REGEERING EN K. E. M. A.
he dief in het zwembad.
J
h
WOENSDAG 21 FEBRUARI 1934
L T. B. IN HET BISDOM HA ARLEM
Algemeene vergadering van den
Boerenvakbond.
DE INKRIMPING VAN DEN VEE
STAPEL.
INTERPELLATIE IN DE TWEEDE
KAMER.
De Koning der Belgen herdacht.
Vergadering van Dinsdag
FEDERATIE R. K. VROUWEN-
BONDEN.
LANDDAG TE UTRECHT.
Het probleem der opvoeding.
HET CONFLICT IN HET MAAT-
KLEEDINGBEDRIJF.
DE K. E. M. A.
NACHTARBEID IN BAKKERIJEN.
DERDE ORDE VAN ST. DOxMINICUS.
DE W. A. EN W. O. VAN DE N. S. B.
N.S.B.-BEWERINGEN EN BEWIJZEN
MGR. W. COBBEN.
DR. J. TH. OUDEMANS f*
ADJUDANT VAN Z. K. H. DEN PRINS
DE AANKLACHT TEGEN Ir. MUSSERT
HE
RE VOLUTIONNAIR SENTIMENT
BIJ DE S. D. A. P.
NATIONAAL HERSTEL EN N. S. B.
ANTHONIUS VAN GILS.
Herdenking van zijn honderdsten
sterfdag.
ZILVEREN KLOOSTERFEEST.
CENTR. LABORATORIUM VOLKS
GEZONDHEID EN RIJKSSEROL.
INSTITUUT.
DE NEDERLANDSCHE BANK.
R.K. HANDELSHOOGESCHOOL.
Dekkingspercentage weinig gedaald.
DE ZAAK VAN DE „DE ZEVEN
PROVINCIËN".
DE VERDUISTERING VAN
ZILVERVOSBONT.
GASTVOORSTELLINGEN-
FRANKFORTER OPERA,
GEEN OMZETBELASTING OP
„CRISIS" VLEESCH".
KIND VERDRONKEN.
V
Dinsdag werd te Haarlem de algemeene ver
gadering gehouden van den Boerenvakbond van
den L. T. B. De heer Verkley wierp in zijn
openingswoord een korten terugblik op het
afgeloopen jaar. Spr. constateerde, dat, dank
zij onderscheiden Regeeringsmaatregelen voor
verschillende bedrijven, speciaal de akker
bouwers en de pachters, de bedrijfsuitkomsten
meer bevredigend zijn geweest.
Somber blijft de toekomst echter voor hen,
welke men met den geëigenden naam van
hypotheekboeren betitelt.
Het hypotheek en executie-vraagstuk is wel
het meest ondankbare onderwerp, waarop alle
landbouworganisaties „zich de tanden bot
bijten".
De arbeid kan de te hooge kapitaal-rente
niet opbrengen, en de landsregeering is vol
gens spr. nog niet voldoende overtuigd, dat
juist op dit punt hulp noodig is.
Wanneer wij aldus spr. mogen constateeren,
dat de akkerbouwers, door de getroffen Regee
ringsmaatregelen betere bedrijfsuitkomsten
kregen voor de zuivelbedrijven is er nog wei
nig perspectief.
Spr. besprak vervolgens de beperking van
de aanfok en inkrimping van den veestapel.
De voorgestelde beperking van den aanfok
tot de toegelaten grens van ongeveer de helft
plus één, gaat voor de zuiver weide-bedrij-
ven, welke steeds hun eigen aanfok teelden
en niet op bouwland kunnen worden ingericht,
volgens spr veel te ver.
Onze melkkoeien vormen aldus spr. als het
ware de ruggegraat van het bedrijf en zijn
een groot stuk nationaal vermogen, waarmede
men niet ongestraft proeven kan nemen. Spr.
zou het willen toeroepen aan al de vertegen*-
woordigers in de provinciale organisaties van
de Rundvee-Centrale en ook van de zuster
organisaties: Laten we goed toezien en er voor
trachten te waken, dat niet bewaarheid wor
de, wat de zuivel-consulent, Zwagerman, in
•zijn rapport voor het consumptievraagstuk,
schreef: ,Dat de veehouder tot de conclusie
kome. dat niet de crisis hem zijn bestaans
mogelijkheid heeft ontnomen, maar veel meer
de opgelegde regeling.
Het jaarverslag van den secretaris ir. J. W.
W. Delk bevatte een overzicht van de crisis
maatregelen, welke in het belang van land
bouw en veeteelt in het afgeloopen jaar wer
den genomen.
De periodiek aftredende leden voorzitter A.
J. Verkley en de heeren J. J. v. Schie en Joh.
v. d. Zwaan werden herkozen.
Allereerst werd het teeltplan voor 1934 be
sproken.
Uit de vergadering werd aangedrongen op
een verhooging van den boterprijs, dit zou tot
logisch gevolg hebben verhooging van den
kaasprijs. Als de regeering dit steunt, zal het
buitenland het wel accepteeren.
Na enkele discussies werd besloten een com
missie te benoemen, die dit vraagstuk op korte
termijn zal bestudeeren.
Betreffende de Consumptie-melkregeling
waren 16 voorstellen ingekomen, waarin werd
aangedrongen op verbetering van den prijs en
en de taxe-regeling.
In verband met deze voorstellen verwees het
bestuur naar het rapport van de commissie-
Zwagerman, waaraan het bestuur onvoorwaar
delijk vasthoudt.
Critiek werd uitgeoefend op de controle der
jödsis-Zuivel-Centrale.
- Het monstertrekken geschiedt niet in bijzijn
van belanghebbenden, terwijl wie wil reclamee
ren 5 moet storten.
Na de pauze werd door de afdeeling Ilpen-
dam een motie ingediend om den invoer van
room in de groote steden te beperken. Het be
stuur zegde toe stappen in die richting te zul
len doen.
Bijna den geheelen middag heeft de Kamer
besteed aan de vragen van den heer Schouten,
die de Regeering interpelleerde over haar hou
ding tegenover de N.V. K.E.M A. te Arnhem.
Deze vennootschap tot keuring van electro-
technische materialen, opgericht in 1927 en ge
vestigd te Arnhem, controleert alle technische
apparaten en materialen, om zoo te voorzien in
de belangen van het publiek. De vennootschap
is gedacht als coöperatie van de provinciën en
gemeenten, die electriciteitsbedrijven exploi-
teeren. Die provinciën en gemeenten bene
vens enkele particulieren zijn de aandeelhou
ders. Deze aandeelhouders financieren de ven
nootschap welke dus vooral van overheidsgeld
bestaat en de macht over deze rechtspersoon
berust in handen van de technische leiders, die
georganiseerd zijn in de vereeniging van direc
teuren van electriciteitsbedrijven.
Deze bedrijven zijn gaan groeien en daarmee
ook de vennootschap. Zij heeft ook aan de Re
geering om subsidie gevraagd en tevens ver
zocht, dat de Staat aandeelhouder in 'de ven
nootschap zou worden.
De Regeering heeft bevestigend geantwoord
op voorwaarde, dat lo. het bedrijf van de K.E.
M.A. te Delft zou worden gevestigd; 2o. dat de
Regeering den noodigen invloed zou hebben op
organisatie en beheer van de K.E.M.A.
En als wij weigeren? heeft de K.E.M.A. ge
vraagd.
Dan zullen wij zelf te Delft een monopolis
tische instelling stichten en zorgen, dat de
Arnbemsche vennootschap via de electriciteits-
centrales haar onkosten niet meer betaald
krijgt uit de kassen van provinciën en gemeen
ten. luidde het antwoord der Regeering.
Over deze onderhandelingen veel minder
over de zaak zelf heeft de leider der anti
revolutionaire fractie heden geinterpelleerd.
Terecht wees mr. Goseling er trouwens op, dat
de zaak zelf eerst aan de orde kan komeii,
wanneer de Regeering bij de Kamer om geld
komt, hetzij om aandeelhoudster in de vennoot
schap te worden, hetzij om zelf te gaan doen
te Delft, wat de K.E.M.A. te Arnhem doet.
De kern der quaestie is nu, of de Regeering
het recht had aldus op te treden tegen de K.E.
M.A. Of zij, door het aanwenden van net
Staatsgezag tegen de autonome lagere licha
men, de K.E.M.A. mag berooven van de mid
delen, welke deze tot dusver uit de publieke
kassen van provinciën en gemeenten genoot.
In een brief aan den Voorzitter van de Ka
mer hebben de Ministers van Waterstaat en
Onderwijs over het hoofd van de Kamer heen,
den strijd met de K.E.M.A. voortgezet. Dit
epistel, naar den aggressieven stijl te oordee-
len. afkomstig van Minister Marchant, wijst er
op, dat de Regeering op economische en tech
nische gronden, in het belang van het onder
wijs en ook in 't algemeen belang alsmede om
financieele redenen, de controle moet opeischen
over een instituut als de K.E.M.A.
Ook als men bezwaar heeft tegen deze wijze
van polemiseeren, kan men moeilijk ontkomen
aan. de kracht der argumenten, welke hier in
't veld worden gebracht Of al deze argumen
ten even sterk zijn en er misschien geen ande
re weg is te vinden, daarover liep van mid
dag het debat, waarbijMinister Marchant
wederom het strijdvaardigst was, zóó strijd
vaardig, dat hij zelfs in botsing kwam met den
zachtmoedigen Jhr. Rutgers van Rozenburg,
dien hij tot interrupties bracht. Deze Minister
is een geroutineerde advocaat; hij heeft lak
aan stijl, is onvermoeid in het verdedigen van
zijn stellingen en doet het op een wijze, die
de Kamer zoo nu en dan in luiden lach doet
uitbarsten, al beteekent dit niet, dat Z. Exc.
daarom alle leden ook overtuigt De opinies
in de verschillende fracties bleken uiteen te
loopen. Zoo stonden de soc.-dem. heeren van
Braambeek en van der Waerden tegenover el
kaar. En terwijl mr. Kortenhorst het heelemaal
niet erg vond, dat de K.E.M.A., die zelf de
particuliere industrie verdrong nu ook op haar
beurt onder het staatsjuk door moet, tjleek ir.
Bongaerts moeilijkheden te hebben, welke de
Minister van Onderwijs gedeeltelijk trachtte
weg te praten, maar waarop toch ook Minister
Kalff, die overigens maar weinig zei, een ant
woord poogde te geven. Uit dit antwoord ver
melden wij o.a. dat de Minister den Electrici-
teitsraad wil omzetten. Wij waren echter o.a.
niet geheel bevredigd door de wijze, waarop
geantwoord werd op ir. Bongaerts' bezwaar
tegen de voorstelling alsof alle electrisch intel
lect nu uitsluitend te Delft moest worden saam
getrokken. En ook ging Minister Marchant wel
wat ver in de voorstelling alsof de provinciën
en gemeenten zóó gemakkelijk geld loslaten.
Wij mogen overigens voor de gedachtenwisse-
Hng belangstellende deskundigen wel verwij
zen naar het verslag. De onderhandelingen tus-
schen de K.E.M.A. en de Regeering gaan door,
maar de eerste zal zeker wel bemerkt hebben,
dat de Regeering in deze aangelegenheid een
zeer vasten koers volgt.
Bij het begin van de vergadering, terwijl alle
aanwezige leden zich van hun zetels verhieven
en de Premier met zijn collega's van Onderwijs
en Waterstaat achter de Regeeringstafel hadden
plaats genomen, is het tragisch overlijden her
dacht van Z. M. den Koning der Belgen, zoo
als de titel van den souverein in ons buurland
officieel luidt.
De dood kent geen onderscheid tusschen sou
verein en burger. Na den overleden Koning
werd de ontslapen directeur van den stenogra-
fischen dienst, den heer J. M. F. L. Steger, her
dacht. Bijna veertig jaar was hij verbonden aan
de Kamer.
Gisterenmiddag vond een conferentie plaats
tusschen de werkgevers- en werknemersbonden
in het maatkleedingbedrijf, den tak van bedrijf,
waar thans uitsluiting en staking is. De onder
handelingen werden heden voortgezet.
Een verklaring van den kleermakers-
patroonsbond.
Rundvee beperking
De heer Sjerps noemt de ingrijpende beper-
king zeer zwaar en moeilijk te accepteeren
voor Noord- en Zuid-Holland. Hij stelt voor
een verzoek aan de Crisis-Zuivel-Centrale te
richten om hierin verandering te brengen.
De voorzitter noemde de beperking van den
aanfok en de inkrimping van den veestapel
zeer moeilijk en de stappen bij de Ned. Rund
vee-centrale te doen, zullen weinig uitrichten
Spr. zou den heer Sjerp willen steunen, doch
verwacht weinig succes.
De afdeeling 't Kalf noemt den maatregel on
rechtvaardig.
De heer Sjerp deelde mee, dat de inkrimping
minimaal 10 pet. en mr-dmaal 43% pet. zal be
dragen. Spr. achtte het een harden plicht van
den bond om hieromtrent stappen bij de rund
vee-centrale zoo noodig bij den minister te
doen. De afdeeling Zoeterwoude stemde er mee
in om ook Zuid-Holland hierbij te betrekken
De afd. 't Kalf merkte op, dat Friesland 60.000
kalveren mag hebben en N.-Holland 30.000
Voorgesteld werd een commissie te benoemen
om deze zaak te onderzoeken.
De afdeeling Blokker ondersteunde het voor
stel. Niet alles moet echter gebaseerd worden op
de inventarisatie-cijfers, maar er dient ook re
kening te worden gehouden met het bedrijf.
De voorzitter is het er mee eens, dat de zaak in
grijpend is, maar om alles nu al voor te stellen
als een groot nadeel voor Noord- en Zuid-Hol
land en een voordeel voor Friesland, daarmee
is spr het niet eens.
De heer Verhoeven, veeteeltconsulent voor
Zuid-Holland is er van overtuigd, dat de rege
ling wel rechtvaardig geschied is. Om een re
geling te treffen voor Zuid-Holland, die ieder
een bevredigt, is heel moeilijk. Met de Rund-
vee-centrale valt wel te praten maar men moet
dan met bewijzen komen.
De voorz. merkte nog op, dat er niet te veel
op de zaak vooruit moet worden geloopen, maar
men moet op de vertrouwensmannen rekenen.
De heer Neeb, landbouwconsulent, wees er op
dat de beperking pas over een half jaar ingaat.
Van regeeringswege wordt een enquête gehou
den in hoeverre deze zaak nog nadere belich
ting behoeft.
Met eenige voorstellen inzake de varkens
houderij, verklaarde het bestuur zich te kunnen
vereenigen.
Verschillende voorstellen om de garantie van
1933 op hetzelfde peil te handhaven voor 1934
hadden de instemming van het bestuur. Ook aan
spoedige verdeeling van de garantiebewijzen
zal door het bestuur worden meegewerkt.
Na een opwekkend woord van rector Kok
werd de vergadering gesloten.
Besprekingen over de Regeerings-
eischen.
In de gisteren gehouden aandeelhoudersver
gadering der K. E. M. A. te Arnhem zijn de
eischen door de Regeering gesteld voor ver
leening van Rijkssubsidie aan de N.V. en het
toetreden der Regeering als aandeelhoudster
besproken.
Tot een definitieve beslissing inzake het al of
niet voortzetten der werken op de Brink te
Arnhem kwam 't niet. Er zal getracht worden
een commissie te formeeren, die over een en
to der zal adresseeren.
Aan verschillende Commissarissen der Ko
ningin zal verzocht worden deel van deze
Commissie uit te maken.
Naar aanleiding van een verspreid bericht
over een incident, dat tijdens de laatste bemid
delingspoging van den Rijksbemiddelaar heeft
plaats gehad, deelt het hoofdbestuur van den
bond van kleedermakerspatroons ons mede, dat
dit bericht een verkeerden indruk van het ge
beurde moet wekken.
Nadat de voorzitter van den werkgevers-
bond het arbitragevoorstel van den Rijksbemid
delaar had afgewezen en de werknemers ver
klaard hadden het voorstel van een tot 10 pCt
verminderde loonsverlaging evenmin te kunnen
aanvaarden, kwam de voorzitter van den werk-
geversbond met een nieuw voorstel, dat een
bespreking op nieuwen grondslag inhield. De
werkgevers meenden daarbij arbitrage te kun
nen uitschakelen, omdat het voorstel zoo veel
eenvoudiger was dan dat van den Rijksbemid
delaar, waarbij met allerlei ingewikkelde be-
drijfsverhoudingen rekening moest worden ge
houden.
Dat de Rijksbemiddelaar in dit voorstel een
passeering van zijn persoon zag, spijt het
hoofdbestuur zeer doch het meent, dat de door
hem aangenomen houding uitsluitend aan een
misverstand moet zijn te wijten geweest Ver
der kan nog worden medegedeeld, dat de onder
handelingen, gisteren begonnen, heden worden
voortgezet.
De Minister van Sociale Zaken heeft aan den
voorzitter der Tweede Kamer een brief ge
schreven, waarin hij meedeelt, dat wordt inge
trokken het wetsontwerp, houdende voorbe
houd der bevoegdheid tot toetreding tot het
ontwerp-verdrag van Genève betreffende
nachtarbeid in bakkerijen, aangeboden bij
Koninklijke boodschap van 3 September 1926.
In grooten getale hebben de directeuren en
bestuursleden der Derde-Orde-afdeelingen in
Nederland deelgenomen aan de Studiedagen,
welke gehouden zijn in het St. Dominicus Col
lege te Neer-bosch en in het gebouw van de
St. Joseph-Gezellen-vereeniging tp Rotterdam.
Het geestelijk herstel der Derde Orde als uit
gangspunt nemend van zijn actie, had de pro
motor provincialis, pater Ceslaus Piels, te Nij
megen, het nuttig en noodig geoordeeld, dat op
de eerste plaats de ambtsbekleeders in de afdee-
lingen goed op de hoogte gebracht worden van
hun bestuurstaak.
Pater dr. Schweigman, professor in het kerke
lijk recht in het „Albertinum" te Nijmegen,
werd bereid gevonden dit onderwerp in te
leiden. Hij behandelde zijn stof alleen van
rechtskundige, niet van ascetisch-moreele zijde.
De ambtsbevoegdheden van de verschillende
bestuursleden zijn uitvloeisel van de wetsbepa
lingen die omtrent de Derde Orde zijn uitge
vaardigd. De Derde-Orde-regel is echter zeer
algemeen gehouden en daalt slechts zelden in
onderdeelen af. Tot aanvulling is vaak analo
gische toepassing van de Constituties der Eerste
Orde noodig. Vervolgens ging spreker de ver
schillende bestuursfuncties na en lichtte die
volgens bovengenoemde beginselen duidelijk
toe.
Na de inleiding hadden verschilloMtp bespre
kingen plaats en werden vele vragv» beant
woord.
Het waren inderdaad zeer belangrijke sti*«e-
dagen, welke werkelijk het enthousiasme wek
ten van de aanwezigen.
Als eerste proef zijn deze studiedagen van
de Dominicaansche Derde Orde schitterend ge
slaagd.
Particuliere legermacht der nationaal-
Socialislen?
Het Eerste Kamerlid H. Polair vestigt de aan
dacht van den Minister van Justitie op het
weekblad „Oorlog of Vrede" van 17 Februari
1934 waarin is afgedrukt een uittreksel uit de
voorschriften, die de algemeen leider der N. S.
B. heeft uitgevaardigd betreffende de Weer-Af-
deelingen en Weer-Opleidingen dier beweging.
Hij vraagt of de minister niet van meening is,
dat de N. S. B. bezig is een particuliere leger
macht te organiseeren, van gelijken aard als de
S. A. in Duitschland en met gelijke oogmerken,
zooals trouwens in „De Daad," een van de plaat
selijke N. S. B.-bladen, dezer dagen openlijk
werd erkend. Indien de minister van oordeel
dat de N. S. B. inderdaad doende is een parti
culiere legermacht te organiseeren, acht Z. E. dit
alsdan oirbaar, wettig geoorloofd en bevorder
lijk voor orde en rust? Zoo ja, wil Z- E. dan me-
dedeelen op welke gronden hij deze meening is
toegedaan? Zoo neen, wil Z. E. dan mededeexen,
of hij maatregelen zal nemen, en zoo ja,-welke,
om een einde te maken aan de particuliere mi'i
taire organisatie van den heer ir. A. A. Mussert?
Aanklacht tegen den heer Roelofsen.
De burgemeester van Oss heeft namens het
college van B. en ".V. dier gemeente, bij de
justitie een aanklacht ingediend wegens belee-
diging van het gemeentebestuur, tegen A. Roe
lofsen te Rotterdam. Genoemde heer Roelofsen
heeft in een openbare vergadering van de
slagerscorporatie-in-oprichting van de N.S.B. in
het gebouw „Lybelle" te Rotterdam op Dins
dagavond 13 Februari jj„ volgens het verslag
dier vergaderir, in het ochtendblad van de
Nieuwe Rotterdamsche Courant" van Woens
dag 14 Februari 1934, onder meer betoogd, dat
het gemeentebestuur van Oss een keurmeester
heeft weggewerkt, omdat deze keurmeester
zich niet door den heer Zwanenberg wilde laten
omkoopen, om in strijd met zijn plicht te han
delen.
De heer Roelofsen zal dus nu met bewijzen
moeten komen.
Naar thans is komen vast te staan zal Z. H.
Exc. Mgr. W. Cobben, de nieuw-benoemde mis
siebisschop van Finland, zijn eerste officieele
bezoek brengen aan zijn geboortestad op
Paasch-Maandag a.s., terwijl Z. H. Exc. Dins
dag daaropvolgend een plechtige pontificale
Hoogmis zal celebreeren in de parochiekerk
van den H. Petrus te Sittard.
Gisteren is te Putte op 71-j. leeftijd overleden
dr. Johannes Theodorus Oudemans, president
der Nederlandsche entomologische vereeniging
De teraardbestelling zal plaats hebben Zaterdag
1 uur op de begraafplaats te Putte.
Bij Koninklijk besluit van 17 Februari is, met
ingang van 15 Maart 1934, de luitenant ter zee
der 1ste klasse J. W. Termij telen, eervol ont
heven van zijn betrekking als adjudant van
Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der
Nederlanden, Hertog van Mecklenburg, en als
zoodanig benoemd de luitenant ter zee der 1ste
klasse J. Callenfels.
Naar wij vernemen, heeft de raadsman van
ir. Mussert mr. A. J. van Vessem te Utrecht een
bezwaarschrift ingediend tegen de naar aan
leiding van de klacht van het Tweede Kamer
lid Duymaer van Twist uitgebrachte dagvaar
ding. Tengevolge hiervan zal de zaak op .27
Februari a.s. niet ter terechtzitting van de
•rechtbank te Utrecht behandeld worden.
Zaterdag hield de Federatie van R. K. Vrou
wenbonden in Nederland te Utrecht een land
dag in het gebouw voor Kunsten en Weten
schappen. Er waren ongeveer 70 deelneemsters
ter vergadering aanwezig.
Besproken wex'den de conclusies die op het
congres te Rome zullen worden behandeld: het
onderwerp van het Romeinsche congres is de
opvoeding der jeugd aan de hand der Pause
lijke Encycliek over opvoeding. Men wilde op
dezen Landdag de verschillende conclusies be
spreken, opdat de afgevaardigden naar het
Congres de opinie der Nederlandsche Federatie
te Rome zullen kennen en om die zoo noodig
te kunnen weergeven.
Als eerste spreker kwam aan het woord Mgr.
Hoogveld, die in een zeer klaar betoog uit
eenzette welke dwalingen er in den loop der
tijden gemaakt zijn op het gebied der opvoe
ding en welke dwalingen vooral in dezen tijd
veel verwarring veroorzaken. Alle menschen
zijn het er wel over eens, dat het doel van de
opvoeding is, dat van het kind een goed
mensch moet worden gemaakt, maar niet allen
verstaan hetzelfde onder het begrip ,,een goed
mensch". Spreker wees op een drievoudig
dualisme in het menschelijk bestaan: de mensch
is -individualist en deelgenoot van een gemeen
schap; de mensch kan zich te veel laten leiden
óf door het verstand óf door het gemoed, bo
vendien weerstreven elkaar vaak de verlan
gens van het lichaam en die der ziel. De zaken
loopen verkeerd wanneer men er niet in
slaagt te handelen volgens de juiste rangorde
der waarden en het lichaam zou gaan stellen
boven de ziel, 't verstand zou laten beheer-
schen door het gemoed ofwel indien men den
mensch eenzijdig zou gaan vormen ofwel tot
uitsluitend individualist ofwel uitsluitend als
gemeenschapsmensch met voorbijzien van indi-
vidueele rechten en plichten.
Alle ketterijen in de opvoeding kunnen
worden teruggebracht tot een verstoring in
het evenwicht naar een van deze zes kanten.
Het verheugt spr. dat er op het komend
congres nu eens door katholieken internatio
naal gesproken worden zal over de problemen
der opvoeding. Spr. wees erop hóe wij als ka
tholieken pal moeten staan waar het onze be
ginselen betreft, maar legde er tevens den na
druk op, dat wij daarom niet afwijzend behoe
ven te staan tegenover de technische hulpmid
delen, die de z.g. „nieuwe opvoeding" toepast,
maar dat wij er ruim en zoo goed mogelijk
gebruik van moeten maken.
In den namiddag heeft mej. dr. A. Kuyer
enkele gedachten ontwikkeld over de nieuwe
opvoeding, meer speciaal over het Dalton
onderwijs, dat h.i. in zijn strengsten vorm geen
voordeelen biedt voor katholieke scholen. In
het tweede gedeelte harer causerie behanden-
de spr. het vraagstuk hoe het onderwijs voor
meisjes in overeenstemming gebracht kan
worden met de specifieke vrouwelijke menta
liteit der leerlinge. Als haar opinie gaf zij te
kennen, dat men in deze richting ook kan wer
ken op de bestaande scholen, daar de bezuini
ging wel in onafzienbaren tijd een apart eind
examen en een heel eigen programma tot de
onmogelijkheden zal doen behooren.
De school kan hier veel bereiken, wanneer
de leeraren het onderwijs aan meisjes op vrou
welijke manier geven en wanneer er met de
keuze der boeken rekening worde gehouden
inet de mentaliteit der vrouwelijke leerlinge.
l>e moeder kan in de vacantie veel bereiken,
wanneer zij haar meisje op bepaalde tijden van
den dag, b.v. den morgen laat helpen in het
huishouden, zoodat het tekort aan huishoude
lijke kennis, wat de schoolstudie meebrengt, in
de lange vacanties wordt aangevuld.
Er bleek groote belangstelling èn voor het
gesprokene door de beide inleiders èn voor de
geboekstaafde resolutie's voor het congres, want
er werden vele vragen gedaan en een interes
sante discussie volgde op de inleidingen. Het
bleek wel, dat het Bestuur der Federatie met
het organiseeren van dezen Landdag een
vruchtbaar werk verricht had.
De voorzitster uitte zich in haar slotwoord
dan ook in dezen geest en sprak den wensch
uit, dat op een volgenden Landdag het getal
der deelneemsters nog moge verdubbeld zijn.
Dr. Polak krabbelt terug.
De roode burgeroorlog heeft het spreekt
van zelf de bewondering van onze sociaal
democratische pers, die aldus van haar on
kreukbare trouw aan de „eenzijdige ontwape
ning" plotseling is overgezwaaid naar de er
kenning van het goed recht der „eenzijdige
bewapening".
Sterk viel ten dezen op de uitspraak van
een overgens bezadigd man als het eerste-ka-
merlid dr. H. Polak, die, sprekend voor den
bond van diamantbewerkers, zeide: „tot nu toe
is hier de strijd tusschen nationaal-soeialisme
en de arbeidersbeweging een strijd op papier
geweest; mocht hij ook hier een anderen vorm
aannemen, dan zal de arbeidersbond hem voe
ren niet volgens Duitsch, maar volgens Oosten-
rijksch voorbeeld. Onze vakvereenigingen zijn
daarvoor sterk genoeg."
Len krasser staaltje van revolutionnair sen
timent kregen we sinds lang niet onder de
oogen. Ook hier weer blijkt het bloed te krui
pen waar het niet gaan kan.
Intusschen schijnt de roode senator het blijk
baar zelf niet zoo kras bedoeld te hebben; al
thans aan 'net Alg. Hbl. zond- hij het volgende
ter toelichting van zijn manhafte uitlating:
„Toen in de op mijn toespraak gevolgde dis
cussie gevraagd werd wat ik precies bedoelde
met mijn opmerking, dat als de arbeidersbewe
ging naar het leven werd gestaan niet het
voorbeeld van Duitschland doch van Oosten
rijk zou worden gevolgd, antwoordde ik, dat
ik geenszins bedoelde wapening tot eventiieele
verdediging, wijl in ons land, anders dan in
Oostenrijk, de regeering niet het parlement
ter zijde heeft geschoven, en voorts, nog on
langs in de Eerste Kamer, bij monde van den
minister-president, tegen fascisme en natio
naal-soeialisme stelling had genomen, zoodat
het niet te verwachten valt, dat wij hier in
een positie zouden geraken als die, welke ge
leid heeft tot de betreurenswaardige gebeurte-
tenissen van de jongste dagen in Oostenrijk. De
bedoeling van mijn woorden was, dat wij, aan
genomen dat het fascisme hier te lande een
werkelijke macht zou worden (hetgeen ik zeer
betwijfel), die met de arbeidersbeweging zou
willen omspringen op de wijze als in Duitsch
land is geschied, alsdan niet deze zonder ver
zet zouden laten vernietigen.
„Ik geloof niet, dat er iets onbehoorlijks in
is gelegen, te kennen te geven, dat men niet
van zins is door barbaren te laten vernielen,
wat met veel zorg en moeite en offers in den
loop van vele jaren werd opgebouwd, zonder
het uiterste te beproeven om dit te verhin
deren.
,,Zoo lang wij regeeringen hebben, die het
r
Een rede van generaal Snijders.
Het feit, dat de eenige candidaat door de
groep „Nationaal Herstel" verleden jaar in de
L'weede Kamer gebracht„fascistisch" georiën
teerd bleek, vond onder de medestanders dezer -
groep geen onverdeelde instémming. Over de
maidenspeech van mr. Westerman brak b.v.
prof. Exgeman al aanstonds den staf, hem ver
wijtend dat hij van de „nationaal herstel"-bc-
weging niets begreep.
Later kwam generaal Swart op zijn beurt
het „fascisme" beslist afwijzen.
Nu weer trekt een rede van generaal Snij
ders de aandacht, die zich niet minder positief
keerde tegen de Mussèrt-beweging.
Wij ontleenen er het volgende aan:
„Zal ooit van samenwerking van ons Ver-
bond met de N.S.B. sprake kunnen ziin ik
spreek thans uitsluitend mijn eigen persoon
lijke meenmg uit dan zal de Nationaal-So-
cialxstische Beweging al wat in haar wr^zen,
leer en vormen on-Nederlandsch en fascistisch
is, moeten afleggen.
„Dan zal, waar de N.S.B. het Marxisme en
den klassenstnjet verwerpt, moeten Vaststaan,
dat haar „socialisme geen staatssocialisme be
doelt te zijn, doch beteekent een eerlijk en
standvastig streven, opgekomen uit het Volk,
naar socialen vrede en opbouw, naar eendrach
tige en rechtvaardige samenwerking tusschen
kapitaal en arbeid, tusschen materieeie kracht
en intellect.
„Dan zal, waar de N.S.B, trouw aan Oranje
belijdt, geen twijfel mogen overblijven, dat aan
de staatsrechtelijke positie en de grondwettige
rechten van „den K xing" niet in het geringste
zal worden getornd, doch veeleer tot herstel
van het eigen recht der Overheid en verster
king van de Uitvoerende Macht uitbreiding van
's Konings rechten en bevoegdheden ernstig
zal moeten worden overwogen.
„Dan zal met de uitheemsche vormen en ma
nieren der N.S.B. moeten worden gebroken,
elk machtsvertoon in militairèn vorm, zij het
ongewapend in een geordehden staat van
mnri!CUliu^® ziJde misplaatst achterwege
iriu „Jvenl dan zal het verdringen onzer
ren niïïfw6 driekl®u* door vreemde kleu-
moeten zijn en de vergoding
van den Leider tot menschelijker en maat-
scnappelijker omgangsvormen dienen te wor
den teruggebracht:
„Dan zal, eindelijk, vóór én boven alles uit
gesloten behooren te zijn, dat alle," in ons'volk
evende ïntelleetueele en stoffelijke, geester
i e cn zedelijke krachten in hunne werking
en in de vruchten, welke zij baren, dat al ons
denken, zeggen en doen van boven af gelijk-
geschakeld zal worden met hetgeen aan het
brein, aan geest en hart van den Leider en
recht van bestaan der arbeidersbeweging er- diens naaste medewerkers ontspruit; dan zul-
kennen en haar, zoo lang deze zich voegt len vrijheid van overtuiging en van meenings-
naar de wetten des lands, beschermen, zoo j mting, verdraagzaamheid en een vrij, zelfstan-
lang zal zij niet denken aan maatregelen van d'S Persoonlijk leven, kostbare waarden, voor
zelfverdediging. Maar als zwart of bruin of v,'° bezit ons kloek voorgeslacht geleden en
gestreden en steeds pal gestaan heeft, voor
eeuwig het onvervreemdbaar goed van het Ne
derlandsche Volk moeten blijven. Dan zal "een
gedachte aan staatsalmacht in ons nationaal
leven mogen doordringen.
Ik ben er zeker van, dat de Leider van de
N.S.B. elke samenwerking op dien voet on
voorwaardelijk zou afwijzen. Welaan het zij
zoo! Dan. zal het Verbond voor Nationaal Her
stel zijn eigen weg gaan."
Op 10 Juni 1934 zal het 100 jaar geleden zijn,
dat de Tilburgenaar Primus Anthonius van Gils
als president van het door hem gestichte Groot-
Seminarie van het toenmalig Vicariaat van Der*
Bosch, in den Heer is overleden.
Er is een comité gevormd om alsdan de groote
verdiensten van dezen voortreffelijken geleerde
en voorbeeldigen priester in eere en dankbaar
heid te gedenken.
Als secretaris van dit Comité treedt op mgr.
prof. dr. Th. Goossens. Omtrent de voorgenomen
plechtigheden zullen te gelegener tijd nadere
mededeelingen worden verstrekt.
Op 28 Februari hoopt de eerw. Zuster Maria
Basalissa (in de wereld- mej. A. Lamb) den dag
te herdenken waarop zij 25 jaar geleden haar
intrede deed bij de Congregatie van de Zus
ters van Liefde (Tilburg).
Op het oogenblik is zuster Maria Basalissa
werkzaam te Beek bij Nijmegen.
Bij Kon. besl. is met ingang van 1 Maart 1934,
wegens verandering in de inrichting van net
dienstvak, waarbij zij werkzaam zijn, eervol ont-
ig verleend aan prof. dr. H. Aldershoff
als directeur van het Rijks-Serologisch Instituut
en aan d r. P. A. M e e r b u r g als directeur van
het Centraal Laboratorium voor de volksgezond
heid, tevens chef van de Chemische afdeeling,
met dankbetuiging voor de door hen in die
functies bewezen diensten;
2. met ingang van 1 Maart 1934, onder toeken
ning van gelijktijdig eervol ontslag als genees
kundige controleerend seroloog voor de controle
van sera en vaccins, benoemd tot directeur r_rl
het Centraal laboratorium voor de volksgezond"
heid en het Rijks-Serologisch Instituut d r. w.
Aeg. Timmerman;
5- met ingang van 1 Mei 1934; wegens veran
dering in de inrichting van het dienstvak, waar
bij zij werkzaam zijn, eervol ontslag verlet nd
aan dr. T. van Heelsbergen als hoofd der veteri
naire afdeeling van het Centraal Laboratorium
voor de volksgezondheid, in verband roet de op
heffing dier afdeeling, en aan dr. V. A. G. van
Everdingen als bacterioloog aan het Centraal
Laboratorium voor de volksgezondheid.
anders gehemde revolutionnairen haar bestaan
zouden bedreigen, niet, zooals nu, met het
woord, doch metterdaad, dan zou het nood
wendig anders worden.
„U moogt dit spottend noodelooze manhaf
tigheid noemen, maar wat heden itoodeloos is,
kan morgen noodig en onvermijdelijk worden.
Een dwaas is hij, die de lessen der geschiedenis
verwaarloost, geen acht slaat op hetgeen rond
om hem geschiedt."
Bij welke toelichting de Handelsblad-redac
tie o.m. aanmerkt; wanneer in Neder
land de sociaal-democratische arbeidersbewe
ging eerlijk de gedachte zou laten varen om,
naar gelang van omstandigheden, met de
communisten te willen concurreeren, wanneer
zij het onvruchtbare „gelinkervleugel" zou
opgeven en haar Janüs-m'as'ker definitief weg
werpen; wanneer zij zich in haar beginselen
en daden tot een betrouwbare nationaal-loyale
arbeiderspartij loyale oppositie als het moet
wilde hervormen, zooals sommigen van haar
voormannen dat nu zelf bepleiten; wanneer
zij, om kort te gaan, de oorzaken wilde weg
breken van het diepe wantrouwen dat in zoo
breeden kring van ons volk Is gegroeid ten
aanzien van haar nationale gevoelens en haar
capaciteit om zich boven een voorloopig puur
eenzijdig klassebelang te verheffen dan
zouden de Nederlandsche sociaal-democraten
zelf een belangrijke bijdrage leveren tot de
afbraak van het faseisme in ons land, dat
immers in hoofdzaak een nageaapte wanhoops-
en ontevredenheidsbeweging is, veel meer dan
de uiting van een positieve levensbeschouwing.
Zooals de zaken thans staan hebben echter
juist de sociaal-democraten (met hetgeen links
van hen staat) wel het minst recht om zich te
beklagen over het fascisme, dat zij ze!f als
reactie op hun gedragingen het hardst hebben
uitgelokt".
(Hoogeschool v, Econ. en Soc. Wetenschappen)
TILBURG, 20 Februari. Geslaagd voor het
propaedeutisch examen in de Handelsweten,
schappen de heeren H. F. A. Haffmans, Broek-
■huizsrvorst, J. A. Heerkens, Tilburg, -B„ E.
Troost, Nijmegen en M. F. J. v. d. Vaart, den
Bosch.
Fantastische bedragen worden in sommige
berichten uit de Vereenigde Staten genoemd
voor de goudverschepingen, welke Amerika nog
zouden te wachten staan. Reeds zouden er hoe
veelheden zijn verscheept ter waarde van 3
tot 400 millioen dollars, een hoeveelheid, wa?
van Nederland dan een waarde van roef^Loet
honderd millioen gulden direct of indirect
hebben geleverd. Bureau
Volgens de opgaven van het Centra31
van de. Statistiek zou er in de periode zö
Januari t/m 14 Februari uit ons ]a"d noe.
veelheid goud, ter waarde van circa hoen
gulden zijn verzonden. Tot en met ®DI"Uflri
verloor de Nederlandsche Bank e eelheid
ter waarde van ruim 150 f" deiJ-
Over de afgeloopen week b het goud-
verlies voor de bank blijkf.?3, Weekstaat
circa 20 millioen gulden. a£ bleef niet
onaanzienlijk beneden „„,7xatles, die van
een verlies van circa miI"öen gulden ge
waagden
In vergelijking met den toestand van da vorige
week valt er on-gef*eei] belangrijke ver
betering te constateeren voor de positie der
bank, in zooverre het tempo der goudversche
pingen aanzienlek blijkt te zijn verminderd.
De dollarkoers daalt echter slechts langzaam
tot het goodpdtjt, dat niet meer dan een enkel
punt beneden den nuidigen koers ligt- Het is
derhalve niet uitgesloten, dat de goudversche
pingen ui' "Oofde haar einde geleidelijk
aan zullen naderen, in zooverre de Amerikaan-
sche goudaankoopen te Parijs minder intensief
zullen worden en derhalve een «erin geren sti
mulans voor den frnnckoers zullen zijn. Ander
zijds schijnt het evenmin te zijn uitgesloten, dat
een kunstmatig op den pondenkoers o.a. door
den aankoop van Fransche francs uitgéofen-
dest druk gedurende eenigen tijd het Fransche
devies boven het goudpunt van uitvoer voor
Nederland zal handhaven, zoodat dan uit dien
hoofde verdere goudverschepingen onvermijde
lijk zouden zijn.
Inmiddels hebben do voortgezette goudver
schepingen haar invloed doen gelden op de op de
geldmarkt beschikbare middelen, hetgeen o.a. tot
uitdrukking komt in de gelijktijdige verminde
ring van de voor rekening van anderen bij de
bank in rekening-courant gedeponeerde saldi.
Op de geldmarkt kwam dit reeds tot uitdruk
king in een licht aantrekken der particuliere
discontókoersen. Disconto doet momenteel circa
pet. Voor prolongatie en on cal! bleven tot
dusverre intusschen nog overvloedige middelen
beschikbaar, zooals ook blijkt uit de onveran
derde noteeringen van pet. voor call- en 1 pet
voor geld op prolongatie.
De mutaties in den weekstaat komen vrijwel
geheel voor rekening van de goudbeweging en
van de oorzaken, die daaraan ten gronds.ag
liggen. De biljettenomioop verminderde met
slechts circa 5% millioen gulden, hetgeen tot
gevolg had. dat het dekkingspercentage voor aile
obligo's der bank voor goud alleen, tot circa
79,2 terugliep.
Nieuwe eischen. 5.
SOERABAJA, 20 Februari. (ANETA)
In de zaak van de „De Zeven Provinciën"
werd voor den Zeekrijgsraad te Soerabaja ge-
ëischt tegen den kwartiermeester K. negen
maanden gevangenisstraf en ontslag uit den
dienst.
In de zaak van den korporaal van H. werd
geconcludeerd tot vrijspraak. De uitspraak zal
vallen op 22 dezer.
Vervolgens wei-d behandeld de zaak van den
marinier S. en den matroos L., die beiden con
form den eisch werden vrijgesproken.
De seinersmaat M. werd conform den eiscii
veroordeeld tot zes maanden gevangenW*1"®'
en ontslag uit den dienst.
De Duitsche bonthandel331" en zijn bediende,
eveneens een Duitscher, wier aanhouding door
de Amsterdamsche poli'ie 's ,verzocht, op grond
van het feit, dat zij de vorige week gevlucht
zijn, met medeneming van een waardevollen
voorraad vossenbont, aan anderen behoorend,
bevinden zich. "aar vei'moed wordt, niet meer
op NcderlarAgCh grondgebied.
Waarschijni'Jk zijn zij naar Duitschland uit
geweken,»! weis geval zij, daar zij zelf Duit-
schers zlJn> bjet Uitgeleverd kunnen worden.
Na hu" ®ve ueële aanhouding aldaar zouden
zij in Duitschland zelf terecht, moeten staan.
13-jarige metaaldraaier M, W. S. uit Rot-'
'erdam, thans ged., heeft voor de Haagsche
rechtbank terecht gestaan wegens een aantal
diefstallen, welke hij in zwembassins pleegde.
Volgens de getuigenverklaringen heeft S. in
de badinrichtingen „De Regentes" In Den Haag
en aan de Tuindersstraat te Rotterdam uit de-
kleedkamers geld uit de kleeren van de bezoe
kers genomen, welke feiten hij bekende.
S. is voor dergelijke feiten in October jX
door' de Rotterdamsche Rechtbank veroordeeld.
Het O. M„ waargenomen door Mr. P- R.
Blok, eischte thans tegen verdachte 5 maanden
gevangenisstraf.
Vonnis 6 Maart a.s.
Naar wij vernemen vertoeft impresario Ernst
Krauss op het oogenblik te Franfort a.d. Main,'
teneinde het plan te verwezenlijken, het ge-
heele ensemble van de vermaarde Stedelijke
Opera aldaar (300400 personen) met volledig
orkest (ca, 100 musici) koor en ballet en met
de origineele décors en costumes, In Nederland
te doen optreden. Te Amsterdam en Den Haag
zullen „Rienzi" van Rich. Wagner en een opera
van Richard Strauss ter opvoering gebracht
worden. Een der beide opera's waarschijnlijk
ook te Rotterdam.
De onderhandelingen met het Gemeentebe
stuur en de General-intendanz van de Stede
lijke Opera zijn reeds zoover gevorderd, dat
met stelligheid de komst van het beroemde
opera-gezelschap tegemoet mag worden .ge
zien,
In een rondschrijven aan de gemeentebe
sturen heeft cic minister van binnenlandsche
zaken er de aandacht op gevestigd, dat in den
verkoopprijs van het rundvleesch in blik de
omzet belasting begrepen is, zoodat die belas-
ting niet meer extra berekend mag worden
boven den verkoopprijs van 35 ets.
Smds Zaterdag werd te Hoensbroek vermist
de 3-jarige J. S. Maandag is de jongen .in de
nabijheid van deu gpyaarlij-kon. 50 meter lan
gen duiker levenloos uit de Molenbeek opge-
I «Hik,
