STADSNIEUWS
ROTTERDAMMERS IN BRABANT.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING!
56ste JAARGANG
DINSDAG 21 NOVEMBER 1933
No. 16802
„Waar dat wiel draait"
ERHES radio
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
OPENING NIEUW GEZELLENHUIS
filmavond k. k. g.
VOOR KACHELPIJPER,
ellebogen, roosters, kolenemmers,
kolenschoppen, poken, enz. enz.
ALLEEN HET GOEDKOOPST
TELEF. 68436
HOOGSTRAAT 69
Bol glas yoor veraf en dichtbij, uit één stuk geslepen f E»
Prima goud-doublé Bril, hoornen rand, bol glasf 3.SO
M AG AZIJN „0EBRIL"(bii corner House) K UBEIiSPLEIN 3
KETHEL
GEEN BETERE.
Mag. ,,'t Lichtpunt", Hoogstraat109,Tel. 68836
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
HET WERKKAMP „DE BOCHT'
BIJ GOIRLE.
Werkloozen, die werken.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden ƒ3.25; per maand ƒ1.10;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 5 cents
per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55 elke regel meer 25 cte.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadïg-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10
regels 1.—, 15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis Ongevallenverzekering ƒ500.— bij overlijden door een ongeval; 500.— bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.—bij verlies van één hand, één voet of één oog; 150.— bij verlies van een duim; ƒ75.— bij verlies van
...;ï=.r;«^T ƒ50.bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
een wijsvinger
Zondag 26 November a.s. des middags te 5
Uur zullen de officieele oprichting der locale
Schiedamsche St. Josephgezellenvereeniging
en de ingebruikneming van het Gezellengebouw
Nieuwe Haven 121, plaats vinden.
De plechtigheid zal worden verricht door
den hoogeerw. heer A. J. C. Schraag, deken
van. Schiedam.
DISTRIBUTIE GEKOOKT RUNDVLEESCH
Het ligt In de bedoeling met de distributie
van gekookt rundvleesch in blik te beginnen
op Maandag 4 December a.s. De verkoop ervan
zal zeer vermoedelijk plaats hebben door de
alhier gevestigde slagers, tegen den prijs van
35 cent per kilogrambus.
Voor dit vleesch komen in aanmerking steun-
trekkenden (w.o. ook kastrekkers en geplaats
ten bij de Rijkswerkverschaffing) en armlasti
gen, die gesteund worden door Maatschappelijk
Hulpbetoon. Per gezin van twee personen zal
1 kg. per gezin van meer dan twee personen
zullen 2 k.g. per week beschikbaar worden ge
steld.
Aanvraagformulieren tot het bekomen van ge
noemd vleesch kunnen worden afgehaald aan
den St. Joris-Doele, Doeleplein no. 1, alhier,
uitsluitend op Woensdag 22 November en op
Donderdag 23 November a.s,, tusschen 9 en 12
uur, 's morgens en tusschen 9 en 4 uur 's mid
dags.
In verband met de voorbereidende werkzaam
heden hieraan verbonden moet aan de boven
genoemde dagen streng worden vastgehouden.
„DE DORPSPOëET"
Donderdag a.s. zal alhier, zooals al enkele
malen bericht, door De Vereenigde Haagsche
Spelers een opvoering worden gegeven van „De
Dorpspoëet". Wij verwijzen naar achterstaande
advertentie voor de prijzen der plaatsen.
Donderdag a.s. van 13 uur is er in den
R. K. Volksbond gelegenheid tot plaatsbespre
ken. Alsdan zullen nog kaarten verkrijgbaar
zijn, evenals des avonds aan de zaal, voorzoover
dan nog disponibel.
Donderdag 30 November a.s. te 8 uur zal in
het Parochiehuis aan de Lekstraat een film
avond worden gegeven voor de leden van den
Kath. Kring Gorzen. De bijeenkomst is alleen
toegankelijk voor hen, die ouder zijn dan 18
jaar, en wel gratis op vertoon van de contri
butiekaar t.
WETHOUDER DINKELAAR
De wethouder voor het Onderwijs is verhin
derd morgenmiddag spreekuur te 'houden.
GESTOLEN FIETSEN
Op het hoofdbureau van politie alhier be
vinden zich nog verschillende rijwielen, welke
nog door de eigenaren herkend moeten worden.
Hun, die den laatsten tijd hun rijwielen ver
misten, wordt verzocht, zich aan het Hoofd
bureau van politie te vervoegen teneinde hun
eigendom te herkennen.
Reel. 115S
10
SINTERKLAAS EN HET ARME KIND
Sinterklaas heeft zijn bedienden vast vooruit
gestuurd. Ze gaan van morgen af de huizen
langs om geld in te zamelen voor het St. Ni-
colaasfeest, dat onze Groote-gezinnenbond op
9 en 10 December voor niet minder dan 1500
kinderen in elkaar zal zetten.
Voor die collecte is toestemming van B. en
W. gevraagd moeten worden en zij is grif en
vlot gegeven, precies zooals verleden jaar,
toen de bond voor hetzelfde doel bij de
Katholieken van Schiedam zou aanbellen.
Er heerscht een verschrikkelijke crisis op
economisch en geestelijk gebied, we weten en
voelen dat allemaal. Dit is echter geen excuus
om niets of heel weinig te geven, neen het
is juist een reden om heel veel te offeren,
want er valt juist nu zoo ontzettend veel te
helpen en bij te spijkeren.
De maatschappij is ontwricht, de pijlers,
waarop zij steunt, wankelen en scheuren, maar
gij weet het, die zuilen, die de maatschappij
hebben te schragen, zijn de gezinnen, maar hoe
houdt men het gezinsleven hecht en innig,
wanneer daaraan die kleine vreugden, die be
scheiden feestjes, waarvan de herinnering ons
heel het verdere leven als een goede vriend
vergezelt wanneer daaraan die leuke, vre
dige, vroolijke momenten ontbreken?
In tal van gezinnen zal het niet mogelijk zijn
zoo'n lichtstraaltje te laten binnen vallen.
Werkloosheid, armoede, zorgGebrek aan
het noodzakelijke en derhalve geen middelen
om eens een blijen lach te tooveren op de
bleeke gezichtjes, om de bange, vragende oog
jes eens verrukt te laten schitteren.
Men zal bij u aanbellen. Open uw deur, uw
hart, uw beurs! Geld dat als een aalmoes is
geschonken, is geld dat bidt bidt, dat wij
nimmer aalmoezen voor ons zelf zullen hebben
te vragen....
Maar er wordt niet alleen geld aangenomen:
winkeliers, die gaarne iets uit hun voorraad
willen afstaan, ofwel een waardebon willen
uitgeven, vinden in het bestuur van den Groote-
gezinnenbond eveneens hun dienstwillege die
naren.
Sinterklaas laat nu eens geen knechten voor
hem op het pad gaan, hij heeft eenige vrien
delijke dames bereid gevonden om hem te as-
sisteeren. Ter wille van het misdeelde kind.
Vereenigt u met haar in die naastenliefde!
Denkt er om: Sinterklaas, die gulle gever,
bestaat nog. Het is een Heilige, en Heiligen
hebben verbazend veel invloed bij Hem, Die
«lies weet en alles kan....
I
Bij of krachtens wetten of verordeningen
voorgeschreven en andere officieele
af- en aankondigingen van het
Gemeentebestuur
WINKELSLUITING
Burgemeester en Wethouders van Schiedam;
gelet op art. 9, vijfde lid, van de winkelslui
tingswet 1930, S 460; besluiten: voor Dinsdag
21, Woensdag 22 en Donderdag 23 November
1933 ontheffing te verleenen van de verbods
bepalingen van de Winkelsluitingswet ten aan
zien van de „winkels" op den Bazar van de
Vrije Jeugdclubs in het gebouw Nieuwstraat no.
12 alhier, in dien zin, dat daarin ook na 8 uur
des avonds mag worden verkocht.
SCHIEDAM, 16/20 November 1933.
LAGER ONDERWIJSWET 1920
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat de Gemeente
raad in zijn vergadering van 17 November 1933
heeft besloten:
a. gunstig te beschikken op het verzoek der
Sint-Willibrordusstichting, gevestigd te Schie
dam, om overeenkomstig het bepaalde in de
artikelen 72 e.v. der L. O.-wet 1920 de benoo-
digde gelden beschikbaar te stellen voor de
aanschaffing van nieuwe leerboeken, een fiet
senbergplaats en een bord, ten behoeve van
haar U. L. O.-school aan de Nassaulaan aldaar;
b. gunstig te beschikken op het verzoek der
Vereeniging voor Gereformeerd Schoolonder
wijs, gevestigd te Schiedam, om overeenkom
stig het bepaalde in de artikelen 72 e.v. der
L. O.-wet 1920, de benoodigde gelden beschik
baar te stellen voor de aanschaffing van nieuwe
leerboeken ten behoeve van haar U.L.O.-school
aan den Singel, aldaar.
Ingevolge het bepaalde bij het 2e lid van art.
76 van genoemde wet, kan ieder ingezetene,
binnen 30 vrije dagen na heden, van genoemde
besluiten bij Ged. Staten der provincie Zuid-
Holland in beroep komen.
SCHIEDAM, 21 November 1933.
ONDJJRSCHEIDING
Ds. V. W. F. B. Evangelisch-Luthersch
predikant alhier, is door de Société Les Amis
du musée d'Anderlegt tot eere-lid benoemd.
ROOSTER VAN DE GRAAL
Dinsdag missiï»j|flhien van 8—9,45 uur; vlag-
Se^tfAtftfvan 89.45 uur; leidstersvergade-
ringsSKtmr.
Woensdag reidansen van 6,308 uur; ernstig
praatuurtje voor aspiranten door mej. Cl. v. d.
Water van 78 uur; geen dadenclub; turnen
89 uur; huisvlijt 89,45 uur; reidansen 8
9,45 uur; congregatiezang 8,309,45 uur; cos-
tuumnaaien 89,45 uur; apologie 8,309.45 uur
Donderdag huisvlijt 6,308 uur; lingerie-
naaien 7—8,30 uur; dadenclub 7,30—8 uur; tur
nen 7,309 uur; costuumnaaien 89,45 uur;
huisvlijt 89.45 uur; inwijdingscursus leidsters
910 uur.
Vrijdag ernstig praatje voor aspiranten door
mej. M. van Noort 78 uur; huisvlijt 78,30
uur; reidansen 89,45 uur; tooneel 89.45 uur;
costuumnaaien 89,45 ur; volkszang 89,45
uur; Gregoriaansche zang 89,45 urn-; religieuse
dansen 8,309,45 uur.
Zaterdag lingerienaaien 45,45 uur; tooneel
8—9,45 uur; contributie betalen van 4,30—6,30
uur en van 78,30 uur. Gelegenheid tot het
sparen voor een retraite van 78 uur.
Zondag 26 November ernstig praatuurtje voor
ingekleeden door mej. Cl. van Deijk van 12,15
tot 1.15 uur.
AL WEER!...,
Al weer nadert het Sint Nicolaasfeest en al
weer komt het béstuur van de Schiedamsche
Vereeniging tot bescherming van zuigelingen
er mededeeling van doen, dat het ook dit jaar
z'n gewone St. Nicolaascollecte zal doen hou
den.
Ondanks alle zorgen van den tijd, moet er
ter eere van St. Nicolaas een kleinigheid voor
den zuigeling overschieten.
Onthoud den dag: de collecte zal plaats vin
den op Zaterdag 25 November.
Er komt dus weer een collecte en wat fijn.
Want het is tot bescherming van de kleinste
en meest hulpbehoevende menschjes. Daar wil
ieder nog wel een offertje aan brengen.
En de jonge menschen (boven 16 jaar), die
op den 25en November behulpzaam willen
wezen bij de collecte (we hebben er o zooveel
noodig) kunnen zich aanmelden bij een der be
stuursleden: R. H. M. Geerdes, voorzitter, Veen-
lantstraat 2; mevr. C. J. M. H. Conijn—Smul
ders, Tuinlaan 18; mevr. Hoogendijk—de Groot,
Tuinlaan 74: mevr. A. C. J. P. Dirkzwager
v. d. Schalk, Nieuwebaven 151; mevr. A. Schut
—Vis, Willem de Zwijgerlaan 8; mevr. C. J. den
Boer—Valk, Graaf Florisstraat 78; mevr. A.
Wisboom, penningmeesteresse, Amalia van
Solmstraat 6a; H. c. v. d. Broek, Willem de
Zwijgerlaan 28: P. de Bruin, secretaris, Burgem.
Knappertlaan 204b.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 18—19 November
GEBOREN: Koos je, dochter van L. de Neeft
en A. M. van den Hoek, Broersveld 23 Ge-
rardus J., zoon van G. J. Burghardt en L. van
Zijl, Prof. Kamerlingh Onneslaan 98 Christi-
aan, zoon van C. van der Kruyt en C. Mak.
Frans Halsplein 49 Johannes P. A*., zoon
van P. W. J. de Leede en M. J. Rood, Vlaard.-
straat 1.
OVERLEDEN: E. A. C. Hansen, 27 jaar, Nas
saulaan 75.
AANRIJDING
Gistermiddag is mej. C. M. B. van hier op
de Nieuwe Haven aangereden door een onbe
kend gebleven wielrijder. Zij kwam te vallen
en geraakte onder het paard van een juist
passeerend gespan van de fa. P. en B. van
hier. Per auto werd zij naar de Dr. Nolet-
stichting vervoerd, waar zij werd verbonden.
Zij had verschillende verwondingen bekomen,
terwijl haar rechterhand gekneusd was.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 21 November. Vertrokken: Ital.
s.s. Sivigliano (ex Strijpe), ledig naar Casa
blanca.
SCHIEDAM, 21 Nov. Aangekomen: Eng. s.s.
City of Dunkirk met stukgoed van Antwerpen
in de Wilhelminahaven.
Hoogste eere-afdeeling): P. Ooms, alt-sax.,
IJselmonde 163 p., Ie pr.; C. van Westreenen,
b-clarinet, Rotterdam 166 p. Ie pr.
Eere-prijzen werden behaald in de 3e afd.:
H. van Mierlo, tuba, Schipluiden 179 p.; 2e
afd: Corrie Heukeshoven, piano, Bergen op
Zoom 170 p. Ie afd.: J. Ruitenberg, piano, R'dam
171 p. Afd. Uitmuntendheid:^. J. van der
Kraan, hobo, Den Haag 160 p. Eere-afd.: P. van
Dijk, es-bas, Poortugaal, 154 p. Hoogste eere-
afdeeling: C. van Westreenen c-clarinet, R'dam
166 p. Hoogste aantal punten van het concours
H. van Mierlo, Schpiluiden. Duetten: Hartman
en van Aanrooy, Leerdam 154 p. Kwaretten:
koper kwartet Spoorwijk, Den Haag 157 p.
Dubbel-kwartetten: Vieux Camerades, accor
deon, Rotterdam 155 p.
Goede vooruitzichten.
„Wel, Jantje, hoe gaat 't met je kleine broer
tje, kan hij al loopen?"
„Neen, dat nog niet, mijnheer, maar voeten
heeft hij al."
met Electro Dynamischen-Luidspreker
Desgewenscht gem. betaling.
INVENTA-HAARDEN
RecL 123S 10
SCHIEDAM, 21 November. Officieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel.
Moutwijn
Moutwijn per H. L. ad 46 pet. ƒ10.
Spoeling
Spoeling 0.80 a ƒ0.90.
HET SOLISTENCONCOURS VAN
ST. RADBOUD.
In de zaal van het café De Vriendschap werd
Zaterdag en Zondag het solistenconcours ge
houden, uitgeschreven door de fanfare St. Rad
boud alhier. In Kethel heeft men thans dagen
van zulk een hoogstaande kunst en ontspanning
beleefd, als er in de eeuwenoude historie van
het dorp nog niet te vinden waren. Dit muziek
festijn zal dan ook ongetwijfeld nog jaren lang
in de aangename herinnering van solisten en
belangstellenden blijven voortleven. De gespan
nen aandacht waarmede men de vertolking der
solistennummers volgde, men kon in de
volle zaal wel een speld hooren vallen was
een duidelijk bewijs dat voor liefhebbers van
muziek hier werkelijk iets te genieten was.
Het publiek, dat vooral Zondagavond in groote
getale was opgekomen, was gul met zijn
applaus, het bracht de jeugdige solisten na hun
optreden een warme ovatie.
De voorzitter van St. Radboud, de heer L.
Lansbergen, heeft Zaterdagmiddag het con
cours geopend met een kort welkomstwoord
tot de solisten en belangstellenden. Bijzonder
welkom heette spreker de heeren P. J. Ooms,
toonkunstenaar te Rotterdam, M. C. van den
Roovaart, toonkunstenaar te Amsterdam en J.
Oomes, muziekleeraar te Schiedam, die bereid
gevonden waren om als juryleden aan dit con-
cours mede te werken. Spr. memoreerde deii
bloei van het fanfarekorps onder leiding van
den heer Oomes, die ook den stoot gaf tot dit
kunsttournooi, waarvan het bestuur de beste
verwachtingen heeft gekoesterd. Spr. besloot
met den wensch, dta het concours tot aller
tevredenheid mocht verloopen, waarna de eerste
solist op het podium verscheen.
De uitslagen van beide dagen zijn als volgt:
3e Afd.: A. Noordam, Alto,, Maasland, 131 p.,
2e prijs; J. van Buren, idem 153 p., Ie pr.; .1.
Gerdessen, saxoph.-sopraan, Asperen, 155 p., Ie
pr.; A. de Jong, bariton, Asperen 156 p., Ie pr.;
H. van der Sar, Bugel, 154 p., Ie pr.; Ph. van
de Berg, tenor-sax., 159 p., Ie pr.; G. van den
Berg, calto, 159 p., Ie pr.; J. van den Berg, piston
151 p. Ie pr.; J. Baljeu, bariton, 151 p., Ie pr.;
C. Vermeer, calrinet, 158 p. Ie pr.; allen uit
's Gravenzande. J. Korpershoek, tuba 158 p.,
Ie pr; A. Korpershoek, trombone 153 p, le pr.;
H. de Bruin, es-bas, 155 p., le pr.; J. Visser,
b-clarinet 135 p. 2e pr.; A. v. Hemert, c-clarinet
136 p. 2e pr.; allen uit Maasland; B. Hartman,
tenor-sax. 160 p, le pr; C. Sprado, tuba 178 p..
le pr.; beide Leerdam. Duo A. Korpershoek en
A. Eigenraam, baritons, Maasland 134 p., 2e pr.
Chr. van Aanrooy alt-sax. en B. Martman tenor
sax., duo Leerdam 154 p., le pr.; H. F. Hulgens,
cor hoorn, Rotterdam 155 p., le pr.; J. J N.
van der Kooy, c-clarinet, 137 p. 2e pr.; H. C.
A. Zwaard, trombone 153 p. le pr.; C. W. Rie
ken cor hoorn 133 p. 2e pr.; A. S. Rieken, bugel
134 p. 2e pr.; G. Diepstraten, bariton 131 p.
2e pr. allen uit Maassluis; P. J. Koning (II
jaar) piston, Haarlemmermeer, 151 p., le pr.;
H. Meijster, piston, Kethel 132 p. 2e pr.; H.
Lansbergen, Kethel, trombone, 155 p., le pr.;
kwaret familie van de Berg, 's Gravenzande
156 p., le pr.; kwartet St. Radboud, Kethel 132
p. 2e pr.; dubbel kwartet St. Radboud, Kethel
152 p. le pr.; G. Weijers en J. Waasdorp, duo
bugel en trompet, Den Haag 134 p. 2e pr.; mej.
Maria Vriethof, piano, Rotterdam 151 p. le pr.;
Anton de Lange, piano, Rotterdam 161 p. le pr.;
clarinet-kwartet Spoorwijk, Den Haag 152 p.,
le pr.; koper-kwartet, Spoorwijk, Den Haag
157 p., le pr.; kwartet Oefening Kweekt Kunst,
Streefkerk, 136 p., 2e pr.; H. van Mierlo, tuba,
Schipluiden 179 p., le pr.; F. van der Kraan,
(11 jaar) c piccolo, Den Haag 159 p, le pr.
2e afd.: J. van den Berg, alts sax., 's Graven
zande 144 p., 2e pr.; J. C. Makkus, hoorn, Delft
131 p. 2e pr.; mej. Antonia Euser, piano, R'dam
154 p. le pr.; Jac. Kuling, b-clarinet, Den Haag
138 p, 2e pr.; G. Weijers, trompet, Den Haag
136 p. 2e pr.; J. J. Aartrijk, bariton, Streefkerk
163 p. le pr.; M. Machielse, b-clarnet, Beirgen
op Zoom 160 p., le pr.; J. Th. Weber, es-clarinet
Schipluiden, 155 p. le pr.; J F. Ligtermoet,
tuba, Den Haag 151 p. le pr.; G. Schippers
(9 jaar) accordeon, Rotterdam 151 p., le pr.;
mej. Corrie Heukelshoven, piano, Bergen op
Zoom, 170 p., le pr.
le Afd.: J. C. Wagtman, tuba, Delft 155 p.,
le pr.; N. A. Rensen, bariton. Delft 120 p. 3e
pr.; C. E. 't Hart, piston, Delft 136 p. 2e pr.:
H. Koene, es-clarinet, Maasland 156 p. le pr.;
J. Ruitenberg, piano, Rotterdam 171 p. le pr.;
E C. Bubbert, b-clarinet, Schipluiden 162 p.,
le pr.; J. Reilman, hoorn, Den Haag 141 p. 2e
pr.; A. van der Laan, accordeon, Rotterdam
139 p., 2e pr.; A. van Rietschoten, tenor-zanger,
Rotterdam 151 p.; W. Kars Jr., alt-sax., Schie
dam 169 p. le pr.; C. L. van Beurden, piston,
Schipluiden 168 p., le pr.
Afd. Uitmuntendheid: A. Broekhuizen, tuba,
Delft 141 p. 2e pr.; A. Spitter, piston, Overschie
141 p. 2e pr.; Th. van der Hoeven, piston, Haar
lem 138 p. 2e pr.; C. J van der Kraan, hobo,
Den Haag 160 p., le pr.; C. Breuren Jr., accord.,
Rotterdam 151 p. le pr.; R. van Kwawegen,
accordeon, Rotterdam 157 p. le pr.; trombone
kwartet Meijerbeer, Den Haag 153 p. le pr.;
dubbel kwartet Vieux Camerades, accordeon,
Rotterdam 155 p. le pr.
Eere-afdeeling: W. Th. Breuren, accordeon,
Rotterdam 136 p. 2e pr; P, van Dijk, es-bas,
Poortugaal, 154 p. le pr.
Het huis staat fleurig, wit en rood, tusschen
de vergeelde boomen, een groot, licht huis, dat
altijd om zon schijnt te vragen, zooals het een
vacantie-oord betaamt.
Zon is er vandaag niet, het is een late herfst
dag, met grijze wolken en een motregentje, en
het mag al een wonder heeten, dat er nog
zooveel roestige blaren aan de boomen hangen.
Maar wat vibreert er dan in de lucht, wat
voor opgewektheid bevangt je dan plots, als je
het landgoed „de Bocht" opwandelt, en geeft je
opeens zoo'n prettig, veerkrachtig gevoel
Een oogenblik vraag je 't je-zelf af, je kijkt
naar de bruine blaren en die glimmen vochtig,
over het gras hangt een mistige glans, de wol
ken zijn donker en monotoon, er is niets, dat
lacht. En toch
Zon is er vandaag niet, maar er is iets anders.
Er is geklop, gezoef, gedreun, dat van onder
de dichte boomen komt; een hamer, die op
spijkers slaat, een zaag, die door het hout wordt
getrokkener wordt gewerkt, een heerlijk ge
hoor.
Er wordt gewerkt en wat dan nog
Ach ja, lang niet altijd begrijpt een mensch,
wat dat zeggen wil, omdat hij lang niet altijd
dat andere begrijpt: dat er ook niet gewerkt
wordt.
Ik ben er vaak achteloos langs heen geloo-
pen, langsheen den vroolijken klank van ha
mer, beitel of aambeeld, en nog vaker misschien
langsheen slenterende jongens, die nu en dan
stil bleven staan om, met de handen in de
zakken, kringetjes te spugen in het water van
een gracht
Het is zoo gewoonjonge menschen, die wer
ken, of jonge menschen, die niet werken, wij
letten er bijna niet op. En toch, wie kan zeg
gen, hoeveel leed, hoeveel machteloos verdriet
er in hun tegenstelling verborgen ligt, hoeveel
stille tragiek van bloemen, neen van menschen,
die voor hun bloei verschrompelen.
Hier dringt alles in eens tot mij door, als ik
op het groote huis toestap, vanwaarachter de
zonnige geluiden van „werk" opklinkenik
ben hier bij werkloozen, die werken.
Werkkamp „De Bocht".
Er zijn door particulier initiatief verschil
lende werkkampen in ons land georganiseerd,
waar aan jeugdige werkloozen tegelijk gele
genheid wordt gegeven, hetzij hun vak te be
oefenen, hetzij zich tegen flinken kost en in
woning anderszins nuttig te maken.
Ik heb de andere kampen niet gezien, maar
ik durf toch rustig beweren, dat Rector Kerk
vliet door zijn vacantie-oord „De Bocht" voor
dit doel te benutten, voor de werklooze jongens
van Rotterdam, Dordrecht en Omstreken, een
unieke gelegenheid heeft geschapen, ruim,
frisch, gezond, midden in een natuur, die zelfs
in den naherfst nog weelderig is.
Achter het huis, midden tusschen de boomen
zijn de jongens aan het werk en zij werken
met een ijver en een toewijding, die je maar
amper zou begrijpen, wanneer je niet wist, hoe
lang hun handen werk hadden moeten missen.
Er wordt grond afgegraven, er worden beton-
palen en -platen aangedragen, er wordt aan
werkbanken druk getimmerd, gebeiteld, ge
zaagd, geschaafd, en er wordt gebouwd.
Op een groote, open plek, tusschen de hooge
eiken en kastanjes staat het half met betonpla
ten gevulde geraamte van een groote bergloods
en een dertigjal jongens zijn druk in de weer
het bouwsel, direct of indirect, te vervolma
ken.
Sommigen zitten boven op de betonpalen er
gens aan te morrelen (ik heb geen verstand
van loodsen bouwen), anderen stampen den
grond onder bij de palmen aan of smeren de voe
gen tusschen de betonplaten toe, we«fï anderen
maken de deur- en raamkozijnen aan timmer
banken gereed.
Je verwacht eigenlijk, als je hier binnenkomt,
gedrukte menschen jongens, die het vaak ja
renlange leegloopen en de ontberingen der ar
moede bitter gemaakt moeten hebben, je ver
wacht een zekere sloomheid, een onverschil
ligheid, zwaarmoedigheid, verdriet.
En ge ziet lachende gezichten, je hoort grap
pen, zang, vroolijkheid.
Er zijn er, die zich geschminkt hebben als
Charlie Chaplin,, er zijn er, die, in een Ameri-
kaansch-geruite zwabberbroek en met een kod
dig kalotje er uitzien als Buziau-op-vacantie,
er zijn er, die vol liederen zitten, als een mu
ziekdoos
Wij zijn de Deugd in hoogst eigen persoon
Dat zegt zoo dikwijls juffrouw Antoinette.
En bij het refrein valt de heele boel mee in
Oremus, eremus, chocola-met-cremus.
En ondertusschen wordt er hard en vlijtig
gewerkt.
Als een huiselijk veldheer wandelt Rector
Kerkvliet tusschen zijn schare rond, een groote
forsche gestalte, hartelijk en gemoedelijk.
De technische leider van het werk, de jonge
architect Ham, die prachtig met de jongens kan
opschieten, zit hoog in het geraamte der loods
te timmeren, maar hij klautert bij mijn komst
naar beneden om mij, samen met den Rector
een en ander over het werkkamp te vertellen.
Wat men er doet
„De werkkampen, die wij hier voor jongens
van zeventien tot vijfentwintig jaar organi-
seeren" verklaart Ham, „moeten natuurlijk een
object, een doel hebben. Wij hebben hier boo
men gerooid, wij hebben hier, waar het noo
dig was, ook voor jonge aanplant gezorgd, en
wij hebben paden aangelegd op het landgoed.
We zijn zelfs bezig geweest met het graven
van een zwemvijver voor de vacantiekolonies,
maar dat project hebben we vanwege de fi
nanciën natuurlijk moeten laten liggen. Daar
komt te veel materiaal aan te pas.
Ons voornaamste object is echter de bouw
van de groote bergloods, die U hier, drie .kwart
klaar, voor U ziet. Doordat wij hiervoor beton
bouw aanwenden, kunnen we iedereen, ook al
is hij kantoorbediende of niet-vakman, werk
geven. Alleen is er natuurlijk goed toezicht en
een beetje hulp noodig.
We hebben eerst samen de boomen gerooid
op de plek, waar de loods moest komen. Daar
hebben de meubelmakers de tuinstoelen en
-tafels van gemaakt, die voor het huis staan.
Hebt U ze niet gezien
Ik heb ze gezien, ja, maar ik kan niet nala
ten nog eens met mijn mentor naar voren te
wandelen, waar de keurig wit-en-rood-gelakte
meubelen in de loggia prijken, met een glim-
menden glans, alsof ze zoo van de fabriek
kwamen.
Ik begin een geducht respect voor de werk
looze werkers te krijgen: ze blijken niet alle
maal dilettanten.
We wandelen terug naar de loods.
„Bij het maken van de betonplaten, waaruit
de wanden van de loods worden samengesteld,
kunnen ook de meeste niet-vaklui onder be
hoorlijk toezicht helpen. We doen dat achter
in den tuin op een aparte werkplaats. Tegelijk
wordt hier het ijzerwerk gevlochten, dat tot
versterking in de platen en kolommen komt.
De kolommen worden op ingegraven voetstuk
ken geplaatst ,dan de platen er tusschen gezet
en de voegen aangesmeerd. De electriciens leg
gen leidingen aan, de timmerlui maken de deur
en raamkozijnen, het dak en wat er verder aan
houtwerk noodig is. Vooral deze laatste jon
gens krijgen hier tegelijk ook nog een aardige
opleiding. Bij een baas komen de meesten
hoogstens voor het werk van halfwas-timmer
lui in aanmerking, meer geeft die hun niet in
handen. Hier echter krijgen ze het werk van
volwassen vaklui te doen. Dat ze daar plezier
in hebben, spreekt vanzelf. En ze doen het uit
stekend."
„Komen er iedere week andere jongens
„Jazegt rector Kerkvliet, op wiens ter
rein we nu komen. „We hebben de groepen
zooveel mogelijk laten rouleeren. Maar voor
het echte vakwerk, het timmeren en metselen,
moeten we natuurlijk dezelfde jongens langer
houden of ze vaker laten terugkomen.
In 't geheel hebben nu ongeveer driehonderd
jongens aan de loods gewerkt. Dat wil zeggen,
dat driehonderd jongens in de weken, waarin
ze hier waren, weer eens volop konden eten en
drinken en weg waren van de straat. Dat eten
en drinken hebben ze hard noodig. Want U
moet niet vergetener is geen enkele steun
trekker bij deze jongensbijna allemaal kinde
ren uit groote gezinnen, die samen van een
steun van tien of twaalf gulden leven moeten."
„Hoe wordt uw opzet gefinancierd
De rector glimlacht eens even, hij glimlacht
waarschijnlijk veel zwarigheden bij zich-zelf
weg.
„Daar ligt natuurlijk de grootste moeilijk
heid. Wij willen géén werk beginnen zonder
voldoende basis. Vijftig der kosten voor
voeding, reisgeld en leiding van de jongens
draagt het Nationaal Crisis-Comité, 20 het
R. K. Nationaal Comité voor werklooze'nzorg
de rest, dus 30 en daarenboven het geld voor
de materialen moeten wij zelf opbrengen. Niet
altijd is dat even gemakkelijkwant ook wij
zijn natuurlijk weer grootendeels aangewezen
op giften. Daarom moeten we over enkele we
ken, als de loods voltooid is, het werkkamp
weer voorloopig opheffen."
Een zeeman.
Er komt een kleine knaap aangebeend, Man
chesterbroek, manchester jachtvest.
„Een zeeman zegt de leider.
Het moet wel zoo zijnz'n handen, voor
zoover te zien, zijn beschilderd met grillige
fantasieëntatoueering.
Nieuwsgierig kijkt hij mij van terzijde aan.
Van mijn kant heb ik immer een onbedwing
bare neiging met zeelieden te spreken.
„Zoo, janmaat, bevalt het je hier
Hij kijkt omhoog, z'n oogen lachen. Onder
het knikken knijpt hij ze dicht.
En wat voer je hier zooal uit
„Werkenzegt hij trotsch. „Ik bin voor de
sloop. We make kuile ope en weer dicht, ziet U.
We gooie krui wages om en dan zette we ze
weer recht."
„En wil je niet terug naar de zee
„Naar de zeevraagt de kleine man schou
derschokkend. „Ik weet bijna niet meer, hoe
de zee d'r uit ziet. Ik bin d'r al vijf jaar af."
„Maar je prentjes heb je er toch van over
gehouden Ik wijs op de tatoueering.
Enthousiast„Nou en of, meneerIk staan
heelemaal vol. Voor 'n kwartje mag U 't zien!"
Ik kijk naar de lucht, de architect kijkt naar
Verwacht wordt:
Matige tot zwakken, Oostelijke tot Zuid-
Oostelijken wind, nevelig tot licht of half be
wolkt, weinig of geen neerslag, lichte vorst des
nachts, overdag weinig verandering in tempe
ratuur
Lichten op van 's avonds 4.29 tot "s morgens
7.04 uur.
Donderdag 23 November 1
Opvoering van „De Dorpspoëet" door de Ver
eenigde Haagsche spelers, vanwege de K. S. A.
R. K. Volksbond, kwart over 8 uur.
Vrijdag 24 November
Opvoering van „De Privé-secretaresse" door
de R. K. Schied. Tooneelclub ten bate der Kath.
Kinderuitzending. Musis Sacrum, 8 uur.
Rede van den heet P. J. Kleijs voor den
Ned. R. K. Fabriek^arbeiders(sters)bond „St.
Willibrordus", R. K. Volksbond, half 8.
Zondag 2o November
Opvoering van „In 't Gouden Haantje" door
„St. Servatius". R. K. Volksbond, 8 uur.
Viering van het eerste lustrum der Alg. R. K.
Propagandaclub. Parochiehuis Lekstraat, 8 uur.
Oprichting der plaatselijk St. Josephgezellen
vereeniging en ingebruikneming van het Ge
zellengebouw, Nieuwe Haven 121, 5 uur.
Dinsdag 28 November
Rede van pater H. de Greeve S.J. ten bate van
het Wit-Gele Kruis. R. K. Volksbond, 8 uur.
Donderdag 30 November
Filmavond voor den Kath. Kring Gorzen,
Parochiehuis Lekstraat, 8 uur.
21 N o v.: Doele La resurrezione di Lazzaro
(Opera Italiana) 8 uur.
22 N o v.: Groote Schouwburg, Bohème (ItaL
Opera) 8 uur (voor volwassenen). Geb. v.
K. en W., Messa da Requiem van G. Sgambatti
(Chr. Gem. Koor Orpheus) 8 uur.
24 N o v.: Groote Schouwburg, De familie
Barrett (Groot NederL Tooneel) 8 uur (voor
volwassenen).
25 N o v.: Doele,R ott. Philh. Orkest, half 4;
Richard Tauber, 8 uur.
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 23 November in: Thalia,
Cavalcade (voor volwassenen); Lumière, Anna
en Elisabeth; Royal, Shanghai-expresse (voor
volwassenen); Olympia, De koerier van Arizo
na; Capitol, De eigenares van de nachtclub
(voor volwassenen)Luxor, Reifende Jugend;
Studio '32, Parijs danst (voor volwassenen);
Grand théatre, The way to love (voor volwas
senen).
Tentoonstellingen: Studio '32, wer
ken van C. J. Maks.
de lucht, de rector kijkt naar de lucht.
„Het is tijd voor de theezegt de Rector. j
Thee en hartelijkheid,
„Hallo! tijd voor de thee!" galmt de zee
man door het bosch op de manier waarop hij
vroeger „Alle hens aan dekgeroepen moet
hebben. En daar komen ze aanstormen, Theo
met-de-Buziaubroek en Charlie Chaplin-met-
het-snorretje en Kees-met-de-bolhoed en alle
anderen, vechtend en grappenmakend, terwijl
de vrouw van den concierge op groote bladen
de warme koppen thee aandraagt en de koek
jestrommel. „Drink maar f ">ns flink, jongens,
't is je gegund, hoorzegt de rector met z'n
zware, hartelijke stem en nu begrijp ik opeens
er meer van, waarom er geen druk over deze
werklooze jongens ligtze voelen zich weer
opgenomen in de maatschappij, beschut, ver
zorgd, met hartelijkheid tegemoet gekomen.
„Ja, in 't eerst zijn ze gewoonlijk wat schuw!"
vertelt Rector Kerkvliet, als we hem over deze
dingen praten. Schuw en onverschillig en een
beetje wantrouwig. Maar als ze zien, dat wij
werkelijk niets anders willen dan ze goed doen,
ontdooien ze gauw en fleuren vanzelf weer op.
Dan komen ze, zoo op een willekeurigen ach
termiddag, plotseling aandragen met hun leed
en moeilijkheden en de armoe thuis, en dan
beginnen ze heel dikwijls zelf over den gods
dienst te spreken, die ze soms jaren lang ver
waarloosd hebben. De werkelijkheid der ka
tholieke naastenliefde alleen, heeft er al heel
wat tot hun geloof teruggebracht."
Ik kan het me voorstellenhet gezonde werk
overdag, het spel in bosch en veld, de gezel
lige praatavonden rond den open haard in de
eenvoudige, maar aardige ontspanningszaal
moeten al menigeen het verloren evenwicht
teruggegeven hebben. Dit werkkampleven is
nog heel iets anders dan cursussen voor werk
loozen en ontspanningsmiddagen en zelfs dan
leerkampen. Hier hebben ze de practij'k, ze
kunnen werken en daarom is he.t toch eigenlijk
te doen en wat ze geestelijk leeren moeten,
wordt op een ongedwongen manier tusschen
den arbeid doorgevlochten.
Prof. Aalberse heeft bij de Algemeene Be
schouwingen in de kamer er op aangedrongen,
dat de regeering meerdere werkverschaffingen
voor jeugdige werkloozen zou inrichten. Pas,
wanneer men het leven in een goed werkkamp
heeft gadegeslagen, beseft men, hoeveel goed
de regeering daarmee zou doen, hoeveel leed'
zij ermee zou kunnen wegnemen. En zou zij
niet de beste werkkampen verkrijgen door
steun aan een particulier initiatief, dat van
vertrouwden kant komt v. D.
