DE
INDUSTRIALISATIE VAN
ROTTERDAM.
Wenschelijk niet alleen uit een oogpunt van het Rotter-
damsche, doch ook van het landsbelang.
DINSDAG 30 JANUARI 1934
VOORZIENING IN DE BEHOEFTE
VAN INDUSTRIE TERREINEN
IS URGENT.
Rede ir. L, H. J. Angenot.
DE CORRUPTIE BIJ HET ABBATTOIR
DE ROTTERDAMSCHE ARBEIDS.
MARKT.
BURGERLIJKE STAND
Aangiften van 27 Januari.
EEN BELANGRIJK HULPMIDDEL
VOOR DE SCHEEPVAART.
REEUWIJK.
HAASTRECHT
VLAARDINGEN
S„S„v*n B"rs ,,cz"'
geslaagd
In een vergadering van het departement
Rotterdam van de Maatschappij voor Nijverheid
en Handel, gehouden in de Verein aan de Witte
de Withstraat, heeft gisterenavond ir. L. H. J
Angenot van den dienst der stadsontwikkeling
alhier gesproken over de industrialisatie van
Rotterdam.
De heer Angenot begon met de beteekenis te
schetsen van de vestiging van veredelingsindu
strieën, teneinde het goederenverkeer meer dan
tot dusver te binden. Hij herinnerde aan het be
toog van mr. Lichtenauer, onlangs in dezen
zelfden kring gehouden over nieuwe toekomst
mogelijkheden voor Rotterdam en voegde daar
aan toe dat als hij over industrialisatie spreekt,
hij volstrekt niet de bedoeling heeft de reeds
aanwezige industrie, die in groeft Rotterdam in
1930 nog aan 60.000 arbeiders een bestaan ver
schafte, als quantité négligeable te beschouwen.
De grenzen van de
industrie zijn bereikt.
zware
Er zijn eenige verschijnselen, aldus spr., die er
op wijzen, dat de tijden van de snelste ontwik
keling van het massale havenverkeer voorbij
zijn. Dit havenverkeer hangt ten nauwste samen
met de industrialisatie van de kolengebieden in
het achterland, de grenzen van de zware indu
strie zijn bereikt en dat zijn tevens de grenzen
van een groot deel van het goederenvervoer van
Rotterdam. Een toenemende decentralisatie van
de zware industrie is te voorspellen, en te ver
wachten is, dat de industrialisatie voornamelijk
door ontwikkeling van de productie van kwa
liteitswaren zal plaats vinden. De vernieuwing
van de industrieele productie zal meer geschie
den naar de waarde dan naar het gewicht. De
conclusie, die voor de haven van Rotterdam
hieruit valt te trekken is, dat de snelle ontwik
keling van den omvang van het kolen- en
ertsen transport plaats zal maken voor een tra
ger aanwas of misschien een stilstand zal ver-
toonen op een peil, gemiddeld tusschen de top
jaren 1928'29 en de huidige lage cijfers Spr.
gelooft, dat de tijden rijp zijn om de publieke
belangstelling te vestigen op de industrie in het
havengebied. De vraag van de wenschelijkheid
van industrialisatie dient men te beschouwen
niet alleen uit een oogpunt van het Rotterdam
sche, doch ook van het landsbelang.
En het landsbelang dient weer beschouwd te
worden in verband met een ontwikkeling tot
een evenwichtige huishouding, die zich aanpast
aan onzen bevolkingsaanwas. De bevolking van
Nederland zal in 40 jaren met 40 pet. groeien;
het aantal personen in de productieve leeftijds
groep met 50 pet.
Sluit men de categorieën uit, die slechts be
perkte ontwikkelingsmogelijkheden bezitten
én deze maken zeker een derde van onze te
genwoordige industrieën uit dan moeten de
andere industrieën in 40 jaar meer dan ver
dubbelen. Gelukt dit niet, dan gaat Nederland
een calamiteuze toekomst tegemoet. Daarom is
het noodzakelijk een welvaartspolitiek te voe
ren, gericht op een intensieve industrialisatie.
Een der middelen daartoe is het streven naar
een laag binnenlandsch prijsniveau en daarbij
toch een hoogen levensstandaard te behouden,
ter wille van de binnenlandsche afzetmogelijk
heden.
Na de noodzakelijkheid van industrialisatie
van Nederland te hebben betoogd heeft ir. An
genot de mogelijkheid hiervan besproken.
De mogelijkheid van in
dustrialisatie van ons land
Om onze koloniale markten te behouden gaan
•wij zelf industrieën in de tropen stichten en
spreker ziet het als een noodzakelijkheid, dat
de pogingen, om in Indië een textielindustrie te
vestigen zullen leiden tot een vrijwel geheele
verplaatsing van onze katoenindustrie naar de
tropen.
De opkomst van nieuwe industrielanden
maakt echter de toekomst voor West-Europa
nog niet zorgvol. Er is ook het vraagstuk van
afzet. In dit opzicht geeft de industrialisatie van
overzeesche gebieden hoopvolle perspectieven
Er zal een nauwe belangengemeenschap blij
ven bestaan tusschen de dicht bevolkte oude
industrielanden en de opkomende overzeesche
streken. West-Europa is zulk een enorm afzet
gebied, dat de handhaving van dit afzetgebied
een levensbelang is en blijft voor de jonge lan
den. Of deze belangengemeenschap op grond
van het vrije ruilverkeer tot stand komt, of
door middel van handelspolitieke regelingen
wordt afgedwongen is in dit verband slechts bij
zaak. Voor de welvaart komt het er slechts op
aan, dat de goederenruil plaats heeft.
Om de mogelijkheid van industrialisatie te
beoordeelen is het noodlg vooraf het indu
strieele productieproces te analyseeren. In den
begintijd was de vestiging van een industrie uit
sluitend een technisch en financieel vraagstuk.
Was het bedrijf aan den gang, dan was de ren
tabiliteit uitsluitend bepaald door technische
factoren. Tengevolge van de sterke concurren
tie tusschen de industrieën, die allen de tech
nische volmaaktheid bijna even dicht zijn bena
derd, begon het concurrentievermogen van an
dere dan technische factoren af te hangen, fac
toren, die afhingen van de commercieele be
kwaamheid van den ondernemer.
Het voordeel van een betere vestigingsplaats
geeft in den concurrentiestrijd een constanten
voorsprong op 'n even bekwamen concurren-t. De
mogelijkheid van industrialisatie van Neder
land beschouwt' spreker uitsluitend binnen het
kader van de theorie van de vestigingsfactoren
van de industrieën. Deze wil hij dan echter in
den ruimsten zin opvatten.
De vestigingsplaats van een fabriek moet
zoodanig zijn gelegen, dat voor een bepaald
afzetgebied de productie- en distributiekosten
minimaal worden.
De drie stadia in de industrie
productie.
Spreker heeft vervolgens de voornaamste fac
toren geanalyseerd. De industrieproductie be
staat, zoo zeide hij, uit drie stadia; ten eerste de
concentratie van de materialen of grondstoffen;
ten tweede: de veredeling van de materialen,
dus het eigenlijke technische proces en ten
derde: de industrie van de fabricageproduclen.
De keus van een vestigingsplaats moet dus
aan elk van deze stadia worden getoetst. Men
moet daarbij in de eerste plaats de variante
factoren beschouwen zooals vindplaatsen en
productieplaatsen der materialen en de afzet
gebieden. Laatstgenoemde moeten het gegeven
zijn van een voorafgaande marktanalyse.
De variante factoren zijntransport, in- en
uitvoerrechten en commercieele voordeelen als
transportkosten zijn samengesteld uit verschil
lende componenten.
De veredelingskosten van de materialen worden
hoofdzakelijk bepaald door de arbeidskosten.
De landen met hoogen levensstandaard onder
vinden een zware concurrentie.
De moeilijkheden van financiering zullen
waarschijnlijk de grootste blijken voor de in
dustrialisatie van jonge industrie-landen.
I raag naar kwaliteits-produc
ten in West-Europa.
West-Europa zal, wat de zware industrieën
betreft, alleen voor eigen behoeften kunnen
gaan produceeren. De toekomst van de West-
Europeesche exportindustrieën zal zijn de fa
bricage van kwaliteitsproducten; in plaats van
spoorstaven en profielijzer zai Europa eiectro-
motoren, drukpersen en rekenmachines expor-
teeren. De transportkosten van dergelijke fa
brikaten zijn laag, met betrekking tot hun
waarde. De factor van het transport zal dus op
de keus van een vestigingsplaats geen invloed
uitoefenen. Zwaar daarentegen zijn wel de fac
tor arbeid hooge eischen worden aan de scho
ling van de arbeiders gesteld.
Exportindustrieën kan Europa niet missen,
omdat Europa voor verscheidene grondstoffen
afhankelijk is van overzeesche gebieden, bijv.
voor petroleum, rubber, phosphaten, wol en
katoen, die in ruil voor diensten en industrieele
kwaliteitsproducten worden verkregen.
Ir. Angenol heeft vervolgens zijn conclusie
als volgt geresumeerd
Op grond van de vestigingsfactoren worden
verwacht
le. De jonge industrielanden, zooals Zuid-
Amerika, Japan, China, Indië, Oost- en Zuid-
Oost-Europa zullen zich steeds meer onafhan
kelijk maken van West-Europa en de Vereenig-
de Staten, t. a. v. zware industrieën en van
arbeidsintensieve industrieën.
2e. De toenemende industrialisatie van de we
reld zal de vraag naar kwaliteitsproducten
doen toenemen.
3e. Omdat de oude en hoog ontwikkelde in
dustrielanden voor de fabrikatie van kwaliteits
producten de gunstige voorwaarden bieden, is
nog een belangrijke ontwikkeling van deze in
dustrieën in West-Europa en Noord-Amerika
te verwachten.
4e. Grondstoffen en agrarische producten zul
len de oude industrielanden verkrijgen in ruil
voor handels- en vervoerdiensten en leveranties
van kwaliteitsproducten.
Vervolgens heeft spreker de mogelijkheden
voor de verdere industrialisatie van Nederland
nader beschouwd. De factoren zijn hier van*
heel anderen aard, dan in de omringende lan
den. Ertsen vindt men hier niet, evenmin petro
leum. De gelegenheid tot het stichten van wa
terkrach twerken is zee» beperkt. Steenkolen
zijn pas in den laatsten tijd ontgonnen en dan
nog in den versten uithoek van ons land. De
minerale grondstoffen, welke ons land levert
zijn zand en klei, wat kalksteen en schelpen.
Ons land ligt geografisch
uitstekend.
Ons land heeft echter een voortreffelijke geo
grafische ligging in het hart van West-Europa.
Het heeft gewone en spoor-wegen en een dicht
net van waterwegen, waardoor het massa
transport goedkoop kan geschieden. In som
mige opzichten is Nederland één groot haven
gebied. Daarbij heeft Nederland een spaarzame
en kapitaalkrachtige bevolking eneen ruime
arbeidsmarkt van goed-ontwikkelde werk
krachten. Daarnaast is er een intensief agra
risch bedrijf, dat gedeeltelijk is geïndustriali
seerd of grondstoffen levert voor industrieën.
De speciale factoren voor de industrialisatie
van ons land heeft spreker daarna geanalyseerd
Daartoe deelde hij de industrieën in twee cate
gorieën in n.l., die waarbij de transportkosten
belangrijk zijn en die, waarbij de veredelings
kosten overwegen.
Twee categorieën van in.
dustrieën.
De eerste categorie kan in vier groepen wor
den ingedeeld: autonome-, export-, import- en
im- en export-industrieën.
Voor de eerste twee industrieën is geen groote
uitbreiding te verwachten, behalve van die,
welke op het mijnbedrijf steunen. De zgn. ver-
keers-industrieën hebben evenmin veel toe
komst meer. De importindustrieën bieden ech
ter noch wel degelijk uitbreidingsmogelijkheden
Een toenemend gebruik van fabrikaten uit tro
pische voortbrengselen moet worden verwacht
Een belangrijke uitbreiding van rubber-verwer
kende industrieën is hier te lande mogelijk.
De tweede categorie is, voor wat ons land be
treft, van dezelfde factoren afhankelijk, die ook
voor de geheele industrieele toekomst van West-
Europa. gelden. Door den toekomstigen sta
genden levensstandaard kan worden verwacht,
dat de vraag naar kwaliteitsproducten in het
binnenland zal toenemen en dat in toenemende
mate binnenlandsche industrieën aan die vraag
zullen voldoen. In de toekomst zal rationalisatie
van de distributie een toenemende beteekenis
krijgen, waardoor het contact met het afzetge
bied een groeiend voordeel zal blijken te zijn.
Volgens 't inzicht van spreker zal een export
industrie van kwaliteitswaren vrijwel alleen
kunnen worden gevestigd, indien tevens ecu
binnenlandsche afzet is verzekerd, die een nood
zakelijk complement zal zijn voor den export.
Tot heden is het aandeel van de Nederlandsche
industrie in de voorziening van allerlei werk
tuigen, gereedschappen, apparaten en waren
heel gering, hetgeen in de invoerstatistiek tot
uitdrukking komt, wat spreker met cijfers
nader toelicht.
voor deze industrieën de plaatselijke consumptie
industrieën, de industrieën,steunende op de aan
wezigheid van vrouwelijke arbeidskrachten en
de industrieën, welke zijn aangetrokken door de
voordeelen, welke een groote stad biedt.
Als handelsstad met uitstekende verbindingen
in alle richtingen levert Rotterdam ook com
mercieele voordeelen op, al zijn er de bezwaren
van het hooge loonpeil, de hooge belastingen, de
hooge grondprijzen en de hooge bouwkosten
Tengevolge van het toenemende verkeer zal er,
naar het inzicht van den spreker een nivellee
ring van het loonpeil plaats hebben. De voort
schrijdende mechanisatie maakt de industrie
steeds minder afhankelijk van de loonkosten.
Het havengebied van Rotterdam is niet be
perkt tot de omgeving van Rotterdam. Het zet
zich voort langs de Noord en sluit aan bij
Dordrecht en de Beneden-Merwede. De Delft-
sche industrie kan er evenzeer toe worden ge
rekend. Uitbreiding langs de oude Maas, den
Nieuwen Waterweg en de Schle is mogelijk.
Andere industriegebieden in Nederland zijn
het Noordzeekanaal met zijwateren, het mijn-
gebied, Twente met den Achterhoek, Oostelijk
Noord-Brabant, 't Zuid-Hollandsch-Utrechtsch
kanalengebied, langs den Ouden Rijn, de water
wegen tusschen Amsterdam en Rotterdam, de
Vecht en het Merwedekanaal en voorts zijn er
nog enkele secondaire industrie-gebieden en
-plaatsen.
De eerste twee zijn zeehaven-industriegebie
den en zij leveren twee groote voordeelen op:
transportvoordeelen en de nabijheid van een
ruime arbeidsmarkt. Bijkomstig is nog dit voor
deel, dat Amsterdam en Rotterdam belangrijke
handelssteden zijn, waar het commercieele con
tact gemakkelijker kan plaats hebben. Het ha
vengebied van den Nieuwen Waterweg is bo
vendien nog bijzonder geschikt voor de vesti
ging van chemische en metallurgische indu
strieën. De aanwezigheid van een groote rivier
maakt water voorziening en -loozing gemakke
lijk.
Daarna heeft spreker de ontwikkelingsmoge
lijkheden van de andere industriegebieden in
den breede besproken.
Rotterdam ligt gunstig ten
opzichte van 's lands afzet
gebied.
Terugkomende op Rotterdam, zei ir. Angenot,
dat de ligging van Rotterdam ten opzichte van
het binnenlandsche afzetgebied gunstig is. De
aanleg van de rijkswegen en de overbrugging
van de groote rivieren zullen dit nog verbete-
reh. Daarbij komt, dat Rotterdam steeds meer
in het bevolkingscentrum van Nederland komt
te liggen en dat, na verbetering van de spoor
wegtoestanden te dezer stede, Rotterdam een
van de belangrijkste knooppunten van land-,
spoor- en waterwegen zal worden, hetgeen
onze stad voor de vestiging van industrieën
voor de binnenlandsche consumptie heel aan
trekkelijk 1 maken.
Industrie-terreinen tot groote
complexen vereenigen.
De vraag doet zich voor, hoe deze industria
lisatie kan worden gerealiseerd. De gemak
kelijkste en meest oeconomische aanleg van
industrieterreinen verkrijgt men door ze te
vereenigen tot groote complexen. Dit is zoowel
van belang uit stedebouwkundig oogpunt, als
voor de industrieën zelve.
Spreker betoogde daarbij de wenschelijkheid
dat deze complexen worden ingebracht in voor-
loopige vennootschappen, waarvan de gemeente
en het havengewest aandeelhouders zijn.
De voorziening in de behoefte van industrie
terreinen is urgent. De achterstand is veroor
zaakt door de nauwe gemeente-grenzen van
Rotterdam. Het is te hopen, zoo zei spreker, dat
het hoogere bestuur overtuigd zal worden van
de groote belangen welke hier op het spel staan,
opdat het Rotterdam uit deze impasse zal hel
pen.
De verwezenlijking van industrialisatie is,
aldus spreker, een werk van langen adem en
zij kan slechts het resultaat zijn van jaren
lange activiteit, die consequent wordt volge
houden. Incidenteele bemoeiingen hoe nuttig
ook, zullen niet voldoende zijn. Daarom is
het noodig, dat instanties en instellingen, die
de industrialisatie willen bevorderen, kunnen
steunen op een krachtige openbare meening,
die alleen kan worden gevormd, door de groote
beteekenis ervan in het licht te stellen, zoowel
voor Rotterdam, als voor het geheele lan^
Een Iiulpkeurmeester op vrije voeten;
een andere gearresteerd.
Naar wij vernemen is één van de acht ge
arresteerde hulpkeurmeesters, die in verband
met corruptie die op het abattoir zijn gepleegd,
zekere R. uit het Huis van Bewaring ontslagen.
Een andere hulpkeurmeester, W. de H.. die
om gezondheidsredenen voorloopig op vrije
voeten was gelaten, is gisteren gearresteerd en
naar het Huis van Bewaring overgebracht.
Alle acht hulpkeurmeesters, tegen wie een
vervolging is ingesteld, zijn inmiddels uit den
gemeentedienst ontslagen.
Stand over December vaii bet vorig jaar.
Uit het Maandoverzicht der Gemeentelijke
Arbeidsbeurs blijkt, dat in de Maand Decem
ber 1933 in totaal zijn behandeld 1.7238 aanvra
gen van werkgevers, 8.523 aanbiedingen van
werkzoekenden en dat tot stand kwamen 1.507
plaatsingen, dat is 272 minder.dan gedurende
de vorige maand en 4 minder dan gedurende
dezelfde maand van het vorige jaar.
Aan het einde der verslagmaand stonden nog
ingeschreven 46.367 mannelijke werkzoekenden,
waarvan 45.564 naar eigen opgave werkloos en
803 niet werkloos en 2.726 vrouwelijke werk
zoekenden, waarvan 2.106 naar eigen opgave
werkloos en 620 niet werkloos.
Vergeleken met de vorige maand is het to
taal aantal werkloozen vermeerderd met 646.
Ten slotte geeft het maandoverzicht een kort
overzicht van de bemoeiingen der Arbeidsbeurs
gedurende het jaar 1933, waaruit blijkt, dat in
totaal werden behandeld 24.677 aanvragen van
werkgevers, 108.110 aanbiedingen van werk
zoekenden en dat stond kwamen 21.415 plaat
singen. Over 1932 bedroegen deze aantallen
resp. 22.679, 115.473 en 20.097.
INBRAKEN.
Zondag is er ingebroken in het heerenklee-
dingmagazijn van de W. v. L. S. aan de Hoog
straat. Er zijn enkele costuums, jassen en cou
pons stof ontvreemd.
Tijdens afwezigheid der bewoners heeft men
zich toegang verschaft tot de woning van B.
W. aan het Boschje. Er worden enkele klee-
dingstukken vermist.
S.S. VOLENDAM.
Het s.s. Volendam van de Holland-Amerika
Lijn kwam heden, Dinsdagmorgen, van New-
York te Rotterdam aan met 26 passagiers eerste
klas, 27 passagiers toeristenklas en 46 passa
giers derde klas.
W enschelijkheid
industrie-bank.
van een
Er is, zoo vervolgde spreker, nog een factor,
welke voor alle industrieën van vrijwel gelijke
beteekenis is en dat is de mogelijkheid, om ka
pitaal en crediet te verkrijgen. Van meer dan
één zijde is er meermalen op gewezen, dat de
oorzaak van de moeilijkheden ligt in de niet
bevredigende medewerking van de banken hier
te lande. De voorziening in de kapitaalbehoeften
van de industrie zal in de toekomst steeds meer
door bemiddeling van banken moeten plaats
hebben. Spreker bepleitte in dit verband de ves
tiging van een industriebank, van welke hij de
positie vergeleek, met die van een Investment
Trust.
Rotterdam te eenzijdig ont
wikkeld.
Komende tot de mogelijke ontwikkeling van
de industrie te Rotterdam, besprak hij de nood
zakelijkheid van industrialisatie van het haven
gebied. Rotterdam is nog te eenzijdig ontwik
keld, hetgeen spreker nader aantoonde, waarna
hij de voordeelen van de transportmogelijkhe
den en de ruime arbeidsmarkt in het licht stelde
en op de nadeelen wees, welke er voor een in
dustrie aan verbonden kunnen zijn, als zij zich
in een kleine plaats of stad vestigt (de moei
lijkheid om gespecialiseerde werklieden te krij
gen, de elasticiteit van de arbeidsmarkt enz.)
De aanwezigheid van zeehavens heeft een
vaste kern van industrieën doen ontstaan, zoo
als de zeehavenindustrieën, de hulpbcdrijven
BEVALLENW. A. WillemsKlumpes d. S
E. BooneGouweloos d. J. MaasbachHakman
d. B. H. de Groot—Lubbers d. H. Scheenjes
Klemloog z. M. E. KemperArnold d. J.
van Zon—Pool d. P. den Haanv. d. Ruit z.
H. J. Schakel—Dortmond d. L. J. v. d Wiel
—Veldhoen d. E. Mol—de Jong d, M H.
BorstenSchaap d. J. M. DikkeboomKloos
terman d. A. M. van Vliet—v. d. Pols d. J.
C. v. d. Pasvan Velp z. E. F. MarséFitz-
gibbon z. G. Mangelaars—v. d. Weerd d. M.
VuistingPosthoorn d. G. van VlijmenRog
geveen d. M. S. van Os—Stijlen d. M. J. van
Leeuwen—de Boer d. W. A. Elfrink—Peters z
C. J. EntropStoel z.
OVERLEDENW. de Werdt vr. v. J. Waar-
senburg 69 J. B. T. Dijkman z. 3 d. M.
Fasen vr. v. L. Verduijn 72 j. H. v. Rouwenda!
m. v. E. M. de Haan 72 j. F. J. Haagmans m.
v. J. M. de Vos 40 j. L. de Raadt vr, v. G
Borkus 47 j. J. H. Schiphorst ongeh. m. 61 j.
J. F. Hoefnagels m. v. A. H. C. Janssen 69 j.
S. Knip wedr. v. A. A. Mol 59 J. J. v. d.
Heijden m v. C. A. Gret 61 j. A. C. T. Eau-
meister m. v. G. E. Diellssen 72 j. A. P. Stam
z. 5 m. T, Paauw wede. v. A. Visser 72 j.
J. G. Luijpen ongeh. m. 28 j. P. Ruijbroek
wedr. v. J. R. Westendorp 88 J. J. E. Meiden
kamp ongeh. m. 19 j. N. Wielaard vr. v. P. J.
Vermeer 69 j. A. J. Bera d, 8 m.
Aangiften van 29 Januari.
BEVALLENW. Straus—Dissel, d. M. v.
d. Sluisde Wolf, d. W. R. Trompetter—Ja-
cobson, z. C. Wils—Pieterse, z. S. W. C.
Ammerlaan—Grul, z. en d. P. de Goeij—Ket
ting, d. W. H. van MarlonMolendijk, z.
F. Beckers—Albring, d. T. Wouters—v. d.
Put, z. N. Bracht—v. d. Berg, z. B, C.
Scheepmaker—Wijnen, z. E. J. M. Heesen—
Dingenouts, d. E. Nieuwpoortv. d. Berg d.
A. VerkalkBakkeren, z. J. Landman -
Klingens, z. E. Tiele— de Bruijn, z. E.
I.. HanselraanBraams, d. J. P. Koopman-
Verdam, d. B. Breed veldStierman, z. E.
van GelderenFransman, z. E. M. van Kes-
selJoosten, z. A. P-oske—Snijders, z, A.
H. M. v. d. Berg—Blom, z. M. KraaljeveU!—
Mook, d. E. A. Pijn—Pfaff, d. A. C. Dege-
naar—Tiggelman, d. M. H. v. d. Barselaar—
v. d. Aa d. I. M. v. d. Reijden—Dekker, d.
E. T. C. Hoogwerf—Appel, z. D. C. Vree
Cranendonk, d. B. M. H. Houtman—Janssen,
z- P- C. Schuurman—Vos, z. J, M. de Boer
—Huigen, d. B. RiemeijerHuitema, d. A.
W. de GastBa.as, d. M. C. C. Timmers—
Biermans, d H. J. NieuwkoopPanen, z. N.
D. Boslooper—Roobol, z. A. C. Bezemer—W(jn-
veldt, z. J. Hell—Dunk, z. P. de Hooge—
Schaap, z. J. B. .ten Voorde—Schweig, d.
W. Oosterwijk—van Oijen. d. J. Dekkers-
Schipper, d. M. E. Bovè—Hensepeter, d.
H. M. v. d. VenCooijman, d. H. C. Vermeu
len—Eeftens, z. P. H. Scheülderman—Boller,
z. C. G. M. Kitzv. d. Hof, z. T. Ziekman—
Rotgans, d. C. Schildwacht—Snoek, d. E.
v. d. Velden—de Bruin, d. J. Kokx—van Car-
deren, z. H. E. OverwaterTimmers, z.
M. Hoogendoorn—Verkalk, d. F. C. Post—van
Drielen, 2 d. J. Muntz—Havelaar, d. A. J.
Ruigrok—van Noordt, z.
OVERLEDENW. J. W. Volmer, wedr. v.
M. A. Grashoff, 80 j. K. Ederzeel, wede v. G.
Rijkers, 62 j. C. v. 't Woudt, man v. A. C. v.
Klooster, 42 j. P. C. v. d. Arend, man v. A.
P- P- Been, 70 j. H. Vriens. wedr, v. C. Furté
53 j. P. Kruijt, wede v. W. v. Leeuwen, 79 j.
J. J. v. d. Steen, man v. W. A. Kleij, 51 j.
A. P. Lodestein, vrouw v. J. F. Tromp, 72 j,
W. v. Dalen, wedr. v. M. Hardam, 90 j
J. de Haan, wedr. v. C. Ott, 77 j. M. J. Clau
sen, ongeh. vr. 49 j. G. J. M. de Valk, zoon
9 maanden J. M. B. Van Dommelen, zoon. 7
j. C. G. Wassenberg, man v. W. J. Heessels,
65 j. H. W. C. Hermeen, zoon 2 maanden -
C. A. Meijer, ongeh. vr. 17 j. J. P. W. Batjoe,
vr. v. W. TJalma, 37 j. G. L. M. Slegtenll'U-st.
man v. C. G. Reijgersberg. 46 j. A. M. Keizer,
man v. C. den Brouwer, 62 j. J. v. d. Zande..
dochter, 8 j.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Opgave van de in de week van 19 tot en met
25 Januari 1934 gedeponeerde gevonden voor.
werpen, omtrent welke inlichtingen zijn te be
komen aan het Hoofdbureau van Politie aan
het Haagsche Veer alhier op Dinsdag en Woens
dag van 12 tot 15 uur.
Aan het Hoofdbureau van Politie: sleutels,
portemoimaies, rijw.bel. merken, handschoenen,
bosje figuurzaagjes, handbeschermers, groene
vulpen, eleetrische fietslantaarn, rol gaspennin-
gen, actetasschen, schooltasch, bril met en zon
der étui, Engelsch boek, koperen ons gewicht,
zwarte gummilaars, stukje cocoszeep, stuk
touw, 6 moersleutels, schuifmaat. damesrijg
schoen, foto's in étui, zwarte rozenkrans, schrift
en Fransch leerboek, achterlicht van auto, zw.
lage heerenschoen, bruin lederen geldtasch,
drukknopschei, ketelpak, vulpen en potlood in
étui, Yilveren halsketting en hanger, manchet
knoop, paar zwarte gymnastiekschoenen, blauwe
heerenhoed, stuk kinderspeelgoed, bruin dekzeil
kinderschoentje.
Aan de bureaux: Witte de Withstr.: autoband
met velg; Meermanstraat: heerenrijwiel met
rijw.bel. merk; Groote Paauwensteeg: stalen
kabel ongev. 15 M.; Bergsingel: uitlaatpijp van
auto en zakje kippenvoeder; Galerij: partijtje
lood.
Bij vinders: vulpen, bril en lorgnet, postkan,
toor Coolsingel; rijw. bel.merk in étui, postkan
toor Burgem. Roosstraat; gouden broche met
granaat, W. Mekers, Weste Wagenstr. 68; zllv.
vulpotlood, J. Zweedljk, Korte Dreef 61; paar
gr. kinderhandschoenen, Hei.imeriks, Polanenstr.
33; kinderportem. met inh., E. J. v. Dorp, Pau-
lus Potterstr. 34; beerenportem. met inh., A. v.
Oosterland, Oostma^sstr. 6; insigne „H. R. C. H.
V. H. C.", M. Gouwelaas, Bleiswijkstr. 48; rijw.
bel. merk in étui, Oh. Kappers, Zegwaardstr.
30; gladde gouden ring, H. B. v. Delden, Hud
sonstr. 219; accu in drager, A. v. Harmeien,
Aelbrechtskolk 31a; autoband met velg, A.
Koolsbergen, Snellinckstr. 42c, Schiedam; da
meshandschoen, M. Geuze, Meiendaal 79; bus
benzine en autopomp", F. H. Bontenbal, Kerkdijk
103, IJselmonde; br. portem. met inh., V. Vene-
ma, Brielschelaan 166b; rijw. bel. merk, Pim-
pernelstr. 7; br. portem. met inh., A. J. v. Essen,
Zwederstr. 57; rijw. bel. merk, J. van Weener.,
De La Reiisfr. 98; br. portem. met inh., A. Bos
hoven, Beukelaarstr. 37; aantal winkelbonner.
(Jamin), A. Laarschot, Oleanderstr. 40: gouden
ring met steentje, J. de Kort, Kamperfoeliestr
9: paar bruine glacé handschoenen, C. Baren-
drecht, Riinstr. 476 Schiedam: 3 kop. gewichten,
L- T. Rietveld. 2e Kiefhoekstr. 15; blauw gebr.
kindertaschie, W. Levering, Maximiliaanstr. 11b;
witte en blauwe zakdoek. J. v. Manen. Pomp
straat 43; vulpen, J. Bakker. Mijdrechtstr. 28;
zw. portem. met 19 ct„ G. Brinksma, Carnisse-
singel 243c: portem. inh. beleenbrieties, J. Mus-
lie, Baan 43; zilv. rozenkrans in étui, F. Brou
wer, Berkelschelaan 46; ring met 6 sleutels. W.
Hoogeveen, Rubroekstr. 16: br. portem. met inh.
Chr. Maliepaard, Noordeinde 42b: ring met 4
sleutels, J. v. Breugel, Zoomstr. 13a; br. heeren-
portem. met inh., T. Drebbelman, Plantageweg
78a: vulpen. A. Verbeek, Rochussenstr. 217'j;
bankbiljet. S. Gemen, Josephstr. 129a; rijw. bel.
merk in étui, C. v. Houwelingen, W. Buij'en-
weehstr. 133c; kosteloos riiw. bel. merk, J. Es-
kes, Justus v. Effenstr. 166; rijw. bel. merk, H.
Groendijk, Jasmiinstr. 10; gele regenjas, T de
Jong, Rosestr. 164b; rijw. bel. merk. C. Arends
man, Rosestr. 182b.
R- K. DOOFSTOMMEN-VEREENIGING
ST. PRANCISCUS VAN SALES,
Ter gelegenheid van het feest van St. Fran-
ciscus van Sales was er Zondag 1.1. voor de
R. K. Doofstommenvereeniging een algemeene
H. Communie in de kapel van het St. Francis-
cus Gasthuis, waarna gemeenschappelijk ont
bijt. Na afloop sprak de geestelijk adviseur,
pater Schoenmaeckers O.F.M. een kort woord,
waarin hij de leden opwekte tot navolging van
hun Patroonheilige, die zich in zijn leven zoo'n
groot vriend der doofstommen betoond heeft.
Voorts spoorde hij de leden aan in 1934 vooral
zelf tot nog grooter bloei der vereeniging mede
te werken.
Na een kort huldigingswoord van een der
leden en aanbieding van een cadeau, ter gele
genheid van den verjaardag van den adviseur,
sprak de voorzitter, de heer Kamps de hoop uit,
dat de leden dit jaar alles in het werk zouden
stellen om de R. K. doofstommen, die nog geen
lid van de vereeniging zijn, lid van de vereeni
ging te maken, zoodat geen enkele R, K. doof
stomme meer bij een niet-R. K. vereeniging is
aangesloten.
Tot slot dankte pater Schoenmaeckers bestuur
en leden voor hun medewerking tot het slagen
dezer bijeenkomst en bracht den zusters lof voor
de schitterende wijze waarop zij wederom voor
alles gezorgd hadden.
Nadat de bijna voltallige bijeenkomst op de
gevoelige plaat was vastgelegd, ging men uit
een om des avonds in het vereenigingsgebouw
den dag te besluiten door een gezellig samenzijn
en het bijwonen van een interessant cn komisch
filmprogramma.
Vinding van jhr. ir. M. Rappard.
Bij de Koninklijke Marine spoedig
in toepassing.
De verleden jaar afgetreden directeur van
scheepsbouw bij het Departement van Defen
sie, Jhr. ir. M Rappard, heeft voor de Marine
een twaalftal instrumenten vervaardigd, twee
voor elk der kruisers „Java" en „Sumatra"
en een voor elk der acht nieuwe torpedoboot-
jagers, welke instrumenten ook voor de koop
vaardij van groot belang kunnen zijn.
Indien men in een ruim in het voorschip
lading plaatst, dan zal in het algemeen de
diepgang van het schip vóór toenemen, maar
tegelijkertijd achter afnemen. Bij belading van
een ruim in het achterschip juist omgekeerd,
terwijl lossen van lading op het schip een
tegengestelde werking uitoefent. De instru
menten, die den vorm van een rekenschuif
hebben en ongeveer een meter lang zijn, be
vatten een schaal, welke de diepgangen vóór
aangeeft en een tweede schaal voor de diep
gangen achter, terwijl langs elk dezer schalen
twee schuiven löopen; op het eene stel schui
ven zijn aangegeven de ruimen in het voor
schip, op het ander stel schuiven die van het
achterschip. De indeeling der schuiven is zoo
danig, dat daarop te vinden is de hoeveelheid
water, in tonnen, welke in elk ruim kan
stroomen, indien het ruim volloopt, de invloed
van dit gewicht op den diepgang van het
schip en verder de invloed op den diepgang
als gevolg van bijplaatsen (of lossen) van
eenig gewicht in (of uit) elk ruim. Een wij
zer stelt men op den gevonden diepgang van
vóór- of achterschip.
Daar de zeer omvangrijke berekeningen
voor elk schip in het daarvoor bestemde in
strument zijn verwerkt, bestaat de eenige
handeling, welke de gebruiker heeft uit te
voeren, in het verplaatsen van één schuif en
één wijzer voor het bepalen van den nieuwen
diepgang voor en van één schuif en één wijzer
voor den diepgang achter. Hierdoor is het
groote voordeel verkregen, dat de gebruiker
in oogenblikken van gevaar, wanneer door
aanvaring, aan den grond loopen of welke
andere oorzaak ook, zijn schip lek is gewor
den, binnen enkele seconden en zonder dat
eenige berekening behoeft te worden uitge
voerd, de gevolgen van dit lek worden op de
ligging van het schip kan vaststellen. Maar
tevens, welke tegenmaatregelen moeten wor
den genomen door het laten volloopen van
een ander ruim, door het verplaatsen van
lading of door het overpompen van brandstof
olie, voedingwater, drinkwater enz. naar een
ander ruim het schip weer recht te leggen
en vast te stellen welken nieuwen diepgang
het door een een ander heeft verkregen of
zal verkrijgen.
Niet alleen voor het geval van lek worden
van eenig ruim, maar voor elke verandering
van de wijze van belading, dus voor laden,
lossen, verbruik of aan boord nemen van
brandstof, water, levensmiddelen enz en voor
elke verplaatsing van gewichten aan boord,
kan men binnen weinige oogenblikken, haast
automatisch handelend, den diepgang, dien
het schip zal aannemen, bepalen. Ook voor het
verkrijgen van dien diepgang vóór en achter,
welke voor economische vaart het meest ge-
wenscht is, is dit van niet onder cijfers te
brengen belang.
De constructie der toestellen is zoo uiter
mate eenvoudig, dat de kosten van aanmaak
ze binnen ieders bereik brengen.
HEET GEBAKERD.
Gisterenmorgen ontstond tusschen R. v. d.
B. en I, M. aan de Weth. Venteweg een woor
denwisseling over het gebruik van een schouw
De ruzie liep zoo hoog dat v, d. B. zijn te
genstander een bloedneus stompte. Ter zake
van deze mishandeling heeft M. aangifte bij den
rijksveldwachter gedaan, die proces-verbaai
heeft opgemaakt.
AUTO IN DE SLOOT GEREDEN.
De tuinder A. V. in de Achterwillens reed
met de door hem bestuurde vrachtauto over
den Achterwilienscheweg. Doordat hij de
macht over het stuur verloor, geraakte de auto
in de diepe sloot. Met de kraanwagen van den
heer Huileman is de auto op het droge gehaald.
Persoonlijke ongelukken hadden er niet bij
plaats.
AANGEREDEN.
Zaterdagmiddag liep de heer L. wonende aan
het Jaagpad, op de "Hoogstraat, nabij de ha-
vensluis, waar een tweetal stilstaande auto's
ongeveer de geheele straatbreedte in beslag
nam. L. ging langs een der wagens heen, toen
een andere auto naderde, waardoor L. van de
sluis* werd geslingerd. Hij kreeg een bloedende
wond in het gelaat, terwijl zijn kleeren geheel
onder den modder kwamen.
GEMEENTERAAD-
In. de Maandagavond gehouden vergadering
van den Gemeenteraad heeft de burgemeester
de nieuwjaarsrede uitgesproken, waaraan wij
het volgende ontleenen:
Het jaar, dat achter ons ligt, ging zonder
veel schokkende gebeurtenissen op gemeente
lijk gebied voorbij. Het had in zooverre geen
ongunstig verloop, dat hot aantal werkloozen
doorloopend aanmerkelijk beneden dat van 1932
bleef. De financieele uitkomsten van het dienst
jaar zullen dan 00gunstig bij die van 1932
afsteken, waar dat jaar met een nadeelig saldo
van niet minder dan ruim 240.000 sloot.
Het scheepvaartverkeer nam in vergelijking
met 1932 zoowel in aantal koopvaardijschepen
als in tonneninhoud toe. De tonneninhoud
steeg tot 5,179,650 bruto M3. Bij vergelijking
met het vei keer van Schiedam over de laatste
jaren blijkt echter, dat wij niet meer kunnen
bogen op de derde plaats in de rij der haven
steden. Onze buurvrouw heeft ons van die
plaats verdrongen.
De brandweer toonde zich paraat bij den
brand in de Vereen. Touwfabrieken. Een woord
van hulde wil ik ook van deze plaats spreken
voor het toen gepresteerde.
Helaas werd de gemeente in den zomer ge
teisterd door een aantal gevallen van kinder
verlamming waarvan de gevolgen nog niet ge
heel overzien kunnen worden. Overigens tra
den er geen zorgwekkende ziekten op.
Het bevolkingsaantal steeg tot 28.901, waar
mede waarschijnlijk een geringe opleving in
het bouwbedrijf verband houdt.
Steeds meer dringt de noodzakelijkheid om
in samenwerking de moeilijkheden op te los
sen, tot de gansche burgerij door. Er woidt
hier ontzettend veel gegeven om het leed van
anderen te verzachten. Ik denk ook met dank
baarheid aan de eendrachtige samenwerking,
waarmede de raadsleden de begrooting voor
1934 hielpen vaststellen. Zij het., dat er op
enkele punten van ondergeschikt belang be
grijpelijkerwijze eenig meeningsverschil ont
stond.
Zooveel te meer betreur ik, dat een deel
der vooral voor arbeiders bestem*» -*"V, nog
maar steeds verzuimt haar lezers te door
dringen van de noodzakelijkheid, dat wij al
len althans voorloopig, iets prijs geven van
de de laatste jaren genoten welvaart. Ik acht
het gelukkig, dat de raad in zijn geheel heeft
-U gegeven, de noodzakelijkheid daarvan wel
in te zien.
Dat zal naar mijn overtuiging in het belang
der gemeente blijken te zijn, wanneer de
regeering zich gaat bemoeien met het finan
cieel beleid dezer gemeente, nu op de be
ft g"7^Mng V0°r 1934 niet rninder ruim
.>75.000.- aan crisis-uitgaven ongedekt moest
blijven en dus werd uitgestooten
De Nieuwjaarsrede van den Burgemeester
werd beantwoord door het oudste raadslid, den
heer Jac. Buters (R. K.).
Het verzoek van de commissie voor kinder
werk r !e" subsldie voor 1934 groot 1000
vies Ru u en Van B" en W' «esteld ad-
laire vL - ln«ekoraen stukken was een circu-
G edeputeerde" V°°rfter van bet c°"ege van
wordt oeriU Staten' waarblJ mededeeling
reering om fh1KVan de bereidheid van de Re-
gemeenten, dfenCér feUn |e Verlfnen aan
komsten en uitgaven Zf m fg? haar in"
i j 5 n met eikander in evenwicht
te houden. Op voorstel van B en W werd
besloten voor 1934 een renteloos voorschot te
vragen ter grootte van het uitgestooten bedrag
Besloten werd ot toelating van het nieuwbe°:
noemde Raadslid A. Schil<jer Tot lid d
plaatselijke schoolcommissie benoemd c,"
Bij het voorstel om vergunning te verieenen
voor den bouw van een Geref. Kerk aan den
Schiedamschen Weg was een request Ingeko
men van bewoners aan de Emmastraat, om de
Kerk zoodanig te bouwen, dat zij 10 M. van
af de achterzijde der huizen aan de Emma
straat blijft, waardoor nog 10 M. aan de voor
zijde overblijft.
Na een langdurige discussie komt het voor
stel van B. en W. in stemming om het Kerk
gebouw 3 M. naar voren te brengen. Het wordt
aangenomen met 11 tegen 8 stemmen.
Bij het verzoek tot vermindering van erf
pacht voor den bouw der Geref. Kerk met
i uTJSLde heer ReiJ er °P' dat de prijs toch
slechts 15 cent per M2. bedraagt en het thans
geen tijd is om gunsten te verieenen.
Spr. meent, dat het de bedoeling is, dat al
leen voor grond, die aangevraagd wordt voor
kerkbouw, een verlaging wordt toegestaan van
V, der prijs. De heer De Heer bestrijdt dit
standpunt. De heer van Toor wijst er op, dat
door het verzoek toe te staan, de gemeente
een schadepost heeft van ƒ90 per jaar.
De Burgemeester doet voorlezing van een
raadsbesluit van pi.m. 25 jaar geleden, waarin
ongeveer eenzelfde kwestie aan de orde kwam.
De heer Buis is ook van meening, dat de be
paling, slechts geldt voor nieuw aan te vra
gen grond. De heer Buis wijst er nog op, dat
in de Kerken meermalen politieke redevoe
ringen, lezingen enz. worden gehouden. De
korting met y, van den erfpachtsprijs is alleen
bedoeld voor gebouwen, die bestemd zijn voor
uitoefening van den openbaren eeredienst. De
heer Jonker becritiseert eeniga uitlatingen
van den heer Reij. Volgens hem hebben de
R. K. in Vlaardingen geen klagen; spr. wijst
op de bedragen van het Burgerlijk Armbe
stuur. Volgens spr. mag de Kerkeraad het
zelfde vragen, wat anderen ook bezitten. Wet
houder van Rijn vindt het voorstel-Buis om
de verlaging niet toe te staan, eenigszins klein.
De heer Reij herinnert nog aan de houding
van den heer Jonker c.s. in 1925, toen aan
het ft. K. Kerkbestuur slechts 50 pet inplaats
van 100 pet. der erfpachtsgelden werd terug
gegeven. Tenslotte werd het verzoek om de
erfpachtsprijs met y te verlagen aangenomen
met 13 tegen 6 stemmen. Tenslotte wordt het
voorstel-Buis behandelt! om de gebouwen al
léén voor den openbaren eeredienst te bestem-
men. Gewezen wordt op de practische bezwa
ren er aan verbonden. Het wordt verworpen
met 15 tegen 4 stemmen. Eenige reducties op
landpachten worden verleend.
Bij het voorstel om straten in den Vet-
tenoordschen Polder in werkverschaffing aan
te doen leggen zegt de heer Buis, dat de mi
nister het waarschijnlijk toch niet goed zal
vinden. Het betreft hier slechts 26 menschen,
die er kunnen gaan werken. Spr. wil nu al die
rompslomp voorkomen van aanvragen enz. en
het werk in eigen beheer uitvoeren; de loonen
kunnen dan eveneens wat hooger zijn. Spr. is
er voor, om den aanleg van straten in den
polder zooveel mogelijk te bevorderen. Dit zal
de waarde van den geheelen Polder doen stij
gen. Bij de nieuwe schatting in 1935 zal de grond
dan aanmerkelijk meer waard zijn. De heer
van Toor kan voorloopig zich met het voorstel
van B. en W. vereenigen. De heer Reij be
pleit om bij de tewerkstelling te letten op ca
paciteiten, doch ook rekening te houden met
vaders van groote gezinnen.
Na nog eenige discussie wordt het voorstel
van B. en W. z. h. s. aangenomen.
Het voorstel tot wijziging der verordening
regelende het vaststellen van rooilijnen voor
de verbinding tusschen het oostelijk en weste
lijk stadsdeel wordt aangenomen met 17 tegen
2 stemmen. De huur van de Openbare Lees
zaal voor het pand Bovendayer 2 wordt met
I 100 verminderd. Eenige hamerstukken wor
den z. h. s. aangenomen.
Bij het voorstel inzake het verieenen van
aanvullenden steun aan werkloozen, stelt de
heer van Houwelingen voor hieronder ook te
laten vallen gehuwde met kleine gezinnen en
kostwinners.
Wethouder van Rijn verdedigt de zienswijze
van B. en W. Er is thans ƒ4000 beschikbaar,
die billijk zullen verdeeld worden over de
groote gezinnen en de gezinnen met groote
werklooze kinderen. De tweede uitkeering zal
eveneens ƒ4000 bedragen.
De Burgemeester verwondert zich ten zeer
ste over het voorstel van den heer Van Hou
welineen. De groote gezinnen zijn het zwaarst
getroffen door verlaging der normen, deze
kunnen alleen door het crisis-comite geholpen
worden. Het voorstel van Houwelingen wordt
verworden met 14 tegen 5 stemmen. Voorstel
B. eP Afdt z. h. s. aangenomen.
VISSCHERIJ
Van de beugvisscherij kwamen te IJmuiden
binnen: VL 197, A. van Roon, met 245 netto
besomming aan versche visch; VL 86. s.
met 358 idem; VL 3, D. Poot met 530 idem,
VL 80, C van Oosten met 680 1
De heer F. N. Knirim. 1^erlin,® van de Vlaar-
dingsche Handelsschool, dir. de heer L van
Embden, slaagde voor het diploma Du.tschc
Handelscorrespondentie.
RARE SCHUTTERS
Zaterdagnacht werden op het Vulcaanterrein
alhier aangehouden twee personen, afkomstig
uit Schiedam, die op het terrein met geweer
en lichtbak aan het jagen waren. Procesverbaal
werd opgemaakt, terwijl geweer en lichtbak
in beslag werden genomen.
INBRAAK
Zondagmiddag is ingebroken op het terrein
der voetbal vereeniging „De Hollandiaan" aan
de Galgkade alhier. De sloten van de controle
hokjes werden vernield, terwijl de zich daarin
bevindende attributen van de vereeniging
de Galgkade werden verspreid. Waarschijnlijk
meende men, dat In de hokjes zich de entree
gelden bevonden, welke 's morgens bij een
«espeelden wedstrijd ontvangen waren. De
politie heeft de daders opgespoord, die hu*
stra* """"t zullen ontgaan.
