n
AKKER-CACHETS ("AKKERTJES")
DE EERSTE LAGERE TEXTIELSCHOOL
IN NEDERLAND.
Weer onprettig?
i
AVONTUREN VAN PITSIE.
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1933
DOEL EN INRICHTING DER SCHOOL.
RIJKSVOORLICHTINGSDIENST.
DE „EEUWIGE" LUCIFER.
DE POSTJAGER NAAR INDIE.
Vele vrouwen zijn op gezelle lijden hel slachtoffer
van pijnen. Denk niet, dal legen dit lijden weinig
le doen is, wanl de vele vrouwen die geleerd heb
ben "AKKERTJES" le gebruiken, welen wel beier.
AKKER-CACHETS bestrijden vrouwenpijnen en zijn
een uitkomst in de donkere dagen der vrouw. In plaals
van neerslachtig zult Ge U opgewekt en rustig voelen.
Ivar Kreugers nachtmerrie in
Nederland aan de markt.
„Eeuwigheid" met een beperking.
SALARISVERLAGING DOOR
GEMEENTEBESTUREN.
Uitstel met beroep op de commissie-
Schouten gaat niet op.
STEUNVERLEENING GRIEND-
CULTUUR.
DE MIJDRECHTSCHE MILLIOENEN-
ZAAK.
INDISCHE POSTVLUCHTEN OVER
DE WINTERROUTE.
RUDOLF LONNES t
Jtidocws probeert 't met een sterrenkijker.
Dank zij het krachtdadig initiatief van tex-
tiel-industrieelen kon gistermiddag te Eind
hoven de eerste lagere textielschool in den
lande worden geopend. Heeft Enschedé zijn
hoogere, Tilburg zijn middelbare, Eindhoven
heeft thans zijn lagere textielschool gekregen.
Van welke beteekenis ook deze lagere textiel
school voor een heelen bedrijfstak is, blijkt
voor buitenstaanders wel het beste uit de zeer
groote officieele belangstelling welke gistermid
dag bij de plechtige opening werd betoond.
Openingsrede voorzitter.
Nadat alle autoriteiten zich verzameld had
den, sprak de voorzitter, de heer W. Baekers
de openingsrede uit.
Hij heette alle belangstellenden welkom, in
het bijzonder minister Marchant. Hij be
schouwde aller komst als een bewijs van mede
leven met de textielindustrie in dit district,
welke met zooveel zware moeilijkheden heeft
te kampen.
In korte trekken schetste spr. daarna het ont
staan en de ontwikkeling der Vereeniging en
het tot stand komen der school, om vervolgens
stil te staan bij de inrichting van het onder
wijs. Deze nieuwe school wil in de eerste plaats
naar zich toetrekken jongens, die de gewone
lagere school hebben doorloopen en die am
bitie hebben voor het textielvak. Zij volgen
dan een opleiding van twee jaar, zoodat zij
mét 14 k 15 jarigen leeftijd een betrekking als
b.v. hulpwever in de fabrieken kunnen aan
nemen.
Naast dezen 2-jarigen dagcursus met thans
43 leerlingen, bestaat er een 3-jarige vervolg-
avondcursus met reeds 47 leerlingen, en een
5-j. cursus voor meergevorderden met momen
teel 10 deelnemers. Er zijn 24 weefgetouwen
met diverse voorbereidingsmachines, waarop
alle soorten katoenen, linnen, wollen, kunst
zijden en pluche waefsels vervaardigd worden,
terwijl plannen bestaan tot het aanschaffen van
een of meer bandstoelen ten nutte van de
band- en veter-industrie! ook zal binnen niet
al te langen tijd iets gedaan worden voor de
tricotage-industrie: „De school bedoelt te voor
zien in de behoefte der industrie, vooral van
het district Eindhoven, Helmond en omgeving,
waar gelukkige ondanks de malaise, nog altijd
duizenden textielarbeiders hun brood verdie
nen. Nu meer dan ooit, is deze school noodig,
zégt spr.
De heer Baekers wijdde dan eenige beschou
wingen aan den gang van zaken bij de in-
dustrje.
Vergeleken bij 1927, toen men met zooveel
vertrouwen de plannen voor deze school be
gon uit te werken is de toestand der textiel
nijverheid wel buitengewoon slecht te noemen.
Onze textiel-producten worden over de geheele
wereld geweerd, zelfs in onze eigen koloniën
vinden zij geen afzet meer, terwijl onze kleine
binnenlandsche markt nog steeds overstroomd
wordt met buitenlandsche artikelen, meestal
afkomstig uit landen met lagere valuta, of uit
landen, die hun industrie op velerlei wijze
sterk steunen.
De contingenteering is een stap in de goede
richting, maar brengt geen verbetering van
het prijsniveau. Er zal dus nog naar andere
middelen gegrepen moeten worden, als men
tenminste de binnenlandsche industrie redden
wil.
Deze school, den geschoolde arbeiders, zal af
leveren, zal ons mede in staat stellen om
steeds beter, zij het dan voorloopig alleen de
binnenlandsche markt, als ons afzetgebied te
behouden, Zal straks de economische oorlog
uitgevochten zijn, aldus besloot spr., dan zul
len wij onze producten weer over de grenzen
kunnen brengen, omdat wij technisch voor
geen andere natie behoeven, noch wenschen
onder te doen.
Deze rede van den voorzitter, die van groote
veerkracht en onbezweken moed onzer indus-
trieelen getuigde, werd met applaus ontvangen.
Minister Marchant opent
de school.
Alsnu trad Z.Exc. Minister mr. Marchant
naar voren om met een toespraak de nieuwe
school geopend te verklaren.
Mijnheer de president, aldus de Minister
aan het slot van uw rede hebt gij gezinspeeld
op maatregelen, die gij van deze regeering ver
wacht. Ik had dat vanmorgen in Den Haag
voorzien. Ik ken de grappen van Noord-Bra
bant (hilariteit). De regeering staat voor groote
moeilijkheden, als zij maatregelen van alge-
meene strekking moet nemen. Deze groep, die
in nood verkeert, weet wat voor haar het beste
zou zijn, maar de regeering moet letten op het
algemeen belang.
Als de regeering begint met maatregelen te
overwegen, voor de textiel, zitten we zoo in de
varkens en in de groenten (hilariteit) en in
Indië. Alles hangt mede af van de buiten
landsche maatregelen en van den algemeenen
economischen toestand. Men verwacht van de
regeering een bepaald, vooraf uitgewerkt sy
steem, maar deze voelt zich dagelijks afhanke
lijk van onbereikbare factoren. Gevolg is, dat
men tegenstrijdige belangen ziet aanbevelen.
Vandaar de conflicten en de vrijwel algemeene
critiek op de regeering. Dagelijks hoort men,
ze moesten dit en ze moesten dat, maar de re
geering kan niemand geheel bevredigen.
Spr. zegt dit, omdat de opening dezer school
bewijst, dat Noord-Brabant, ondanks allen te
genslag den moed niet laat zinken en bedacht
is op de toekomst. Dezen durf en dit initiatief
juicht hij toe.
Spr. moet tegenwoordig veel scholen ophef
fen, des te aangenamer is het hem, dat hij hier
een nieuwe school mag openen. De regeering is
dankbaar, dat het bestuur der school wegens
de tijdsomstandigheden de school niet zoo
groot heeft uitgewerkt als eerst in de bedoe
ling lag.
Onder deze omstandigheid verklaarde mr.
Marchant de nieuwe inrichting gaarne geopend.
Na deze rede zette Z.Exc. de weefgetouwen
in werking.
Hierna werd een rondgang door het statige
gebouw gemaakt, waarvan de ontwerper is, de
heer H. Koenen en de aannemers de firma
v. d. Velden.
De Brabantsche textiel-industrie, speciaal
het district Eindhoven—Helmond en omgeving
heeft met de stichting der thans geopende
school blijk gegeven niet bij de pakken neer
te zitten.
Ten behoeve van rubberhandel en
rubbernijverheid.
In het dezer dagen verschenen verslag van
bovengenoemden dienst wordt medegedeeld, dat
de werkzaamheden op hetzelfde peil bleven,
hetgeen in aanmerking genomen den zeer on
gunstigen economischen toestand, blijk geeft
hoezeer er behoefte bestaat aan een instantie
alwaar researchwerk en keuringswerk op rub
bergebied kan worden verricht
Het aantal en de omvang der technische on
derzoekingen op aanvrage is belangrijk toe
genomen. Hoe gevarieerd deze zijn blijkt uit
enkele onderstaande mededeelingen:
Voor een buitenlandsche firma werd een zeer
uitvoerig onderzoek Ingesteld naar de betee
kenis van lecithine in rubbermengsels zoowel
vóór als nó de vulcanisatie.
Een uitvoerig onderzoek werd verricht naar
de waarde van zgn. Colvulc Liquid and Plastic
Rubber, een product van Amerkaansche oor
sprong, dat toepassing zou moeten vinden voor
de reparatie van transportbanden en andere
rubberartikelen, alsmede voor de gemakkelijke
bekleeding van voorwerpen met rubber. De
waarde kon niet hoog worden aangeslagen.
Een vroeger reeds verricht onderzoek over
den invloed van gaszwart op synthetische
rubber werd aangevuld met een nieuwe serie
proeven, zulks op verzoek van den Octrooi-
raad.
Getracht werd door wijziging van de samen
stelling sommige ongewenschte eigenschappen
van een apprêt gemaakt uit rubberlatex te ver
beteren.
Op verzoek van een lederfabriek werd de
impregnatie van leer met rubberlatex bestu
deerd.
Voor een wasfabriek werd een uitvoerig on
derzoek verricht over den invloed van een be
paalde soort was op rubbervloerbedekking.
Een uitvoerig vergelijkend keuringsonder-
zoek werd aangevangen betreffende de laatste
fabrikaten van een rubberfabriek hier te lande.
In toenemenden omvang werden technische
adviezen en voorlichting gegeven over een
groot aantal vragen betreffende rubberchemie
en technologie, keuring, enz. Nu eens is de be
antwoording van een dergelijke vraag zeer een
voudig, dan weer vereischt de beantwoording
veel zorg en tijd. Ongetwijfeld wordt hiermede
echter een zeer nuttige arbeid verricht, veel
onnoodig werk voorkomen en kosten voor de
aanvragers uitgespaard. Zonder twijfel ,is dit
onderdeel der werkzaamheden van niet te on
derschatten waarde.
In het verslag zijn voorts opgenomen de re
sultaten van het researchwerk door het perso
neel van den dienst verricht en van het co-
operatief researchwerk.
De R.K. kerk te Bolstvard staat in de
stellingen, daar ze onder leiding van arch.
H, v, cL Leur wordt gerestaureerd.
"AKKERTJES"
verdrijven:
Hoofdpijn
Migraine
Kiespijn
Spierpijn
Influenza
Nederlandsch
Product
AKKER-CACHETS zijn een nieuwe zeer werkzame vinding van
Apotheker Dumont. Ze hebben geen enkele nadeelige werking.
De cachet-vorm is de meest ideale manier van innemen. AhfttK IJ tb
hebben in korten tijd bewezen een geneesmiddel bi| uitnemend-
heid te zijn. Haal nog heden een doosje. Ook U zult tevreden zijnl
Volqens recept van Apotheker ,f.'fi!«ifm
Reel. 4201-5 150
DE WERKLOOSHEID.
HET PROCES VAN DE „ZEVEN
PROVINCIËN".
In de week van 9 tot en met 14 October.
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en Arbeidsbemiddeling
deelt mede, dat de werkloosheid onder de 601.100
leden van 'ingevolge het Werkloosheidsbesluit
1917 gesubsidieerde vereenigingen in de week
9 tot en met 14 October 1933 heeft bedragen 24,3
pCt. terwijl zij in de vorige verslagweek (25
tot en met 30 September) bedroeg 24,1 pCt.
Bij 1062 organen der openbare arbeidsbemid
deling stonden op 14 October 1933 in to
taal 316.134 werkzoekenden ingeschreven, waar
onder 300.230 mannen. In totaal waren werk
loos 291.394 personen, waaronder 280.877 man
nen.
Op 30 September 1933 bedroeg het aantal in
geschreven werkzoekenden bij een ongeveer
gelijk aantal organen der openbare arbeidsbe
middeling 309.722. Hiervan waren werkloos
284.805 personen, waaronder 274.576 i annen.
Het totaal aantal werkzoekenden is derhalve
sedert 30 September 1933 toegenomen met
6.412, het aantal werkloozen met 6.489.
Blijkens een per 1 October 1933 gehouden
telling, stonden op dien datum bij 313 organen
der openbare arbeidsbemiddeling in gemeenten
met 5000 en meer inwoners als werkloos inge
schreven: 7.359 mannen jonger dan 18 jaar,
48.804 mannen van 18 tot en met 25 jaar en
196.137 mannen van 26 jaar en ouder.
De pleidooien.
SOERABAJA, 2 Nov. (ANETA
Tijdens zijn pleidooi heeft de officier van ad
ministratie van 't Hof nog uiteengezet, dat aan
tasting van het gezag geen doel was bij de mui
terij hetgeen werd gedemonstreerd door de af
wezigheid van de roode, en de aanwezigheid
van de Nederlandsche vlag, terwijl bij de ver
nieling van meubilair, die onmiddellijk na de
muiterij plaats vond, het portret van H. M.
de Koningin opzettelijk door de muiters is ge
spaard.
Overigens vonden de muiters in het feit dat
de Amsterdamsche communisten van de
muiterij profijt poogden te trekken voor hun
propaganda aanleiding tot het voorstel om den
commandant weder aan boord toe te laten,-
i i j._ jmrorlorlon Pa-
Er is destijds in de internationale pers veel
gerucht geweest over een conflict, dat was ont
staan tusschen wijlen den Zweedschen lucifers
koning Ivar Kreuger en den Oostenrijkschen
chemiker, dr. Ferdinand Ringer, welk conflict
I zijn oorzaak had gevonden in de uitvinding
door laatstgenoemde van den z.g. „eeuwige lu
cifer". Als uitvloeisel van de bedreiging, welke
Kreuger blijkbaar in deze vinding gezien heeft,
voor de wereldlucifersindustrie, is het tot pa-
tentproeven gekomen, terwijl Kreuger getracht
moet hebben de ongeldigverklaring der paten
ten te bewerkstelligen in de verschillende mo-
nopolies'taten, waarbij het succes echter Uit
bleef.
Niettemin geraakte de naam van dr. Ringer
op den achtergrond en velen meenden zelfs, dat
de „eeuwige lucifer" den weg was opgegaan
van de tallooze vindingen, die een wijle de aan
dacht trekken en waarvan men later nimmer
meer iets verneemt.
In het onderhavige geval gaat dit echter,
naar thans wordt gemeld, niet op; dr. Ringer's
vinding heeft n.l. de phase van het experiment
met succes doorstaan en vóór dit jaar ten einde
is, zal de „eeuwige lucifer" op de markt ver
schijnen, waarbij als merkwaardige bijzonder
heid kan worden medegedeeld, dat Nederland
daarvan de primeur zal hebben. Een Néderland-
sche frma heeft nl. als eerste de licentie gekocht
voor Nederland en Koloniën. Zij heeft in dit
verband een füsie aangegaan met de Z. A. B.
Aktien Gesellschaft, in Zwitserland, welke on
derneming in Zürich de eerste fabriek heeft
gesticht, waar deze lucifers thans in groote
hoeveelheden worden vervaardigd, nadat er ge
durende twee jaren proefnemingen zijn ver
richt. De tweede fabriek, die zich uitsluitend
met de fabricatie van deze lucifers bezighoudt,
doch die, wat outillage, enz. betreft, achterstaat
bij die te Zürich, bevindt zich te Florisdorf bij
Weenên, de woonplaats van den uitvinder.
Technische bijzonderheden
De lucifer zelf is een wit staafje van chemi
sche substantie, met een doorsnede van 4 milli
meter en ongeveer even lang, als een gewone
lucifer.. Het. staafje is verpakt in een plat, pa
pieren houdertje van bijzondere kwaliteit, het
welk voorzien is van een strijkvlak. Het begrip
„eeuwig" is uiteraard betrekkelijk; vaststaat
echter, dat het staafje honderd a honderdvijftig
maal kan worden gebruikt. Zelfs vocht heeft
er geen nadeeligen invloed op, Het aanstrijken
en dooven verloopt niet volkomen reukloos;
men bespeurt n.l. een lucht, welke op die van
spiritus gelijkt en afkomstig is van een der che
mische grondstoffen,.die bij de fabricatie wor
den gebruikt. De geur is echter volkomen on
schadelijk; prof. dr. E. Waser, kantonchemiker
van het kanton Zürich komt in zijn op ver
zoek van de Zwitsersche regeering over deze
vinding uitgebracht rapport tot de conclusie,
dat er uit geen enkel gezichtspunt eenig be
zwaar aanwezig is om dezen lucifer onder het
publiek te brengen.
Naar men ons mededeelde, bestaat het voor
nemen, zoodra blijken mocht, dat dit nieuwe
artikel den gewonen lucifer verdringt, hier te
lande 'n fabriek op te richten, aangezien de voor
de fabricatie noodzakelijke grondstoffen m Ne
derland voorhanden zijn
PERSVRIJHEID.
„Postjager"-briefkaarten.
Met welwillende medewerking en toestem
ming van het Hoofdbestuur der Posterijen, het
Departement van Koloniën en den Indischen
Postdienst is een eenvoudige wijze van retour
zending aan de afzenders van deze briefkaarten
mogelijk gemaakt en wel op de volgende wijze:
De kaarten worden verkrijgbaar gesteld, ge
frankeerd met de beide speciale luchtpostzegels,
ieder a 0.30, te weten: de Nederlandsche uit
gave voor de heenvlucht en de Indische uitgave
voor de retourvlucht. De indeeling der kaarten
is zoo vervaardigd, dat het Nederlandsche zegel
rechts boven en het Indische zegel links onder
geplakt kan worden. De afzender dient zijn
naam en adres duidelijk en volledig te ver
melden en de kaart te adresseeren aan het
Hoofd der Posterijen te Bandoeng. Tevens zul
len de beide zegels dan resp. te Den Haag en
te Bandoeng van de speciale poststempels wor
den voorzien. Deze bijzondere inschikkelijkheid
van Regeeringswege is voor philatelisten een
buitenkansje.
Deze kaarten zijn alleen verkrijgbaar bij de
firma Pander te Den Haag, Amsterdam en
Rotterdam, en. wel bij aankoop van het Neder
landsche zegel a 0,30, of der beide zegels
(voor retourzending) a 0,60 totaal; de brief
kaarten zijn dus kosteloos. Schriftelijk aan
vragen van buiten deze steden kunnen gericht
worden aan de firma H. Pander en Zonen,
Postbus 30, Den Haag, onder bijsluiting van
0,35 resp. 0,65 aan postzegels. De aanvragers
dienen op hun enveloppe in den linker-boven-
hoek te vermelden „Postjager-briefkaart".
Het tijdstip der beschikbaarstelling wordt
nader bekend gemaakt.
LEVERING VAN MARGARINE AAN
DETAILLISTEN
De R. K. bond van melkhandelaren in Ne
derland heeft zich, naar aanleiding van de zeer
vele klachten harer leden over de levering van
margarine, met een adres tot den Minister van
Economische Zaken gewend, met het verzoek,
te willen bevorderen, dat de crisis-Zuivelcen-
trale een regeling treft, waarbij het den detail
listen in margarine wordt toegestaan, dat, in
dien de leveranciers, van wien zij in de periode
van 8 Mei tot 4 Juni hebben betrokken, hen
niet goed of alleen tegen te hoogen prijs be-
dienent; zij dan met goedvinden van de C.Z.C.
een anderen leverancier kunnen kiezen.
Vanzelfsprekend zal dan de gekozen leve
rancier eenzelfde kwantum meer van de fa
brieken moeten ontvangen, of, indien het een
fabriek is, eenzelfde kwantum meer moeten
kunnen fabriceeren en dit kwantum worden
afgeschreven van den vorigen leverancier of
fabriek.
Men meldt ons van bevoegde zijde:
Nog steeds komt het voor, dat gemeentebe
sturen en besturen van andere publiekrechte
lijke corporaties beslissingen omtrent eene
overigens noodzakelijk geoordeelde verlaging
der loonen van hun personeel aanhouden in
afwachting van het rapport der commissie
Schouten.
Zoodanig uitstellen van maatregelen, welke
de plaatselijke overheid op grond van de fei
ten zelve noodzakelijk oordeelt valt te laken
en is in strijd met hetgeen de regeering in deze
zware tijden als eersten eisch aan de besturen
der lagere publieke organen stelt n.l. het geven
van een doelbewuste van verantwoordelijk
heidsbesef getuigende krachtige leiding.
Een beroep op de commissie-Schouten voor
zoodanig uitstel is voorts geheel onjuist en
onaanvaardbaar wijl deze commissie de regee
ring zal adviseeren omtrent de haar wachtende
taak bij aanvaarding van de aanhangige wijzi
ging der ambtenarenwet en niet over de op de
besturen der lagere organen rustende taak en
verantwoordelijkheid om hunne salaris-rege
lingen te doen aansluiten aan gewijzigde ver
houdingen en omstandigheden, waarvan de re
delijke vervulling o.m. zal voorkomen, dat de
regeering t.z.t. van de haar te verleenen be
voegdheid zal-behoeven" gebruik te maken.
De regeeringscommissaris inzake steunver-
leening aan de griendcultuur deelt mede, dat
aan de bekende adressen van belangstellenden
is toegezonden een reglement, betrekking heb
bende op een steunmaatregel ten behoeve van
de griendcultuur, het verleenen van een bij
drage voor het maken van witte 6 voets en
witte 5% voets hoepels uit stokken vari den
laatsten oogst 1932/'33.
Belanghebbenden, die het reglement nog niet
ontvingen en voor toezending in aanmerking
willen komen wordt verzocht hun schriftelijke
aanvragen daartoe ten spoedigste te richten aan
het regeeringsbureau gevestigd Hoogstraat 141
Werkendam.
CRISIS-RUNDVEECENTRALE
Naar gebleken is, heeft de laatste publicatie
der Crisis-Rundveecentrale eenig misverstand
gewekt. De aandacht van belanghebbenden
wordt er op gevestigd dat door de Crisis-Rund
veecentrale, rekening houdend met het bepaal
de omtrent de guste dieren, lijdend aan t.b.c.
en para-t.b.c. uitsluitend lèvering van drachtig
vee gevraagd wordt.
Tevens wordt bekend gemaakt, dat, in af
wijking van hetgeen medegedeeld is, op Maan
dag 13 November te Gorinchem geen runde
deren zullen worden afgenomen.
Voordat gelegenheid zal worden' gegeven tot
het leveren van meerdere runderen, zal ieder,
die runderen ter levering aangeboden heeft,
in de gelegenheid worden gesteld, tenminste
één rund te leveren.
Het dagelijksch bestuur van den Nederland-
cgjnmanuani. wcucl aan - i schen Journalistenkring verzoekt cms het vo
hetgeen slechts door den sedert overleden Pa- gende mede te deelen:
radja, kon worden verhinderd. In de bijeenkomst van het Nationaal Jonge-
Omtrent Paradja merkte pleiter op, dat, vol- ren Verbond op 30 October j.l. m den Dieien-
gens een getuigenis, deze reeds in 1927, 1928, tuin te 's Gravenhage heeft, blijkens de op dit
1929 en 1931 bij de autoriteiten bekenwas en punt niet geheel eensluidende verslagen, het lui
XiJZJU V,ll XUUX Wij "V.
geadviseerd werd hem te ontslaan wegens zijn
extreem-nationalistische gezindheid en wegens
zijn ongunstige uitlatingen over officieren, ter
wijl hij niettemin boven een tiental andere ge
gadigden werd verkozen om tot kwartiermees
ter te worden opgeleid.
Bovendien is nog gebleken dat ook tegen den
korporaal Bosschart was gewaarschuwd. Plei
ter achtte den invloed welken het beleid ten
aanzien van de salariskorting op de Inlandsche
schepelingen had, ongunstig, aangezien men
meende, dat de Regeering alleen gevoelig was
voor demonstreeren.
Pleiter wees er nog op dat de geest vergif
tigd werd door achteraf toegezonden berichten
omtrent de korting, terwijl een der schepelin
gen heeft verklaard, dat het de muiters speet
juist een vertrouwd en geacht commandant te
moeten teleurstellen.
De opruiers hebben op de ij delheid der mede
schepelingen gewerkt door o.a. te wijzen op de
dienstweigering te Soerabaja, waarbij men niet
normaal" kon blijven, zooals in de berichten
werd gemeld.
De officier van administratie Mahieu, die de
belaagden Soewarso en Ardani verdedigde, sloot
zich bij den vorigen pleiter aan. Bovendien
voerde hij aan dat genoemde schepelingen on
der psychischen dwang der leiders stonden,
zoodat ten aanzien van Soewarso vrijspraak en
ten aanzien van Ardani de grootst mogelijke
clementie werd bepleit: Spreker achtte de door
don fiscaal geeischte straffen over het al
gemeen zeer zwaar.
De fiscaal betoogde in zijn repliek dat de
Zeven Provinciën" inderdaad van hulp ver
stoken was terwijl de bedoelingen van Kawi-
larang maar al te duidelijk blijken uit diens
eigen verhoor, n.l. „naar Madoera opstoomen
om de gearresteerde schepelingen te bevrijden"
Men mag niet aannemen, dat dit doel alleen kon
worden bereikt door den Marinecommandant
aan boord te roepen.
VER. KON. PAPIERFABRIEKEN.
Aanvoer grondstoffen in October.
In October werd eene hoeveelheid van 5.722
kub. vadem papierhout van Archangel voor de
papierfabriek te Velsen aangevoerd. Sedert 1
Jan. in dit jaar werd voor dit bedrijf eene
hoeveelheid van 52.390 kub. vadem hout aan
gevoerd,
Nader getuigenverhoor gelast.
Het gerechtshof te Amsterdam wees gisteren
een interlocutair arrest in de zaak tegen den
Mijdreehtschen kweeker, die door middel van
yal-sche stukken zou gepoogd hebben de zeer
groote erfenis van mevrouw Van Wieringen,
uit Mijdrecht te bemachtigen. De rechtbank te
Utrecht had hem tot twee jaar en zes maanden
veroordeeld.
Het hof bepaalde in het interlocutair arrest,
dat op Vrijdag 17 November nog zeven getui
gen moeten worden gehoord, omdat het on
derzoek niet volledig was.
puill) liiV-t» T-)
van de Eerste Kamer, de heer prof. jhr. mr. B.
C. de Savornin Lohman zich uitgesproken voor
het aan banden leggen van de persvrijheid.
Het dagelijksch bestuur van den Kring heett
hicin aanleiding gevonden, zich tot den heer
de Savornin Lohman te wenden met het ver
zoek te willen mededeelen in hoeverre de ver
slagen op dit punt juist zijn, aangezien de mo
gelijkheid niet is uitgesloten, dat een samen
vatting van het gesprokene den indruk zou kun
nen maken van een aan banden leggen der pers
vrijheid zonder beperking, welken ongewensch-
ten indruk de heer de Savornin Lohman, naar
het dagelijksch bestuur vertrouwt, allerminst
bedoeld heeft te willen vestigen.
In antwoord op de tot hem gerichte vraag
heeft prof. de Savornin Lohman de welwillend
heid gehad, het dagelijksch bestuur te berichten,
dat hij niet meer precies weet, welke woorden,
hij, al improviseerend, gebezigd heeft en dat hij
natuurlijk bedoeld heeft, uiting te getfen aan
het in het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer over de algemeene beschouwingen der
Rijksbegrooting geformuleerde desideratum, dat
de Regeering „met kracht tegengaat het mis
bruiken van de vrijheid van vereeniging, van
het woord, van de straat en van.de pers.'
Hetzelfde is trouwens door den heer de Savor
nin Lohman bij herhaling in de Eerste Kamer
bepleit.
DURE KOEKJES.
Voor de Arr. rechtbank te Breda stonden
Donderdag terecht de 23-jarige M. v. M., van
beroep arbeider, wonende te Den Bosch en de
36-jarige A. v. O., van beroep los arbeider,
wonende te Den Bosch, beiden thans gedeti
neerd in het Huis van Bewaring te Breda, ter
zake dat zij te Tilburg op 17 Juli j.l. te zamen
hebben weggenomen in een huis aan den- open
baren weg een hoeveelheid koekjes en drank,
nadat zij zich door braak toegang tot dat huis
hadden verschaft. Reeds vroeger stonden bei
den voor deze zaak terecht, die echter werd
uitgesteld voor nader onderzoek inzake vinger
afdrukken.
De officier van justitie mr. A. graaf van
Limburg Stirum achtte het ten laste gelegde
overtuigend bewezen. Hij meende, dat M., die
volledig had bekend, kans moet worden ge
geven, z'n leven te verbeteren.
Tegen v. O., die bleef ontkennen, was geen
tegemoetkoming op haar plaats. Hij eischte
tegen v. M. 12 maanden gevangenisstraf, waar
van 6 maanden voorwaardelijk en 6 maanden
onvoorwaardelijk met aftrek van vóórarrest.
Tegen v. O. eischte hij een jaar gevangenis
straf met aftrek van vóórarrest.
Mr. v. Wijmen pleitte voor v, M. clementie,
terwijl mr. v. Eyl uit Tilburg voor v. O., vrij-
spraak vroeg.
De uitspraak werd bepaald op over 14 dagen.
Gistermorgen is het eerste vliegtuig der K. i
L. M. weer over de winterroute, dus vici Mar
seille en Rome, in de plaats van over Leipzig
en Boedapest vertrokken. Het was de „IJsvogie
met aan boord 348 K.G. post en 28 K.G. pakket
nost.Toevallig opende ditzelfde vliegtuiD een
jaar geleden ook den winterdienst, en wel op
3 November. De postlading bedroeg toen 262
kilogram brieven en 5Vz K G- p^ketpost. Een
vooruitgang van het postvervoer dus van 33 ,o
ten opzichte van verleden jaar.
Met de post, welke te Rome en Athene nog
wo^dt bijgeladen, zal de „Ijsvogel" straks bq
haar vertrek uit Europa omstreeks 420 K.G.
nóst aan boord hebben.
Gistermorgen bevonden zich aan boord éen
passagier Londen—Karachi, één passagier Lon-
dS-Calcutta en drie passagiers Amsterdam-
ïlefbetrof hier een moeder met twee zoon
tjes, die op het laatste oogenblik geboekt wer-
dCj3e pakketpost kwam uit het Oosten van ons
land per taxi Woensdagmiddag omstreeks 4 uur
op hét hoofdbureau der K. L. I«.
De reizigster met haar twee zoontjes
gisternacht per taxi naar Schiphol.
De „Kwartel" is gisteren te Schiphol geland.
De „Snip" is op thuisreis van Singapore te
Rangoon aangekomen.
De „IJsvogel" (uitreis) is gisteren in Rome
aangekomen.
Een Duitseh minnaar van de
Nederlaudschc letteren.
Naar het „Vaderl." meldt, is de jonge Duit-
sche letterkundige Rudolf Lonnes dezer dagen,
in den ouderdom van 31 jaar, te Neusz
leden na een jarenlange ziekte.
Lonnes heeft zich verdienstelijk gemaakt
voor de Nederlandsche letterkunde. Hij sprak
zuiver en grammaticaal-onberispelijk onze taal.
Lonnes heeft het werk van vele jongere
Noord-Nedsrlandsche en Vlaamsche auteurs,
en ook het werk van een enkelen ouderen Ne-
derlandschen schrijver door zijn voortreffelijke
Duitsche vertalingen tot den grooteren I™""
schen lezerskring gebracht. In zijn bundel „Nie-
derland, ein Buch junger Flamischer und Hol-
landischer Dichtung" bracht hij het werk van
Mussche, van Ostayen, Burssens, Minne, M.
Gijsen, Marsman, Donker, B. Verhoeven, A. van
Duinkerken. W. ten Berge en Albert Kuyle in
het Duitseh over.
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
Ontvangsten over Juli ruim 1% millioen
lager dan het vorig jaar.
De ontvangsten der Nederlandsche Spoor
wegen over de maand Juli, waarvan thans
definitief cijfers bekend zijn geworden, zijn met
een totaal van 11.439.305 weer ruim 1%
millioen lager dan over de maand Juli van
1932, toen deze ontvangsten 13.038.279 be
droegen.
De totale ontvangsten over dë periode 1
Januari—31 Juli bedroegen 70.714.286 tegen
82.056.248 over -dezelfde periode van 1932. Het
gemiddeld - aantal kilometers in exploitatie was
over beide perioden hetzelfde, nL 3661. De
ontvangst per dagkilometer komt dus voor 1933
uit op 91,11 tegen 105,22 over de eerste
zeven maanden van 1932.
Over de maand Juni 1933 waren de ont
vangsten groot 9.319.232,
NEDERL. FAILLISSEMENTSSTATISTIEK.
Totaal in 1933 iets gestegen.
Over October bedroeg het aantal faillisse
menten in de onderlinge provincies van Neder
land volgens opgave van van der Graaf Co.
voor Noord-Holland (excl. Amsterdam) 46, Am
sterdam 54, Zuid-Holland (excl. den Haag en
Rotterdam) 56, den Haag 43, Rotterdam 38,
Utrecht 19. Gelderland 23, Noord-Brabant 35,
Limburg 17, Zeeland 2, Friesland 20, Groningen
9 Drénte 9, Overijssel 14. Het totaal over Octo
ber bedroeg 385, het totaal vanaf 1 Januari 1933
3897, zelfde tijdvak vorig jaar 3866 faillisse
menten
Volgens het weekblad Handelsbelangen wer
den gedurende de maand Octrfoer bij de geza
menlijke griffies in Nederland gedeponeerd 240
erediteurenlijsten met een passief van 5.828.080
waarvan preferent 1.197.229, Sedert 1 Januari
3933 werden in totaal gedeponeerd 2011 eredi
teurenlijsten met een totaal passief van
52.541-790 lyaarvan preferent 8.977.101.
MIER kunt u heei
GoeoKoop MA/xrib-
venoUlSTERlNGENXieri
