1
3
VAN NEGEN TOT NEGEN TE LEIPZIG.
Het pleit van dr. SackDe
en duplieken Het laatste
der beklaagden
rej
tvoord"
BENES, PAUL BONCOUR
EN DE VOLKENBOND.
1
MAANDAG 18 DECEMBER 1933
„DEZE BRAVE SUKKEL".
Dr. Sack's pleit voor Tor gier.
DE REPLIEKEN.
Het openbaar ministerie hand
haaft zijn eisch.
DE BEKLAAGDEN SPREKEN.
Dimitroff vraagt vrijspraak wegens
gebleken onschuld
DE UITSPRAAK ZAL PLAATS HEBBEN
OP ZATERDAG 23 DECEMBER, DES MOR
GENS OM NEGEN UUR.
SUVICH TE MUNCHEN.
EEN VERKLARING, NA AFLOOP DER
CONFERENTIE.
O'DUFFY'S JFUGD-LIGA WORDT
WETTIG VERKLAARD.
KOOLOXYDE-VERGIFTIGING IN
BAKKERIJ.
HET NOODWEER IN MAROKKO.
DE PRESIDENT VAN ECUADOR.
DE LINDBERGHS.
HET NIEUWE DUITSCHE
STANDPUNT
Inzake ontwapening en veiligheid,
AMERIKA ONTSTEMD.
Over Frankrijk'» houding inzake
oorlogsschulden en alcoholkwestie.
GEPOE GEBOUW DOOR BRAND
VERWOEST?
STORM EN WATERSNOOD IN ITALIË
EEN REUSACHTIG CHRISTUS-BEELD.
DIPHTHERITIS-EP1DEMIE BIJ
STUTTGART.
BONCOUR NAAR MOSKOU
Talrijke gevangenen zouden zijn
omgekomen.
HONGER LIJDEND RUSLAND.
Commissie tot hulpverleening te
Weenen bijeen.
NEDERLANDER DOODGESCHOTEN
GEVONDEN
IN COLORADO KRIJGT MEN GEEN
STROP MEER.
yanVMKlMBURG'S
LEVF.R
LEEUWARDEN
AANVAARDT BOLIVIA
ARBITRAGE?
Inmiddels meldt Paraguay nieuwe
triomfen.
L ERROUX KABINETSFORMATEUR
DE TREINRAMP IN POSEN
Verkeerde signaalstand de
oorzaak.
CHINEESCH COMMUNISTISCH
LEGER VERSLAGEN.
DE CORRUPTIE BIJ DE BRUSSELSCHE
POLITIE.
RECORD SCHAPEN SCHEREN.
BERLIJN, 16 December. (W.B.) In het ver-
Volg van zijn pleidooi besprak dr. Sack de door
den procureur-generaal tot belasting van
Torgler aangevoerde factoren: „Over getuigen
verklaringen. zooals die van den misdadiger
Lebermann, behoeft niet verder gesproken te
Worden, meende dr. Sack. Wat Grothe betreft,
deze is weliswaar nooit gestraft, maar volgens
Inlichtingen van medische zijde is hij een
psychopaath met hysterischen inslag. Geen van
zijn beweringen kon hij bij een nader onder
zoek staande houden. Ket heeft geen nut, nader
in te gaan op de beweringen van Karn pier,
Kempner, Singer en Kunzack. Met name Kun-
zack heeft het onderzoek naar zijn hoedanig
heden als getuige niet kunnen doorstaan.
De verdenking, dat Torgler in zijn tasch
brandmateriaal naar den rijksdag heeft ge
bracht is in weerwil van een grondige bewijs
voering geenszins bewezen.
De Oberreichsanwalt heeft de thesis opge
steld, dat men, wijl Torgler niet heeft kunnen
aantoonen, hoe hij op den dag van den brand
den tijd tusschen 7 uur en -kwart voor 9 heeft
doorgebracht, moet aannemen, dat hij in dien
tijd heeft gewerkt aan de voorbereiding van
den brand.
Naar aanleiding hiervan overhandigt de ver
dediger het hof een tijdtabel, waarop nauw
keurig is opgeteekend, wat er in dien tijd vol
gens de verklaringen van beklaagde en volgens
mededeelingen der verschillende getuigen in
den rijksdag in Togler's omgeving is gebeurd.
Daaruit blijkt, dat Torgler in bedoeld tijdsbe
stek niet in staat is geweest, zich te bemoeien
met de voorbereiding van de brandstichting in
de zittingzaal.
De verdediger schildert dan Torgler's ge
dragingen na het verlaten van den Rijksdag en
zegt: „Een man die zoo even de zware misdaad
zou hebben begaan van de brandstichting, zou
stellig niet in zulk een langzaam tempo met
de ziekelijke secretaresse naar Aschinger zijn
gegaan, om daar rustig en met goeden eetlust
een copieus avondmaal te nuttigen. Ook Torg
ler's verklaring, dat hij reeds tegen half negen
's avonds den rijksdag heeft verlaten, schijnt
te kloppen.
Dr. Sack komt op tegen de beschuldiging,
dat Torgler zich wilde verbergen, toen hij des
nachts niet naar Karlshorst terugreed, maar
ging slapen in de woning van den partijsecre
taris Kühne. Verder handhaafd hij de opvat
ting, dat Torgler zich vrijwillig bij de politie
heeft gemeld. Velen van zijn partijgenooten,
zegt dr. Sack, hebben hem in den steek gela
ten. Torgler had niets voorbereid voor een ver
trek, hij bezat geen valschen pas uit de pas-
Vervalschings-centrale en geen tweede woning,
om de politie op een dwaalspoor te leiden.
Deze brave sukkel, zoo zou ik bijna willen
zeggen, moest hier blijven, heeft zich in zijn
onnoozelheid bij de politie aangemeld en trad
op voor zijn denkbeelden; Wat deze man in die
maanden heeft doorgemaakt, zal tot zijn lou
tering dienen.
Had er een, zij het nog zoo geringe schakel
tusschen van der Lubbe en Torgler bestaan,
dan zou daarvan zeker in den loop van het
proces wel eens gebleken zijn.
Torgler heeft tegenover mij altijd volgehou
den, dat hij God zij dank als Duitscher niets te
maken had met deze misdaad. Ik kan mij voor
stellen, dat Torgler als het hem gelukt was,
een beurs te krijgen van de gemeenteschool,
Wellicht uit sympathie voor onzen staat zijn
activiteit zou hebben geleid in de richting van
de volksbeweging, die ons thans zoo met geest
drift vervult. Dit bleef hem echter ontzegd. Ik
kan begrijpen, dat een mensch van 15 of 16
jaar verbitterd wordt, als hij 's ochtends
broodjes moet rondbrengen, om een paar
groschen voor vader en moeder bij te verdie
nen. Torgler is het typisch product van een
autodidact, wien het ontbreekt aan de inner
lijke ontwikkeling ter verwerking van al wat
zich aan hem opdringt. Goed onderlegd, zou
die man voor zijn proletariaat inderdaad veel
hebben kunnen bereiken.
Ik vraag mij af, wat dan ten slotte de tot in
de kleinste bijzonderheden zeer gedetailleerde
bewijsvoering eigenlijk heeft aangetoond, ten
aanzien van Torglers hoogverraderlijke actie.
Ik voor mij heb er geen bewijs voor kunnen
ontdekken.
De procureur-generaal heeft de aanklacht
tegen de drie Bulgaren niet gehandhaafd.
Hij heeft zijn eigen aanklacht-gebouw
doen wankelen. Hij heeft daardoor een scheu
ring gebracht in de eenheid van het complex
KarwahneFreyKroyer, welke ook voor ver
dachte Torgler van belang is.
De procureur-generaal heeft gezegd, dat men
biet heeft kunnen nagaan, waarheen de andere
daders verdwenen zijn. Daaruit concludeer ik,
dat men dus de deelneming van andere niet
gevonden daders niet geheel kan uitsluiten.
Dan kan men echter ook niet zeggen: „Wijl er
geen anderen gevonden zijn, moet men Torgler
Veroordeelen".
De verdediger wendde zich ten slotte tot de
rechters en zeide: Denkt aan de woorden van
minister-president Goering in dit proces. Toen
Torgler zijn onschuld betuigde heeft Goering
hem geantwoord: „Ik neem kennis van deze
Verklaring, maar het is de taak van het ge
rechtshof, na te gaan of zij juist is". Hiermede
heeft de minister-president te kennen gegeven,
dat hij het oordeel vol vertrouwen in uw han
den legt.
En niemand anders dan onze Führer zelf
heeft gezegd: „Moge God ons er voor behoe
den, dat een Duitscher betrokken is bij deze
misdaad".
Ik zal met dezen wensch besluiten, want ik
kan zeggen: „Aan de hand van dit minutieuze
tot in kleinste details zorgvuldigst geleide ge
tuigenverhoor staat het. God zij dank, voor mij
Vast, dat deze Duitscher Torgler niet betrok
ken is bij dezen rijksdagbrand.
Deze mijn Innerlijke overtuiging geeft mij
Voor u het recht, en ik ben mij daarbij bewust
van mijn verantwoordelijkheid, te zeggen:
•■Spreekt den verdachte Torgler vrij".
Na het pleidooi van dr. Sack werd een pauze
Van twee uur ingelegd.
In de middagzitting antwoordt dr. Parislus
h het kort op het pleidooi van dr. Seuffert.
De meening van dr. Seuffert," dat bij Van
?er Lubbe de vooropgezette bedoeling van
hoogverraad niet aanwezig is, is in tegenspraak
5jet de tijdens het proces gedane constataties.
'astgesteld is net feit, dat de brandstichting
j1 den rijksdag niet door Van der Lubbe al-
®en, doch door meer daders is gepleegd. Boven
in is voor hoogverraad de medeplichtigheid
v.&n anderen niet noodzakelijk. Zelfs indien
an der Lubbe de daad alleen heeft gepleegd,
eeft hij zich toch schuldig gemaakt aan hoog-
*<*raad.
Tenslotte bestrijdt dr. Farisius de beschrij
ving, welke dr. Seuffert van het karakter van
Van der Lubbe gegeven heeft.
De procureur-generaal, dr. Werner, hierop
het woord nemend, onderschrijft geheel de ver
klaringen van dr. Parisius.
Van der Lubbe heeft in het geheel niet ge
dacht, zooals de verdediger meende, dat zijn
daad onder de bevolking een zekere opwin
ding zou veroorzaken en bet onderwerp zou
«aan vormen van bittertafelgesprekken. In
tegendeel, hij wilde met zijn daad de massa's
ophitsen tol een onmiddellijke actie.
De procureur-generaal bestrijdt vervolgens
de juridische uiteenzettingen van de verdedi
gers over de strafmaat en komt tot de con
clusie, dat volgen,- nieuwe straf wettelijke
voorschriften slechts de doodstraf voor de hier
le beoordeelen misdaden in aanmerking komt.
Hierop richt de procureur-generaal zich tegen
het pleidooi van dr. Sack.
Indien het waar is, aldus dr. Werner, dat
Torgler weinige uren voor de daad met Van
der Lubbe op de plaats van het misdrijf samen
is geweest; als het bovendien waar is, dat
Torgler en Van der Lubbe dit bestrijden, dan
dient daaruit noodzakelijk de conclusie te wor
den getrokken, dat deze twee samen iets heb
ben uitgevoerd, dat met den brand samen
hangt.
Ik heb aan den plicht der objectiviteit in
ieder opzicht voldaan en ook de twijfelachtige
punten naar voren gebracht. Indien ik niet zoo
danig getwijfeld heb als de verdedigers, dan
Ugt dat aan onze uiteenloopende opvattingen
en aan het feit, dat het de taak en de plicht
der verdediging is. juist de twijfelachtige pun
ten op den voorgrond te schuiven.
Ik herhaal nogmaals, dat ik er niet het minst
aan twijfel, dat Torgler subjectief de daad
als zijn eigen daad gewild en als medeplichtige
gehandeld heeft.
De duplieken der verdedigers
Advocaat dr. SEUFFERT antwoordt hierop,
dat, naar zijn opvatting, de medeplichtigheid
van anderen aan de brandstichting niet vast
gesteld is. Wat de rechtskwestie inzake de toe
laatbaarheid van de doodstraf voor Van der
Lubbe aangaat, handhaafdt dr. Seuffert zijn
in het pleidooi uiteengezette opvatting.
Dr. TEJCHERT verklaart, dat hij aan zijn plei
dooi niets toe te voegen heeft.
Advocaat dr. SACK handhaaft tegenover den
procureur-generaal zijn standpunt, dat de ver
werping van de terugwerkende kracht der
strafverscherping geëigend is, de nieuwe be
weging rechtszekerheid te geven!
Overigens kan hij slechts nogmaals vaststel
len, dat uit de hoofdverhandeling niet is geble
ken, dat Torgler heeft deelgenomen aan een
daad van hoogverraad. Zelfs indien men ge
looft, dat Torgler inderdaad met Van der Lubbe
in den rijksdag is bijeen geweest, dan is dat
niet voldoende om daarmee de medeplichtig
heid van Torgler te bewijzen.
VOORZITTER„Ik richt thans tot de aan
geklaagden de vraag, of zij nog iets te ver
klaren hebben.
De beklaagde VAN DER LUBBE, die gedu
rende de geheele zitting met diep gebogen
hoofd heeft gezeten, staat aarzelend op en
zegt in de Nederlandsche taal: „Neen, ik heb
niets meer te zeggen".
De beklaagde TORGLER verzoekt na de Bul-
gaarsehe aangeklaagden te mogen spreken.
VOORZITTER„Ik zie de reden daarvan
niet in, doch wij zullen aan uw verzoek vol
doen. Beklaagde Dimitroff, heeft u iets te ver
klaren" t
DIMITROFF verklaart allereerst, dat hij op
grond van paragraaf 258 het recht heeft, voor
zichzelf als verdediger en vervolgens als be
klaagde te spreken.
VOORZITTER: „U heeft recht op het laat
ste woord en dat wordt u thans verleend".
Beklaagde DIMITROFF houdt dan einde-
looze beschouwingen over den politieken toe
stand ten tijde van den rijksdagbrand. Hij ver
zekert telkens opnieuw, dat de communistische
partij part nog deel heeft gehad aan den rijks
dagbrand en er ook hoegenaamd geen belang
bij had en verzoekt ten slotte, nadat de voor
zitter hem herhaaldelijk heeft aangespoord,
eindelijk ter zake te komen, hem niet „wegens
gebrek aan bewijs" doch wegens gebleken on
schuld vrij te spreken.
Toen hij daarop dit voorstel ook uitstrekte
tot Popoff, Taneff en Torgler en bovendien nog
schadevergoeding vroeg voor zijn door dit pro
ces verloren vrijen tijd, ontnam de voorzitter
hem het woord.
De beklaagde POPOFF leest vervolgens in
het Bulgaarsch een lange verklaring voor,
welke zin voor zin door den tolk wordt ver
taald.
Popoff verklaart daarin, dat hij, als Bulgaarsch
emigrant en communist, zich om de politiek
in Duitsehland niet bekommerd en aan den
rijksdagbrand in bet geheel niet deelgenomen
heeft. Hij wenscht niet wegens gebrek aan
bewijs, doch wegens bewezen onschuld, vrij
gesproken të worden.
TANEFF legt een verklaring van denzelfden
inhoud af.
De beklaagde TORGLER verklaart, dat hij
het pleidooi van zijn verdediger niet wil ver
zwakken, wien hij hier openlijk zijn warmsten
dank als beklaagde en als mensch uitspreekt.
De eisch van den procureur-generaal treft hem
als totaal onschuldig mensch.
Ik heb, aldus besloot Torgler, van het plan,
om den rijksdag in brand te steken, zelfs geen
vermoeden gehad, anders zou ik met alle
krachten deze waanzinnige misdaad verhinderd
hebben, omdat deze brandstichting slechts tot
een verschikkelijken slag tegen de communis
tische party kon leiden. Ik heb dezen Van der
Lubbe voor het eerst van mijn leven gezien
op 28 Februari in het politiepresidium. Ik ben
absoluut onschuldig op deze beklaagdenbank
terecht gekomen en verzoek u derhalve om
vrijspraak.
Senaatspresident dr. Buenger sluit daarop
tegen negen uur de zitting.
MüNCHEN, 16 December. (W B.) De leider
van 't Italiaansche ministerie van buitenlana-
sche zaken staatssecretaris Fulvio Suvich, is
Zaterdagmorgen om 8 u. 10 uit Keulen alhier
aangekomen.
Staatssecretaris Suvich begaf zich onmid
dellijk in een auto der landspolitie naar zijn
hotel.
Op het station had, ingevolge den wensch van
den staatssecretaris geen officieels ontvangst
plaats,
PARIJS, 16 December (R.O.) Na afloop van
het dejeuner, dat hem door president Lebrun
was aangeboden, onderhield Benes zich met
Chautemps in het Elysee; vervolgens begaf hij
zich naar het Institut de France, waar een
„séance" te zijner eer werd gegeven.
Toen de Tsjecho-Slowaaksche minister, na
afloop van die plechtigheid, op het Fransche'
departement van buitenlandsche zaken was
teruggekeerd, ontving Paul Boncour, in zijn
tegenwoordigheid, de pers.
Het is wel een volkomen bewijs van de over
eenstemming onzer denkbeelden, aldus Bon
cour, dat wij ook hier samen zijn, om u in
te lichten omtrent onze conferenties, die lang
durig zijn geweest en waarvan Chautemps
voortdurend op de hoogte werd gesteld.
Boncour wees er dan nogmaals op, dat Benes'
bezoek een vriendschapsbetuiging is, volkomen
gerechtvaardigd overigens door de buitenge
woon hartelijke betrekkingen tusschen Frank
rijk en Tsjecho-Slowakije en dat dit bezoek
gelegenheid had geboden tot nuttigen arbeid,
in verband met de huidige diplomatieke situatie.
Het bezoek van Benes, vervolgde Boncour,
is tegen niemand gericht. Benes is te zeer,
evenals trouwens Frankrijk, gehecht aan een
politiek van internationale samenwerking, dan
dat zijn bezoek iets anders zou voorhebben dan
die samenwerking (Benes betuigde hiermede
zijn instemming).
Benes' bezoek aldus Boncour, is inderdaad
een officieel bezoek, zooals ook het bezoek, dat
ik zelf eerlang aan Praag zal brengen, een
officieel bezoek zal zijn („zeer zeker", stemde
Benes toe).
Wij hebben een diepgaand onderzoek inge
steld naar de actueele vraagstukken. Benes is
getuige geweest van de oprichting van den
volkenbond; ik zelf ben lange jaren in den
volkenbond met Benes werkzaam geweest, het
is dus niet anders dan natuurlijk, dat wij de
„volkenbondscrisis" en de voorgenomen reor
ganisatie besproken hebben.
Wij zijn het er over eens, dat de beste dienst,
dien wij den volkenbond kunnen bewijzen, is
een betuiging van onwankelbare trouw onzer
zijds aan die instelling.
Wij zijn er diep van overtuigd, dat mocht
de volkenbond verdwijnen of verzwakt wor
den, heel de nog zwakke vredesbouw, dien wij
getracht hebben op te richten, ineen zou stor
ten. Wij kunnen dan ook zeggen, dat wij tot
het uiterste Benes en ik, den bond trouw zul
len zijn.
De Geneefsche instelling is niet onverander
lijk, vervolgde Boncour, gelijk ieder ding, dat
leeft, moet het zich aanpassen aan de omstan
digheden; voorwaarde blijft echter, dat zijn
evolutie een normaal verloop heeft en dat de
beginselen, waarop zijn stichting werd geba
seerd, worden geërbiedigd.
Hervorming van den volkenbond, goed, ech
ter op voorwaarde, dat die hervorming niet
raakt aan de fundamenteele bepalingen, welke
zijn reden van bestaan uitmaken. Overigens zijn
ons nog geen hervormingsplannen voorgelegd.
Het zou overigens beter zijn, in plaats van
een constitutioneele reorganisatie, een perfec-
tionneering van da arbeidsmethode van den
bond na te streven. (Accoord I zeide Benes).
Boncour besprak ook het ontwapeningspro
bleem. Hy was het met Benes eens, zeide hij,
dat het eindresultaat der desbetreffende onder
handelingen, te Genève tot stand zal moeten
komen.
Wij hebben ook gesproken over het probleem
der economische samenwerking in centraal-
Europa. Wij hebben punt voor punt het Fran
sche memorandum nagegaan en het Italiaan
sche en gesproken over de economische samen
werking der kleine entente-staten, waarin spre
ker een nieuwen stap vooruit ziet op den weg
der internationale samenwerking.
Demonstratie-optochten zijn echter
verboden.
DUBLIN, 16 December (R.O.) Naar wij ver
nemen, heeft de regeering-de Valera besloten
de nieuw gestichte jeugdorganisatie, de jeugd-
liga, niet buiten de wet te stellen. Voor het
oogenblik tenminste zou de regeering bereid
zijn, de beweging wettig te doen verklaren.
Waarschijnlijk zal deze kwestie tegen het einde
van Januari voor het hooge hof te Dublin be
handeld worden.
Voorts wordt nog gemeld, dat het ministerie
van justitie de politie opdracht heeft gegeven
geen geregelde politieke vergaderingen te be
lemmeren. De deelnemers echter aan demon
stratie-optochten van de Blauwhemden of de
nieuwe jeugd-liga moeten worden gearresteerd.
Drie slachtoffers.
BERLIJN, 16 December. (W.B.) In een bak
kerij hier ter stede zijn in den afgeloopen nacht
drie bakkersgezellen tengevolge van kool-
oxyde-vergiftiging om het leven gekomen. De
drie bakkersgezellen sliepen op den zolder van
de bakkerij en in verband met de strenge koude
hadden zij een houtskoolkacheltje aangemaakt.
Toen de bakker hedenmorgen zijn knechts
wilde wekken, bleken zij allen te zijn overle
den.
De brandweer paste nog kunstmatige'adem
haling toe, hetgeen echter niet mocnt baten.
Door kool-oxyde, die zich geduienden den
nacht ontwikkeld had, was het drietal verdoofd
en om het leven gekomen.
FEZ, 16 December. (R O.) Tengevolge van
den hevigen regenval dié nu reed.: 47 dagen
aanhoudt, zijn hier verscheidene stadsdeelen
overstroomd en bruggen onbruikbaar gewor
den. Door de overstrooming ondermi|nd, is een
huis ingestort, hetgeen de verzakking van een
aantal andere huizen tengevolge had Drie be
woners van het ingestorte huis werden gedood
en een kind gewond.
De Febou is buiten haar oevers getreden en
heeft de vallei onder water gezet, waardoor de
te velde staande gwassen zijn ve.-mield.
De verbindingen tusschen Fez, 'Jaza en Al
giers zijn verbroken.
De waterstand aan de Noord Afrikaansche
kust stijgt steeds meer.
NEW YORK, 16 December. (HN.) Volgens
een bericht uit Guayaquil heeft het congres van
Ecuador Jose Maria Veiasco Ibarre tot pre
sident gekozen.
NEW YORK, 16 December. (V.D.) Het echt
paar Lindbergh is gisteren in den namiddag
uit San Juan in Portorico te San Pedro in
San Domingo gearriveerd.
Hedenmorgen vroeg zullen zij hun reis naar
het Noorden voortzetten.
LevenswinterEen negentigjarige
Italiaansche oud-gediende vertelt aan de
Balilla uit den tijd van Garibaldi.
LONDEN, 16 December (R.O.) Dp diploma
tieke correspondent van de „Daily Telegraph"
schrijft, dat het rapport, dat de Britsche ge
zant te Berlijn, gisteren aan de leden van het
kabinet heeft voorgelegd, inzake het nieuwe
Duitsche standpunt, ten aanzien van de kwes
ties der ontwapening en veiligheid, een zeer
gunstigen indruk gemaakt heeft.
Het verluidt, dat de verklaring die de Brit
sche gezant bij zijn jongste ontmoeting met
rijkskanselier Hitler ten aanzien van deze twee
vraagstukken heeft gekregen, door de leden
der regeering gunstig is ontvangen
Sir Eric Phipps zal het weekend op het land
goed van Sir John Simon doorbrengen.
De ontwapeningscommissie van het kabinet
zal ook tijdens het aanstaande parlementaire
reces en de afwezigheid van Sir John Simon,
die zich naar Italië begeeft, de gedachtenwisse-
ling met Frankrijk en Duitsehland voortzetten,
om met medewerking van Italië het tot stand
komen van een ontwapeningsaccoord tusschen
Frankrijk en Duitsehland te bevorderen.
De correspondent voegt er aan toe, dat in
Engelsche officieele kringen iedere nadere
mededeeling over de nieuwe Duitsche voor
stellen geweigerd wordt.
WASHINGTON, 16 December. (R.O.) Het in
gebreke blijven van Frankrijk, om den giste
ren vervallen termijn van de oorlogsschulden
aan Amerika te betalen, heeft in officieele
kringen een zeer ongunstiger indruk gemaakt.
In het Witte Huis heeft men zelfs verklaard,
dat Frankrijk eenzijdig de schuldenovereen
komst met Amerika verbroken heeft.
De sympathie voor Frankrijk is bovendien
verminderd, doordat de Fransche regeering
ook in de alcoholkwestie tegen de belangen
der Vereenigde Staten gehandeld zou hebben.
De Amerikaansche regeering heeft gisteren
aan Frankrijk een aanzienlijke verhooging van
het in te voeren alcohol-quota toegezegd, waar
tegenover Frankrijk beloofd heeft, den invoer
van Amerikaansche appels, peren en varkens-
vleesch te vergrooten.
Volgens hier ontvangen berichten heeft de
Fransche regeering echter tegelijkertijd het in
voerrecht op Amerikaansch fruit met 100 pro
cent verhoogd.
Het ministerie van buitenlandsche zaken
heeft thans de onderhandelingen met Frank
rijk afgebroken en zal, naar verluidt, het in
werking stellen van de gisteren gesloten over
eenkomst zoolang opschorten, tot de Fransche
regeering over den toestand de noodige ophel
deringen gegeven heeft.
Veertien visschers omgekomen.
TURIJN, 16 December. (R.O.) Een buitenge
woon hevige storm heeft het plaatsje Chioggin
geteisterd.
Veertien visschers zijn om het leven geko
men.
VENETIE 16 December. (R O.) Door een bui
tengewoon hoogen vloed is het verkeer ge
stremd.
Het plein Saint Marco staat geheel blank.
Aan de grenB tusschen Chili en Peru.
LIMA (Peru), 15 December. (R.O.) Binnen
kort zal op de bergtoppen van Morro de Arcia,
aan de grens van Chili en Peru, een reusachtig
Christus-beeld worden opgericht, ten teeken,
dat alle grensgeschillen tusschen beide landen
zijn bijgelegd.
Te dien aanzien is een speciaal protocol ge-
teekend moeten worden In het verdrag van
Lima van 1929, dat de grenskwestie regelt.
Reeds bestaat, zooals men weet soortgelijk
beeld, genaamd „de Christus van den Andes"
dat is opgericht op de grens van Chili en Ar
gentinië, teneinde de regeling te gedenken van
het geschil tusschen beide landen in 1902 door
koning Edward VII.
STUTTGART, 15 December. (V.D.) Te
Muerzingen aan de Neckar en in de buurt van
de stad zijn gevallen van diphtheritis gecon
stateerd, meestal bij kinderen. Tot nu toe zijn
zeven patiënten overleden.
PARIJS, 16 December. (R.O.) De „Echo de
Paris" meldt dat de Russische regeering den
Franschen minister van buitenlandsche zaken,
Paul Boncour, heeft uitgenoodigd, ook Moskou
te bezoeken, als hij zijn aangekondigde visites
in Polen en Tsjecho-Slowakije heeft gebracht.
TE WEINIG ZEEP IN DE SOVJET-UNIE-
MOSKOU, 16 December (V.D.) In den laat-
sten tijd doet zich in verschillende deelen der
sovjet-Unie wederom een gebrek aan zeep
voelen. De regeering verklaart niettemin, dat
de zeepproductie sedert 1913 verdrievoudigd is.
In verschillende steden zijn thans distributie
kaarten voor zeep ingevoerd en krijgt elk ge
zin van tenminste 5 personen per maand een
kilogram zeep.
WARSCHAU, 16 December. (R.O.) Volgens
hier ontvangen, doch noch niet officieel be
vestigde berichten heeft in Moskou een brand-
catastrophe plaatsgehad, waardoor het inwen
dige van het groote Gepoe-gebouw volkomen
verwoest is.
Talrijke personen, die in de kelders van het
gebouw waren opgesloten, zouden bij dezen
brand om het leven gekomen zijn.
De brand zou reeds op 3 December hebben
plaats gehad, doch de bizonderheden zijn zorg
vuldig geheim gehouden en publicaties er over
waren verboden.
De hier ontvangen berichten geven de vol
gende schildering van de catastrophe.
De brand is in het hoofdgebouw van de Ge-
poe aan de Loebjanka in den vroegen ochtend
van den 3den December uitgebroken, doch kon
eerst tegen 12 uur als gebluscht worden be
schouwd. Een groot aantal brandweerlieden
nam aan het blusschingswerk deel en de ge
heele roode militie was gealarmeerd, om het
stadsdeel, waarin het gebouw stond, af te zet
ten.
Tijdens het blusschingswerk klonken uit het
binnenste van het gebouw geweerschoten. Een
aantal gevangenen is in de vlammen omgeko
men, daar zij niet meer bevrijd konden wor
den.
De brand zou verband houden met de zui
veringsactie onder de Gepoe-functionarissen.
die door den openbaren aanklager Akulow, was
begonnen, en in verband waarmede reeds een
tiental arrestaties heeft plaats gehad.
Het vooronderzoek van den brand heeft aan
het licht gebracht, dat de brand waarschijn
lijk is veroorzaakt door een aantal Gepoe amb
tenaren, die in het gebouw waren achtergeble
ven, om documenten, die hun en hun supe
rieuren zouden kunnen compromitteeren, te
vernietigen.
De Russische regeering heeft tot dusver het
bericht van den brand tegengesproken, noch
bevestigd, terwijl ook van andere zijde nog
geen bevestiging is verkregen.
WEENEN, 16 Decmber. (W.B.) De commissie
voor hulp aan honger lijdenden in Rusland,
welke onder voorzitterschap staat van den
aartsbisschop van Weenen, kardinaal Innitzer,
heeft heden een bespreking gehouden.
Kardinaal Innitzer verklaarde dat het doel
der conferentie was, het wereldgeweten wak
ker te schudden ten opzichte van den hongers
nood in sovjet-Rusland.
De secretaris-generaal deelde in zijn rapport
mede, dat op het oogenblik twee meeningen
tegenover elkander staan. Eenerzijds meent
men, dat thans, na den nieuwen oogst, de hon-
gercatastrophe en het gevaar voor een nieuwen
hongersnood voorbij zijn. Anderzijds echter be
staat de opvatting, welke door bevoegde des
kundigen wordt gedeeld, dat de catastrophe
der laatste zes maanden niet een gevolg is van
de natuurlijke weersomstandigheden, doch uit
sluitend van de ineenstorting van den land
bouw. Na een tijdelijke verbetering moet daar
om noodzakelijkerwijze opnieuw een hongers
nood uitbreken. Dit zal dan het begin betee-
kenen van een onoverzienbare catastrophe:
de ondergang van vele millioenen onschul
dige menschen.
De conferentie nam tenslotte een resolutie
aan, waarin werd verklaard, dat in verband
met den ondergang van vele millioenen men
schen in de laatste zes maanden en in verband
met het gevaar van een hongersnood alle po
gingen in het werk moeten worden gesteld om
met vereende krachten de openbare meening
der wereld, ondanks alle moeilijkheden, voor
het groote werk der hulpverleening te winnen.
Drama in Engeland.
LONDEN, 15 December. (V.D.) Dr. H. B„
een 44-jarige Nederlander en mrs. F. W„ de
42-jarige pensionhoudster van „Sunnyhurst"
te Farnham (graafschap Surrey) zijn in bun
huis doodgeschoten aangetroffen. Iris W., de
19-jarige dochter van de pensionhoudster, is
gedood door slagen met den kolf van een
jachtgeweer, dat bij het lijk van B. is gevon
den. In zijn zakken heeft men twee brieven
gevonden, welke gericht zijn aan den „coro
ner".
B. noemde zich agent van oliemaatschap
pijen. Hoewel hij op zeer vriendschappelijKen
voet stond met de W.'s, was er toch dikwijls
ruzie. Men zegt, dat de gedragingen van de
jonge Iris zijn jaloezie hebben opgewekt.
B. is afkomstig uit Zeist. In 1928 kwam hij
voor de eerste maal in Engeland Hij oetende
geen geneeskundige praktijk uit en woonde
ongeveer 12 maanden te Farnham.
Volgens de buren was B. geëngageerd met
Mrs. W. Zij hadden nog al vaak ruzie en de
vrouw heeft dikwijls gezegd, dat zij van hem
weg wilde gaan. Voorts wordt gezegd, dat B
indertijd in goeden doen is geweest, doch dat
hij veel geld heeft verloren in de affaires van
Hatry en Kreuger.
Canon,City, (Colorado), heeft besloten, dat
doodvonnissen voortaan zullen worden vol
trokken door middel van gas en dat de strop
zal worden afgeschaft.
Hiermede komt een eind aan één der wreed
ste methoden van executie in dit land, een
methode, die voor den veroordeelde vaak een
langzame wurging beteekende. Men maakte
hier n.i. niet gebruik van een gewonen galg.
doch trok de veroordeelde de hoogte in aan
een touw, dat aan een katrol was vastge
maakt, terwijl aan het andere einde een zwaar
gewicht hing.
Door den plotselingen ruk werd de nek van
den veroordeelde in theorie terstond gebroken,
maar practise!) was dit niet altijd het geval,
In 43 jaar zijn aldus 45 menschen geëxecu
teerd.
NIEUW BELGISCH BANKBILJET.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons
De nationale Bank van België heeft een
nieuw bankbiljet van 100 frs., of 20 belgas, in
omloop gebracht.
De voorzijde stelt den koning en de koningin
voor. met in het midden in watermerk, het
portret van koning Leopold I, en onderaan een
symbolische voorstelling van den voorspoed.
De keerzijde geeft twee symbolische figuren:
de Maas en de Schelde.
Het biljet, geteekend op de twee zijden, in
een grijze tonaliteit, met mauve er doorheen,
is werk van Emiel Vloors, die ook de merk
waardige postzegels voor Kongo heeft getee
kend.
Aldus heeft nu de Nationale Bank sedert drie
jaren haar derde nieuwe biljet uitgegeven: de
andere twee zijn het briefje van 50 en dat van
10.000 frank, naar teekeningen van Constant
Montald.
Reel. 654DGVS 11
BUENOS AIRES, 16 December (R.O.) Uit
Montevideo wordt aan het blad „Prensa" ge
seind, dat een gedelegeerde ter pan-Ameri-
kaansche conferentie van zijn regeering tele
grafische mededeeling heeft ontvangen dat Bo
livia de door de volkenbondscommissie voorge
stelde formule tot regeling van 't Chaco-conflict
door arbitrage heeft aanvaard.
ASUNCION, 16 December (R.O.) Het depar
tement van oorlog meldt, dat de troepen van-
Paraguay de vijandelijke stellingen te Tinfunke,
ten Noord-Westen van Murgia hebben bezet en
daar een aanzienlijken buit hebben gevonden.
Men tracht thans 'n troep van 1000 Bolivia-
nen op te sporen, die in de naburige bosschen
zijn verdwaald en groot gebrek aan eten en
drinken hebben.
EXTRA-VOEDZAME EIEREN
ATLANTA (Georgie), 16 December (R.O.)
In het onderzoekingsstation alhier worden proe
ven genomen, om eieren te laten uitbroeden,
welke even rijk aan voedingswaarde zijn als
levertraan, wortelen en spinazie.
Door een speciale voeding van de kippen
wil men een extra hoeveelheid vitamine A. in
de eieren krijgen.
MADRID, 16 December (R.O.) De president
der Spaansche republiek heeft aan Lerroux
opdracht gegeven, een nieuw kabinet te vormen,
MADRID, 16 December (R.O.) Lerroux ver
klaarde opdracht te hebben gekregen een zuiver
republikeinsche regeering op radicalen grond
slag te vormen.
„Zeer waarschijnlijk", voegde hij eraan toe,
zal het nieuwe kabinet nog heden avond-
aefinitief zijn samengesteld".
MADRID, 16 December. (R.O.) Het kabinet
is als volgt samengesteld.
Lerroux: minister-president.
Pita Romero: buitenlandsche zaken.
Martinez Barrios: oorlog.
R o c h a marine.
Alvarez Valdez: justitie.
Rico Avello: binnenlandsche zaken.
Lara: financiën.
F.stabella: arbeid.
Pareja, Yevenes: openbaar onderwijs.
Guerra del Rio: openbare werken.
Clrillo Delrio: landbouw.
Jose Maria Cid: verkeer.
Samper: industrie en handel.
POSEN, 15 December. (V.D.) Omtrent de
toedracht van de treinramp nabij Posen, welke
plaats vond kort voordat de trein het hoofd
station van Posen zou binnenrijden, wordt na
der gemeld, dat de oorzaak een verkeerde sig
naalstand was, waardoor een uit Obornik
komende schooltrein met kinderen op een an
deren, stilstaanden schooltrein inreed.
Zooals reeds gemeld, werden drie wagons
uit de rails geworpen. Twee ervan stortten
van den 15 meter hoogen spoordijk naar be
neden. Het waren twee vierde-klasse rijtuigen,
die geheel gevuld waren met schoolkinderen
en boerenvrouwen, die naar de markt gingen.
Op de plaats van het ongeluk speelden zich
hartverscheurende tooneelen af.
Zoodra voldoende reddingspersoneel en
hulpmateriaal aanwezig was, werd met het op
ruimen begonnen. De wagons moesten uit el
kaar gehakt worden en velen der inzittenden
moesten worden uitgezaagd.
Van de 50 gewonden zijn 20 er zoo ernstig
aan toe, dat men voor hun leven vreest. De
toestand der gewonden was door de strenge
vorst nog verergerd. Een dicht bij de plaats
van het ongeval staand huis bood niet voldoen
de ruimte om alle slachtoffers te kunnen ber
gen. Slechts geleidelijk konden de slachtoffers
met behulp van ambulance-, militaire- en
vrachtauto's naar de stad worden gevoerd.
De namen der dooden en gewonden zijn nog
niet volledig bekend.
Het traject was slechts gedurende eenige
uren versperd, doch kon reeds in den loop van
den ochtend weer vrij gemaakt worden.
POSEN, 16 December. (W.B.) Bij het spoor
wegongeluk, dat hier in de buurt plaats greep,
is een gezin bijzonder zwaar getroffen. Het
gezin verloor namelijk twee jaar geleden twee
zoons der familie thans bij de treinramp zijn
zoons der familie thans bij den treinramp zijn
omgekomen.
SHANGHAI, 16 December. (V.D.) Van de
zijde der Nanking-regeering wordt medege
deeld, dat het nationalistische leger onder per
soonlijke leiding van maarschalk Tsjang Kai
Sjek er In is geslaagd een communistisch leger
in Zuid-Kiangsi te verslaan na een driedaag-mh
gevecht, dat eindigde in een volledige overwin
ning der nationalistische troepen.
Van het communistische leger zouden vijf
duizend man zijn gedood, terwijl het commu
nistische hoofdkwartier geheel in handen viel
van de troepen van Tsjang Kai Sjek.
Onze Brusselsche correspondent meldt ons:
Tengevolge van de bekende corruptie onder
de hooge ambtenaren van het politiekorps, is
thans een vijfde commissaris van uolitie ge
arresteerd, een zeker Lieutenant.
Te Antwerpen werd tevens een politie-in-
specteur aangehouden, die eveneens van den
Brusselschen zwendel had geprofiteerd.
DRIE KINDEREN BIJ INSTORTING
GEDOOD-
PARIJS, 16 December. (H.N.) In een der Pa-
sche voorsteden is gisteren een huis Inge
stort, dat door een arbeidersgezin bewoond
werd. De ouders waren afwezig. Drie kin
deren in den leeftijd van 1 tot 4 jaar werden
gedood.
WELLINGTON, 15 December (R.O.) Een we
reldrecord voor het scheren van schapen wordt
alhier opgecischt door iemand, die in 16 mj»
412 schapen machinaal geschoren heeft.
Het beste cijfer tot dusver was 408.