zoo werd
met toestemming van B. en W. van Hellevoet
sluis tegen Woensdagavond acht uur een ver
gadering in de raadszaal belegd. Behalve de
commissie verschenen hier prompt om acht uur
de loco-burgemeester van Nieuwenhoorn, de
heer Haverkamp, de wethouder Trouw en de
gemeentesecretaris de heer Visser. De heeren
hadden zich in de gemakkelijke stoelen neer
gezet, paperassen waren reeds voor den dag
gehaald en het hooge college zou beginnen met
deze belangrijke zaak te onderzoeken.
De eerste woorden waren nauwelijks gespro
ken, toen plotseling de burgemeester van Helle
voetsluis de raadszaal binnentrad, op de edel
achtbare heeren toeliep en met verheffing van
stem uitriep „Er uit 1 Jullie hebben hier niets
te vertellendit is mijn gemeentehuis en mijn
raadszaal".
Men maakte den burgemeester erop attent
dat hier een officieele conferentie plaats vond,
doch daarvan wilde Zijn Edelachtbare niets
weten. Hij trok de deur van de raadszaal open
en gelastte den edelachtbaren uit Nieuwenhoorn
althans de zaal te verlaten en naar de burge
meesterskamer te gaan. Hieraan werd voldaan,
doch toen zij goed en wel in de burgemeesters
kamer waren gekomen, wilden zij er weer uit.
Doch de burgemeester posteerde zich voor de
deur en wilde hen er niet eerder uitlaten voor
dat zij beloofd hadden niet meer naar de
raadszaal terug te gaan. Hiervoor voelden de
vroede vaderen van Nieuwenhoorn blijkbaar
niets. Ze wilden naar de raadszaal terug om
de beraadslagingen met hun collega's uit Helle
voetsluis voort te zetten en zoo gebeurde het,
dat de heeren uit Nieuwenhoorn de deur konden
uitglippen en zich naar de raadszaal konden
begeven. Doch da burgemeester was hen voor.
Hij had zich reeds voor de deur van de raads
zaal geposteerd om hun daar den toegang tot
de zaal wederom te weigeren. Zoo ontstond de
situatie, dat op een oogenblik mr. Nijgh in de
raadszaal aan den eenen kant van de deur trok
om deze open te krijgen, terwijl aan den
anderen kant burgemeester De Geus zich held
haftig verdedigde om de deur gesloten te hou
den. Het recht was tenslotte bij den best ge
spierden edelachtbare, in dit geval mr. Nijgh,
die den burgemeester met deur en al de raads
zaal binnentrok.
Wederom gelastte burgemeester De Geus den
„indringers" uit zijn raadhuis te vertrekken, en
toen hieraan niet onmiddellijk gevolg werd
gegeven, riep hij de hulp van een dienaar van
Hermandad, doch voor dat deze zich in den
strijd zou gaan mengen, verliet men vrijwillig
het stadhuis. Over de watermeters heeft men
maar niet meer gesproken. Ook dit gevecht zal
nog nader beslist moeten worden.
De commissieleden van Hellevoetsluis hebben
zich vandaag tot den commissaris der Koningin
in de provincie Zuid-Holland, tot den minister
van Binnenlandsche Zaken en tot den officier
van justitie gewend om hen van het gebeurde
op de hoogte te stellen.
Op zijn zeer eenzamen post van Dominica-
nenmissionaris op het Deensche eiland Born-
holm, viert de zeereerw. Pater Ant. Zoetmul
der morgen eveneens den dag van zijn zilve
ren proféssiefeest.
Reeds 13 jaren leeft en werkt Pater Zoet
mulder in de Deensche Missie, waar hij op
Bornholm de mooie parochiekerk van Aakir-
keby gesticht heeft, welke hij verleden jaar tot
zijn groote voldoening mocht voltooien, welke
kerk een der schoonste kerkgebouwen is in
het opbloeiend katholiek leven in Denemarken.
Van den schrijver van een „bruinboek".
Naar wij vernemen, heeft de officier van ju
stitie te Almelo de opsporing en aanhouding
verzocht van den heer W. M., den uitgever van
het bekende „bruinboek". Dit verzoek om op
sporing staat in verband met het feit, dat M.
van een oplichting wordt verdacht.
Omtrent deze zaak vernemen wij, dat op 23
Februari van dit jaar bij Glanerbrug onder de
gemeente Lonneker twee heeren c-ver de grens
kwamen, die verklaarden op weg te zijn naar
Amsterdam, waar zij hun intrek zouden nemen
in het Amstel hotel. Zij reisden met een grooten
auto, merk Mercedes. De Nederlandsche douane
eischte 90 borgstelling voor de auto. Daar
de heeren, die tusschen 30 en 40 jaar oud wa
ren niet over voldoende geld beschikten, leen
den zij van een inwoner van Glanerbrug den
heer A. Slottje een bedrag van 61. Als waar
borg voor de terugbetaling van dit geld lieten
zij 'n Duitsche Steuencarte en een Einlassungs-
schein achter. Zij gaven te kennen het geld met
een dag of vier te zullen terugbrengen. Voor
de auto kregen zij een veertiendaagsche we-
genbelastingkaart.
Nadien heeft men van beide heeren niets
meer gehoord of gezien. In het Amstel hotel te
Amsterdam schijnen zij niet te zijn geweest,
althans niet onder de namen die deze beide
heeren zeer waarschijnlijk dragen De Steuer-
karte stond namelijk op naam van Viktor
Bruhn, wonende Gerolsteiner Strasse 12 a te
Berlijn. De andere persoon moet volgens in
lichtingen, waarover de justitie thans beschikt,
de uitgever van het bruinboek de Communist
W. M. geweest zijn. De justitie vermoedt, daar
ook de borgstelling te Glanesbrug bij den ont
vanger niet is teruggehaald, dat de over de
grens gebrachte Mercedes auto, waarvan het
signalement bekend is, hier te lande is ver
kocht.
Een V. D. telegram meldt nog de volgende
bizonderheden omtrent het rapport van den
psychiatrisch en deskundige prof. dr. Bonhoef-
fer.
Op vragen van den voorzitter bevestigde dr.
Bonhoeffer, dat van der Lubbe een uitge
sproken behoefte heeft aan eigen directe
persoonlijke ervaring en weinig waarde hecht
aan genegenheid. Een zekere behoefte bij van
der Lubbe zich te doen gelden is zeer zeker
aanwezig.
Van der Lubbe treedt zoo nu en dan uiterst
zelfbewust op.
De voorzitter probeerde daarna vast te stel
len, hoe het herhaalde glimlachen van den be
schuldigde bij volkomen ernstige situaties der
behandeling van het proces is te verklaren. De
deskundige zag hierin niets ongewoons.
Den beschuldigde van der Lubbe is een ze
kere superioriteit jegens alle deelen der wereld
rondom hem eigen.
Ongetwijfeld is hem ook het geschil der drie
getuigen, die erover strijden of van 'der Lubbe
zich als nationaal-socialist heeft uitgegeven,
min of meer komisch voorgekomen.
Het zachte spreken van den beschuldigde is
misschien te verklaren door zijn lichamelijke
zwakte, welke het gevolg is van zijn voedsel-
staking.
Op de vraag van dr. Parisius of bij den be
schuldigde een zekere sexueele afwijking is
waar te nemen, antwoordde de deskundige ont
kennend.
Op voorstel van den verdediger van van der
Lubbe, dr. Seuffert werd de deskundige ook
als getuige beëedigd.
De verdediger van Torgler, dr. Sack, vroeg
of een ongewone gevoeligheid voor vreemden
invloed bij van der Lubbe aanwezig is.
PROF. BONHOEFFER: „Ik heb eerder den
indruk met een zelfbewust dan met een ge
voelig mensch te doen .te hebben".
DR. SACK: „U hebt den beschuldigde ge
vraagd, welke communistische leiders hij
kent?"
BONHOEFFER: „Hij antwoordde: Thai
mann".
DR. SACK: „Heeft hij gezegd, dat hij aan den
vooravond van den rijksdagbrand met Torgler
samen is geweest?"
BONHOEFFER: „Op deze vraag heeft hij ont
kennend geantwoord.
Het onderzoek te Leiden
Als getuige werd daarna de Berlijnsche ge
rechtelijke commissaris Heisig verhoord, die
in Nederland een onderzoek heeft ingesteld
naar het verleden van van der Lubbe.
Getuige verklaart, dat hij in Leiden en om
geving die personen heeft opgezocht, die als
vrienden van beklaagde van der Lubbe ge
noemd werden. Daarbij had hij ook een on
derhoud gehad met een student, van Albarda.
Deze verklaarde, dat van der Lubbe aanhanger
was van het z.g. „internationale communisme"
een aparte communistische organisatie, welke
in geheel Nederland slechts ongeveer twintig
en in Leiden ongeveer vijf leden telt.
Op de vraag, welk doel eigenlijk het „inter
nationale communisme" nastreeft, had de stu
dent verklaard, dat de leden van deze partij
zich niet richten naar instructies van een cen
trale instantie maar als zelfstandige commu
nisten de communistische doeleinden nastre
ven. Zij aanvaarden niettemin het program der
communistische partij.
Van der Lubbe had in de partij een zeker
aanzien verworven. Albarda was tot de over
tuiging gekomen, dat van der Lubbe voor de
communistische partij een geëigend object was
om speciale opdrachten uit te voeren. De partij
had van der Lubbe steeds op den voorgrond
geschoven, om zelf op den achtergrond te
blijven en van der Lubbe was zoo „fatsoenlijk",
om steeds de schuld op zich te nemen.
In 1931 had men aan van der Lubbe te ken
nen gegeven, dat hij beter deed niet uit de
communistische partij te treden. Albarda wist
echter niet, wat daarna eigenlijk gebeurd
was, maar geloofde nauwelijks dat van der
Lubbe aan deze aanmaning gevolg heeft ge
geven. Van der Lubbe zou om zoo te zeggen
worden afgedankt.
De gronden daarvoor waren echter niet te
achterhalen.
Getuige heeft daarna ook nog met een an
deren vriend van van der Lubbe gesproken,
n.l. met Jacobus Vink, die lid van de Neder
landsche communistische partij is. Ook Vink
wist ervan, dat van der Lubbe met de commu
nistische partij in conflict geraakt was en dat
de partij hem wilde noodzaken, om uit te tre
den. Hij kon echter in geen geval aannemen,
dat van der Lubbe inderdaad uit de partij was
getreden, daar hij ook later nog in den geest
der partij werkzaam is geweest.
Getuige maakte daarna nog melding van
aanteekeningen van beklaagde, welke naar
Vink mededeelde, daags voor den eersten
Maart door een vertegenwoordiger van de Ne
derlandsche communistische partij afgehaald
waren. Het betrof hier een dagboek en een
ouden pas van van der Lubbe.
In het dagboek waren adressen van binnen
landsche en buitenlandsche communisten opge-
teekend. Er kwamen ook Duitsche namen in
voor. Uit het feit, dat deze aanteekeningen wer
den afgehaald, valt te concludeeren, dat de
Nederlandsche communistische partij er wel
degelijk belang bij had, deze notities te laten
verdwijnen, toen bekend was geworden dat
van der Lubbe het rijksdaggebouw in brand
had gestoken.
v. d. Lubbe's gedrag na
zijn arrestatie.
Over het gedrag *Van den beklaagde na zijn
arrestatie te Eerlijn verklaarde getuige Heisig:
Eerst deden zich bij het verhoor kleine moei
lijkheden voor, wijl van der Lubbe nog opge
wonden was en vermoeid door hetgeen er
voorafgegaan was.
Maar zeer spoedig reeds tegen 12 uur
's nachts was hij tot een onderhoud bereid.
Het was merkwaardig, met welk een animo
hij zelf over de dingen sprak en hoe hij mij
alles nauwkeurig verklaarde.
Toen hem het proces-verbaal van zijn ver
klaringen werd voorgelegd, vroeg hij, hier en
daar correcties aan te brengen en verklaarde
dan aan iedereen, waarom hij deze of gene
lezing liever in het proces-verbaai zag opgeno
men.
Deze geanimeerde manier van doen bleef hem
eigen, zoolang hij bij de politie was.
Toen ik, ging de getuige voort, na den eer
sten rondgang met v. d. Lubbe door het rijks
daggebouw, nog eens met hem door den rijks
dag moest gaan, toonde hij zich buitengewoon
goed georiënteerd. Hij heeft in werkelijkheid
ons geleid. Over de plek, waar de brand was
uitgebroken, wist hij beter bescheid te geven,
dan ik.
Verder verklaarde de getuige: Bij zijn eerste
verhoor, direct na de misdaad, was van der
Lubbe geenszins terneergeslagen, maar hij
heeft geheel openlijk en vrij bevestigd, dat hij
den rijksdagbrand had aangestoken en ook
daarvoor de verantwoordelijkheid wilde dra
gen.
Hij vroeg, of de zaak ook in de Nederlandsche
bladen kwam. Toen ik hierop bevestigend ant
woordde, zeide hij verheugd: „Zoo is 't goed"
Hij had, naar hij zeide, met zijn daad de ar
beiders willen wakker schudden, die reeds veel
te lang geaarzeld hadden. Om de bestaande
staatsorde omver te werpen, moest men vol
gens hem gewelddadig optreden.
Als doel van den strijd noemde hij de arbei-
dersregeering.
Het verhoor van de getuigen is daarmede
voorloopig geëindigd.
De afwijzing van mr. Stomps
De „Oberreichsanwalt" wijst op de mede-
deeling van een Nederlandsch persbureau,. dat
een verklaring van de familie van beklaagde
van der Lubbe publiceert, volgens welke deze
met ontsteltenis vernomen heeft, dat haar
brief aan beklaagde, waarin zij' deze dringend
heeft aangeraden advocaat mr. Stomps als
verdediger te aanvaarden, aan van der Lubbe
nog niet overhandigd is. Dit zou tengevolge
hebben gehad, dat van der Lubbe in zijn
wantrouwen jegens opgedrongen verdedigers
ook dezen verdediger zou hebben afgewezen.
Do familie heeft zich in dit verband telegra
fisch tot den rijkspresident gewend, om deze
te verzoeken bij het rijksgerecht erop aan te
dringen, dat de bewuste brief aan van der
Lubbe overhandigd wordt. (De tekst van
bedoelden brief, welke wij inmiddels ontvin
gen, laten wij hierachter volgen):
VOORZITTER: „Heeft u in de laatste dagen
van uw familieleden een brief gekregen, waar
in u werd geadviseerd, advocaat Stomps als
verdediger te aanvaarden
Beklaagde van der Lubbe wordt onmiddel
lijk voor de rechtertafel gebracht en onder
vraagd. Hij antwoordt eerst „neen" en als de
vraag nog eens herhaald wordt, zegt hij zacht:
„Ja". En op een verdere vraag, waar zich de
brief bevindt, antwoordt hij: „In de gevan
genis".
VOORZITTER: „Dan heeft u hem dus
ontvangen. Stond in dezen brief wat ik zoo
juist gezegd heb
VAN DER LUBBE: „Ja".
OBERREICHSANWALT: „De directeur van
de gevangenis heeft zelf den brief aan be
klaagde van der Lubbe overhandigd en kan
getuigen, dat van der Lubbe na overhandiging
van den brief gezegd heeft: „Ik wil den ver
dediger Stomps niet hebben".
President dr. Buenger onderbreekt dan den
gang varf het proces door een pauze van 20
minuten om aan mr. Stomps gelegenheid tot
een onderhoud met den beklaagde te geven.
De pauze heeft zich tot ongeveer een uur
uitgedijd.
Na hervatting van het proces deelt president
Buenger mede, dat van morgen af in de zaal
een luidspreker zal worden aangebracht, ten
einde het verhandelde voor de pers verstaan
baar te maken.
Daarna worden allereerst de brieven, die op
de verdedigerskwestie betrekking hebben, voor
gelezen.
Gevangenisdirecteur Dietze, die als getuige
gehoord wordt, legt den brief der familie van
van der Lubbe aan het gerecht voor en deelt
mede, dat hij hem zooeven van de tafel in
de cel van den beklaagde heeft genomen.
In öezen brief wordt o.a. gezegd:
De familie heeft in onderhandeling met mr.
Pauwels gestaan, om je te laten verdedigen.
Zij heeft echter thans haar volle vertrouwen
aan mr. Stomps gegeven. In de krant stond,
dat je iedere verdediger afwijst, maar we vei*-
zoeken je dringend Stomps als verdediger aan
te nemen. Hij staat niet in dienst van een po
litieke part'ij en zal je b^angen zoo verdedi
gen als je het zelf wenscht.
Ik schrijf dit in naam van de geheele familie,
die je hartelijk groet".
De brief is onderteekend „Simon".
Senaatspresident Dr. BUENGER: „Het geval
kan hiermede als opgehelderd beschouwd wor
den. Ik vraag nu beklaagde van der Lubbe:
Heeft u zoo juist met den heer Stomps ge
sproken?"
VAN DER LUBBE schuldt het hoofd, waarop
advocaat dr. Seuffert, de officieele verdediger
van van der Lubbe verklaart: „Hij heeft met
hem gesproken".
De Oberreichsanwalt verzoekt, advocaat
Stomps zelfs als getuige te hooren. De senaat
willigt dit verzoek in.
Advocaat Stomps verklaart, dat het onder
houd heeft plaats gehad.
De officieele verdediger, aldus mr. S., heeft
mij gelegneheid gegeven, alleen met v. d. Lubbe
te spreken, dus slechts*in tegenwoordigheid
van den tolk.
Ik heb op verschillende wijzen geprobeerd,
eenige woorden uit hem te krijgen. Hij heeft
absoluut geweigerd, mij een antwoord te ge
ven.
Op den vraag van den verdediger van
Torgler, advocaat dr. Sack, bevestigt advocaat
Stomps, dat door alle vrienden en bekenden
van beklaagde van der Lubbe beslist bestreden
wordt, dat deze homosexueel aangelegd, zou
zijn.
Advocaat dr. Sack: Deze vaststelling is hier
om van belang, wijl in het zoogenaamde bruin
boek in den beginne de zin staat:
„Ik heb ex half jaar met van der Lubbe sa
mengewoond". De verdere opheldering gevende
voortzetting echter: „En ik kan zeggen, dat hij
niet homosexueel is" is in het bruinboek weg
gevallen. Welke conclusies uit deze weglating
getrokken moeten worden, is te begrijpen.
Oberreichsanwalt dr. Werner leest hierop
een van Oberleutnant P. Schulz ontvangen brief
voor, waarin de schrijver de in de „Welt
bühne" gelanceerde bewering afwijst, dat hij
aan de brandstichting in den rijksdag schuldig
is.
Oberleutnant Schulz wijst erop, dat hij ten
tijde van den rijksdagbrand zich in Tutzig aan
het Starnbergermeer in geneeskundige behan
deling heeft bevonden wegens een nierziekte.
Op een vraag van den voorzitter verklaart
deskundige prof. dr. Bonnhoefer, dat hij be
klaagde van pyromanie geen sprake is. Hij is
dus niet geestesziek in dien zin, dat hij een
onweerstaanbaren drang gevoelt cm brand te
stichten.
De voorziter verklaart het voor noodzakelijk,
thans de kwestie te onderzoeken, of van der
Lubbe streeft naar een omverwerping der te
genwoordige Duitsche constitutie door geweld
en naar een staatsinrichting volgens sovjet-
Russisch voorbeeld.
Oberreichsamwalt" dr. Werner leest daarop
een aantal brieven voor, geschreven door vrien
den van beklaagde.
In een brief heet het o.a. „Beste kameraad,
doel van dezen brief is je namens het inter
nationale proletariaat dat het niet met je op
vattingen eens is, broederlijke groeten over
te brengen. Je gedrag bij het plegen van de
daad heeft aanleiding gegeven tot ernstig na
denken en tot discussies in ieder deel der be
weging".
Opgegeven door van der Graaf Co.
(afd. Handelsinformaties).
UITGESPROKEN.
DORDRECHT, 20 September J. Dubbeldam,
koopman, Vrieseweg 16. Rechtercomm. Mr. v.
Aken. Cur. Mr. W. J. de Langen.
SLIEDRECHT, 20 September. E. J. Caquelein,
winkelier in heerenmodeartikelen. Rechtercomm.
Mr. M. v. Aken. Cur. Mr. W. J. de Langen, Dor
drecht.
Rotterdam, 22 September. Door het ge
meentebestuur werd heden aanbesteed de leve
ring van 4.000.000 le soort waalstraatkiinkers
voor rijwegen.
Laagste inschrijver voor de geheele partij N
Nanning te Zeist voor 71.800, 78.000 of 88.000.
Voor een vierde deel van de partij was laagste
inschrijver fa. de Jong, te Lekkerkerk voor
17.700.
AMSTERDAM, 22 September. Aardappelprij
zen: Zeeuwsche bccite 3.353.60, id. blauwe
3.35—3.60, id. eigenheimers 2.70—2.90, biauwe
eigenheimers 2.303, Flakkeesche elgenheimeis
2.802.S0, duinzandaardapppelen 3.854.20.
alles per H.L. Aanvoer 940 H.L.
ROTTERDAM, 22 September. (Coöp. Tuin
bouwveiling Rotterdam en Omstreken, G.A.De
prijzen waren: tomaten A 12, B 1.101.90,
C 11.70, CC 1. Aanvoer 54.004 pond.
UTRECHT. 21 September. (Groenten- en Vruch-
tenveiliog „Utrecht en omstreken".) De prijzen
waren: appels: sterappels 17—26, transparant
de er. 17—20, maageperen 10—11, triumph de
vienne 2232, Williams 1028, beurre hardv
2336, louise bonne 1837, conference 1217,
legipont 1225, alles per 100 leg.,
Gewone fruitveiling: appels: bloeme 212.
graham jubilee 314, gravensteeiners 515, Gro-
ningsche kroon 5—14, fransche schijvers 413,
lemoenappels 4—12, pippeling 29,, princess no
ble 1422, pieterselie appels 6—12, present, v.
engeland 7—12, sterappel3 416, transparant de
croncels 1020, peren bergamotten 15, beurra
durandeau 422, clairgeau 313, hardy 7—27,
lebrun 11—18, da merode 613, gieser wildeman
310, harmsperen 3-9, legipont 1018, louise
bonne 1745, maagdeperen 210, soldat laboureur
815, souvenir du congres 13—18, sysjesperen
31, williams 719.
UTRECHT, 22 September. (Kaas.) Aangevoerd
75 wagens, wegende 26.300 kg. Prys le soort met
ryksmerk 20—22, 2e soort 16—19, zwaardere
tot 24, zender rijksmerk per 50 kg. Hande
matig.
ROTTERDAM, 22 September. Heden kwamen
aan de visehmarkt alhier 9 motorkustvaartuigen
en werden van IJmuiden, Nieuwediep, Sclieve-
ningen en elders 260 manden en kisten versche
en 70 kistjes gerookte visch aangevoerd. De prij
zen waren gr. tong 6070, mid. id. 30—38,
kl. id. 12—18,' tarbot 10—22, griet 12—18, haan
tjes 8—20, pieterman 1015, mid. schol 1222
kl. id. 310, schar 3—5. kabeljauw 8—12,
mid. schelvisch 715, kl. id. 35, gul 46,
makreel 12—15, garnalen 2—2.50, levende paling
36, gerookte paling 4—5, gestoomde makreel
1—1.50, harde bokking 5070 ct per mand, lev.
kreeft 1—1.50 per stuk.
SCHEVENINGEN, 21 September. Binnen van
de haringvisschery de SCH 261 met 31 last ha
ring. Gisteren deed de volle haring Noord 11,
Zuid 11.10—11.20, maatjesharing Noord 12J0,
Zuid 13.60, yleharing 6.60—7.50 per kantje.
Aan de visehhal waren de motorkotters SCH
96 met 431, SCH 12 met 321 en 19 schokkers
met 1410 besomming aan versche visch. Prij
zen: tarbot 4075, griet 3565, tong 60120 ct.
per kgj; groote schol 13.9018.20, middel schol
9.20—13.90. kleine schol 4.70—9.20, schar 1.50
—2.10 per mand van 33 kg.
VLAARDINGEN. 22 September. Blnner van
de haringvisscheryGDY 61 met 31 last. Heuen
werd betaald voor: volle haring (Noord) 11.50
11.60, yie haring (Noord) 6.70—6.90, volle ha
ring (Zuid) 1.1.70—12.10, maatjesharing (Zuid)
f 12.50—12.90, yie haring (Zuid) 7.90—8. steur-
haring ongekeurd 8.80—9, zoutevisch styve koon
naar grootte en kwaliteit 18,1029.80, heeie fi
let 20.50—21.10, halve filet 11.30—11.40, aiies
per kantje.
ROTTERDAM, 22 September 1933
Bovenr(jn.
Waterstand wassend, matife vraag.
Matige ruimte. Stemming vast.
Voor ruwe producten naar Mannheim betaalde
men ƒ11.05 per last met 150 tons per .dag te
lossen, basis 2 meter afladen.
Beneden ryn.
Waterstand wassend, tamelijke vraag.
Matige ruimte. Stemming vast.
Ertsvrachten naar de Ruhrhavens met 4 los-
dagen 60 ct, 8 losdagen 70 ct per last.
Sleeploon volgens het 20 ets. tarief.
Ertsvracht naar Horl 60 en 70 cents.
ROTTERDAM aangekomen:
21 September namiddag:
2.10 PLUTO (Nept.), Wambersie Zoon, Setu-
bal, Maashaven Nz., stukg.2.30 DRITTURA
m., P. Fauchey, Londen, 2e Kat.drh. D, ledig; 3.15
MATSUMOTO MARU, Phs. v. Ommeren, En uien,
Lekhaven Wz., stukg,: 4.15 MEREL, Ver. Agent.
Mij., Londen, 2e Kat.drh. C stukg.5.— POEL-
DIEP, H. v. Krieken Co., Lynn, IJselkade,
stukg.; 6.— NIEUWLAND, Seheepv.- en Steenk.
My., Grangemouth, Merwehaven, stukg 6.40
HENP.Y STANLEY, P. A. v. Es Co., Hamburg,
Parkhaven, stukg.7.15 WESTLAND m„ Gebrs.
den Hartigh, Londen, n. Gorinchem, ledig; 8.25
BOREE, N. V. Anker Kolen Mij,, Immingham,
Maashaven Nz,, kolen,
NIEUWE WATERWEG aangekomen
21 September namiddag:
9.30 ROSE, Stettin; 10.50 BERNISSE, Ham
burg; 11.5 ELIN, Stettin; 11.30 CERES (Nept.),
Danzig; 11.45 ROBERTA, m.b., Elbing;
vertrokken
21 September namiddag:
4.20 AMSTERDAM, t., Constantza; 5.40 AR-
DENN1A, Gothenburg; ALSTERN, Blyth; 6.15
MARABOE, Waterford; 6.35 DESDEMONA, Ham
burg; 6.45 LUCY, Leningrad; 8.10 BATAVIER II
Londen; 9.10 OUD BEIJERLAND, m., Londen.
9.30 SHE.RINGHAM, Harwich; 9.35 MIES
m.h., Toughall.
Wind O., flauwe koelte, kalme zee, bewolkt.
SCHIEDAM aang. 21 September: HALLE,
Hamburg, Wambersie Zn.TAIWAN, Ham
burg, Cornelder.
VONDELINGENPLAAT aang, 21 Sept. CO-
LYTTO, Hamburg, bunkert.
IJMUIDEN aang. 21 September: HONTE-
STROOM, Londen, stukg.; VIRGO, Londen, bun
kert; SKOGER, Skiensfjord voor Ij muiden, ys;
RYE, Goole, stukg.; VECHTSTROOM, Huil,
stukg.MEROPE, Hamburg, stukg.CYRIL.
Archangel, hout; REGGESTROOM, Hamburg,
stukg.
vertr. 21 September: FLANDRIA (Zw.), Rot
terdam; ANNIE, m.b., Exmouth; CAPACITAK,
RotterdamESTHER MARIA, ArchangelADA-
LIA, Brazilië; HASSELBURG, Immingham,
SARITA, t„ Lynn; NEREUS (Nept.), Neustadt;
BORGILA, Immingham; TELAMON, Porto
RicoAMAZONE, GdyniaSTELLA, Rotterdam
OUSEL, Liverpool; VIRGO, Keml.
Wind N.O., bewolkt, flauwe koelte, kalme zee.
VLISSINGEN aang. 21 September: ORANJE
NASSAU, Harwich;
vertr. 21 September: PRINSES JULIANA,
Harwich: DAGLAND, t., Curasao, CONSTAN-
TIA, Halifax
gep. naar Antwerpen: NANSENVILLE, Rot
terdam; KARI, Zeebrugge; ALT, Goole; ATLAN
TIC, m„ Londen; SBCUNDA, m., id.; KILVEY,
id.; HIRONDELLE, id.; ACHILLES (Nept.),
LissabonMERCATOR (opleidingsschip), Gdy
nia; JOLLY ANGELA, Shorehab; STRABON,
La Plata; ADALIA, Amsterdam;
gep. naar Brussel: ETON, Londen; QUEEN-
WORTH, Newcastle;
gep. naar Gent: HERO, Londen; FORD FIS
HER, Llaneliy
gep. van Antwerpen: BRIIM (verb.), Danzig:
CHARKOW, Casablanca; HINDENBURG, Pht-
lippeville; HINRY, m„ Shoreham; PHILIPS-
WISSELKOERSEN.
AMSTERDAM 22 Sept. 21 Sept
Londen per
Berlijn p.100 Mk.
Parijs p. 10) frs.
Bruss. p.lOObelg,
Zwits. p. 100 frs.
Weenen p.lOOsch
Kopenh. p.lOOkr.
Stockh. p.100 kr.
Oslo per 100 kr.
New-York per
'7.67
59.15%
9.70%
34.57
48.01%
34)30
39.60
38.55
1.60%
7.70
59.15
9.70 H
?4.57%
48.01
34)45
39.10
38.75
1.61%
20 Sept.
7.68
59.18
9.70%
34.56
48.03
34)35
39.65
38.60
1.58%
par
12
59
9
34
48
35
66
66
66
2
teit
.10?
.264
.74"
.59
.67
LAND, Blvth; CITY OF ANTWERP, Amster
dam; ALDEBARAN, m„ Londen; POOLSTER,
m., id.; SAPPHO, Bristol; ROALD JARL, Pore
Talbot; BERNHARD BLUMENFELD, Gdynia:
CHIOS, Levant;
gep. van Terneuzen: GARNES, Haugesund.
ZAANDAM aang. 20 Sept. VELTA, Riga via
Amst„ restant lading hout, Gebr. v. Uden; 21 Sept
STELLA, Abü, gez. hout, Sydnes; HOOP OP
ZEGEN, Amst., om te laden, Abeca.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
LOCHMONAR Vancouver n. Rott. 19 v. Olympia
HOLLAND—WEST-AFRIKA LIJN.
REGGESTROOM 21 van Hamburg te Amsterdam.
KON, NEDERL. STOOMBOOT MIJ.
MEROPE 21 van Hamburg te Amsterdam.
TELAMON 21 van Amsterdam te Porto Rico.
AMAZONE 21 van Amsterdam naar Gdynia.
STELLA 21 van Amsterdam naar Rotterdam.
KON. HOLLANDSCHE LLOYD.
FLANDRIA (uitreis) 21 v. Pernambuco.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
INDRAPOERA (uitreis) 21 (2.45 n.m.) te South
ampton.
KOTA TJANDI 21 v. Hamburg te Bremen.
DEMPO Batavia n. Rotterdam 21 te Gibraltar
vertr. 22 (8 v.m.)
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
MARNIX V. ST. ALD. (uitreis) 21 te Batavia.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
LAERTES Amst n. Batavia*p. 20 Dungeness.
POLYPHEMUS Batavia, n. Amst. 20 te Mar
seille.
AENEAS Japan n. Rott. 21 v. Aden.
CALCHAS Japan n. Rott. 20 v. Colombo.
ANNA mb., 20 v. Delfzyi te Bremen.
ARCONA mb., 17 v. Amst. te Rostock.
ALF1ERI, Rottm. n. Venetië p. 19 Gibraltar.
ASKANIA Rottm. n. Ibrail p. 19 Stamboel.
ANGELINA LAURO 20 v. Rottm. te Zeebrugge.
ASK 17 v. Amstm. te Hernosand.
BATAVIA 19 v. Rotterdam te Oslo.
CHIRRIPO 19 v Rott. te Havre.
CITY OF HONGKONG, Rottm. n. Mauritius 19
v. Lor Marques.
CLUNEPARK 21 v. Rott. te Port Natal.
EGER1A 20 v. Rott. te Gdingen.
EMBLA 19 v. Amstm. te Stockholm.
FORTUNA, mb., 20 v. Honsweert te Baesrode.
FRATERNITé 2, 20 v. Ma is bracht te Zeebrugge.
FULDA Rottm. n. Japan 21 te Port Said.
KRETA 20 v. Amstm. te Hamburg.
LKPANTO Kherson n. Falmouth 18 te Bona.
LIGHTBURNE, Amstm. n. Port Arthur 20 (12.19
n.m.) 11 mijl O. v. Niton.
MARGRIETHA Rott. n. Exeter p. 19 Dover.
MONICA Rott. n. Par ij 3 20 te Rouaan.
MELMORE HEAD, Rottm. n. Grangemouth 19
(1.29 n.m.) 120 mijl Z. v. Cullercoats.
PALLAS (Nept.) 20 v. Rott. te Koningsbergen.
PYLADES 20 v. Rott. te Stettin.
REGIS Rott. n Dublin p. 20 Dungeness
SAN FRANCISCO 20 v Rott. te Bremen.
SKARAEORG 19 v. Rottm. te Gefle.
SCHJFLAND 21 v. Danzig te Kopenhagen.
ST. PHILIPSLAND 21 v. Antwerpen n. Blyth.
TUNGSHA Rott. n. Japan 20 van Suez.
WASABORG 19 v. Rottm. te Helsingborg.
ALBION. Londen, 21 September. Het Ned.
motorschip Albion is op de Theems met de West-
minsterbrug in aanvaring geweest. Het schip
bleef onbeschadigd.
MARQUARDT PETERSEN, K i e 1 18 Sept. Het
Duitsche s. „Marquardt Petersen", van Rotter
dam naar Helsingfors met een lading cokes, is in
't Kaiser Wilhelm Kanaal in lichte aanvaring ge
weest. met den Duitschen trawler „Rastede".
Beide schepen bekwamen lichte schade en heb
ben de reis voortgezet.
CITY OF BATAVIA. Singapore. 20 Sept.
Het Sng, s. „City of Batavia" (meer gemeld)
heeft vanmorgen het dok verlaten en zal nog
heden de reis naar Rotterdam voortzetten. Een
certificaat van zeewaardigheid is reeds afge
geven.
DE NIEUWE BELGISCHE MOTORKANAAL
BOOT.
Nader vernemen we nog, dat de voor het
Belgische Gouvernement te Hoboken van stapel
geioopen motorkanaalboot Prince Baudouin, be
stemd voor het traject OstendeDover, een water
verplaatsing heeft van 2800 tohs. Het schip zal
worden voortbewogen door twee Sulzer-Diesel-
motoren, elk ter sterkte van 8500 P. K„ welke
een snelheid ontwikkeien van byna 24 knoop per
uur. Na afgebouwd te zyn, zal het dan ook onge
twijfeld het snelste motorschip ter wereld zyn.
Het met vijf dekken uitgeruste motorschip zal
ongeveer 1250 passagiers kunnen vervoeren.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
NIEUWE WATERWEG vertrokken
22 September namiddag
2.35 ELLEN LARSEN, Las PalmasCOLYTTO,
Port Talbot.
STOOMVAARTLIJNEN.
TALISSE, Batavia n. Amsterdam 22 van Suez.
AGAMEMNON 22 Sept. van Izmir naar Sitia.
SATURNUS 21 Sept. van Rotterdam te Lissabon.
EUTERPE. Amst. n. Kopenhagen p. 21 Holtenau.
BERENICE 22 van Amsterdam te Hamburg.
ULYSSES, Bourgas n. Amst. p. 22 (12 midd.)
Dungeness.
CERES, Tanger naar Algiers p. 21 Gibraltar.
NEREUS 22 Sept. van Kopenhagen te Aarhuus.
AJAX 22 September van Alicante te Barcelona.
IRIS 21 Sept. van Gothenburg naar Amsterdam.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
ALEIREO, Tyne n. Archangel p. 21 Honnings-
vaag.
YILDUM 21 van Schiedam te Archangel.
YSELHAVEN 21 van Montevideo n. Antwerpen.
ADELAAR, m, 21 van Antw. naar Londen.
AZTEC 16 van Pto Barrios n. Bremerhaven.
CHAGRES 26 van Pto Cortes te Bremerhaven
verwacht.
ADOLPH WOERMANN, Rott. n. Beira 20 van
Dar-es-Saiaam.
AUGUST SCHULTZE 20 v. Tanger n. Larache.
AMSEL 20 van Constantza n. Bourgas.
AVOLA 20 van Hamburg te Canea.
BENDIGO, Brisbane n. Londen 20 van Colombo.
BERENGAR 21 xan Bremen naar PhiladeiphiT.
CITY OF AUCKLAND 20 van Port Louis (Maur.)
te Rangoon.
CITY OF LEICESTER 19 van Mormugoa te
Alleppey.
CITY OF SYDNEY, Calc. n. Ldn. 20 te Madras
CAP ARCONA, La Plata n. Hamb. 20 v. Mon
tevideo.
CASTOR, m.b., 20 Sept. van Fur te Brlghtlingsea.
DRENTE, m.b., 19 van Ipswich naar Londen.
DRIE GEBROEDERS 14 v. Landsltrona te Lubeclt
MATIANA, Beira n. Londen 22 v. Dar-es-Saiaam.
MELMORE HEAD 20 v. Rott. te Grangemouth.
MELROSE ABBEY 21 van Rotterdam te Hull.
M1DSLAND 21 van Rotterdam op Tyne.
MASCOTTE, m.b., 20 van Antwerpen te Londen.
NAUTILUS (It.) 20 van Rotterdam te Genua.
VERWACHT TE ROTTERDAM.
DEUCALION van Japan 20 Sept. van Singapore.
BRITISH PRESTIGE, t„ v. Abadan 22 v. Pt Said.
KINSHU MARU van Dairen 18 te Gibraltar.
THEMISTO v. Quebec 22 (12 midd.) 450 myi
West van Scilly.
JONGE ELISABETH 17 September to Valencia.
STEINMANN 22 September (v.m.) van Swansea.
BOCHUM van Japan 21 Sept. van Hongkong.
KOURSK van Odessa 24 September verwacht.
FRIELINGHAUS 22 Sept. (10 v.m.) van Lulea,
EUROS 18 September van Moermansk.
GEMENGDE BERICHTEN.
LENA'lUCKENBACIT. Po-rt Eads, 21 Sept.
Het Amerikaansehe s. Lena Luckenbach is in
komende in de Zuideiyke doorvaart aan den
grond geioopen. Hulp is ter plaatsê.
PORTHCAWL, Yarmouth (Nor) 21 Sept.
Het meer gemelde Eng. s. Portheawl is op het
Caister Patch, ter hoogte van de White acre
Farm op 2 kabellengten uit de kust aan den grond
gezet. Het .wordt nu vol water gepompt. Er waait
een sterke wind uit het Oosten.
VALCERUSA. Montreal, 20 September. Het
Ital. s. Valcerusa (meer gemeld) heeft 16 voet
water in ruim no. 4, zoodat het noodig zal zyn
ongeveer 200 tons lading te lossen om het schj»
op zyn ligplaats te krygen.
