'NAAR NEDERL ANDSCH-fND!E
IN VIER DAGEN.
i
Ik %v
ZEETIJDINGEN.
rc
VRIJDAG 22 DECEMBER 1933
J
DE PELIKAAN MET KERSTPOóT
TE BATAVIA
De bemanning op de schouders
naar de hangars gedragen.
Enorme belangstelling.
DE KORTING OP DE INDISCHE
PENSIOENEN.
DONKERE TIJDEN VOOR ONZE
NIJVERHEID.
Hier en daar ivas een tijdelijke
opleving van werkgelegenheid.
•Verminderde afzetmogelijkheid
een belangrijk ongunstige
factor.
DE DOODSLAG TE OSS.
HET AUTO-ONGELUK TE
OVEKSCHIE.
JOSEPHINE BAKER EXIT.
'T VATICAAN EN DUITSCHLAND.
IETS MINDER GESPANNEN
RELATIES.
DE MOORD OP HORST WESSEL.
HET PROCES TEGEN HIRTSIEFER
Eisch: 6 maanden gevangenis.
HET VAN DER LUBBE-PROCES.
WORDT O'DUFFY OPNIEUW
GEARRESTEERD.
PAUSELIJKE NUNTIUS IN MADRID
TERUGGEKEERD.
DE SPIONNAGE IN FRANKRIJK
Te vroege publicatie bemoeilijkt,
het onderzoek.
TITULESCU NAAR PARIJS
GENOODIGD.
VISSCHERIJ.
SCHÏPPERSBEURS.
RIJNVAART.
WISSELKOERSEN.
STOOMVAARTLIJNEN.
BUITENLANDSCHE HAVENS.
HAVENS-
BINNENLANDSCHE
GEMENGDE BERICHTEN.
NAGEKOMEN ZEETIJDINGEN
i
i
'i
BATAVIA, 22 December. (ANETA).
Een grootere aandacht voor de aankomst van
een Holiand-Indië-vliegtuig, als sedert heden
morgen aan den dag werd gelegd, werd zelden
geëvenaard en tot dusver alleen overtroffen
toen de eerste luehtverbinding tusschen Ne
derland en Indië was tot stand gebracht.
Bulletins stimuleerden alreeds de sterke be
langstelling, welke in vreugde en enthousiasme
oversloeg, toen de Pelikaan te Palembang op
Indischen bodem landde, na een vlucht van
98 uur.
Batavia maakte zich op voor een grootsche
huldiging.
Van alle zijden uit de burgerij belangstelling
die aantoont hoe het streven om de mail nog
voor de Kerstdagen in Indië te brengen, wordt
gewaardeerd. Speciale maatregelen werden ge
troffen voor de regeling der publieke belang
stelling bij het op 10 kilometer buiten Batavia
gelegen vliegterrein.
In den loop van den middag werd Jiet vol
gende telegram ontvangen:
„PALENBANG. AANKOMST PELIKAAN
PALEMBANG 1.15 BURGEMEESTER
REDEVOERDE AANBOORD KRANS NA
MENS GEMEENTE EN AGENT K.L.M.
ENORME BELANGSTELLING AMSTER
DAM PALENBANG 98 UUR STOP PELI
KAAN DOORVLOOG 1.38 JAVATIJD"
De K.N.I.L.M. pleegde radiografisch overleg
met de bemanning of nog denzelfden middag
naar Bandoeng zou worden doorgevlogen. De
post voor Semarang en Soerabaja gaat mor
genochtend met het gewone lijntoestel van de
K.N.I.L.M. mee.
BATAVIA, 22 December. (ANETA).
Om 16.15 Java-tijd vloog de Pelikaan over
het Aneta-gebouw en landde te 18.23 op het
vliegveld Tjililitan. De belangstelling was reus
achtig. Ondermeer waren van de autoriteiten
aanwezig de leden van .den Raad van Ned.-
Indië en de Gouverneur van West-Java. Een
groot aantal vooraanstaande figuren uit de
handels- en scheepvaartwereld alsmede van
het bankwezen en tal van vertegenwoordigers
van politieke organisaties gaven van hun be
langstelling blijk. Een tiental kransen werd
aan de kranige bemanning aangeboden. Talrij
ke telegrammen met gelukwenschen lagen
reeds op hen te wachten.
Onder groot enthousiasme cirkelt het vlieg
tuig tweemaal boven het stationsgebouw. De
menigte wuift en roept „hoera".
Bij de landing van het P.H.A.I.P. was het
enthousiasme zoodanig dat de officieele ont
vangst in het water viel. De autoriteiten en de
bestuursleden van de Koninklijke Ned.-Indi-
sche Vereeniging voor de Luchtvaart werden
namelijk in de onweerstaanbaar opdringende
menigte opgenomen.
Het toestel, dat geheel bemodderd is, en
zichtbare sporen draagt van de snelheid waar
mede de enorme vlucht is verricht, bracht 450
kilo post aan.
Onmiddellijk na de landing werden de pilo
ten en de andere leden der bemanning op de
schouders getild en naar de hangars gedragen
Waar de heer Soer een korte radiotoespraak
hield.
Soer verklaarde „wij zijn reuzenblij dat het
einddoel zoo vlug bereikt is. Wij hebben weinig
geslapen maar wij zijn er". Hierna stak Soer
onmiddellijk een sigaret op en gaf het woord
aan Smirnoff.
Smirnoff zei lachtend: „Wij zijn een beetje
moe, maar wij zijn er vlug. Den volgenden keer
hopen wij het nog een beetje vlugger te doen".
Dergelijke korte toespraken werden ook door
de andere leden der bemanning gehouden, waar
bij telkens gelach en gejuich der omstanders
Weerklonk.
Het eerste telegram dat aan de bestuurders
Werd ter hand gesteld was een telegram met
hartelijke gelukwenschen van den Gouverneur-
Generaal.
De Pelikaan vliegt heden niet meer door
haar Bandoeng, doch zal morgenochtend 8 uur
derwaarts vertrekken. De voor Bandoeng be
stemde post is onmiddellijk na aankomst op
het vliegveld Tjililitan in een postauto over
geladen, die via Buitenzorg naar Bandoeng ver
trok en de post daar nog hedenavond zal af
leveren.
De toespraken van den voorzitter der Ned.-
Indische Vereeniging voor de Luchtvaart en
andere autoriteiten waren door de groote druk
te en het enthousiasme van het publiek, niet
te volgen.
Een landgenoot van Smirnoff (die een ge-
horen Rus is, doch sinds jaren genaturaliseerd
Nederlander) sprak Smirnoff in het Russisch
toe. In Bandoeng zal de Directeur van Gou-
Vernementsbedrijven namens den Gouverneur-
Generaal morgen de bemanning van de Peli
kaan huldigend toespreken.
De retourvlucht
Djask—Karachi 933 K.M.
KarachiJodphur 615 K.M.
VIERDE DAG. DONDERDAG.
JodhpurAllahabad 872 K.M.
AllahabadCalcutta 750 K.M.
CalcuttaAkyab 578 K.M.
AkyabRangoon 500 K.M.
VIJFDE DAG. VRIJDAG.
RangoonBangkok 580 K.M.
BangkokAlorstar 900 K.M.
AlorstarSingapore 657 KM.
Singapore—Palembang 487 K.M.
Palembang—Batavia 480 K.M.
Het oponthoud te Bangkok heeft langer ge
duurd, dan op eenig ander landingsterrein, n.l.
4 uur. Naar alle waarschijnlijkheid heeft de
gezagvoerder dit aldus besloten, om niet bij
donker te Alorstar te moeten landen, waar
geen terreinverlichting, aanwezig is en slechts
primitieve hulpmiddelen voorhanden zijn.
Hulde-telegrain tan de regeering
aan de bemanning.
Dadelijk na de ontvangst van het bericht van
de gelukkige aankomst van de „Pelikaan" heeft
minister H. Colijn aan de bemanning van de
„Pelikaan" te Bandoeng namens het kabinet
een telegram verzonden, waarin uitdrukking
wordt gegeven aan de bewondering voor de
zeer bijzondere prestatie en dank gebracht voor
de volharding en toewijding aan den dag ge
legd.
Minister dc Wilde over de pres
tatie van de „Pelikaan".
In verband met de aankomst van de „Peli
kaan" te Batavia, na een zoo schitterende
vlucht, hebben- wij het oordeel gevraagd van
den minister van Binnenlandsche Zaken, mr.
J. A. de Wilde, die ons het volgende ter publi
catie gaf
„Te midden van veel zorgen, die neerdruk
ken, is de prestatie van de „Pelikaan" en haar
dappere bemanning als een heerlijke licht
straal. Zij vervult ons met trots en met dank.
Scheen eerst door een motordefect van da
„Zilvermeeuw" er reden voor teleurstelling, nu
de lange tocht met de Kerstpost in zoo onge-
loofelijk korten tijd is volbracht, is de K.L.M.
nog des te meer in staat geweest, haar hooge
standing op luchtvaartgebied te bewijzen.
Aan directie en bemanning onze warme
hulde".
(Ingezonden)
Het reisprogramma voor de retourvlucht van
de Pelikaan zal gedurende de Kerstdagen wor
den vastgesteld. In ieder geval is het de bedoe
ling om nog voor Nieuwjaar op Schiphol terug
te zijn. Het vertrek uit Batavia blijft bepaald
°P 27 December. Reeds is zeer veel post voor
Holland aanwezig.
Een Nederlandsch wereldrecord
vHet Bataviasch Nieuwsblad zet uiteen dat de
pelikaan alle bestaande record op het traject
^histerdam-Batavia sloeg.
Geen enkele voorbereiding voor
deze versnelde vlucht gemaakt.
Aan boord bevonden zich bij aankomst 82.000
Potstukken (waarvan een belangrijk deel
°hderweg was overgenomen, n.l. de post van de
""ostjager").
De Pelikaan is een Fokker F XVIII met een
füissnelheid van 195 K.M. en wordt in den
^Ornalen weekdienst op de luchtlijn Amster-
®tn— Batavia gebezigd.
Voor deze versnelde vlucht met dit vliegtuig
O geen enkele voorbereiding gemaakt en
®s aan het toestel niets gewijzigd.
De tempo's-
J?e afstanden zijn door de Pelikaan in de
Igendi
e tempo's gemaakt:
EERSTE DAG. MAANDAG.
waterdamMarseille 985 K.M.
^seiiie—Rome 625 K.M.
TWEEDE DAG. DINSDAG.
Athene 1112 K.M.
Cairo 1277 KM.
fo Bagdad 1303 K.M.
k DERDE DAG,
Bushire
WOENSDAG.
785 K.M.
tr—Djask 800 K.M.
Nog is het Wetsontwerp tot korting op de
Indische Pensioenen niet door de Eerste Kamer
goedgekeurd blijkbaar verwacht men echter
van de zijde van onzen Senaat geen ernstig
verzet, want reeds zijn de paperassen rond
gezonden, waarop de gepensionneerden in ver
band met hetgeen hun afgenomen zal worden
een aantal vragen hebben te beantwoorden.
Intusscben zullen ook de leden van ons hoog
ste wetgevend college wel nagaan, welke motie
ven aan de overzijde van het Binnenhof de
stem tenslotte bepaalden.
En dan missen we een motiveering van de
houding van het grootste deel onzer R. K.
fractie. Of sloten de 18 vóór-stemmers zich aan
bij het betoog van den heer Kuiper, dat het
pensioen enkel en alleen een voldoend levens
onderhoud behoefde te waarborgen Dan wil
len we daarover nog wel een woordje zeggen
Dit woord is te meer op zijn plaats, omdat
„the man in the street" van meening is, dat
de Indische pensioenen wel wat aan den hoogen
kant zijn. Zelfs de minister-president wees In
een onderhoud, dat we met Z.E. mochten heb
ben, ons op het excessieve element bij „som
mige" Indische pensioenen.
Wat is hier van aan
We geven toehet maximum ligt hooger dan
bij de Hollandsche pensioenen. Er zijn zelfs
bevoorrechten, die ƒ12.000 's jaars toucheeren.
Maar dat zijn enkelingen. Het overgroote deel
van de gepensionneerden hier te lande moet
het met ƒ2000 5 ƒ5000 stellen. Nog te veel
zullen sommigen beweren. Hier te lande is het
maximum lager.
Men vergeet hierbij echter twee dingen.
In de eerste plaats heeft de gepensionneerde
Indischman indertijd den durf gehad zich voor
den Indischen dienst beschikbaar te stellen.
Zijn Hollandsche collega's, die hem nu mis
schien benijden, hebben dien stap nooit aan
gedurfd.
Maar dan vergete men niet, dat de Indische
ambtenaar dikwijls reeds op 45-jarigen leeftijd
min of meer gedwongen met pensioen moet
gaan en dan nog volop in de kinderen zit, die
nog jaren zullen kosten. De Hollandsche amb
tenaar, die op 65-jarigen leeftijd gepensionneerd
wordt, is in den regel van zijn kinderen af.
Het aantal gepensionneerde „Nabobs", dat
er net eventjes kan komen, is grooter dan men
zou vermoeden. Ik ken er, die thuis zelf aan
de waschtobbe staan, die giro nemen, omdat
het pensioen dan een week eerder komt, die
alles „op het boekje" bestellen, die nooit naar
een bioscoop of i. d. gaan, omdat het er niet
aan zit (de werkloozen krijgen nog gratis
bioscoopkaartjes), die in hun trouwjas van 25-30
jaar geleden loopen, omdat ze een nieuw pak
niet kunnen betalen.
Zou de heer Kuiper het pensioen van deze
menschen verminderd met 17 pet. voldoende
achten Of wil hij soms een enquête instellen
naar de levensomstandigheden en dan achteraf
toeslag aanvragen voor diegenen, die er het
hardst aan toe zijn Feitelijk zou dat de conse
quentie van zijn redeneering moeten zijn. Hij
zou dan gezinnen ontmoeten met nog 8 en meer
minderjarige kinderen, die op het oogenblik
radeloos zijn, thuis zitten te huilen, omdat ze
eenvoudig niet weten, waarop te bezuinigen.
We hebben de behoefte-kwestie nooit in het
geding gebracht (wie loopt nu graag met zijn
armoede te koop?) omdat we den rechtsgrond
stevig genoeg achtten om de korting tegen te
houden. Een onzer Katholieke afgevaardigden,
die naar we verwachtten over deze kwestie het
woord zou voeren, verzekerde ons, dat vermoe
delijk de geheele fractie tegen zou stemmen.
Dus wachtten we af met vertrouwen. We
waren trotsch op onze mannen, die het recht
wilden handhaven. We hadden het voorspeld
aan onze niet-Kaiholieke lotgenoten. Evenals
mgr. Nolens z.g. zich verzette tegen de aantas
ting van het recht bij de behandeling van het
bekende art. 40, en daarbij de geheele fractie
achter zich had, zou thans prof. Aalberse pal
staan voor het recht. We hebben ons in onzen
grooten Katholieken socioloog niet vergist. Wij
zijn hem dankbaar voor zijn schitterend plei
dooi. Maar wel stelde ons teleur de houding
van de 18 vóór-stemmers. Eén hoop rest ons
nogOnze SenaatEn in het bijzonder de
Katholieke leden daarvanMocht ik hen over
tuigd hebben, dat de korting niet gemotiveerd
mag worden door „het excessieve element van
sommige pensioenen".
ALB. SMITS.
Blijkens mededeeling van het Centraal Bu
reau voor de Statistiek moge al uit de over
het 3de kwartaal omtrent ons bedrijfsleven
verzamelde gegevens in vergelijking met een
jaar geleden een gedeeltelijke soms niet
onbelangrijke toeneming der werkgelegen
heid zijn vast te stellen; dit neemt niet weg,
dat de nijverheid als geheel genomen een
donkeren tijd bleef doormaken. In heel wat
fabrieken was van verbetering weinig of niets
te bespeuren, in andere was de bedrijfsgang
zeer' onzeker, terwijl in weer andere verdere
achteruitgang niet is uitgebleven. De omstan
digheden buiten de grenzen gingen voort in
sterke mate haar deprimeerenden invloed uit
te oefenen. Zoo b.v. de nog toegenomen ver
warring op monetair gebied en de schier aller-
wege hoogtij vierende autarkie. Een belangrijk
ongunstige factor bleef voorts de bij vroeger
sterk verminderde afzetmogelijkheid in Ne-
derlandsch-Indië. Daarbij hadden zoowel daar
als elders onze industrieelen een zwaren strijd
te voeren tegen het concurreerende buitenland
(om een sprekend voorbeeld te noemen het
buitengewoon goedkoop leverende Japan),
waarbij zij zoo vaak den -invloed ondervonden
van het in ons land hoogere peil der productie
kosten. De uit industrieele kringen komende
klachten, dat de prijsstijging van verschillende
voedingsmiddelen tengevolge van crisismaat
regelen het nu weder moeilijker maakt om door
verdere loonsverlaging tot een lager kosten
niveau te komen, mogen in dit verhand niet
onvermeld blijven. De totale export van fa
brikaten bedroeg in het 3de kwartaal slechts
757 millioen K.G. ad 103 millioen gulden, d.i.
resp. slechts 77 en 32 pet, van hetzelfde kwar
taal in 1929. Naar de waarde genomen was dit
ook weer een achteruitgang bij hetzelfde tijd
vak van het vorige jaar (111 millioen gulden),
doch naar het gewicht was er bij toen verge
leken (723 millioen K.G.) een kleine stijging.
Er vallen dan ook wel artikelen te noemen,
waarvan in tegenstelling met vele andere
meer is geëxporteerd dan verleden jaar.
In overeenstemming met dit laatste getuigde
een beperkt aantal der verkregen rapporten
wel van een zekere vermeerdering van buiten-
landsche orders, maar de gunstige beteekenis
daarvan wordt in verschillende gevallen ver
kleind of te niet gedaan door de klachten over
de slechte prijzen. Trouwens ook zeer vele
der overige verslagen schetsten niet alleen wat
den buitenlandschen, maar dikwijls ook den
binnenlandsehen afzet betreft, de prijzen als
zeer onbevredigend (weinig of niet winstge
vend, meermalen zelfs beneden kostprijs),
waartegenover maar bij uitzondering van
eenigermate verbeterde prijsverhoudingen werd
gesproken. Naast de groote onderlinge concur
rentie speelde vaak de zeer scherpe concurren
tie van het buitenland een ongunstige rol. In
het bijzonder wees men in verschillende rap
porten op de in den laatsten tijd toegespitste
Duitsche concurrentie, nu dat land, ter opvoe
ring van zijn export, onder bepaalde omstan
digheden betaling toestaat met Sperrmarken,
enz.
Gedeeltelijke toename van
werkgelegenheid.
Tot de gedeeltelijke toeneming der werkge
legenheid, waarvan hierboven sprake was, heb
ben behalve de hier en daar geconstateerde
vermeerdering van export allerlei omstan
digheden bijgedragen. Noemen wij eenige voor
beelden, dan kan o.a. worden gewezen op de
grootere bouwbedrijvigheid dan verleden jaar,
welke ook meer orders bracht in een aantal
aanverwante bedrijven. Door uitbreiding van
de toepassing van het z.g.n. plan-Douwes heb
ben in de diamantindustrie vrij wat meer ar
beiders plaatsing gevonden. Orders voor de
Nederlandsche spoorwegen hebben in eenige
fabrieken van spoorwagens tot meer werk ge
leid. Uit eenige branches kwamen berichten,
dat de komende omzetbelasting de vraag naar
verschillende artikelen heeft gestimuleerd,
waarop echter uiteraard weer spoedig een te
rugslag is te verwachten.
Ook in andere gevallen van verlevendiging
wees men wel op haar slechts tijdelijk karak
ter (b.v. toevallig samenvallen van bestellingen,
waarvan er met spoed afgeleverd moesten wor
den). In een aantal fabrieken brachten pogin
gen om door opvoering van de productie den
kostprijs zooveel mogelijk te drukken, min of
meer toeneming der werkgelegenheid. Soms
meende men toeneming van den afzet te kun
nen toeschrijven aan het meer dan voorheen
voorkeur geven aan de Nederlandsche produc
ten. Voorts houde men in het oog, dat de
contingenteering van den invoer van verschil
lende artikelen de werkgelegenheid in een aan
tal branches in meer of mindere mate heeft
bevorderd. Doch al was door deze en andere
factoren het gemiddelde indexcijfer van de
werkloosheid in de industriegroepen, dat ver
leden jaar in het 3de kwartaal 28,4 bedroeg,
thans wat lager, het feit, dat het toch niet be
neden 25,6 daalde, is op zich zelf reeds vol
doende om de zwaarte der depressie in het licht
te stellen.
Bij den scheepsbouw bleven nieuwe bouw
orders vrijwel niet te verkrijgen en bedroeg
blijkens Lloyds Register de in aanbouw
zijnde tonnage nog niet 1/5 van 4 jaren ge
leden. In de machinefabricage constateerde
men in een beperkt aantal ondernemingen min
of meer opleving, zij het dat men daarbij deels
wees op haar slechts tijdelijk karakter. Niet
alleen was de slapte in verschillende fabrieken
vrijwel stationnair, maar in andere nam zij
nog toe. Dit kan eveneens worden gezegd van
de ijzergieterijen, welke branche ook blijkens
de meestal nog ver van goede verhoudingen tus
schen de orders en de productiecapaciteit in
verschillende fabrieken, welke min of meer
opleving vertoonden, nog in allesbehalve gun
stige omstandigheden verkeerde.
De katoenindustrie vertoonde in doorsnee vrij
wol hetzelfde zeer ongunstige beeld als in het
vorige kwartaal. Wel is o.a. in sommige spin
nerijen en weverijen eenige tijdelijke verbete
ring deels vervroegde orders met het oog
op de a.s. omzetbelasting niet uitgebleven,
doch daartegenover stonden andere, waar de be-
drijfsinkrimping toenam, terwijl overigens in
Officier eischt zes jaar, verdediger
vrijspraak.
Omtrent de behandeling voor de Bossche
Rechtbank van de zaak tegeen den 29-jarigen
arbeider P. H. v. R. te Oss, ter zake dat hij
in den nacht van 3 op 4 Sept. te Oss opzette
lijk G. van Lieshout van het leven heeft be
roofd door hem met een mes in het hart te
steken, meldt ónze correspondent:
Een tweede slachtoffer overleden.
Hedenmorgen is in het ziekenhuis Eudo-kia
overleden de heer M. van Oostrom, die eer
gisteren bij het auto-ongeluk op den Rijksweg
te Overschie ernstige verwondingen bekwam.
Met verbreking van haar contract.
Naar wij vernemen is na een voorstelling
gisterenavond te Rotterdam, Josephine Baker
met haar gezelschap vertrokken en is de tour-
nés door ons land, waarvoor zij met den Haag-
schen inpressario Dr. de Koos een contract had
gesloten, dat liep tot 31" December a.s., plot
seling afgebroken.
Naar wij uit Rome vernemen, schijnen de
betrekkingen tusschen het Vaticaan en Duitsch-
land op het oogenblik iets minder gespannen
te zijn, dan zij dè laatste maanden waren.
De onderhandelingen, welke tusschen de
beide partijen gevoerd zijn, hebben op het
laatste oogenblik tot dit resultaat geleid.
BOCHUM, 22 December (H.N.) In het Hirt-
siefer-proces is tegen den vroegeren Pruisi-
schen minister wegens passieve omkooping
een gevangenisstraf van 6 maanden geëischl
met ontzegging van de bevoegdheid, om in de
eerste 3 jaar een openbaar ambt te bekleeden.
Tegen Mock is zes maanden, tegen Becker
4 en tegen Bergmann eveneens 4 maanden ge
vangenisstraf geëischt.
Het vonnis zal vermoedelijk vanavond uit
gesproken worden.
Protest van Belgische parlementsleden.
BRUSSEL, 21 December (V.D.) Honderd
vijftien kamerleden, zoowel leden der meer
derheidspartijen als socialisten, heibben een do
cument onderteekend, waarin protest wordt
aangeteekend tegen de wijze, waarop het
proces van den rijksdagbrand wordt gevoerd
Dc zaak opnieuw voor de rechtbank.
BERLIJN, 22 December (H.N.) Binnenkort
zal de dood van Horst Wessel opnieuw voor
de rechtbank behandeld worden. Nadat reeds
twee der voornaamste schuldigen vroeger ge
straft werden, zijn thans twee personen in
hechtenis genomen, de 26-jarige Joodsche schil
der Epstein en de 31-jarige schoenmaker Peter
Stall, die zich wegens gemeenschappelijke»
doodslag voor den rechter te verantwoorden
zuilen hebben.
Hun medeplichtigheid is aan den dag ge
komen, doordien tijdens een twist de vrouw
van Stoll hem toevoegde: „Doe met mij maar,
zooals je indertijd met Horst Wessel hebt ge
daan".
Deze woorden zijn ter kennis van de politie
gekomen, die daarop een nauwkeurig onder
zoek instelde met het gevolg, dat behalve Stoll
ook Epstein kon worden opgespoord.
ENGELAND EN TANGANYIKA
LONDEN, 20 December. (V.D.) In het lagerhuis
Is vanmiddag gesproken over het mandaatge
bied Tanganyika. De minister voor de domi
nions, sir Philipp Cunliffe Lister, verklaarde,
dat de Engelsche regeering nimmer heeft over
wogen het mandaat over Tanganyika af te
staan.
De afgevaardigde Mander vroeg hierop: Is er
geen sprake van, dat Tanganyika aan Duitsch-
land wordt teruggegeven?
Sir Philipp antwoordde: Ik heb een zeer dui
delijk antwoord gegeven, het is het weloverwo
gen standpunt der Engelsche regeering.
de meeste gevallen de werkgelegenheid op het
sterk verlaagde niveau vrijwel stationnair bleef.
In het belangrijke centrum der wolindustrie
(Tilburg) bedroeg in 36 ondernemingen het
totaal aantal werkuren (in duizendtallen) in
de eerste week van October 273 tegen 233 in
die van Juli, terwijl de overeenkomstige cij
fers voor 1932 lager waren en resp. 240 en 2i5
beliepen. In verschillende gevallen trachtte
men, door op volle capaciteit te werken, de
kostprijzen te drukken en deze in overeen
stemming te brengen met de uiterst lage prij
zen, waartegen in het bijzonder Duitschland
hier aanbiedingen doet. Veelal werden de
oiders slechts ten koste van verdere prijsver
laging verkregen, niettegenstaande de grond
stof fenprij zen zijn cpgeloopen, welke laatste
omstandigheid intusschen op de vraag een
stimuleerenden invloed had. In de tapijtgaren-
spinnerijen leidde de verscherpte Duitsche con
currentie tot een sneller achteruitgang der
werkgelegenheid. Overigens bleef het totale
beeld hiervan iets zeer onregelmatigs vertoo-
nen, want overwerk en gedeeltelijke'werkloos
heid wisselden elkaar af, evenals instelling en
opheffing van ploegen.
DUBLIN, 21 Decembe. (V.D.) Bij zijn ïn-
vrijheidsstelling werd generaal O'Duffy toege
juicht door geestdriftige menschenmenigten
die hem op de schouders naar zijn hotel droe
gen.
Het uitvoerende comité van de Vereenigde
Ierlandpartij hield daarna een vergadering ter
bespreking van de situatie.
Men acht het echter waarschijnlijk, dat
O'Duffy opnieuw zal worden gearresteerd en
voor het militaire gerechtshof zal worden ge
bracht op grond van het feit, dat hij lid is van
een verboden organisatie.
De behandeling van de zaak tegen den
Blauwhemdencommandant Gronin is opnieuw
verdaagd.
MADRID, 21 December. (V.D.) Talrijke per
sonen hebben een bezoek gebracht aan de nun
tiatuur, om den pauselijken nuntius bij zijn
terugkeer in Madrid geluk te wenschen. De
nuntius zal zich naar Avila begeven, zoodra
hij hersteld is van de kwetsuren, die hij in
den afgeloopen zomer bij een auto-ongeluk
heeft bekomen.
PARIJS, 21 December. (V.D.) Het werk der
„Sureté Générale" is bemoeilijkt door het feit,
dat de berichten over de spionnage-affaire te
vroeg zijn gepubliceerd.
De spionnenorganisatie blijkt wijder vertakt
te zijn dan men oorspronkelijk dacht. Hoewel
thans vele onder verdenking staande personen
uit het land zijn gevlucht, wordt verzekerd,
dat de organisatie in Europa veertig agent
schappen had, terwijl er redenen zijn, om aan
te nemen, dat de vertakkingen over de geheele
wereld liepen.
De in beslaggenomen documenten hebben
vooral betrekking op de ministeries van oorlog
en marine.
Het onderzoek heeft o.a. ook geleid tot de
ontdekking van een kamer in een der buiten
wijken, waar een in de affaire betrokken vrouw
verblijf hield.
De politie heeft nieuwe documenten in be
slag genomen, die speciaal betrekking hebben
op de Finsche affaire.
PARIJS, 22 December (R.O.) Inzake de ver
richte arrestaties in de spionnage-affaire meldt
de „Journal", dat negen van de gearresteerden
Finnen zijn, die nauwe betrekkingen zouden
hebben met het sovjet-Russische gezantschap
te Parijs en vooral met den sovjet-Russischen
militairen attaché.
Een der gearresteerden is een vrouw, Marie
Louise Martin, die dezelfde zou zijn als de
gelijknamige dame, die genoemd is in het pro
ces van den Engelschen luitenant Baillie Ste
wart.
De „Oeuvre" meldt nog. dat de gearresteerde
Franschman Professor Martin, die verbonden
is aan het cijferschrift-bureau van het minis
terie van marine, een talen-genie is, die niet
minder dan 63 talen en dialecten beheerscht.
De „Petit Parisien" schrijft, dat volgens de
heerschende opinie, de gearresteerden niet spe
ciaal voor een bepaald land gewerkt hebben,
doch de spionnage bedreven als een handels
onderneming.
MISDAAD UIT JALOEZIE-
MüNCHEN, 20 December.' (V.D.) Dinsdag
avond heeft in een ziekenhuis te München een
aldaar werkzame 25-jar»ge laboratorium-as
sistent zijn meisje, een 24-jarige verkoopster,
die hem in het laboratorium kwam opzoeken,
zwavelzuur in het gezicht gegooid en daarna
zichzelf met cyaankali vergiftigd. Het meisje
moest in het ziekenhuis worden opgenomen
niet ernstige verwondingen, doch zij verkeert
niet in levensgevaar. De jongeman handelde
vermoedelijk uit jaloezie.
BOEKAREST, 20 December (R.O.) De Roe-
meensche minister van buitenlandsche zaken
Titulescu heeft een uitnoodiging ontvangen van
Paul Boncour, om zich onmiddellijk na afloop
van de bespreking met dr. Benes naar Parijs
te begeven.
DRIE KINDEREN BIJ BRAND OM HET
LEVEN GEKOMEN.
LUDWIGSHAFEN, 20 December. (V.D.) He
denmorgen werd de politie gewaarschuwd voor
een vreeseiijk ongeval, dat in de woning van
den daglconer Rudolf Hess was geschied. De
drie kinderen van Hess, twee knaapjes en een
meisje resp. 3, 4 en 5 jaar oud, die alleen in
huis waren, hebben vermoedelijk met vuur
gespeeld, waardoor de kamer, waarin zij zich
bevonden, in brand raakte en geheel uit
brandde De ontzette ouders vonden bij hun
thuiskomst de drie verkoolde lijkjes.
ROTTERDAM, 22 December. Heden werden aan
de visciimarkt alhier van IJmuiden, Spakenburg,
Denemarken en elders 290 manden en kisten
versehe visch en 150 kistjes bokking aangevoerd.
De prezen waren voor: middel tong ƒ82—40, tar
bot 12—22, griet ƒ8—15, groote schol 15—20,
middel 18-22, kleine 5-8, bot 15—18, kuit
8—12, kabeljauw 8—12, gullen 48, kleine
schelvisch ƒ610,, tongschar 58 per mand,
verschc bokking 0.75—1 spiering 2—3 per kistje,
bevoren zalm 3—6 per stuk.
SCHEVENINGEN, 21 December. Aan de visch-
halwaren de motorkotters SCH. 177 met 23,
SCH. 66 met 26. SCH. 15 met 53 en 3 schokkers
'met 295 besomming. De prijzen waren: tong
ƒ0.70—1.80 per kg., middel schol ƒ9.20—13 80,
kleine schol 4.60—11.20, wijting ƒ3.40 per mand
van 33 kg.
VGAARDINGEN, 22 Dee. Heden werd betaald
voor: Zoutevisch stijve koon naar grootte en
kwaliteit 11.80—18.70; halve filet 11.50, alles
per kantje.
ROTTERDAM, 22 December 1933.
Vlet- en llchterwerk500 ton liggen en/of varen
10.50 per dag.
Vaarwerk: 80 ton n. Zwolle 5: 100 ton n.
Leeuwarden 5: 200 ton gerst n. Groningen 5.25;
150 ton n. Nederweert-Helden-Pannerden 4.50;
100 ton n. Berg Ambacht 1.80. alles per last.
Er werd veel meer werk vrijgegeven.
Schip 437 ton m. hout u. Poorts. 65 ct. per
scheepston. Kempenaar n. Rulirort-Keulen 50—
5560 ct, per scheepston met ijsclausule.
ROTTERDAM, 22 December 1933.
Bovenriln.
Geen noteering wegens gesloten vaart.
B e n e d e a ti n.
Geen noteering wegens gesloten vaart.
AMSTERDAM 22 Dec. 21 Dec. 20 Dec pariteit
Louden per 8.151* 8.15?* 8.15J* 12.107
Be. lijn p 100 Mk. 59.39 59.38 59.36 59.263
Parijs p. 100 frs. 9.in,1* 9.75H 'J.76H 9.74
Bruss p 100 belg B*.68'S 34.60 34.61 34.592
Zwits p. 100 frs. 48. 1 48.121* 48.14 48.1.03
Weenen p lOlisch 35.007
Kopenh p lOtlki 34 4) 36.15 36.15 66 671
Siockh p 100 kr. 42.05 42.10 42.10 69 671
Oslo per 100 kr. 40.95 41.01) 41.00 66 671
New-York per 1.6) 1.601* 1.5)>* 2.4878
SCHIEDAM aang. 21 Dec. SVETI VLAHO,
Londen. Gebrs. Van Uden.
VLAARDINGEN aang. 21 Dec.ELLEN.
Hamburg.
HOEK VAN HOLLAND aang. 21 Dec. namid
dag: 8.— JANTJE R., m, Middelharnis naar
Kings Lym, bijligger.
IJMUIDEN aang. 21 Deo.: SCHIELAND, New
castle, kolen; EDMUND HALM, Hudiksvall, n.
Zaandam, hout; ELSE H. STINNES 15, Gdynia,
kolen; ASTARTE. Bremen, stukg.KALMAR-
SUND X, Ornskoldsvik, n. Velsen, cellulose;
CONSUL HINTZ, Hernosand, n. Zaandam, hout;
GONDUL, Londen, stukg.; HONTESTROOM, id.,
id.; GANYMEDES, Bourgas, stukg.;
vertr. 21 Dec.: ALK, Rotterdam; RHEA (Nept)
id.; FARMSUM. B.-Ayres; FORSHULT. Hull:
POLARIS, HernosandAPOLLINARIS VII, Ant
werpen; SATURN, P-otterdam; CLIO, id.; FAU
NA, id.; NAGARA, Hamburg; SCHOKLAND,
Newcastle; APOLLIN ARIS VI, Antwerpen.
HARLINGEN aang. 21 Deo.: MARS, Amster
dam; MISTLEY. Hull;
vertr. 21 Dec.PRIMA, Goole.
VLISS1NGEN aang. 21 Dec,: ORANJE NAS
SAU, Harwich; ROSENBORG, Casablanca naar
Dundee, bunkert;
vertr. 21 Dec.: PRINSES JULIANA, Harwich:
gep. naar AntwerpenGREENBATT, South
ampton; HERANGER, Vancouver; TELEGRAAF
VI, Rotterdam; TELEGRAAF XVI, id.; PARK-
HAVEN, Rosario;
gep. van Antwerpen: DIAMANT, Tilbury
(verb.); AMSTEL XII, Amsterdam.
HOLLAND—AMERIKA LUN.
DRECHTDIJK 21 van Vancouver te Rotterdam.
HALCYON LIJN.
STAD ARNHEM, 18 van Genua n. Melilla, en
Rotterdam.
FLENSBURG, Melilla n. Rott. p. 21 Ouessant.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
KLIPFONTEIN (uitr.) p. 20 Perlm.
HOLLAND—AUSTRALIë LIJN.
DJAMBI (thuisr.) p. 19 (n.m.) Perim.
KON. NED. STOOMBOOT MIJ-
BARNEVELD, Chili n. Londen en Antw. 21 van
Liverpool.
MEROPE 21 van Danzig te Stettin.
VULCANUS, Amst. n. Vigo p. 21 Dungeness.
MARS 21 van Amsterdam te ITarlingen.
GANYMEDES 21 van Bourgas te Amsterdam.
CLIO 21 Dec. van Amsterdam naar Rotterdam.
FAUNA 21 Dec. van Amsterdam naar Rotterdam.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
KOTA TJANDI, Batavia n. Rotterdam 21 (n.m.)
in Nieuwe Waterweg geankerd wegens mist.
STOOMVAART MIJ. OCEAAN.
ANTENOR Japan n. Rott. 21 te Marseille.
AJAX Japan n. Rotterdam 20 van Colombo.
CITY OF ROUBAIX Rott. n. Japan 21 v. Hong
kong.
MEMNON 21 van Japan te Rotterdam.
TROILUS, Batavia n. Amsterdam p. 20 Perim.
ACHILLES Japan naar Rotterdam p. 21 Perim.
ANTWERPEN 20 Dec. van Rotterdam te Shields,
ARETE 21 van Rotterdam te Cardiff.
ALSIA, Rotterdam n. Bangkok 20 te Marseille.
BLACKHEATH 20 van Rotterdam te Shields.
BRILLIANT 19 Dec. van Rotterdam te Dublin.
CITY OF AUCKLAND, Rotterdam n. Port Natal
19 <4.21 n.m.) 10 mijl N.N.W. van Casquets.
CITY OF SHANGHAI, Rott. n. Mauritius 20 v.
Beira.
DESPINA 20 van Rotterdam te Buenos-Ayres.
ERIDANO, Rotterdam n. Salerno p. 19 Gibraltar.
DTJAR.I) GEISS 12 van Rotterdam te Kolberg.
FRIESLAND 20 van IJmuiden op Tyne.
GODFREY B. HOLT 20 v. Rotterdam te L'pool.
GUDRUN 16 December van Rotterdam te Stettin.
GAI.GEWATER Rott. n. B.-Ayres v.o. p. 20 St.
GLOUCESTER CASTLE, Rotterdam n. Lorenzo
Vincent.
GOSLAR 20 December van Rotterdam te Dairen.
1NDRA 17 December van Rotterdam te Leith.
ULIUS HUGO STINNES 27, 16 v. Rott. te Stettin
KATE 13 December van Rotterdim te Stettin.
KOHISTAN, Amst. n. Busreh 20 v. Henjam.
LINGESTROOM 20 van Amsterdam te Londen.
LUNEBURG 20 Dec. v. Amsterdam te Hamburg.
METHAN 20 Dec. van Rotterdam te Altona.
MAROULA, Rott. n. Rosario p. 20 (9 v.m.)
Ouessant.
MALAYA.. Rotterdam n. Japan 18 te Hongkong.
NJASSA 20 December van Rotterdam te Bremen.
NECKAR, Rotterdam n. Australië p. 20 Kaapstad
ROSE 16 December van Rotterdam te Stettin.
RAPID 21 Dec. van Rotterdam te King's Lynn.
SOUDAN Rott. n. Japan 20 van Gibraltar.
SCHEER Rott. n. Saigon 21 van Suez.
TRAVE. Rotterdam naar Japan p. 18 Ouessant.
TRICOLOR. Rotterdam n. Japan 20 te Pt Sudan,
WESTLAND 21 van Rotterdam te Leith,
ROTTERDAM aangekomen.
21 December namiddag:
3.15 ALK. v. Nievelt, Goudrias.n Co, IJmui
den, Maasiriven N.Z., stuk» 3.45 MSREL, Ver.
Agentuur My.. Londen, Merwehaven, stukg.; 4.45
SHERINGHAM, Hudig P.eters, Harwich, id.,
id.; 4.45 KUBO, m, P. Fauchey, Stettin, 2o Ka-
tendrec.htsohehaven W.Z., stukg.MONICA, m,
Ned. Bevr. Kant., Vllssingen, Petroleumterrem,
5.DRECHTDIJK. Holland—Amerika LUn,
Vancouver, Rijnhaven Z.Z., stukg.: 5.15 KOTA
TJANDI, Rotterdam code Lloyd, B itavia. IJsel-
haven. stukg.7.— LINDISFARNE, D. Burger
Zn., Newcastle, Schiehaven, stukg.; 7.30 RHEA
Wambersie Zn.. Amsterdam, Lekhaven W.Z.,
stukg.7.49 ZEESTER, m, W. H. James Co,
Southampton, Merwehaven, stukg.7.30 ARIEL,
D. Burger Zn., Kotka, Binnenhaven, stukg,
7.55 MEMKON, Meyer Co, Japan, Merwehaven
stukg.
NIEUWE WATERWEG aangekomen
21 December namiddag
9.50 FALKV1K, Londen; 11.30 HEBE, m.b.,
Londen; 11.45 NIEUWLAND, Grangemouth;
vertrokken
21 December namiddag:
4.35 MAGDALENA RKITH, Newcastle.
9.37. BATAVIER V, Louden; 9 60 4- LYItfG
IRISHMAN, Antwerpen; M1DSLAND Newcastle
10.5 DEODATA, t„ Middlesbro; 10.15 TEXACO
HI, m.b., Noordzee; 11.55 AMSTERDAM, Har
wich.
Wind W., flauw» koelte, kalm» mistig.
KOTA TJANDI. Maassluis, 21 December.
Eet Nederlandsche motorschip Kota Tjandi, van
Batavia naar Rotterdam is hedenavond op den
Nieuwen Waterweg nabij dukdalf rood II tij
dens dikken mist bij het ten anker komen aan
den grond gevaren, doch is ongeveer een uur
later zonder hulp vlotgekomen en ter plaatse
in den mist geankerd.
Later meldt men ons dat de Kota Tjandi hier
bij een anker met ketting verspeeld heeft.
MOTOCARLINE. Hansweert, 21 December.
Het meer gemelde Belgische motortankschip Mo-
tocarline is hedenavond op eigen kracht vlotge
komen. Zoodra de mist opklaart, zal het de reis
r.aar Antwerpen voortzetten.
ELDONPARK. Maassluis, 21 December.
Het uitgaande Eng. s. Eldonpark is tijdens mist
beneden Maassluis tusschen ducdalven rood 6 en
aan den grond gevaren. Hulp is ter plaatse.
SVÈTI VLAHO. Maassluis, 21 December.
Het inkomende Joego-Slavische s. Svetl Vlaho
is tijdens mist in aanvaring geweest met het
uitgaande Duitsche s. Ju no (Nept.). Ter hoogte
van Poortershaven is het a. Juno aan den grond
gezet om zinken te voorkomen. Nadere berichten
ontbreken.
AMSTERDAM- M a. 1 m 20 December. Het
Zweedsche s. Amsterdam (meer gemeld) is vlot
gekomen.
VOLHARDING. Londen, 20 December. Vol
gens alhier ingekomen berichten, maakt het s.
Volharding dat te St. Vincent (W.I.ligt water.
Door de agenten wordt verzocht de 200 bin. rijst
bestemd voor Guadeloupe te mogen overladen
op het s. Or.tanl.
VULCANUS. Londen, 21 December. Het
derl. s. Vulcapus, van Amsterdam naar Vigo,
ter hoogte van Dungeness in aanvaring ge
weest met het Engelsche s. Fermain. Laatstge
noemd schip werd beschadigd en koerst naar
Londen. De Vulcan us heeft de reis voortgezet,
omtrent schade is niets bekend.
VERKOCHTE SCHEPEN.
Het Neierl. s. Christine (ex Columbier, ex
Graanhandel, ex Tintern Abbey) 1SS3 bruto en
1373 netto tons, in 1010 te West Hartelepool ge
bouwd en toebehoorende aan W. H. v. d. Zee
te Izmir is aan een Engelsche reedery verkocht.
Het schip zal worden herdoopt in Christine Ma
lde.
Het s. Itacava, ex Antwerpen II, 1278 bruto en
765 netto tons groot, in 1907 by L. Smit Zn. te
Kinderdijk gebouwd, is verkocht aan de Lloyd
Nacional Soe. Anon, te Rio Janeiro en herdoopt
in Aracataca.
BINNENLANDSCHE HAVENS.
NIEUWE WATERWEG vertrokken:
22 December namiddag:
2.30 OREGON EXPRESS, Hamburg.
Wind W., flauwe koelte, kalme zee, helder,
VERWACHT TE ROTTERDAM.
NORMANDIA vertr. 23 v, Gothenburg.
ARETE vertr. 23 (v.m.) v. Swansea.
RUHR v. Japan p. 22 (1 n.m.) Vlissingen.
RHEINLAND v. Antwerpen p. 22 (n.m.) VIUB
singen.
THETIS 10 Dec. te Moermansk.
SCHURBEK 18 v. Leulngrad 23 verwacht.
J
