STADSNIEUWS
FINANCIEELE TOESTAND VAN DE
GEMEENTE.
T WEER BRE
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
FTste JAARGANG.
DINSDAG 18 DECEMBER 1934
No. 17130
Waar dat wiel draait"
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
UITVAART PATER A. v. DIJK O.P.
KIN ïerfeest r. k. vrouwenbond.
WAARSCHUWING.
GEMEENTERAAD VAN SCHIEDAM.
ANGST EN VREEZE VOOR DE
TOEKOMST.
Kachelpijpen p. meter 35 ct. Elle
bogen 14ct. p st. Kachelplaten 1.39.
Poken 10 ct. Roosters, Sleutels,
Kolenemmers, enz. Alleen
HOOGSTR. 67-69 - Telef. 68436
DIT NUMMER BESTAAT UIT
DRIE BLADEN
Wm
NOTEERING MOUTWIJN EN
SPIRITUS.
DE ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCH1EDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
Per drie maanden ƒ3,25; per maand ƒ1,10;
per week 25 cents.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3,75, bij
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 5 cents
per stuk.
Postchèque- en Girodienst No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maasbode
te Rotterdam.
E SCHIEDAMSC
COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55, elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarlet
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties; 5 regels 0.50; 10
regels 1.—. 15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering: 500.bij overlijden door een ongeval; ƒ500.bij verlies van beide handen, voeten of oogen; 250.bij verlies van één hand, één voet of één oog; ƒ150.bij verlies van een duim; .5. bij verlies van
een wijsvinger; 50.bij verlies van twee voorste ledematen alle vingers van een band; ƒ2 5.bij verlies van eiken andereu vinger. De Verzekering loopt op de voorwaarden als eenmaal per maand in dit blad wordt afgedrukt.
Een treffende lijkrede.
„Hij was een rechtvaardige mensch".
Uit de buitengewoon groote belangstelling,
die bij de plechtigheden, georganiseerd naar
aanleiding van het overlijden van den weleerw.
pater A. van Dijk O.P., aan den dag gelegd
is, moge wel blijken, hoezeer deze klooster
ling en priester aiom bemind was en zijn ar
beid werd gewaardeerd.
Talloos velen hebben Zondag langs de baar
gedefileerd, waarna de leden der Vrouwen-con
gregatie en der Derde Orde, waarvan patei van
Dijk, directeur was, zich op een afzonderlijk
biduur vereenigden. De Havenkerk was tot in
alle hoeken met geloovigen gevuld, toen Zon
dagavond een Zielenlof werd gecelebreerd, en
hetzelfde was het geval bij het zingen der Met
ten gisterenavond. De hoogeerw. deken was bij
deze plechtigheid agens, terwijl de weleerw.
paters v. d. Broek en Hummelink assisteerden.
Verschillende ordebroeders van buiten d<_ stad
waren mede in de kerk aanwezig.
Nog veel meer confraters van andere huizen
woonden den H. Uitvaartdienst bij, welke he
denmorgen, na de Lauden met assistentie van
de oud-kapelaans der parochie v d. Eisen en
Determeijer, opgedragen werd door den hoog
eerw. pater Basilius Schaab, provinciaal der
Do-minlcanenorde. Aan de beide zij-aitaren lazen
tegelijkertijd de zeereerw paters Termaat oud
provinciaal, en Biesta, die ook eenmaal in Schie
dam werkzaam was, terwijl deken Schraag
op het priesterkoor had plaatsgenomen Het
versterkte zangkoor voerde de Requiem-mis
van Perosi uit.
Na de H. Mis heeft de zeereerw. Paler pius
Smit, prior van het klooster Albertinum te
Nijmegen, een oud-Schiedammer, een tref
fende lijkrede gehouden, cn wel in verband
met dezen tekst uit het Boek der Spreuken:
„De gerechtigheid redt van den dood
De kanselredenaar zette uiteen, hoe de
mensch van tijd tot tijd plotseling vóór de
eeuwigheidf wordt gesteld. Van jongsaf aar, we
ten v - it de dood beteekent, maar er zijn
zoove-.i otSommeringen, die de gedachten aan
'de eeuwigheid verdringen. Doch dan sterft
er iemand, die met het leven scheen sair.enge-
groeid en zonder wien wij de stad en de pa-
rochie niet konden denken, en dan zien wij in
eens weer de broosheid en ijdelheid van het
leven.
Eén vraag telt slechts op dit oogenblik: Wat
heeft deze ziel gedaan in de oogen van God?
Jaren lang hebben wij pater van Dijk gekend,
die ons aan het altaar stichtte door zijn gods
vrucht, die op den preekstoel zijn gouden hart
uitstortte in woorden, welke trilden van ont
roering, dien wij op straat op vaste tijden zijn
vaste wandelingen zagen maken, dien wij in
den familiekring kenden als iemand, die de
jaarlijksche feestdagen nooit vergat. Eer, man
van ernst en humor, een man van de klok,
die nimmer ontbrak waar hij moest zijn. Hoe
wel hij hier als een vreemdeling kwam, be
hoorde hij bij de Havenkerk zooals dg. Haven-
kerk behoort bij Schiedam
Ons wacht na den dood óf de eeuwige zalig
heid, óf de eeuwige verwerping, en ons chris
tenhart vraagt, met welke middelen het eeu
wig geluk is te bereiken. Ondanks alle rouw,
die over deze plechtigheid hangt, vinden wij
hierin ook een verblijdend antwoord op deze
vraag. We behoeven slechts in onze gedach
ten terug te roepen het leven van onzen be
min'" n pater van Dijk. Prior Smit wil op dit
ooge blik geen ijdele loftuitingen bezigen, maar
toch wil hij het nobele leven van dezen pries
ter aan allen ten voorbeeld stellen, want hij
was in den zin der H. Schrift een rechtvaar
dige mensch. Vooral muntte hij uit door een
dippt godsvrucht, in de eerste plaats jegens
zijn reefter, maar hij was ook een kind van
Mar Steeds heeft hij zijn plichten als Domi
nica. trouw vervuld, en hierbij ging hij voor
geen enkele moeilijkheid uit den weg. Zeer
Veel leed heeft hem de kwaal, die zijn gehoor
aantastte, berokkend.
De zeereerw. heer Smit beëindigde zijn Pre~
dicatie met de hoop uit te spreken, dat wan
neer eenmaal voor zijn toehoorders het uur
gekomen zou zijn, zij met hetzelfde vertrouwen
en dezelfde blijdschap den dood zouden in
gaan, als waarvan de diep betreurde overle-
deraé?¥:'.oo'n haarlijk voorbeeld was.
Tja leze lijkrede werd de absoute bij het in
d k' k geplaatste stoffelijk overschot verricht,
waarna dit werd uitgedragen om naar het
kloosterkerkhof Albertinum te Nijmegen te
worden gebracht. Twee auto s, met ordebroe
ders volgden den lijkwagen op dezen droeven
tocht.
De eden worden er aan herinnerd, dat de
kaart' i voor het Kerstfeest van Zondag a s.,
des niddags 4 uur, morgen verkrijgbaar zijn,
bij dames v. Adrichem, Groenelaan 35 en v.
Oppe Hoogstraat 182 Verder a.s. Donderdag
aan dt zaal tusschen 4 en 5 uur en op den dag
zelf bij het begin der voorstelling.
De politie wijst werkgevers van bepaalde
kedrijyen erop, dat zij met ingang van 1 Jan.
a.s. vut'or in hun dienst zijnde vreemdelingen
(dienstboden vallen daarbuiten) een verkla
ring ufjeten bezitten van den directeur van den
Rijksdienst van de werkloosheidsverzekering en
arbeidsbemiddeling te 's Gravenhage. Ten be-
hoe1 iervan kan men een formulier aan
vrage Dij den directeur van de Arbeidsbeurs
alhier. Het niet bezitten van een dergelijke
verklaring kan gestraft worden met een geld
boete van 100 of i maand hechtenjs.
Dc middenstand en de crisis.
Gisterenmiddag heeft de Raad de behande
ling der gemeentebegrooting voor 1935 voort-
gézet.
Het eerst steekt nu de C.-H. de heer Th. v. d.
Berg. van wal, die thans zijn maidenspeech
houdt.
Als bewoner van het Westen prijst spr. het
beleid van het College ten opzichte van de
outillage van dit stadsdeel. Doch er zijn nog
leemten, die aanvulling vragen, zooals aange
geven is. Het voorbereidend onderwijs is uit
gebreid met de stad, maar er heerscht op dit
«ebied onbillijkheid. Spr. wil in dezen crisis
tijd geen voorstel doen, dat veel geld kost.
Er°is echter een oplossing mogelijk, die zeer
eenvoudig is. De oplossing is te vinden in een
verdeeling der subsidies naar verhouding van
het aantal leerlingen. In Delft en elders is een
kopgeld ingevoerd. Als dit 20 gld. zou. bedragen
zouden de lasten niet meer, maar zelfs minder
worden. Daarvan kunnen de scholen best be
staan, zooals elders blijkt en de Ned.-Hervormde
Bewaarschool wordt ook met ƒ20 kopgeld ge
ëxploiteerd. Bij verleening van een kopgeld zou
het College in overweging kunnen nemen het
bewaarscboolonderwijs geheel aan het particu
lier initiatief over te laten. Dit zou de taak van
het College vergemakkelijken, en de billijk
heid zou worden betracht.
De heer HOOGENDAM meent, dat de ge
meenteraden geen Tweede-Kamertje moeten
spelen, maar de regeeringspolitiek staat in het
centrum dot belangstelling en daarom is daar
reeds doof twee leden over gesproken. Het
betoog van mevr. Benthem deed aan als een
praeludium op de a.s. verkiezingen.
Wij leven in een ernstigen tijd, doordat een
geestelijke en economische crisis de menschheid
teistert.
Het valt op, dat het menschdom zelf onmach-
tig is, te herstellen wat het kapot heeft ge
maakt.
Spr. keurt den toon van den geleidebrief der
begrooting af, al is hij uit „Kaufmannisch"
oogpunt te begrijpen. B. en W. mogen echter
den geest van verzet, die in het volk leeft, niet
bevorderen. k
Wat is het karakter van het overleg met Ge
deputeerde Staten over de begrooting? Spr.
meent, dat zelfs bij een billijker verdeeling van
de werkloosheidslasten verschillende der ge
troffen financieele maatregelen hadden getrof
fen moeten worden. Zonder de extra-maatrege
len en de werkloosheidsklassen zou er een te
kort zijn geweest van ƒ221.391 voor den ge
wonen dienst. De oppositie tegen de regeering
is dus niet geheel juist.
Welke zekerheid hebben B. en W. dat door
het Rijk 99 van de kosten der werkloosheids
lasten zal worden uitgekeerd en voor het uit
gestooten bedrag geen rente zal behoeven be
taald te worden?
De autonomie stelt eischen, en in verband
hiermee vestigt spr. er de aandacht op, dat
het zonder meer doorsturen van adressen over
de werkloosheidszorg bqteekerat, het leggen
van de geheele verantwoordelijkheid op de re
geering, en dat is niet bevorderlijk voor het
behoud van het zelfbestuur der gemeente.
Spr. hoopt, dat B. en W. steeds voeling zul
len houden met de middenstandsorganisaties in
zake kwesties op distributie-gebied. Het is de
vraag, of de particuliere liefdadigheid toerei
kend zal zijn om door de crisis getroffen mid
denstanders te helpen. Bij stadsuitbreiding
moeten er niet te veel winkels worden ge
bouwd op die manier kan de gemeente aan
de saneering medewerken.
Spr. vraagt nadere inlichtingen inzake het
60-millioenenplan, omdat werkverruiming zeer
noodzakelijk is. Het rouleeringssysteem van
losse werkkrachten moet volgens spr. verder
worden doorgevoerd bij oe gemeente.
Het is in het belang van den bona-fide-
winkelstand, dat aan het venivraagstuk aan
dacht wordt besteed aan het ongelimiteerd
venten dient een einde te komen. Voorts klaagt
spr. over de grootte van de R. E. T.-bussen,
waarvan ook de snelheid zou verminderd moe
ten worden. Deze voertuigen zijn niet alleen
straat-, maar ook zenuwverwoesters.
Hierna behandelt spr. het probleem der huur-
verlaging. Deze wordt door de geldende re-
geeringsbepalingen niet in de eerste plaats voor
de werkloozen toegepast, die ze toch het hardst
noodig hebben. Een en ander houdt verband
met den huurtoeslag, naar spr. uiteenzet. Dit
is een zaak van regéerings-politiek, maar B. en
W. kunnen misschien hun best doen, om h:erin
verandering te laten brengen.
Minister Slotemaker de Bruïne heeft de
steunverlaging met bloedend hart toegepast;
hij is eerder sociaal dan politiek ontwaakt.
Daarom is een aanval op hem onbillijk. Zou
den de sociaal-democraten anders hebben kun
nen handelen, ais zij de regeeringsverantwoor-
delijkheid hadden te dragen? Spr. zou graag
van de S.D. fractie antwoord op deze vraag
krijgen. Niet te ontkennen is, dat steun- en
loonsverlaging invloed heeft op de koop
kracht, maar is verlaging van de vaste las
ten ook geen aantasting van de koopkracht,
zij het van een andere groep der bevoiking?
De S.D.A.P. liefkoost den middenstand den
laatsten tijd, maar dit is in strijd met haar
pi opaganda voor de verbruikscoöperatie. Ge
lukkig speelt de particuliere liefdadigheid
thans een belangrijke rol, als een van de
grootste zedelijke volkskrachten, maar waaro-m
spreekt de S.D.A.P. er dan zoo ongunstig over?
Velen zijn dankbaar voor de hulp, van het
Crisiscomité ondervonden. Ook de comité's
van bijstand voor werkloozen doen prachtig
werk.
De tijden zijn somber gebleven na de vorige
begrooting, maar allen moeten de handen bid
dend tot God opheffen om uitkomst.
Daarna voert de heer DE BRUYN het woord
namens de Vrijhciösbondsche fractie. Spr. wil
.geen politieke beschouwingen houden, doch
alleen enkele vragen stellen. Hij bdengt dank
aan B. en W. voor het gevoerde beleid. Spr.
vraagt, wat op het gebied van werkverruiming
zal worden gedaan. Spr. denkt in dit verband
niet alleen aan het 60-milliocnplan maar ook
aan particulier werk voor onze scheepswer
ven. Ook spri's fractie wil aan huurverlaging
meewerken, maar dan mag de huurwaarde
voor de belasting niet te zeer worden opge
voerd bij eigen woningen van kleine rente
niers en gepensionneerden, die naar Schiedam
zijn gelokt. Voorts dringt spr. aan op het hef
fen van voorzorgsmaatregelen op het gebied
van bescherming tegen gas- en luchtaanvallen;
er zouden lezingen hierover gehouden kunnen
worden.
De radio-distributie dient in particuliere
handen te komen. Voorts vraagt spr., hoe het
verkeersvraagstuk zal worden opgelost bij het
nieuwe postkantoor. Spr. wenscht verlaging
van den metenhuur der gemeentebedrijven,
verzoekt betere handhaving der maximumsnel
heid en zou willen, dat de Raadsvergaderingen
vroeger beginnen.
De heer COLLé bevreemdt het, dat de frac
ties nu wèl over de rogeeringspolitiek spreken,
hoewel zij altijd zeggen, dat het gemeente
bestuur zich zonder meer moet neerleggen bij
de maatregelen, die de regeering treft. Wat den
toon in den beschrijvingsbrief betreft, spr.
hoopt, dat het hem voortaan ook niet zal wor
den kwalijk genomen als hij eens e enscherp
woord bezigt.
De VOORZITTER: Als u maar geen onge
past woord gebruikt.
De heer COLLé: Dat is onze gewoonte niet.
(Vroolijkheid.) Spr. zet dan de communistische
zienswijze betreffende de oorzaken ett het ka
rakter der economische crisis uiteen, waarna
de heer Collé de S.D.-fractie aanvalt. Of
schoon het College meent, dat de afbraakpoli-
tiek niet verder voortgezet kan worden, gaan
er bij rechts stemmen op, die juist daarop
aansturen. De vermindering van het gasdeibiet
duidt erop, dat de noodzakelijke levensbehoef
ten een luxe zijn geworden voor een groot deel
der bevolking. Tengevolge van de steunver
laging zal ondervoeding onder de massa gaan
heerschen, in een land van melk en honing,
waar van alles te veel is. Met handhaving van
,het kapitalistische stelsel zal het niet meer
mogelijk zijn, de massa werk'en brood te ver
schaffen. Spr. verwacht alleen heil van de dic
tatuur van het proletariaat. De heer Steens
v/aarschuwde tegen het fascisme, maar de re-
geerinig en ook het Schiedamsche gemeente
bestuur weten reedis fascistische maatregelen
te treffen. Spr. heeft berekend, dat, als de rente
der gemeen teleeningen op 3 pot. wordt ge
bracht, de gemeente 254.000 per jaar minder
zal hebben te betalen.
De communistische partij voert geen wan-
ihoopspolitiek. Zij drijft de' ongewapende
arbeiders niet op tegen de revolvers en sabels
van de politie. Spr. kan zich echter voorstel
len, dat er enkelen zijn, .die hun woede koelen
op een ruit, maar dezulken zijn niet geschoold
in de communistische partij. Wij aanvaarden
een gewelddadige omverwerping der orde pas,
wanneer de meerderheid der arbeiders aan
onze zijde staat.
De heer HOOGENDAM: Dan is het toch
iniet meer noodig?
De heer COLLé meent, dat de bankiers, die
,geen geld tegen 'bepaalde voorwaarden aan de
overheid beschikbaar willen stellen, daartoe
moeten worden gedwongen door hetzelve bij
then in beslag te nemen. Voorts begrijpt spr.
niet, dat hij als een onbehoorlijk raadslid
wordt voorgesteld, en hij is desnoods bereid
zijn gedrag door een z.g. eereraad te laten be-
oordeelen.
Spr. behandelt nu het politiebeleid, al is
dit, zooals hij het uitdrukt, een pijnlijke kwes
tie. De communistische partij is van haar poli
tieke rechten beroofd. Zij maakt nimmer mis
bruik van een toestemming om te demonstree-
ren. Het weigeren van een vergunning om een
openbare vergadering te houden, beschouwt
spr. daarom niet als een straf maar als pla
gerij. Verschillende agenten treden op onrede
lijke wijze tegen de communisten op. Spr.
wil nu spreken over den dood van den com
missaris.
De VOORZITTER stelt den Raad voor, hier
over niet van gedachten te wisselen.
Als de Raad zich hierbij heeft neergelegd,
beëindigt de heer COLLé zijn rede, waarna
het woord wordt verleend aan den heer van
•DUINHOVEN, die het middenstandsvraagstuk
behandelt. We komen er, aldus spr_, niet met
lapmiddelen. De middenstand is uit zijn droom
ontwaakt door de vermindering van de koop
kracht en wordt steeds meer geproletariseerd.
:De middenstand ondergaat ook de nadeelige
gevolgen van de vernietiging van producten.
iDe ,.oudew (ndet-initellectueele) middenstand
vormt 1/7 van de bevolking, met de gezins
leden mee 1/4. Hij weet nu: arbeiders-nood is
middenstands-dood. Om uit de ellende te ge
raken moet de middenstand denzelfden weg
opgaan als de georganiseerde arbeiders. Ook de
■winkelstand zal zich in coöperatief verband
moeten scharen; de minister-president zelf
acht een tegenwerken van coöperaties achter-
uitzetten van de klok. Het is evenzeer onrede
lijk tegen de groote warenhuizen te ageeren.
Dit is in Duitschland gebleken, waar Hitier
zijn belofte om tegen de warenhuizen maat
regelen te treffen, niet is nagekomen.
Wegens vergevorderd uur breekt de heer v.
Duinhoven zijn tede af om haar 's avonds te
vervolgen.
AVONDVERGADERING.
Spr. betoogt, dat de middenstanders met de
arbeiders moeten streven naar een plan
matige inrichting van de volkshuishouding, en
verder schilt hij een appeltje met den heer
Collé. De S. D. A. P. is op een eenheidsfront
de ae communistische partij niet erg gesteld,
ook cl omdat het de bedoeling van deze partij
is Mn de sociaal-democraiten bbij een omar
ming dood te drukken. In Rusland is het kapi-
taièjaie niet vernietigd: het land onderhoudt de
grootst mogelijke samenwerking met de kapi
talistische mogendheden. De relletjes in Juli
zijn veroorzaakt door de opstokerij der com
munistische leiders, die zich zelf achteraf hiel
den. Spr. vindt het niet erg manhaftig van den
heer Collé, dat hij er niet voor uitkomt, wat
hij eigenlijk onder „strijd'' verstaat.
De heer VAN LITH, de derde woordvoerder
van de S. D.-fractie, bepleit bevordering van
industrieele werkverruiming, desnoods in sa
menwerking met Rotterdam of met particulie
ren. Spr. vraagt nadere verklaring van den heer
Steens van wat deze over salarisherziening ge
zegd heeft, en keurt het af, dat de C. H.-fractie
steeds klaagt over de R.E.T.-bussen; vragen om
kleinere wagens beteekent aansturen op ophef
fing van den dienst.
WETHOUDER SLAVENBURG
ANTWOORDT.
Hierna is wethouder SLAVENBURG aan de
beurt. Spr. dankt voor de woorden van waar-
deering tot het College gericht, en geeft ver
der als zijn meening te kennen, dat de be
grooting gelegenheid geeft om zich te bezinnen
op zijn beginselen. Er voltrekken zich machtige
veranderingen in de economische structuur, cn
wij tasten nog in onzekerheid naar de nieuwe
vormen. Het atheïsme heeft ccn pessimisme te
weeggebracht, dat geleid heeft tot het com
munisme.
Bij deze begrooting hebben wij over één
ding klaar te zijn: de heerschappij van blanken
over bruinen en zwarten is niet meer onbe
streden, en daarmee is de export belemmerd
geworden. Hieruit voigt, raar spr. meent, dal
het levensniveau omlaag moet, al wil spr. niet
giame, dat de welvaart vermindert; men mag
echter niet blind zijn voor de werkelijkheid.
We leven nu niet in een crisis, maar een periode
v.ip inzinking, die geruimen tiju zal duren en
vna tan we ons zullen moeten aanpassen. De
regeering doet juist, door het daarop aan te
sturen, maar spr. meent, dat de uitvoerige
steunmaatregelen der regeering den terugkeer
der welvaat wei eens zouden kunnen ophouden.
Het College zocht alles voor industrieele werk
verruiming en zal daartoe gaarne zijn mede
werking verleenen.
De begrooting staat inderdaad in het teeken
van voorschriften, die nog geen wet zijn, maar
dat zoo goed als zeker zullen worden. We mo
gen ons veroorloven, er met kracht op aan te
dringen dat de noodige maatregelen in het be
lang van de gemeente worden genomen, al zou
spr. zich eenigszins anders hebben uitgedrukt
dan de gemeentesecretaris.
Beide komende wetten (inzake werkloos-
heidssubsidiefonds en financieele verhouding)
moeten voor de gemeente van groot belang
worden geacht. De wet op de financieele ver
houding heeft één kwade kans maar die is in
de begrooting verwerkt. In dit opzicht is de
begrooting dus niet speculatief. De uitkeering
uit het gemeentefonds wordt verminderd met
ruim 3% ton, zij het geleidelijk en wel over
tien jaar, zoodat voor het jaar 1934'35 de uit
keering 783,820 zal bedragen.
De instelling van het Werkloosheidsfonds is
van ingrijpenden aard voor de gemeente. Aan
onze gemeente worden dit jaar 251.000 aan
belastingen onttrokken en het volgend jaar
280.000. Intusschen is met het fonds een
einde gekomen aan de willekeur ten opzichte
van de rijksbijdragen in den werkloosheids
lasten. Het uitgestooten bedrag had intusschen
tot voordeel, dat wij een sluitende begrooting
moesten hebben.
Zeer nadeelig is, dat wij de batige saldi uit
de bedrijven moesten opmaken. Nu zijn de
laatste 85.000 in de begrooting verwerkt.
Er was oorspronkelijk een tekort op de be
grooting, maar met allerlei maatregelen is het
B. en W. gelukt haar sluitend te maken, doch
zij vervult hen voor de toekomst met zorg en
vrees. Daarom moeten we onze huishouding nog
verder versoberen.
Op grond van de ministerieele aanschrijving
is 90 pet. als rijksbijdrage in de 10 pet. van
het uitgestooten bedrag geraamd. De heer
Hoogendam vraagt, waarom B. en W. er op
rekenen, dat geen rente zal betaald moeten
worden voor het uitgestooten bedrag. Dat is
een principieele vraag. B. en W. hebben geen
zekerheid, maar het uitgestooten bedrag be
hoort eigenlijk zelfs in zijn geheel bij het Rijk
thuis. De rente zou eventueel de begrooting
nog met 34,000 verzwaren. We zouden onze
autonomie beter kunnen bewaren, wanneer de
Regeering begreep, dat de werkloosheidslasten
gedragen moeten worden door de totaliteit der
gemeenten.
Het overleg met Gedeputeerde Staten over
de begrooting' 1934 is geëindigd en deze is
goedgekeurd. Dat over 1935 zal naar spr. voor
komt, niet van zoo langen duur zijn; het is
reeds aangevangen en geschiedt thans schrifte
lijk, nadat eenig mondeling contact heeft plaats
gevonden.
Het College meent, dat er op deze begrooting
geen plaats is voor verdere financieele maat
regelen. De lasten zijn hier en daar al te ver
opgevoerd; met name geldt dit voor de straat
belasting. We zullen immers tot verlaging van
de huren moeten komen. Met de personeele
belasting is de uiterste grens bereikt, en het
zelfde geldt voor de inkomstenbelasting. B. en
W. meenen, dat. als er één gemeente in aan
merking zou komen voor de volle 99 pet. uit
het Werkloosheidssubsidiefonds, dat het dan
wel Schiedam zou zijn, dat op zijn begrooting
tot het uiterste is gegaan.
Volgens spr. is het getij een beetje ver-
loopen voor de radio-distributie. Dit hoort ove
rigens thuis bij het particulier initiatief, en niet
bij de gemeente, stellg niet onder de huidige
omstandigheden.
Spr. bestrijdt dan het betoog van den heer
Collé, alsmede dat van den heer van Duin
hoven. Is een coöperatie wat anders dan een
grootbedrijf? Het is niet mogelijk, nu tegen
3 pet. geld te leenen; dat strookt niet met de
economische wetten. Misschien dat het Rij a
straks met 3% pet. kan voorgaan.
We hebben aanleiding om de toekomst niet
al te optimistisch in te zien. De algemeene af
keer van God doet ons vreezen, dat de wereld
den ondergang teg'emoet gaat. We zouden de
volken willen toeroepen: terug naar God, Die
aller lot in handen heeft!
WETHOUDER HOUTMAN SPREEKT.
Hierna is het woord aan den heer HOUT
MAN, die de liberalen verdedigers van het
eigendomsrecht noemt. Wanneer een vermeend
recht in strijd komt met het algemeen be
lang, zal de gemeente moeten optreden. Bij
het gemeentebestuur in zijn huidige samen
stelling mag het eigendomsrecht veilig geacht
worden, wat de heer Scheurkogel blijkbaar
betwijfelt. Spr. zet dan uiteen, hoe de Kamer-
lingh Onneslaan en het Singelkwartier worden
verbeterd.
Op het terrein aan de Schoolstraat zullen
waarschijnlijk heerenhuizen verrijzen, tenzij
de wethouder van Onderwijs kan aantoonen,
dat hij het terrein noodig heeft.
Niets staat de verbetering van de Noord
molenstraat meer in den weg. De heer Scheur
kogel wil verplaatsing van het brugwachters-
huisje bij de Oranjebrug nu; zooals hij zegt,
er toch een nieuwe brug komt. Een verplaat
sing zou volgens den heer Sch. 150 kosten,
maar spr. denkt, dat het wel wat duurder zou
worden. Spr. zou over dat bedrag wel kunnen
heenstappen, als hij zeker wist, dat de nieuwe
brug er zou komen, want het huisje is wel een
groote sta-in-den-weg.
De wethouder gelooft niet, dat de regeering
aanstoot zal nemen aan den toon, waarin de
beschrijvingsbrief is gesteld. We weten niet,
of een regeeringstmaatregel juist is ten op
zichte van het geheele land; wel weten wij
wat rechtvaardig is ten aanzien van Schiedam.
We hebben reeds succes gehad met onzen strijd
voor een betere verdeeling der werkloosheids
lasten, en daarbij heeft de gemeentesecretaris
het College, dat in deze kwestie unaniem is,
met zijn geschriften ten zeerste gesteund.
Ieder overheidscollege zorgt voor zichzelf, zoo
ook de regeering, en daarom bleef deze zoo
lang haar standpunt handhaven, maar hierom
juist moest met kracht gestreden worden.
Wat de autonomie betreft, spr. is daar ook
een groote voorstander van, maar het is be
grijpelijk, dat de regeering de zekerheid wil
hebben, dat het beleid hier in orde is, wanneer
wij wat meer willen hebben dan als normaal
is vastgesteld. Toch hoopt spr., dat de regee
ring niet te veel aan de ambtenaren zal over
laten.
Hierna verdedigt de heer Houtman het libe
rale stelsel, dat zooveel mogelijk aan de indivi-
dueele werkzaamheid wil overlaten. De R. K.
Staatspartij wenscht ordening en sommige be
drijven hebben, dat noodig, maar spr. staat
angstig tegenover de idee, dat op heel het be
drijfsleven de bedoelde ordening aan moeten
worden toegepast, vooral wanneer dat met
sanctie van de regeering zou moeten geschie
den. Het streven naar autarkie acht spr bui
tengewoon gevaarlijk voor ons land.
Het Sterrebosch in het Volkspark bestaan nog
altijd; er is dus nog geen sprake van een
nieuw recreatie-oord. Het gemeentebestuur
heeft zijn uiterste best gedaan om zijn deeltje
te krijgen van het 60-millioenenfonds. Naar
spr.'s meening moet Schiedam er minstens een
millioen van krijgen. De naaste toekomst zal
leeren, wat er ten opzichte van het verkeer
bij het nieuwe postkantoor zal gebeuren.
Spr. laat aan de bevoegde instanties over om
te beoordeelen, of er meer kruisers en torpe
dobooten noodig zijn. Maar als dat het geval
is, moeten ze maar in Schiedam gebouwd wor
den.
Als de heer Houtman zijn rede heeft beëin
digd, wordt de vergadering tot Dinsdagavond
verdaagd.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 1417 December
GEBOREN: een als levenloos aangegeven
kind van J. Ritmeester en N. Lems, Jan Steen
straat 83 Hendrica J., dochter van M. C.
Rebers en C. J. Gödde. Mariastraat 64 Helena
A., dochter van J. polderdijk en M. G. van Eijk
Nieuwe Haven 273 Engel, zoon van J. Klein
en H. van Ekris, Par.weg 118 Maria B„ d.
van J. van Tilborg en G. van Diejen, Haga-
straat 28 Frederica L., dochter van P. J.
van der Raaf en F. L. Klein, Nassaulaan 75
Maria J., dochter van J. Pluijmers en A.
Verhoef, Gustostraat 28 Johannes F., zoon
van J. G. de Vette en A. J. M. van Vonderen,
Huijsmansstraat 53 Cornells A„ zoon van
A. van der Linde en C. J. Goené. Havendijk 40
Dina C., dochter van J. van Vliet en J. M.
van Apeldoorn, Prof. Kam. Onneslaan 128
Johanna, dochter van G. de Bruin en J. Krab
bendam, Strijenschestraat 13 Pieter C., zoon
van A. Hennevanger en J. Sonneveld, van
Ostadelaan 55.
OVERLEDEN: J. S. Bosman, 4 maanden, Nas
saulaan 75 C. D. van Dijk 67 jaar. Dr. No-
letstraat 1.
Verwacht wordt:
Krachtige, later afnemende, Zuid-Westelijke
tot Zuidelijken wind, zwaar bewolkt met tij
delijke opklaringen, waarschijnlijk regenbuien,
aanvankelijk zachter.
Lichten op van 's avonds 4.15 tot 's morgens
7.38.
18 en 19 December
Vertooning van wetenschappelijke films voor
de schooljeugd. Passage-theater.
18, 19 en 20 December.
Vertooning van de film „De Zwarte Zuster".
R. K. Volksbond.
Woensdag 19 December
Vergadering der afd. Schiedam van den Ned.
R. K. Fabrieksarbeidersbond. R. K. Volksbond,
half 8.
Donderdag 20 December
Vergadering der R. K. Onderwijzers. Corner
House, 8 uur.
Vergadering der R. K. Handelsreizigersver-
eeniging St. Christoffel. Hotel Beijersbergen,
half 9.
Vrijdag 21 December
Zangavond van „De Frincevlag". Gebouw
Eendracht.
Zondag 23 December
Kinderfeest van den R. K. Vrouwenbond.
R. K. Volksbond, 4 uur.
SCHIEDAM, 18 December. Officiéele notee
ring van de commissie uit de Kamer van Koop
handel
Moutwijn.
Moutwijn per H.D. ad 46 pet. 10.
Spoeling.
Spoeling 1,40 a 1,50.
R. K. MIDDENSTANDSVEREENIGING.
Gisteravond hield de R. K. Middenstands-
vereeniging De Hanze onder leiding van haar
voorzitter, den heer Joh. Brounts, een alge
meene vergadering.
De voorzitter maakte na de goedkeuring der
notulen melding van de oprichting van enkele
nieuwe vakafdeelingen. Er zijn weer drie
nieuwe in wording.
De voor den middenstand zoo belangrijke
onderwerpen, electriciteit en telefoon, lokten
een drukke bespreking uit. Algemeen heerschtc
het gevoelen, dat het noodig is dat de zware
lasten daarvan zoo spoedig mogelijk worden
verminderd. Een der leden raadde aan om ge
zamenlijk petroleum-gas te gaan gebruiken,
terwijl de dieselmotor werd aanbevolen als
middel tegen de hooge electriciteitstarieven.
Inzake de telefoontarieven zou een adres aan
de Kamer van Koophandel gericht worden.
Een echte Kerstmis-attractie bracht een vroo-
lijke stemming teweeg.
Na een welbestede rondvraag werd de ge
animeerde vergadering op de gebruikelijke
wijze gesloten.
HUISZOEKING BIJ „EIGEN HULP"
Gistermiddag heeft het parket uit Rotterdam
'in samenwerking met de gemeentepolitie alhier
een huiszoeking verricht ten huize van Van
Weerden, directeur van de Onderlinge spaar
en credietvereeniging „Eigen Hulp", gevestigd
aan den Rotterdamschedijk 197, tegen welke in
stelling de politie reeds herhaalde malen heeft
gewaarschuwd op grond van financieele prac-
tijken, die niet door den beugel konden. De
administratie is in beslag genomen.
Van W. maakte er een beroep van credieten
te verleenen zonder borg. Men moest echter
eerst beginnen, spaarder te worden, door een
bedrag van 25 te storten. Daarna moest men
elke maand 10 betalen. Het verwachte cre-
diet bieef echter, ook al had men geruimen tijd
gespaard, achterwege, of het duurde, als het een
enkele maal verleend mocht worden, zoolang,
dat de credietaanvragers ophielden met sparen
om niet nog dieper in de schulden te geraken,
waardoor zij echter al hun spaarcenten kwijt
waren. Op deze manier is het den man gelukt,
een groot aantal in armoedige omstandigheden
verkeerende personen van hun laatste spaar
duitjes te ontdoen.
SCHEEPVAART
SCHIEDAM, 16 Dec. Aangekomen: Japansch
s.s. Kofuku Maru, van Hamburg om kolen te
bunkeren in de Wilhelminahaven.
SCHIEDAM, 15 Dec. Vertrokken: m.s. Siba-
jak, Rott. Lloyd, ledig naar Rotterdam.
SCHIEDAM, 17 Dec. Vertrokken: Ned. m.b.
Tuca, naar de Noordzee om proef te stoomen
en terug in de Wilhelminahaven.
S
