WAT VAN DER LEBBE PRESTEERDE.
^elflecMarukfa
GENEVE VERKEERT IN
AFWACHTING.
DE HABSBURGERS.
WAT WAS DERTIL?
ZATERDAG 14 OCTOBER 1933
HEEFT HIJ ALLEEN VOOR 6 a 8 MAN GEWERKT
Mr. TEICHERT VERSPREIDT
ONTSTELTENIS.
I\'a de brandstichting thans
een „zondvloed'
OVER RIJKSDAGBEWAKING
EN ALARMEERING.
Getuigen beschrijven de eerste
brandtooneelen.
EEN MECKLENBURG.
OOK PAUL BONCOUR NAAR MOSKOU 7
GEEN ILLUSIES OVER HET
ANTWOORD UIT BERLIJN.
WIE WORDT HOOGE COMMIS
SARIS OVER DANZIG
Men spreekt van Mester.
ENGELSCHMAN OF AMERIKAAN
WORDT JODENCOMMISSARIS.
NOG WEER EENS 'N BEROEP OP
BOLIVIA EN PARAGUAY.
„MANTEL van tienduizend
MENSCHEN".
ZUID-TIROL HUWELIJKSGESCHENK
VOOR PRINSES MARIA
ALS ER OORLOG KOMT
NAAR EEN LINKSCH FRONT
IN SPANJE
AANVAL OP DUITSCH GEZANTSCHAP
TE BOEKAREST.
Gebouw met steenen gebombardeerd.
DE NAZI-PROPAGANDA IN AMERIKA
BEKEND ZWITSERSCH ADVOCAAT
GEARRESTEERD.
30 DOODEN BIJ DE EXPLOSIE TE
VIZAGAPATAM.
TOCH TIJDELIJK NAZI GEWEEST,
ERKENT THANS DE PARTIJ.
HEVIG NOODWEER IN BOVEN-
ITALIË.
Huizen en bruggen beschadigd,
ITALIAANSCHE „LANDRU"
TERECHTGESTELD.
BOM OP DE GELDMARKT VAN
CHICAGO.
Gelukkig niet ontploft.
MISLUKT ONTVOERINGSPLAN.
POLITIECORRUPTIE IN
CHARLOTTENBURG.
WERKVERSCHAFFING IN
ZWITSERLAND.
FUSIE TUSSCHEN NATTEN EN
SAPPEN.
FRANKRIJKS MILLIARDEN-
DEFICIT.
DE PLANNEN VAN DALADIER.
DE ST. BERNARD-MONNIKEN IN
TIBET.
IERLANDS GRONDWETSWIJZIGING.
DE PHnJPPIJNEN BINNENKORT
ONAFHANKELIJK?
ONTPLOFFING IN VUURWERK
FABRIEK.
Verscheiden dooden en gewonden.
HET GOUD VAN DE „EGYPT".
MUSSOLINI ALS HERDER.
BERLIJN, 13 October. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). De president opende vandaag
de zitting met de mededeeling, dat hij de
resultaten van dat deel der reconstructie van
de misdaad, dat gisterenavond op het voor
plein van het rijksdaggebouw plaats had, hier
op een later tijdstip zal mededeelen. Hij her
innerde er voorloopig alleen maar aan, dat
van de twee elkander tegensprekende getuigen
er één eenigszms wankel in zijn verklaringen
geworden is, en dat de waarschijnlijkheid
daardoor veld wint, dat van der Lubbe alleen
en niet in gezelschap van anderen door het
venster van het rijksdagrestaurant naar bin
nen gedrongen is.
Hier staat weer tegenover, dat een ander
getuige, die vandaag aan het woord kwam, als
zijn meening te kennen gaf, dat er minstens
zes a acht man aan de misdaad medeplichtig
moeten geweest zijn. Het gaat hier om den
opzichter van het rijksdagpersoneel, een man,
die een zeer flinken en helderen indruk maak
te en als één der eersten op het tooneel van
de ramp aanwezig was. Verschillende bijzon
derheden, die langzamerhand uitgelekt kwa
men, leidden het vermoeden t rauw ens reeds
in dezelfde richting.
Weliswaar is er op het oogenblik nog geen
woord gevallen over het brandbaar materiaal,
dat in zoo groote hoeveelheid van tevoren naar
binnen gesmokkeld zou zijn en op den avond
van den brand gevonden werd. Ook de des
kundigen vermijden zorgvuldig zulke woor
den als: benzine in den mond te nemen.
Wij weten ook nog niet, hoeveel brandhaar
den er ontdekt zijn, maar het staat nu toch
vast, dat de misdadiger in slechts enkele mi
nuten het groote en pikdonkere gebouw van
den rijksdag in vele richtingen doorgerend
moet hebben, dat hij daarbij den tijd vond,
gordijnen te ontdekken en de kast met tafel
lakens te vinden. Hij heeft zich den tijd ook
gegeven, al deze dingen rustig in brand te
steken. Hij heeft ook losse spaanders hout
gevonden en heeft deze eveneens in brand
weten te krijgen. Daarna werden deze fakkels
allerwegen gedeponeerd en zoo werd er ook
een leeren canapé in volle vlam gevonden.
Andere spaanders werden aangetroffen op de
zittingen van de zaal van het rijksdaggebouw
zelf en, gelijk gezegd, had van der Lubbe
voor dat alles slechts een paar minuten tijd.
Van der Lubbe zelf begint nu den vorm
van een hoepel aan te riemen. Hij zakt hoe
langer hoe meer naar voren, en zijn hoofd, dat
tot nu toe op de knieën rustte, raakt nu bijna
de punten van zijn schoenen aan, zoodat hij
in de bank der beklaagden niet meer zicht
baar is.
De tolk heeft den zakdoek van mr. Seuffert
overgenomen en hanteert dezen met veel vlijt.
Zulks is ook noodig, want het heeft er veel
van weg, dat van der Lubbe, nadat het hem
mislukt is, het rjjksdaggebouw door het vuur
te verdelgen, nu tracht het met een zondvloed
te doen.
Kort na de opening van de zitting las mr.
Teicnert een lijst van ongeveer vijftig namen
voor, gedragen door lieden, die hij allen als
getuigen gedagvaard wenscht te zien. Bij het
aflezen van deze lijst liep er een rilling door
de zaal. Tot nu toe zijn er reeds een kleine
tweehonderd getuigen gedagvaard en daar
werken we ons moeizaam doorheen in het
tempo van twee stuks per dag. En nu zullen
er op verlangen van mr. Teichert nog vijftig
bijkomen.
Het woord werd vandaag opnieuw door een
paar politieambtenaren gevoerd. In het bijzon
der werd de arrestatie van Van der Lubbe
behandeld en het relaas daarvan zou wel zeer
interessant zijn, wanneer het maar niet zoo
eindeloos uitgerekt werd. Maar terwijl men
dat doet, heeft men tijd en gelegenheid om
bespiegejingen te maken over de manier,
waarop het land Pruisen zijn politiemannen
recruteert en drilt. Het is eenvoudig gezegd
een pleizier, naar deze mannen zoowel te
kijken, als naar hen te luisteren.
Ze zijn sportief door en door getraind, zeer
vief, snijdig en hebben veel goede manieren.
Bovendien weten zij uitstekend hun woord te
doen. Vooral de politie-luitenant Lateit heeft
een phenomenaal goed geheugen en weet de
indrukken daarvan op even pakkende als hel
dere en militaire wijze tot uitdrukking te
brengen. Hetzelfde kan ongeveer gezegd
worden van den reeds vroeger genoemden
chef van het personeel, van den man, die ver
klaarde, dat van der Lubbe minstens zes
acht medeplichtigen gehad moet hebben.
BERLIJN. 13 October (W.B.) Bij de voort-
ze ting van het getuigenverhoor werd allereerst
aehuisinspecteur van den rijksdag, „Oberver-
u,nstU1I?S Scran°witz opgeroepen. Hij
rui inr°hV met het rijksdaggebouw en
stepds volkomen vertrouwd is. Hij kan
't „JL.. Vle van de afgevaardigden zich
in het gebouw bevond, daar de namen van de
verschillende afgevaardigden nauwkeurig ge-
registreera worden. e 6
Op 27 Februari heeft hij het rijksdaggebouw
om ongeveer kwart voor vieren verlaten, nadat
hij de gebruikelijke controle-ronde had ge-
Vare der Lubbe in pelsjas wordt tusschen
Schupo's naar het Rijksdaggebouw geleid
maakt De plenum-zaai heeft hij tusschen tien
en twaalf uur des morgens doorloopen, zonder
iets verdachts op te merken. Tegen negen uur
des avonds heeft hij zich naar zijn woning be
geven, om te gaan soupeeren. Tegen kwart over
negen hoorde hij het sirenengeloei van de
brandweer. Uit het feit, dat de brandweer de
straat, waarin slechts één-richting-verkeer is
toegestaan, in de verkeerde richting passeerde,
heeft hij geconcludeerd, dat de brandweer naar
het rijksdaggebouw ging.
Hij heeft terstond den nachtportier gevraagd,
wat er aan de hand was, waarop deze antwoord
de: „Er is brand in het restaurant".
De VOORZITTER wijst erop, dat de portier
verklaard heeft, dat hij hem, den huisinspecteur
heeft opgebeld.
Getuige SCRANOWITZ antwoordt, dat de
nachtportier zijn nummer heeft opgebeld, dat
slechts dan functioneert, als de telefooncen
trale van den rijksdag nog in bedrijf is. De por
tier had zijn huisnummer moeten opbellen.
Op een desbetreffende vraag van den voor
zitter verklaart getuige, dat hijzelf niemand
van den brand heeft verwittigd. Voor hem is
het hoofdzaak geweest, de brandweer het ge
bouw binnen te laten en zoo spoedig mogelijk
de portalen te openen. Voordat hij zijn woning
verlaten heeft, heeft hij echter zijn zoon en
zijn vrouw opdracht gegeven den president en
de politie te waarschuwen.
Getuige Scranowitz beschrijft dan uitvoerig
zijn indrukken van het rijksdaggebouw. Hij
heeft de deur van de plenum-zaal opengerukt
en in dit korte oogenblik gezien, dat de drie
gordijnen achter de plaats van den president
in lichtelaaie stonden. De houtbekleeding zelf
had nog niet vlam gevat. Rechts en links van de
stenografentafel brandden de gordijnen even
eens fel.
Rechts en links in de drie eerste rijen van
de zetels der afgevaardigden brandden onge
veer twintig tot vijf en twintig kleine vlamme
tjes van ongeveer vijftig centimeter breedte. Zij
waren alle ongeveer eender gevormd en onder
ling gescheiden.
Ook op de plaats van den president, op het
spreekgestoelte en op de tafel van het huis
brandde het.
In de stenografenkamer flikkerden de vlam
men aan beide zijden. Hij heeft weer in de ple
num-zaal gekeken, toen hij de brandweer naar
binnenbracht. Toen brandde reeds de' geheele
zaal.
Na verscheidene vragen van een der bijzit
ters blijkt, dat getuige Scranowitz ongeveer een
minuut na den inspecteur van politie naar bin
nen heeft gekeken.
Scranowitz beschrijft vervolgens zijn waar
nemingen in de couloirs van de plenum-zaal. In
een clubzetel zat een brandende fakkel, welken
hij met den voet heeft weggeschopt. Ongeveer
onder den kroonluchter is hij op van der Lubbe
gestooten, die bijna gelijktijdig door den politie
beambte werd gearresteerd. Hij heeft hem toe
geschreeuwd, waarom hij het gedaan had,
waarop van der Lubbe slechts geantwoord
heeft: „Protest, protest".
De PROCUREUR-GENERAAL: „U zoudt ver
klaard hebben, dat beneden nog meer daders
waren. Heeft u iets gezien
Getuige SCRANOWITZ: „Ik heb gezegd dat
het niet door één persoon kon zijn gedaan, dat
er minstens zes of acht moeten zijn geweest.
Dat was echter slechts een vermoeden. Gezien
heb ik niets. Volgens mijn eigen overtuiging
kon in zoo'n korten tijd geen mensch zoo iets
tot stand brengen."
Op verdere vragen verklaart getuige, dat hij
niet zeggen kan, wat er van het voorwerp ge
worden is, dat hij heeft aangezien voor een
fakkel. Een fakkel van de brandweer kan het
niet zijn geweest, daar hij vroeger was dan de
brandweer.
De getuige Scranowitz wordt dan met den
getuige Poeschel geconfronteerd, die verklaard
heeft, dat hij het door hem beschreven beeld
van de plenum-zaal heeft gezien, toen hij met
Scranowitz tezamen in de zaal heeft gekeken.
Beide getuigen blijven bij hun verklaringen.
Een der bijzitters van het hof is van mee
ning, dat het verschil in de beide verklaringen
misschien te verklaren is door het feit, dat
Poeschel bij zijn tweeden blik in de zaal niet
zoo nauwkeurig heeft gekeken als Scranowitz.
Getuige wordt dan gevraagd, of hij op dien
dag beambten te vroeg heeft laten weggaan.
In de pers heeft gestaan, dat dit inderdaad, bij
uitzondering, dien dag is geschied en dat de
beambten zelfs daartegen hebben geprotes
teerd.
GETUIGE: „Ik ben heelemaal niet bevoegd,
om aan beambten vrij te geven. Ik heb ook
niet gehoord, dat iemand anders den employé's
of arbeiders dien dag vrijaf heeft gegeven".
De vraag van dr. SACK, of na den 30sten
Januari 1933 nog mutaties onder het personeel
van den rijksdag hebben plaats gehad, beant
woordt getuige ontkennend.
De PROCUREUR-GENERAAL: „Er is be
weerd, dat het niet mogelijk is, dat iemand
brandmateriaal in den rijksdag heeft gebracht,
daar men steeds bijzonder scherp op de com
munistische fractie heeft gelet en zelfs de
kasten heeft onderzocht."
GETUIGE: „Daartoe heb ik geen bevoegd
heid. Als ik eens gedwongen was een kast te
openen, heb ik dat nooit alleen gedaan. Onder
zoekingen zijn slechts door de crimineele po
litie ingesteld".
Op een vraag van dr. Parisius verklaart ge
tuige Scranowitz, dat hij tot geen enkele poli
tieke partij behoort.
Advocaat dr. SACK stolt nog een aanvul
lende vraag aan den inspecteur van politie,
Lateit. Er wordt beweerd, dat Lateit de drie
politie-beambten, met wie hij eerst in den
rijksdag kwam, speciaal had uitgekozen.
De getuige ontkent dit en verklaart, dat het
beambten waren, die juist het dichtstbii ston
den.
Dr. SACK: „Dus het is niet drie dagen tevo
ren afgesproken?"
De getuige lacht en antwoordt ontkennend.
De zitting wordt daarop tot Zaterdag ver
daagd.
ROSTOCK, 13 October (H.N.) De landdag van
Mecklenburg-Strelitz is vanmorgen om 9 uur
voor een laatste landdagzitting bijeengekomen,
om de wet over de vereeniging van de landen
Mecklenburg-Schwerin en Mecklenburg-Stre-
utz aan te nemen.
Hierdoor zullen de beide landen, die 200 jaar
ng gescheiden zijn geweest, weer vereenigd
Vertegenwoordigers van beide landen
zijn gisterenavond reeds te Rostock aangeko
men, om deze gebeurtenis feestelijk te vieren.
In den schouwburg werd een gala-voorstel
ling van de „Fliegende Hollander" gegeven
Vanmorgen van 8 tot 9 uur werden op verschil
lende pleinen der stad dankconcerten gegeven,
die door een talrijke menigte werden bijge
woond.
MOSKOU, 13 October (V. D.). Dezer dagen
keert de sovjet-ambassadeur Dowgalewski
weer naar Parijs terug. Hij heeft uitvoerige in
structies van den volkscommissaris voor bui-
tenlandsche zaken, Litwinoff gekregen, voor
de verdere ontwikkeling der Russisch-Fransche
betrekkingen.
In het bijzonder zou hij aan de orde moeten
stellen de kwestie van een eventueel bezoek
van Paul Boncour aan Moskou, evenals de on
derhandelingen voor een nieuw Russisch-
Fransch handelsverdrag,
GENEVE, 13 October. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). De ontwapeningsonderhande
lingen in Genève zijn vandaag vrijwel gestaakt.
Er wordt op het antwoord uit Berlijn en op
hetgeen Paul Boncour morgen aan het bureau
der ontwapeningsconferentie zal kunnen mede
deelen, gewacht.
Sir John Simon heeft zich vandaag gewijd
aan de voorbereiding van een algemeene uit
eenzetting van den stand van zaken, waarin
hij vrij vaag zal zijn over de toekomstige actie
doch waarin hij, naar wij vernemen, wel dege
lijk den nadruk zal leggen op bet verzet van
Frankrijk en Engeland tegen iedere soort her
bewapening van Duitschland.
Zooals gisteren gemeld, was sir John aan
vankelijk verzocht een resolutie bij het bureau
in te dienen. Hiervan heeft hij echter op aan
dringen van den Amerikaanschen gedelegeer
de Norman t Davis afgezien, teneinde meer
elasticiteit aan de toekomstige besprekingen te
laten.
Men spreekt hier weder druk over de mo
gelijkheid van een conferentie van de vijf
groote mogendheden, Amerika, Frankrijk,
Engeland, Italië en Duitschland in Italië het
zij Rome of Stresa, die plaats zou hebben na
een formeele bijeenkomst van de commissie
op Maandag. Dit zijn echter nog vage geruch
ten, waarover niet de minste zekerheid be
staat.
Over het antwoord van de Duitsche regee
ring maakt men zich hier met veel illusies. De
Duitsche pers, welke vanavond door de over
gebleven leden van de Duitsche delegatie
werd ontvangen, heeft ons gevraagd, er voor
al op te wijzen, dat hetgeen Duitschland wil,
de ontwapening der andere staten is.
Men verwacht liier, dat Nadolny Maandag
eerst zal terugkomen.
GENèVE, 13 October. (R. O.) De mededee-
lingen, welke vanmorgen in Engelsche en
Fransche kringen gedaan worden, over de be
sprekingen der mogendheden komen over het
algemeen eenstemmig daarop neer, dat de ge
dachte van een gemeenschappelijk ontwerp
voorstel, dat tegenover de Duitsche eischen
gesteld zou worden, is opgegeven.
De bedoeling was geweest, om een ontwerp
voorstel, gebaseerd op het beginsel dat Duitsch
land zich niet mag herbewapenen, aan de
ontwapeningsconferentie voor te leggen en
hierin een officieele uitspraak te doen, waarbij
geen enkel land zich aan de verantwoordelijk
heid had kunnen onttrekken. Italië en Amerika
echter hadden zich hiertegen verzet.
Thans wordt gezegd, dat de Engelsche minis
ter van buitenlandsche zaken, sir John Simon,
a.s. Maandag een verklaring zal afleggen,
waarin de beginselen van de niet-bewapening
van Duitschland en de controle op de bewape
ning op den voorgrond zullen worden geplaatst.
GENEVE, 13 October. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Naar wij uit goede bron ver
nemen, kunnen de geruchten, volgens welke
jhr. van Karnebeek zou benoemd worden tot
hoogen commissaris van den volkenbond te
Danzig, tegengesproken worden. Wel is de
naam van jhr. van Karnebeek in den loop van
de onderhandelingen genoemd doch men
schijnt thans van zijn benoeming te hebben
afgezien.
Men heeft ten slotte de voorkeur gegeven
aan den Ierschen permanenten gedelegeerde bij
den volkenbond, Mester, die zoowel door En
geland als Duitschland krachtig wordt ge
steund.
De moeilijkheid is nog Polen ne vinden voor
deze benoeming. Minister Beek komt voor deze
gelegenheid morgen zelf naar Genève over.
Morgen zal de raad namelijk den hoogen com
missaris over Danzig moeten aanstellen.
GENEVE, 13 October. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT). Vandaag hebben verschillen
de besprekingen plaats gehad over de benoe
ming van den hoogen commissaris voor de
hulpverleening aan de Duitsche vluchtelingen.
Men is het tot nu toe nog slechts eens gewor
den over de nationaliteit. Het zal namelijk óf
een Amerikaan óf een Engelschman moeten
zijn.
De besprekingen zullen nog wel eenigen tijd
duren en men is van plan eventueel de Jood-
sche organisaties te raadplegen. In ieder geval
verwacht men niet, dat voor een tiental dagen
een beslissing zal vallen.
BUENOS AIRES, 13 October. (R.O.) In ver
band met het afsluiten van het anti-oorlogs-
verdrag tusschen de Latijnsch-Amerikaansche
staten, hebben de presidenten van Argentinië
en Brazilië een speciale uitnoodiging gezonden
aan de regeeringen van Paraguay en Bolivia,
waarin een beroep op hen wordt gedaan, om
een einde te maken aan de vijandelijkheden
over den Gran Chaco.
Zooals fnen weet, is Paraguay een der on
derteekenaars van het anti-oorlogsverdrag.
Voor twee missionarissen van Scheut.
Naar uit Ningsia (in de Chineesche provin
cie Kansoe) vernomen wordt, is aan twee mis
sionarissen van de congregatie van Scheut de
zer dagen een bijzonder eereteeken, de z. g.
„Mantel van tienduizend menschen" toegekend,
vanwege hun groote verdiensten voor het ont
werpen en uitvoeren van irrigatiewerken. De
ze werken moeten dienen, om van een zeer on-
vruchtbaren landstreek een rijk land te maken.
Ten tijde van het keizerrijk was bovengenoem
de „mantel" een zeer hooge onderscheiding, en
ook thans is zij nog een teeken van algemeene
hoogachting.
STORM OVER MAROKKO.
TANGER, 13 October. (R. O.) Hevige stor
men hebben groote schade aangericht in het
district Marakesj, in Marokko.
De sinaasappel- en mandarijnenoogst is na
genoeg geheel vernield. Talrijke bewoners van
het geteisterde district zijn door overstroomin
gen uit hun huizen verdreven en hun lande
rijen zijn voorloopig onbebouwbaar.
Een aantal Mooren, die in de Amran-vallei
wonen, zijn door een vloedgolf overvallen en
verdronken.
Krachtige monarchistische propaganda
in Oostenrijk en Hongarije
verwacht.
WEENEN, 13 October. (V D.) De Oostenrijk-
sche monarchisten hebben vandaag een pers
conferentie bijeengeroepen, waarin hun leider,
kolonel Wolff, verklaarde, dat Oostenrijk aan
den vooravond van een belangrijke monar
chistische actie staat. Men zal de republiek
liquideeren.
Wolff heeft aan bondskanselier Dollfuss een
schrijven gericht, waarin hij eischt, dat de wet
ten, die den Habsburgers 't' verblijf in Weenen
verbieden, zullen worden ingetrokken en dat
den Habsburgers vergunning zal worden ver
leend, zich weer in Oostenrijk te vestigen.
Kolonel Wolff beweerde verder, dat Zuid-
Tirol door de Itaiiaansche regeering aan prin
ses Maria, de toekomstige bruid van kroonprins
Otto, als huwelijksgeschenk zal worden ge
geven.
In verband hiermede wordt uit Rome gemeld,
dat alle geruchten betreffende een verloving
van Otto met prinses Maria, de oudste dochter
van den Italiaanschen koning, onjuist zijn en
dat voor Italië de kwestie der restauratie van
de Habsburgers in Oostenrijk thans niet
actueel is.
Al deze berichten hebben hun oorsprong ge
vonden in het bezoek van de vroegere keizerin
van Oosienrijk, Zita, aan Rome, waar zij met
het Vaticaan en het Quirinaal onderhandelingen
heeft gevoerd.
Ook eenige vooraanstaande Oostenrijksche
aristocraten waren dezer dagen in Rome, waar
zij de ex-keizerin hebben ontmoet.
Men verwacht in verband hiermede een
nieuwe en krachtige monarchistische propa
ganda in Hongarije en Oostenrijk.
ROME, 13 October. (R.O.) Sommige buiten
landsche bladen hadden berichten gepubliceerd,
volgens welke het verblijf van ex-keizerin
Zita te Rome een politiek karakter zou dragen.
Men sprak in het bijzonder over een onderhoud
tusschen ex-keizerin Zita en Mussolini.
In gezaghebbende kringen worden deze be
richten beslist tegengesproken.
Nicuwi gifgas ontdekt, waarvan de
uitwerking alles overtreft.
PARIJS, 13 October (H.N.) Twee professoren
van de unversiteit te Clermont-Ferrand moeten
een nieuw gifgas hebben ontdekt, waarvan de
uitwerking alle tot nu toe bekende gassen over
treft Proeven die verricht zijn, hebben dit on
twijfelbaar vastgesteld.
De professoren weigeren echter de samen
stelling van het gas bekend te maken en ver
klaren, dat ook het Fransche ministerie van
oorlog, eerst dan op de hoogte van de samen
stelling gebracht zal worden, indien Frankrijk
aangevallen wordt en zich moet verdedigen.
Acht dagen zullen voldoende zijn, om groote
hoeveelheden van dit gas te vervaardigen.
Nader wordt over de vinding der Fransche
professoren nog gemeld:
Tegen dit gas zou volgens de meening van
de samenstellers geen bescherming bestaan,
aangezien het door de kleeding direct in de
huid dringt en dan reeds doodelijk werkt.
Experimenten, die met zeer geringe hoeveel
heden vloeibaar gas van dezelfde samenstelling
op dieren zijn gedaan, zouden resultaten heb
ben opgeleverd, die geen twijfel overlaten aan
de werking van het gas.
MADRID, 13 October. (R.O.) De jongeren
in de radicale partij, de „Accion Republicana"
en de federale partij publiceeren een mani
fest tegen de ontbinding van de cortes en
weigeren hun vertrouwen in de nieuwe regee
ring uit te spreken.
In bedoeld manifest worden tevens delinks-
republikeinsche partijen uitgenoodigd, zich tot
één groote partij te versmelten.
y
BOEKAREST, 13 October. (V. D.) Heden
morgen openden vier personen voor het ge
bouw van de Duitsche legatie te Boekarest
plotseling een bombardement met steenen op
het gezantschapsgebouw en wierpen bijna alle
ruiten in. Met flesschen, waarin zich een roode
vloeistof bevond, werd naar het wapenschild
geworpen.
De op wacht staande politieagenten konden
twee van de vier daders arresteeren. De beide
overigen ontvluchtten.
De Duitsche gezant heeft het Roemeensche
ministerie van buitenlandsche zaken ervan op
de hoogte gesteld.
Verklaring van dr. Luther.
NEW YORK, 13 October. (H.N.) Naar aanlei
ding van berichten over nationaal-socialistische
propaganda in de Vereenigde Staten, welke veel
ontstemming onder het Amerikaansche publiek
heeft gewekt, heeft de Duitsche gezant te
Washington, dr. Luther, een verklaring gepu
bliceerd, waarin wordt vastgesteld, dat de
Duitsche regeering zich van alle inmenging
in de binnenlandsche aangelegenheden van
Amerika wenscht te onthouden en instructies
in dezen zin aan den diplomatieken en consu-
lairen dienst gegeven zijn.
Wegens verduistering op groote schaal.
ZURICH, 13 October. (H.N.) De bekende
Zwitsersche advocaat Mossberger, die o.a. lid
van het hoofdbestuur van het Zwitsersche
Roode Kruis was, is gearresteerd onder be
schuldiging van verduisteringen, die tot een
bedrag van 100.090 francs loopen. Mossberger
moet reeds een bekentenis hebben afgelegd.
LONDEN, l> October. (H.N.) Omtrent de
ontploffing in 4e vuurwerkfabriek te Vizaga-
patam bij Madmnj wordt nader gemeld, dat het
aantal dooden t«* 30 is gestegen, terwijl er 8
zwaargewonden zfin. De fabriek is geheel ver
woest.
DE „MACON" NAAR ZIJN NIEUWE
HANGAR.
LAKEHURST, 13 October (V.D.) Het groote
Amerikaansche marine-luchtschip „Macon", is
gisteren laat in den middag uit Lakehurst ver
trokken, om zich te begeven naar de kust van
den Stillen Oceaan, waar het voorgoed gesta
tioneerd zal worden te Mountain View in Cali-
fornië.
De afstand van Lakehurst naar Mountain
View bedraagt ongeveer 3000 mijl en verwacht
wordt, dat het luchtschip dit traject aflegt in
ongeveer zestig uur.
Gezagvoerder is commander A. H. Dresel.
terwijl zich aan boord bevinden veertien offi
cieren, vijf en vijftig manschappen en drie bur
ger passagiers.
MüNCHEN, 12 October (W.B.) Naar de pers
dienst van de Oostenrijksche nationaal-socialis
tische partij mededeelt, heeft het onderzoek van
de leiding dezer partij naar de identiteit van
Rudolf Dertil. den man, die den aanslag pleeg
de op dr. Dolffuss, aangetoond, dat Dertil in de
jaren 1929 en 1930 lid is geweest van de lijf
wacht van prins Starhemberg.
Op aanbeveling van de leiding van de Ween-
schp Heimwehr, is hij vervolgens opgenomen in
het bondsleger. Ook is hij bij de Heimwehr-
organisaties te Weenen werkzaam geweest voor
het geven van onderricht in het schieten.
Deze werkzaamheid, waarvan de nationaal-
socialistische partij toentertijd niets afwist,
heeft Dertil er niet van onthouden den tweeden
Februari 1932 tot de partij toe te treden. Hij
heeft de partij echter in September 1932 weer
verlaten.
Den tijd, dat hij lid der N.S.D.A.P. is geweest,
heeft Dertil geen actieve of leidende rol ge
speeld. Zelfs heeft hij dikwerf in Heimwehr-
kringen verkeerd, vooral na zijn uittreden uit
de nationaal-socialistische partij.
Een aanslag op Fey?
WEENEN, 12 October (VD.) Hardnekkig
doet hier het gerucht de ronde, dat in de werk
vertrekken van den vice-kanselier Fey in de
bonds-kanselarij van uit den daar tegenover
liggenden Volksgarten een stuk ijzer is gewor
pen, dat door het raam vloog, op een oogen
blik, dat juist niemand aanwezig was.
Van officieele zijde worden omtrent deze aan
gelegenheid geenerlei mededeelingen verstrekt.
Wel is de omgeving van de bondskanselarij
extra bewaakt.
MILAAN, 13 October. (V.D.) Boven de pro
vincie Udine (Venetië) heeft in de vroege
ochtenduren eert buitengewoon hevig noodweer
gewoed. Pleinen en straten werden geheel on
der water gezet. De vestinggordel is over een
breedte van 50 M. ingestort. Boomen en schu
ren werden vernield en tal van huizen ern
stig beschadigd. Groote hoeveelheden gekapt
hout zijn weggespoeld.
De bruggen over de rivieren werden ernstig
beschadigd. Ook uit andere steden in Boven-
Italië zijn berichten ontvangen betreffende een
hevig noodweer.
Zijn laatste woorden aan zijn vrouw
luidden„Neem 't glas en drink
het op mijn welzijn
MILAAN, 13 October. (V.D.) Te Sarzana is
Vrijdag de Itaiiaansche „Landru", Cesare Ser-
viatti, gerechtelijk doodgeschoten.
Serviatti heeft in de afgeloopen jaren aan
de Itaiiaansche Riviera er zijn werk van ge
maakt in relatie te treden met bedienjuffroü-
wen en dienstmeisjes. Hoewel hij getrouwd
was, deed hij de meisjes huwelijksaanzoeken,
beroofde haar van haar spaarduitjes en ruimde
zijn slachtoffers tenslotte uit den weg. De lij
ken werden door hem steeds in stukken ge
hakt.
De rechtbank heeft Serviatti drie gevallen
voorgehouden, waarin zijn misdaden duidelijk
gebleken waren. Op zijn rekening heeft hij
nog een groot aantal andere moorden. Tot het
oogenblik der executie toe bleef hij bij zijn
cynische houding. De laatste woorden aan zijn
vrouw luidden: „Neem het glas en drink het
op mijn welzijn.
De executie, welke des morgens vroeg plaats
vond, werd ondanks het noodweer door 5000
menschen bijgewoond.
CHICAGO, 13 October. (R.O.) Hedenmiddag
werd op de trap van de „geldmarkt" van Chi
cago een bom geworpen, welke krachtig genoeg
was om het geheele gebouw in de lucht te doen
vliegen. De helsche machine kwam gelukkig
niet tot ontploffing.
Zes heilsoldaten aan den dans
ontsprongen.
PHILADELPHIA, 10 October. (R.O.) Op
standige gedetineerden in de gevangenis alhier
hebben het plan gehad, zes heilsoldaten te ont
voeren.
Toen de gevangenen naar het lokaal werden
gebracht waar de heilsoldaten hen zouden on
derrichten. liepen vier gedetineerden uit de rij
en strooiden peper in de oogen van een cipier
Na een worsteling werden de oproerlingen
overmeesterd en bekenden zij, de heilsoldaten
te hebben willen ontvoeren, teneinde verbete
ringen te kunnen afdwingen in het gevangenis
leven.
BERLIJN, 13 October. (W.B.) De leider der
Kriminalpolizei-inspectie in Charlottenburg, de
Kriminalpolizeirat Heinrich Schlosser, is heden
in zijn dienstbetrekking gearresteerd en on
middellijk uit zijn ambt ontslagen.
Schlosser heeft in de jaren 1920 tot 1924 het
„Spieldezernat" geleid. Hij wordt er van be
schuldigd, in deze hoedanigheid bepaalde speel
lokalen begunstigd en hun eigenaars en de gas
ten, die in de lokalen vertoefden, gewaar
schuwd te hebben voor dreigende politie-over-
vallen.
Schlosser en zijn vriendin, die zich met den
welklinkenden naam „La Taragona" sierde,
hebben van de speelclubs giften in geld gekre
gen, evenals de beruchte vrouw Daisy Grze-
sinski en de broeder van den vroegeren vice-
president der politie, Konrad Weiss.
BAZEL, 13 October. (V.D.) De standenraad
heeft het door den nationalen raad reeds goed
gekeurde crediet van 20 millioen franken voor
werkverschaffing toegestaan. Vijftien millioen
zullen dienen voor de uitbreiding en de ver
betering der reserves aan militair materiaal.
KAAPSTAD, 13 October (V. D.). De congres
sen van de nationalistische en de Zuid-Afri-
kaansche partij hebben goedkeuring gehecht
aan de fusie. Zij zullen zich stellen achter Hert
zog en Smuts.
IVOROL
DOOS 20 CT.-TUBE 35 EN 60 CT. j
Reel. 7784DGVS 10
PARIJS, 13 October. (R.O.) Zooals bekend is
minister-president Daladier voornemens, een
aantal drastische maatregelen te nemen, om
het deficit van zes milliard francs op de be-
grooting weg te nemen.
De salarissen van het rijkspersoneel zullen
hiertoe met 5 procent worden verlaagd, terwijl
ook de andere salarissen omlaag zullen worden
gebracht.
Daladier heeft verklaard, dat de door hem
voorgestelde maatregelen absoluut noodzake
lijk zijn voor de stabiliteit van den franc; hij
zal dan ook bij de stemming de vertrouwens
kwestie stellen.
Naar gemeld wordt, is Daladier voornemens
de volgende maatregelen te nemen:
1. Een nieuwe algemeene belasting op ben
zine ter vervanging van de verschillende be
lastingen op automobielen.
2. Uitbreiding van de omzet-belasting tot de
gas- en electrisch licht-bedrijven, zonder even
wel den prijs van gas of electriciteit te doen
verhoogen.
3. Heffing van een coupon-belasting aan de
bron.
4. Het uitvoeren van openbare werken ter
bestrijding van de werkloosheid.
Verwacht wordt, dat Daladier wel eenige
moeilijkheden zal ontmoeten om zijn voorstel
len door het parlement te doen goedkeuren.
Zooals reeds gemeld, zal de linkervleugel van
zijn volgelingen zich verzetten tegen de sala
ris-verlagingen, terwijl de middenpartijen en
zijn rechtervleugel zullen stemmen tegen iedere
verhooging der belasting.
Reeds hulp verleend aan zwervende
rooversbenden.
Naar de „Corriere della Sera" meldt, zijn
twee monniken van het klooster op den Grooter
St. Bernard, de paters Melly en Coquos, in ge
zeischap van twee leekenbroeders na een in
spannende reis, welke twee maanden heeft ge
duurd, bij den Si La-pas in Tibet aangekomen
Zij hebben reeds maatregelen getroffen en
overeenkomsten gesloten voor den bouw van
een klooster, zooals dat op den grooten St. Ber
nard.
De monniken zullen, zoodra het klooster ge
reed is, al hun zorgen wijden aan de duizenden
reizigers, die ieder jaar deze bergengte passee-
ren en die aan sneeuwstormen en onweders zijn
blootgesteld.
De twee paters hebben op hun reis twee berg
ketens van vierduizend meter moeten beklim
men.
Op deze reis waren zij in de gelegenheid ge
neeskundige hulp te verleenen aan Tibetaan-
sche rooversbenden, die uit dankbaarheid heb
ben besloten, de vier Europeanen op bijzon
dere wijze in bescherming te nemen.
Drie wetsontwerpen goedgekeurd.
Uit Dublin wordt gemeldZonder stem
ming heeft de „Dail Eireann" van den Ierschen
Vrijstaat in derde lezing de drie wetsontwer
pen aangenomen, waarbij de grondwet wordt
geamendeerd.
De wetsontwerpen voorzien resp. in:
lo. De overdracht, door den gouverneur-
generaal aan den ministerraad, van de bevoegd
heid tot het adviseeren van de opening van
credieten.
2o. De goedkeuring der grondwetsbepalingen
betreffende de rechten van den vertegenwoor
diger der Kroon om de koninklijke goedkeuring
van wetsontwerpen uit te stellen.
3o. Afschaffing van het recht om beroep aan
te teekenen tegen de arresten van de rech'
banken van den vrijstaat bij de Privy Counc 1
te Londen.
De wetsontwerpen zullen aan den senaat w<
den voorgelegd, die ze kan verwerpen en aid
gedurende achttien maanden uitstellen.
De kamer is tot 15 November verdaagd.
NEW-YORK, 12 October (H.N.) Volgens een
bericht uit Washington acht men het in poli
tieke kringen mogelijk, dat het Amerikaansche
congres in zijn a.s. zitting onmiddellijk de on
afhankelijkheid van de Philippijnen zal pro-
clameeren.
In marinekringen moet men van meening
zijn, dat de positie van de Vereenigde Staten
in de Stille Zuidzee door een bezetting van de
Philippijnen niet versterkt wordt en dat Ame
rika ook niet in staat is de eilanden te ver
dedigen.
MADRAS, 13 October (R.O.) In een in de
nabijheid van Madras gevestigde vuurwerkfa
briek ontstond een ontploffing. Zes personen
werden op slag gedood en acht anderen werden
ernstig gewond. Het fabrieksgebouw stortte in.
Men gelooft, dat nog tien personen onder het
puin begraven liggen.
BREST, 13 October (R.O.) Het bergingsvaar
tuig „Artiglio", dat Zondag j.l. van hier ver
trokken was, om te trachten de rest van de
goudlading van de „Egypt" te bergen, is onver-
richterzake hier teruggekeerd.
Tengevolge van de woelige zee was het on
mogelijk het bergingsapparaat in zee neer te
laten.
De werkzaamheden zullen in het voorjaar
worden voortgezet. Men neemt aan, dat er nog
een hoeveelheid goud ter waarde van 250.000
pond sterling in het wrak van de „Egypt" is.
Binnenkort zal er op den Monte Mario den
hoogsten heuvel van Rome, 'n reusachtig stand
beeld van Mussolini worden opgericht. Op
het oogenblik is men bezig met de fundeerings-
werken te leggen. De Duce zal worden afge
beeld als een herder, die een lam op zijn
schouders draagt. Om de bezoekers nog meer
te laten genieteii van het heerlijk panorama
van Rome dat men op dat punt heeft, zal in het
standbeeld een trap worden aangebracht, welke
later door een lift zal worden vervangen. He'
monument wordt opgericht om aan den Duo
een bewijs van erkenning te geven voor zij7
groote verdiensten voor den Italiaanschen land,
bouw.
