ZATSTE
GOERING VOOR DE VIERSCHAAR.
DIMITROFF TOCH TOEGELATEN, DOCH
LATER WEER UITGEZET
ZEETIJDINGEN.
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1933
VERWEER TEGEN 'T BRUINBOEK
DIMITROFF OPNIEUW
VERWIJDERD.
STEUN AAN HET GROOTE GEZIN.
PASTOOR A. SPIGT f.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
DE WOELINGEN IN SPANJE.
HET VERGIFTIGINGSGEVAL TE
SCHOONHOVEN
Een tweede slachtoffer overleden.
DE PRIJSVRAAG VAN HET
NAT. CRISISCOMITE
Trekking heeft plaats gehad.
Nieuwe stakingen.
MARKTBERICHTEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
VISSCHERIJ.
>ra
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN
SCHIPPERSBEURS.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
GEMENGDE BERICHTEN.
,,'t Ontbreekt er nog maar aan, dat men
beweert, dat ik, evenals Nero bij
den brand van Rome, luit
heb gespeeld
BERLIJN, 4 November. (W.B.)" Wegens het
verhoor van den Pruisischen minister-president
Goering als getuige is de contröle op den toe
gang tot het rijksdaggebouw vandaag aanzien
lijk verscherpt. De geheele omgeving van het
gebouw is met een sterke politiemacht afgezet.
De algemeene toehoorderskaarten zijn van
daag niet geldig. Zij zijn gisteren aan het slot
van de zitting teruggenomen. Desniettemin is
de toeloop vandaag buitengewoon sterk, daar
een groot aantal speciale kaarten uitgereikt is.
De voor de toehoorders gereserveerde ruimte
is zelfs nog vergroot, doordat achter de drie
rijen stoelen voor de getuigen in het midden
van de zittingszaal nog twee rijen geplaatst
zijn.
De vijf lange perstafels zijn in tegenstelling
tot de laatste zittingsdagen weer heelemaal
bezet. Ook de fotografen zijn in grooten getale
verschenen. Filmopnamen worden echter niet
genomen.
De getuigenlijst voor de zitting van vandaag
is buitengewoon omvangrijk. In de eerste plaats
wordt minister-president Goering genoemd.
Dan volgen nog dertien getuigen, die gehoord
zullen worden over de Bulgaarsche beklaagden
en die grootendeels ook gisteren reeds gedag
vaard waren.
Rijksminister Goebbels is nog niet gedag
vaard.
Met het oog op de beteekenis van de ver
klaring van minister-president Goering voor
alle deelnemers aan het proces is beklaagde
Dimitroff, die gisteren, zooals men weet, voor
drie dagen van het bijwonen der zittingen was
uitgesloten, bij uitzondering voor vandaag
weer toegelaten.
Onder de talrijke vooraanstaande personen
die vandaag de zitting bijwonen, bevinden zich
ook de Amerikaansche gezant, de rijksfninister
van economische aangelegenheden Schmitt, de
Pruisische minister van justitie Kerrl en zijn
staatssecretaris dr. Reichler, de rijkscommissa
ris van justitie, Frank, de Pruisische minister
van eeredienst Rust, staatssecretaris Koerner,
majoor Renzetti van de Italiaansche ambas
sade en verdere vertegenwoordigers van de
buitenlandsche gezantschappen, de Berlijnsche
politie-president en de perschef der Pruisische
regeering, „Regierungsrat" Sommerfeld.
De verhandeling begint met de gebruikelijke
vertraging eerst om 10 uur 15. De minister
president is dan nog niet in de zaal aanwezig.
De VOORZITTER opent de zitting met de
volgende verklaring: Op de agenda staat heden
het verhoor van minister-president Goering als
getuige. In verband met het gewicht van dit
verhoor heeft de senaat gemeend, dat het goed
is, de over Dimitroff uitgesproken straf voor
dit verhoor op te heffen
Dimitroff is dienovereenkomstig vandaag
weer voor de rechtbank gebracht.
De overige getuigen worden tot na de mid
dagpauze heengezonden. Aan beklaagde Di
mitroff wordt kennis gegeven van de voorval
len, welke zich in de laatste zitting na zijn uit
sluiting hebben afgespeeld.
DIMITROFF wenscht een verklaring af te
leggen.
De VOORZITTER wijst met nadruk erop, dat
hij eigenlijk niet het recht heeft om te spre
ken, maar dat hij hem toch het woord wil
geven.
DIMITROFF verklaart dan, dat hij nog eens
wil onderstrepen wat hij al in Leipzig gezegd
heeft, dat hij nooit in het gebouw van de
„Roode Hulp" geweest is.
Goering verschijnt.
Op dat oogenblik verschijnt minister-presi
dent Goering in eenvoudig blauw uniform. Hij
wordt door de deelnemers aan het proces en
door alle andere aanwezigen met den Duitschen
groet verwelkomd.
DR. BUENGER: „Het hoogste rijksgerecht
heeft u en den heer dr. Goebbels als getuigen
gedagvaard en daarbij betoogd, dat men u niet
kan weigeren de verdenkingen, welke van be
paalde zijde in het buitenland tegen u met be
trekking tot het onderwerp van dit proces zijn
uitgesproken, onder eede te weerleggen.
Het rijksgerecht heeft daarom tot het ver
hoor van u en van rijksminister dr. Goebbels
besloten. Vandaag bent u als getuige versche
nen. U moet uw verklaring onder eede afleg
gen.
Ik wijs u op de heiligheid en op de beteekenis
van den eed en verzoek u mij de eedsformule
na te zeggen."
MINISTER-PRESIDENT Goering legt daarop
den eed af.
De VOORZITTER verzoekt den minister
president dan onmiddellijk een verklaring af
te leggen.
Goering's getuigenis.
GOERING: „Mijnheer de president, u heeft
mij te voren gezegd, dat ik
als getuige gedagvaard
ben, om mij om zoo te
zeggen tegenover de ver
wijten en t :weringen,
welk,e in het Bruinboek
tegen mijn persoon gedaan
zijn, te rechtvaardigen. Ik
zou hier echter met na
druk erop willen wijzen
dat ik mijn verhoor toch
in de eerste plaats van
twee andere gezichtspun
ten bezie.
Vooreerst beschouw ik
Min.-president snij als tien getuige, die
Goerine vcor de ëeheele verhan"
Isoenng deling van de groot
ste beteekenis is want op slot van rekening ben
ik iemand, die op de plaats van den brand ge-
weest ben, en ook in mijn kwaliteit van rijKs-
dagpresident kon mij toch tenslotte het in
brandsteken van het aan mij toevertrouwde
gebouw niet onverschillig zijn.
In de tweede plaats moet ik echter als ge
tuige verhoord worden in mijn hoedanigheid
van Pruisisch minister-president, die in de
eerste plaats den plicht gehad heeft en dien
plicht ook in de toekomst heeft, om voor de
veiligheid van het rijk en van het Duitsche
land te zorgen en die daarom genoodzaakt was
in de eerste plaats den strijd tegen het ver
nielingswerk der communistische beweging te
voeren.
Voorzoover nu de in het Bruinboek gedane
verwijten in aanmerking komen, is het onge
twijfeld in het belang van Duitschland, dat een
en ander nauwkeuriger wordt uiteengezet, om
het beter te kunnen weerleggen. Ik zou echter
persoonlijk den nadruk erop willen leggen, dat
ik niet de minste waarde eraan hecht, de ver
wijten, die mij in het Bruinboek gedaan zijn,
te weerleggen. Ze zijn zoo grotesk, dat ik zulks
bijna overbodig acht.
Ik weet, door mijn vertrouwensmannen, dat
elke roode schooier in die dagen een betrekke
lijk lucratieve bezigheid vond, wanneer hij be
weringen over gruwelen of over den rijksdag
brand, die mij als den misdadiger voorstelden.
in actie zouden worden gebracht Reeds voordat plaats er toe bijdragen, de grootste verwarring
wij aan de machTkwamèn maar eerst voor goed in de concentratie der nationale krachten te
n j. i4- uv-,,-1 mroiTiambn
in het buitenland in druk kon doen verschijnen
Wij weten verder, dat zelfs directe werfbu-
reaux in Duitschland functioneerden, dat er
ronselaars rondgingen in de „onderwereld" om
de „belangrijke getuigen" samen te rapen, die
dan in de groteske behandeling van het geval
te Londen als „serieuse getuigen" zijn opge
treden.
Ik acht het'ondoelmatig, mij te rechtvaardigen
tegenover verklaringen van dit gepeupel".
„U sprak zooeven van ge
peupel".
PRESIDENT BtiNGER: „Mag ik even onder
breken: u sprak daar zooeven van „gepeupel".
MIN. PRES. GOERING: „Ik bedoel natuur
lijk deze valsche getuigen en ook een deel der
pers". Min. pres. Goering vervolgt dan: „In
groote trekken wordt in het bruinboek beweerd,
dat mijn vriend Goebbels mij het plan aan de
hand gedaan heeft, den rijksdag in brand te
steken en dat ik hem daarbij geholpen heb.
Verder wordt beweerd, dat ik bij dezen brand
zou hebben toegezien, ik geloof „in een blauw
zijden toga" gehuld. vroolijkheid).
Er ontbreekt nog maar aan, dat men beweert
dat ik evenals Nero bij den brand van Rome,
luit had gespeeld.
De vernietiging van het
bolschewisme.
In het bruinboek wordt verder beweerd, dat
ik den rijksdag zou hebben aangestoken, om
daarmede de communistische partij te beschul
digen.
De rijksdagbrand kwam voor mij even ver
rassend, als voor ieder ander weldenkend
mensch.
Wanneer wij zelf ook stellig het parlemen
tarisme bestreden en dezen strijd jarenlang
gevoerd hebben, zoo hebben wij hem toch van
1924 af op volstrekt legale wijze gevoerd en
nooit twijfel er over laten bestaan, dat ook de
nationaal-socialistische staat er prijs op stelt,
een uit het volk zelf en door het volk gekozen
regeering te verkrijgen.
Het was dus niet voor ons, bijwijze van sym
bool, noodzakelijk te toonen, dat wij nu den
parlementairen staat vernietigd hadden.
Het was ook heelemaal niet noodig dat ik den
rijksdag in vlammen zou hebben doen opgaan,
om tegen de communisten te kunnen optreden.
Toen ik den 30sten Januari werd aangewezen,
om mij voorloopig als voornaamste taak met de
Pruisische portefeuille van binnenlandsche za
ken te belasten, was mijn taak reeds duidelijk
omschreven. Er werd een beroep gedaan op
mijn energie om het communisme te vernie
tigen met alle middelen. De strijd ging volgens
onze opvatting in de laatste jaren heelemaal
niet meer tusschen de nationaal-socialistische
beweging en den Novemberstaat, maar uitslui
tend tusschen twee wereldbeschouwingen.
De minister-president schildert dan uitvoe
rig de moeilijke en langdurige vorming van de
Schupo de crimineele politie en de politieke
politie, welke daar zij jarenlang onder Marxis
tische heerschappij en invloed gestaan had, ter
bestrijding van het communisme aanvankelijk
volkomen onbruikbaar scheen.
Goering zeide verder: Ik kon toen natuurlijk
de S. A. en S.S. aan het werk zetten maar ik
heb daarvan aanvankelijk geheel bewust af
gezien. Ik mocht het beambtencorps niet geheel
terzijde laten stellen. Dat zou bij voorbaat het
vertrouwen van dit corps in de nieuwe leiding
geschokt hebben. Zooals vanzelf spreekt, was
het mij echter duidelijk, dat ik ook van de me
dewerking van de S.S. en van S.A. niet kon
afzien.
Ik zou de opvatting willen bestrijden alsof
wij eerst den 30sten Januari op het idee ge
komen zouden zijn om het bolsjewisme te be
strijden. Wij voeren reeds een tiental jaren on
onderbroken dezen strijd. Wij, niet de staat var:
den 9en November, zijn het geweest die het
communisme niet aan de macht hebben laten
komen. Anders zoudt u heeren rechters,
hier niet gezeten hebben, anders waren wij al
len hier niet geweest, want ik kan me niet
indenken, dat het revolutionnaire gerechtshof
van den heer Dimitroff met ons zóó zou han
delen als hier het hoogste Duitsche gerecht met
hem
„Kennis en hartstocht benut"
In de achterbuurten der Berlijnsche huur
kazernen strijden onze SS. en S.A. tegen de
roode bandieten. Daar werden slagen geleverd
en onze S.A.-mannen kenden ook de tegenstan
ders. Dat wat de politieke politie van den heer
Grzesinski niet wilde weten, dat wisten onze
S.A.-mannen. Zij wijten: die man is een rood-
frontvechter, die moorden op zijn geweten
heeft; die andere daar heeft reeds zooveel en
zooveel keer onze menschen beschoten; die daar
is een andere spitsboef. Onze S.A.-mannen ken
den deze menschen heel nauwkeurig.
Het was vanzelf sprekend, dat ik deze uit
gebreide kennis der verhoudingen voor den
strijd niet alleen moest benutten, maar ook den
hartstocht dezer menschen, die er immers voor
in 't strijdperk traden, dat nu het groote ge
vaar van het communisme definitief bezworen
zou worden.
De beslissing lag immers hierin, of het onze
beweging zou gelukken, den Duitschen arbei
der weer terug te halen en hem weer zijn
plaats in zijn volk te geven, hem zelfs tot actie
ven strijder te maken.
De Duitsche arbeiders maken dan ook het
hoofdcontingent van de S.A. leden uit. Zestig
tot zeventig percent zijn arbeiders, die in die
wijken wonen, waar 's nachts' de lantarens uit
gedraaid worden onder het geroep: „Messen d'r
uit!" Daar zaten we het communisme altijd
dicWt aan den strot.
Ik wilde dus eerst de voorbereiding voor de
op den dag, dat wij het bewind overnamen,
vingen de terreuracten der K. P. D. aan, welke
met° uniformen van onze menschen werden uit
gevoerd. Dit heeft later geleid tot de aan dui
delijkheid niets te wenschen overlatende wet,
volgens welke dergelijk dingen met den dood
kunnen bestraft worden.
Deze terroristische daden, welke de commu
nisten zelf uitgevoerd hebben, zijn ten deele
dezelfde, welke zij in het Bruinboek voorstel
den als door nationaal-socialisten gepleegd.
Het grootste gedeelte van de daarin genoemde
daden van terreur is door communistische kop
stukken gepleegd. Wij hebben toen een heele
bende van de lieden met valsche papieren bui
ten gevecht kunnen stellen. De actie van de ter
reurgroepen was wel bedenkelijk, vooral de
aanvallen welke deze groepen op buitenlanders
hebben gepleegd.
In het kader van dezen gedachtengang lag het
nu, en dat was misschien het gevaarlijke
ten spoedigste een scheuring in de nationale
concentratie teweeg te brengen.
Vervalschte opmarsch-bevelen van de S.A
werden daarom in hoofdzaak aan den rijks
president toegezonden, met de lieftallige be
merking, dat hiermee blijkbaar zijn eigen uit
den weg ruiming bedoeld was. Zij werden Hu-
genberg en den Stahlhelm toegezonden, voorts
aan de rijksweer etc.
Ja. ze wérden zelfs brutaalweg ook aan mij
zelf toegezonden, met de bemerking, dat de S.A.
thans volkomen de geheele leiding aan zich
wilde trekken en ook de politie en het minis
terie van binnenlandsche zaken het veld wilde
doen ruimen.
Het is vanzelfsprekend, dat deze bevelen ten
deele zeer onhandig samengesteld waren, ten
deele echter waren ze ook zeer handig in el
kaar gezet.
In elk geval waren ze een belangrijk bestand
deel bij de voorbereiding van den voorgeno
men opstand, want ze moesten op de eerste
stichten.
Wanneer men de afzonderlijke maatregelen
op zich beschouwt, moge er twijfel oprijzen,
of zulk een optreden werkelijk in het kader
van „opstand" en „burgeroorlog" past. Maar het
betreft hier een mozaïk, waarvan de vele hon
derden en duizenden steentjes, wanneer men ze
goed bij elkaar legt, plotseling het juiste beeld
geven.
Nu het volgende mozaïek! Toenmaals be
stond ook nog de z.g. wapentechnische proef-
afdeeling der "politie. Daar bevonden zich alle
toegestane zware wapenen der politie voor
straatgevechten, de pantserwagens, de zware
machinegeweren enz. en ook het wagenpark
voor snelle auto-overvallen. Hier had ik ter
stond betrouwbare politieofficieren heen gezon
den. Reeds in de eerste Februari-dagen had ik
hun deze belangrijke afdeeling toevertrouwd,
aan het hoofd waarvan de toenmalige politie-
majoor Wecke stond.
BERLIJN, 4 November. (W.B.) Toen Dimi
troff in de zitting van heden aan minister
president Goering eenige vragen stelde, beant
woordde de minister-president eerst de zake
lijke vragen en ook eenige vragen, welke op
buitenlandsche politiek betrekking hebben.
Toen Dimitroff zijn verdere vragen echter
met communistische phrases inleidde en daar
bij onbeschaamde opmerkingen maakte, ont
nam de voorzitter hem het woord. Dimitroff
bleef niettemin doorspreken. De voorzitter deel
de toen mede, dat beklaagde wederom van het
bijwonen der verhandeling werd uitgesloten en
dat hij door politiebeambten lilt de zaal ver
wijderd moest worden.
y*. "V\
oorfc
laatste beslissende actie treffen. Ik zou mij
militair gesproken, aldus willen uitdrukken:
Wij hadden alle troepen door; we waren in
hun uitgangsstellingen binnengerukt. Slechts de
beslissingbrengende vleugel, namelijk het
staatsapparaat, moest eerst opnieuw opgesteld
en naar. den tegenstander opgeschoven worden.
Hoe Goering de tactiek der
communisten zag.
De communisten werden door den 30sten Ja
nuari verrast. Wij. weten uit hun geschriften en
instructies, dat zij er op gerekend hadden, dat
wij zouden terugtrekken.
Nu moesten de communisten hun tactiek wij
zigen. Zij moesten thans ook op eenigerlei wijze
actief worden. Zij wisten, dat het geen doel
had, in dit oogenblik spontaan een opstand te
verwekken, maar dat hij moest voorbereid
worden. Zij namen nu hun middel van de
staking te baat. Daartoe behoorde de vorming
van illegale zelfbeschermingsorganisaties. Deze
werden reeds door de politie in December 1932
geregistreerd. De menschen waren in den ver
boden roodfrontstrijdersbond ingedeeld. Dat
waren die zelfbeschermingsorganisaties, zooals
men ze spottend noemde, die niets anders te
doen hadden, dan den moord te organiseeren
Zij breidden daarna de terreurgroepen uit,
naar de politie vaststelde tot ongeveer 200
man. Deze terreurgroepen dienden niet meer
om den kleinen man te overvallen maar zij wa
ren de eerste kern van die terroristische groe
pen, welke bij het verval van het staatsgezag en
van dc aanstaande vêrwikkèllngeïi uè stootbri-
gaden moesten zijn, welke door de communisten
Wenschen van het R. K. Werklieden
verbond.
Het R.K. Werkliedenverbond richtte zich oo
30 Juni j.l. tot den Minister van Sociale Zaken
inzake de toepassing van de steunregelin? ten
opzichte van kostgangers, die bij familieleden
inwonen. Voor zooover deze werkloos zijn,
ontvangen zij geen steun, doch krijgt het ge
zinshoofd voor hen gezinstoeslag en als ze
werken wordt 2/3 deel van hun loon oo de
uitkeering aan 't werkloos gezinshoofd gekort.
Het Verbond acht dezé regeling weinig ge
schikt voor het versterken der familiebanden
en verzocht daarom een mildere toepassing.
Wijl verbetering in de aangeduide richting
tot dusver uitbleef, werd opnieuw de aandacht
van den Minister op dezen misstand gevestigd
Ten gevolge van de daling der loonen wor
den de loonnormen, bij de toepassing der steun
regeling in aanmerking te nemen, telkens ver
laagd. Omdat het totale steunbedrag begrensd
is op 65 of 70 pet. van het loon, worden alle
bepalingen, die gemaakt zijn om het groote
gezin wat extra's te kunnen geven, illusoir.
Daarna vordert de prijsstijging van verschil
lende levensmiddelen van het groote gezin
meer uitgaven dan van het kleine. Door sa
menwerking van deze twee factoren wordt de
toestand der gesteunde groote gezinnen steeds
meer onhoudbaar.
Daarom verzocht het Verbond op 15 Sep
tember j.l. het maximum percentage van het
loon voor het berekenen der uitkeering aan de
groote gezinnen te verhoogéh tot hoogstens
90 pet.
Wijl wegens de doorvoering van verschil
lende beperkingen de druk op het gesteunde
groote gezin in den laatsten tijd nog belang
rijk is verzwaard, heeft het Verbondsbestuur
opnieuw op extra-hulp aangedrongen.
Ten slotte wenscht het Verbondsbestuur
voor de werklooze hoofden van gezinnen, in
verband met de in December komende feest
dagen een extra uitkeering, opdat ook in die
gezinnen aan die dagen materieel een bijzon
der karakter kan worden gegeven.
Gistermiddag is te Amsterdam in het Maria-
paviljoen, waar hij sinds ongeveer 14 dagen
verpleegd werd overleden de Zeereerw. heer
A. Spigt pastoer te Monnikendam in den ouder
dom van ruim 48 jaren.
ROTTERDAM aangekomen:
3 November namiddag:
3.30 SAMBRE N. V. W. Muller Co., Parijs.
Parkhaven, stukg.5.45 SIREN, Montan Trans
port Ges., Kalundborg, 2e Katendr. haven, hout;
6.45 WARLABY, N. V. Vulcaan, Montreal, Maas
haven 9, graan; 7.— P. L. M. 16, Wega, Huelva,
Waalhaven 6, erts; 7.15 MANVANTARA, Phs.
v. Ommeren, Curasao, Benzineterrein, olie; 7.15
SKIRNER, D. Burger Zoon, Koping, Binnen
haven, stukg.; 8.COLYTTO, Hudig Veder,
Montreal, Maashaven 7, graan; 8.45 MARIANNE,
Furness, Anklam, Maashaven Zz., graan; 8.45
TINOS, Levant Oostzee, Braila, Maashaven
Nz,. graan en stukg.9.RABAT, Wambersie
Zoon, Hamburg, Schiehaven, stukg.
NIEUWE WATERWEG vertrokken:
3 November namiddag:
3.05 ARENDSKERK. Yokohama; 3.25 BOR-
BECK, Lulea; 4.35 BORGILA, Antwerpen; 5.—
TIMIRIAZJEV, Londen; FLANDRIA (Zw.),
Gothenburg; 7.HILDE, Hamburg; 7.15 WA-
MERU, id.; 7.30 THE DUKS, Dublin; 7.40
KAPRINO, Bergen; 7.55 SIRIUS (Nept.), Antwer
pen; 8.45 VECHT, Raumö; ARETE, Cardiff; 9.10
BALZAC, Oslo.
10.5 LUOSSA, Kalundborg; 10.25 LANGSSEE
Iïorsens; 11.5 PRAGUE, Harwich.
Wind N.O., matige koelte, kalme zee, bewolkt.
HOEK VAN HOLLAND aang. 3 Nov. PETER
mab., trug uit zee wegens slecht weer, als bij-
ligger.
VONDELINGENPLAAT aang. 3 Nov. AMPLE-
FORTH, Novorossisk, bunkert.
IJMUIDEN aang. 3 NovemberPASS OF BAL-
MAHA, Duinkerken, olie; CORDILLERA, West-
indië, stukg.; HERCULES (Ned.), Bremen,
stukg.LUIMNEACH, Swansea, kolenFLAN
DRIA (Zw.), Rotterdam, Velsen, stukg.;
vertr. 3 November: YILDUM, Rotterdam;
FREDVILLE, Emden; POLGLEN, id.; SKOGER,
m.b., Newcastle; RONDO, id.; AGAMEMNON,
San Juan (P.R.); MAGRIETHA, m.b., Londen;
NOREG, t, Port Arthur; OSMAN, Blyth; VENE
ZUELA, Colon; RYDAL FORCE Cork; OD-
VAR, Hartlepool; BRUNLA, Oslo: AURORA
(Ned.), Rotterdam; NEREUS (Ned.), Kopenha
gen MARNE, m.b., ParijsKOMET, Greaker
STENTOR, Swansea.
ZAANDAM aangekomen 3 November; SIGUL-
DA, Wasa, gez. hout, Amons Co.Osmed, Trang-
sund, gez. hout, Amons Co.
VLISSINGEN aang. 3 November: MECKLEN
BURG, Harwich;
vertr. 3 November: ORANJE NASSAU, Har
wich;
gep. naar Antwerpen: WACHTFELS, Busreh;
CARDUCCI, Hamburg; DELOS, id.; ALSTER,
id.; HARELDA, Southampton; BOREN, Apia;
MATIANA, Beira; THERMOPYLAE, Australië;
SIGRID MATTHIESSEN, OrnskoldsvikEMILY
RUDOLF, Nystad; GROIX, B.-Ayres; RHEIN,
Bremen; FORBIN, Hainhong
gep naar Gent: CHELWOOD, Newcastle;
TEESWOOD, idem;
WISSELKOERSEN.
AMSTERDAM
Londen per
Berlijn p. 100 Mk. 59.16
Parijs p. 100frs. 9.70%
Bruss. p.100 belg. 34.60
Zwits. p. 100 frs. 48.05
Weenen p.lOOsch
Kopenh. p.lOOkir. 34.65
Stockh. p.100 kr. 40
Oslo per 100 kr. 38.95
New-York per 1.59%
4 Nov. 3 Nov. 2 Nov.
7.75% 7.75% 7.72
59.16 59.16
9.70% 9.70%
34.58 34.59
48.06 48.07
Naar aanleiding van de geheimzinnige ver
giftiging bij de familie Walterv d. Berg te
Schoonhoven, kan nog worden medegedeeld,
dat Vrijdag het graafwerk onder de woning
is stopgezet in afwachting van de komst van
den heer Baart, inspecteur van de volksgezond
heid en een scheikundige van dien dienst, die
vandaag op verzoek van den burgemeester een
onderzoek zouden instellen en monsters nemen
van het gas, dat in de gewelven wordt aange
troffen.
Den laatsten tijd heeft het vermoeden meer
en meer post gevat, dat men hier werkelijk te
doen heeft met bron- of moerasgas, dat in laag
gelegen streken veel voorkomt Voor wat dei.
toestand van de slachtoffers betreft kan nog
worden vermeld dat de dochter der overleden
weduwe Vrijdagavond naar het R. K. zieken
huis, St. Jozefpaviljoen, te Gouda is vervoerd
met den ziekenauto van Nosokomos; haar toe
stand is redelijk.
De heer Walter was er toen echter zeer ern
stig aan toe en gtlijk toen reeds werd verwacht,
is hij in den loop van den nacht gestorven.
Het Nationaal Crisiscomité deelt mede, dat
de prijs verdeeling van de radioprijsvraag van
3 October ten overstaan van notaris W. C. J-
J. baron van Voorst tot Voorst heeft plaats
gehad en de 1934 prijzen zijn toegekend. De
prijswinnaars ontvangen daarvan persoonlijk
bericht.
Publicatie van de officieele lijst kan 10 No
vember worden tegemoet gezien; deze zal aan
de verschillende radiobodes en de pers worden
verstrekt.
Tegen inzending van ƒ0.20 aan postzegels zal
voorts op schriftelijke aanvrage van 10 Novem
ber af de prijzenlijst door het Bureau van
het Comité, Kneuterdijk 20, Den Haag, ver
krijgbaar worden gesteld.
Inzake de prijsverdeeling kan geen corres
pondentie worden gevoerd, noch kunnen daar
omtrent telefonische inlichtingen worden ver-
MADRID, 3 November. (R. O.) Er is een
algemeene staking van 24 uur uitgebroken in
Jaen, Leon en Toledo.
De bouwvakstaking te Madrid duurt voort.
De financier March is uit de gevangenis van
Alcala de Henares ontsnapt.
MADRID, 3 November. (R.O.) De ontsnap-
ping van den bankier March werd vandaag
ontdekt, maar men neemt aan, dat ze reeds gis
teren heeft plaats gehad.
De financier zou door de groote gevangenis
poort naar buiten zijn gegaan, de poort zou
hem door den gevangenis-directeur zelf zijn
opengedaan. March moet reeds naar het bui
tenland de wijk hebben genomen.
In een brief aan het tribunaal der constitu-
tioneele waarborgen betuigt March zijn diepen
eerbied jegens het tribunaal en het parlement.
Hij zat echter, zegt hij verder, al 18 maanden
in de gevangenis, te wachten op een beslissing
over zijn lot, welke echter maar steeds niet
afkwam.
Hij zet voorts uiteen, dat hij ziek is, en dat
zijn ziekte is vastgesteld door dr. Maranon, "die
hem verklaard heeft, dat hij de krankzinnig
heid zeer nabij is.
MADRID, 3 November (H.N.) Zondag a.s. zal
in de drie Baskische provincies een volksstem
ming over de invoering van het autonome sta
tuut voor deze drie proyincien worden gehou
den. Tot nu toe heeft de propagandacampagne
een kalm verloop.
ROTTERDAM, 3 November. (Coöp. Tuinbouw
veiling „De Zuid-Hollandsche Eilanden" G.A.)
Black alicanten 3141, snijboonen 31—39, dubb.
stamprinsessen 3743, witlof 13—21, spruiten
6—13.80, peen 1.80—3.70, kroten 1.40—3.20,
uien 1.201.60, spinazie 7.7011.90, armgaard
39, bellefleur 415, Zwijndr. wijnperen 6
—21, gieser wildeman 411, goudreinetten 8
22, jaq. label 314, nouveau poiteau 916,
beurre clairgeau 830, gloria hollandia 1215,
kleiperen 48, jodeperen 311, brederode
612, ijsbouten 57, drielsche groene 48,
bramley seedling 8—11, comtesse de paris '(—14
bismarek 37, louajesperen 3—8, present van
engeland 5—15, beurre alexander lucas 15—28,
notarisappelen 15—18, campagners 2—9, ponfs-
peren 5—9, sterappels 1322, doyenne du
comise 3336, groninger kroon 724, zoete
kroon 712 per 100 kg., andijvie 0 50 -1.20,
groene kool 1.403.20, roode kool 1.204.30,
bloemkool 1.60—7.50, savoye kool 1—3.20 witte
kool 1—3.90 per 100 stuks, pieterselie 70—90 ct.,
peen 4.80—6.40, prei 1.70—3.70, knolselderij
3—10, selderij 1.10—1.60 per 100 bos, boerekool
1322 ct. per kist.
UTRECHT, 3 November. (Vereen. Groenten-
De prijzen waren: 0.502.10, wortels 37
en Vruchtenveiling „Utrecht en omstreken".)
per 100 bos; kropsla 0.503.40, andijvie 0.50—
1.80, knolselderie 1—4, bleekseld 1—7, prei
0.40—1.10, bloemkool 2—15, roode kool 15,
witte kool 1—6, savoye kool 16, groene
kool 1—5, per 100 stuks; zomerspinazie 2—12,
winterspinazie 3—11, witlof 8—21, spruiten
1.5016, postelein 311, snijboonen 1143,
suikerboonen j 1448, boerenkool 1.50—2.20,
pronkboonen 210, breekpeen 1—6, knolrapen
0.902.20, winterwortels 2.70—3.70, uien 0.80
2.90, alles per 100 kg.tomaten 213, druiven
black alicante 1029, frankenthalers 1434,
golden champion 24—25 per 100 pond; citroen
22.40 per 100 stuks.
UTRECHT, 4 November. Op de weekmarkt wa-
rne3293 stuks vee aangevoerd, waarvan 1290
runderen. De prijzen waren voor: stieren 19—23
ct. per pond, kalf vaarzen 120—170, pinken 70
90, melkkoeien 120220, kalfkoeien 130230,
vaarskoeien 90160, slachtkoeien le srt. 24—
26 ct.2e srt. 21—23 ct., 3e srt. 18—20 ct. per p.;
850 magere kalveren 2550, 225 nuchtere kalve
ren 58, 250 magere varkens 1423, schram
men 10—14, 520 biggen 7—10, 48 schapen
1218, 110 lammeren 813.
Boter (natuur) 90 ct., eieren (per 100 stuks)
t 5.506.50, kaas (per pond) 25—40 ct. Handel
matig.
HOLLAND—BRITSCH-INDIë LIJN.
MANOERAN (uitreis) 2 (8.42 v.m.) 75 mijl O. van
Land's End.
JAVA—NEW-YORK LIJN.
SEMBILAN 2 van Batavia te New-York.
SIMALOER Batavia n. New-York 3 van Sabang
KON. NEDERL STOOMBOOT MIJ
MEROPE 3 van Tarragona te Torrevieja.
VENEZUELA 3 van Amsterdam naar West-Indië
HERCULES 3 van Bremerhaven te Amsterdam.
AGAMEMNON 3 v. Amstm. n. West Indië.
AURORA 3 v. Amstm. n. Rotterdam.
NEREUS 3 van Amstm. n. Kopenhagen.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
BALOERAN (thuisreis) 3 (12 midd.) van Lis
sabon 6 (9 v.m.) te Rotterdam verwacht.
SIBAJAK (uitreis) 3 (7 n.m.) v. Southampton
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
JOHAN DE WITT (uitreis) 3 van Genua.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
CITY OF BATAVIA Japan naar Rotterdam 2
van Southampton.
CITY OF BAGDAD, Dairen n. Rott. 2 v Singapore
CITY OF WINNIPEG Rott. n. Japan 2 v. Singa
pore.
EURYBATES Batavia n. Amst. 3 v. Colombo
STENTOR 3 v. Amstm. n. L'pool en Java.
34.60
39.90
38.90
1.60
34.50
39.90
38.80
1.60
pariteit
12.102
59.261
9.743
34.957
48.007
35.003
66.677
69.671
66.671
2.4878
NOREG. IJmuiden, 3 November. Het
Noorsch motorschip Noreg, reeds gemeld, blijkt
bij het op drift geraken een paar meerpalen
uit den grond te hebben gerukt. Het schip zelf
verkreeg geen schade, zoodat het heden, na
gebunkerd te hebben, de reis kon vervolgen.
BERICHT AAN ZEEVARENDEN.
NEDERLAND.
Scheveningen. Mistsein.
Ligging: plm. 52 gr. 6.2 min. Nb. en 4 gr,
15.5 min. El.
Het naar het Noorderhoofd van de haven van
Scheveningen verplaatste mistsein is op 1 Nov.
definitief in dienst gesteld.
Het is een nautofoon (electro magnetisch ge
dreven membraanzender), toonhoogte 500, periode
als vroeger op den ZuiHdam. De plaats is zeer
dicht bij den lichtopstand.
Haringvliet, Lichten Middelharnis gewijzigd.
Ligging: plm. 51 gr. 46.6 min. Nb. en 4 gr.
11.7 min. El.
Het witte licht op het Westerhavenhoofd van
Middelharnis is gewijzigd in een groen vast licht,
gem. zichtbaarheid 5.5 zm., bij sleciht zicht 2.7
bin. lichtsterkte 0.15 eenheden, Lichtbron gas
gloeilicht.
Het groene lichtje onder het vroegere witte
vaste licht vervalt hierdoor.
De bron van het roode vaste licht op den Oost-
havendam is gewijzigd in gasgloeilicht, zichtbaar
heid gem. 3 zm., bij slechts zicht 1.7 zm., licht
sterkte 0.025 eenh.
AANGEKOMEN ZEESCHEPEN TE
ROTTERDAM.
gedurende de 43e week van 2228 October 1933,
van de volgende Aantal Netto inh. in
schepen kub.M.
landen
België
Bulgarjje
Danzig
Denemarken
Duitschland
Finland
8 30.828
1 2.237
2 1.814
1 710
33 99.887
7 25.409
Frankrijk 14 29.854
Groot-Brittannië en Ierland 62 110.260
Italië 1
Nederland 1
Nederl. (m. vrjjst. v. inkl.) 12
Noorwegen 3
Polen 2
Roemenië 4
(Oostzee 3
Rusl. (Europ.) (IJzeee 2
(Zw. Zee
Spanje (Midd. Zee)
Turkije (Europeesch.
Zweden
Britsche gebieden in Azië
Japan en Korea
Britesche gebieden in Afrika
Fransche geb. in Afrika
Spaansc.he geb. in Afrika
Argentijnsche Republiek
Britsche geb. in Amerika
zonder Canada
Columbia
Mexico
Ned. gebieden in Amerika
Vereenigde Staten
Britsche geb. in Australië
Canada
Eiland Cyprus
Portug. geb. in Azië
3.878
760
33.903
5.383
3.724
40.520
7.953
14.181
23.855
8.142
4.285
11.868
13.166
63.886
31.421
3.242
12.989
33.897
9.574
9.304
12.012
10.116
61.239
11.854
46.160
4.774
8.429
tons
10.893
790
641
251
35.293
8.973
10.549
38.961
1.370
269
11.980
1.902
1.316
14.318
2.810
5.011
8.429
2.877
1.514
4.194
4.652
22.575
11.103
1.146
4.590
11.978
3.383
3.288
4.245
3.575
21.639
4.189
16.310
1.687
2.978
Tezamen 203 791.514 279.687
Vergelijkingen met dezelfde week van 1932 ge
durende 23—29 October tezamen 199 schepen
836.192 netto inhoud kub. M., 295.474 netto inhoud
tons.
2.83 kub. M.
1 ton.
SCHEVENINGEN, 3 November. Er waren geen
schokkers of bootjes aan de markt. Van de ha-
ringvisseherU waren binnen de SCH 47 met 37
last; SCH 275 met 26 last haring. Er is geen
afslag van haring gehouden.
VLAARDINGEN, 4 November. Heden werd be
taald voor: volle haring ƒ8, ijleharing ƒ6.807,
volle haring (Eng. wal) 8.20, steurharing (Eng.
wal) 6.206.80, alles per kantje.
ROTTERDAM, 4 November 1933.
Vlet- en lichterwerk150 ton 6 per dag.
Vaarwerk100 ton kolen n. Den Haag Z.W
Buitensingel 2.30, 90 ton n. Westervoort 2.50
60 ton n. Maarssen 2.85, 80 ton n. Loenen (ka
naal) 3.45, 100 ton v. Maassluis n. Rotterdam
100, id. n. Wormerveer 150, 100 ton n. Deventer
(binnen) 160, 15 std, hout n. Terborg 112, 25
std. hout n. Voorburg 97.50, 150 ton n. by Does
burg ƒ2.10.
AFRIKA 3 v. Rottm. te Hamburg.
ANTE TOPIC Rott. n. Livorno p. 3 Gibraltar
BURGOS 1 van Rotterdam te Calais.
BLACK HERON R'dam n. New-York p. 2 Dover,
BERKEL Rotterdam naar Libreville 2 (8.55 v.m.)
10 mijl O. van Niton.
BIYO MARU Rotterdam naar Liverpool 1 (9.11
n.m.) 200 mijl O. van Land's End.
BADENIA 2 van Dordt te Londen.
BERNISSE 3 v. Rottm. te Hamburg.
CANTON, Rott. n. Kobe, 2 van Shanghai.
CHIABRERA Rott. n. Civ. Vecchia p. 3 Gibr.
CAMITO Rotterdam naar Swansea 2 (8.9 v.m.)
10 mijl Z.O. van Niton.
CHEMNITZ 3 v. Rottm. te Bremen.
COBLENZ, Rottm. n. Japan 2 v. Dover.
DIVONA 1 van Rotterdam te Caen.
EDDA 29 van Amsterdam te Norrkoping.
FLUOR Rotterdam naar Garston p. 2 Needies.
FLYING NORSEMAN, m.b.. Rotterdam naar
Waterford p. 2 Prawle Point..
FRITZ SCHOOP 30 van Rotterdam te Stettin.
FRIELINGHAUS, Rotterdam n. Lulea p. 2
Holtenau.
GOSLAR, Rott. n. Japan p. 2 Ouessant.
GRONINGEN 2 van Harlingen te Londen.
GRUTTO 2 van Rotterdam te Londen.
GUNDINE, t., Rotterdam naar Gibraltar v. o.,
1 (4.2 n.m.) 8 mijl W. van Land's End.
HAVENSTEIN 2 van Rotterdam te Port Said.
HUGIN, Rotterdam naar Lulea 28 v. Stockholm.
IMPORT 1 van Rotterdam te Londen.
IP.WELL 2 van Rotterdam te Goole.
INVER Rotterdam naar Rosslore p. 2 Wight.
KAI 26 van Amsterdam te Leningrad.
KURLAND 27 van Rotterdam te La Rochelle.
KERRY HEAD 1 van Rotterdam te Limerick.
KARIN Rotterdam naar Livorno 1 (3.49 n.m.) 40
mijl W. van Valentia.
KONIGSBERG Amst. n. Rosario 3 te Montevideo
KAKO MARU Rotterdam naar Alexandrië 1
(4.42 n.m.) 90 mijl Z.O. van Land's End.
KELKHEIM Houston naar Bremen 2 (6.42 v.m.)
850 mijl W. van Land's End.
KINGS COUNTY Rotterdam naar Montreal 2
(12.48 n.m.) 10 mijl W. van Land's End.
LINGESTROOM 1 van Amsterdam te Londen.
LYNN REGIS 2 van Rotterdam te Lynn.
LALANDIA, Rott. n. Bangkok p. 2 Ouessant.
MARTHA RUSS I, 30 van Amsterdam te Danzig.
MARTHA HALM 30 van Rotterdam te Stettin.
MELROSE ABEY 2 van Rotterdam te Hull.
MAVIS 1 van Amsterdam te Londen.
MIJDRECHT Terneuzen naar Stamboul 2 (8.38
v.m.) 100 mijl Z.W. van Niton.
MAIN, Rottm. n. Japan, 2 v. Mersina.
NIOBE 1 van Rotterdam te Caen.
NIEUWENDAM 2 van Amsterdam te Londen.
NOORD STAD 1 van Falmouth naar Truro.
NAUTILUS, m, 1 van Groningen te Goole.
OLGA SIEMERS 31 van Rotterdam te Pillau.
OOSTZEE, slbt,., naar Havre 1 (10.42 n.m.) 75
mijl O. van Niton.
OOSTZEE, slbt., 2 van Rotterdam te Havre.
OISE, m.b., Amsterdam naar Parijs 2 te Rouaan.
OLIMPIA Rotterdam naar Nanels 1 (4.58 n.m.)
90 mill Z.W. van Land's End.
ROSE 30 van Rotterdam te Stettin.
RECINA Rotterdam naar Buenos-Ayres 2 (1.21
n.m.) 75 mijl O. van Land's End.
RHEIN 3 v. Amstm. te Hamburg.
STEINMANN 1 van Rotterdam te Swansea.
SAPPHO Rotterdam n. Bristol 1 te Plymouth.
S. N. A. 1 R'dam n. Rouaan p. 2 Dungeness.
SHINSEI MARU NO. 1 R'dam n Japan p 1 Dover
SLIEDRECHT Preston naar Zwarte Zee 2 (9.31
v.m.) 36 mijl N. van Land's End.
SKARABORG 29 van Rotterdam te Stockholm.
SOMALI Rotterdam naar Japan 3 van Hongkong.
ST. PALAIS 2 van Rotterdam te Rouaan.
SAALE 3 v. Rottm. te Bremen.
SAYN. 2 v .Rotterdam te Stockholm.
TENERIFFA, Rott. n. Mars. 21 te St. Nazaire.
TUDOR 2 van Rotterdam te Sydney.
THE EMPEROR R'dam n. Dublin p. 2 Dungeness
TRINGA 2 van Rotterdam te Eastham.
VIRGO 30 van Amsterdam te Landskrona.
WEST COHAS Rotterdam naar New-Orleans 2
2.7 n.m.) 40 mijl Z. van Niton.
AANVARING. Hansweert, 3 November.
Te Wemeldinge heeft een aanvaring plaats ge
had tusschen de schepen Corry s, Schoenmakers
en Risico, s. van Holt. De Corry bekwam belang
rijke schade aan het voorschip en moet eerst
naar een werf, de schade gaan hersetllen alvorens
te kunnen laden. De Risico bekwamo ko schare
doch kon de reis naar de bestemming voortzetten.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
NIEUWE WATERWEG vertrokken
4 November voormiddag
11.- PETER, m., Cuxhaven v.o.
4 November namiddag
12.- CARDIGAN HEAD, Quebec; AQUILLA,
Llanelly12.40 TILSIT, Koningsbergen1—
VEERHAVEN, Antwerpen.
Wind N.W., matige koelte, kalme zee, bewolkt,
4 November namiddag
12.10 PHILA, Transp.-Mjj. Waldhof, Rostock,
Rijnhaven 8, suiker; 12.30 BARMBEK, Bodegom,
Archangel, Merwehaven, hout12.40 ASTR E,
Erhardt Dekkers, Emden, Waalhaven 36, ledig-
THE MARCHIONESS, Montan Transp. Ges.,
Cork, 2e Katendrechtschehaven Wz., erts; 1.55
ITHAKOS, Tyropoulis, Braila, Maashaven 17,
graan.
NIEUWE WATERWEG voorgaats
4 November namiddag
2.- KAIA KNUDSEN, Havre naar Sohiedam,
gast uit.
SCHIEDAM aang. 4 Nov.ST. OCTAVE, Libre
ville, Les Cons. Reunis.
VONDELINGENPLAAT aang. 4 Nov.VERNA
H., Jersey, bunkert.
STOOMVAARTLIJNEN.
HOUTMAN 3 Nov. van Manilla te Kohsichang.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
RHEA (Nept.) 3 v. Rotterd. te Koningsbergen.
RUTENFJELL 28 Oct. van Rotterdam te Cannes.
RANCHI, Ldn. n. Japan 2 te Bombay.
RAWALPINDI, Japan n. Ldn. 3 te Hongkong.
RITA Rotterdam na Ancona p. 4 Gibraltar.
RYUFUKU MARU 2 van Dairen naar Suez.
ST. ANN ALAND 4 van Hamburg naar Tyne.
VERWACHT TE ROTTERDAM.
CONDE DE ABASOLO v. Melilla 3 (9.11 v.m.)
15 mijl Z.O. van Niton.
JAMAICA PROGRESS v. Kingston ,J.) 2 (9.28
n.m.) 600 mijl West van Valentia.
SULACO v. Santa Marta 3 (1.32 n.m.) 380 mijl
Z.W. van Land's End.
WILLEMSPLEIN v. Wabana 2 (11.10 n.m.) 550
mijl West van Land's End.
CITY OF BATAVIA v. Dairen 3 Nov. te Londen.
BRITISH STRENGTH, t., v. Abadan 1 v. Pt Said.
SONJA 31 October van Bissao.
JONATHAN C. HOLT 1 November van Axim.
MUANSA van Beira 2 Nov. van Luderitzbaai.
DUISBURG van Japan pass. 2 November Perim.
GLENEARN van Japan 3 Nov. van Colombo.
RUHR van Japan 2 November van Singapore.
NAGARA van Japan 3 November te Manilla.
CARNARVONSHIRE van Japan 3 van Hongkong.
GLENLUCE 2 November van Dairen.
INDIA van Vancouver 2 November te Seattle.
QUISTCONCK v. Houston via Havre 3 (6.33 v.m.)
800 mijl West van Land's End.
STURMSEE 2 van Limerick n. Hoek v. Holland.
VERWACHT TE AMSTERDAM.
SALABANGKA van Batavia p. 2 Nov. Perim.
POELAU BRAS van Batavia 3 Nov. te Belawan.
POELAU LAUT van Batavia p. 3 Gibraltar.
BODEGRAVEN v. Chili via Liverpool 2 (3.23
n.m.) 350 mijl West van Fishguard.
MRAV v. Huelva 3 (9.39 v.m.) 30 mijl Z.W. v.
Niton.
POSEIDON v. Demerara via Londen 2 (9.13 n.m.)
640 mijl Zuid van Valentia.
ROEK 3 November te Londen uitgeklaard.
GEMENGDE BERICHTEN.
EVANGHELOS NOMIKOS. Constantza, 2
November. Het meer gemelde Grieksche s. Evan-
ghelos Nomikos is met eigen middelen vlotge-
komen.
HARPEFJELL. O s 1 o, 3 November. De trawler
Loch Leven is te Vardo aangekomen met alle
opvarenden aan boord van het meer gemelde
Noorsche s. Harpefjell. Aan boord van laatst
genoemd stoomschip, dat op reis is van Kovda
naar Londen met een lading hout, was brand uit
gebroken en het vuur greep zoo snel om zich
heen, dat aan blusschen niet meer viel te denken.
Toen de trawler Loch Leven in zicht kwam,
hebben de opvarenden het brandende schip, dat
volgens meening van den gezagvoerder inmiddels
wel gezonken zal zijn, verlaten.
(s. Harpefjell, groot 1993 bruto en 1226 netto
tons, is in 1890 gebouwd. Red.).
MARCEL. Llanelly, 3 November. Het Bel
gische s. Marcel, met 1400 tons anthraciet van
hier naar Dieppe bestemd, is kort na het vertrek
in de nabijheid van den vuurtoren gestrand en
gebroken. Geen der opvarenden heeft eenig letsel
bekomen.
(s. Marcel, groot 1098 bruto en 841 netito ton»,
ls in 1889 gebouwd. Red.)»
