GENEVE WACHT OP DUITSCHLANDS
ANTWOORD.
VELDSLAG TE HAVANA
EERT DEN BOER.
DINSDAG 3 OCTOBER 1933
JNTUSSCHEN PLEIDOOIEN VOOR HET VOORTBESTAAN
VAN DEN VOLKENBOND
EQNCOUR AAN HET WOORD.
„De ontwapeningsconferentie zal voor
de geheele politieke orienteering
van Europa en de wereld van
beslissende beteekenis
zijn".
WAARDEERING VOOR NEDERLANDS
INITIATIEF.
HET GROOTE VRAAGTEEKEN.
Wat zal Duitschland antwoorden op de
voorgestelde ontwapeningsregeling?
DALENDE WERKLOOSHEID.
Toeneming van den wereldhandel.
TEEDERE ZORG VOOR SPAANSCHE
SOLDATEN.
ZEEONDERZOEK PER DUIKBOOT.
Exploratieplannen van Simon Lake.
AARDBEVING IN CALIFORNIE.
DREIGENDE UITSLUITING TE
DUINKERKEN.
PLEIZIERBOOT OMGESLAGEN.
REGEERINGSTROEPEN SLAAGS
MET DE OFFICIEREN VAN
HOTEL NACIONAL.
AMERIKAANS CHE TROEPEN
PARAAT.
HET GRAN CHACO-CONFLICT.
A. B. C.-staten weigeren bemiddeling.
DE TOESTAND VAN HERRIOT.
Het a.s. rad.soc. congres.
MIJNONGELUK IN JAPAN.
VON HABICHT'S PLANNEN IN
OOSTENRIJK.
NOODLOTTIGE DORST VAN ZIJN
KOERIER.
DE OVERSTROOMINGEN IN
FRANKRIJK.
Voor millioenen schade.
DE ZEPPELIN-VLUCHT NAAR
NEW-YORK.
MOERASKOORTS IN CHINA.
50.000 slachtoffers.
TSJ ECHO-SLOWAKIJ E'S MAAT-
REGELEN TEGEN DE NAZIS.
GELUKKIGE FAMILIE IN HONGARIJE
EEN RUSSISCHE VLIEGER.
DESERTEUR.
HET DUITSCHE OOGSTDANK-
FEEST 1933.
HINDENBURG ZES EN TACHTIG.
TWEEDE PARIJSCHE BETOOGING
TEGEN V. D. LUBBE-PROCES.
GERMANJE'S RASCULTUS.
„Nationaal fanatisme, dat niet meer
menschelijk is",
JAPAN EN RUSLAND.
Japansch verweer tegen Moskou.
PLANNEN EN EIS CHEN IN
JAPAN.
De wenschen van Japans grootste
politieke partij.
VERKEERSONGELUKKEN.
Auto door trein gegrepen.
Botsing tusschen locomotief
en motorwagen,
Auto in S. A.-colonne.
Tramongeluk in Spanje.
h
GENèVE, 2 October (VAN ONZEN CORRES-
PONDEN) De algemeene beschouwingen der
veertiende volkenbondsvergadering zijn van
avond beëindigd nadat nog 4 sprekers, name
lijk de Madariaga, de Vasconcellos, Paul Bon
cour en de Perzische minister-president het
woord hebben gevoerd.
In het geheel hebben dus zestien sprekers aan
de algemeene beschouwingen deelgenomen.
Opmerkelijk is, dat al deze sprekers, die tot
de werelddeelen Europa, Azië en Amerika be
lmoren, den nadruk hebben gelegd op de nood
zakelijkheid, aan de instelling van den vol
kenbond vast te houden, ondanks alle teleur
stelling, dat van de bijeenkomsten van Genève
niet een grootere invloed op het wereldgebeu
ren uitgaat. Het bestaan van den volkenbond
maakt althans nog internationale samenwerking
op verschillende gebieden van het internatio
nale leven gemakkelijk en doet de hoop op
succesvolle internationale samenwerking ook
op politiek terrein voortleven.
Vooral Paul Boncour en Madariaga hebben
vandaag deze gedachte weder vol overtuiging
ontwikkeld.
De Madariaga verklaarde dat men niet kan
zeggen, dat de volkenbond niet in zijn taak
geslaagd is, want in waarheid hebben de re
geeringen nog geen proef met den volkenbond
genomen.
Paul Boncour zeide, niet aan de algemeene
besprekingen te willen hebben deelnemen, daar
zijn aandacht geheel en al door de ontwape
ningsbesprekingen in beslag genomen wordt,
Na de verschillende redevoeringen van de ge
delegeerden der kleinere staten, wilde Bon
cour echter toch onomwonden verklaren, dat
alle staten, die aan den volkenbond vasthouden,
daarbij steeds op den volledigen steun van
Frankrijk zullen kunnen rekenen.
Paul Boncour bracht in dit verband ook hul
de aan het Nederlandsche voorstel, dat minister
de Graeff had ingediend wiens edelmoedig ini
tiatief de volle sympathie vap de Fransche re
geering heeft.
Frankrijk staat thans, evenals in alle voor
gaande jaren onwrikbaar op den bodem van
den volkenbond. Opmerkelijk is, dat Boncour
zich van ieder agressief woord, direct aan het
adres van Duitschland heeft onthouden al
maakte hij hier en daar natuurlijk wel een
toespeling op de toestanden in Duitschland en
op de gevaren, die daarin voor den internatio
nalen vrede zouden kunnen liggen, doch zijn
rede was toch heel wat zachtaardiger in dit
opzicht, dan men een paar weken geleden nog
van den Franschen minister had verwacht.
Dit bevestigt dat de Fransche regeering de
hoop niet heeft opgegeven, met Duitschland
tot een compromis over het ontwapeningsvraag-
stuk te komen.
Zooals Boncour zeide, zal het verloop der
ontwapeningsconferentie, die hij in geen geval
zou willen zien uitgesteld, voor de geheele po
litieke oriënteering van Europa en de wereld
van beslissende beteekenis zijn.
Bij den aanvang der volkenbondsvergadering
werd besloten, overeenkomstig het voorstel der
agenda-commissie, de Nederlandsche resolutie
over de Duitsche vluchtelingen nog op de
agenda van deze volkenbondsvergadering te
plaatsen en haar naar de tweede, de commissie
voor de economische en financieele vraagstuk
ken, te verwijzen.
Uit het rapport der agenda-commissie bleek,
dat het voorstel bij meerderheid van stemmen
aangenomen was en dat één van de zeven leden
twijfel had geuit over de bevoegdheid van den
volkenbond om dit onderwerp te behandelen
en over de wenschelijkheïd, om dergelijke
kwesties voor de volkenbondsvergadering te
brengen.
Daar de Duitsche jurist, dr. Gous, lid van de
agenda-commissie is, ligt het vermoeden voor
de hand, dat hij het geweest is, die dezen twij
fel heeft uitgesproken.
De volkenbondsvergadering aanvaardde zon
der eenige discussie of stemming het vorstel
van de agenda-oommissie. De Duitsche ver
tegenwoordiger von Keiler verklaarde, alleen,
zich van stemming te onthouden.
De tweede commissie is tevens uitgenoodigd,
in overleg te treden met de vierde, de budge-
taire commissie, ten aanzien van de kosten, die
de ('eventueele aanneming van het Nederland
sche voorstel zou veroorzaken.
Naar ik verneem zijn er vandaeg eenige ju
ridische moeilijkheden gerezen met betrekking
tot den preciesen tekst van de Nederlandsche
resolutie, daar deze slechts betrekking zal heb
ben op die vluchtelingen, die Duitsche staats
burgers zijn en verschillende gedelegeerden
erop wezen, dat deze omschrijving te beperkt
is, aangezien ook vele personen uit Duitsch
land zijn uitgeweken, die niet meer geacht
kunnen worden tot de Duitsche staatsburgers
te behooren. Daarom wordt thans tusschen de
Nederlandsche delegatie en eenge andere over
leg gepleegd over een eventueele wijziging van
deze woorden der resolutie.
LONDEN, 2 October (V.D.) Naar verluidt, is
de Britsche minister van buitenlandsche zaken,
die te Londen is teruggekeerd, voornemens,
minister-president Mac Donald zoo spoedig
mogelijk in te lichten over den stand der ont
wapeningsonderhandelingen en dan het kabi-
binet, dat waarschijnlijk Woensdag a.s. bijeen
komt, mededeelingen over dén toestand te doen.
Belangrijke beslissingen zijn waarschijnlijk
te Londen niet te verwachten, zoolang het
Duitsche standpunt ten aanzien van de te
Genève gedane voorstellen nog niet bekend is.
De diplomatieke medewerker van de „Daily
Telegraph" hoopt, dat de Duitsche tegenvoor
stellen een grondslag voor verdere besprekin
gen zullen zijn. Het Engelsche voorstel tot om
vorming van 'het honderdduizend man tellende
Duitsche beroepsleger in een tweehonderdui-
zend man tellend militieleger sluit o.a. ook
de uitbreiding van het Duitsche oorlogsmate
riaal en de verdubbeling van den tot nog toe
aan Duitschland toegestanenen wapenvoor-
raad in.
Bovendien heeft Engeland reeds in Maart in
principe goedgekeurd, dat Duitschland eenige
•oorten wapens, die het zich tot nog toe niet
mocht aanschaffen, voornamelijk eenige tanks
tn zwaar geschut, zouden worden toegestaan.
Duitschland eischt echter bovendien nog ver
kenningsvliegtuigen en luchtafweergeschut.
De voornaamste moeilijkheid is echter de
vraag, of Duitschland bereid is, genoegen te
nemen met een proeftijd van vier jaar, geduren
de welke het controle-systeem weliswaar reeds
van kracht zal worden, doch de aan Duitsch
land toegestane concessies nog niet in werking
zullen zijn getreden.
Waarschijnlijk zal Duitschland zich hiertoe
slechts bereid verklaren, wanneer overeen
komstig het Italiaansche bemiddingsvoorstel,
de proeftijd aanzienlijk verkort wordt.
GENèVE, 2 October (W.B.) In de politieke
commissie der volkenbondsvergadering is van
daag bij de bespreking van de mandatenkwes-
tie ook het probleem der Joodsche emigratie
naar Palestina ter sprake gebracht.
Uit de verklaringen der verschillende gede
legeerden bleek, dat een aantal landen op het
oogenblik sterk erbij geïnteresseerd is, hun
Joodsch bevolkingsoverschot emigratie naar
Palestina mogelijk te maken.
GENèVE, 2 October (V.D.) De tweede com
missie beraadslaagde hedenmorgen over het
door den Estlandschen vertegenwoordiger
Schmitt uitgebrachte rapport aan de volken
bondsassemblee, waarin geconstateerd wordt,
dat de economische stand in verschillende lan
den sedert eenige maanden verbetering ver
toont en dat de werkloosheid dalende is. Ver
heugende symptomen van verbetering zijn ook
in de Vereenigde Staten te bespeuren.
De statistische gegevens uit de verschillende
landen toonen aan, dat in de maanden Augus
tus en Sept. de reeds in het eerste halfjaar
ingetreden verbetering voortduurt.
Vergeleken met 1932 wordt een verminde
ring der werkloosheid vastgesteld in Austra
lië, België, Canada, Denemarken, Duitschland,
Frankrijk, Engeland, Ierland, Italië, Portugal
en Roemenië.
De werkloosheid in Oostenrijk, Bulgarije,
Tsjecho-Slowakije en Zuid-Slavië is vergele
ken met het vorig jaar, toegenomen.
De cijfers voor Nederland, Zwitserland en
Zweden geven weinig verandering te zien.
Dat inderdaad in de wereldeconomie eenige
verbetering is ingetreden, blijkt voorts nog
uit de mededeelingen van den directeur der
financieele afdeeling van den volkenbond, die,
naar Wolff meldt, in de economische commissie
der volkenbondsvergadering rapporteerde, dat
de toename van de industrieele productie ver
geleken met het vorige jaar in de Vereenigde
Staten zeventig in Frankrijk twee-en-twintig,
in Duitschland achttien, in Canada elf en in
Japan acht procent bedraagt.
Voor de eerste maal sedert het begin van de
crisis valt ook een toename van den wereld
handel waar te nemen en wel, vergeleken met
het voorjaar, van tien procent.
In de eerste commissie werd met belang
stelling kennis genomen van het rapport van
den bekenden Roemeenschen rechtsgeleerde,
prof. Pella, over de progressieve uniformee-
ring van het strafrecht en de samenwerking
tusschen de verschillende staten bij het voor
komen en de bestraffing van misdaden.
De meerderheid van de staten, aangesloten bij
den volkenbond, die reeds vroeger schriftelijk
geconsulteerd werden, sprak zich uit voor deel
neming van den volkenbond aan het werk voor
de uniformeering van het strafrecht.
Manoeuvres afgelast wegens
vochtig weer.
MADRID, 2 October. (R.O.) Op last van edn
nieuwen minister van oorlog senor Rocha, zijn
de manoeuvres van het Spaansche leger, die
mnenkort te Sogre zouden plaats hebben, af-
ge ast, daar de manschappen door het vochtige
weder gemakkelijk ziek zouden kunnen wor-
den, hetgeen volgens den minister moet worden
voorkomen.
De regimenten, die aan de manoeuvres moesten
ee nemen, zullen thans in hun kazernes en le
gerplaatsen oefeningen houden.
de vorige manoeuvres, die eveneens onder
weersomstandigheden werden ge-
fi, o 6n' Waf er onder de (manschappen een in-
fluenza-epidemie uitgebroken.
(<ronnect'cut) 2 October (R.O.)
Kapitein Simon Lake, de uitvinder van den
onderzeeer heeft aaneeknnrUoa
s^Kondigd, voornemens te
zijn binnen twee maanden met zijn nieuwe
M'iühtT6!? ..explorer" een onderzoe
kingstocht te ondernemen op den Atlantischen
Oceaan.
Hij zal eerst naar de Bahamas gaan, waar
ue onderzeeer zal duiken naar de maagdelijke
sponsbedden welke de gewone duikers niet
kunnen bereiken.
Vervolgens gaat de „Explorer" naar Vene
zuela om naar parelen te visschen
Daarna zullen kapitein Lake en zijn man
nen trachten, den schat te bergen van de
„Lusitania", die een waarde aan goud en zilver
bevat van 800.000 dollar. zllver
LOS ANGELES, 2 October (R.o.) Een hevige
aardbeving heeft gisterenochtend de stad doen
schudden en trillen. Duizenden menschen
vluchtten uit hun huizen.
De schok was tot in Santa Barbara waar
neembaar.
Er zijn geen menschenlevens te betreuren en
tot dusver wordt slechts geringe materieele
schade gemeld.
DUINKERKEN, 2 October (H.N.) De com
missie van* de werkgevers heeft aan de com
missie dèr vakvereenigingen een voorstel doen
toekomen, dat volgens de werkgevers als basis
voor de onderhandelingen zou kunnen dienen
Tevens is kennis gegeven, dat indien Donder
dagmiddag geen overeenkomst tot stand is ge
komen, Vrijdag de uitsluiting zal beginnen. De
regeering treft reeds maatregelen en heefl
reeds gendarmes naar Duinkerken gezonden
om de orde te handhaven.
TOKIO, 2 October. (R.O.) Tengevolge van
overbelasting en hooge zeeën is voor de kust
van Kumamoto een plezierboot gekapseisd.
Twee en twintig personen verdronken, meer
dan 100 worden vermist.
HAVANA, 2 October (R.O.) Hedenochtend
om zes uur is een hevig gevecht begonnen tus
schen de officieren, die in het Hotel Nacional
opgesloten zijn (de officieren, die de huidige
regeering niet erkennen) en de soldaten die
het hotel bewaken.
Spoedig kwam het ook in andere gedeelten
der stad tot straatgevechten.
Communistische agitatoren veroorzaakten ook
elders opnieuw wanordelijkheden en kondigden
een staking en andere maatregelen aan „als
represailles voor den „bloedigen Vrijdag".
Een volgend Reuter - telegram uit Havana
meldt, dat na bijna vier uur vechtens de be
legerde officieren nog steeds tegen hun aan
vallers stand hielden. De verliezen der soldaten
waren zwaar, die der officieren betrekkelijk
gering.
Amerikaansche marinetroepen bevinden zich
op kleine booten vlak bij de kust, gereed, zoo
noodig, te landen.
Havana is vol van de meest tegenstrijdige
geruchten. President San Martin zou vervan
gen zijn door kolonel Batista Hero, leider van
de jongste rebellie. Verscheidene soldatenkazer-
nes zouden zijn aangevallen. Rond het presi
dentieel paleis iiijn machinegeweren in stelling
gebracht.
Te Santiago in Cuba is de algemeene staking
reeds begonnen.
Volgens nadere berichten uit Havana heeft
de bloedige strijd om het hotel Nacional elf
uren geduurd.
HAVANA, 2 October (R.O.) Een twintigtal
officieren moeten zijn gedood. Er zijn talrijke
bressen geschoten in de muren van het hotel
en een granaat heeft er zelfs brand gesticht.
Rond het hotel hebben de granaatontploffingen
diepe kraters in den grond geslagen.
De operaties tegen de officieren staan onder
leiding van kolonel Batista.
Het is nog niet zeker, meldt het H.N.-bureau,
wie het vuur eigenlijk heeft geopend. Het ge
vecht begon, nadat een trap in het hotel door
een granaat getroffen werd.
Sommige officieren trachten uit het hotel te
ontsnappen door in burgerkleeding plaats te
nemen op vrachtauto's, die levensmiddelen aan
voerden. Aan de beschieting nam lichte artil
lerie deel. Vliegtuigen cirkelden boven het
hotel, terwijl de kanonneerboot „Patria" haar
kanonnen op het hotel gericht hield.
Er moet ook een Amerikaansch onderdaan
gedood zijn, en eveneens een Cubaansch bur
ger.
De spanning te Havana heeft haar hoogte
punt bereikt. Er heeft zich o.a. een organisatie
gevormd, die evenals de Amerikaansche Ku-
Klux-Klan de bevolking aanspoort, maatrege
len te treffen tegen het steeds driester optreden
van de negers.
NEW-YORK, 2 October (H.N.) De te Havana
om het leven gekomen Amerikaan moet de
directeur van een Amerikaansche maatschappij
Hedenmorgen om 10 uur is den officieren in
het hotel Nacional een ultimatum overhandigd.
HAVANA, 2 October. (R. O.) De strijd om het
„bolwerk" der voormalige officieren van de re
geering-De Cespedes heeft een buitengewoon
bloedig verloop gehad.
Toen de eerste stormloop werd afgeslagen, liet
de commandant der belegeraars het gebouw
door de artillerie onder vuur nemen. Het dak
vloog in vlammen; de muren werden op ver
scheiden plaatsen stuk geschoten.
De belegerde officieren, wier aantal' dooden
reeds twintig moet bedragen, zijn er in geslaagd,
den brand te blusschen.
De vrouwen der belegerden hebben zich tot
den Amerikaanschen gezant gewend met de be
de, in te grijpen en verder bloedvergieten te be
letten. Haar werd geantwoord, dat alleen pre
sident Roosevelt bevoegd was, zijn gezant tot
zulk een demarche te machtigen.
De strijd werd ten slotte voor een uur onder
broken, om de Amerikaansche en Britsche on
derdanen gelegenheid te geven, de gevaarlijke
zone te verlaten.
Na afloop van die korte pauze, werd het bom
bardement van het hotel „Nacional" hervat.
Eenige minuten later werd op het hotel een
witte vlag geheschen. Even te voren hadden
de officieren een boodschap gezonden, waarin
verklaard werd, dat zij zich niet zouden over
geven en dat men hun lijken onder de puinhoo-
pen van het hotel zou vinden.
Ondanks het hijschen van de witte vlag werd
daarop het bombardement, zij het minder in
tensief voortgezet.
De officieren capituleeren.
HAVANA, 2 October (R. O.). De officieren
in het hotel „Nacional" hebben gecapituleerd.
De soldaten stormden onder luide overwin-
ningskreten het hotel binnen en hebben de
verdedigers van het hotel ontwapend.
RIO DE JANEIRO, 1 October. (R.O.) Uit
goede bron wordt vernomen, dat de minister
van buitenlandsche zaken van Brazilië uit
naam van Argentinië, Brazilië, Chili, en Peru
aan den volkenbond telegrafisch heeft bericht,
dat bovenvermelde staten weigeren hun be
middeling aan te bieden in het conflict van den
Gran Chaco,
PARIJS, 2 October. (R.O.) Ofschoon Herriot
nog altijd bedlegerig is hoopt hij in staat te
zijn, het radicaal-socialistische congres te pre-
sideeren, dat van 5 tot 8 October te Vichy zal
worden gehouden.
Minister-president Daladier zal waarschijn
lijk den tweeden dag van het congres aan
komen om deel te nemen aan de debatten over
de buitenlandsche politiek.
Verwacht wordt, dat Daladier op de slot
zitting van het congres een verklaring zal af
leggen over^ Frankrijks positie ten opzichte
van de andere Europeesche landen en over de
hangende vraagstukken voor het economisch
herstel van Europa.
Tien mijnwerkers gedood.
JSf}0! °ct°ber- (V.D.) Uit Osaka wordt
gemeld, dat in de mijn Sibana tengevolge van
het plotseling uitstroomen van giftig gas tien
mijnwerkers werden gedood, terwijl er achtien
vergiftigd werden. In het begin van September
kwamen, in dezelfde mijn door een dergelijk
ongeval negen mijnwerkers om het leven.
BRUSSEL, 2 October. (R.O.) Exi-koning
Alfonso van Spanje is hier aangekomen en zal
naar de Ardennen vertrekken, waar hij eenigen
t^d zal vertoeven.
WEENEN, 2 October (R.O.) Door de onna
denkendheid van een nationaal-socialistischen
koerier is een aantal Oostenrijksche nationaal-
socialisten gearresteerd, terwijl een aanklacht
wegens hoogverraad is ingediend tegen een oud-
generaal en een journalist.
De nazi-koerier, belast met het overbrengen
van een aantal belangrijke documenten aan de
nazi-leiders in de grensstreek, ging onnaden-
dend een café binnen, waar zeer veel Heim-
wehr-leden bijeen zaten. Hij werd als nationaal-
socialist herkend en gearresteerd. Zijn docu
menten werden in beslag genomen.
Onder deze papieren bevond zich een plan
van Herr von Habicht, den uitgewezen nazi
leider voor Oostenrijk, om een inlichtingendienst
op te richten voor het verzamelen van mede
deelingen over de sterkte der politie en troe
pen aan de grens.
Als leider van dezen inlichtingendienst zou
de oud-majoor Hedny optreden; hij zou gehol
pen worden door een gepensioneerden gene
raal en een journalist.
'Met het organiseeren van het inlichtingen
bureau werd de N.S. brigade-leider Hans Glueck
belast, die reeds een lijst had opgesteld met
namen van nationaal-socialisten, die in staat
waren, deze inlichtingen te verstrekken.
NIMES, 1 October (R.O.) Een hevig onwe-
der is boven de stad losgebarsten en heeft de
vlakte van Nimes op verschillende plaatsen
onder water gezet. Door de overstrooming is
de weg naar Mont Peza afgesloten.
PARIJS, 2 October. (H.N.) De overstroomin
gen op verschillende plaatsen van Frankrijk
blijven aanhouden, daar de regens bijna onaf
gebroken voortduren.
Bij Montpellier is de toestand de laatste 24
uur verbeterd, daarentegen is thans het depar
tement Lozere geteisterd, waar een schade van
ettelijke millioenen is aangericht. Vooral in het
gebied van Mende is veel schade aangericht.
Verscheidene huizen zijn hier ingestort. Het
water reikt op verschillende plaatsen tot de
eerste verdieping van de huizen. De bewoners
waren echter tijdig in veiligheid gebracht.
Ook in de buurt van St. Etienne zijn groote
overstroomingen voorgekomen. Op de renbaan
staat het water een halve meter hoog.
Uit Albi wordt gemeld dat de Tame tot 5
meter boven normaal is gestegen. In het water
drijven allerlei voorwerpen, die door den vloed
zijn meegesleurd. Bijna alle laag gelegen hui
zen staan onder water.
Bij Moulens zijn tijdens een hevig onweer
verscheidene kelders in de stad ondergeloopen
Vele wegen staan blank.
Proeftocht voor een dienst New-York
SpanjeJava.
HAMBURG, 2 October (W.B.) Naar Hapag
mededeelt, zal het luchtschip „Graf Zeppelin"
een reis naar Noord- en Zuid-Amerika onder
nemen.
De reis begint, zooals bekend, met den ge
wonen tocht van Friedrichshafen via Rio de
Janeiro naar Pernambuco. Van daar wordt ver
der gevlogen naar Miami op Florida en ver
volgens naar Chicago, waar de wereldtentoon
stelling wordt gehouden.
Via New-York vliegt het luchtschip dan op
28 October naar Sevilla in Spanje.
Deze tocht kan tegelijkertijd worden be
schouwd als een soort proefvlucht tot voorbe
reiding van een luchtschipdienst tusschen New-
York, Spanje en Batavia op Java.
NANKING, 1 October. (R.O.) Een moeras
koorts-epidemie in het district Ping Kiang in
de provincie Honan zou 50.000 dooden hebben
geëischt. Het is moeilijk menschen te vinden,
die de lijken willen begraven en de missiona
rissen en zendelingen doen al het mogelijke
om een uitbreiding der verschrikkelijke ziekte
te voorkomen.
PRAAG, 2 October (V.D.) Voor het opperste
gerechtshof te Brünn is heden de behandeling
begonnen in hooger beroep tegen een zeven
tal nationaal-socialisten, die verleden jaar we
gens de voorbereiding van een staatsgreep door
de rechtbank tot langdurige tuchthuisstraffen
zijn veroordeeld.
De beschuldigden hadden reeds een bezwaar
schrift ingediend, dat evenwel door het ge
rechtshof is afgewezen. Het gerechtshof ver
klaart te hebben vastgesteld, dat de Duitsche
nationaal-socialisten in Tsjecho-Slowakije met
dé nationaal-socialistische partij in Duitschland
betrekkingen heeft onderhouden in dien zin,
dat beide partijen een deel van het Tsjecho-
Slowaaksche staatsgebied met geweld wilden
afscheiden en wilden inlijven bij het Duitsche
rijk.
Tegelijkertijd heeft in een ander geval het
opperste gerechtshof beslist, dat het lidmaat
schap der nationaal-socialistische partij voor
ambtenaren ontoelaatbaar is, zoodat deze ambte
naren eventueel moeten worden ontslagen.
Buitenkansje van 30 millioen.
BOEDAPEST, 2 October. (N:H.) De con
sul-generaal van Hongarije te Sidney heeft
aan de familie Weisberger officieel kennis ge
geven, dat de overheid van Nieuw Zeeland de
ze familie officieel heeft erkend als de eige
naresse van een erfenis van een bedrag van
ongeveer 30 millioen gulden, nagelaten door
den in 1900 overleden Alfons Weisberger. Deze
was in 1845 als landverhuizer naar Nieuw Zee
land vertrokken.
RIGA, 2 October. (R.O.) lij het Noorden van
Letland heeft Zondagmiddag het sovjet-Rus
sische postvliegtuig 6424 een noodlanding moe
ten verrichten. De piloot werd daarbij licht
gewond.
Hij verklaarde den grens-soldaten, dat hij
met opzet over de grens gevlogen was, om in
Letland te kunnen blijven.
Slechts gebrek aan benzine heeft hem ver
hinderd, door te vliegen tot Riga.
NEW YORK, 2 October. (R.O.) President
Roosevelt is vergezeld van zijn voltallig per
soneel, naar Chicago vertrokken, waar hij zal
spreken op de conventie van het Amerikaansch
kgioea.
Groote geestdrift bij de feestviering.
BERLIJN, 1 October (V.D.) „Eert den Duit-
schen boer" is het parool geweest voor den lsten
October, den Oogstdankdag, welke over geheel
Duitschland vandaag is gevierd. Overal orga
niseerden de plaatselijke af deelingen der N.S.-
D. A. P. de feestelijkheden. Tegelijkertijd was
deze eerste October ook de eerste Zondag,
welke aan de winterhulpactie is gewijd.
Om kwart voor achten vanochtend begon dr.
Goebbels voor de radio te spreken over de be
teekenis van dezen dag, waarbij hij er op wees,
dat voor den eersten keer in de geschiedenis
het geheele Duitsche Volk den Oogstdankdag
viert. Het gaat er thans om de voorwaarden te
scheppen voor de toekomstige handhaving van
het Duitsche hoerendom. Het nationaal-socia-
lisme als staatsgedachte omvat alle beroepen en
bedrijven in een economische eenheid, doch het
gaat daarbij uit van het boerenbedrijf, dat den
grondslag vormt voor de oorspronkelijke en
permanente levenskracht van het geheele volk.
Er bestaat geen instandhouding van het
Duitsche-boerendom zonder overwinning van
het kapitalisme en zonder schepping van een
Duitsch boerenrecht.
Nadat dr. Goebbels gememoreerd had het
geen de regeering reeds voor de boeren heeft
gedaan, eischte hij ook van de bevolking der
steden inzicht in den huidigen nood van vele
landstreken en begrip van de eigenaardigheid
der wetten, welke zijn uitgevaardigd ter be
scherming van den boerenstand.
Vertrouwen is de eenige basis, waarop de
regeering ook met de boeren kan onderhande
len. De boer kan er thans weer trotsch op zijn
boer te heeten. De grootste boerenbevrijding in
onze geschiedenis breekt zich thans baan, doch
zij kan slechts ten einde worden gebracht, wan
neer de boer zijn arbeid en zijn beroep als een
functie opvat. Deze verplichting neme hij van
vandaag af op, want van nu af aan is datgene,
wat hij schept, niet alleen zijn oogst, doch die
van het volk.
Tegen tien uur vanochtend arriveerden met
zeven vliegtuigen ongeveer 100 afgevaardigden
van boerenorganisaties op het vliegveld Tem
pelhof, waar zij door de autoriteiten werden
verwelkomd. In met bloemen versierde auto's
werd naar de rijkskanselarij gereden.
Om elf uur precies verscheen daar Hitler met
Goebels, Darré en Lanners. De rijkskanselier
verklaarde, dat de Duitsche boer niet alleen
een stand is, maar de vertegenwoordiger der
Duitsche levenskracht en daarmede ook van
de Duitsche toekomst. Wij zien in den Duitschen
boer de bron der nationale vruchtbaarheid, de
basis van ons nationale leven.
De rijksbond van Duitsche landbouwkundigen
bood Hitier vervolgens de schrijfpen van Bis
marck aan, waarvoor Hitier hartelijk dank zeg
de. De afgevaardigden der boeren reden ver
volgens in 50 particuliere auto's naar het vlieg
veld Tempelhof, waar zij zich aan boord be
gaven van een tiental vliegtuigen, waarmede
zij via Hamburg naar Bueckeberg vertrokken.
Het feest op den Biickeberg.
Om 13 uur 20 kwam Adolf Hitler op het vlieg
veld Tempelhof aan, van waar hij zich naar
Bueckeberg bij Hameln begaf. In zijn gevolg
bevonden zich o.m. rijksweerminister v. Blom
berg, Darré, Goebbels, v. Papen, terwijl tal van
personen op het vliegveld aanwezig waren om
dan kanselier uitgeleide te doen. Tegen drie
uur vanmiddag kwam het gezelschap op het
vliegveld van Hannover aan. Het gezelschap
werd op het vliegveld hartelijk verwelkomd.
De S.A. was ter sterkte van 70.000 man op het
vliegterrein opgesteld.
Naar schatting nam aan de plechtigheid op
de Bueckeberg ongeveer een half millioen men
schen deel. Voor het spreekgestoelte stonden
tal van S.A.-afdeelingen opgesteld en langs alle
hellingen van den berg stonden de menschen
dicht naast elkaar.
Tegen vier uur arriveerde aan den voet van
en Biickeberg de extra-trein met vertegenwoor
digers van 23 mogendheden. De diplomaten be
klommen, begeleid door den chef van het pro
tocol den berg en namen plaats op de voor het
corps diplomatique gereserveerde tribune.
Vervolgens arriveerden tal van boerendele-
gaties van Duitsche minderheden in het bui
tenland: uit Danzig, het Saargebied, de Sudeten
en Zevenburgen.
Pas tegen kwart over vijf naderde Hitier, ge
ëscorteerd door een regiment ruiterij. Luid be
groet door S.A., S.S. en de andere aanwezigen,
steeg de rijkskanselier uit zijn auto. Op de
eeretribune begroette Hitier de aanwezige diplo
maten en autoriteiten en liet hij zich aan de
vertegenwoordigde delegaties voorstellen. Een
fanfare schalde van den berg en een batterij
artillerie uit Minden vuurde een eeresaluut van
21 schoten.
Hierna begonnen de ruiterspelen van het der
tiende regiment cavallerie uit' Hannover en
de gevechtsoefeningen, waaraan ook artillerie
en infanterie uit Hameln deelnam. De oefenin
gen eindigden met een levend hakenkruis, dat
gevormd werd door de deelnemende troepen. De
vertooning eindigde met het gezang: „Nun dan-
ket alle Gott".
Inmiddels was het geheel donker geworden
en werden de schijnwerpers en de feestverlich
ting ontstoken. Tegen half zeven nam de rijks
minister voor Landbouw, Darré het woord. Hij
zeide o.a., dat het nationaal-socialisme het
eeuwenoude gebruik van een feestdag der boe
ren had hersteld, en dat de aanwezigheid van
500.000 boeren het beste bewijs was van de
overwinning, die het nationaal-socialisme on
der den boerenstand had behaald.
Hierna hield rijkskanselier Hitier een rede.
Hitler deed aan het slot daarvan een beroep
op de boeren om bereid te zijn tot het brengen
van offers teneinde den volksnood te lenigen.
Na de rede van den leider werden de feeste
lijkheden besloten met een reusachtig vuur
werk, dat luide werd toegejuicht, en het door
de menigte gezongen Horst-Wessellied, een tap
toe van de S.A.-kapellen en het Deutschland-
lied. Een fakkeloptocht begeleidde Hitier berg
afwaarts naar de wachtende auto's en de
overige gasten naar het station.
BERLIJN, 2 October (V.D.) Ter gelegenheid
van den zes en tachtigstcn verjaardag van rijks
president von Hindenburg hebben alle open
bare en zeer vele particuliere gebouwen en
woonhuizen heden gevlagd.
Het Berlijnsche wachtregiment hield op het
oefenterrein van de kazerne een parade, die o.a
werd bijgewoond door rijksweerminister von
Blomberg. Na de parade marcheerden de t oepen
naar Unter den Linden, waar bij het gedenk-
teeken 't Deutschland- en het Horst Wessellied
ten gehoore werden gebracht.
In verband met den verjaardag van den
rijkspresident, heeft de rijkskanselier Adolf
Hitler zich naar Neudeck begeven, om den
rijkspresident persoonlijk de gelukwenschen van
de rijksregeering over te brengen.
PARIJS, 2 October. (V.D.) Woensdag 4 Oc
tober a.s. wordt in een der grootste zalen te
Parijs een tweede massabetooging gehouden
tegen het rijksdagbrandproces te Leipzig.
De Fransche advocaat de Moro-Giafferi en
het kamerlid Bergery zullen het woord voeren
en verslag uitbrengen over het contra-proces
te Londen.
PRAAG, 2 October (R.O.) President Masa-
rijk heeft tegenover een medewerker van de
Parijsche „Quotidien" zijn meening uit een-
gezet over de rassentheorie, welke op het
oogenblik in Duitschland wordt verkondigd.
Masarijk heeft zich altijd met het vraagstuk
der nationaliteiten bezig gehouden en heeft ook
tijdens den oorlog verscheidene artikelen ge
publiceerd over de pan-Germaanschen bewe
ging. Uit dien hoofde heeft de president dus
n.-.am op dit gebied.
Masarijk zegt te kunnen begrijpen, dat jonge
lieden zich getrokken gevoelen tot de natio
naal-socialistische begripen van pan-Germa-
nisme, doch hij gelooft niet, dat deze begrippen
een toekomst hebben.
„Het pan-Germanisme is niets dan een over
dreven nationalisme en zal nooit zulk een
definitieve invloed op het menschdom krij
gen als andere groote ideeën, zooals die van
de Fransche revolutie of van het socialisme, of
zooals het chrstendom!"
Aangaande de theorie van „zuiver bloed"
verklaart de Tsjecho-Slowaksche president, dat
er in Europa, afgezien van enkele afgelegen
streken, geen volk bestaat, dat zich op „zuiver
bloed" kan beroepen.
De Duitschers hebben in den loop van hun
geschiedenis Slaven en Letlanders, gegermani
seerd; de Beieren hebben Keltisch bloed in de
aderen. De rassen-theorie is van materialis-
tischen oorsprong.
De president zegt, „een theorie te verwerpen,
volgens welke er volken en rassen zouden zijn,
die superieur zijn aan de andere. Daarin ligt
een soort nationaal fanatisme; dat niet meer
menschelijk is".
Elk soort fanatisme verafschuwt Masarijk
daarom verwerpt hij ook hst anti-semitisme.
TOKIO, 1 October. (V.D.) In een door het
Japansche ministerie van oorlog belegde pers
conferentie werd medegedeeld dat de verwij
ten der Russische nota betreffende de anti-
Russische houding van het Japansche hoofd
kwartier in Mandsjoerije geenszins in overeen
stemming zijn met de feiten.
Het Japansche ministerie van oorlog stelt het
op prijs te constateeren, dat alle mededeelin
gen der Russische regeering inzake geheime
documenten, volgens welke Japan er belang
bij zou hebben een oorlogsconflict met Sovjet-
Rusland te ontketenen uit de lucht zijn gegre
pen. Het Japansche leger en de vloot wachten
met kalmte de Russische publicaties af.
Het Japansche ministerie van Buitenland
sche Zaken zal de Russische nota zeer energiek
van de hand wijzen met de verklaring, dat haar
motiveering niet steekhoudend genoeg is.
TOKIO, 2 October (V.D.) De „Seioekei", de
grootste politieke partij van Japan, heeft Zon
dag in de prefectuur van Tsoe haar jaarlijksch
partijcongres gehouden. Er werden eenige re
soluties aangenomen, waarin o.m. de volgende
eischen werden gesteld
1. Een program voor het totstandbrengen
van vriendschappelijke betrekkingen mfet de
nabuurstaten.
2. Vervolmaking der maatregelen voor de
landsverdediging, ten einde den internationalen
toestand het hoofd te kunnen bieden.
3. Industrieele reorganisatie in verband met
den internationalen economischen oorlog.
4. Aanvaarding van een geheel nieuwe sys
teem voor de credietverschaffing.
5. Hoogere prijzen voor de producten.
6. Grondige reorganisatie van het bestuurs
apparaat en van het onderwijs.
De president der partij, Soeziki, eischte in
zijn redevoering de revisie der vlootverdragen
van Washington en van Londen en voorts de
instelling van een verdedigingslinie in en op
de eilanden van het Zuidelijke deel van den
Stillen Oceaan.
REGENSBURG, 1 October. (V.D.) Heden
morgen vroeg reed een luxeauto uit Mallers-
dorf door de gesloten spoorwegboomen te Neu-
fahm bij Landsut. Eerst op de rails kwam de
auto tot staan, doch werd toen door den na
derenden personentrein No. 1004 Regensburg—
München gegrepen. De auto werd 24 M. mee
gesleurd. De inzittenden, die alle vier uit de
auto werden geslingerd, waren op slag dood.
De auto is in brand gevlogen.
De slachtoffers waren allen uit Mallersdorf
afkomstig.
De oorzaak is waarschijnlijk te zoeken in het
feit, dat er een vrij dichte laag hangende mist
heerschte, zoodat men slechts enkele meters
voor zich uit kon zien.
FRANKFURT, 1 October. (V.D.) Op een lo
kaalspoorweg in het Odenwald tusschen Rein-
heim en Reichelsheim is hedenmorgen een bot
sing ontstaan tusschen een locomotief en oen
motorwagen. De laatste kreeg een defect en
kon niet verder rijden. Van het naastbijzijnde
station werd toen een locomotief gevraagd om
den motorwagen verder te sleepen. Voor echter
de locomotief aan de plaats van den motor
wagen was gekomen, was het personeel er
reeds in geslaagd den motorwagen te herstel
len, zoodat deze weer op eigen kracht kon rij
den.
De stationschef, die hiervan in kennis was
gesteld, kon de reeds vertrokken locomotief
echter niet meer telefonisch bereiken, met het
gevolg, dat motorwagen en locomotief onder
weg in botsing kwamen. De machinist van den
motorwagen redde zijn leven door van den wa
gen af te springen, de machinist van de loco
motief werd van zijn machine geslingerd en
zwaar gewond.
Onder de passagiers van den motorwagen
ontstond een paniek, die nog heviger werd toen
de uitstroomende benzine in brand geraakte;
9 passagiers werden hierbij zwaar gewond.
De motorwagen brandde tot op de wielen af.
KONINGSBERGEN. 2 October. (V.D.) Gis
terennacht +egen half vijf reed te Koningsber
gen bij den hoek van de Hagenstrasse en Loui-
senallee een personenauto van achteren in een'
S. A. colonne, waardoor dertig man tegen den
grond werden geslingerd. Zeven hunner werden
zwaar gewond .terwijl 8 S. A. lieden lichte
verwondingen opliepen.
De chauffeur is door de politie in arrest ge
steld.
GRANADA, 10 October. (R.O.) Tengevolge
van een verkeerden wisselstand zijn twee tram»
wagons hier met elkaar in botsing gekomen.
Zestien passagiers werden verwond.
A