EEN ONDERHOUD MET MINISTER
SCHMITZ.
EEN SCHANDE VOOR
FRANKRIJK
.NEEN, WEENEN STERFT NOG NIET UIT".
DE IIEIMWEHRLEIDERS
VERGADEREN.
AANSLAG OP SAITO
VERIJDELD.
VAN DER LUBBE
TERECHTGESTELD.
WOENSDAG 10 JANUARI 1934
NA STAWINSKY'S DOOD.
OOSTENRIJK EN DUITSCHLAND.
En,
moeten wij spreken van
Dollfuss Hoffnungs-
lose Lage"?
ONTMOETING IN HET DR.
SCHAEPMANHUIS.
DOLLFUSSSTRIJD TEGEN
DE NAZIS.
ALS POE YI KEIZER IS
DE RAMP IN DE NELSONMIJN.
Door den „Poste National" mogen
geen religieuse conferenties
meer worden uitgezonden.
PIERRE LHANDE SPREEKT VOORT
AAN VOOR RADIO-LUXEMBURG.
K
HERVORMING DER FRANSCHE
POLITIE.
DE NOORD-MANDSJOERIJSCHE
SPOORWEG.
DINASA-HUIS TE BRUSSEL WORDT
GESLOTEN.
NOODLOTTIG AUTO-ONGELUK.
„OMDAT SAITO ZOO EEN OUD
MAN IS".
DE HERVORMING VAN HET
DUITSCHE RIJK.
„Gij zult zwijgen".
DE BURGEMEESTER VAN POTSDAM
TREEDT AF.
HET MAIKOWSKY-PROCES.
PASTOOR VAN TRAUNSTEIN IN
„SCIIUTZHAFT".
DE BRAND OP DE „GEORGES
PHILIPPAR".
RECORD-AANTAL BRIEVEN VOOR
ROOSEVELT.
HEDENOCHTEND OM
HALF ACHT.
DE KLEINE ENTENTE.
Opening van de zittipg van den
economischen raad.
HET BALKAN-PACT.
Een Fransche beschouwing.
LONDEN IN DEN MIST.
J
GAAT SPANJE ONDERZEEERS
BOUWEN?
NATIONALITEIT VAN VROUWEN
IN AUSTRALIË,
Dank zij de vriendelijke bemiddeling van het
dagelijksch bestuur der Katholieke Staatspar
tij, konden wij gisteren op het bureau aan de
Haagsche Mauritskade even een onderhoud
hebben met Z. Exc. dr. R. Schmitz, den Oosten-
rij kschen Minister van Sociale Zaken.
Een eenvoudig man. kort, maar stevig ge
bouwd, met grijzend haar en een paar leven
dige, donkere oogen.
En moeten wij spreken van „Dollfuss'
Hoffnungslose Lage", Excellentie? vielen wij
maar met de deur in huis, wijzend op een
Weensche correspondentie in den „Völkischen
Beobachter" van heden.
De Minister nam het blad, las en zei rustig:
„Neen, zoo hopeloos is 't niet, hoor, maar vraagt
u slechts."
Nu wilden wij uiteraard het liefst iets we
ten van de wijze, waarop de Oostenrijksche
regeering denkt haar land herinterichten op
den grondslag van „Quadragesimo Anno". En
wij polsten in die richting. Maar met echt-
Oostenrijksche gratie, vroeg dr. Schmitz hem
dat te laten uiteenzetten in de lezing, welke hij
in intiemen katholieken kring zou houden.
Nu dan Excellentie, er zijn er velen hier,
die zeggen of denken: Wat is er eigenlijk voor
verschil tusschen Duitschland en Oostenrijk.
Is hier ook geen dictatuur?
„Nego", repliceerde de Oostenrijksche staats
man snel en beslist. „Neen, wij hebben geen
dictatuur. Wij hebben een wettige regeering,
die volkomen op grond van de bestaande wet
geving regeert."
Maar uw parlement is toch verdwenen?
„Volstrekt niet. Juridisch bestaat ons par
lement nog steeds. Het heeft zichzeif feitelijk
uitgeschakeld doordat de presidenten achter
elkaar aftraden. Zoo is de vreemde toestand
ontstaan, dat het parlement niet meer bijeen
geroepen kan worden. Zelfs de bondspresident
kan dit niet; hij kan constitutioneel geen voor
zitter aanstellen; een senioren instituut heb
ben wij ook niet. Slechts ontbinding kan theo
retisch misschien mogelijk zijn, maar is tot
dusver niet geschied, zoodat wij nog een par
lement hebben. Maar ik geloof te mogen zeg
gen, dat de meerderheid van het volk DIT
parlement niet terugverlangt. Groot-Duitschers
en socialisten, vooral de socialisten, die bij ons
van een bijzonder soort zijn, hebben slecht
gemanoeuvreerd."
Hoe staan de menschen tegenover het ka-
binet-Dollfuss?
„Goed. Ook de arbeiders. Het is een feit, dat
'ook de massa der socialistische arbeiders ach
ter de regeering staat. Met sommige, niet alle,
socialistische leiders is dat niet het geval. Maar
pok onder hen ontstaat oneenigheid. Dit is ook
wel te verklaren. Wat beteekent nu het Rus
sisch ideaal nog? Is Rusland iets anders dan
een kapitalistische staat met socialistische vor
men? En zijn dr. Bauer's verwachtingen ten
aanzien van Rusland vervuld? (Wij wilden
zeggen, dat dr. van Dillen Bauer's vergissing
ook constateerde In de laatste aflevering van
„De Soc. Gids", maar de minister sprak al
door). En dan Duitschland; de ondergang van
de groote soc. dem. partij daar zonder slag of
stoot, is een zware moreele slag geweest voor
het socialisme in Oostenrijk".
En hoe staat het nu met de kerkelijke ge
zindheid der arbeiders?
„U weet, dat door de vrijdenkers agitatie
een 150.000 menschen zijn los gescheurd van de
Kerk. Maar er is groote kentering gekomen.
Zeker de helft is teruggekeerd en ik leg
daar den nadruk op juist tijdens de regeer
periode van dr. Dollfuss.
Is er ook een verklaring voor?
„Ten deele zal het ook toegeschreven moe
ten worden aan de verminderde macht der so
cialisten. Hun élan is weg en de messiaansche
verwachtingen omtrent het socialisme zijn ver
dwenen. Dat doet velen zich afkeeren van het
socialisme."
Hebben de katholieken wel een behoor
lijke pers?
„Wij bezitten goede weekbladen en 't „Klei
ne Volksblad" is wijd verspreid.
Men speekt anders veel over den sterken
Joodschen "invloed juist in de Weensche pers.
„Er zijn inderdaad veel Joden in de groote
pers. Maar het socialisme, dat bij hen vroeger
nog al steun vond, is bij ons dood en het libe
ralisme, dat ook zijn verdedigers had, is als u
wilt, nog meer dood. Het nationaal-socialisme
is een macht, maar daar moeten de Joden niets
van hebben. Zoo zijn er vele Joodsche journa
listen, die het heil verwachten van ons en de
regeering steunen, ook in haar voornemens den
staat te hervormen op den grondslag van
„Quadragesimo Anno".
En hoe is de stemming tegen Duitschland,
Excellentie?
De minister richtte zich op: „Wij zijn óók
Duitschland! Wij waren eerder Duitsch dan
menige streek in Duitschland. Maar wij zijn
niet tegen Duitschland. Wij zijn ook niet tegen
den persoon Hitier. Wij respecteeren Duitsch
land en de Duitschers. Laat zij hun staat in
richten naar believen. Wij bemoeien ons daar
niet mee. Maar wat wij vragen is, dar men ook
ons respecteert, ons volksbestaan, onze zelf
standigheid eerbiedigt."
De brief van uw bisschoppen?
„Wij, Oostenrijkers hebben hem begrepen;
ik verzeker u, dat dit mandement goed ont
vangen is.
De minister stond op; ons kwartier was ver
streken en de auto was wachtende om Z. Exc.
naar den premier dr. Colijn te brengen.
Lachend wees dr. Schmitz nog op de „Völki-
scher Beobachter" en zei: „Neen, Weenen sterft
nog niet uit. Binnenkort komt de Volkstelling;
wij zullen dan de uitslagen zien
Wij wilde heengaan. Maar mr. Goseling stond
op en dankte den minister voor zijn bezoek aan
het Dr. Schaepmanhuis. „Naast het gezantschap
is dit ook een stuk van uw Heim. U neme onze
beste wenschen mee voor Oostenrijk en aan
vaarde onzen dank voor de ons geschonken
schoone herinneringsmedaille aan den groot-
schen Weenschen Katholiekendag." (De me
daille is in brons uitgevoerd en draagt den
beeldenaar van Z. Em. den Kardinaal-Aartsbis
schop van Weenen).
Minister Schmitz dankte ook: „Onze betrek
kingen", aldus Z.Exc., dateeren niet van giste
ren. Zij zijn eeuwen oud en uit dit historisch
feit is een nieuwe vriendschap opgebloeid. Dit
is vooral gebleken na den oorlog. Nederland
hielp niet alleen onze kinderen, die het zoo
gastvrij ontving, het heeft ons ook op andere
wijze geholpen, zooals de deelname aan de
laatste internationale leening weer heeft bewe-
zezn. Nederland hielp, waar het kon. Het heeft
ons begrepen. Ik mag er aan toevoegen, dat de
Oostenrijksche katholieken ook de Nederland-
sche geloofsbroeders dankbaar zijn. Beide be
volkingsgroepen hebben hartenverwarmende
ideeën, die over grenzen reiken en menschen
binden. Mede om dien baryl te sterken, kwam
ik hier."
Wij hebben den minister, die ons zoo wel
willend te woord stond te midden van veel
drukte en de Oostenrijksche zaakgelastigde, dr.
Alexisch, voor diens vlotte bemiddeling be
dankt en ook onze beste wenschen uitgespro
ken voor Oostenrijk en zijn huidige regeering,
die zoo moedig voor Oostenrijk's zelfstandig
leven strijdt-.
Ook het Haagsch Corr.-bur. heeft den Oosten-
rijkschen minister eenige vragen gesteld, o.a.
over de partij en-verhouding in Oostenrijk. De
minister zeide o.m., dat de houding der re
geering bij de sociaal-democraten haat in som
mige gevallen ondervindt, zelfs was de socia
listische haat in sommige gevallen zoo groot,
dat zij met hun bitterste vijanden, de nationaal-
socialisten, in één front de regeering bestreden.
Het spreekt vanzelf, dat de gevolgen van deze
houding voor de sociaal-democratie niet uit
gebleven zijn.
Met nadruk ontkende minister Schmitz, dat
het de arbeiders zouden zijn, welke zich
tegen de regeering zouden verzetten. Het zijn
slechts de socialistische arbeiderleiders, die het
niet kunnen verzetten, dat er thans buiten hen
om geregeerd wordt.
Men heeft ook de sociaal-democraten zooveel
mogelijk bij de sociale werkzaamheden trach
ten in'te schakelen. Dit is b.v. geschied bij de
samenstelling van rie „Arbeiter kammer". Hier
wilden de sociaal-democraten de absolute meer
derheid hebben, terwijl de regeering hun een
„behoorlijke vertegenwoordiging" aanbood.
Daarop konden wij echter niet ingaan en toen
hebben de sociaal-democraten niet verder wil
len medewerken. Zij hebben dus zichzelf uit
geschakeld.
De nationaal-socialisten vormen een partij,
aldus de minister, welke men niet moet onder
schatten. Dit doet de regeering dan ook geens
zins. Wij bereiden ons voor op een langen
strijd. De nationaal-socialisten beschikken on
getwijfeld over veel geld, maar toch had mi
nister Schmitz den indruk, dat hun groei tot
staan is gekomen. Er zijn zelfs teekenen, welke
erop wijzen, dat er reeds hier en daar een
zekere afbrokkeling plaats heeft.
Of een compromis tusschen de nationaal-so
cialisten en de regeering-Dollfuss mogelijk
was?
Dit is natuurlijk niet uitgesloten, zeide
Schmitz, maar dan zal Berlijn rekening moeten
houden met de reeds eerder door den bonds
kanselier uitgestippelde lijnen, namelijk de ab
solute handhaving der Oostenrijksche onaf
hankelijkheid. Wij,dulden geen politieke partij,
die een buitenlandsche leiding accepteert er
geen buitenlandschen invloed op de binnen-
landsche Oostenrijksche politiek.
Wij vroegen minister Schmitz nog, hoe de
verhoudingen in het kabinet waren, met name
tusschen den bondskanselier, den Landbund en
de Heimwehren.
Hij antwoordde, dat er in het kabinet vol
ledige eensgezindheid en samenwerking be
staan. Wanneer er al hier en daar in dagbladen
melding wordt gemaakt van meeningsverschil-
len, dan is dat een bewijs, dat wij in Oosten
rijk nog niet gelijkgeschakeld zijn. Het is bij
ons nog geoorloofd, zijn meening te zeggen,
ook al is die een afwijkende. Alleen staats-
vijandelijke politiek wordt niet geduld.
Wat de positie van dr. Dollfuss betreft, zei
de minister Schmitz, dat er geen twijfel be
staat of de bondskanselier is inderdaad „de
leider" van Oostenrijk. Zijn populariteit is
grooter dan ooit en hij geniet het algemeen
vertrouwen.
WEENEN, 9 Januari. (D.N.B.) Onder presi
dium van Starhemberg zijn heden alle bonds-
leiders der Heimwehr in vergadering bijeen
voor vertrouwelijke besprekingen, welke, naar
vezduidt, van vergaande politieke beteekems
zullen blijken.
Op deze bijeenkomst zal vermoedelijk van
gedachten gewisseld worden over de houding,
welke de Heimwehrleiding denkt aan te nemen
ten aanzien van den verscherpten strijd, welke
de regeering den nationaal-socialisten heeft
aangekondigd.
In den loop van den dag heeft ook een lang
durige bespeking plaats gehad tusschen bonds
kanselier dr. Dollfuss en Starhemberg.
Het Duitsche beriohten-bureau knoopt aan
bovenstaande nog de volgende beschouwing
vast:
„Het is bekend, dat sinds lang in de gelede
ren der Heimwehr verschillende stroomingen
merkbaar zijn en ook in principieele politieke
kwesties vaak scherpe meeningsverschillen tot
uiting bomen.
Taelcenend te dien aanzien is de verklaring
van den plaatsvervangenden leider van Neder-
Oostenrijk, dat het „vaderlandsche Front" meer
en meer tegen de voornaamste eischen eener
fascistische vernieuwing ingaat en heden ten
dage niets anders meer is, dan een masker voor
de stervende christelijk-sociale partij.
Het „vaderlandsche Front" is slechts een
front van de partijpolitici, opgericht uit angst
voor de nationaal-socialisten. Het zal echter
niet weer gelukken, den democratischen en li
beralen koers in Oostenrijk, onder welken
naam dan ook, te redden. Het eenheidsfront
van alle jonge nationale, fascistische krachten
in Oostenrijk groeit. In dezen strijd kent de
Heimwehr geen compromis".
Een Japanner als gouverneur van
Mandsjoekoeo?
HSINGKING, 9 Januari. (V.D.) Er is nu ook
een volksbeweging gaande, welke ten doel
heeft, Henry Poe Yi, den bestuurder van
Mandsjoekoeo, tot keizer te verheffen.
Op het Japansche ministerie van buitenland
sche zaken is een verzoek ontvangen, Poe Yi
te doen terzijde staan door een gouverneur. De
woordvoerder van buitenlandsche zaken ver
klaarde, dat naar zijn meening, baron Hauasji,
de vroegere ambassadeur te Londen, de meest
geschikte persoon is.
Gift van den aart^isschop van Praag.
Naar Kipa uit Praag meMt, heeft Z.H.E. mgr,
C. Kaspar, aartsbisschop van Praag, als eerste
voor de nagelaten betrekkingen van de bij de
verschrikkelijke mijnramp van Brüx omgeko
men mijnwerkers een bedrag van 10.000 kronen
geschonken.
De Fransche bladen publiceerden dezer da
gen het opzienbarende berichte dat na de over
dracht van den „poste de Radio-Paris" door de
„Compagnie frangaise de Radiophonie" aan
den Franschen staat besloten is, de uitzending
Pater Pierre Lhande.
van religieuse conferenties definitief te staken.
Hiermede is dus ook aan den grooten Parij-
schen kanselredenaar, den ook in ons land wel
bekenden pater Lhande, het recht ontzegd, om
zijn indrukwekkende „causëries religieuses",
waarnaar iederen Zondag duizenden en nog
eens duizenden met zoo groote belangstelling
luisteren, voor de microfoon van den „Poste
National" te houden.
er Pierre Lhande heeft zich hierdoor ech
ter „iet laten ontmoedigen en zich gewend tot
een buitenlandsch station, n.l. Radio-Luxem
burg, dat voortaan iederen Zondag om tien
voor half een (Nederlandsche tijd) de predica
tes van pater Lhande zal uitzenden.
Inmiddels publiceert het bekende orgaan der
Fransche Katholieken, de „Croix" thans reeds
het voorwoord, dat Pierre Lhande heeft ge
schreven bij een nieuwen bundel radio-sermoe
nen. getiteld „Petites béatitudes pour les jours
d'épreuves", welke bundel de volgende week
b._, den boekhandel zal verschijnen. Aan dit
voorwoord, dat een waardig protest is tegen
het besluit der Fransche staatsautoriteiten, ont-
leenen wij het volgende:
Stilzwijgend, zonder proclamatie, zonder
decreet, zonder voorafgaande mededeeling zelfs
zijn de religieuse radioconferenties verboden.
Zeker, wij weten heel goed, dat yolgens de
huidige wetgeving de staat het recht had, om
op officieele radiouitzendingen het regime
van neutraliteit of liever van laiciteit toe te
passen, waaronder alle staatsinstellingen val
len. Maar toch zijn er verschillende redenen,
waarom men voor Rario-Paris een uitzonde
ring had kunnen maken.
Wij, radioluisteraars, betalen immers een spe
ciale taxe los van de gewone belastingen. Wij
hebben dus recht op uitzendingen, die ons
wenschelijk voorkomen, zoo zij maar niet
strijdig zijn, natuurlijk, met de openbare orde,
de moraal en de openbare veiligheid. Het geldt
hier op slot van rekening een contract dat we
met den staat zelf aangaan en dat wij dus ook
kunnen opzeggen. Indien de staat ons hardnek
kig waren blijft leveren naar eigen smaak, dan
stelt hij zich daardoor bloot aan twee gevaren,
noodlottig niet alleen voor zijn handel maar
ook voor budget, n.l. het gevaar, dat de men
schen hun radiotoestel opbergen, en het gevaar
dat de verkoop ervan gestaakt wordt met het
onvermijdelijk gevolg, dat de radiobelasting
een veel geringer bedrag zal opbrengen. Er zijn
in Frankrijk een ontzaglijk aantal luisteraars
die enkel en alleen een radio gekocht hebben
om de religieuse uitzendingen te kunnen be
luisteren, in de eerste plaats de Zondagsconfe
renties van Radio-Paris en de Vasten predica
tes uit de Notre Dame.
Dit wordt overigens bevestigd door de getui
genissen van tal van directeuren van groote
industrieels ondernemingen, die ons verzeker
den dat het in 1927 door Radio-Paris genomen
initiatief tot de uitzending van godsdienstige
cénferenues, het signaal was van een sterke
wederopleving in den verkoop van radiotoe
stellen en radio-onderdeelen.
Wij kennen de uitvlucht, waarin de staat zijn
heil zal zoeken. Hij zal ons zeggen: „Ja maar
ge hebt toch de particuliere posten tot uw be
schikking, die niet door den plicht om zich
neutraal te houden gebonden zijn".
Hierop antwoorden wij: Aan die posten beta
len wij geen belasting. En welk recht heeft men
dan, om de Katholieken en andere luisteraars
naar relig. radio-uitzendingen te veroordeelen
tot een dubbele uitgave? Bovendien, wanneer
zal de staat het opkoopen van particuliere
radiostations staken? Deze politiek is ingeluid
met den aankoop van Radio-Paris en zal wij
zijn zeer wel ingelicht worden voortgezet
met den aankoop van de grootste onzer niet-
officieele zendstations.
Om tot Frankrijk te kunnen spreken zal ons
dan weldra niets anders overblijven dan buiten
Frankrijk te gaan spreken. Op onze verschil
lende reizen hebben wij tot Frankrijk gespro
ken vanuit Brussel, Amsterdam, Londen,
Luxemburg en zelfs vanuit Montevideo en
Buenos Aires. Wij kennen thans de wegen die
daarheen leiden en zullen ze bij gelegenheid
weer weten te betreden.
Het ergste is echter, dat onze Fransche radio-
omroep door dezen regeeringsmaatregel wordt
beroofd van veel belangstelling en sympathie,
welke hij in het buitenland genoot. Het buiten
land luistert weinig naar onze muziek, het
heeft zelf betere, maar met levendige belang
stelling vooral in Zwitserland, België, Ne
derland en Engeland volgde men onze reli
gieusse causerieën, welke wij in een voor allen
toegankelijken vorm hadden gegoten. Duizen-
den brieven uit het buitenland bewijzen dit.
Een allesbehalve clericale radiobode „T.S.F.-
programme" schreeft den lOen December van
het vorig jaar met betrekking tot de mogelijke
wijzigingen in de .uitzendingen van den nieu
wen „Poste National": „Wat de religieuse uit
zendingen van Radio-Paris betreft rekenen wij
erop, dat deze zullen worden voortgezet, want
wij beschikken over niet al te veel middelen
om den vloed van demoralisatie, welke ons
thans overstelpt, tegen te houden".
Wij weten thans, dat boven dezen wensch,
welke de echo is van de bijna eenstemmige
opinie der Fransche radioluisteraars, onze re
geering de voorkeur heeft gegeven aan dien,
welke het „Congrès national de la libre pensée"
den 25sten December 1927 heeft uitgesproken:
„Dat de radiouitzending van preeken en reli
gieuse conferenties in de in voorbereiding zijn
de radiowet verboden worde".
Inmiddels is ons standpunt definitief bepaald.
Geleidelijk zullen wij ons terugtrekken op onze
laatste linies: particuliere radiostations en bui
tenlandsche zenders, in afwachting van de ure
van Gods wraak, onvermijdelijk voor een land
als het onze.
PARIJS, 9 Januari (R.O.) Het bericht van
den zelfmoord van Stawinsky vormt te Cha-
monix het gesprek van den dag.
In de villa, waar Stawinsky zich van het
leven beroofde, is een gesloten enveloppe ge
vonden met de woorden: „Te overhandigen aan
mijn geliefde vrouw".
Men neemt aan, dat deze enveloppe het
testament van den bedrieger bevat en dat hij
daarin tevens mededeeling doet van zijn be
sluit, om zichzelf het leven te benemen.
De enveloppe is aan het actdnmateriaal toe
gevoegd.
PARIJS, 9 Januari (R.O.) Hess, die vice-
voorzitter is van de Fransche kamer, heeft
deze functie neergelegd omdat hij naar hij
zegt op zich had genomen voor Stawinsky te
pleiten.
BAYONNE, 9 Januari (R.O.) Er is tegen
Hayotte, directeur van de „Empire" een arres
tatie-bevel uitgevaardigd.
PARIJS, 9 Januari (H.N.) Minister-president
Chautemps heeft gisteren in denministerraad
een hervorming van de Fransche politie aan
gekondigd. Hij wil de Parijsche prefectuur ver
eenigen met den veiligheidsdienst, die onder
leiding van het ministerie van binnenlandsche
zaken staat. Tot nu toe zorgde de Parijsche pre
fectuur voor de handhaving van de orde en
het opsporen van misdadigers te Parijs, terwijl
de veiligheidsdienst diezelfde taak in het ove
rige Frankrijk verrichtte. Het gevolg hiervan
was dat er naijver tusschen beide diensten be
stond, wat niet altijd in het belang van de
werkzaamheden was. Dikwijls werkten de beide
•organisaties elkaar tegen om hierin verbetering
te brengen, wil Chautemps beide diensten on
der een hoofd vereenigen. Wie de leider van de
nieuwe organisatie zal zijn is nog niet bekend.
Chautemps'
beschuldigd.
privé-secretaris
PARIJS, 9 Januari. (R. O.) De nationalisti
sche „Liberté" bevat een artikel, waarin de
privé-secretaris van den Franschen minister
president, André Dubois, in verband met het
financieel,e schandaal van Bayonne o,p zeer
scherpe wijze wordt aangevallen.
Het blad schrijft o.a.:
„In het ministerie van binnenlandsche za
ken, in de naaste omgeving van den minister
president, vinden wij geschikte medeplichti
gen, die geëigend waren het succes van de laat
ste onderneming van Stawinsky, bekend onder
den naam „Autonome kas voor groote interna
tionale werken", te verzekeren.
Men vindt onder de bestuursleden van deze
kas den privé-secretaris van den minister-pre
sident, André Dubois, wiens werkzaamheid
zich niet alleen tot een zetel in den raad van
toezicht beperkte.
Wij zijn in staat te verklaren, dat Dubois
kort geleden aan alle provinciebesturen een
schrijven met zijn handteekening heeft gezon
den en hen aanspoorde hun invloed te doen
gelden, dat op de leeningen van de autonome
kas werd ingeteekend.
Deze circulaire was geschreven op briefpa
pier met het hoofd van het ministerie van
binnenlandsche zaken.
Men vertelt, dat Dubois als bestuurslid van
de autonome kas een inkomen van 90.000
francs had.
Bovendien heeft Dubois in een schrijven aan
den toenmaügen landraad van het departe
ment Eure. et Loire, Jouve, een gearresteerden
oplichter aanbevolen. Jouve heeft telefonisch
last ontvangen dit schrijven onverwijld naar
het ministerie van binnenlandsche zaken terug
te zenden."
Het blad besluit met de vraag: „Was de mi
nister-president op de hoogte van de functie
als bestuurslid van zijn privé-secretaris en
washij bekend met de verschillende schrift
stukken?"
TOKIO, 9 Januari. (V.D.) Gisterenmiddag
bracht de ambassadeur der sovjet unie te Tokio
Voerenef, een bezoek aan den Japanschen mi
nister van buitenlandsche zaken Hirota, waarbij
hij mededeelde, dat sovjet-Rusland nog steeds
bereid was tot hervatting van de onderhande
lingen over den verkoop van den Noord-Mands-
joerijschen spoorweg, op voorwaarde, dat in
Noord-Mandsjoerije de situatie opgehelderd
wordt en de zes sovjet ambtenaren die thans in
arrest zijn, in vrijheid zullen worden gesteld.
Wat den verkoopsprijs betreft, is de sovjet-
regeering bereid, dezen eventueel opnieuw on
der het oog te zien,
De Japansche pers laat zich vrij optimistisch
uit over de vooruitzichten der onderhandelin
gen over den verkoop van den Noord-Mands-
joerijschen spoorweg.
Onze correspondent te Brussel meldt:
Burgemeester Max van Brussel, die den laat-
sten tijd veel van zijn prestige heeft verloren
met het politieschandaal, waarvan hij als hoofd
der politie niets gezien had, en die daarna zijn
agenten in hun plicht heeft zien tekojrt ko
men doordat zij, bij de anti-Vlaamsche betoo
ging de neutrale zóne van de Wetstraat zonder
slag of stoot hebben laten overrompelen,
tracht thans weer sympathie te winnen bij de
patriotards en andere franskiljons, met een
besluit af te kondigen volgens hetwelk het
lokaal van de Dinaso-Vlamingen te Brussel,
moet gesloten worden. Het is met „le grand
maïeur" treurig gesteld, als hij tot derge
lijke kleine middeltjes zijn toevlucht moet ne
men om zijn populariteit wat op te kalefateren.
ROME, 9 Januari (R. O.). Nabij de stad
Segni is een ernstig auto-ongeluk gebeurd,
waardoor zes werklieden het leven verloren en
veertien verwond werden.
De auto was over den kop geslagen en in een
diepen afgrond gestort. De oorzaak is, naar men
zegt, gelegen in het weigeren der remmen.
REIS OM DE WERELD DOOR
WANDELENDEN FOTOGRAAF.
WARSCHAU, 8 Januari (R.O.). In Mei 1929
was de Pool Langner, fotograaf van beroep, van
hier vertrokken, om een voetreis te maken om
de wereld.
Hij liep door Duitschland, België, Frankrijk,
Spanje en Portugal en scheepte zich aldaar in
naar Zuid-Amerika. Thans bevindt hij zich in
Buenos Aires.
Binnenkort zet hij zijn wandeling voort en hij
hoopt in 1938 in New-York aan te komen.
WEER EEN STIJGING DER WERKLOOS-
HEID IN FRANKRIJK.
PARIJS, 9 Januari. (V. D.) Naar aanleiding
van het hernieuwd stijgen van het werkloozen-
cijfer, in het bijzonder in de textielcentra van
Noord-Frankrijk, heeft de Fransche regeering
bij decreet van 8 Januari het overwerken in
de Fransche textielindustrie voor den tijd van
zes maanden verboden.
Tot nu toe had de Fransche textiel-Industrie
het recht, om voor de uitvoering van dringende
orders 160 overuren per jaar aan de wettelijke
vastgestelde 48-urige werkweek toe te voegen
TOKIO, 9 Januari (R.O.) Heden trachtte een
Japanner, blijkbaar met de bedoeling, den mi-
nister-president Saito te vermoorden, de woning
van Saito binnen te dringen. De wacht wist
zich echter nog tijdig van den indringer meester
te maken.
Bij fouilleering vond men op hem een wapen
en een brief.
In dit merkwaardig schrijven heet het, dat de
schrijver den Japanschen tninister-president
wilde dooden, omdat zoo een oude man als
Saito, in den tegenwoordigen tijd, onmogelijk
met succes de Japansche politiek kan leiden.
Bovendien had Saito den nationalen wil van
het Japansche volk verzwakt.
De indringer werd in het politie-bureau on
der gebracht, doch weigerde zich over zijn be
doelingen uit te laten.
BERLIJN, 9 Januari. (V. D.) De leider der
partij-organisatie, dr. Ley, maakt bekend;
,In den laatsten tijd werden berichten ont
vangen, dat partijgenooten, ook op leidende
plaatsen, zich in woord en geschrift openlijk
bezig houden met de toekomstige hervorming
van het rijk.
De plaatsvervanger van den leider, Rudolf
Hess, heeft mij verzocht, mede te deelen, dat
het iederen partijgenoot voortaan verboden is,
zich in woord of geschrift openlijk bezig te
houden met de kwestie van 'de hervorming van
het rijk.
Overtredingen zullen streng worden ge
straft."
„Uit eerbied voor de beteekenis
der etad
POTSDAM, 9 Januari. (V.D.) Na een bespre
king met den regeeringspresident is de ober-
buergermeister van Potsdam, Rauscher voor
geruimen tijd met verlof gegaan en zal hij aan
het einde van deze verlofperiode aftreden.
Omtrent de aanleiding hiertoe wordt van of
ficieele zijde medegedeeld, dat per 1 Januari
j.l. de gemeentewet van 5 December 1933 in
werking is getreden, die berust op het natio-
naal-socialistische onbeperkte leidersprincipe,
óók voor de leiding van Potsdam. De stad, waar
op den historischen 21sten Maart, in de garni-
zoenkerk, de mannen van het nieuwe Duitsch
land, na de overwinning der nationaal-socia-
listische revolutie, voor de eerste maal plech
tig bijeenkwamen aldus de officieele lezing
is begrijpelijkerwijze voor het nationaal-
socialisme van bizondere beteekenis.
Uit eerbied voor deze beteekenis en in ver
band met den nieuwen wettelijken toestand
heeft de burgemeester Rauscher zijn functie
ter beschikking gesteld, hoewel zijn ambts
periode pas in 1936 afloopt.
De regeering deelt mede, dat zijn aftreden
door haar op loyale wijze zal worden behan
deld. Het is nog niet bekend, wie hem zal op
volgen.
De eisch.
BERLIJN, 9 Januari (D.N.R.) In het Mai-
kowsky-proces heeft het O. M. tegen de 53
communistische beklaagden de volgende straf
fen geëischt; Tegen de 3 hoofdraddraaiers de
maximum-straf van 15 jaren tuchthuis, tegen
verdere beklaagden 12, 11, 8 en 3 jaren tucht
huis. Tegen 7 beklaagden werd elk 10 jaren
gevangenis geëischt. Tegen de overige beklaag
den werden straffen, varieerend tusschen 6
maanden en 9 jaren, geëischt.
TRAUNSTEIN, 9 Januari. (D.N.B.) De pas
toor van Traunstein, Joseph Stelzle, is °P ac'"
vies van de politieke veiligheid in „bescher
mingsarrest" genomen, daar hij „door zijn pre
dikatie op den feestdag van Drie Koningen
groote opwinding ond(er de bevolking heeft
verwekt".
Dood door schuld.
PARIJS, 8 Januari (V.D.) De rechter van
instructie Benon heeft heden na bestudeering
van het technisch rapport van de daartoe aan-
gewezen commissie een beschuldiging van
manslag door nalatigheid en niet in ac i ne
men van de reglementen, ingediend tegen den
chef-ingenieur Falcox, de ingenieurs Drancey
en Frouteau en Georgelin, inspecteur-mécani-
cien, allen van de „Messageries Maritimes",
verder tegen den directeur-generaal te Parijs
en den directeur te St. Nazaire van de Chan-
tiers de la Loire.
Andere aanklachten zullen volgen.
WASHINGTON, 8 Januari. (R.O.) Het aan
tal door president Roosevelt in de maand De
cember ontvangen poststukken heeft alle re
cords gebroken.
In de afgeloopen maand ontving Roosevelt
gemiddeld 17.000 brieven en 14.000 telegram
men per dag. Sedert zijn installatie in Maart
j.l. heeft president Roosevelt in totaal 1.620.000
brieven ontvangen en 220.000 telegrammen.
Ofschoon Roosevelt een heelen staf van se
cretarissen noodig heeft, om deze uitgebreide
correspondentie te verwerken, stelt hij deze
uitgebreide post zeer op prijs, daar hij ze be
schouwt als toenemende belangstelling der be
volking in regeoringszaken.
LEIPZIG, 10 Januari. (R.O.). Marinus
van der Lubbe uit Leiden, die bij vonnis
van den vierden strafsenaat van het rijks
gerecht van 22 December 1933 ter dood
was veroordeeld, is hedenochtend om half
acht op de binnenplaats van het gerechts
gebouw alhier door middel van den val
bijl terechtgesteld.
Rijkspresident von Hindenburg heeft
geen gebruik gemaakt van het recht tot
vcrleenen van gratie.
DIMITROFF'S GOEDE HOEDANIG
HEDEN.
Het te Belgrado verschijnende blad „Politi-
ka" bevat een bericht, dat Dimitroff tijdens den
oorlog 2000 Servische krijgsgevangenen zou
hebben gered. Milan Marie deelt verder nog
enkele bijzonderheden mede over het mensch-
lievend optreden van Dimitroff, die als Bul-
gaarsch afgevaardigde gezorgd heeft dat de
Servische krijgsgevangenen ontheven werden
van hun taak' om in de Buigaarsche mijr.en van
Pernik bovenmenschelijk zwaren arbeid te ver
richten.
Marie, die als groot-industrieel in Joego
slavië een groote bekendheid geniet, wil met
zijn heele vermogen er borg voor blijven, dat
Dimitroff een eerzaam burger is, die niet in
staat is om een misdaad te begaan.
PRAAG, 9 Januari (R.O.). Op den Prager Burg
is heden de eerste plenaire zitting van den
economischen raad der kleine entente door den
minister van buitenlandsche zaken, dr. Benes,
geopend.
In zijn openingsrede verklaarde Benes, dat
de beteekenis der kleine entente daarin be
staat, dat de bij haar aangesloten staten in- de
toekomst meester van hun eigen lot zullen zijn
en niet toelaten zullen, dat de overige staten,
welke grooter en machtiger zijn dan zij, om hen
zullen marchandeeren.
Daar het niet mogelijk is geweest de kleine
entente op politiek gebied te overwinnen, zijn
pogingen gedaan, om haar op economisch ge
bied te treffen.
Als het ons morgen gelukt, aldus Benes, van
de kleine entente een economisch organisme te
maken, dan zullen zij op ons aanvallen, om ons
de verwezenlijking voor de voeten te werpen
van datgene, wat zij zelf voor onmogelijk, zoo
niet voor belachelijk hebben verklaard.
De zitting van den permanenten raad der
kleine entente van X Juni 1933 heeft een con
creet plan van samenwerking opgesteld en onze
huidige vergadering heeft ten doel de inter
nationale openbare meening te toonen, dat
onze pogingen een weg naar de definitieve
vorming van een nieuw internationaal econo
misch organisme in Midden-Europa hebben ge
vonden.
PARIJS, 9 Januari. (R.O.) De „Temps" wijdt
een hoof dar i.kel aan het ontwerp voor een
Balkan-pact en constateert daarin met voldoe
ning, dat het Balkan-blok, verre van een groe
peering te zijn, welke beschouwd zou kunnen
worden als gericht tegen een derde mogend
heid, met name Italië, streeft naar volledige
onafhankelijkheid en is opgevat in een geest
van politieke en economische aamenwerking,
teneinde de volledige souvereiniteit der deel
nemende staten te waarborgen.
Het is aan geen twijfel onderhevig, aldus
voegt het blad, hieraan toe, dat het doel, het
welk bij de ontwerpers van deze overeenkomst
van wederzijdsche hulpverleening van kleine
naties, welke gemeenschappelijke belangen
hebben, heeft voorgezeten, de algeheele bevrij
ding is van iedere voogdij der groote mogend
heden, die maar al te vaak eigen belang na
streven, daarbij speculeerend op de rivaliteiten
der Balkan-landen.
De Balkan-volken hebben het belang begre
pen van regionale verdragen, om hun belan
gen met eigen middelen te verdedigen.
„HALLO, HALLO, GENERAAL
KOETJEPOFF!"
Volgens een mededeeling in de „Kurjer
Warszawaki" is er in Rusland reeds geruimen
tijd een geheime Russische zender werkzaam
op een golflengte van 52 meter, die zich drie
maal per week aankondigt met de volgende
identificatie; „Hallo, hallo, hier Generaal Koet-
jepoff' De uitzendingen dragen een fel anti
communistisch karakter en hebben in Rusland
een geweldige .opschudding teweeg gebracht.
De radiopolitie heeft reeds geruimen tijd
allerlei pogingen in het werk gesteld om dezer,
geheimen zender op te sporen, maar tot nog
toe zonder eenig resultaat. Hel te Charbin ver
schijnende blad „Charbinskoje Wremje" weet
nog te melden dat de sovjet drie nieuwe radio
stations zullen bouwen om dezen anti-eom-
munistische zender zoodanig te sturen dat zij
haar uitzendingen zal moeten sta.'xen.
Drie dooden, ruim vijftien gewonden.
LONDEN, 9 Januari. (R.O.) Een buitenge
woon dichte mist is heden wederom de oorzaak
geweest van verscheidene ernstige verkeers
ongelukken, waarbij drie personen werden ge
dood en meer dan vijftien gewond.
In een dezer gevallen botsten twee autobus
sen tegen elkaar, waarbij zeven personen ver
wondingen opliepen.
Op vele plaatsen in Londen was de mist zoo
dik, dat fakkels moesten worden gebruikt voor
de regeling van het verkeer.
Ook de scheepvaart in het Kanaal werd sterk
belemmerd.
LONDEN, 9 Januari. (V. D.) Heden hing bo
ven Londen weer een dichte mist, waardoor
het verkeer uit de Suburb naar de City ten
zeerste bemoeilijkt werd en vooral het auto-
en tramverkeer ernstige vertraging ondervond.
MADRID, 9 Januari. (R.O.) Tijdens een be
zoek aan Cartagena heeft derpbuster van -
rine, Rocha, verklaard, dat hij voornemens is.
de cortez voor te stellen, een aantal nieuwe on
derzeebooten te doen bouwen voor een geza
menlijk bedrag van 150 millioen pesetas.
Als dit plan wordt goedgekeurd, zullen de
scheepswerven in Cartage™ verscheiden jaren
lang op volle kracht ku"nen werken.
CANBERRA, 8 Januari (R. O.). Een deputa
tie van Australische vrouwen heeft aan den
eersten minister Lyons een petitie overhandigd
om een amendement aan te brengen op de be
staande wet, opdat een Australische vrouw, die
met een vreemdeling trouwt, burgeres van
Australië blijft.
Aan het hoofd der deputatie stond de presi
dente van den Australischen Bond van Kieze
ressen.
Minister Lyons beloofde, dat hij de petitie 111
aandachtige overweging zou nemen.
TOKIO, 9 Januari (V.D.) Tengevolge van
den dikken mist is gisterenavond op het vlieg
veld van Osaka een militair vliegtuig bij de
landing verongelukt. Piloot en waarnemer zijn
om het leven zmkomen.
