illlllllR 18 GEZELLIGE niUZIEH?
Hedenmorgen om 7.45 uur is te 's-Gravenhage in den ouderdom van ruim 75 jaar over
leden H.M. Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, Prinses van Waldeck-Pyrmont, Moeder
van H.M. Wilhelmina en Weduwe van wijlen Z.M. Willem III, koning der Nederlanden.
Nadat hare Majesteit nog een rustigen nacht had doorgebracht, trad tegen half acht
plotseling een ernstige inzinking in en kort daarop is Hare Majesteit rustig ontslapen.
Aan het sterfbed waren tegenwoordig H.M. de Koningin, H.K.H. Prinses Juliana
en Vorst van Waldeck.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
STADSNIEUWS
KABOUTER
WEER
57ste JAARGANG.
DINSDAG 20 MAART 1934
No. 16901
„Waar dat wiel draait"
•!P
iÜ
1
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
het overlijden van h. m. de
KONINGIN-MOEDER.
DE WERKLOOZEN-RETRAITE
I
L A M P EK AP
ORNAMENTEN
HET GOEDKOOPSTE en BESTE
riOOGSTRAAT 69 - TELEF. 68436
DE BEWEGING DER STERREN-
Éi
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER BLADEN
IHOTEL „DE KROON" KOEMARKT
KETHEL
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
35=
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden ƒ3.25; per maand ƒ1.10;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3.75, bij
Vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan on»
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 5 cents
Per stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55 elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor JLiefdadtg-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10
regels 1.—, 15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering: 500.bij overlijden door een ongeval; 500. bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.bij verlies van een duim; 75.bij verlies van
een wijsvinger; 50.bij verlies van twee vooiste ledematen alle vingers van een hand; 25.bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
Koningin-Moeder overleden
De vlaggen halfatok. Doodsklokken
y luiden.
In verband met het overlijden van W
de Koningin-Moeder werd hedenmorgen'
de openbare gebouwen en aan tal van pa^"
culiere huizen de vlag halfstok gehangen
Van half 10 t°t kwart vóór 10 luidden de
klokken van den toren der Groote Kerk ten
teeken van rouw.
Het gemeentebestuur condoleert.
Namens het gemeentebestuur heeft de bur
gemeester, de heer H. Stulemeijer hedenmor-
gen een telegram van den na\jplgenden in-
houd aan H. m. de Koningin gestuurd:
„Dankbaar herdenkend de zegenrijke re
geering van wijlen H. M. de Koningin-Moeder
betuigt het gemeentebestuur van Schiedam aan
Uwe Majesteit zijn oprechte deelneming in
het leed, dat dool- het verscheiden van H. M.
Uw Koninklijk Huis heeft getroffen".
De bioscopen gesloten.
mgevolge een besluit Van den Ned. Bioscoop
bond zullen h ^ge-theater en de Pan-
dora-Moscoop f denav de
°0k.°P- Mnedfr zullen?afenis va" wijlen de
Uitgedraaid WOrden. beide theaters geen
De Johannes Passion
van de „Johannes-Passion in de ln2
hedenavond overeenkomstig de aanj,r.„ ,e
zal doorgaan. Het ernstig karakter Va" ngen
te voeren werk was voor het bestm. 1 ult
leiding om het concert op dezen roUw aaa"
handhaven.
Nog meer telegrammen.
Ook de besturen van de Oranje-vereenjgin
Schiedam" en der Vereeniging „De Pri^
Wag" zonden telegrammen van deelneming.
Naar ons wordt medegedeeld, zijn in Ver_
band met het overlijden van H. M. Konin
gin-Moeder de vergunningen voor het maken
van muziek in openbare gebouwen, café s en
op den openbaren weg, zoomede voor het
houden van publieke vermakelijkheden tijdelijk
ingetrokken. Dit geldt niet voor de uitvoering
van de Johannes Passion, welke hedenavond
in de Groote Kerk gegeven wordt.
Men verzoekt ons te melden, dat de retrai
te voor werkloozen Woensdagavond met om 7
uur doch om kwart vóór 8 begmt. Danzal
zooals bekend, een openingslof in de bijkeik
aan de Aleidastraat worden gecelebreerd. Er
hebben zich ongeveer driehonderd werkloozen
voor de retraite opgegeven.
GROND VOOR tennishuisje
Bij raadsbesluit van 17 Juli 1931 werd aan de
Tennisclub s. v. r. (thans DITO) verhuurd
een peicee grond voor den aanleg van een
tennisbaan.
Thans wenscht de vereeniging over te gaan
tot den bouw van een nieuw clubhuis, waar
voor zij echt nog de beschikking noodig heeft
over een k'om pookje grond, ter grootte
van plm- 34 M2 hetwelk door de vereeniging
nu in huur wordt gevraagd. 8
Waar hiertegen bij B. en w„ evenals bii de
Commissie voor het Grondbedrijf, geen be
zwaar bestaat, stellen eerstgenoemden den
Raad voor, het gevraagde strookje grond in
huur af te staan tegen den hiervoor gebruike
lijken prijs va'n 0,05 per M2.
M Laat Uw
door ons overtrekken
en bij verhuizing uw
i
Mag. ,,'t UCHTPUHT Hoogstraat 109, Tel. 68836
overhangen volgens
voorschrift G. E. li.
lied. 132ISi
ARCHITECT BUITEN DE SCHREEF
Grondverkoop H. A. V.-Bank
In de Raadsvergadering van 17 November j.l.
werd besloten aan de Hollandsche Algemeene
Verzekeringsbank de strook grond te verkoo-
pen, gelegen langs de Gerrit Verboonstraat
Oostzijde en op den hoek van de Tuinlaan tus
schen het aan de H. A. V. Bank toebehoorend
bouwterrein en de gemeentestraat
Ter uitvoering van dit besluit, dat op den
4 December 1933 door Gedeputeerde Staten is
goedgekeurd, werd op 18 Januari j.l. de akte
van transport gepasseerd.
Daarna is gebleken, dat de wijze, waarop de
architect van de H. A. V.-Bank het terrein
eeft opgemeten verschilt van die, welke dooi
w^auaStcr is gevolgd.
net kadaster heeft n.l. als grens aangenomen
den voorkant Van den bestaanden muur, ter
wijl de architect den voorkant van de kolom
men, welke in den muur voorkomen, heeft
aangehouden, wat een verschil van 9 c.M. breed
te oplevert. Over de geheele strook bedraagt
dit een verschil in oppervlak van totaal 4 M2.
Waar de berekeningen van den architect
mede m verband met de fundeeringswerken
gebaseerd zynop de door hem aangenomen
maten, verzoekt de H. a. V.-Bank de bedoelde
4 M2. als in den koop begrepen te beschouwen.
Hiertegen bestaat bij B. en w. geen bezwaar,
zoodat zij den Raad voorstellen daartoe te be
sluiten.
DE „HEMA" EN DE CAFé-RESTAURANTS
B. en W. bieden den Raad een door de af-
deeling Schiedam van den Ned. Bond van
Koffiehuis-, Restauranthouders en Slijters tot
Uwe vergadering gericht adies aan, waarin
wordt verzocht afwijzend te beschikken 0p de
aanvrage van de N.V. Hollandsche Eenheids
prijzen Maatschappij „Hema" te Amsterdam
om haar een Verlof B te verleenen voor den
verkoop uitsluitend van alcoholvrijen drank
voor gebruik ter plaatse van verkoop in de
winkellocaliteiten van haar pand aan den
otterdarpschen Dijk 242, alhier,
ha n baar schrijven geeft adressante uiting aan
verf Vrees- dat door de, als gevolg van het
rentifnen van het verlof, te ontstane concur-
geduD de bestaande café-restaurants dermate
daarvanld zullen worden, dat 't .voortbestaan
er op, datnfn°geli''k zal blijken. Ook wijst zij
een groote k verdwijnen van bedoelde zaken
Met betrekkelaStiri®dervin® zal beteekenen.
B. en W. on tot het vorenstaande merken
den verkoop Va een Verl°f B alleen omvat
tevens den verko alcoholvrijen drank en niet
adressante wordt T Va" eetwaren, zooals door
Wat de regeling vanTmen'
vestigen B. en W er Verloven B aangaat,
aandacht op, dat de Dra°£r zooveel noodig- de
bevat, op grond waarvan TT* geen bePalinSen
beperkt, zoodat het verzoek,"*31 kan worden
voor inwilliging vatbaar is a" adressante niet
In verband met het vorens^.,
en W. den Raad voor, stellen*.
richten, dat de aangevoerde motieven bii Z
beslissing op de verlofaanvrage niet D1J de
merking kunnen worden genomen.
OM VERRUIMING VAN VERKOopurEn.
De afdeeling Rotterdam en Schiedam van het
Actie-Comité van winkeliers hebben een tele
gram gezonden aan den voorzitter der Tweede
Kamer, waarin genoemde afdeelingen, die,
naar zij meedeelen, samen 1500 leden tellen,
aandringen op een zoo groot mogelijke verrui
ming van de verkoopuren, daar het voorstel
van den minister onvoldoende wordt geacht.
JAARVERGADERING VAN DE HANZE.
Gisteravond heeft de R. K. Middenstands-
vereeniging „De Hanze" alhier, haar 25ste
jaarvergadering gehouden, waartoe de leden in
den loop van den dag nog eens extra waren
opgeroepen door een kwiek piccolotje, dat ner
gens wegging, voordat het „den baas zelf" een
suggestief opgestelde oonvocatiekaart in de
handen had gestopt.
De voorzitter, de heer Joh. Brounts, kon in
zijn openingswoord dan ook erkentelijkheid be
tuigen voor een goede opkomst.
Na de goedkeuring der notulen bleken o.a. te
zijn ingekomen een verzoek van een comité
om in grooten getale de speldjes te koopen, die
voor een jubileumgave aan de abdij van Berne
onder middenstanders en boeren worden aange
boden; voorts een adres aan de Tweede 'Kamer
van de Kamer van Koophandel te Vlaardingen
inzake verkoop van gedistilleerd op Zondag en
een adres van de K. v. K. te Rotterdam aan de
regeering, waarin op crisisteun-verleening aan
den middenstand werd aangedrongen.
Het jaarverslag van den secretaris, den heer
A. J. Vredebregt Hzn., was in gedrukten toon
gesteld, doch er werd de hoop in uitgesproken,
dat de middenstand gunstiger tijden mocht be
leven. Het ledrntal steeg van 131 tot 136. Het
aantal vakafdeelingen bleef ongewijzigd. In
alle stilte herdacht de Glasverzekering haai
25-jarig bestaan.
Tot zijn voldoening kon de penningmeester,
de heer de Winter, in zijn jaarverslag wijzen
op een batig saldo van 169,66. De uitgaven
beliepen in totaal 1970.09. De begrooting voor
1934 vertoonde als eindcijfer 1450. De kas-
commissie zou door de heeren Hoek en v. Oppen
worden gevormd.
Hierna werden de jaarverslagen der onder-
afdeelingen voorgelezen.
De Glasassurantie bleek een batig saldo van
3490.94 te hebben geboekt. Bij de slagers
organisatie waren alle katholieke vakgenooten
in Schiedam aangesloten, terwijl het ledental
van den Melkhandelarenbond „St. Jan" op 25
bleef gehandhaafd. Het Santoscomité kon
240.60 aan het fonds afdragen. Het jaarver
slag van het comité droeg evenals dat van de
instelling „Uitkeering bij Overlijden" een zeer
propagandistisch karakter.
Het volgend agendapunt was: causerie door
den heer J. P. de Brabander, directeur van het
Hanze-bureau te Utrecht, over: „Weest één!"
De heer de Brabander was echter niet zelf ver
schenen, doch hij had een gramofoonplaat ge
zonden, waarop zijn rede was vastgelegd, die
een pleidooi voor de persoonlijke verdieping
van het lidmaatschap van „De Hanze" was.
Namens het bestuur deelöe de heer W. Janse
daarna mee, dat dit voornemen was een actie
ter uitbreiding van het aantal leden op touw
te zetten. Er moest daartoe een propaganda-
commissie in het leven worden geroepen, waar
voor het bestuur reeds twee bestuursleden had
aangewezen en nu nog twfee leden zich be
schikbaar zouden moeten stellen. Dit deden
met allei instemming de heeren A. v. d. Water
en Willems, twee jonge krachten.
De bestuursverkiezing had tot resultaat, dat
de heeren P. A. Heijnsbroek en A. M. Schoof,
die aftredend waren, met algemeene stemmen
werden herkozen.
Op verzoek van de kascommissie voor 1932,
waarvoor de heer G. Schaeffer als woordvoer
der optrad, werd de penningmeester hierna ge
dechargeerd voor wat genoemd jaar betreft.
Nadat de heer W. Janse herkozen was als
lid van de Permanente Commissie, was de
benoeming van een vaandeldrager aan de orde.
Het bestuur zou trachten een der Hanze-leden
voor deze functie te winnen, want het vond het
niet doenlijk om op deze vergadering tot een
benoeming te komen.
Bij de rondvraag sprak de heer Schaeffer de
hoop uit, dat de middenstanders, die het pu-
bliek verzoeken niet bij groote winkelbedrijven
te koopen, zelf ook niet naar deze zaken gaan.
Verder drong hij er op aan, dat het bestuur
er zorg voor zou dragen, dat met den midden
stand rekening zou worden gehouden, wanneer
het st. I.icinina-coniité straks weer bedevaarten
ln Schiedam ontvangt.
f adat de rondvraag nog tot bespreking van
van andere kwesties aanleiding had gegeven,
koopje
RIJWIELONDERDEELEN en BANDEN
Reel. 123S 10
deelde de voorzitter nog mede, dat binnenkort
een en ander over de op te richten voorschots-
bank zou worden gepubliceerd. Een commissie
van bijstand en een financieele commissie zijn
reeds samengesteld.
Hierna werd de jaarvergadering met den
christelijken groet gesloten.
NIET-NAKOMING VOORWAARDEN
GRONDVERKOOP
Bij raadsbesluit van 26 Febr. 1932 werd van
den makelaar W. Moerman voor zijn last
gevers de heeren C. Bergshoef te Hillegersberg
en P. v. d. Kooij te Vlaardingen verkocht een
perceel bouwgrond aan de Burgemeester Knap-
pertlaan N.Z., groot ongev. 599 M2., tegen den
prijs van 29 per M2„ ter bebouwing met vier
parterrehuizen, elk twee woningen bevattend.
Deze verkoop geschiedde op de gebruikelijke
voorwaarden.
B. en W. wijzen den Raad er thans op, dat de
daarbij gestelde termijn inmiddels is verstre
ken, zonder dat de noodige waarborgen voor
de nakoming van de verplichtingen der koopers
zijn gegeven, en het niet aangaat deze zaak nog
langer te laten voortduren. Het College acht
dus den tijd gekomen om over te gaan tot uit
voering van die maatregelen, waardoor de
rechten van de gemeente worden gehandhaafd,
en het stelt den Raad voor, daartoe machti
ging te verleenen.
Wanneer later eventueel mocht blijken, dat 't
voeren van een rechtsgeding niet kan worden
vermeden, zullen B. en W. den Raad daartoe
t. z. t. het voorstel doen.
MISHANDELING
Mej. J. S. uit Rotterdam deed bij de politie
aangifte, dat zij gisteravond in de Galileïstraat
is mishandeld door mej. E. V. van hier. Zij
werd in het gelaat geslagen en gekrabd.
DIEFSTALLEN
Ten nadeele van G. N. B„ bouwer, wonende
te Capelle a. d. IJssel, is uit een keuken van
een in aanbouw zijnd pand aan de Korte Sin
gelstraat een regenjas ontvreemd.
Van den stucadoor T. L. S. uit Rotterdam
is in hetzelfde pand uit een jas een nieuwe
knipkaart van de R. E. T. ontvreemd.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 1618 Maart
GEBOREN: Alphonsus, zoon van P. van den
Berghe én J. A. de Vries, St. Jansteeg 6
Johanna J„ dochter van N. Bergers en C. J.
Linschoten, Broersveld 3 Elizabeth J., doch
ter van P. J. Hanssen en E. J. van de Wal,
Boijlestraat 11 Wilhelmina J. G„ dochter
van A. Vijfwinkel en A. W. van 't Hoff, Vlaard.
dijk 57.
OVERLEDEN: J. M. van Leeuwen, 74 jaar,
Bakkershaven 45 A. M. van Geloven, 6 w.,
dr. Noletstraat 1 A. M. E. Scheltema, 82 j.,
St. Liduinastraat 20.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 19 Maart. Aangekomen: Ned.
m.s. Dempo, Rott. Lloyd van Rotterdam om te
dokken in de Wiltonhaven; Belgische motor-
kotter Yolanda, naar Rotterdam.
SCHIEDAM, 20 Maart. Aangekomen: Zweedsch
s.s. Japan, met stukgoed van Antwerpen in de
W ilh elminahaven.
NIEUWBOUW AAN DE LANGE
NIEUWSTRAAT
Naar wij vernemen, heeft het bouwbureau
Gebr. v. d. Linden alhier, het complex aan de
Lange Nieuwstraat vanaf de woning van de
fam. Odé tot aan het brugwachtershuisje nabij
de Hoofdbrug gekocht teneinde daar een
nieuw complex panden te doen bouwen.
Het complex omvat thans naast de woning
van de fam. Odé een groote houtopslagplaats,
welke doorloopt tot aan de Nieuwe Haven. Een
gedeelte van deze houtopslagplaats, n.l. dat
deel, dat vlak langs de Nieuwe Haven loopt,
zal intact gehouden worden en een uitgang
van drie meter breed naar de lange Nieuw
straat krijgen nabij het brugwachtershuisje.
Het nieuwe complex woningen krijgt een
lengte van ruim 100 meter. Met den bouw zal
zeer spoedig worden begonnen.
Nederlandsche Vereeniging voor Weer-
en Sterrekunde.
Voor de afdeeling Rotterdam van de Nederl.
Ver. voor Weer- en Sterrekunde hield de heer
H. J. Verheyen een lezing over de beweging der
sterren.
Spreker wees in den aanvang van zijn le
zing op vier hoofdpunten, die hij achtereen
volgens behandelde n.l. de beweging van de
sterren aan den hemelbol in projectie, de be
weging van de zon tusschen de sterren, de pe-
culiaire bewegingen en de sterstroomen.
De beweging van een vaste ster naar de
aarde toe of er van af wordt bepaald door
middel van de verplaatsing van spectraal
lijnen. Door vergelijking met andere spectra
b.v. met dat van ijzer, kan men de snelheid
van verwijdering of nadering tot op enkele
K.M. sec. nauwkeurig bepalen. De nauwkeurig
heid hangt o.a. af van de scherpte van de
spectraallijnen.
Uit de paralax wordt de afstand van de
ster gevonden. Door herhaling van de plaats
bepalingen wordt tenslotte een middel ver
kregen om de tangentieele snelheid te bepa
len, die loodrecht op de vorige de radicale
snelheid is gericht.
Daarna besprak spreker nog de bewegende
sterrenhoopen. Bij sommige sterrenbeelden
hebben de leden een gelijkgerichte en even
groote beweging bijv. de 5 middelste sterren
uit den Grooten Beer. Ook behooren deze ster
ren tot hetzelfde kleursysteem.
De Hyadengroep is een groep sterren, waar
van de banen in een punt convergeeren.
De „koers" van de zonsbeweging naar het
zonneapex toe kan door eenvoudige telling be
paald worden. Bij het appex zullen de meeste
sterren ons naderen. Dwars op den „koers" gaan
of bijna alle sterren naar rechts of ze gaan
hoofdzakelijk naar links. De meeste gaan schijn
baar van 't apex af. In 't antapex verwijderen
de sterren zich gemiddeld. De radieele snelheid
is dan positief. De zon blijkt tenslotte een
snelheid te hebben van 19.6 K.M. sec naar 'n
punt in Hercules bij Wega uit de Lie'r.
Nu de snelheid en de richting van de zon
bekend is, is de peculiaire beweging te vinden
a.i. de beweging die de ster op zich zelf heeft
in de hemelruimte.
De voorzitter der afdeeling Rotterdam, de
heer Th. Westerhof dankte den spreker voor
zijn lezing en sloot na eenig debat de ver
gadering.
VOORZIET U VAN GOEDE
HULP. HOUDT STEEDS EEN
BIJ DE HAND
Verwacht wordt:
Zwakke tot matigen, veranderlijke wind, la
ter uit Noordelijke richtingen afnemende be
wolking, aanvankelijk nog kans op regen, la
ter iets kouder.
Lichten op van 's avonds 5.41 tot 's morgens
5.33.
IN
Geen verhoogde prijzen.
Aanbevelend A. v. n. MOST.
Reel. J33S 10
LANDBOUWCURSUS.
In de openbare school werden van den 2-ja-
rigen landbouwwintercursus de eindles en het
examen gehouden in tegenwoordigheid van
wethouder J. de Jong en den gemeente-secreta
ris, den heer C. Brunt. Voorts waren aanwezig
ir. A. A. Neeb, rijkslandbouwconsulent, en de
besturen van de L. T. B.-afdeelingen Kethei
en Vlaardinger-Ambacht, welke de cursus or
ganiseerden.
Nadat het examen was afgenomen, sprak
ir. Neeb de cursisten toe. Hij spoorde "hen aan
het geleerde ook in practijk om te zetten en
zich vooral op de hoogte te blijven stellen van
alles op het gebied van landbouw en veeteelt.
Spr. dankte het gemeentebestuur en de leeraren
en reikte vervolgens aan de cursisten de di
ploma's uit.
De heeren E. van den Burg (Schiedam) en
J. C. F. Olsthoorn zeiden den leeraren dank
namens de L. T. B.-afdeeling, waarna Weth. de
Jong het woord voerde. Hij zeide verheugd te
zijn over de behaalde resultaten der cursisten
en verzekerde namens het gemeentebestuur,
dat de L. T. B. nimmer tevergeefs een beroep
op haar medewerking inzake het geven van
cursusen zou doen.
Tenslotte dankte de heer J. van der Eik na
mens de curisisten de leiders van den cursus,
de heeren H. van der Loo van hier en Meijers
uit Vlaardinger-Ambacht.
ROUW VOOR DE KONINGIN-MOEDER.
Direct na het bekend worden van het over
lijden van H. M. de Koningin-Moeder, werd in
Kethei ten teeken van rouw aan de openbare
gebouwen de vlag .halfstok uitgehangen.
SCHIEDAM, 20 Maart. Offfcieele noteering
van de commissie uit de Kamer van Koop
handel
Moutwij'n
Moutwijn per H. L. ad 46 pet. ƒ10.
Spoeling
Spoeling 0.80 a 0.90.
