i
E HELPENDE
HAND
doelmatige
advertentiën
HARO VAN PESKI.
ZATERDAG 9 MAART 1935
„WALZER AN DER NEWA".
DE HAVENSTAD.
Uit de statistiek van de Kamer
van Koophandel.
J. P. C. VAN OUDHEUSDEN. f
PEARL BUCK.
DE „BLOEMFONTEIN" TE
KAAPSTAD.
MAASSLUIS.
Officieele lunch aan boord.
dan eens de kans u te
VLAARDINGEN.
DE SCHOONHEIDSCOMMISSIE OVER
HET JAAR 1934.
SCHOONHOVEN.
De 'plannen met de Nederlandsche
Majestic
Donderdagmiddag in den foyer van 't Luxor-
Theater te Rotterdam. Vanuit de zaal dringt
walsmuziek tot ons door. Een groot solisten
orkest onder leiding van Mare Velt is druk aan
het repeteeren: An den schonen blauen Donau,
Wiener Blut.... Zij moesten 's avonds een pre
mière opluisteren, de première van de
nieuwe Majestic-film der Ufa „Walzer an der
Newa".
D egroote man van de Majestic, Haro v. Peski.
zit tegenover ons. Hij zal in de vier jaren, ge
durende welke hij zijn onafhankelijke film
productie-maatschappij in de Duitsche hoofd
stad heeft ontwikkeld, al heel wat persmen-
schen tegenover zich gehad hebben. Duitsche
plenty, maar ook Nederlandsche.
Maar deze Rotterdamsche persconferentie is
toch iets bijzonders.
Haro van Peski.
De ontmoeting met dezen man roept een
eigenaardige tegenstelling in ons op. Onze be
langstelling voor de Nederlandsche filmpro
beersels van den laatsten tijd clementie voor
de jonge telgen en deze belangstelling voor
ons van den Nederlandschen film produceert,
tot nu toe werkend in het buitenland, maar
reeds doorkneed in het vak en met een reeds
eervollen staat van dienst op filmgebied. Zijn
wij nu zoo achterlijk of is hij zijn landgenooten
zoo ver vooruit?
Maar deze vragen pleegt men niet in een
Interview te stellen. Dat is materie, welke in
het onderbewustzijn wordt verwerkt.
Voor actueele beantwoording leent zich overi
gens ook niet, hetgeen tot op den dag van he
den gepasseerd is. Dat is alles beschreven. En
ter voorkoming van duizend en één vragen
over het passé van dezen filmman, ontvangen
Wij eenige grootere en kleinere drukwerken,
W^èrin de persdienst van zijn maatschappij voor
dé filmhistorie heeft zorg gedragen.
Van Peski, als directeur van de Duitsche
^Majestic vertelt dan kort en zakelijk een
Rotterdamsch koopman zou niet zakelijk-bon-
diger kunnen zijn van de productie van het
afgeloopen jaar, waaruit reeds eenige films hier
te lande zijn vertoond en nu de „Walzer an der
Newa" wordt uitgebracht door de Ufa. Dan
over hetgeen hij in 1935 zal produceeren. Zes
bestellingen heeft hij, waarvan vier voor hit
N. D. L. S., wat een onderaf deeling is van de
Nederlandsche Tobis.
Dan heeft er een ongemerkte naturalisatie,
of zoo iets plaats.
Van Peski, als directeur van de pas opge
richte Nederlandsch Majestic, herinnert aan zijn
eerstdaags te beginnen Nederlandsche film
„Suikerfreule" naar het bekende oeuvre van
Henri van Wermeskerken, te maken voor de
Nederlandsche. Tobis. Dan is hij van plan een
•film te maken, welke zal spelen in zijn vader
stad Rotterdam. Natuurlijk van de Rotterdam
sche haven, met zijn medewerker Walter
Schlee is hij bezig aan een eigen scenario. Het
wordt een z.g. criminal-film, volgens de prin
cipes van „De Dame met de zwarte sluier", dus
"met menschelijke conflicten er in verwerkt.
Met Hollandsche artisten zal hij deze film gaan
maken in Rotterdam en in de Amsterdamsche
Cinétones.
Dan is hij van Peski, directeur van de Engel
se he Majestic in wording. Want reeds bereik
ten hem verzoeken om b.v. van zijn laatste
film „Walzer an der Newa" een Engelsche ver
sie te vervaardigen. Dus zal deze onderne
mende Rotterdammer een Engelsche Majestic
oprichten.
Moeilijkheden van nationaliteit bestaan bij
hem niet. Hij heeft voor hij zich op de film
wierp vele landen als kunstenaar en als koop
man bereisd. Als die alle weer aan de beurt
moeten komen, zullen eerlang nog het licht
zien een Fransche, een Spaansche, een Italiaan-
sche, een Amerikaansche, een Zuid-Amerikaan-
sche Majestic. Misschien nog toekomst muziek,
maar deze Rotterdammer zal het doen ais het
kan.
In welke richting zijn Hollandsche films zul
len gaan?
Van Peski ziet in de Hollandsche artisten een
buitengewone geaardheid voor het karakter
ensemble-spel. Wij hebben hier een groot aan
tal zeer goede talenten, die een internationale
naam zullen krijgen, indien men hen laat op
treden in ernstige rollen met menschelijke con
flicten. Neen In de genre van de „posse" moe
ten wij het niet zoeken. Typeurs hebben wij
tot nu toe te veel zien optreden. Het echte
karakterspel is iets anders.
Of het Hollandsche publiek dit zal weten
te - waardeeren. Z.l. wel. Een producer onder
schat het publiek te,veel De intellectueele en
psychologische lijn, vindt zeker wel waar
deering. Maar de.film moet in de dialoog geen
Leitmotiv zoeken, doch slechts ondersteuning
van het optisch beeld. Een Nederlandsche film
-r- Nederlanders zijn optisch ingesteld kan
zijp afzetgebied allereerst zoeken buiten Neder
land, in België, Zuid-Afrika en Nederlandsch
Indië. Van Peski, directeur van de Nederl,
Majestic, zal hiermede rekenen.
Producer, koopman, is deze oud-leerling van
Prof. Six aan de Amsterdamsche Academie,
toch in zijn voorliefde allereerst de scheppende
kunstenaar. Hij schrijft met Schlee de scena
rio's van zijn films. Ook de regie, ook de cos-
tuumkunde, ook de camera, ook het deca, de
architectuur is „zijn".
Een film uit de productie vanregie
vandraaiboek vanenz. Welke
waarde, welke van deze hoofdfactor, die de film
zijn waarde geeft. Een vraag, .welke men hem
kan stellen. Hij bekijkt het vraagstuk van al
deze gebieden.
En het antwoord luidt; een film is de col
lectieve arbeid van een groot aantal personen,
van den producer, van den regisseur, van den
cameraman, ja dikwijls ook van den speler.
Neem Ida Wüst, die buitengewoon begaafde
actrice, die zelf haar rollen schrijft, die vol
zit van origineele invallen en ideeën en heusch
meer kan, dan alleen tooneelspelen.
Hoe hij als directeur van de Nederlandsche
Majestic zal gaan werken, d.w.z. met zijn staf
van m. de werkers.
Ik ben er voorstander van, aldus van Pes
ki, om Duitsche films met Duitsche, Neder
landsche met Nederlandsche krachten te ver
vaardigen. Dit geldt ook van de technische
medewerkers. In den beginne wellicht met
Duitsche hulp hier en daar, wil hij komen tot
zuiver Nederlandsche werkkrachten. Maar in
den beginnezal hij moeten doen als de
K. L. M. deed. Daar zaten eerst buitenland-
sche piloten achter het stuur. Maar naast hem
een Nederlander, om zoo spoedig het gaat, die
taak over te nemen. Ook de Nederlandsche
avantgardisten zal hij niet veronachtzamen.
Niet alleen van de Nederlandsche spelers, maar
juist ook van die technische medewerkers ver
wacht hij veel. Een Nederlander is nu een
maal meer optisch ingesteld, een Duitscher b.v.
veel meer acoustisch.
„So ist die Hoffnung berechtigt, dass Haro
van Peski dazu beitragen wird, de deutschen
Film-Industrie das langersehnte neue Gesicht
zu formen".
Zoo schreef een vooraanstaand Duitscher
over „onzen" Haro.
Zullen wij dit dan niet met nog veel meer
recht verwachten kunnen voor de Nederland
sche film.
„Das langersehnte neue Gesicht".
P. C.
Eén van de laatste films uit de productie
van onzen landgenoot Haro van Peski, die
thans in verband met de werkzaamheden van
de Majestic-Film-Onderneming in ons land ver
toeft, draait thans in het Luxor-Theater te
Rotterdam.
De keuze van den titel heeft nog al wat
moeilijkheden o-pgeleverd, maar „Walzer an
der Newa", zooals de film uiteindelijk is ge
doopt, geeft den inhoud zeer juist weer.
Het is een zeer romantische geschiedenis,
waarin voor de zooveelste maal de walskoning,
Johann Strauss, de hoofdrol speelt.
De film presenteert hem in de dagen van
zijn opkomst, toen een contract voor een tour
nee door Rusland in verband met zijn eenigs-
zins precaire financieele positie nog bekoring
op hem uitoefende.
Op aandringen van zijn impressario vertrekt
Strauss dan ook naar Petersburg. Maar voor
hij de stad aan de Newa heeft bereikt, heeft
hij kans gezien tot over zijn ooren verliefd
te worden op een charmante reisgezellin, die
weliswaar ook niet ongevoelig is voor de mu
zikale capaciteiten mitsgaders de lokkenpracht
van dei\, eleganten Weenschen kapelmeester,
maar geremd wordt in haar verlangen de liefde
van Johann Strauss te beantwoorden door het
bezit van een verloofde, den oppermachtigen
minister van oorlog.
De idylle tusschen Strauss en de knappe
gravin Olga duurt maar heel kort. Zij ontloopt
hem en als Strauss te Petersburg komt, staat
hij voor de moeilijke taak om niet alleen de
vijandige gezindheid van zijn Russische col
lega's maar ook het verlangen naar zijn onbe
kende reisgezellin te overwinnen.
In het eerste slaagt hij wonderwel en het
duurt maar een paar dagen of zelfs de onbe-
houwenste kozak danst de Weensche wals als
de meest elegante Prater-flaneur.
De liefde bezorgt Strauss echter nog heel
wat zorg en verdriet. Vooral als hij ontdekt dat
Olga verloofd is. De minister van oorlog is lang
niet voor de poes, ontdekt al heel spoedig de
relatie tusschen zijn verloofde en Strauss en
maakt dan tegenover laatstgenoemde heel
nare toespelingen op verdwaalde kogels en
duels.
En hoewel Strauss zich als een man gedraagt
en de eer aan zich zelf weet te houden, vindt
hij het tenslotte toch maar beter het gevaar
lijke Petersburg te verwisselen met het vroo-
lijke, luchtige Weenen.
Zijn walsen hebben ondertusschen niet min
der dan een militair verbond tusschen Oosten
rijk en Rusland bewerkstelligd.
Men ziet het; een gegeven dat totaal ge
speend is van zwaarwichtigheid en er geheel
op berekend is gedragen te worden door de
zwierige Strauss-muziek en het spel der ar
tisten.
Verschenen is de door de Kamer van Koop
handel uitgegeven Statistiek van Handel, Nij
verheid en Verkeer van Rotterdam over het
jaar 1934, mede bevattende de vergelijkingseij-
fers over het jaar 1933.
Over het geheele jaar genomen zijn de ver-
keerscijfers gunstiger geweest dan in 1933.
Daarbij moet echter in het oog worden gehou
den, dat de toenemende beweging in den loop
des jaars is geremd. Daartegenover staat, dat de
felle vorstperiode uit December 1933 zich in
1934 niet heeft herhaald, waardoor toen voor
het verkeer meer mogelijkheden bleven be
staan.
Ter typeering van den toestand kunnen wij
het best tegenover elkander stellen den voor
uitgang van het scheepvaartverkeer 12.601
schepen, metende 17.974.408 registertons netto
in 1934 een 11.435 schepen, metende 15 286.306
registertons netto in 1933 en den „vooruit
gang" van het aantal werkloozen in Rotterdam
n.l. 51.289 op 31 Dec. 1934 tegen 47.670 op 31
Dec. 1933 of ruim 3600 meer. Wanneer deze op
leving in de scheepvaart niet had plaats ge
vonden, zou dit werkloozencijfer natuurlijk nog
wel hooger zijn geworden.
De zeevaart.
In de havens langs den Nieuwen Waterweg
benevens te Dordrecht (vormende tezamen de
zeehavens in de Rijn-Maas-delta) zijn in het
geheel binnengekomen 13.276 (12.235) zeesche
pen, metende 20.962.096 (18.869.151) registertons
netto, en uitgegaan 13.137 (12.147) zeeschepen,
metende 20.943.844 (19.035.548) registertons
netto. Het aandeel van Rotterdam in de scheep
vaartbeweging op het geheele Koninkrijk be
droeg 46.21 (46.31 van' het aantal der
schepen en 55.62 (54.21 van hun inhoud.
Alleen uit Europa kwam binnen 9.359 (8.256)
zeeschepen, metende 10.290.986 (8.279.128) re
gistertons netto.
Wat de deelneming van de verschillende
vlaggen aan de scheepvaartbeweging betreft
heeft de Duitsche vlag zoowel wat het aantal
schepen als wat de tonnenmaat aangaat, weder
den voorrang met 2.980 (2.407) schepen. Dan
volgen de Nederlandsche met 2.792 (2,600) be
zoeken,- de Britsche met 1.991 (1.953) bezoeken,
de Zweedsche met 763 (582) bezoeken, de
Noorsche met 700 (592) bezoeken, de Fransche
met 663 (612), de Italaansche met 352 (203) be
zoeken, enz.
Het aantal der afvaarten van lijnschepen
heeft te Rotterdam bedragen 4.487 (4.360), het
aantal der met lading vertrokken schepen
6.915 (6.446), het aantal der met lading bin
nengekomen schepen 8.195 (7.445).
Het aandeel van Rotterdam in het geheele
scheepvaartverkeer van Antwerpen, Groot-
Hamburg en den Nieuwen Waterweg tezamen
bedroeg, wat het aantal schepen betreft, 28.17%
(25.89 wat de tonnenmaat aangaat 31.59
(28.33
De goederenbeweging.
Het goederenverkeer van Rotterdam ter zee
heeft in 1934 omvat 27.324.249 (23.115.435) tons
van 1000 K.G. Het aandeel van Rotterdam jn
het geheele goederenverkeer van Antwerpen,
Groot-Hamburg en den. Nieuwen Waterweg, te
zamen bedroeg 38.12 C35.67 Het interna
tionale vervoer langs rivieren en kanalen neerf
bèdragen 20.113.096 (16.311.316) tons van 1000
K.G., het internationale spoorwegvervoer
297.794 (311.050) tons. Het totale goederenver
keer over alle havens in de Rijn-Maasdelta
(van Dordrecht/Zwijndrecht tot zee) heeft om
vat 30.494.113 (26.267.896) tons.
Het Rijnverkeer.
Langs Lobith zijn 13.923 (11.622) Rijnschepen,
sleepbooten uitgezonderd, naar Rotterdam ge
varen van Rotterdam komend passeerden 18.508
(14.425) schepen.
Aan het Rijngoederenverkeer langs Lobith
heeft Rotterdam een aandeel gehad van 51.68
(48.62 tegen Antwerpen 13.63% (13.13%);
het gezamenlijke goederenvervoer van en naar
Rotterdam langs den Rijn via Lobith heeft be
dragen 21.020.638 (16.351.341) tons van 1000
K.G. en langs het Maas-Waal-kanaal bij Nij
megen 760.171 (424.138) tons.
Het personenverkeer over zee heeft in beide
richtingen tezamen omvat 165.418 146,5520 rei
zigers. Het aantal in de hotels en logementen
verblijvende vreemdelingen 59.798 (61.685).
Op 31 December 1934 behoorden in Rotter
dam en omgeving thuis 283 (295) zeeschepen,
metende 558.275 (579.129) registertons netto.
Wat het eerste betreft, zelfs de grootste be
wonderaar van den Wiener Walzer zal zich
na het zien van deze film niet bekocht voelen.
Het rhythme van de geheele film is gemaakt
in drie-kwartsmaat en men krijgt er bijna alle
populaire walsen in te hooren.
Zeer veel tot het petillante, vlotte verloop
van het filmverhaal draagt bij het spel van
Paul Hörbiger die de Strauss-figuur de noo-
dige artistieke zwier en scntimaliteit geeft, de
kostelijke creatie van Thea Linger als zijn Im
pressario, de charmante verschijning van Elisa
Illiard die den rol van Gravin Olga speelt, de
beheerschte typeering van den minister van
oorlog door Ernst Dumcke en, last not least
het optreden van Adèle Sandrock, die als de
oude gravin Alexandra grimmiger en
sympathieker is dan ooit.
De fotografie valt over het algemeen even
eens te loven.
Alles bij elkaar een prachtige film die vol
wassenen kunnen gaan zien.
T. H.
Naar wij vernemen overleed Donderdag in
het ziekenhuis „Eudokia", alhier, in den leeftijd
van 45 jaar. de heer J. P. C. van Oudheusden,
in leven bedrijfsleider bij de Rotterdamsche
Droogdok-Maatschappij, en sinds October 1919
bij deze onderneming werkzaam.
Na zijn opleiding aan de M. T. S., alhier,
werkte hij in diverse functies bij verschillende
Rotterdamsche scheepsbouw- en scheepvaart
ondernemingen, tot hij in 1919 bij dg Rotter
damsche Droogdok-Maatschappij in dienst trad
aanvankelijk als chef over het geheele machine-
reparatiebedrijf, en na overname van de
Scheepsbouw-Mij. „Nieuwe Waterweg", als chef
van het geheele reparatiebedrijf, aldaar, terwijl
hij later in alle landen van Europa, met onver-
moeiden ijver en met inzet van zijn geheele
persoonlijkheid, de belangen van de R. D. M.
en de N. W. W. heeft behartigd.
Deze maatschappijen verliezen in hem een
stoeren werker, wiens energieke werkkracht en
toewijding noode gemist zullen worden.
Arbeid op zee en in
haven.
de
Door het Aanwervingsbureau voor Rotter
damsche reeders zijn 16.382 (14.123) schepe
lingen aangeworven.
Het aantal 'der in 1934 in de haven gewerkte
taken bedroeg voor den in dienst van de bij de
Scheepvaart Vereeniging Zuid aangesloten
werkgevers verrichten arbeid 2.607.168
(2.621.503).
Goederen-aanvoeren.
De aanvoer van erts heeft te Rotterdam be
dragen 4.551.716 (2.560.647) tons van 1000 K.G.,
te Vlaardingen 988.472 835.742).
Te Rotterdam zijn geleverd 1.316.355 (884.446)
tons bunkerkolen; langs den geheelpn Nieuwen
Waterweg bedroegen de leveringen 1.548.236
(1.112.458).
De drijvende graanelevators hebben verwerkt
3.269.837 (3.709.349) tons graan.
De aanvoeren van koffie hebben omvat
674.024 (692.653) balen.
De rechtstreeksche aanvoeren van sinaas
appelen uit Spapje, Palestina, Amerika en
Zuid-Afrika hebben omvat 946.555 (1.228,169)
kisten. De aanvoeren van Amerikaansche
appelen bedroegen 1.230.609 (1.209.013) kisten,
14.210 (100,731) vaten en 29.443 (17.528) man
den, van Australische appelen 186.450 *(110.-572)
kisten; voorts werden 127.920 (235.377) kisten
Amerikaansche peren aangevoerd.
De aanvoeren van katoen beliepen 216,051
(225.063) balen.
Aan de veemarkt werden in totaal aange
voerd 322.623 (334.411) stuks vee.
De bouw van zeeschepen bleef slap. Er zijn
in 1934 voor zoover betreft koopvaardijsche
pen van 100 ton bruto en grooter 8 (1)
motorschepen, metende tezamen 29.350 (1.400)
ton bruto, op stapel gezet; op 31 December
1934 waren in aanbouw 6 (2) motorschepen,
metende tezamen 33.600 (10.000) ton bruto..
Opbrengst van diverse belastingen.
De opbrengst van verschillende belastingen,
voor zoover deze ten goede komen aan de ge
wone rijksmiddelen, heeft te Rotterdam bedra
gen;
De Amerikaansche schrijfster met
Chineesche ziel-
Rudyard Kipling heeft eens het stellige ada
gium uitgesproken van; „West is West and East
is East and never the twain shall meet". West
is West en Oost is Oost en nooit zullen de twee
elkander ontmoeten.
Lang heeft men wel moeten geiooven, dat
hij gelijk had. Maar hoe meer de Westersche
'mensch zich in den Oosterschen mensch ver
diept, hoe meer aanknoopingspunten hij vindt
en hoe bij beiden de overtuiging veld wint,
dat men zoo heel veel gemeen heeft en in we
zen dezelfde mensch is.
De ondoorgrondelijkheid van den Oosterling
is voor ons niet zoo ondoorgrondelijk meer, nu
diepgaande studiën aangaande zijn opvattingen,
zijn zeden en gewoonten, zijn tradities en
•geschiedenis veei onbegrijpelijks hebben ver
klaard en een groote .mogelijkheid tot geeste
lijke toenadering hebben geschapen. En juist
op dit oogenblik gaat er een afgrond gapen,
door politieke en economische machten gescha
pen.
Ofschoon dus West en Oost daardoor van
elkander zullen scheiden, nu ze elkander bijna
hebben gevonden, valt met name in de litera
tuur een geestelijk huwelijk te constateeren.
En met name is dit het geval bij een litteraire
persoonlijkheid als de Amerikaansche Pearl
Buck, die een levende schakel is tusschen Oost
en West en met haar boeken in één slag de
belangstelling der Westersche wereld ver
overde.
Van deze boeken zijn er enkele reeds in het
Nederlandsch vertaald. Andere zullen volgen.
Niet alle, dit zij hier even opgemerkt, zUn ze
voor iedereen geschikte lectuur.
Pearl Buck is een Westersche met èen Chi
neesche ziel, volkomen doordrongen, naar ge-
zaghebbenden ons vertellen, van de Chineesche
cultuur.
Over deze merkwaardige persoonlijkheid
heeft Donderdagavond in de R'damsche „Bijen
korf" dr- Johan W. Schotman een lezing ge
houden.
Dr. Schotman, een medicus, heeft zelf enkele
jaren in China vertoefd en wel juist in de
gedeelten waar Pearl Buck's boeken spelen.
En in Pearl Buck vond hij tot zijn blijde
verwondering het China, dat hij had leeren
kennen. Haar boeken zijn meer dan gewone
romans, die toevallig in China spelen. Ze
weerspiegelen de Chineesche ziel, geven de
mentaliteit van den Chineeschen boer vooral
uitnemend weer. Ze zijn Chineesch van visie.
Pearl Buck heeft den Chinees volkomen
doorgrond en ze kent alle aspecten van het
Chineesche leven. Ze beschrijft de levensdrif
ten van den Chineeschen mensch met treffende
intuïtie en in haar werk laat ze zien, hoe deze
Chineesche mensch ten slotte mensch is, met
alle verlangens en begeerten bezield, die de
Westersche mensch kent.
Autoriteiten in Chineesche aangefegenheden
hebben haar erkend ais iemand, die weet,
waarover ze schrijft. Ten onzent vond prof.
Duyvendalc, de bekende Leidsche Sinoloog, in
haar weergave van de Chineesche taal en taal
gebruiken een opmerkelijk meesterschap. Kort.
om, Pearl Buck kent China als weinig anderen.
En ze kent ook het China, dat thans door
de gevolgen der Westersche invloeden getor-
menteerd wordt. Ofschoon de modernisatie nog
üech'ts héél oppervlakkig is-en hoofdzakelijk
nog maar de kuststeden eenigszins ver-Wes-
terscht zUn, ontstaat er toch ook in het bin
nenland menig conflict tusschen de oude en
de nieuwe opvattingen.
Om eenigszins een idee te geven van het
land en de menschen, waarover Pearl Buck
schrijft, vertoonde dr. Schotman een serie
lantaarnplaatjes van foto's uit de provincies
langs de groote Yangtse-rivier, wier bewoners
haar de typen opleverden, die thans zulk een
algemeene bekendheid genieten.
Pearl Buck is van geboorte een Amerikaan
sche, maar toen ze vier maanden oud was, werd
ze door haar ouders naar China meegenomen.
Onder haar voorouders van moeders zijde telt
ze een Hollander, een zekeren Stuiting uit
Utrecht, die zich als uitwijkeling om gods
dienstige redenen in Virginia vestigde.. Haar
vader stamde van Duitsche immigranten af-
Hij was zendeling van het Presbyteriaansche
kerkgenootschap en werkte jaren lang in
China. Daardoor kreeg Pearl Buck een geheel
Chineesche opvoeding. Ze woonde lang in he<t
binnenland en sprak, daar ze een Chineesche
kindermeid had, eerder Chineesch dan
Engelsch. Ze leerde ook het Chineesche schrift.
Haar moeder zette haar reeds vroeg tot het
neerschrijven van haar indrukken aan. Als
meisje debuteerde Pearl Buck met kleinere
verhalen in een in het Engelsch verschijnend
blad te Shanghai. Ze las veel van de oude,
Chineesche literatuur en kwam aldus met de
eeuwenoude traditie in contact. Vijftien jaar
oud belandde ze in Shanghai, kwam onder
andere, Amerikaansche meisjes, in wier mid
den ze zich totaal niet thuisvoelde. Ze kende
Amerika niet als home. Het Chineesche volk
was haar volk.
Evenals haar moeder huwde ze een zende
ling en als getrouwde vrouw kreeg ze door
de eigenaardige Chineesche toestanden een bui
tengewone gelegenheid, om het Chineesche
binnenhuis te leeren kennen en aldus den Chi
neeschen mensch in al zijn aspecten. In den
bundel korte verhalen „The first wife and
other stories" heeft ze de grondslagen neer
gelegd voor haar reeks interessante boeken.
Uit de conflicten, die daarin schematisch wor
den aangegeven, ontstonden later haar diep in
dringende verhalen, als „The good earth".
„Sons", ,A house divided", „The mother" etc.
Pearl Buck schreef in Amerikaansche bladen
tal van artikelen over China en Chineesche
toestanden. Ofschoon ze moeder werd van een
paar kinderen behield China haar groote be
langstelling. Tegelijkertijd studeerde ze en op
een. uitstekend proefschrift over China en het
Westen doctoreerde ze, tijdens een verlofperio-
de, aan een Amerikaansche universiteit.
Langzamerhanddurfde ze een groot thema
aan. Ze schreef haar eerste boek. Maar geen
uitgever wilde er aan, Men oordeelde, dat
niemand voor China belangstelling voelde. Bo
vendien was ze als een Chineesch schrijver te
werk gegaan. Ze had haar boek opgebouwd
uit zinnen en prozastukken van klassieke schrij
vers. Het was heelemaal cliché, wat in China
zeer lofwaardig Is en een bewUs van eruditie.
Ze schreef het boek over en het verscheen
in 1927, onder den titel „East wind, west wind".
In 1930 kwam „The good earth" uit, dat Pearl
Buck een wereldnaam bezorgde. Hier toont
de schrijfster zich in haar volle kracht. Het
verhaal is direct vol gang. Het wordt In een
voudige woorden verteld en opvallend vooral
is de waarheid, de onopgesmuktheid. In het
boek komen figuren voor, die tot de machtigste
en aangrijpendste in de wereldliteratuur be-
hooren.
Dr. Schotman stipte ook een boekje aan als
,The young revolutionist", waarin Pearl Buck
het probleem van het jonge, moderne en revo-
lutionnaire China behandelt.
Hij besprak de menschelijkheid van Pearl
Buck's boeken en hield er een lofspraak op,
die, naar hij zelf toegaf, niet uitsluitend op
litteraire overwegingen gebaseerd was, zoodat
we er niet verder over behoeven uit te weiden.
Intusschen mogen we niet nalaten er dé aan
dacht op te vestigen, zulks om enkele onder-
deelen in zijn betoog, dat de litteraire lezingen
van „De Bijenkorf" gereserveerd dienen te
blijven voor feestelijk volwassenen. Af en toe
worden er stellingen verkondigd, die de onze
niet kunnen zijn. En, als deze daarbij nog
principieele aangelegenheden raken, zooals de
missie dr. Schotman maakte niet eens onder
scheid tusschen missie en zending, tusschen
activiteit van een Propaganda Fide en een
zendingsactie van Amerikaansche fundamen
talisten is voorzichtigheid voor jongere men
schen alleszins geboden.
Er was, zooals steeds, een talrijk en aandach
tig gehoor, dat voor het gehoorde met een
hartelijk applaus dankte.
OPLICHTING.
Verdacht van oplichting ten nadeele van A.
de W., is aangehouden P. H. v. A., wanende te
Rotterdam.
BURGERLIJKE STAND.
Aangiften van 1—7 Maart 1935.
GEBOREN: Arie, z. van K. van Dijk en A.
G. de Bruijn, Landstraat 5. Leendert, z. van
C. Bergwerff en M. M. Vreugdenhil, Wagen
straat 11. Eliza M„ d. van A. P. de Rooij
en M. C. Ciaassen, Sandelijnstraat 20. Adra-
nus J., z. van C. Diepstraten en A. G. L. Es-
senberg, Damstraat 8. Johananes, z. van L.
van der Hoeven en P. c. van Weelden,
Mackayplein 12. Bemardina d. van B. Ren-
sink en P. Bravenboer, Piersonstraat 7.
ONDERTROUWD: F. W. Bastemeijer en P.
J. Poldervaart. H. van Buuren en M. Vrees
wijk.
GEHUWD: S. Smith en T. van dr Velde.
J. van den Boogerd en M. Kort. J. Ver-
me ule en M. Stigter. J. P. van Ewijck en C.
den Engelsman,
OVERLEDEN: K. Bergwerff 31 j. echtgen. van
L. Zeegers, Paul Krugerstraat 12 C. J. Sat-
ter 51 j. echtgen. van H G.renewegen, Markt
10. C. B. de Kok 17 j., Zuiddijk 82 J.
Ouwendijk 74 j. weduwn. van H. D. van der
Burg, Zuiddijk llr. H. Lagraauw 63 j., echt-
nen. van W. Boputhoom, Zuidvliet 14.
Minister-president Hertzog voert
het woord.
Men schrijft ons uit Kaapstad, d.d. 21 Febr.:
Aan boord van de „Bloemfontein", het
nieuwe schip van de Holland-Afrika-Lijn, dat
den afstand Southampton-Tafelbaai in den
snellen tijd van zestien dagen heeft afgelegd,
heeft gisteren een officieele lunch plaats ge
had, waaraan werd aangezeten door generaal
J. B. Hertzog, den eersten minister, en mevr.
Hertzog, generaal Smuts en andere leden van
het kabinet met hunne echtgenooten. Deze
lunch was aangericht ter eere van generaal
Hertzog, die eenigen tijd geleden langs draad-
loozen weg te Pretoria de tewaterlating had
verricht en die geen gelegenheid gehad had
aan te zitten aan het diner, dat tijdens het
vorige verblijf van het schip alhier werd ge
geven.
Nadat generaal Hertzog en dr. H. A. Lorentz,
gevolmachtigd minister van Nederland, een
dronk hadden uitgebracht op Koningin Wil-
helmina en koning George, verwelkomde mr.
P. Dijkstra, directeur van de Holland-Afrika-
Lijn de gasten.
Dr. Lorentz uitte zijn dankbaarheid vopr de
dubbele eer, welke generaal Hertzog het schip
had aangedaan, door het te water te laten en
door aan boord ervan de lunch te gebruiken.
Generaal Hertzog, die vervolgens het woord
voerde zeide, dat hij in zeer nauwe betrekking
tot het schip stond, aangezien hij zich als zijn
peetvader beschouwde.
Ter gelegenheid van dé té waterlating van
uit Pretoria, had spr. gezegd, dat de gezag
voerder, de officieren en de bèmanning wel
kom zouden zijn in de Zuld-Afrikaansche
wateren. Andere landen zouden het Zuid-
Afrika niet kwalijk nemen, als het een bijzon
dere plaats inruimde voor de Nederlandsche
scheepvaart, vooral omdat de geschiedenis van
Zuid-Afrika zoo nauw ermede verbonden is.
Spr. eindigde met het uitspreken van de
beste wenschen voor de maatschappij. Behalve
de reeds genoemde autoriteiten namen aan het
noenmaal deel generaal J. C. G. Kemp en
mevr., A. P. J. Fourie en mevr., O. Pirow, kolo
nel D. Reitz en mevr., N. C. Havenga en echt-
genoote A. Kuyt, dr. P. V.ilj oen, dr. H. D. J.
Bodenstein en mevr.,;J. Lamont ën mevr. J. D.
Heddoh en mevr., jhr. W. F, van Lennep, P.
Molenaar, W. J. Zwart en mevr., H, R. van
Marie, W. A. J. Lucas en mevr., en de kapitein
van de „Bloemfontein", de heer J. H. Gunther-
Mohr.
De bemanning van de „Bloemfontein" werd
door het Algemeen Nederlandsch Verbond
onthaald op een diner in hotel Bordeaux, waar
aan door een aantal notabelen werd aangeze
ten. Tot de aanwezigen behoorden de Neder
landsche gezant, dr. H. A. Lorentz, jhr. W. F.
van Lennep, waarnemend consul van Neder
land te Kaapstad, de heer Molenaar, directeur
van het kantoor van de Holland—Afrikalijn te
Durban, de heer Dijkstra, directeur van ,eZC
maatschappij, senator Malan, de heer waler-
meijer, de heer H. Altmann, Prof- G' T-
Malan en majoor Labourchère.
Dr. Lorentz stelde een heildronk ui op Ko
ning George, terwijl senator Malan zulks deed
op Koningin Wilhelmina- De tafelpresident,
de heer dr. J. Scholder, gewaagde van de tot
standkoming van het handelsverdrag tusschen
Nederland en de Unie, dank zij de bemoeiin
gen van den Nederlandschen gezant. Deze
overeenkomst valt prachtig samen met de uit
breiding °P scheepvaartgebied.
Kapitein Gunther-Mohr dankte voor de schit
terende ontvangst. De bijeenkomst werd opge
luisterd door Rasdien en zijn Maleiseh koor.
Na een genoeglijken avond ging het gezel
schap uiteen.
1934
6.203.590,
2.844.805,—
1933
7.142.428,-
3.020.124,—
Inkomstenbelasting
Dividend- en tantièmebei,
Invoerrechten
Omzetbelaating(zegels)
Statlstlekrecht
Accijns op geslacht
Accijns op gedistilleerd 3.325.547,54 3.772.636,09
Accijns op bier 2.433.537,87 2.888.896,—
Accijns op 'suiker 3.147.191,14 3.857.298,60
Doodsgelden 2.968.417,43 2.614.196.57
Registratierechten 1.364.252,99 T.399,613,81
Andere zegelrechten 1,198.216,73 1.152.933(81
22.427.535,24 26.468.944,78
7.606.293,95
380.498,27 458.549,37
469.696,78 542.402,28
WANNEER DE FABRICATIE,
OF DE VOORRAAD IJWER
ARTIKELEN, DEN OMZET, DEN
VERKOOP OVERTREFFEN,
GEEFT AAN EEN SERIE
HELPEN, DEN AFTREK UWER
PRODUCTEN TE VERGROOTEN
GEVONDEN VOORWERPEN
Jansen, 6e Nieuwlandsteeg 26, ceintuur; Van
Hees, Tollensstraat 52, portemomvaie met in
houd; Gog, Sciaavenburch 17, hondenzweep;
Raadhuis, Vlaard. Ambacht, kindermuts; Van
der Hoeve, Vettenoordstraat 3, huissleutel;
Lodder, Eikestraat 10, handschoen; Sterk,
Kon. Wilhelminahaven, moer patentas; Don,
Stationsstraat 22, portemonnaie met inhoud;
Politiebureau, rijwielplaatje, muts, stofdoek;
Koster, Hofsingel 2, vulpotlood; Proper, Nieu
we Kerkstraat 18, huissleutel; Groeneveld,
Jos. Israëlsstraat 1, kindercape; Broers, Falck-
straat 22, armbandje; Drop, Abr. Kuyperstraat
47, rijwielplaatje.
VOETBALPROGRAMMA.
Zondag worden hier de volgende wedstrij
den gespeeld:
De HollandiaanOlympia; Fortuna 2Gou
da 2; V F. C. 2—V. D. L. 2; Fortuna 3
Hollandiaan 2; V. F. .C 4Steeds Volharden
4; V. F. C. 5—S. V. V. 11; Hollandiaan 6—
Transvalia 7.
UIT HILLEGERSBERG.
DE WINKELSLUITINGSWET.
De 21 vrije Zaterdagavonden.
B. en W. stellen den Raad voor ingevolge arti
kel 9 der Winkelsluitingswet de 21 vrije avon
den, waarbij het sluitingsuur van 8 of 10 uur
niet zal gelden te bepalen op:
a. den Zaterdag vóór Paschen (20 April);
b. den Woensdag vóór Hemelvaartsdag (29
Mei);
e. den Woensdag vóór St. Nicolaas (4 De
cember);
'd. den Dinsdag vóór Kerstmis (24 Decemperti
e. de 17 achtereenvolgende Zaterdagen van,
18 Mei tot en met 7 September.
Aan het verslag van de werkzaamheden van
de Schoonheidscommissie voor de gemeente
Hillegersberg over het jaar 1934 ontleenen wij
het navolgende. Het totaal aantal beoordeelin-
gen bedroeg 287. Hiervan werden er 156 goed
gekeurd, 70 voorwaardelijk, 61 afgekeurd.
In vergelijking met het vorig verslagjaar ls
het aantal plannen voor nieuwbouw en voor
verbouwingen van woningen eenigszins geste
gen, Ook de aantallen der detail-teekeningen
en plannen voor hekwerken zijn hooger dan
in 1933.
De verscherping der beoordeeling door de
commissie, waartoe zij bij den aanvang van
dit verslagjaar besloot over te gaan, komt naar
voren in aanmerkelijk grooter aantal afkeurin
gen dan in 1933.
De commissie constateert met erkentelijkheid
dat de door haar gegeven adviezen steeds door
het gemeentebestuur worden overgenomen.
Ook in 1934 werd vastgehouden aan de een
maal aangenomen gedragslijn om de ontwer
pers der plannen niet tot de vergaderingen der
commissie toe te laten. Slechts éénmaal werd
daarvan afgeweken.
Met leedwezen is geconstateerd, dat het bui
tengewoon groote aantal van de zoogenaamde
piashuisjes een ontsiering vormt van. het plas-
sengebied en wel in zoo ernstige mate, dat het
natuurschoon, hetwelk de groote aantrekke
lijkheid van Hillegersberg vormt als woonge-
meente, er geheel door bedorven wordt. Slechts
5 of 6 gebouwtjes voldoen op zichzelf aan rede
lijke eischen van welstand en schoonheid, doch
de plaatsing daarvan, in onderling verband be
zien, laat weer alles te wenschen over, terwijl
de daarbij aangebrachte betimmering een slor.
dig aspect opleveren.
Afdoende verbetering in deze komt de commis
si e niet meer mogelijk voor tengevolge van de
groote afmetingen, die het kwaad heelt aange
nomen. Er zal geen behoorlijke oplossing zijn
te bereiken, tenzij de gemeente den eigendom
van den plas met eilandjes en landtongen ver
krijgt, zoodat de gemeente regelend zal kun
nen optreden.
Met betrekking tot de aanlegsteigers staat de
zaak eenvoudiger- nu voor het hebben en be
houden daarvan tengevolge van een wijziging
der Algemeene Politieverordening vergunning
van B. en W. vereischt is.
GEGUND.
Op Zaterdag 2 Maart werd een aanbesteding
gehouden voor het bouwen van een pakhuis
voor den heer A- Hoogendoöm in de Koestraat.
Het werk is thans'perceelsgewijze gegund aan
de laagste inschrijvers en wel: het metselwerk
aan S. v. d. Oever 1452; timmerwerk J. Suur
651;" Smidswèrk J. G. v. Mazijk 220; lood-
gieterswerk Middelkoop en van Dam ƒ61,65;
electriciteitswerk J. v. Raalte ƒ30.80; en schil
derwerk P. Kortlever 52.
ARCHITECT VISSER
De heer D. Visser, gemeente-architect, die
als no. 1 geplaatst was op de voordracht voor
gemeente-architect te Hulzen, heeft zijn sol
licitatie Ingetrokken, zoodat hij voor Schoon
hoven behouden blijft.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Als gevonden aangegeven; een wollen das,
en een oranje-kleurige ijsmuts, inlichtingen
bij de politie.
