1 DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN STADSNIEUWS ADUERTEEBEKDE ZAKEN 57ste JAARGANG. No. 16941 éi, HET NIEUWE GRAAL- SPEL. BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM. No. 68085 mr. kavelaars raadslid af Laat Uw I LAMPEKAP ORNAMENTEN feestavond contactcommissie. wielerwedstrijden weer uitgesteld fm KETHEL ROTTERDAM. „Nu gaat de Heer Voorbij" door 400 Graalleden in de Doelezaal uitgevoerd. DUREN HET LANGST EEN WIJDING VAN DE MODERNE CHOREOGRAFIE. DIT NUMMER BESTAAT UIT DRIE BLADEN JUBILEUM ESDERS' KLEEDING- MAGAZIJNEN. NOTEERING MOUTWIJN EN SPIRITUS. De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco bij vooruitbetaling: Per drie maanden f 3.25; per maand 1.10; per week 25 cents. Bij bezorging franco per post bedraagt de abonnementsprijs per drie maanden f 3.75, bij vooruitbetaling. LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar a 5 cents per stuk. POSTCHEQUE- EN GIRODIENST No. 81440. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt: Voor 16 regels 1.55, elke regel meer 25 ets. Bij contract aanzienlijke reductie. Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond. Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief. Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig- heidsadv. worden geen contracten afgesloten. Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10 regels 1.—, 15 regels f 1.50, bij vooruit betaling. Porto voor opzending van brieven gelieve men bij te voegen. Gratis-Ongevallenverzekerin0'ƒ500.bij overlijden door een ongeval; 500.bij verlies van beide handen, voeten of oogen; ƒ250.bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.bij verlies van een duim; 75.bij verlies van een wijsvinger; ƒ50bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een hand; 25.bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt. Zwaar verlies voor Raad en Fractie. De voorzitter der katholieke raadsfractie, mr. M. J. c. M. Kavelaars, heeft aan den gemeen teraad bericht gezonden, dat hij als lid van dit college ontslag neemt. Reeds sinds 1911 maakt mr. Kavelaars deel van onze vroedschap uit. Hij werd toen den 6den Juli in district I gekozen, nadat de heer M. L. Honnerlage Grete verklaard had geen nieuw mandaat meer te zullen aanvaarden Te gen de toelating van heeren Kavelaars en von Briel Sasse die m district II gekozen was, tegen welke toelating de Raad bij meerderheid van stemmen had besloten - kwam verzet. Gedepu- teer e a en beslisten, dat de laatstgenoemde erec was oegelaten. Mr. Kavelaars kreeg een tegenovergestelde beslissing te hooren, maar **ai"e Majesteit in beroep, en dat 14 n '®su'taat, dat hij bij Kon. Besluit van ecember in den Raad werd opgenomen, anneer men deze laatste bijzonderheden in e meenteverslag over 1911 leest, dan denkt hien onwillekeurig aan de vele andere keeren dat mr. Kavelaars zich niet bij een uitspraak heeft neergelegd, want hij is een scherp en gewetensvol jurist, die de voordrachten van B. en W. steeds ernstig bestudeerde en zien n!et door een z.g. handig antwoord van de ZlJde van het College van de wijs liet bren- §en. Doordat hij zich meestal op juridisch ter- ein bewoog, werd er door den Raad niet altijd andachtig naar hem geluisterd, te rnin- CJ_ omdat mr. Kavelaars dat wat hij te zeggen steeds zoo zakelijk mogelijk en zonder eenig oratorisch effectbejag ter tafel brac i Lat zakelijk-wetenschappelijk elemen m Z1jn karakter maakte het voor hem dan oo c eelemaal niet moeilijk, zich verre te ou en ^an slimachtig politiek 60 daarnaast waren het zijn groote rechtschapen- beid en betrouwbaarheid, die hem steeds in dG ^rste piaats op het waarachtig belang der Mr. M. J. C. M. Kavelaars, voorzitter van K. raadsfractie te Schiedam, die na ',C"r acht(!reen lid van den raad te zijn 'st' als zoodanig bedankt heeft. gemeente den wat billijk epn 'etten of liever nog °P da* dat mr. KaveiaGc btvaardig was- Begrijpelijk, die zich tot het dikwijls de eenige was, bleef verzetten, etJnde toe tegen een voorstel het, dat als er nia^eer dan eens gebeurde waren: de heeren Ka *wee tegenstemden, dii communist. Dat dce(1 ars enCollé, de aan, maar waarom zou eer^el een beetje raar eens een keertje gelijk ku^°minunist ook niet Mr. Kavelaars heeft in het b", hebben? dam heel wat gepresteerd; tr® ang van Schie- de- Raadsvergaderingen en Voo^,bezocht hij kende het „baantje" heelemaal bem betee- In de secties deed hij ernstig werk n sinecure. raadsstukken zóó bestudeert, ais mr k' wie de dat blijkbaar doet, moet wel geen a*elaai-s den dag voor zich zelt hebben. ln de c van sie voor de strafverordeningen was de van het kantongerecht al bijzonder ops «w* plaats en hoe ernstig hij zijn taak opvatte lid-voorzitter der commissie bedoeld bij 120 van de bouwverordening commissie Van beroep), bleek nog in de VlIJ ao 3- gehouden Raadsvergadering, toen hij ™et een anderen be. kwamen jurist, wethouder V. Velzen, den de gen kruiste als verdediger van iemand, d,e ondanks een rooilijnbesluit een pand in de Lange Nieuwstraat bii de Oranjestraat wilde laten verbouwen! E erin door B. en W. belet werd. De Raad ging et met de commissie mee en bekrachtigd! de afwijzende beschikking van het College - 0,i. ten onrechte en daarom benieuwt het ons erg, wat de Kroon even tueel voor een uitspraak zal doen. In ieder g - val gaf de heer Kavelaars er blijk van, d'ep gaande studie van de kwestie gemaakt te e ben en voerde hij degelijke argumenten aaia' Verschillende redenen liggen aan het beet ken als raadslid van mr. Kavelaars ten grorl flag, maar tegenover hen, die hiernaar bij hem ■"iformeeren, verheelt hij niet, dat boven vei- hielde beslissing van den Raad hem ten slotte de aanleiding is geworden om zijn zetel be schikbaar te stellen. Mr. Kavelaars is thans 59 jaar oud 21 Maart 1875 is hij te Delfshaven geboren. Bijna drie- en-twintig jaar is hij, aan één stuk, lid van on zen gemeenteraad geweest, en hij was sinds 1927 de leider van de katholieke fractie. Zoo wel voor deze fractie als voor den Raad, die den laatsten tijd al meer goede krachten heeft verloren, beteekent zijn heengaan een zwaar verlies. Toen mr. Kavelaars voor het eerst candidaat voor den gemeenteraad werd gesteld, schreef de toenmalige redactie van ons blad, dat de R. K. Kiesvereeniging gelukkiger keuze nie'. had kunnen doen. „Ook al hopen we, dat mr. Jansen, geheel hersteld, nog lang zijn raads- hiandaat zal vervullen, dan zal toch zeker het opnemen in onzen Raad van eene rechtskun- door ons overtrekken en bij verhuizing uw Mag, ,,'t LICHTPUNT", Hoogstraat 109, Tel. 68836 overhangen volgens voorschrift G. E. B. Keel. 132S1 dige specialiteit als mr. Kavelaars, die cum 1 a u d e (met lof) promoveerde, de gemeente, voor zoovele rechtskundige vragen staande alleszins ten goede komen. Bovendien zal ze ker de heer Kavelaars m de verschillende functiën, waartoe hij geroepen werd, tot alge- heele tevredenheid der betrokkenen werkzaam - ook in den Raad toonen de echte man op de rechte piaats te zijn". Het vertrouwen, dat uit deze woorden spreekt, is niet beschaamd geworden! Als opvolger vn mr. Kavelaars geeft de candidatenlijst der afd. Schiedam der R. K. Statspartij den heer P. A. v. d. Berg aan, tot vóór kort secietaris van den Dekenalen Jeugdi'aad' en thans nog penningmeester van R. K. Bond van groote gezinnen en lid van de plaatselijke commissie op de bioscopen. De feestavond, dien de R. K. Jongensvak centrale oftewel contactcommissie Zondag in den olksbond voor ouders en jongens gaf, r? n ernsüg deels een amusant ka- ia ei. Ei werden eerst speeches gehouden ooi den voorzitter der Contactcommissie, ka- pelaan W. Berding en den heer J. W. v. d. r J"'1 U1' Len Haag, voorzitter van den Ned. Volksbond in het bisdom Haarlem, lapelaan Berding sprak het openingswoord en hierin uitte hij er zijn voldoening over, dat net winterprogramma met zooveel succes was afgewerkt. Niet veel plaatsen in ons land heb ben, aldus spr., zoo'n contactcommissie als wij bezitten. Toch kon de belangstelling nog veel grooter wezen, al is het niet onaardig, dat er een 150 jongens aan den cursus deelnamen. Spr. wekte er de ouders toe op, hun jongens steeds naar de avonden der contactcommissie te sturen, want de jongelui moeten als zij in de fabrieken en werkplaatsen komen, hun be ginselen kunnen verdedigen en standvastig zijn in het geloof. Vooral in dezen tijd, nu wc aan 't begin staan van den opbouw eener nieu we matschappij, wordt er zeer veel van onze jeugd verwacht. Voor dien opbouw zijn men- schen noodig, die echt katholiek zijn en een vurig Geioof bezitten. De voorzitter bedankte vervolgens de heeren v. Wely en v. d. Akker, die in net afgeloopen seizoen als sprekers waren opgetreden, verder de besturen van den R. K. Volksbond en der vakorganisaties voor hun financieelen steun en tenslotte de heeren, die met kapelaan Berding als commissielid in het belang van de jongens ijveren. Nadat uit voile borst het strijdlied van het R. K. Werkliedenverbond was gezongen, was ri 7°rti aan den heer v" d- Akker, die zijn ie e begon met een korte karakteristiek van en onlangs heiligverklaarden Don Bosco. Iede- !f yd heeft zijn heilige, wij hebben Don sco, die zoo veel voor de jeugd heeft gedaah. nze jeugd staat thans aan vele groote ge- aren bloot. Men probeert nan alle kanten naar zich toe te trekken. s aan aan een keerpunt in de geschiede- e "erstelling der maatschappij op chris- L- tv 1° 8r°ndslag, maar daartoe hebben we a(l ea van de daad noodig. In de maat- PPtJ moeten de menschen weer als broe- nm Weer, in ..maatschap" gaan leven, docli veihoudingen tusschen de menschen te verbeteren ter6n' moeten we eerst ons zelf d' Akker besprak in dit verband j °va 7. n" moelUjkheden van het op voeden van kinderen en hij stelde ten slotte de TCi tntSh V°°r als een belangrijk hulpm et vormen van goede sociale karakters. 6 Gedurende de rest van den avond vermaak ten de jongelui en de verdere belangstellen den zich kostelijk met de grappen en trucs, die de variete-artiesten mr. Carter en miss Corina ten beste gaven. De heeren C. Vre- debregt en B. Janse zorgden, resp. als pianist en violist, voor muzikale afwisseling. Een waardig besluit van het winterseizoen, een zeer geslaagde avond! De wielerwedstrijden, welke, nadat zij uit gesteld waren op 28 April j.l. door de slechte eersomstandigheden, Zaterdag gehouden zou- worden op het D. E. S.-terrein aan den q„!ei'ngboek, moesten opnieuw, tot nader or- vee'r !.0rclen uitgesteld, omdat het veld onge- en de k stond tengvoige van de slagregens onvoldoende bemaling. Zond!' UWPATIëNT WEGGELOOPEN de dr. de zenuwpatiënt van D. uit agenten von<L uhting weggeloopen. Eenige Volkspark. Den m. geruimen tijd later in het het Gemeente-??!!" is onder hevig verzet naar kenhuis vervoerd. Zatetïgnri^!!'reeCdHeAUpFEEREN door mevr. H. G. uit Rolt11 UXe"auto> bestuurd zicht van haar man chauffüf3?1' die onder toe" minabrug tegen een schutti!' bij de wilhel" werd vernield., De auto mop! De radiateur Sleept. 6St w°rden wegge- Zaterdagmiddag reed een bestuurd door mevr. E. N. van h?p!°nonamo, hoek van de Tuinlaan en de Gerrit VeTbno!" straat tegen een gaslantaarn. De kap Van lantaarn is vermeld. an deze ONEERBARE BEDOELINGEN? De 12-jarige J. de H. uit Rotterdam is Zater dagavond op den Rotterdamschedijk nabij het pompstation lastig gevallen door een onbekend gebleven presoon. Die man probeerde den jon- gen met zich mee te lokken. J. v. d. O. van hier bemoeide zich met het geval en nam den jongen in bescherming. De onverlaat heeft daarop de vlucht genomen. t ,5^ Het uit 1772 dateerende huis Van Brienen aan de Heerengracht te Amsterdam, waar vroeger het R.K. Gesticht voor Liefdadigheid gevestigd ivas. Door de tegenwoor dige eigenaresse, een levensverzekerings maatschappij, zal het naar alle waarschijn lijkheid geheel ivorden gerestaureerd- Bij of krachtens wetten of verordeningen voorgeschreven en andere officiëele af- en aankondigingen van het Gemeentebestuur. Burgemeester en Wethouders van Schiedam doen te weten, dat de Raad in zijn openbare vergadering van den 2en Februari 1934 heeft vastgesteld een verordening tot heffing van een schoolgeld voor de gemeentelijke bewaar scholen te Schiedam, welke verordening bii Koninklijk Besluit van 11 April 1934 no. 64 is goedgekeurd. En is hiervan afkondiging geschied den 7en Mei 1934. GEMEENTE-REINIGING SCHIEDAM Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat het ophalen van het vuilnis, op plaatsen, waar dit als regel op Donderdag geschiedt, wegens Hemelvaartsdag, nu op Woensdag a.s. zal ge schieden. SCHIEDAM, 7 Mei 1934. NIEUWE HAV BANK SCHIEDAM. Netto winst 99.714. Dividend 13 pet. (v. j. 10 pet,) In de algemeene vergadering van aandeelhou ders der nieuwe HAV Bank zijn de balans en winstrekening goedgekeurd en het dividend be paald op 13 pet. De aan de beurt van aftreding zijnde commis sarissen, de heeren mr. V. G. G. M. Dubois en J. M. v. d. Schalk, werden herkozen, terwijl in het college van commissarissen is opgenomen de heer P. van Leeuwen Boomkamp, directeur der Rubber Cultuur Mij. Amsterdam. Aan het verslag over 1933 is het volgende ont leend: Afd. ongevallen, wettelijke aansprakelijk heid-, auto-verzekering enz. Aan premiën werd geboekt 304.090 waarvan aan reassurantie werd betaald 38.155. De totale schadevergoe ding bedroeg 114.280, waarin reassuradeuren participeerden met 11.581. Afd. brand- en inbraakverzekering. Aan pre miën werd geboekt 101.034, waarvan naar reassuradeuren ging 36.695. Aan schaden werd betaald 33.709 waarvan door reassurantie ge dekt 14.664. Premie-reserve. Deze werd voor alle afdee- lingen gesteld op 40 pet. der in het boekjaar geboekte premiën. Beleggingen. De waarde der effecten werd, evenals vroeger, naar den laatsten beurskoers 1933 berekend. Het koersverlies bedroeg 7.456. Dit bedrag werd afgeboekt op dé beleggingsreserve. De hypothecaire belegging bestaat uitsluitend uit eerste hypotheken tot hoogstens 70 pet. der taxatiewaarde. Alle rente werd op tijd verant woord. Executies kwamen niet voor. Alle debi teuren zonden saldobiljetten aan onzen accoun tant. De gemiddeld gekweekte rente van alle be leggingen bedroeg 4.50 pet. De exploitatiewinst bedraagt netto 99.714 (inbegrepen het onverdeelde winstsaldo van vorig jaar ad 4 794) tegenover 80.503 in 1932. Wij stellen voor hiervan 57.500 te be stemmen ter verhooging der extra reserve en f ƒ456 voor aanvulling der beleggingsreserve. Vorig jaar werd voor loopende schaden te veel gereserveerd 15,000 welk' bedrag thans aan de extra reserve is toegevoegd. De extra re serves bedragen thans tezamen 435.000. Voorts kan aan aandeelhouders 13 pet. (v. j. 10 pet.) dividend worden uitgekeerd, terwijl 12.258 als onverdeeld winstsaldo op nieuwe rekening overgaat. JAARVERGADERING R. K- FABRIEKS ARBEIDERS De afdeeling Schiedam van den Ned. R. K Fabrieksarbeiders(sters)bond „St. Willibror- dus" hield Vrijdag j.l. haar jaarvergadering Nadat de voorzitter de zeer matig bezochte bijeenkomst had geopend, stortte men een gebed voor de zieierust van het overleden lid, den heer L. Fetters. Verder werden de notulen goedgekeurd waarna de correspondentie met oliefabriek ..Novi", de Vereenigde Glasfabrieken, de mar gannemdustrie en inzake den a.s. katholieken dag te 's-Hertogenbosch werd voorgelezen. Op voorstel van het bestuur werd besloten om aan dezer, dag deel te nemen. Uit de jaarverslagen van den secretaris en den penningmeester bleek, dat het ledental aan het eind van het vorig jaar 295 bedroeg en er 23 afschrijvingen hadden plaatsgevonden, Wegens ouderdom, overlijden, het overgaan naar een anderen bond, en wat drie gevallen betreft, door royement wegens contributie schuld. Er is door het bestuur zeer veel werk verzet met betrekking tot de arbeidsvoor waarden, en het verslag van den secretaris eindigde met een opwekking om leden voor de afdeeling aan te werven. De inkomsten waren 10.696,38, terwijl de uitgaven, met in begrip van de uitkeeringen uit de werkloozen- kas en van Maatschappelijk Hulpbetoon ƒ86.789,85 beliepen. Vervolgens beantwoordde de geestelijk advi seur op uitvoerige wijze de in de vorige ver gadering gestelde vraag, of deze crisis van God of van het menschdom komt. De bestuursverkiezing bracht geen verande ring in de samenstelling van het bestuur: in de vacature zou op de vergadering worden voorzien. Na een geanimeerde rondvraag sloot de voorzitter de jaarvergadering met eenige op wekkende woorden. JEUGDIGE VISSCHER TE WATER Zaterdagmiddag is de 13-jarige J. C. wonende aan de Bakkershaven bij het vischjes vangen in de Buitenhaven gevallen. De smid C. bracht hem met een dreg op het droge. De jongen was reeds bewusteloos en is bijgebracht door toe passing van kunstmatige ademhaling. HET WERD MEEN ENS! Een agent van politie heeft Zaterdagmiddag assistentie moeten verleenen bij 'n vechtpartij op een voetbalterrein aan den Parallelweg. Daar werd een wedstrijd gespeeld tusschen Damos en Nieuwenhoorn. De supporter L. R. uit Nieuwenhoorn was door zijn opmerkingen oorzaak van een gevecht, waaraan de politie een einde maakte. SCHEEPVAART SCHIEDAM, 5 Mei. Vertrokken s.s. Veen- dam, Holl. Am. Lijn, naar Rotterdam: Zweedsch s.s. Etna, naar Camden; Duitsch s.s. Gera met stukgoed naar Macassar via Ant werpen; Yoego-Slavisch s.s. Tomislav, ledig naar Corandul. BURGERLIJKE STAND GEBOREN 4 Mei: Hendricus M.. z. van J. c Groot en A. M. Nieuwaard, Jan vac Aven- nesstraat 49. Margaretha P. d. van W. Ver- s Gcg en B. T. Bakker, Hagastraat 74. ARM GEBROKEN. Zaterdagmiddag kwam de 10-jarige P. L. op het C. V. C. voetbalveld zoodanig te val len, dat zijn arm op twee plaatsen brak. E. H. B. O.-ers legden het eerste verband, waar na de knaap op advies van dr. Sauer naar de Dr. Noletstichting in Schiedam is vervoerd. BLOEMPJESDAG. Hemelvaartsdag a.s. zal alhier, ten behoeve van de stichting Haarlem—Heemstede, een in richting voor patiënten van vallende ziekte, een bloempjesdag worden gehouden. R. K. VOETBAL. De gisteren op het C. V. C.-terreinen ge speelde competlitiematch C. V. C. 1Steeds Voorwaarts 1 (Schipluiden) eindigde met een 4—1 overwinning voor de Schipluidenaren. Na Amsterdam, Haarlem en na Den Haag is thans ook Rotterdam gevolgd met een eigen opvoering van het nieuwe Graalspel „Nu gaat de Heer voorbij". In de Doelen hebben gisteren avond voor een twaalfhonderd belangstellende toeschouwers, ruim vierhonderd Graalmeisjes uit Rotterdam, Schiedam en omgeving haar uit beelding gegeven van dit moderne mysteriespel dat gewijd is aan het grootste mysterie aller tijden: de menschwording en zoendood van den Tweeden Persoon der Drie-eenige Godheid. Dit nieuwe spel heeft ons de Graalbeweging weer doen kennen als een belangrijke factor in de godsdienstige en cultureele verheffing van ons katholieke volk. Wat zijn wij gaan zien? Een spel van schoone vormen, van bekoorlijke gracie, van sierlijke beweging en kleurrijke betoovering? Meer dan dat allereerst. Want als ie Graal naar buiten treedt, dan doet zij dat altijd met een uiting, waarin zij haar gansche ziel en haar eigen ka rakter legt: de prediking van een heroiek le vensideaal voor den volgeling van Christus. Dan drukt zij niet alleen op het spel van haar leden dit eigen stempel en keurmerk, maar streeft zij er allereerst naar om ook den toe schouwer te winnen voor deze visie op tijd en eeuwigheid. Dit was ook nu weer het alles-beheerschende element in dezen avond van christelijke kunst: een adelaarsvlucht omhoog naar God, de syn these van alles wat wij schoonheid noemen, waarheid en het hoogste van al: liefde. Deze typisch Graal-eigen instelling van den geest was ook weer de ondergrord, waaruit vorm en inhoud zijn opgegroeid; de eenheid van ge dachte, welke spel en spelers aan elkaar heeft geklonken en aan dezen greep uit openbarings waarheden, liturgische kerkzangen en een en kele eigen volksche uiting van poëzie een gave homogeniteit, hoewel geen dramatische span ning heeft verleend. Telkens wanneer wij zoo'n Graal-manifestatie hebben bijgewoond, kwam het ons immer als een soort van miskenning van haar wezenlijken aard voor, te spreken van een Graal-spel en hebben wij daarin steeds op de eerste plaats aangevoeld het getuigenis naar buiten van een levensideaal, dat dezen vorm slechts kiest om hierdoor de wereld rondom voor dit ideaal te winnen. Niet als een of ander tooneel-, muziek- of n'importe welke kunst-beoefenend instituut hebben wij daarom de Graal bij deze opvoe ringen te beoordeelen, al zal de buitenstaander, die nog niet tot het inzicht is gekomen van de op straffe van steriliteit noodwendige har monie van leer en leven, den vorm willen en ook allicht gaan obstraheeren van de alles- beheerschende tendenz. Na hetgeen bereids na de opvoeringen in Am sterdam en Den Haag over dit nieuwste Graal spel werd geschreven, mogen wij, althans moe ten wij dit spel als bekend veronderstellen. Wa ren de eerste Graaispelen voornamelijk samen gesteld uit spreekkoren, zagen w;: daarna meer en meer toegepast de bewegingskunst, de plas tische uitbeelding van bepaalde gedachten en ging daarbij de dans een voorname rol spelen in dit nieuwste spel is dit laatste element over wegend geworden en is het spreekkoor sterk teruggedrongen. „Nu gaat de Heer voorbij" is bijna geheel choreografisch opgevat d.w.z. het is voorname lijk een dansspel geworden. Bij dit woord „dans" denken we helaas nog al te veel aan een bepaalden vorm van vermaak. Daarom kon men het vroeger ook heel moeilijk begrijpen hoe Koning David voor de Ark des Verbonds kon dansen of hoe in Spanje in kerken voor het altaar door knapen werd gedanst. Evenals de menschelijke stem, kan echter ook het menschelijk lichaam expressie geven aan de menschelijke gedachten, ook aan de meest verheven gedachten. En deze kunst kan ook in dienst worden gesteld van de religie, welke in haar liturgie bereids een belangrijk zintuiglijk element haar wijding heeft gegeven. Welke schoonheid deze gewijde choreografie kan bieden, was wel de openbaring van dit nieuwe Graalspel. Hier werd een greep gedaan naar een heel moeilijk te bereiken iets; een waagstuk ondernomen, dat als resultaat geen halfheid verdraagt, maar óf de ideale wijding óf de banale ontwijding, beter gezegd de pro fanatie brengt. En met dit waagstuk is de Graal geslaagd. Dit zegt ons inziens voldoende. De jubeldans op het „Laudate Dominum", de onvergelijkelijk schoone boetedans op het „Mi serere", de zoo fijn gedachte aanbiddingsdans op het „Verbum Supernum", de teedere smeek- dans op het „Attende Domine" en de het spel afsluitende etherische vreugdedans op 't „Re- gina Coeli" om slechts de voornaamste te noe men, waren even zoovele juweeltjes van fijn doordachte choreografische kunst, waarbij men onwillekeurig in stille bewondering raakt voor deze nieuwe openbaring, van de schoonheid welke in den schat onzer liturgische gezangen ligt besloten. Er zijn natuurlijk nog tal van andere mooie en ook wel minder geslaagde gedeelten uit dit Spel te releveeren, men moet niet denken alsof wij geheel critiekloos tegenover deze nieuwste Graal-uiting staan, maar deze hierboven ge noemde in óansplastiek getransponeerde litur gie, deze maakte op zien al deze uitvoering er een van bijzondere waaide. Met dezen avond heeft de Graal de moderne choreografie gewijd. Nu verder zouden wij willen vragen, naar de samenstelling en uitvoering van een nieuw Graal-spel waarin deze gewijde dans niet maar een illustreërend onderdeel is, maar tot een geheel gaaf oeuvre is uitgegroeid. Dze Rotterdamsche uitvoering stond in de streng-moderne concertzaal van de Doelen in een buitengewoon passende encadreering, ter wijl de declamatrice Ellen Russe voor haar verhaal evenals de zang en het orgelspel het puikje van accoustiek vonden. Tal van bekende persoonlijkheden woonden dezen avond bij. Onder ce autoriteiten zagen wij bijv. de burgemeester van Schiedam den heer H. Stulemeijer, benevens den kath. wet houder mr. M. van Velzen, den kath. wethouder Verwacht wordt: Meest matige Westelijke tot Zuid-Westelijken wind, tijdelijk opklarend, weinig of geen regen, aanvankelijk kouder, later zachter. D a g e 1 ij k s: Tivoli Schouwburg, 't Kind van de Buurvrouw (Ensemble Bouber) 8 uur, 's Zondags ook 2 uur (voor volwassenen). Bioscopen: Goedgekeurde programma's tot en met Donderdag 10 Mei in: Grand Théatre, Miss Fane's baby is stolen (voor volwassenen); Studio '32, De Dictator (voor volwassenen); Thalia, De Tunnel (voor volwassenen); Olympia de Tunnel (voor volwassenen); Royal. De Jan tjes (voor volwassenen); Luxor. Een meisje met Temperament (voor volwassenen); Lumiêre, Een millioen en een mannequin (voor volwasse nen); Capitol, Vergane Glorie (voor volwasse nen); City, Vleermuizen (voo r volwassenen); Colosseum, Fra Diavolo (voor volwassenen); Roxy, De drie Musketiers (voor volwassenen). van Hillegersberg, den heer W. L. M. Daniels, den voorzitter van het Com. Kath. Rotterdam dr. Kleipool en zeer vele geestelijken. Het be stuur van de Graal was vertegenwoordigd in zijn directeur prof. Vollaerts en de presidente van de Hollandsche Graai mej. Ifis Seybel. Ook de Belgische Kajotsters, die van dit nieuwe spel nog een opvoering zullen beleven, waren dezen avond met een deputatie aanwe zig. H—n. Veertig jaar geleden, toen Middensteiger en Boerensteiger nog water, waren, was er op den hoek van de Hoofdsteeg en den Houttuin een horlogewinkel gevestigd, zooals oude Rotter dammers zich wellicht nog herinneren. Op die plaats zette de firma E. Esders in 1894, dus veer tig jaar geleden, een nieuw kieedingmagazijn in Franschen stijl, zooals destijds mode was, en op 8 Mei van dat jaar werd het nieuwe gebouw geopend. De firma Esders bestaat dus veertig jaar, een periode, die is samengevallen met een geweldi gen groei van Rotterdam, hetgeen zich ook heeft wierspiegeld in de zaken van de jubilee- rende firma. Want in 1894 strekte het gebouw zich slechts tien meter uit in de Hoofdsteeg en tien meter in den Houttuin. In 1898 kwam reeds de eerste uitbreiding tot stand door bij het be staande complex .een kapperswinkel in de Hoofdsteeg te betrekken waardoor de gevel in de Hoofdsteeg een breedte kreeg van vijftien meter. Gelijktijdig werd de verkoop van heeren- en jongenskleeding uitgebreid met heerenmode artikelen. In snel tempo bleef Rotterdam zich ontwikkelen en in evenredigheid daarmee on derging in 1902 het kieedingmagazijn op den hoek van de Hoofdsteeg en Houttuin de tweede uitbreiding door de verbouwing en toevoeging van een kaaspakhuis in den Houttuin, dat werd ingericht voor dameskleeding. Steeds weer bleek in groeiend Rotterdam de ruimte in het kieedingmagazijn te klein en in 1908 werd ook het sousterrain productief gemaakt, waarna in 1913 het pand op den hoek van den Middenstei ger en den Houttuin werd gekocht, waarin het café „Het verguld Spinnewiel" was gevestigd. De oorlog hield deze uitbreidingsplannen echter te gen en pas in 1923 werd de brug gebouwd, die thans de panden in de Hoofdsteeg en aan den overkant van den Houttuin verbindt. Maar nog bleek de zaak in het zich gestaag uitbreidend Rotterdam en zijn snel wassende randgemeenten te moeten worden vergroot, zoodat in 1928 weer plannen werden gemaakt voor een nieuw gebouw op den hoek van den Middensteiger en de Hoofdsteeg, welk nieuw pand in Maart 1931 in gebruik kon worden genomen, gelijktijdig met de eerste tunnel in Rotterdam, n.l. onder de Hoofdsteeg door, om de nieuwe zaak, speciaal voor dameskleeding, te verbinden met de oude zaak, die alleen het domein voor de heeren werd. In 1894 telde de zaak 16 menschen binnen zijn wanden en 25 kleermakers buiten. Thans, na veertig jaar, zijn er 350 menschen binnen en 150 buiten. Veertig jaren zijn verstreken en in dien tijd is er heel wat in de mode veranderd. Men zou denken, dat vroeger de mode sierlijker en kleu riger was tegenover den strakken eenvoud van dezen tijd, doch de directeur, de heer J. Laufers- weiler, die veertig jaren de zaak onder zijn stuwkracht heeft zien groeien en veranderen, oordeelt integendeel, dat de mode vroeger stij ver was en juist heden, als afgedwongen eisch van den eenvoud, eleganter en sjieker. De firma Esders bestaat dan nu veertig jaar en de gevels van de drie gebouwen zijn ter ge leeenheid daarvan met bloemen versierd en van kleurige decoraties voorzien. Gelijktijdig met het jubileum van de firma vieren de volgende heeren hun veertigjarig ju bileum in dienst van de firma Esders: E. A. Schoonheyt, hoofd-administrateur; E. H. A. Brokmeier, afdeelingchef-heeren: H. van Strien, afdeelingschef-dames; F. Erwich, cou peur, D. Roestenburg, kleermaker. SCHIEDAM, 7 Mei. Officieele noteering van de commissie uit de Kamer van Koop handel. Moutwijn Moutwijn per H. L. ad 46 pet ƒ10. Spoeling Spoeling ƒ0.80 a 0.90.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1934 | | pagina 1