V
NA ZEVEN JAREN KONNERSREUTH
ÖLLEBREGT's
h I
UK
MAANDAG 13 NOVEMBER 1933
KOOPT UW
HAARD BIJ
OEN SMID!
3 ZAKSN
NED. R. K. BOND VOOR GROOTE
GEZINNEN.
DE „HEILIG JAAR" HERDENKING
POLITIE EN DELFSHAVEN.
NIEUWE VINCENTIUS-BIBLIOTHEEK
Een inleidende toelichting der uit te
voeren werken.
DOOR TRAM GEGREPEN.
DERDE ORDE-BIBLIOTHEEK
BESTAAT 12% JAAD.
SINT NICOLAAS BIJ V. EN D.
DE STEMMING IN DUITSCHLAND.
BERKEL EN RODENRIJS
VLAARDINGEN
MAASSLUIS
GAAT DE WETENSCHAP HET
STIGMATISATIEPROBLEEM
OPLOSSEN?
"A. M,
DE ONTWAPENING.
Mac Donald ontvangt een deputatie.
rf\
Steeds hameren wij op hetzelfde
aambeeldKoopt Uw haard bty
den smidVollebreft garandeert
onberispelijke plaatsing, heeft vak
smeden met jarenlange ervaring
en een eigen modelsmederij.
Uitsluitend bekende Merk-Haar-
den, o.a. Surprise 49.50, Mikado
f 59.50, Invent a f 72.50, f SO— en
hooger. Prima kwaliteit. On-
afbrandbare lak.
Desgew. gemakk.
betalingscondities.
Zaagmolendrift - Mathenesserdijk,
Beijerlandschelaan.
7939 VS 45
Afd. HillegersbergSchiebroek.
Vrijdagavond heeft in de kleine zaal van
Lommerrijk een feest- en propagandavergade-
ring plaats gehad van de af deeling Hillegers-
berg-Schiebroek van den Ned. R. K. Bond voor
groote gezinnen.
Na de gebruikelijke opening en het wel
komstwoord van den voorzitter, mr. A. J. M.
Schuurmans, werd het woord verleend aan
den heer Emiel Franke, leeraar aan het Katho
liek Lyceum voor meisjes te 's Gravenhage die
in plaats van Drs. J. P. Chr. de Boer, die plot
seling was verhinderd, zou spreken over het
onderwerp „Wie bouwen de toekomst?" Spre
ker behandelde dan in een vurige meesleepende
rede de verantwoording welke er rust op ouders
en opvoeders ten opzichte van hun kinderen.
Wij moeten onze kinderen opvoeden alleen
voor God. Op dit terein is de staat absoluut on
bevoegd om in te grijpen. Vervolgens hekelde
spreker op felle wijze de propaganda voor kin
derbeperking en toonde hij met eenige voor
beelden aan de ontstellende successen van deze
propaganda. Na er nog op gewezen te hebben
dat wat in het gezin moet worden verricht
slechts bij hooge uitzondering aan anderen mag
worden overgelaten wekte hij de aanwezigen
op toch bij alle moeilijkheden hun steun en
troost te zoeken bij God en besloot hij zijn
prachtige voordracht met de treffende woorden
welke de Priester spreekt op Witten Donder
dag: Ziehier het kruishout, daaraan hangt de
redding der wereld". Nadat spreker de enthou
siaste hulde der vergadering in ontvangst had
genomen en eenige oogenblikken was gepau
zeerd, besprak de heer Franke nog eenige prac-
tische puntjes en beantwoordde hij eenige vra
gen.
De heer Leon van der Hulst declameerde
l^jerop eenige fragmenten uit werken van An-
tóon Gooien en Pater Fleerackers S.J. waarvoor
hij een welverdiend applaus te incasseeren
kreeg.
.Daarna sluiting.
Koorzang en triomuziek.
In de Doelen hebben de koorzang-beoefe
nende politiemannen onder directie van W. J.
v. Santwijk Jr. in „Hermandad" vereenigd
met medewerking van het Delfshavens Ge
mengd Koor van J. J. v. d. Bos geconcerteerd.
Bovendien werd daar nog opgetreden door het
Philharmonisch Trio, waarin de pianist Ed.
Flipse, zich dezen avond liet vervangen door
zijn broer Marinus.
Er was belangstelling genoeg voor de zingen
de agenten-in-civiel, voor het Delfshavensche
ensemble dat altijd met goede werken op het
podium komt en ook voor Versloot-de Jong-en
Flipse's spel.
Als Wij slechts melden, dat D.G.K. ter uit
voering had gekozen: „Tota pulchra es Maria"
van den bekwamen kerkmusicus Ph. Loots,
„Crucifixus" van Lotti, „Du Hirte Israëls" van
niemand minder dan Bortniansky en „Qui La-
bitat" van Hendrik Andriessen (geliefd bij de
koorzangers!), dan weet men al weer (We we
zen er reeds meer op) dat dirigent v. d. Bos
zijn menschen goed werk weet voort te zetten.
Niettemin blijft bij ons een bezwaar bestaan
tegen zijn te-veel-in-détails aangevende direc
tie-méthode.
De mannen van v. Santwijk Jr. blijven voor-
loopig het liedertafelrepertoire getrouw: Lente
(Keerweer), De Bruid (den Hartog), Sep
tember, blaas (Hamel) en Groot is de Heer
(Roeske). Als de tenoren wat gaver materiaal
bezaten (zoodat ze niet zoo veelvuldig het kop
stem-middeltje behoefden te gebruiken) zou
er met dit koor nog heel wat meer te bereiken
zijn.
Het bovengenoemde trio speelde bekend
werk, maar men speelde het onberispelijk, en
dat is hoofdzaak.
VOOR DE ARMEN.
De gisteren gehouden schaalcollecte In de
parochiekerk van O L. Vrouw Onbevlekt Ont
vangen aan den Westzeedijk, ten behoeve van
de St. Vincentiusvereeniging, heeft opgebracht
ruim 800 gulden.
Ten bate van de St. Vincentiusvereeniging
werden gisteren eveneens liefdadigheidspredi-
caties gehouden in de kerk van de H. Elisa
beth aan de Mathenesserlaan. De opbrengst was
1259 gulden.
In de parochiekerk van de H. Kruisvinding
werden liefdadigheidspredicaties gehouden voor
de noodlijdende gezinnen. De schaalcollecte
bracht op circa 188 gulden.
De collecte in de St. Antonius Abt-kerk aan
de Jan Kruyffstraat heeft na de liefdadigheids
predicaties ten bate van de St. Vincentiusver
eeniging opgebracht 611 gulden en eenige bon
nen voor levensmiddelen.
DE IN BESLAG GENOMEN SWEEPSTAKE-
LOTEN
De centrale Recherche heeft een onderzoek
ingesteld naar de herkomst van de 60.000
Sweepstake loten, die, zooals wij reeds meld
den, dezer dagen op een Engelsch schip in be
slag werden genomen. Dit onderzoek heeft
niets opgeleverd. De marconist die ze in zijn
bezit had heeft verklaard ze van een onbe
kende in Manchester te hebben ontvangen. Hij
moest ze afgeven aan iemand die in Rotter
dam zich bij hem zou vervoegen en zich zou
legi timeeren.
Op de pakken loten hebben adressen gestaan,
die 'bij de komst van de politie echter onlees
baar bleken te zijn gemaakt.
Dé 60.000 loten zijn nog maar een klein deel
van het aantal dat hier gewoonlijk wordt ver
spreid 'en dat gemiddeld niet minder dan 300.000
bedraagt;
De Symphonie van Cêsar Franck en
„Le Miroir de Jésus" van
André Caplet.
Als wij gelooven, dat muziek een gave des
hemels is aan Adam's kinderen als troost in
het leven geschonken; als wij haar als een bo
vennatuurlijke kracht erkennen, waaraan geen
woord, geen kleur, geen lijn, geen teeken in
uitdrukking gelijk is: als wij haar als een
voortdurend wisselende modulatie hooren tus-
schen tijdelijke en ontijdelijke dingen, dan is
het zeker in muziek als van Franck en Caplet,
dat wij ons dicht weten bij dit mysterie.
Want beiden zochten van dit geheim, dat ons
overal omringt: in planten en bloemen en
boomen ,in heel de natuur en in de ontelbare
vormen van het leven zelf, iets uit te drukken
in klankentaai.
Franck stond tegenover dit mysterie arge-
loozer dan Caplet. Hij had een kinderziel, die
zich altijd in de nabijheid van klank gelukkig
wist.
Caplet had alle technisch- en geestesraffi-
nement uit den tijd van het impressionisme en
symbolisme te zeer meegemaakt, hij was té
sterk omsloten door Debussy's klank-nevels,
door alle subtiliteiten der muziekmakende
dichters, dichtende schilders en schilderende
componisten van vóór den oorlog, om niet in
zijn werk een weerslag daarvan te ondervin
den. Al was hij als boersche Normandiër naar
Parijs gekomen, zoo was z'n geest in de Licht
stad toch van alle kanten van haar schijnselen
doordrongen. Van Debussy leerde hij alle ver
nieuwingen van harmoniek, rhythmiek, struc
tuur en instrumentatie; van de dichters en
schilders kreeg hij het gevoel van nuances en
coloriet, van sfeer en denkwijze. Hij bleef ech
ter Normandiër, wiens Katholiek gelooven on
uitroeibaar was ingeplant en daarom wendde
hij zich voortdurend naar liturgische teksten,
die met de subtielste klankenweefsels werden
omgeven.
Men kent z'n „Wees Gegroet", „Onze Vader"
en „Geloofsbelijdenis" voor één zangstem met
klavierbegeleiding.
Men hoorde z'n „Messe dite les petits de
Saint-Eustache-le-Föret" ('n herinnering aan
een Normandisch dorpsjongenskoortje) als een
openbaring van gecristalliseerde kerkmuziek.
Men betreurt het daarom, en mijns inziens te
recht, dat deze muziek aan onze kerken is ont
houden.
Het meest volledig heeft Caplet zich wellicht
in de thans uit te voeren: „Miroir de Jésus"
uitgesproken.
Eén vrouwenstem overheerscht: als een Ma
donna, omringd en ondersteund door een koor
van andere vrouwenstemmen, terwijl het
strijkorkest en harpen als met een diaphane
belichting het geheel omringen.
Zooals soms in middeleeuwsche drama's kon
digen ook hier, bij wijze van proloog, stemmen
(a cappella) aan, waar het om gaat; „Vijftien
gedichtjes der geheimen van den rozenkrans,
door Henri Ghéon geschreven en door Caplet
met muziek omgeven". Het werk is dan in
deelen gesplitst en omvat de vijf blijde-, de
glorierijke- en de vijf droeve geheimen. Ieder
deel wordt door een korte instrumentale inlei
ding voorafgegaan en terwijl de „voix prin
cipale" de groote lijn aanduidt, zijn de andere
stemmen een meer décoratieve achtergrond
van dit werk, dat als een frescoschildering van
een Maurice Denis zich aan óns voordoet.
m
Wat Franck's symphonie betreft: deze zal
wel weinig verklaring meer behoeven in een
tijdvak, waarin Debussy en Ravel reeds bur
gerrecht hebben verkregen en een jongere
toonkunst zich alom vrij baan breekt. Toch
en dit is een les, welke de toonkunst van
Europa door alle tijden gegeven heeft toch
werd ook dit werk van. „le maitre angélique"
bij de première door de officieele vertegen
woordigers van het toenmalig Parijsch mu
ziekleven met schouderophalen en misbaar
onthaald.
De dikdoenerige en praalzieke heer Gounod
naar wien alles wat daarginds met muziek te
maken had, als naar een orakel luisterde, ver
klaarde botweg, dat met deze symphonie, „de
onmacht tot dogma was verheven", en omtrent
de geniale (allereerste) toepassing van een
Engelsche hoorn in het middendeel der sym
phonie maakte hij eveneens de meest scham
pere en benepen opmerkingen.
De onfeilbare rechter welke „Tijd" heet,
logenstrafte echter ieder woord zijner bewe
ringen en terwijl de méést eenvoudge muziek
liefhebbers verzadigd raken van de honingra
ten der Faust-melodiek, rijst aan heel de hori
zont der muziekwereld het weldadige licht van
Franck's muziek.
MARIUS MONNIKENDAM.
De uitvoering dezer werken zal, zooals be
kend, plaats hebben op Vrijdag 17 dezer, ter
gelegenheid der „Heilig Jaar"-herdenking in
de Doele-zaaL
De in de eerste dagen van den kaartverkoop
bestaande vrees dat in Rotterdam voor de her
denking van het Heilig Jaar niet voldoende
belangstelling zou worden gevonden, is geluk
kig geheel verdwenen. Het comité „Katholiek
Rotterdam" heeft de onverkochte kaarten nu
samen getrokken op een beperkt aantal adres
sen, waar ieder zich nog kan melden, doch dit
dan spoedig moet doen, omdat het aantal
beschikbare plaatsen nog slechts gering is; o.a.
zijn de kaarten verkrijgbaar dagelijks van 103
uur aan de Doelen, en aan nog verschillende
andere adressen waarvoor wij naar de adver
tentie in dit nummer verwijzen.
Het comité verzoekt ons er nog eens de aan
dacht op te vestigen dat de uitvoering precies
om acht uur begint en de zaaldeuren op dat
uur worden gesloten: pas om ongeveer negen
uur kunnen de te-laat komers de zaal weer
binnen gaan.
Men zal dus goed doen, met het oog op de
garderobe, iets tijdiger dan anders naar de
Doelen te gaan. Ten slotte zij nog medegedeeld,
dat er voor dezen avond geen plaatsbespreking
Op het Noordereiland geopend.
De roemrijke H. Familie afd. Vrouwen van
Noordereiland en Stieltjesplein bezat tot voor
korten tijd als onderafdeeling bibliotheken.
Door omstandigheden ging het met den voor
spoed daarvan niet goed. Anderzijds werd de
noodzakelijkheid van een goede bibliotheek
gevoeld en er werd overleg gepleegd met het
liefdewerk der bibliotheken van St. Vincentius.
Dit liefdewerk richtte een bibliotheek op
met 2500 nieuwe boeken en opende daarmede
haar 7de Rotterdamsche stichting.
Deze stichting heeft gisterenmiddag met
eenige ceremonie plaats gehad.
In het nieuwe zaaltje Prins Hendriklaan 29
(de voormalige catechismuskamer), dat eenige
palmen versiering droeg, waren bijeengékomen
de geestelijkheid der Lourdesparóchie, het be
stuur van den Bijzonderen Raad, n.l. de hee-
ren V/. J. M. Marcelis, H. J. A. Middendorf en
L. Braun, benevens enkele andere leden van
i trien raad en voorts leden der parochiale St.
j Vincentiusvereeniging.
i Kapelaan A. Harst heeft namens den pastoor
de inwijdingsplechtigheid verricht. In een
daarna gehouden speechje releveerde hij de
verdiensten der H. Familie-bibliotheek en
sprak zijn beste verwachtngen uit voor de
nieuwe.
De heer Marcelis, als voorzitter van den Bij-
zonderen Raad, heeft vervolgens het nieuwe
filiaal officieel geopend. Hij weès op de ón-
gunst der tijden, maar daar het een belangrijk
werk gold, had men toch tot de instelling be
sloten.
De heer J. v. Beurden voorzitter van het
liefdewerk der bibliotheken, expliceerde de
noodzakelijkheid van goede lectuur, zoodat,
ondanks de zorgen eischende financieele po
sitie, aan het verzoek was tegemoetgekomen.
Hij dankte het kerkbestuur voor de beschik
baarstelling van het lokaal met licht en
warmte..
Tenslotte sprak de heer A. L. A. Fisser als
voorzitter der parochiale St. Vincentiusveree
niging. Onder verwijzing naar de boeken van
Emiel Fiedler nam hij parochiewerk en lee-
kenapostolaat onder de loupe, om tot de con
clusie te komen, dat naast de katholieke pers
't bezit van een goede katholieke bibliotheek een
belangrijke aangelegenheid was. Ook hij uitte
woorden van dank en goede verwachtingen.
De toeloop om boeken was al aanstonds
groot.
De nieuwe bibliotheek, ten behoeve waar
van de heer F. Kooijmans nog een fraai kruis
beeld schonk, is geheel ingericht naar het mo
del der zes andere.
Deze bibliotheken zijn en blijven volks
bibliotheken met voorraden van behoorlijke
en goede ontspanningslectuur voor kinderen
en volwassenen, zonder gevaarlijke experi
menten.
Alleen het Schiekade-filiaal leende het vorig
jaar met nog geen 3000 boeken 50.000 boeken
uit. Over geheel Rotterdam werden 113.000
exemplaren uitgegeven.
Het liefdewerk der bibliotheken kost uiter
aard nogal geld, want elk nieuw boek moet
nu zevenmaal worden aangeschaft en meestal
ingebonden worden, doch er wordt ook onder
leesgrage bevolking veel bederf geweerd,
Zoo juist is ook de nieuwe catalogus van de
pers gekomen.
Doodelijk ongeluk in Oranjeboomstraat.
In de Oranjeboomstraat is Zaterdagmiddag
weer eens een ernstig ongeluk gebeurd.
Het 9-jarig meisje H. A. L. v. Tilburg, ge
woond hebbende aan de Nassauhaven is bij
het oversteken van den rijweg door een motor
wagen van lijn 12 gegrepen en tegen de straat
gesmakt. Het kind werd op slag gedood. De
G.G.D. heeft het lijkje naar het ziekenhuis aan
den Coolsingel vervoerd.
DOOR FIETSER AANGEREDEN.
De 56-jarige mej. T. de B. uit de Thorbecke-
straat is op het Burgemeester Hoffmanplein
door een fietser omver gereden. Met een her
senschudding en een gebroken rechterpols is
zij in het ziekenhuis aan den Coolsingel opge
nomen.
De Commissie der Derde Orde Bibliotheek
herdenkt het koperen jubileum van haar lees-
boeken-apostolaat.
Van Pinksteren 1921 af tot op den dag van
heden hebben deze pientere en geroutineerde
lectuur-verspreiders onder belichting van den
H. Geest hun zegenrijken arbeid verricht.
Bescheidenheid, één der vele sieraden uit de
Derde Orde wereld, kenmerkt ook dit uitleen-
Bibliotheekwerk, vooral als we letten op haar
ongelukkige ligging en haar primitieve lokalen.
Nog altijd ligt deze rijke boekenschat tus-
schen de resten van de doorbraak en zit het
thans jubileerend gezelschap reeds 12% jaar
met haar kostbaren voorraad ingemetseld in
het St. Rosaliablok.
Kenners en fijnproevers hebben reeds voor
jaren den weg gevonden, omdat zij hier keur
werken aantroffen vooral op wetenschappelijk
en apologetisch gebied, die nergens anders te
krijgen zijn. Maar ook de echte leesliefhebbers,
wisten de enorme voorraden boeken, opgesta
peld in de schaduw der Leeuwenstraatsche
kerk, te vinden en te benutten, ondanks het on
vriendelijk milieu. Een dikke catalogus, zoo
goed als zonder advertenties, maar gevuld met
bijna dertienduizend aanwezige boek-titels, or
delijk en duidelijk gegroepeerd en gekenmerkt,
staat het publiek ten dienste. Wie dezen catalo
gus aandachtig doorbladert, zal terstond bemer
ken, dat hij werkelijk met een keurboekerij te
doen heeft, waar voor een ieder wat van zijn
gading te vinden is.
Geen wonder, dat de klandizie in den jaren-
loop toenam naarmate de bibliotheek werd
„bij" gehouden en uitgebreid,. Wij zien er onder
de eminente leiding der tegenwoordige Com
missie, waarvan een viertal méde-oprichters
zijn en de overigen een reeks van dienstjaren
tellen, van komen, dat de lokaliteit opnieuw
moet worden uitgebreid, omdat èn bóeken-
voorraad èn klantental nog steeds groeien.
DE „LOOPENDE" AUTOMAAT.
Een R.E.T.-werkman van de remise Kootsche-
kade te Hillegersberg, zat Zondagnacht verle
gen om een rookertje. Hij stapte naar een
automaat, welke was opgesteld aan den straat
weg en offerde een kwartje. De handel werd
overgehaald. Er kwam echter niet één doosje
van de gewenschte rookartikelen, doch het
„regende" doosjes. De een na den ander verliet
de automaat tot groote verwondering van den
werkman. Deze heeft zich daarop in verbin
ding gesteld met de politie, die op haar beurt
de eigenaar van een en ander op de hoogte
heeft gesteld.
AANRIJDING".
Gisterenmorgen te kwart over acht 13 op het
Bergpolderplein te Hillegersberg de 17-jarige
W. V., wonende te Hillegersberg aangereden
door een luxe auto, bestuurd door M. J., wonen
de alhier. Daar ter plaatse het uitzicht werd
belemmerd hadden zoowel de wielrijder als de
autobestuurder elkaar te laat bemerkt. De wiel
rijder werd aangereden en eenige meters mee
gesleurd.
Na ter plaatse te zijn verbonden is V. over
gebracht naar het ziekenhuis aan den Bergweg
en ter verpleging opgenomen. Hij bekwam in
wendige kneuzingen.
14 JUILLET
Het Rotterdamsche „Studio '32" zal Zaterdag
18 November zijn eenjarig bestaan vieren, bij
welke gelegenheid de nieuwe film van René
Ciair „14 Juillet" (Parijs danst) zal worden
vertoond. De mogelijkheid is niet Uitgesloten,
dat René Clair persoonlijk deze première zal
komen bijwonen.
UITGEGLEDEN
De 66-jarige J. K. uit de Almondestraat is in
de Jacob Catsstraat over de tramrails Uitge
gleden en gevallen. Met een gebroken rechter
heupbeen is hij in het ziekenhuis aan den
Bergweg opgenomen.
KAPITEIN BESTOLEN
De kapitein van de tankboot „Valetta" die
momenteel bij de R. D. M. ligt heeft bij de po-;
litie aangifte gedaan dat uit zijn hut 3.een
bankbiljet van 25,5 losse guldens, een gou
den horloge en een dito ring zijn ontvreemd.
Als ieder jaar, zien ook nu weer alle lieve
kinderen uit, wat er met Sint Nicolaas voor
verrassingen zijn weggelegd.
De firma Vroom en Dreesmann heeft, even
als altijd weer iets voor de kleintjes bereid,
talrijke verrassingen, zóó interessant en zóó
aardig, dat hun hartjes vol blijdschap kunnen
kloppen.
Wij zullen niet alles verklappen, alleen dit:
De speelgaedstad in. het magazijn Binnen
weg, waarin Sint Nicolaas zitting houdt van
10 tot 12 uur, en van 2 tot 5 uur, zal de kin
deren en zelfs de grooten in verwondering
doen staan, terwijl de sprookjes-wereld in de
magazijnen Hoogstraat, Jonkerfransstraat en
v. d. Takstraat, alwaar de Heks uit Hans en
Grietje op dezelfde uren aan de kinderen een
extra verrassingneen stop!
Gaat-U zelf met uw kinderen eens kijken
en laat hen genieten van al die heerlijkheden.
Iii alle zaken hebt U vrij entrée en al het
moois is een bezoek overwaard.
Drukte aan het Maasstation.
Gisterenochtend zijn een paar honderd Duit-
schers naar hun vaderland vertrokken om aan
de stemming aldaar deel te nemen. Dit ver
wekte in de ochtenduren veel drukte aan het
Maasstation en hiertoe droeg ook de aanwezig
heid van vele anti-fascisten bij. Communisten
hebben bij den ingang pamfletten verspreid
waarin de Duitschers werden opgewekt tegen
het Hitler-bewind te stemmen.
Ook 's avonds waren er weer veel menschen
bij het Maasstaton om den terugkeer van de
Duitschers af te wachten.
De politie heeft beide keeren een oog in het
zeil gehouden en het is dan ook niet tot on
geregeldheden of betoogingen gekomen.
INBRAAKJE-
In den nacht van Zaterdag op Zondag is tij
dens afwezigheid der bewoners W. A. aan de
Violenstraat te Hillegersberg ingebroken. Men
is de woning binnengekomen met behulp van
een valschen sleutel. De woning is grondig on
derzocht. Een bedrag aan geld wordt vermist,
terwijl mede de gasmeter is opengebroken,
waaruit de penningen zijn ontvreemd.
Bij een ingesteld onderzoek zijn door de
recherche vingerafdrukken gevonden.
E.H.B.O. ZAKKALENDER.
Door het Commissiefonds Eigen Gebouw van
de E.H.B.O. Vereeniging „Rotterdam" is ook
voor het jaar 1934 weer een zakkalender uit
gegeven met tal van nuttige wenken op het ge
bied van eerste hulpverleening.
R. K. KIESVEREENIGING.
Vrijdagavond had in het Patronaatsgebouw
een algemeene vergadering plaats van de R.
K. Klésvereeniging onder leiding van den
voorzitter, den heer A. Heydra. Na opening
deelde de voorzitter mede, dat was ingeko
men de agenda voor de a.s. te houden ver
gadering van den partijraad, welke agenda te
vens behandeld zal worden in de op 18 Nov.
a.s. te houden vergadering van de Kamer
centrale Leiden.
Reglementair was het geheele bestuur af
getreden zoodat in deze vergadering een nieuw
bestuur moest worden gekozen. Verschillende
leden van het oude bestuur wenschten niet
meer hiervoor in aanmerking te komen, daar
zij van oordeel waren, dat eenige jongeren in
het bestuur op hun plaats zouden zijn.
Met algemeene stemmen werd als voorzitter
benoemd de heer A. C. v. Zwieten. In het be
stuur werden uit een achttiental candidaten
gekozen de heeren: A. J. Toussaint, Jac. de
Greeve, J. v. d. Burg Azn., H. J. v. d. Spek,
G. Bes, J. J. v Hoek, L. v. Rijn, A. J. Mo
lenwijk, L. Toussaint en A. Heydra; als even
tueels plaatsvervangers werden gekozen de
heeren: Adr. de Veld Rzn., A. Hulst MGzn., E.
den Brabander, Adr. Vollebregt, E. v. Steende
ren en B. Smit Hzn.
Tot afgevaardigden naar de vergaderingen
van de Kamercentrale Leiden en den Staten-
kieskring Gouda werden benoemd de heeren:
A. C. v. Zwieten en Joh. Soeterbroek.
Nadat de voorzitter had medegedeeld dat de
overige bestuursfuncties onderling verdeeld
zullen worden, sprak hij eenige woorden van
dank tot de afgetreden en niet-herkozen be
stuursleden waarbij de nieuw-gekozen voorzit
ter zich aansloot.
BINNENGEKOMEN SCHEPEN.
In de Vulcaanhaven is binnengekomen het
stoomschip „Stad Haarlem" met 7688 ton erts
PATROONSFEEST R. K. VOLKSBOND.
Zondag heeft de afdeeling Vlaardingen van
den Ned. R. K. Volksbond het Patroonsfeest
van den Bond gevierd, 's Morgens werd de H.
Mis van haf acht tot intentie der afdeeling
opgedragen, waarna algemeene H. Communie
voor de leden.
Des middags hadden op de R. K. Begraaf
plaats de jaarlijksche oefeningen plaats voor
de geloovige zielen, terwijl 's avonds onder
het Lof Kapelaan H. Drost uit Rotterdam een
schitterende predicatie hield en allen op
wekte een krachtigen strijd te voeren tegen
ongeloof en zedenbederf. Alle oefeningen wer
den door een groot aantal leden en andere
parochianen bijgewoond, terwijl het zangkoor
zoowel bij de oefeningen in de Kerk als
's middags op het Kerkhof verschillende schoo-
ne gezangen ten gehoore bracht.
WIELERWEDSTRIJDEN.
De uitslag van de gisteren gehouden wieler
wedstrijden zijn als volgt: Sprintwedstrijd
over 3 ronden (eigen leden), le prijs J. v. d.
Velde; 2e pr. H. de Rooij.
Afvalrace voor de eerste 4 afgevallene: le
prijs T. Bruijsten, 2e prijs J. Pons Jr.
Achtervolgingsrace over 10 ronden voor Ju
niores: le prijs Overbeew; 2e prijs Peereboom;
3e prijs de Graaf.
Koppelrace over 150 ronden: le prijs: Het
koppel KampHanghorst, met 1 ronde voor-
hprong; 2e pr:s: Koppel OtteDuivenbode; 3e
|brijs: Koppel KoekoekJosseé; 4e prijs: Kop
pel Bruggemanv. Halderen, met 9 ronden
achterstand.
Premies voor het nemen van één ronde
hét koppel KampLanghorst. Premies bij de
bel; het koppel Hoebroek en Josseé.
Doux pays.
Indertijd toen vorst Nitika nog over Monte
negro regeerde, informeerde deze op een goe
den dag, waar zijn leger zich bevond.
De adjudant antwoordde den koning:
„De eene helft veegt de straat bij, en de
andere helft is met uw kinderen uit wandelen."
Hond den dief.
„Man weet je niet, waar m'n avondjapon is,
ik kan ze nergens vinden?"
„Ach, schat, ik heb gisterenavond een mot
bij je kleerenkast zien vliegen."
Poëzie en proza.
:„Stel u voor, een heel klein wezentje dat
bloed heeft uit mijn aderen...."
„O juist, een vloo bijvoorbeeld."
Al is de belangstelling voor de bekende ge
beurtenissen te Konnersreuth wellicht eenigs-
zins afgeleid door de vele berichten over Maria-
verschijningen te Beauraing, Banneux en elders
in België volgens verschillende getuigenissen
waargenomen, toch blijft de stro.m van ge
schriften over de feiten, die het Beiersche dorp
alom bekendheid deden verwerven, aanhouden.
De vraag of één dier geschriften een afdoende
wetenschappelijke verklaring gebracht heeft
van de kwestie-Konnersreuth, alth-ns wat de
hoofdverschijnselen nl. de stigmatisatie, extasen
en visioenen betreft, meenen wij met beslist
heid ontkennend te kunnen beantwoorden. Reeds
meer dan zeven jaren hebben die verschijnselen
regelmatig voortgeduurd zonder dat men ze op
afdoende wijze heeft kunnen verklaren.
De onmacht om dergelijke bijzondere pheno-
menen te kunnen ophelderen, heeft men in de
als echt erkende stigmatisatiegevallen die in
den loop dar tijden zich voordeden, telkens
weer opnieuw moeten constateeren. De geschie
denis herhaalt zich ook in dit opzicht steeds.
Als men haar raadpleegt, kan men vaak een
glimlach niet onderdrukken, wanneer men bijna
woordelijk dezelfde .deskundige" ontboezemin
gen leest als die van thans, welke het raadsél
moeten oplossen maar in werkelijkheid het even
onopgelost laten als tevoren.
Het geval van de Belgische gestigmatiseerde
Louise Lateau, dat we nog wel tot de contempo
raine historie mogen rekenen, levert in dit op
zicht waardevol vergelijkingsmateriaal. Ook
toen hetzelfde wantrouwen tegenover de feiten
ook toen allerlei onderzoekingen en controle
maatregelen, hetzelfde twistgeschrijf, ook toen
theorieën en hypothesen, die van veel geleerd
heid blijk gaven, maar de mysterieuse voor
vallen, waar het om ging, nog precies even
onverklaard lieten als vroeger.
Deze overwegingen dringen zich aan ons
op, nu men gemeend heeft in Nederlansche
vertaling een bekende, reeds vroeger door ons
in dit blad in verband met de kwestie der ob
servatie van Theresia Neumann besproken
brochure uit te geven. Het is de brochure van
den Lippstadter chirurg en vrouwenarts dr.
Josef Deutsch: „Konnersreuth in arztlicher Be-
leuchtung" waarvan wij de onvoldoende
argumentatie, voor zoover het Deutsch' kritiek
op de tweede helft van Juli 1927 op last van
het bisdom Regensburg doorgevoerde onder
zoek van Theresia Neumann onder leiding van
dr. Seidl betreft, hebben aangetoond in resp.
op 16 en 19 April van dit jaar verschenen ar
tikelen.
Laat ons, om de zaak ditmaal eens van een
andere zijde te belichten, nu eens beginnen
met aan te nemen, dat Deutsch in zijn brochure
volkomen geslaagd zou zijn in zijn opzet het
bewijs te leveren, dat Th. N. althans in de aan
de stigmatisatie voorafgegane periode Maart
1918 tot Maart 1926 lijdende was aan hysterie en
dat door deze diagnose de ziekteverschijnselen
die zich toen bij haar voordeden, alsmede de
plotselinge verdwijning daarvan, ten volle zou
den zijn opgehelderd.
Wat zijn dan de vragen, die zich aan ons op
dringen? Op de eerste plaats deze: Bestaat er
thans nog of wederom bij Th. N. hysterie? En
zoo ja, is met het vaststellen van hysterie de
kwestie-Neumann definitief opgehelderd?
Zijn met name de stigmata, de visioenen en
andere mysterieuse verschijnselen bij Th. N.
door hysterie te verklaren? Van een al of niet
bevestigende beantwoording van deze vragen
hangt het af of men Konnersreuth al dan niet
als afgedaan heeft te beschouwen in weten
schappelijk opzicht. Gelukkig geeft Deutsch zelf
het antwoord op deze vragen en daarmee argu
menten voor onze stelling, dat er ook door zijn
geschrift wat de hoofdverschijnselen bij The
resia Neumann betreft, n.l. de stigmatisatie en
de toestanden van vervoering wetenschappelijk
even weinig is opgehelderd als zc'Cn en een
half jaar geleden, toen die verschijnselen be
gonnen.
„Het is echter geenszins mijn bedoeling ge
weest te beweren, dat ook thans nog bij Th. N.
alles hysterie is" schrijft D. op pag. 70 van zijn
brochure welker tekst wij voor het gemak vol
gen. Hieruit zien we dus, dat het volgens hem
op zijn minst genomen twijfelachtig is, of Th.
N. thans nog lijdt aan hysterie. En als die nu
eens niet twijfelachtig was en Th. N. inder
daad nog lijdende zou zijn aan hysterie? Wel,
dan zijn we nog geen stap verder naar een
wetenschappelijke oplossing gekomen dan zes,
zeven en meer jaar geleden, toen prof. Ewald
en anderen, waaronder een tijdlang dr. Seidl,
reeds hysterie aannamen, want ook toen heeft
men evenmin als nu, de stigmata, de extasen,
de visioenen, wetenschappelijk voldoende kun
nen ophelderen.
Dr. Deutsch schrijft dan ook zelf (pag. 58 van
zijn oorspronkelijke brochure): „Ik wil echter
uitdrukkelijk beklemtonen: ik geloof niet, dat
met het aantoonen van hysterie de kwestie-
Konnersreuth definitief is opgelost. Dit te be
weren ligt verre van mij"
Deze betuiging van eigen onmacht om de
verschijnselen, waar het juist op aankomt, n.l.
de stigmatisatie en de toestanden n vervoe
ring, te verklaren, bevestigt hij naderhand nog
eens uitdrukkelijk en expliciet, wanneer hij
schrijft (pag. 73) „Ik ga daarom ook niet op de
stigmatisatie in, wijl hier niet de geneesheer
alleen beslist; hier heeft ook de theologie haar
gewichtig woord mee te spreken. Nog veel min
der ga ik in op de „toestanden van vervoering".
Ook van een door hem ter plaatse in te stellen
onderzoek schijnt hij niet veel licht te ver
wachten. Immers hij schrijft (pag. 71): „Ik
beeld mij volstrekt niet in, dat door mijn on
derhavige uiteenzettingen de aangelegenheid
volkomen is opgehelderd, of dat ik door on
derzoekingen in Konnersreuth in belangrijke
mate tot opheldering der kwestie zou kunnen
bijdragen".
Deze laatste bekentenis werpt een eigenaar
dig licht op de omstandigheid, dat dr. Peters
het noodig oordeelt, zijn collega Deutsch in zijn
voorwoord tot de brochure-Deutsch speciaal
in bescherming te nemen tegen het verwijt,
dat D. het geval-Neumann niet ter plaatse on
derzocht heeft. Waartoe dient dr. Peters' mo
tiveering, dat men Deutsch vermoedelijk de
noodige hulp tot zulk een onderzoek te Kon
nersreuth zou weigeren nu D. zelf betwijfelt,
door zulk een onderzoek in belangrijke mate
tot opheldering der kwestie te kunnen bijdra
gen?
„Psychogene stigmatisatie".
Een tweede opmerking aan het adres van dr.
Peters moet ons nog van het hart en wel deze:
Waar dr. Deutsch en andere medici, die zich
met Konnersreuth bezig hielden, met de stig
matisatie en andere mystieke toestanden blijk
baar geen raad weten, had dr. Peters als we
tenschappelijk man ervoor moeten terugdeinzen,
om zonder eenig wetenschappelijk bewijs in zijn
voorwoord de bewering neer te schrijven, dat
hijzelf het verschijnsel van stigmatisatie-langs-
psychogenen weg geconstateerd heeft, „o.a. (let
wel: onder andere nog wel! A. M.) bij een per
soon, dien ik op verzoek van een doktersgezel
schap onderzocht".
Waar het de „tegenpartij" in de kwestie-Kon
nersreuth (en met het volste recht) zoo kwa
lijk genomen wordt, als zij op sommige be
langrijke punten een gelooven op gezag eischt,
hadde ook de geachte Haarlemsche medicus
angstvallig moeten vermijden, van de lezers der
brochure-Deutsch een geloof op gezag te vergen.
Nu laat hij ons helaas op hetzelfde doodë punt
staan, als zijn collega Deutsch, het punt, waar
de wetenschappelijke verklaring moet beginnen
van juist die verschijnselen, die de blikken der
geloovige en ongeloovige wereld sedert de. Vas
ten 1926 op Konnersreuth gericht hielden: de
toen begonnen stigmatisatie en andere myste
rieuse phenomenen.
Ons dunkt, dat de velen hier te lande, die in
de gebeurtenissen van Konnersreuth belang
stellen, een wetenschappelijke vehandeling
van een Nederlandschen medicus van naam
als dr. Peters over door hem. zelf gecon
stateerde „psychogene stigmatisatiegevallen"
met heel wat meer interesse zouden begroetën,
dan alle diagnosen van dr. Deutsch, welke diag
nosen moeten bewijzen, dat Theresia Neumann
in de periode Maart 1918 tot Maart 1926, dus
vóór de stigmatisatie, lijdende was aan hysterie
met al de consequenties van dien, waarmee het
stigmatisatiegeval intusschen nog even onver
klaard gebleven is als vroeger.
Als men al de energie, die door wetenschap
pelijke mannen als Deutsch nu reeds sinds meer
dan zeven jaren is aangewend, om te bewijzen,
dat Th. N. tengevolge van haar ongeval in
Maart 1918 jarenlang lijdende is geweest aan
hysterie, had benut om de stigmatisatie en
andere geheimzinnige verschijnselen weten
schappelijk te onderzoeken en te verklaren, dan
zou men hierin tenminste een ernstige poging
kunnen zien om dit groote probleem, dat. door
geen hysterie-diagnose tot oplossing werd ge
bracht, te ontraadselen.
Dr. Peters moge met zijn „stigmatisatie-geval-
len" voor het forum treden I
a v et.-, .isr
De Nederlandsche uitgave verscheen on
der den titel „Het raadsel van Konnersreuth'*
bij G. Naeff te 's Gravenhage.
LONDEN, 10 November (R.O.) Mac Donald
en Simon ontvingen heden in het lagerhuis
een deputatie, vertegenwoordigende de kerken,
letterkundigen, de wetenschap, de industrie en
het onderwijs. De deputatie drong er.op aan,
dat de ontwapeningsconferentie zou worden
voortgezet en dat een conventie zou worden
opgesteld en aan Duitschland voorgelegd, in
houdende beperking der uitgaven voor bewape
ning het verbod van herbewapening van eenig
land, algemeene afschaffing binnen een zekere
periode van alle typen wapens, welke aan
Duitschland zijn verboden, alsmede doeltref
fende nternationale contróle in alle landen op
den handel in en de fabricage van wapens en
op de civiele luchtvaart.
In antwoord op deze petitie gaf Mac Donald
een overzicht van de ontwapeningsonderhande
lingen,
De term „proefperiode" zeide hij, wa? pooit,
gebruikt door de Engelsche delegatie. De be-,
wapeningscontröle zou toegepast worden in-alle
landen.
Ons doel, zeide Mac Donald, is niet alleen
ontwapening, maar vrede, hetgeen tienduizend
maal belangrijker Is.
fMW'-ï:--.
V:;< i «4*
V V
HET NIEUWSTE STÈIQÈRWERK. Een anker biedt een stevige
houvast voor de schilders, die de „Mauretania" opschilderen.