DE RAADSELACHTIGE BETOOGING
TE BERLIJN.
Een verrassingwelke binnen- en buitenland voor
nieuwe mysteries plaatst.
DE BOODSCHAP VAN
ROOSEVELT.
T CONFLICT LERROUX-
GIL ROBLES.
HET GETUIGENIS VAN
LINDBERGH.
ZATERDAG 5 JANUARI 1935
DE WERELD WIL WAARHEID.
Een land, dat niets te verbergen heeft,
sluit zich niet volkomen voor alle
pogingen om eerlijke voor
lichting te krijgen af.
LAVAL IN ITALIË.
GEESTDRIFTIGE ONTVANGST
TE GENUA.
OUD-PREMIER MARS AL
VEROORDEELD.
IN BULGARTJE HEVIGE AARD
SCHOKKEN.
Paniek onder de bevolking.
Program van sociale
maatregelen.
VOOR VREDE EN WAPENBEPERKING
ENGELSCHE ARBEIDERS BIJ DEN
SOVJET-GEZANT.
BEGINT GANDHI WEER?
NIEUWE GERUCHTEN OVER
REVOLUTIE IN ALBANIË.
NEW-YORKS VROUWELIJKE POLITIE
De premier zou het liefst zien, dat
de republiek zich naar links
oriënteerde.
Zamora's bemiddelingspogingen.
INCIDENTEN TE TUNIS.
HUWELIJKSSTAKING IN SHANGHAI.
De kolonel verklaart, Hauptmann
aan zijn stem te hebben
herkend.
COMMUNISTISCHE ACTIE IN CHINA.
JONGENS DOEN EEN MERK
WAARDIGE VONDST.
AANTAL KATHOLIEKEN IN BERLIJN
gestegen.
BISSCHOPPEN EN SAAP-
STEMMING.
Vrijheid en eerlijkheid van 't plebisciet
in het gedrang geacht door
sommigen.
HET REGLEMENT VOOR DE SAAR-
STEMMING.
DE VADERMOORD TE HAMBURG.
DE AFFAIRE-GEBR. LEVY.
Iets geheimzinnigs, iets raadselachtigs is Don
derdag in Berlijn gebeurd en men peinst, tot
dusverre ten minste, volkomen vergeefs om de
ware en diepere strekking van dit mysterieuze
feit precies te achterhalen.
Geheel onverwacht, zonder dat het Duitsche
volk of het buitenland er iets van bevroedde,
hebben Hitier en Goering samen de leider
van het nationaal-socialistische propaganda-
systeem Goebbels schijnt in deze aangelegen
heid geen rol gespeeld te hebben het besluit,
waarschijnlijk een nachtelijk besluit, genomen
om te Berlijn een grootsche demonstratie van
eenheid en saamhoorigheid van het geheele
Duitsche volk te organiseeren. En ter uitvoe
ring van dit plan kregen alle persoonlijkheden
welke een leidende rol in partij of rijksweer
vervullen, een hoogdringend bevel om onmid
dellijk naar Berlijn te komen. Geen veront
schuldiging kon gelden: vacantie of afstand
boden geen excuus, en zoo reden en vlogen alle
denkbare vervoermiddelen Donderdag in razen
de snelheid op of boven Duitschland, opdat de
genoodigden tijdig op 't appèl zouden kunnen
verschijnen.
In Berlijn zelf was de weg, welke naar het
demonstratie-terrein: het gebouw van de
Staatsopera leidde, het schouwspel van een
bijzonder vertoon. Mogen wij de particuliere
berichten uit Berlijn gelooven we hopen,
dat het geen „emigranten-leugens" zijn dan
werd het Opera-gebouw door meer dan tien
duizend S.S.- en S.A.-mannen, die rug aan rug
stonden, alsmede door een groote politiemacht
bewaakt. Langs den geheelen weg, welken de
Fuehrer volgde, was de scherpste bewaking in
gesteld. De auto van Hitier, welke een gewel
dige snelheid bereikte, werd door een tweetal
auto's, waarin zich een sterke en goed-bewa-
pende lijfwacht bevond, vergezeld. Bovendien
was het verboden tusschen drie uur namiddag
en het middernachtelijk uur boven de rijks
hoofdstad te vliegen.
Als dan allen veilig in de opera zijn aan
gekomen, begint, wat de officieele Duitsche
persdienst D. N. B. noemt, „de groote Nieuw-
jaarsbetooging der N.S.D.A.P. als een machtige
demonstratie van het geheele Duitsche leider
schap tegen de buitenlandsche ophitsing en de
leugencampagne der emigranten."
Dat is dus het teeken, waarin volgens de
officieele lezing deze onverwachte en sensatio-
neele gebeurtenis geplaatst werd. En de rede
voeringen, welke in de Opera door Hess, Goe
ring en Hitier werden uitgesproken, waren
dan ook, tenminste in den zeer verkorten vorm,
waarin ze tot dusverre gepubliceerd zijn, zeer
felle, bitter verontwaardigde protesten tegen
cle den laatsten tijd buiten Duitschland steeds
hardnekkiger verspreide geruchten over on-
eenigheden in de nationaal-socialistische lei
ding, over conflicten tusschen rijksweer en
partijformaties, over arrestaties en nieuwe
executies, over een zeer dreigende en aanstaan
de ineenstorting van het Derde Rijk, over een
snel naderende tegenrevolutie. Daartegenover
werd gesteld een verheerlijking van hetgeen in
de laatste twee jaren ondernomen en bereikt
was en de verzekering, dat tusschen opperste
leiding en uitvoerende instanties een onge
schonden overeenstemming bestaat, dat regee
ring, rijksweer en partijmilities volledig
accoord gaan, terwijl ook tegengesproken werd,
dat wederom personen om politieke redenen
het leven hadden moeten laten.
Hier bereikt het mysterieuse in het heele
Berlijnsche gebeuren wel het hoogtepunt. In
dien inderdaad waar zou zijn, dat de Opera-
demonstratie speciaal voor het buitenland be
doeld was en daarom gehouden werd enkele
dagen voor het plebisciet in het Saargebied
dan moet men van volkomen mislukking
spreken.
Wij hebben heel weinig aandacht geschon
ken aan de z.g. emigranten-geruchten, welke
over Duitschland verspreid werden en ze uit
sluitend k titre d'information vermeld. Maar
•anderzijds konden we niet blind zijn voor de
verschijnselen, welke zich in het Duitsche
leven zelf vertoonen: een land. dat niets te ver
bergen heeft, sluit zich niet volkomen voor
alle pogingen om eerlijke voorlichting te krij
gen af. Dan valt het niet te loochenen, dat over
het heele Duitsche volk een stemming van
diepe ontgoocheling is gekomen: dat velen
hun teleurstelling niet meer kunnen verbergen,
dat zich weder belangrijke centra van oppositie
vormen; maar dat anderzijds door de Duitsche
autoriteiten een stelsel van spionnage is ge
organiseerd, dat tot diep in die kringen, waar
de politiek principeel is buitengesloten, door
werkt. En dan moge niet steeds het concen
tratiekamp hem of haar wachten, die niet voor
honderd procent vertrouwd wordt, er bestaan
nog andere middelen, we denken slechts aan
het beruchte Landjahr, om al te zelfstandige
krachten te breken. Er is de bedreiging met
de hopelooze werkloosheid, waarmede sterke
druk kan uitgeoefend worden.
Al deze zekerheden zijn door de betooging
van Donderdag niet weggewerkt. Slechts is de
ontkenning tegenover de bevestiging gesteld
en dat is een zeer zwak argument. Had de ge
weldige demonstratie van eenheid en saam
hoorigheid in het buitenland indruk moeten
maken, dan had zij bovenal het karakter der
vrijwilligheid moeten dragen. Maar dit ont
breekt volkomen, met de meest absolute vol
komenheid. Op commando zijn de leiders naar
Berlijn gekomen, op commando hebben zij
geapplaudisseerd. Dat kan het buitenland nooit
imponeeren. Men zal er zelfs eer een bewijs
van zwakheid dan van sterkte in zien.
Die indruk van zwakheid wordt versterkt
door al het geheimzinnige. Wat beteekent
eigenlijk die demonstratie? Zoolang men daar
over in het onzekere verkeert, zal men te eer
geloof gaan hechten aan geruchten, hoe vreemd
en zonderling die ook mogen klinken.
Daarom lijkt het niet onwaarschijnlijk, dat
de Berlijnsche betooging. hoezeer zij gesteld is
in het teeken van het buitenland, op de aller
eerste plaats bedoeld is als eeh laatste en uiter
ste waarschuwing aan velen van hen, die in
het Opera-gebouw genoodigd waren. Sinds lang
weet men het is geen gerucht dat de z.g.
ondergeschikte instanties het in vele opzichten
niet meer met de steeds meer naar rechts
zwenkende regeeringspolitiek eens zijn: en dat
anderzijds de opperste leiding een steeds straf
fer gezag begint uit te oefenen. Dat ook de
rijksweer zich als de eenige weermacht van
het rijk beschouwt en dus zijn plaats in het
binnenland wil handhaven, maar tegelijkertijd
de buitenlandsche positie zuiver wil stellen.
Dat moet tot conflicten aanleiding geven,
welke zich voor het nationaal-socialisme ge
vaarlijk kunnen ontwikkelen. En nu hebben de
drie het meest op den voorgrond tredende
figuren van. het Derde Rijk de vierde ont
brak bij hun fulminaties tegen buitenland
en emigranten eens duidelijk tot de eigen
mannen gezegd, waar het precies op staat: zij
hebben zich eenvoudig te onderwerpen en zich
in het gareel te schikken: zij hebben de een
heid en de saamhoorigheid te herstellen. En
op den achtergrond van deze waarschuwing
stond natuurlijk de afschuwelijke dertigste Juni
als de hardste en dringendste aanmaning om
naar de nu gesproken woorden te luisteren en
te handelen.
Goering heeft de verwachting uitgesproken,
dat „het heele weefsel van leugens nu met één
slag uiteengeslagen zal zijn". Wij gunnen den
generaal deze illusie, doch vreezen, dat zij een
bittere ontgoocheling zal worden. De raadsel
achtige betooging te Berlijn zal in elk gevel
tot dit doel niets bijdragen, maar integendeel
een nieuw weefsel van geruchten doen ont
staan. Wat de wereld wil, is de waarheid en
zoolang deze niet geschonken wordt, en men
schijnt ze in Duitschland niet te durven aan
bieden staat de wereld voor de meest fan
tastische geruchten, en zal niemand kunnen
ontdekken, wat waarheid en wat leugen is.
GENUA, 4 Januari. CR. O.) De doorreis van
minister Pierre Laval heeft aanleiding gegeven
tot hartelijke manifestaties. Alle plaatselijke
autoriteiten kwamen den Franschen minister
begroeten; zoo ook de Fransche kolonie en de
Fransche oud-strijders.
De Garibalólstische oud-strijders van Argon-
ne, die in Milaan wonen, zonden een hulde-
telegram.
„Ik ben blij", aldus Laval, „deze reis te kun
nen maken. Zij is niet enkel een Fransch—
Italiaansch belang, maar een Europeeseh, zoo
niet een wereld-aangelegenheid.
Indien de politieke strubbelingen het mij niet
hadden belet, had ik gaarne deze reis drie jaar
eerder afgelegd, toen ik minister-president
•was".
Tot 18 maanden gevangenisstraf en
20.000 frs. boete.
PARIJS, 4 Januari (V.D.) De Parijsche
rechtbank heeft heden den voormaligen minis
ter-president Francois Marsal wegens misbruik
van vertrouwen veroordeeld tot 18 maanden
gevangenisstraf en 20.000 francs boete.
Marsal had in zijn kwaliteit van voorzitter
van den raad van commissarissen der „Société
Commerciale de l'Ouest Africame" de hem
toevertrouwde gelden gebruikt, om een andere
maatschappij be steunen, teneinde op de beurs
te profiteeren van de winsten van die maat
schappij
De oud premier werd door het gerecht echter
niet als de voornaamste schuldige beschouwd.
Men verweet hem wel, dat hij als voorzitter
van den raad van commissarissen niet voldoen
de contróle had uitgeoefend Op den gang van
■aken der maatschappij.
SOFIA, 4 Januari. (R.O.). Heden tusschen 16
en 18.20 uur werden in geheel Bulgarije drie
bijzonder heftige aardschokken waargenomen,
waarvan de laatste met schrikwekkend onder-
aardsch gerommel gepaard ging.
De aardschokken, welker haard volgens od-
gave van het meteorologisch station 440 K.M
Zuid-Oostelijk van Sofia ligt, werden ook in
de hoofdstad geconstateerd.
De bevolking in den omtrek van Philippope!
en Boergas, waar de schokken het ergste
waren, vluchtten in panischen schrik de huizen
uit. Urenlang waagde men het niet, in huis
terug te keeren.
Belangrijke schade is er tot nu toe nog niet
gemeld, terwijl evenmin menschenlevens te be
treuren schijnen te zijn.
WASHINGTON, 4 Januari. (R.O.) President
Roosevelt las heden voor de beide kamers van
het bondsparlement zijn jaarlijksche boodschap
voor over den toestand in de Vereenigde Sta
ten.
O.a. zeide hij: wij willen geen schematische
gelijkmakerij of het nationale vermogen gelij
kelijk onder allen verdeelen. Wij erkennen in
tegendeel het feit, dat menigeen, dank zij zijn
grootere bekwaamheid, meer kan verdienen
dan een ander. Iedereen echter heeft recht op
sociale zekerheid voor zich en zijn huisgezin.
Daarvoor is noodzakelijk: Waarborging van
het levensonderhoud door een betere exploi
tatie der bodemschatten, waarborging tegen
de slagen van het noodlot en waarborging van
een behoorlijke huisvesting. Er moet dus voor
een werkloozenverzekering, voor ouden van
dagen, voor kinderverzorging, voorzorg voor
moeders en a.s. moeders, voor zieken en inva-
liditeitsteun worden gezorgd.
Het is mijn vaste besluit, de 5 millioen men-
schen, die op de liefdadigheidslij sten der bonds
staten voorkomen, niet zooals tot nu toe ook
in de toekomst met geld e.d. te steunen, want
daardoor verliezen zij elk zelfrespect en lust
tot arbeiden.
De 1% millioen, die reeds vroeger door de
gemeenten werden gesteund, moeten weder
om door de gemeenten in bescherming worden
genomen Voor de resteerende 3% millioen per
personen moet de bondsregeering werk ver
schaffen en wel dien arbeid, die zoo weinig mo
gelijk met de particuliere ondernemingen con
curreert. Dit groote arbeidsplan zal het bonds-
crediet niet in gevaar brengen.
Bij de behandeling der buitenlandsche poli
tiek zeide Roosevelt, het te betreuren, dat de
interne tionale relaties niet beter zijn geworden
en dat de oude ijverzucht, alsmede het stre
ven naar macht en bewapening in meer dan
één land tot uitdrukking kwamen.
Amerika wil met geen enkele natie andere
dan vreedzame betrekkingen onderhouden. Ho
pelijk zullen de overdreven internationale be
wapeningen spoedig door internationale over
eenkomsten verminderd worden.
Een protest tegen de massa-executies
in Rusland.
LONDEN, 4 Januari (V.D.) Een delegatie uit
de Engelsche vakbeweging en labourpartij heeft
bij den ambassadeur der sovjet-unie geprotes
teerd tegen de massa-executies, welke in de
sovjet-unie na den moord op Kiroff hebben
plaatsgevonden en heeft uitdrukking gegeven
aan de verontwaardiging der Engelsche arbei
ders over de wijze, waarop tegen de beklaag
den vonnis is gewezen.
De gezant antwoordde, dat alle veroordeel-
denschuldig zijn bevonden en dat de moord
op Kiroff strenge afweer-maatregelen tegen
het politieke terrorisme noodig had gemaakt.
In bepaalde Europeesche landen genoteö dé
witte terroristen gastvrijheid en de gezant toon
de zich dan ook verbaasd over het protest
der Engelsche arbeiders
ATHENE, 4 Januari (UN PRESS). Volgens
een bericht van het Grieksche blad „Tycos" uit
Korfoe zou op koning Zogoe voor de tweede
maal een aanslag gepleegd zijn. Het blad meldt
evenwel niet, of de aanslag gelukt is of met.
Volgens door het blad ingewonnen informa
ties, zou de nevolutionnaire beweging in
Albanië zich nog steeds uitbreiden. In verschil
lende provincies zouden de rebellen den regee-
ringstroepen een nederlaag hebben toegebracht.
In de bergachtigs streek van Lujma, een in
het noorden aan Joego-Stavië grenzende pro
vincie van Albanië, zou de leider van de revo-
lutionnairen, de vroegere adjudant van Achmed
Zogoe, Bey Rachter.'die overhand over de regee
ringsautoriteiten gekregen hebben.
Door de Albaneesche regeering alsmede door
alle Albaneesche gezantschappen worden, zooals
bekend, alle berichten over het beslaan van
een kritieken toestand in Albanië, onjuist ge
noemd. Ook het bericht van een tweeden aan
slag op koning Zogoe wordt van Albaneesche
zijde tegengesproken.
De Indische regeering signaleert zijn actie
aan de provinciale besturen.
LONDEN. 4 Januari. (V. D.) De „Daily
Herald" meldt uit Bombay, dat de Indische
regeering den provincialen regeeringen een
waarschuwing heeft gezonden, welke betrek
king heeft op Gandhi.
In de waarschuwing wordt gezegd, dat er
bewijzen aanwezig zouden zijn, dat Gandhi,
hoewel hij zich in het openbaar van deze actie
onthoudt, in werkelijkheid op handige wijze
en in het geheim de volksmassa organiseert,
om een nieuwe campagne voor burgerlijke on-
gehoorzamaheid te beginnen.
Er verluidt zelfs, dat de mahatma onschuldig
uitziende economische dorps-organisaties op
richt, welke in werkelijkheid niets anders dan
organisaties voor de genoemde politieke be
weging zouden zijn.
De districts-ambtenaren zouden van de regee
ring opdrachten hebben ontvangen, Gandhi's
bewegingen zorgvuldig te controleeren en de
dorpsbewoners door oprichting van concur-
reerende organisaties aan den invloed van het
Al-Indisch nationaal congres te onttrekken.
De provinciale regelingen hebben opdracht.,
de bepalingen van de strafwet tot onderdruk
king van de congres-propaganda met volle
strengheid toe te passen.
Verzet tegen het bevel tot
revolverdragen.
NEW-YORK, 5 Januari. (UN. PRESS). De
155 vrouwelijke politie-beambten in New-York
droegen tot dusver geen doodelijke wapenen
bij zich en verlieten zich bij de uitoefening van
haar ambt meestal op haar vrouwelijk redeneer-
talent.
Thans echter heeft de commissaris van
politie, zooals reeds gemeld, het bevel gegeven,
dat ook zij zich met zware Colt-revolvers
moeten bewapenen en de edele kunst van het
schieten moeten aanleeren.
Dit bevel heeft bij de vrouwelijke politie
beambten, wier gemiddelde leeftijd 45 jaar is en
van wie velen moeder en zelfs grootmoeder
zijn, veel tegenstand ondervonden. Ze wenschen
met revolvers niets te maken te hebben en
noemen het decreet van den commissaris
„absurd en totaal overbodig", omdat een revol
ver in de hand van een vrouw, naar zij be
weren. geen afdoend wapen vormt tegen kwaad
willige elementen.
Tot dusver hebben de argumenten der pro
testeerende vrouwen weinig geholpen.
Iedere week zijn ze verplicht scnietles 'e
nemen, zélfs op beweegbare mikpunten 'in
menschelijken vorm.
Vooral wordt van haar verlangd, dat ze de
revolver snel kunnen trekken en gereed
houden.
TOKIO, 4 Januari. (R. O.) In Tokio en omge
ving is in den afgeloopen nacht een vrij sterke
j aardbeving gevoeld, die gelukkig echter geen
materieele schade aanrichtte.
Naar de Spaansche bladen melden heeft
minister-president Lerroux dezer dagen tij
dens een receptie te zijnen huize aan ver
tegenwoordigers van de pers medegedeeld,
dat naar zijn meening reeds in Maart ot April
van dit jaar nieuwe gemeenteraadsverkie
zingen moeten worden gehouden.
Lerroux zeide ervan overtuigd te zijn, dat
deze nieuwe verkiezingen buitengewoon inte
ressant zullen worden. Hij zou echter gaarne
zien, dat de verschillende politieke organisa
ties eerst een meer concreten vorm aannamen
Hij zou er niets op tegen hebben, wanneer
zich links van de radicale partij een groote
republikeinsche partij zou vormen, die even
tueel een regeeringsinstrument zou kunnen
worden. In dat geval immers zou men, vol
gens Lerroux, bij de a.s. gemeenteraadsverkie
zingen duidelijk kunnen zien, of het volk
voor een centrum-politiek als de tegenwoor
dige is, een zuiver rechtsche of een Imksche
oriënteering verkiest.
Om evenwel een bruikbaar regeeringsinstru
ment te kunnen worden, moeten de lir.kschen
zich, naar de meening van den minister-pre
sident, in één groote partij vereenigen onder
één leider.
Anderzijds zeide Lerroux ten zeerste erover
voldaan te zijn, dat belangrijke rechtscne ele
menten zich duidelijk voor het republikeinsche
regime hebben uitgesproken, hetgeen blijkt
uit de felle wijze waarop deze elementen de
monarchisten bestrijden. Het liefst zou de
premier echter een naar links georiënteerde
republiek zien, hoewel het feit. dat Spanje een
republiek is zij het dan ook een naar rechts
georiënteerde republiek op zich voor hem
reeds een groote voldoening is.
Het overwicht der rechtsche groepen zal
volgens Lerroux slechts tien vijftien jaar
duren, dan zal de republiek weder een zwen
king naar links maken.
Ten slotte gaf Lerroux uiting aan zijn te
leurstelling over het feit dat er in Spanje in
onverschillig welk kamp zoo weinig mannen
te vinden zijn, die werkelijk de capaciteiten
bezitten om te regeeren. Gil Robles, die per
soonlijk zulke capaciteiten wel bezit, zou niet
temin op groote moeilijkheden stuiten, wan
neer hij zijn ministers zou moeten kiezen.
Deze merkwaardige verklaringen van den
Spaanschen minister-president stellen weer
eens duidelijk de groote verschillen in het
licht, die er tusschen de radicalen en recht-
schen (agrariërs en Accion Popular) bestaan
en die ook bij de huidige politieke crisis weder
duidelijk zijn gebleken.
Het hoofdorgaan der Katholieke Vo'.ksactie
noemde in zijn Nieuwjaarsnummer het jaar
1935 „El ano de la revisión", het jaar van de
grondwetsherziening, en gaf hiermede onom
wonden te kennen, dat de rechtschen onder
leiding van Gil Robles en Martinez de Velasz-
co thans voor goed een einde willen maken
aan de misère, waarin de linksche wetgeving
Spanje gebracht heeft. Dit was dan ook de
réden, waarom de drie rechtsche ministers, die
in het huidige kabinet-Lerroux Zitting hebben,
den premier den eisch stelden, dat hij voortaan
in alles met links zou breken en zijn blik
uitsluitend naar rechts zou richten, op straffe
van weigering om hem nog langer hun mede
werking te verleenen.
Voor een ieder, die de hierboven weerge
geven verklaringen van Lerroux aandachtig
leest, zal het duidelijk zijn, dat een verzoe
ning tusschen Lerroux en de rechtsche ele
menten in zijn kabinet nauwelijks mogelijk is.
Inmiddels is president Zamora nu al een
paar dagen bezig in den ministerraad zijn
meening over de interpretatie van de tegen
woordige grondwet nader toe te lichten, in
de hoop, dat hij aldus beide groepen nader
tot elkaar zal kunnen brengen. Daar nij zijn
exposé echter eerst Vrijdagavond zou beëin
digen, zal waarschijnlijk op zijn vroegst van
daag een beslissing genomen worden over de
oplossing der politieke crisis, die door de
steeds scherper wordende tegenstelling tus
schen radicalen en rechtschen is veroorzaakt.
Toen de Bey de groote moskee bezocht.
PARIJS, 4 Januari. (H. N.) Uit Tunis wordt
gemeld, dat het op 1 Januari bij een bezoek van
den Bey van Tunis aan de groote moskee tot in
cidenten is gekomen, die door communisten uit
gelokt zijn.
Inboorlingen trachtten den bey te naderen,
om de opheffing der verbanning te verlangen
van enikele propagandisten, dae na de bloedige
incidenten in den afgeloopen zomer naar het
Zuiden van Tunis verbannen zijn.
Bij de onlusten zijn 3 inboorlingen gedood.
De politie heeft verscheidene personen gear
resteerd.
De Fransche resident heeft in verhand met
deze gebeurtenissen 10 Tunesische advocaten
en kooplieden met verbanning gestraft.
Meisjes protesteeren tegen het nienwe
W. v. S.
SHANGHAI, 3 Januari (R.O.) Shanghai
maakt op het oogenblik een hoogst ongewone
staking mede.
Een groot aantal Chineesche meisjes heeft
een staking georganiseerd als protest tegen het
nieuwe wetboek van strafrecht, krachtens het
welk gehuwde vrouwen gestraft kunnen wor
den met een jaar gevangenisstraf ingeval van
wangedrag, terwijl gehuwde mannen wegens
hetzelfde feit niet strafbaar zijn.
De staking bestaat daaruit, dat de meisjes, die
voor het grootste deel tot de hoogere society-
kringen behooren, weigeren te trouwen, met
een jongeman uit Shanghai, zoolang het wet
boek van strafrecht niet is herzien
Thans is de staking nog plaatselijk, doch voor
het geval de regeering niet naar haar argu
menten luistert, hebben de jongedames ge
dreigd, een nationale st.aking- uit protest tegen
het geïncrimineerde wetsartikel te zullen ont
ketenen.
De actie, die de vrouwen in het geheele
land tegen de onrechtvaardige bepaling voeren,
heeft de regeering reeds aanleiding gegeven,
de zaak nog eens te overwegen, doch zij heeft
nog niet besloten, of zij de mannen aan dezelfde
straf zal blootstellen als de vrouwen, ofwel het
artikel geheel zal laten vervallen.
FLEMINGTON, 4 Januari. (UN. PRESS.)
Onmiddellijk na de opening van de rechtszit-
tig ter behandeling van het Hauptmann-
proces veroorzaakte heden de verklaring van
kolonel Lindbergh, dat hij Hauptmann aan zijn
stem herkend heeft als den man, die het losgeld
in ontvangst genomen heeft, een geweldige op
schudding onder het publiek, onder de jour
nalisten en ook onder de juryleden zelf.
Kolonel Lindbergh zeide, dat hij de stem van
Hauptmann duidelijk aan het sterk Duitsche
accent herkende. Hetzelfde Duitsche accent,
verklaarde Lindbergh, heeft ook de man ge
sproken, die zich toenmaals 's nachts op het
Woodlawn-kerkhof in Bronx de vijftig duizend
dollar door dr. Condon over den muur heeft
laten toereiken. De geheimzinnige ontvanger
had tamelijk duidelijk gezegd: „Kom. doctor,
kom erover" Ik hoorde zijn stem, zeide Lind
bergh zeer duidelijk doorklinken tot de auto,
waarin ik zelf was gezeten.
Nadat Lindbergh deze sensationeele verkla
ring had afgelegd, keek hij naar de beklaagden
bank en knikte Hauptmann toe, als wilde hij
zeggen: „Jij bent de ontvoerder van mijn kind
geweest".
Gnder den strakken blik van Lindbergh
bleef Hauptmann, die ook tijdens den geheelen
duur van Lindbergh's verklaring geen spier
van zijn gelaat vertrokken had, volkomen on
beweeglijk en onverschillig. Met stoïcijnsehe
kalmte wendde hij zijn gelaat af en deed alsof
het heelemaal niet over hem zelf ging.
Ook de volgende verklaring van Lindbergh
veroorzaakte eenige opschudding. Voor de
eerste maal ln de vele maanden en jaren, die
sinds de ontvoering van het kind verloopen
zijn. verklaarde Lindbergh, dat hij vuile voet
stappen op den vloer van de kinderkamer in zijn
landhuis alsook op de vensterbank op de plaats,
waar de ladder tegen het raam geplaatst werd,
ontdekt had. Deze voetstappen hadden een zeker
aanknoopingspunt gegeven voor den weg, dien
de misdadiger in den nacht der ontvoering ge
gaan was.
Toen Lindbergh zijn belastende verklaring
beëindigd had. nam de hoofdverdediger van
beklaagde, Railly, hem in een scherp kruis
verhoor.
Railly trachtte allereerst de zekerheid van
getuige aan het wankelen te brengen, door het
argument naar voren te brengen, dat het on
derzoek, dat door de politie van New-Jersey
was ingesteld, niet betrouwbaar was. Hierop
antwoordde Lindbergh alleen: „Ik had ver
trouwen in de politie en volgde haar instructies
en keurde haar methodes goed."
Op de verklaring van de verdediger, dat
toch mogelijk ook personen uit de omgeving
van Hopwell de daders geweest kunnen zijn,
antwoordde kolonel Lindbergh: „Ik heb geen
vijanden onder mijn buren."
Hierna ging de verdediger tot een aanval op
het personeel van Lindbergh over. Het is nog
heelemaal niet zeker, zeide hij, dat een van
de personen, die in Hopewell in dienst waren,
vrij van alle verdenking zijn Lindbergh zelf
immers heeft van de voorgeschiedenis van een
van zijn dienstbodes absoluut niets geweten.
Lindbergh gaf toe, dat hij het kindermeisje
Betty Gow voor zij in dienst genomen werd
niet gekend had en ook later geen inlichtingen
omtrent haar had ingewonnen, maar, zoo be
antwoordde hij dezen aanval van den verdedi
ger, mijn vrouw heeft haar goed gekend.
Missionarissen gevlucht.
Uit Shanghai is indertijd gemeld, dat de
regeeringströepen na een verwoeden strijd,
waarbij drie duizend communisten het leven
verloren, de stad Fung Tao hebben ingeno
men. De Rooden vluchtten in de grootste
wanorde naar de onbewoonde streken in de
provincie Aniiwei.
De missionarissen in deze provincie hebben
thans hun staties verlaten, om niet in de han
den te vallen van deze communisten, die zich
aan allerlei wreedheden schuldig maken.
Het Amerikaansche oorlogsschip „Fanhay".
is te Woe-Hoe aan de Blauwe Rivier gearri
veerd om de Amerikaansche onderdanen te
gen eventueele aanvallen te beschermen.
De provincie Ahnwei wordt in drie aposto
lische vicariaten verdeeld: Anking, Woe-Hoe
en Pengoe, die alle zijn toevertrouwd aan de
Jesuieten. In het vicariaat Anking, waar vier
jaren geleden pater Avito en onlangs pater
Lopez gevangen genomen werden, zijn thans
3 Chineesche priesters werkzaam; verder 26
paters en 11 broeders. In Woe-Hoe, waar in
December 1931 pater Estaban gevangen ge
nomen werd, werkte één Chineesche priester,
één Chineesche pater,een leekebroeder en 30
paters en leekebroeders uit de Spaansche pro
vincie Castilië; tenslotte 10 religieusen, onder
wie één Chineesche. Sedert enkele maanden
zijn in Woe-Hoe eveneens zes priesters en een
leekebroeder van de Spaansche congregatie
van de „Missionarissen van het Onbevlekt Hart
van Maria" werkzaam.
In het vicariaat Pengoe wijden zich tenslotte
één Chineesch priester en 24 Jesuieten met 4
leekebroeders uit de provincie Turijn aan het
bekeeringswerk onder de heidenen.
THUR (Zwitserland). 4 Januari. (R. O.) Eeni
ge jongens, die in de stalactitische grotten van
den Beatenberg' aan den oever van het Thun-
meer aan het spelen waren, hebben in een hol
de skeletten van verschillende groote beren en
andere dieren gevonden.
Men neemt aan dat de dieren door een
grondverschuiving in het hol werden opge
sloten, en daar na met elkaar te hebben ge
vochten van honger zijn omgekomen.
BERLIJN. 3 Januari tRXU. Blijkens zoo iiust
gepubliceerde' cijfers, .wonen -er té/Berlijn uiei
minder dan 603.150 origèloovigen." d w.z per
sonen, die tót géén enkete kerk ot secte be
hooren.
De geheele bevolking van Berlijn telt onge
veer 4.000.000 zielen. Het aantal katholieken is
gestegen en bedraagt ruim 441.000, terwijl het
aantal ehristelijk-evongelische inwoners ruim
3.014.000 bedraagt en dus gedaald is. Het aantal
Joden bedraagt thans nog 160.364, hetgeen neer
komt op een daling van 7 procent.
SAARBRüCKEN, 4 Januari. (RO.) Door de
publiciteit, die gegeven is aan den oproep der
bisschoppen tot gebed met het oog op de Saar-
stemming van 13 Januari en door de pressie,
die, naar men zegt, is uitgeoeiend op de de
kens van het Saargebied, teneinde te verkrij
gen, dat zij een manifest zouden uitvaardigen
ten gunste van den terugkeer van het Saar
gebied tot Duitschland, schijnt er, volgens
sommiger meening een schending te zijn be
gaan van de vrijheid en eerlijkheid van het
plebisciet.
Volgens de aanhangers dier opvatting zou die
schending voortvloeien uit de openlijke inter
ventie der geestelijkheid, wier invloed grgot
is in die geheel Katholieke streek.
Naar dezelfde kringen meenen, zou de ple
bisciet-commissie, die belast is met de ver
zekering van de onafhanxelijkneid en eerlijk
heid der stemming, normaal oeschouwa, een
beslissing moeten nemen over deze houding,
die onvereenigbaar schijnt met de bezorgd
heid van den H Stoel voor handhaving der
neutraliteit.
Strenge bepalingen.
SAARBRüCKEN, 4 Januari. (D.N.B.) De
stemmingscommissie heeft Vrijdag een bekend
making gepubliceerd, waarin de nadere bijzon
derheden van de stemming op 13 Januari ge
regeld worden.
De stemlokalen zijn van half negen tot 20
uur geopend. De politiemacht in het stemlokaal
wordt door den voorzitter uitgeoefend.
Als toelichting op het begrip „behoud van
den huidigen status-quo" wordt in de bekend
making precies uiteengezet, hoe de stemge
rechtigde zich bij de stemming heeft de ge
dragen.
Daarbij vallen vooral de scherpe bepalingen
in het oog, waardoor de geheimhouding van
de stemming moet worden gewaarborgd. Zoo
is het den stemgerechtigde, nadat hij zijn stem
biljet heeft ontvangen, ten strengste verboden,
met wie dan ook te spreken of op andere wijze
in verbinding te treden.
Na afgifte van het stembiljet moet men direct
het stemlokaal verlaten. Daarbij Is het tevens
op strenge straf verboden, in het stemlokaal
hetzij voor, hetzij na het uitbrengen van zijn
stem, op welke wijze dan ook, hieraan rucht
baarheid te geven.
Degene, die dat zou doen alvorens gestemd
te hebben, zal niet meer tot de stemming wor
den toegelaten. Wie het ontvangen couvert met
het stembiljet niet aan den voorzitter terug
geeft, maakt zich eveneens aan een strafbaar
feit schuldig en kan onmiddellijk worden ge
arresteerd.
Het stembiljet, dat in de bekendmaking wordt
afgebeeld, draagt als kop den Franschen en
Engelschen tekst: resp. „Société des Nations" en
„League of Nations", waaronder in het Duitsch:
„Absti.nmungskommission des Voelkerbundes".
Daaronder staan de drie mogelijkheden uit
gebeeld, waarop men kan stemmen: behoud vöm
den tegenwoórdigen rechtstoestand (status quo)-
vereeriiging met Frankrijk, en vereeniging niet
Duitschland, welke in de hier aangegeven
volgorde voorkomen.
Aan den rechterkant van elk de«er drie stem-
mogelijkheden, bevindt zich een cirkel, waarin
men op de gebruikelijke wijze door een kruis
zijn stem uitbrengt.
BERLIJN, 4 Januari. (D.N.B.) De Evange
lische rijksbisschop, dr. Müller, heeft voor a.s.
Zondag, Januari, het volgende gebed voor
de Duitsche volksgenooten aan de Saar voor
geschreven:
„God, zegen het werk van onze volksgenoo
ten aan de Saar, dat zij aanstaanden Zondag
voornemens zqn te verrichten. Dat het in rust
en orde geschiede. Dat zij met blijdschap hun
trouw aan het Duitsche volk en vaderland be
wijzen en dat daaruit een vrucht van vrede
tusschen de volkeren groeie".
SAARBRüCKEN, 4 Januari. (D.N.B.). De
toestemming tot het houden eener massabetoo-
ging van het Duitsche front is thans verleend.
De opmarsch begint Zondag 6 Januari des
morgens om tien uur op een terrein te Sankt
Arnual bij Saarbrücken.
Dader legt volledige bekentenis af.
HAMBURG, 3 Januari (D.N.B.) Betreffende
den moord op den 76-jarigen winkelier Adolf
Wegner, die, zooals gemeld, door de politie met
ingeslagen schedel en wonden aan handen en
armen werd aangetroffen, wordt van officieele
zjjde gemeld, dat de zoon van den doode, de
32-jarige Alfred Wegner, dien de crimineele
politie needs gisteren onder ernstige verden
king had gearresteerd, na een verhoor, dat
urenlang duurde, een volledige bekentenis hegft
afgelegd.
Volgens zijn eigen verklaring is de dader in
den moordnacht tegen vier uur in de gemeen
schappelijke woning teruggekeerd en henft zijn
vader, die te bed lag, aangevallen. In het ver
loop van de worsteling kreeg de oude man
door vuistslagen in het gelaat en tegen de
borst ernstige verwondingen, welke zijn dood
tengevolge hadden. Na het plegen van de daad
heeft Alfred Wegner het huis verlaten en bij
een kennis verteld, dat zijn vader aan hartver
lamming overleden was.
Twee oud-ambtenaren in staat van
beschuldiging.
PARIJS, 4 Januari (H.N.) In de zaak van de
gebroeders Levy heeft de rechter van instructie
twee vroegere ambtenaren in staat van beschul
diging gesteld, die hun ambt indertijd hebt en
neergelegd, om eèn betrekking bij de finsn-
ciëele maatschappijen van Levy te aanvaarden.
Zooals bekend, verbiedt' dé Fransche wet
ambtenaren, om, nadat zij ontslag genomen
hebben, voor afloop van een termijn van 5
jaar een betrekking in particuliere onderne
mingen te aanvaarden, welke gedurende den
tijd, dat zij ambtenaren waren, onder hun con
trole stonden.
De aanklacht tegen de twee betrokkenen
op deze bepaling gegrond.
