JECOVITOL
ALGEMEEN OVERZICHT
DE POLITIONEEL E RAPPORTEN TE
LEIPZIG.
De nazi-theorie niet overtuigend beivezen
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1933
FRANKRIJKS BEGROOTING.
CHAUTEMPS' PLANNEN VOOR DE
A.S. KAMERZITTING.
DEBATTEN VOLGENS DE SPOED.
PROCEDURE.
STEEDS MEER OVERSTROOMINGEN
IN MONTENEGRO.
NIEUWE STRATOSFEERTOCHT IN
RUSLAND.
BALDWIN OVER ONTWAPENING.
Bij het lagerhuis-debat.
BRUTALE OVERVAL IN
JUWELIERSZAAK.
DE SPREKENDE KLOK VAN PARIJS.
HET BLOEDIG INCIDENT AAN DE
DUITSCII-OOSTENRIJKSCHE
GRENS.
Minister Blomberg en Hitier spreken
aan Schumacher's groeve.
DOLLFUSS BETUIGT LEEDWEZEN.
TIEN DUITSCHE COMMUNISTEN
TER DOOD VEROORDEELD.
Wegens moord op een S.A.-man.
HITLER EN PONCET
INVAL IN BOOKMAKERS-KANTOREN
TE ESSEN.
MEVROUW GANDHI WEER
GEARRESTEERD.
MOEIZAME BERGING VAN EEN
LOCOMOTIEF.
GEIJKTE LEVERTRAAN
DE A.S. NIEUWE REGEERING
IN SPANJE.
Zamora ontvangt den leider
der agrariërs.
WORDT CABALLERO COMMUNIST?
RESULTATEN DER EERSTE
VERKIEZINGEN.
DE BEMANNING VAN DE „REX"
BIJ DEN PAUS.
BRANDSTICHTINGEN IN KERKEN.
NAZI-PROPAGANDA IN Z..AFRIKA.
NOG STEEDS KRANTENKNIPSELS.
Een zware dag voor den president
breekt aan
D1M1TROFF GAAT VRAGEN
STELLEN.
NOG STEEDS DE RECHERCHE
AAN LIET WOORD.
Welke getuigen Dimitroff nog
zou willen uitnoodigen.
ZIFTING VAN HEDEN
HUISZOEKINCEN BIJ DINASOS.
BLOEDIGE BETGOGING IN MEXICO.
De strijd om Oostenrijk.
Met intense belangstelling volgt de geheele
wereld de Eerlij nsche pogingen, voor een deel
reeds met een verrassend aanvankelijk succes
bekroond, om met Polen en Frankrijk tot betere
verstandhouding, mogelijk zelfs tot volkomen
overeenstemming te komen. Tegelijkertijd
echter volgt zij met diepe bezorgdheid het
conflict, dat nu reeds bijna een jaar tusschen
Weenen en Berlijn woedt, en dat het Oosten-
rij ksche probleem nog steeds een der ge
vaarlijkste der Europeesche politiek onop
houdelijk in een toestand van de hoogste
spanning houdt.
Sterk valt de scherpe tegenstelling op, welke
de Duitsche politiek ten opzichte van de vroe
gere tegenstanders en van het Oostenrijksche
broedervolk handhaaft, niettegenstaande de
ongetwijfeld ernstige pogingen, welke van
Weenen uit ondernomen worden, om het ge
schil, dat door de motieven, welke er achter
schuilen, bijna onoplosbaar schijnt, uit den weg
te ruimen. Nog jongstleden Zondag heeft
bondskanselier Dollfuss, in een rede welke hij
te Villach heeft gehouden om den politieken
Kerstvrede in te luiden, nadrukkelijk ver
klaard, dat er een ontspanning tusschen Ber
lijn en Weenen moet en zal intreden.
Er is, zeide hij, den laatsten tijd veel over
concrete onderhandelingen tusschen Oostenrijk
en Duitschland gesproken. Persoonlijkheden
zonder belang en zonder verantwoordelijkheid
hebben zich aldus een valsch aureool willen
verschaffen en de illusie willen wekken, dat
zij gekwalificeerde onderhandelaars zijn. Ik
heb zulke bemiddelaars steeds verloochend.
Altijd heb ik verklaard, dat wij de onafhanke
lijkheid van Oostenrijk willen handhaven en
zullen handhaven, niet alleen wat zijn recht
als vrijen staat betreft, maar ook wat zijn
binnenlandsehe politiek aangaat.
Het valt niet te loochenen, dat bondskanse
lier Dollfuss met deze woorden tot de diepste
roerselen van het conflict met Duitschland is
doorgedrongen. Dollfuss en allen, die zich rond
hem geschaard hebben, vechten met den moed
der wanhoop voor de nationale en internatio
nale onafhankelijkheid van Oostenrijk, terwijl
Duitschland er alles op gezet heeft om den
Anschluss tusschen de twee Duitsche rijken
zoo snel mogelijk te verwezenlijken.
Men kan begrijpen, dat de Duitsche staats
lieden, politici en economen de hoogste troe
ven inzetten om in dit kansspel te winnen.
Want Oostenrijk is, veel meer dan Duitsch
land, het hart van Europa, niet alleen door
zijn geografische ligging, jnaar evenzeer door
zijn ethnologischen en cultureelen opbouw.
Wij hebben Weenen reeds meermalen het
knooppunt tusschen het Oosten en het Westen
genoemd; daar stroomt niet alleen de rivier,
welke aan zijn oevers Westersche en Ooster-
sche beschaving ziet; daar komen ook alle
belangen, gemeenschappelijke strevingen en
felle tegenstellingen bijeen, in een merkwaar
dige eenheid, gelijk de Oostenrijk-Hongaar-
sche monarchie in vroeger tijden hoe dicht
liggen ze in jarenberekening nog bij ons
in wezen de eenheid in en door de veelheid
was.
Wie der groote mogendheden dan ook Wee
nen bezit of er een ovêrheerschenden politie
ken en economischen invloed kan uitoefenen,
ziet zich den weg naar het Oosten, naar den
Balkan en zelfs over Constantlnopel naar
Klein-Azië geopend. Daar moet voor allen, die
van een Europeesche, zelfs van een wereld
heerschappij droomen wie der groote mo
gendheden van Europa doet het niet een
geweldige aantrekkingskracht van Weenen
uitgaan. En in den strijd om Weenen's bezit
vinden dan ook allen hun plaats Parijs, Rome
en Londen, zoo goed als Berlijn. De verschil
lende plannen tot saneering van het Donau-
bekken, van de diverse hoofdsteden uitgaande,
zijn alle gekarakteriseerd door een scherp ego
centrisch merkmaal; zij zien de redding van
dat noodlijdende gebied van Midden-Europa
niet in het kader van de landen, die geholpen
moeten worden, maar van het standpunt, hoe
de ontwerpers en toekomstige „redders" het
meest eigenvoordeel, politiek of economisch,
want die twee aspecten vloeien in het prac-
tische leven in elkaar over daar, op de
natuurlijke grens van Oost en West zullen
kunnen veroveren.
Tegenover al deze landen stelt Dollfuss zijn
onvoorwaardelijken eisch van onafhankelijk
heid van Oostenrijk. Dat deze momenteel het
scherpst in de richting van Duitschland ge
lanceerd wordt C't is wel eens anders geweest),
volgt vanzelf uit het feit, dat de sterkste be
dreiging van Oostenrijks onafhankelijkheid,
zelfs van zijn bestaan als zelfstandigen staat,
op dit oogenblik uit Noorden, uit het nationaal-
socialistische Derde Rijk komt. Ook al zou
men nu én dan meenen, dat klaarblijkelijk op
instructie uit Berlijn, de Münchensche agitatie
wat verzwakt of verdoezeld wordt, in werke
lijkheid is dit niets dan een tactische wijziging,
als gevolg van de erkenning, dat de tot nu
toe gevolgde metbode onvoldoende succes
heeft opgeleverd, en er zelfs toe heeft geleid,
dat de positie van bondskanselier Dollfuss
tegenover de nationaal-socialisten steeds ster
ker is geworden.
Als Dollfuss op dit oogenblik gevaren be
dreigen verscheidene buitenlandsche bladen
meenen, dat Oostenrijks leider weer zware
dagen doormaakt dan komen ze niet van
den kant der Oostenrijksche nationaal-socialis
ten. maar veeleer uit de kringen rond vorst
Starhemberg, uit de rijen der Heimatschutz,
welke een steeds scherper houding tegenover
het Vaderlandsche front van Dollfuss aan
neemt.
Deze zuiver binnenlandsehe strijd speelt zich
feitelijk buiten den persoon van Dollfuss zelf
af; het is de eeuwige strijd tusschen den
vroegeren vice-kanselier Winkler van het na
tionale standenfront en vorst Starhemberg, den
leider der Heimwehren. Maar ten slotte zal
de bondskanselier in de binnenlandsehe poli
tiek de reactie ervaren van deze broedertwist,
want het gevaar bestaat, dat Dollfuss, die
reeds een tweefrontenstrijd moet voeren: tegen
nationaal-socialisme en austromarxisme nog
een derden vijand tegen zich zal krijgen. Dat
hij den impulsieven, maar rusteloozen en
voortdurend van standpunt verspringenden
vorst boven Winkler zou kunnen verkiezen,
lijkt onder de gegeven omstandigheden bijna
ondenkbaar.
Dat deze nieuwe binnenlandsehe onrust voor
Duitschland een gereede aanleiding tot her
nieuwde agitatie tegen Oostenrijk is, blijkt
de laatste dagen duidelijk, terwijl het onge
lukkige incident, waarbij een Duitseh soldaat
door een Oostenrijksche grenswacht neerge
schoten werd, de geesten weer verbitterd
heeft. Men maakt het Oostenrijks „grooten"
bondskanselier inderdaad niet makkelijk om
zijn taak te vervullen.
PARIJS, 28 November. (R.O.) In een on
derhoud, dat lVg uur geduurd heeft, heeft de
nieuwe premier, Chautemps, met den minister
van financiën, Bonnet en den minister voor de
begrooting, Marchandeau, in groote trekken
het ontwerp bestudeerd tot herstel van het
begrootingsevenwicht, welk ontwerp op den
zelfden dag, waarop de regeeringsverklaring
zal worden afgelegd, bij de kamer zal worden
Ingediend.
In een vandaag te houden kabinetsraad zou
de dag worden vastgesteld, waarop de regee
ring zich aan de kamer zal voorstellen. Waar
schijnlijk zal dit worden as. Maandag.
Volgens de geruchten, die in de wandel
gangen der kamer in omloop zijn, zou Chau
temps kunnen vragen om zich direct uit te
spreken over de financieele plannen en daar
mede elke bespreking of interpellatie over de
algemeene politiek en over de samenstelling
van het kabinet uitstellen, tot na de aanne
ming der plannen, teneinde den wensch der
afgevaardigden vast te stellen, om dit minis
terie te beschouwen als dienende voor het
algemeen welzijn.
Ook zou het mogelijk zijn, zooals Marchan
deau onlangs voorstelde, en zooals ook in 1926
is geschied, dat de regeering. alvorens over te
gaan tot de financieele debatten, de kamer
verzoekt het reglement aldus te wijzigen, dat
het recht tot het indienen van amendementen
althans voorloopig beperkt of zelfs afgeschaft
wordt.
Het debat zou hierdoor aanzienlijk verge
makkelijkt worden.
PARIJS, 28 November (R.O.) Ten einde het
herstel van het budgetair evenwicht te bespoe
digen heeft de kabinetsraad besloten, reeds
Zaterdag a.s. voor de kamer te verschijnen en
dan onmiddellijk zijn- financieele voorstellen
in te dienen.
De debatten zullen volgens de dringende
spoed-procedure plaats hebben en reeds 7 Dec.
a.s. een aanvang nemen.
De zitting van Dinsdag a.s. zal gewijd zijn
aan de bespreking van het wetsontwerp inzake
de graanmarkt.
BELGRADO, 28 November. (V.D.) De „Vre-
me" meldt, dat de jaarlijksche overstroomingen
In Montenegro dit jaar tengevolge van den
voortduren ien regenval een buitengewoon
grooten omvang hebben aangenomen. Vooral
de dorpen aan de oevers van het meer van
Skoetari zijn door het water geteisterd. Het
meer is buiten zijn oevers getreden e.i duizen
den huizen staan onder water.
Op verschillende plaatsen steken de tele
graafpalen nauwelijks nog boven de huizen
uit. De dakloos geworden bevolking is voor
loopig ondergebracht in tenten.
BERLIJN, 23 November (H.N.) Volgens een
bericht uit Moskou zal de Russische stratos-
feerballon op 8 December opnieuw opstijgen
voor een vlucht naar de stratosfeer.
PARIJS, 28 November (H.N.) Alfred Uhl-
mann, de directeur van de „Petit Bleu", is
vandaag onverwacht in den ouderdom van 70
jaar overleden. De dood verraste hem, toen hij'
bazig was zijn gewone dagehjKsch artikel te
«aeteeren.
LONDEN, 27 November. (R.O.) Bij het debat
in het lagerhuis over het labour-amendement
op het adres van antwoord op de troonrede,
zeide Baldwin, dat er ten aanzien van de ont
wapening drie mogelijkheden zijn:
1. Ontwapening van alle landen tot het
Duitsche niveau.
2. Beperking der bewapening tot een punt,
waarbij alle groote offensieve wapens zouden
zijn uitgesloten, n.l. ontwapening der zwaar
gewapende landen tot een bepaald niveau en
bewapening van Duitschland tot datzelfde
niveau.
3. De bewapeningswedloop.
Onder geen omstandigheden, aldus spreker,
mag men het tot dit derde alternatief laten
komen.
Groot-Brittannië huldigt niet de meening,
dat men een ander land in een blijvende po
sitie van inferioriteit op bewapeningsgebied
kan houden.
Baldwin voegde eraan toe: Duitschland heeft
vrede noodig. Wij en de Franschen en de
Italianen moeten allen met Duitschland in
direct contact komen en nagaan, op welke wijze
wij kunnen hopen iets te bereiken.
Hij zag geen reden, waarom er geen defini
tieve regeling zou kunnen worden getroffen.
Wij en de Franschen en de erfgenamen en
bezitters van een groote en oude beschaving,
zoo besloot Baldwin zijn rede, hebben over
eenkomstige belangen.
Onze vriendsshap wordt beproefd en ik
hoop, dat allen ons in dezen strijd voor den
vrede zullen steunen.
BERLIJN, 28 November (V.D.) Hedenmor
gen tegen half tien kwam een man den juwe
lierswinkel van Babitschenke in de Friederich-
strasse binnen. Toen op zijn vragen bleek, dat
de eigenaar niet aanwezig was, wierp hij zich
plotseling op de verkoopster en bracht haar
met een kantig stuk ijzer eenige ernstige ver
wondingen toe.
Op haar hulpgegroep liep een vrouw den
winkel binnen, doch werd eveneens neerge
slagen. Andere voorbijgangers waarschuwden
echter eenige politieagenten, die den man over
weldigden en arresteerden.
De beide ernstig gewonde vrouwen zijn naar
een ziekenhuis overgebracht.
De dader weigert elke nadere inlichting om
trent zijn identiteit en wil slechts mededeelen,
dat hij van Turksche nationaliteit is.
Reuter meldt uit ParijsDe sprekende
klok van Parijs, die telefonisch den tijd op
geeft, zoodra „opgebeld" wordt, heeft in het
eerste jaar van haar werking 200.000 francs
verdiend.
In dit jaar werd vier milljoen maal den tijd
opgegeven, dus ongeveer 11.000 maal per dag.
De aanvragen waren het veelvuldigst tus
schen 8 en 9 uur in den morgen,wanneer hon
derden personen den tijd vroegen om te zien,
hoeveel minuten ze nog hadden, om naar hun
werkzaamheden te gaan.
De Zon- en feestdagen waren rustdagen voor
de klok, want dan bedroeg het aantal aanvragen
slechts 6000 per dag.
NEURENBERG, 27 November. (V.D.) Tegen
vier uur vanmiddag is Hitler met gevolg aan
gekomen op het centraalstation te Neurenberg.
Hitier begaf zich per auto naar het Westfried-
hof, waar het lijk van Schumacher, die aan de
Duitsch-Oostenrijksche grens door een Oosten-
rijksch schot moet zijn gedood, lag opgebaard
De begrafenis vond plaats op staatskosten.
Schumacher was op 1 April 1933 in het
leger gegaan en hij was 19 jaren oud.
Langs den weg naar de begraafplaats ston
den de menschen geschaard achter de keten
van S.A., S S., Stahlhelm en Hitier jeugd-groe-
pen.
Tegen vier uur arriveerde de generaal der
infanterie, v. Hammerstein, met zijn staf op de
begraafplaats.
Aan de groeve werd allereerst het woord
gevoerd door den rijksminister voor de weer
baarheid, generaal v. Blomberg, die twee kran
sen neer legde: één namens den oudsten sol
daat van het leger, veldmaarschalk von Hin
denburg, de andere als opperbevelhebber van
de geheele weermacht.
„Naast alle treurigheid", aldus de minister,
„bezielt ons soldaten toch ook de gedachte, dat
het grootsch is, wanneer een soldaat voor dit
nieuwe rijk heeft moeten sterven, want één
ding is zeker: wie zoo'n dood voor ons rijk
sterft, die is niet vergeefs gestorven".
Vervolgens hield rijkskanselier Hitier een
toespraak, waarin hij o.m. zeide:
„De moordenaars van dezen Duitschen sol
daat zijn niet identiek met de millioenen onzer
stambroeders aan de andere zijde van de grens
Indien deze stambroeders de mogelijkheid
zouden hebben, hun stem vrijelijk te verhef
fen, dan zouden zij zich plechtig ontdoen van
de moordenaars en de principes, waaruit deze
bloedschuld groeide.
Ik ben er van overtuigd, dat de erkenning
daarginds ook niet anders zou zijn dan thans
reeds hier in het rijk het geval is.
Daarom mag voor ons deze dood niet een
bron van nieuwe verbittering worden, maar
worden tot een getuigenis van het geloof, tot
een getuigenis voor deze nieuwe Duitsche
gemeenschap". .'Li
Hitier legde vervolgens een krans neer na
mens het Duitsche volk en de jeugd. Er wer
den hierna nog tal van kransen neergelegd.
BERLIJN, 28 November. (W.B.) De Duit
sche gezant te Weenen is door het rijksminis
terie van buitenlandsche zaken geïnstrueerd,
aan de Oostenrijksche regeering de vraag te
richten, op welke wijze zij denkt, het grens-
incideent verder te behandelen en wanneer er
eindelijk eens afdoend 'zal worden opgetreden.
BERLIJN, 28 November. (W. B.) De Oosten
rijksche bondskanselier, dr. Dollfuss, heeft den
Duitschen gezant, dr. Rieth, in verband met
het incident aan de Duitsch-Oostenrijksche
grens op 23 November j.l., waarbij een lid
van de rijksweer het leven verloor, zijn leed
wezen betuigd.
De bondskanselier heeft hierbij medegedeeld,
dat hij alles gedaan heeft, om dit pijnlijk ge
beuren zoo spoedig en volledig mogelijk op te
helderen en dat hij zich het recht voorbehoudt,
zoodra het onderzoek beëindigd is, zijn houding
ten aanzien van het ter verantwoording roepen
der schuldigen te bepalen.
Ook de Oostenrijksche gezant te Berlijn,
Tauschitz, heeft den rijksminister van buiten
landsche zaken het leedwezen zijner regeering
met het gebeurde betuigd.
Gisteren reeds had de Oostenrijksche consul-
generaal te Neurenberg van den gezapt op
dracht gekregen, aan de begrafenisplechtigheid
deel te nemen en een krans te leggen op het
graf van den neergeschoten rijksweersoldaat.
DESSAU, 28 November. (W.B.) Na een be
raadslaging, welke vier uren duurde, heeft
vandaag de rechtbank van Dessau uitspraak
gedaan in het Hecklinger moordproces in ver
band met het neerschieten van den S.A.-man
Cieslik.
De tien der aangeklaagde communisten wer
den conform den eisch van het openbaar mi
nisterie wegens gemeenschappelijken moqrd
ter dood en tot blijvend verlies van de bur
gerlijke eererechten veroordeeld.
Een der beklaagden werd vrijgesproken.
Reeds in Juli van dit jaar zijn drie commu
nisten wegens dezen moord ter dood veroor
deeld.
DE SAARKWESTIE
PARIJS, 28 November. (H.N.) Volgens den
Berlijnschen correspondent van de „Paris Mi
di" heeft rijkskanselier Hitier bij het onder
houd mét den Franschen gezant verzocht, dat
de Fransche regeering van al haar voorrechten
in het Saargebied zal afzien, zoodat ook geen
volksstemming zou worden gehouden.
Hitier protesteerde krachtig tegen de maat
regelen, welke de regeeringscommissie van het
Saargebied heeft genomen ter onderdrukking
van de nationaal-socialistische propaganda in
het Saargebied en verlangde, dat Frankrijk den
voorzitter dezer commissie zal verzoeken, deze
maatregelen op te heffen.
Talrijke steuntrekkers gearresteerd.
KEULEN. 28 November. (R.O.) Een afdee-
Jing S.A.-mannen heeft een inval gedaan in de
kantoren van 21 bookmakers te Essen en niet
minder dan 1200 personen gearresteerd. Tal
rijke arrestanten, die weddenschappen hadden
gesloten, bleken steuntrekkers te zijn. Bij een
der bookmakers bleek 95 procent zijner cliën-
tèle tot deze categorie te behooren.
De autoriteiten hebben thans bepaald, dat
alle steuntrekkende personen, die zich schul
dig maken aan wedden, voortaan voor eenigen
tijd naar een concentratiekamp zullen worden
gezonden.
LONDEN, 28 November (H.N.) Uit Bombay
wordt gemeld, dat mevrouw Gandhi vandaag
weder in hechtenis is genomen in verband met
haar actie inzake de burgerlijke ongehoorzaam
heidscampagne.
Dit is de zesde maal, dat zij hiervoor is ge
arresteerd
PARIJS, 28 November. (R.O.) De ingenieurs,
die de verongelukte Locomotief van de Cher
bourg-express, die een maandgeleden nabij
Evroux ontspoorde, moeten bergen, hebben een
zeer moeilijke taak.
De locomotief is, zooals men zich herinert,
terecht gekomen in het riviertje de Rouloire.
Om de locomotief te bergen heeft men den
loop van het riviertje moeten verleggen, een
hulpspoor moeten aanleggen van de hoofdlijn
naar de verongelukte locomotief en een sterke
kaae moeten bouwen waarop de kranen kunnen
staan, die de locomotief moeten lichten.
Dag en nacht wordt de omgeving van het
ongeluk door de politie bewaakt teneinde te
voorkomen, dat de verzegelde deelen van de
locomotief, worden beschadigd, voordat het on
derzoek heeft .plaats gehad.
't Is een kwestie van vitaminen! Ook iecfer
volwassene kan JECOVITOL gebruiken voor
versterking. Deze zuivere, natuurlijke lever
traan bevat minstens 50 eenheden Vitamine
A. en 250 prophvl. 125 internat.) eenheden
Vitamine D. Geijkt door een NederL Profes
sor. Voor Uw gezondheid!
Bij Apothekers g/i' D^gpb.fr.
pKOCADfcS-STHcEJ/AN PHARMACIA
Na het Madrileensche blad „El Sol" spreekt
zich thans ook het hoofdorgaan der Spaansche
Katholieken, „El Debate", uitdrukkelijk uit
voor de vorming van een regeering-Lerroux
als de meest logische oplossing van de a.s. re-
geeringscrisis, hoewel het blad het zich niet
verheelt, dat het tengevolge van de neder
laag, welke naast de andere linksche partij
en ook de radicalen bij de jongste verkiezingen
hebben geleden, uiterst moeilijk zal zijn een
breede basis voor een kabinet-Lèrroux te vin
den. Theoretisch blijft natuurlijk ook nog de
mogelijkheid bestaan, dat een zuiver rechtsche
regeering wordt gevormd. Hieraan zijn echter
zulke onoverkomelijke bezwaren verbonden,
dat het blad zulks practisch uitgesleten acht.
Algemeen is men te Madrid van meening,
dat het kabinet-Barrios reed_s in de eerste zit
ting van de nieuwe cortes, welke den 8sten
December a.s. zal plaats hebben, zij a ontslag
zal indienen. Het schijnt, dat eenige ministers,
o.a. senor Palomo, reeds eenige dage.' geleden
bij Barrios erop hebben aangedrongen, thans
reeds af te treden. De minister-president gaf
dezen collega's echter te kennen dat hij niet
wenschte te „deserteeren" en dat hij dus in
geen geval voor 8 December aan den president
der republiek het ontslag van het kabinet zal
aanbieden.
Inmiddels is Alcala Zamora reeds begonnen
met de consultatie van de voornaams'e partij
leiders. Zondag j.l. ontving hij den leider van
de Katholieke agrarische partij, senor Marti
nez de Velasco, die, zooals men weet, hoogst,
waarschijnlijk zijn rechtstreeksche medewer
king aan een regeering Lerroux zal verleenen.
Vermelding verdient tenslotte nog het ge
rucht, dat de vroegere minister van arbeid
en leider der socialistische partij, senor Largo
Caballero, besloten zou hebben, zich aan te
sluiten bij de communistische partij. Zoo heel
onwaarschijnlijk is dit gerucht niet, wanneer
men weet, dat Caballero reeds lang geleden
in het openbaar verklaarde, dat hij zich steeds
rooder voelde worden. Niets zou dus meer lo
gisch zijn dan dat hij nu de uiterste schakee
ring van het rood heeft bereikt.
MADRID, 28 November. (H.N.) Te Barcelona
zijn gisteren op 8 verschillende plaatsen van
de stad zware bommen ontploft. Gelukkig 's
niemand gedood, doch de aangerichte schade
is belangrijk. Onder de bevolking heerscht
groote opwinding Men vermoedt dat de aansla
gen het werk zijn van anarchisten en syndica
listen.
MADRID, 28 November (R.O.) Volgens een
statistiek over het resultaat van de eerste ver
kiezingen in Spanje hebben de rechtsche par
tijen tot op heden 149 zetels, de middenpar
tijen 101 en de linksche partijen 57 zetels ver
overd.
ROME, 28 November (R.O.) De Paus heeft
den kapitein en de bemanning in audiëntie
ontvangen van het Italiaansche s.s.' „Rex" en
allen een gouden herinneringsmedaille aan het
Heilige Jaar gegeven.
De Paus noemde de „Rex" een der mooiste
schepen ter wereld en feliciteerde de beman
ning met het behalen van den „Blauwen wim
pel". Daarna werd de bemanning door Musso
lini ontvangen.
Zooals bekend, behaalde de „Rex" op 16 Aug.
j.l. een nieuw recoi'd op de transatlantische
vaart. De afstand van Gibraltar naar het licht
schip Ambrose bij New-York werd afgelegd
in 4 dagen, 13 uur en 58 minuten. Het schip
kwam 28 uur voor den vastgestelden tijd in
New-York aan.
Arrestaties te Padua.
ROME, 28 November (H.N.) In den laatsten
tijd is te Padua herhaaldelijk getracht, brand
te stichten in de kerken. Dientengevolge is een
verscherpte bewakingsdienst ingevoerd. In den
afgeloopen nacht zijn thans 2 mannen aange
houden, die voorbereidingen troffen om brand
in den dom te stichten. Het waren een handels
reiziger uit Sicilië en een jeugdige student. Bei
den hebben bekend, dat zij ter bestrijding
van het fascisme hun plannen hadden beraamd
en daartoe de branden van den laatsten tijd
hadden gesticht.
JOHANNESBURG, 27 November (R.O.). Het
engageeren van een aantal Duitsche staal-des-
kundigen door de Zuid-Afrikaansche ijzer- en
staalindustrie-maatschappij heeft hier eenige
verontwaardiging gewekt, daar beweerd wordt,
dat deze Duitschers nationaal-socialistische pro
paganda voeren. De directie der maatschappij
verklaart, dat de in dienst genomen Duitschers
deskundigen zijn, die werkzaamheden moeten
verrichten, welke niet door Zuid-Afrikaanders
kunnen worden verricht.
De directie heeft, alvorens de Duitschers te
engageeren, eerst alle pogingen in het werk ge
steld, om voor het werk geschikte krachten in
Zuid-Afrika te vinden, evenwel zonder resul
taat.
De Duitsche arbeiders zelf ontkennen, dat zij
hebben deelgenomen aan nationaal-socialistische
propaganda aan boord van het schip, waarmede
zij naar Zuid-Afrika kwamen en dat zij in het
geheel niet voornemens zijn, een dergelijke pro
paganda te voeren. Zij waren zeer teleurgesteld
door de tegen hen in de bladen gevoerde actie
en hebben bevestigd, niet voornemens te zijn,
aan eenige politieke .actie deel te nemen.
LEIPZIG, 28 November. (VAN ONZEN COR
RESPONDENT.) De nationaal-socialisten heb
ben een theorie, welke hun uitermate dieroaar
is en waarin zij zich steeds dieper vastschroe
ven.
Volgens deze theorie stonden de communis
ten einde Februari j.l. klaar, om een gewapen-
den opstand van stapel te laten, welke opstand
zonder eenigen twijfel gelukt ware, wanneer
Hitier niet net op het juiste oogenblik het der
de rijk had laten uitbreken en daardoor de
communistische plannen verijdelde. Dat is één.
Ware in Duitschland het communisme uitge
broken, dan ware de gansche wereld gevolgd.
De gansche wereld heeft dus reden, Hitier
dankbaar te zijn. Dat is twee.
En punl drie van de theorie wil, dat de brand
in den rijksdag het signaal tot den gewapenden
opstand der communisten zou zijn.
Elk nationaal-soci&list huldigt deze theorie,
wijl hij zich als een verrader van partij en va
derland zou beschouwen, als hij anders deed.
Elk niet-nationaal-socialist verwerpt haar.
Nu zou dit alles ons niet deren, wanneer men
in een noodlottig oogenblik niet op de rampza
lige gedachte gekomen ware, het van der
Lubbe-proces te gebruiken, om ongeloovige
buitenstaanders tot de opstandsinzichten van
de nationaal-socialisten te bekeeren. Men kan
nu zelf wel narekenen, wat voor een verwar
ring hierdoor in het proces ontketend wordt.
De vijf aangeklaagden verdwijnen gelijk een
droom van de bank der beschuldigden en hun
plaatsen worden ingenomen door de schim
van de voormalige communistische partij in
Duitschland. Tegen deze laatste gaat de open
bare aanklager nu zijn aanvallen richten, maar
de doode partij is niet meer in. staat zich
te verdedigen.
Echter, geen nood. Van der Lubbe is daar, om
te verzoeken, hem toch 'eindelijk op te hangen
en met het overige gezanik uit te scheiden.
Dimitroff, de Bulgaar, is ook nog daar, om
op zijn manier communistische propaganda te
bedrijven.
Taneff, die geen woord van de gansche ver
handeling verstaat, probeert zich den tijd te
dooden, door den tolk met moppen lastig te
vallen, welke door den laatste echter met pas
sende verontwaardiging afgeslagen worden.
De sombere Popoff zwijgt en Torgler zou
misschien verstandig doen dat voorbeeld maar
te volgen. Maar hij is nu eenmaal de voornaam
ste exponent der doode partij en om den wil
van de historische waarheid moet hij af en toe
wel iets in het midden brengen.
Mr. Sack, zijn verdediger, heeft het overi
gens het verstandigst geoordeeld maar heele-
rnaal niet te verschijnen.
De stormaanval op dit kerkhof werd giste
ren reeds in het kort geschetst. Gisteren heeft
een politie-man zes uren lang een lawine van
krantenknipsels, enz. op ons hoofd losgelaten
en daarmede ging hij vandaag nog eenige uren
voort. Toen werd hij afgelost door zes ambtge-
nooten uit verschillende deelen des rijks, die
beurt om beurt ook nog eens vertelden, wat
we verleden jaar in de „Rote Fahne" gelezen,
of middels het levende woord gehoord hebben.
Hierbij zij slechts terloops opgemerkt, dat
de gepeperde taal, die aldus over ons uitge
strooid werd, even goed aan de nationaal-socia
listische „Angriff" als aan de communistische
bladen ontleend had kunnen zijn. De extre
misten van rechts en links lieten zich weder
zijds in geen enkel opzicht de loef afsteken en
het materiaal, dat in de laatste twee dagen ten
laste van de communistische partij aan het hof
voorgelegd werd, zou even goed tegen de na
tionaal-socialisten uitgespeeld kunnen worden.
Bepalen we ons slechts tot één voorbeeld.
De getuige Heller citeërde een godslasterlijke
verdraaiing van het Onze Vader, dat indertijd
door de communisten uit politieke doeleinden
„begaan" werd en er ging een hoorbare ril
ling door de zaal, toen dit smadelijk gebed
voorgelezen werd. Maar het zijn waarachtig
de communisten niet alleen, die zich uit poli
tieke doeleinden aan het Onze Vader indertijd
vergrepen hebben. Maar laten we ons niet in
détails verliezen. Laten we liever vaststellen,
dat er honderden en honderden bijzonderheden,
waarop de goed geinformeerde politie-mannen
ons vergastten, wel zeer geschikt waren, om
het woelige, tot daden van. terreur geneigde
karakter van de Duitsche communisten te be
lichten, maar dat zij niet de overtuiging post
konden doen vatten, dat er in Februari j.l.
een nauw omlijnd, centraal geleid eenheidsplan
tot gewapenden opstand bestond.
Hierbij zij nog op te merken, dat de voor
drachten van de getuigen misschien niet vrij
van eenzijdigheid waren. Torgler althans ver
zocht het hof, om ook al die politioneeie rap
porten uit de verschillende deelen des rijks tot
voorlezing te brengen, welke van geen gevaar
voor een gewapenden opstand willen weten.
En Dimitroff eischte niet minder dan het ver
schijnen der heeren Brüning, von Papen, von
Schleicher, Hugenberg en Thaelmann, om de
politieke verhoudingen van verleden winter te
belichten.
Morgen zal Dimitroff trouwens een rij van
vragen aan de getuigen van gisteren en van
heden richten. Hij was daar vandaag al mee
begonnen, maar na een accoordje met den pre
sident zal de groote slag morgen eerst gesla
gen worden.
Men kan hieraan niet zonder sombere voor
gevoelens denken. De president geeft namelijk
teekenen, ver over zijn zenuwen heen te zijn
uit vrees voor de komende dingen. Dimitroff
van zijn kant is geladen en schijnt te vinden,
dat zijn uur nu eigenlijk pas aangebroken is.
Hij wrijft af en toe van plezier in zijn handen,
trappelt van ongeduldig krijgsvuur en kijkt
even vergenoegd als uitdagend in het rond.
Zal hij erin slagen, den president de leiding
van de verhandeling uit de handen te rukken
en zijn wilde stormaanvallen te beginnen op
den chaos, dien hij tegenover zich heeft en
waarvan den schijn nog slechts door den pre
sident met ijzeren vuist gered kan worden?
Wij hopen het beste, maar we vreezen, dat
de zwaar beproefde president Bunger vannacht
geen oog dicht zal doen.
BERLIJN, 28 November. (W. B.) De „krimi-
nalrat" Will verstrekt het hof inlichtingen over
een communistischen bomaanslag, op 26 Febr.,
op een nationaal-socialistischen optocht ge
pleegd.
Dienzelfden dag, vertelt hij, ondernamen
communistische terreurgroepen een overval op
een clublokaal, der nazi's en werd een Hitier-
jongen gedood en een andere zwaar gewond.
De daders, die gearresteerd werden, beken
den, dat door de communistische leiders die
dag (26 Februari dus), was vastgesteld als een
dag van acties, welke allen een onderdeel zou
den vormen van den gewapenden opstand. Het
onderzoek tegen bedoelde daders is intusscnen
neg niet afgeloopen.
Op een vraag van DIMITROFF verklaart ge
tuige met allen nadruk, dat hij, hoewel hij veel
optochten had geëscorteerd, nooit heeft kunr.en
constateeren, dat nationaal-socialisten de aan
vallers waren.
De volgende getuige is de „kriminalkommis-
sar" HC5HMANN uit Koningsbergen, die o.a.
mededeelt, dat in Koningsbergen zekere Jor
dan leider der terreurgroepen was. De man
werd in Februari gearresteerd. Men vond in
zijn bezit nauwkeurige instructies over de ver
vaardiging van bommen en vergiften. Begin
Februari was een groeiende activiteit der partij
te bespeuren. Tegen 4 Maart was een aanslag
op den rijkskanselier beraamd, die echter niet
kon worden gepleegd, daar de samenzweerders
juist den dag te voren werden gearresteerd.
„Kriminalsecretaer" MALLACH werd na de
middagpauze gehoord. Hij was belast met de
observatie van de communistische bewegingen
in de provincie Westmark, Posen, West-Prui
sen. Hij was daarbij tot de overtuiging geko
men, dat ook in zijn district in het roode kamp
toebereidselen werden getroffen tot een be
wapenden opstand. De krachtige maatregelen
der rijksregeering verhinderden echter, dat het
tot daden kwam.
„Kriminalsecretaer" STAEGLICH uit Altona
geeft vervolgens een relaas over den bloed-
Zondag te Altona, waarbij, zooals men zich
herinneren zal, 18 personen werden gedood en
60 gewond. Voor den 5den Maart, aldus getuige,
was het parool gegeven, dat reeds in de vroege
morgenuren S. A.-lokalen onder vuur moesten
worden genomen.
Daarna werden nog „kriminalkommissar"
SCHaFER en „kriminalrat" BROSIG gehoord,
die een en ander meedeelden uit in beslag ge
nomen communistisch propagandamateriaal.
De zitting werd daarna tot Woensdag ver
daagd.
LEIPZIG, 28 November. (V. D.) In de heden
gehouden zitting van het rijksdagproces stelde
DIMITROFF o.m. voor, als getuigen te hooren
generaal von Schleicher, dr. Hugenberg, vice-
kanselier von Papen, oud-rijkskanselier dr.
Brüning en den leider van het politie-district
West. Het hof heeft dit- verzoek echter van de
hand gewezen.
DIMITROFF wenschte bewezen te zien „of
inderdaad een van de regeeringen der Duitsche
landen over documenten beschikte,waaruit bleek
dat een onmiddellijke gewapende opstand van
de K.P.D. dreigde".
LEIPZIG, 29 November. (W.B.) In de zitting
van heden van het rijksgerechtshof zet aller
eerst „Kriminalsekretaer" BROSIG uit Dussel-
dorf zijn gisteren onderbroken exposé voort.
Getuige leest een reeks krantenartikelen
voor, waarvan de inhoud practisch reeds uit
de verklaringen van „Kriminalrat" Heller be
kend is.
Dat de communistische partij met alle ge
weld een omwenteling wilde teweegbrengen,
aldus getuige blijkt ook hieruit dat te Dussel-
dorf een giftcolonne gevormd was, welke tot
taak had het eten in de S.A. keukens bij een
eventueelen opstand te vergiftigen. De inbe-
slaggenomen hoeveelheden vergif.waren vol
gens de meening van deskundigen voldoende
geweest, om 18.000 menschen te vergiftigen.
Tegen de betrokken personen is een aan
klacht ingediend wegens' massamoord.
Getuige maakt verder melding van een ge
heime zitting te Dusseldorf, waarin besloten
werd, den secretaris van de sociaal-democra
tische partij te Dusseldorf dood te schieten en
den nationaal-socialisten de schuld te geven
van den moordaanslag.
In antwoord op een vraag van „Reichsge-
richtsrat" COENDERS verklaart getuige, dat
algemeen gezegd werd, dat de communistische
opstand in de gedemilitariseerde Rijnlandzone
beginnen zou.
BEKLAAGDE DIMITROFF stelt dan weder
eenige vragen, welke de voorzitter echter af
wijst. Dimitroff verklaart daarop, dat het voor
het gezondmenschenverstand onmogelijk is te
gelooven, dat communisten SA. lieden willen
vergiftigen. Zoo iets is absurd en eenvoudigweg
uitgesloten.
GETUIGE BROSIG antwoordt daarop: „Den
28sten Februari 1933 werd het vergif door de
politie in beslaggenomen. Een communistisch
galvaniseur had het gestolen uit de fabriek
waar hij werkzaam was. De man wa? vroeger
districtsleider van den Spartakusbona in het
Beneden-Rijngebied. Bij hem vond de politie
bewijzen van lidmaatschap van de K. P. D., van
den Roode Frontstrijdersbond enz. De desbe
treffende acten bevinden zich bij het rijksge
recht".
BEKLAAGDE DIMITROFF stelt dan weder
een reeks vragen aan de aanwezige crimineele
beambten.
Na een korte beraadslaging van den senaat
deelt DE VOORZITTER mede, dat de vragen
van Dimitroff als niet ter zake zijnde worden
afgewezen.
Slechts een enkele vraag van Dimitroff. welke
gronden voor de arrestaties na den rijksdag
brand werden aangegeven, wordt door den
senaat toegelaten.
Als „Kriminalrat" HELLER dan verklaart
dat volgens zijn jarenlange ervaring de com
munisten de schuldigen zijn, onderbreekt Dimi
troff getuige met beleedigende opmerkingen,
welke de voorzitter met nadruk afwijst.
Met betrekking tot de arrestaties na den rijks
dagbrand verklaart „Kriminalrat" Heller, dat
het doel van de arrestaties van de communis
tische functionarissen was, aan de massa's
haar leiders te ontnemen en in het algemeen
preventief te werken, teneinde gev/eldmaat-
regelen te voorkomen.
De andere crimineele beambten leggen soort
gelijke verklaringen af.
Als DIMITROFF dan nog niet tevreden is,
verklaart de voorzitter met nadruk, dat men
een communistischen gewapenden opstand
vreesde en dat daarmede, de arrestaties volko
men verklaarbaar zijn.
BRUSSEL, 28 November (R.O.) De politie
heeft huiszoekingen verricht in de lokalen der
dinasos, met name te Brussel en in de wonin
gen van verscheidene dinasos.
De huiszoekingen, die gelijktijdig verricht
werden, hadden ten doel, na te gaan, of de
dinasos geen overtreding hadden gepleegd op
de wet inzake het verborgen houden van
wapens.
Zij hadden ook ten doel, na te gaan, of be
ambten, sympathiseerden of leden waren van
groepen dinasos en of zij zich niet schuldig
maakten aan schending van het ambtsgeheim.
Talrijke documenten werden in beslag ge
nomen.
GUADELAJARA (Mexico), 28 November
(R.O.) Tijdens een betooging van de agrariscn»
partij te Yurecare in den staat Michoacaa,
kwam het tot een vuurgevecht met de politift
waarbij negen partyleiders werden gedood.
