WEGSTEMMEN VAN EEN KABINET
DOOR EEN HETEROGENE
MEERDERHEID.
AUTOCATASTROPHE TE OEGSTGEEST
DINSDAG 23 JULI 1935
KAN GEOORLOOFD, ZELFS
PLICHT WEZEN.
DOOR AUTO GEGREPEN.
STEUN AAN TELERS VAN
TUINBOUWGEWASSEN.
BRUTALE DIEFSTAL.
DE TOESTAND VAN POEDOWKIN.
NIEUWE KOMEET ONTDEKT.
PASSEEREN VAN DE DUITSCHE
GRENS.
TAME IN BRAND GERAAKT.
POGING TOT DOODSLAG OP ZIJN
VROUW.
SOCIAAL-DEMOCRATEN EN
DE GEMEENTE-POLITIEK.
TWEE DOODEN EN DERTIEN
GEWONDEN, VAN WIE
ACHT ERNSTIG.
Vier auto's en een motorfiets
botsen op elkaar.
Tot een totaalbedrag van ƒ160.000.
PASTOOR N. A. J. HUYBERS f
EXAMEN HANDENARBEID.
Op klaarlichten dag f1700
gestolen.
HET ONGELUK OP HET SNEEKER
MEER.
PRAUW OMGESLAGEN.
Negen personen verdronken.
TWEE AUTO'S VLOGEN NA DE
BOTSING IN BRAND.
NAAR DE JAVA-MISSIE.
409° STAATSLOTERIJ.
Zou thans onverantwoordelijk zijn.
Wij gelooven, dat er wel geen verschil
van meening over zal zijn, dat het weg
stemmen van een kabinet door een meer
derheid, bereid noch in staat de regeering
over te nemen in het algemeen als
verwerpelijk moet worden beschouwd.
Telkens wanneer dit gebeurt vertoont het
parlementaire stelsel zonder eenigen twijfel
zijn allerzwakste zijde en een medewerken
daaraan kan alleen onder zeer bijzondere
omstandigheden geoorloofd, mogelijk zelfs
plicht zijn.
We kunnen ons b.v. voorstellen, dat een
Kabinet een voor de Kerk of voor de chris
telijke moraal zoo verderfelijke politiek
voert, dat een katholieke fractie zich een
voudig in geweten verplicht acht, elke ge
legenheid te benutten om een dergelijke
regeering ten val te brengen, omdat in
iedere verandering, en ook in een lang-
gerekten toestand van bestuursstagnatie een
minder kwaad moet worden gezien, dan in
het aanblijven van een dergelijke regeering.
Men voelt echter aanstonds aan, dat hier
omstandigheden worden aangegeven, die men
niet zoo gemakkelijk in voldoende mate aan
wezig moet achten-
Of ze aanwezig zijn, zal afhangen van den
aard en van de mate van het kwaad, dat
men in de politiek van een bepaald Kabi
net aanwezig acht; van de grootere of klei
nere kans op het voeren van een betere of
althans minder verderfelijke politiek; van
de mate van waarschijnlijkheid, althans
binnen afzienbaren tijd een andere en ook
betere regeering te kunnen vormen;
van het al of niet, het meer of minder
aanwezig zijn van het gevaar, dat er in
't geheel geen andere regeering gevormd
zou kunnen worden, en dus het eindresul
taat, na lange bestuursstagnatie, slechts
zou zijn een in versterkte positie terugkee-
ren van het weggestemde, verderfelijk ge
achte kabinet; van het meer of minder
noodlottige, door bepaalde omstandigheden,
van een dergelijke langdurige bestuurs
stagnatie; en eindelijk van het meer of
minder geschikte van de punten van mee-
ningsverschil om aan het oordeel van het
kiezerskorps te worden onderworpen, en
dus door kamerontbinding een regeerings-
vaardige meerderheid in een of anderen
zin te forceeren. En ten slotte, wanneer
niet slechts tusschen de partijen onderling,
die gezamenlijk een regeering ten val bren
gen, maar zelfs in den boezem van die par
tijen zelf verschil van meening zou heer-
schen over de politiek, die in de plaats zou
moeten worden gesteld van de afgestemde,
dan moet er zeker een nog gewichtiger
reden aanwezig zijn, om een bepaalde re
geering heen te zenden.
Wij gelooven, dat tegen het hier gepo
neerde in het algemeen en objectief be
schouwd geen gegrond bezwaar kan worden
ingebracht.
Wij respecteeren uiteraard, ieder over-
tuigingsvol afwijken van onze opinie, maar
wij meenen toch, dat, wanneer men boven
genoemde maatstaven aanlegt, de katho
lieke fractie in de tegenwoordige omstan
digheden een moeilijk te verantwoorden
daad zou stellen, wanneer zij in een com
binatie met partijen, waarmede zij in geen
geval, althans uitsluitend, de regeerings-
verantwoordelijkheid wil dragen, het kabi-
net-Colijn tot aftreden zou dwingen.
De economische politiek van het tegen
woordig Kabinet is, dat valt niet te ontken
nen, in zeer ruime mate genaderd tot het
door de katholieke fractie gewenschte; al
leen op het punt van de consequente de
flatie, met name wat de aantasting van de
hoofdsommen betreft, gaat het Kabinet niet
mede met wat de fractie onvermijdelijk of
wenschelijk acht. De fractie? Wij betwijfe
len sterk en hier raken we direct het
laatste punt van den door ons aangelegden
maatstaf of we ons zoo mogen uitdruk
ken: het staat vast, dat een deel van onze
fractie niet van consequente deflatie, maar
van devaluatie het heil verwacht. En toch,
zooals de zaken op het moment staan, zal
wanneer de fractie zich tegen dit Kabinet
keert, dit geschieden wegens het ontbreken
van de noodzakelijk geachte consequentie
in haar deflatie-politiek. Wij erkennen in-
tusschen, dat dit een voornaam punt is,
maar, naar onze innige overtuiging, niet
gewichtig genoeg, om in de bestaande om
standigheden het Kabinet zijn congé te
geven.
Immers het heengaan van het Kabinet
zal niet de mogelijkheid geven om deze
consequente dèflatie-politiek wèl te voeren
Deze mogelijkheid toch zou alleen bestaan
in combinatie met de S.D.A-P., die intus-
schen ook op het punt van devaluatie of
consequente deflatie verdeeld is, en alleen
met haar samengaan wil men niet. En van
de overige in serieuze aanmerking komen
de partijen dit staat na de jongste dis
cussies onherroepelijk vast is geen mede
werking aan een consequente deflatie-poli
tiek, die bij groote nadeelen geen tijdige
en zekere uitkomst biedt, te wachten.
Het is zelfs de vraag, of deze partijen na
het heenzenden van dit Kabinet tot welke
samenwerking ook met de katholieke frac
tie bereid zijn, al zal, naar wij hopen, zelfs
de anti-revolutionaire partij niet op het
menschelijk verklaarbare maar onzakelijke
standpunt gaan staan van de „Standaard",
om elke samenwerking te weigeren alleen
reeds om het feit, dat dr. Colijn tot aftre
den werd gedwongen. Dat standpunt ware
alleen te verdedigen, indien het vaststond,
dat dr. Colijn de eenige man was, die ons
vaderland thans redden kan, en dat zal hij
zelf niet gelooven. Een dergelijke overdre
ven en onjuiste voorstelling van zaken kan
slechts in het nadeel zijn van den zoo ver
dienstelijken staatsman, voor wien men het
opneemt, omdat zij de oppositie prikkelt.
Maar als de katholieke fractie met de
S.D.A-P. de regeering wegstemt, dan zul
len de andere partijen haar stellen voor de
directe consequentie, met hoeveel gegronde
motieven ook afgewezen, om met haar de
regeeringsverantwoordelijkheid te aanvaar
den. En dit vermoedelijk met een zekere
niet onverklaarbare, maar voor objectieve
beoordeeling zeer gevaarlijke Schaden
freude. En men zal moeten toegeven: dat
men een partij stelt voor de normale polj-
tiek-parlementaire consequenties van een
politiek-parlementire daad is, op z'n
zachtst uitgedrukt, niet onbegrijpelijk.
We hebben weliswaar het vertrouwen,
dat ten slotte bij alle serieuze partijen het
landsbelang den doorslag zou geven, maar
het groote gevaar is aanwezig van een lang
durige, haast onplosbare crisis, en dat in
een tijd, waarin, naar aller oordeel, dit
verderfelijker zou zijn dan ooit èn voor het
land èn voor het parlementaire stelsel, dat
in een zoo hachelijke periode zich van zijn
allerzwakste zijde zou doen Kennen. In een
tijd ook van geestelijke crisis, waarin de
demagogie, die toch reeds een bloeiperiode
beleeft, een kans zou krijgen als nooit te
voren. Dat moet koste wat het kost in het
belang van partij, kerk en staat worden
voorkomen.
En al deze risico's zou men ten slotte
hebben genomen, al deze zeer reëele ge
varen getrotseerd, een wellicht onherstel-
baren slag aan onze staatsinstellingen heb
ben toegebracht, zijn trouwste politieke
vrienden van zich hebben afgestooten, de
hevigste sentimenten tegen zich hebben ont
ketend, wellicht de positie van onze munt
hebben ondermijnd en zich in een aller
onmogelijkste politieke positie hebben ge
steld, om ten slotte het ministerie dat men
tot heengaan wilde dwingen, versterkt te
zien terugkeeren.
Want niemand zal toch willen beweren,
dat kwesties als consequente deflatie of
devaluatie geschikt zijn om aan het kie
zerskorps ter oplossing te worden voorge
legd door een kamerontbinding. De groote
massa heeft er nauwelijks eenig begrip van,
kan de voor- of nadeelen en de consequen
ties ervan met geen mogelijkheid door
gronden, terwijl het gevaar in hooge mate
aanwezig is, dat niet het algemeen maar
het persoonlijk belang veler keuze zou
bepalen.
Met groeten klem en den innigsten aan
drang geven wij daarom nogmaals uiting
aan onze rots-vaste overtuiging: in deze
omstandigheden zou het kabinet-Colijn al
leen tot heengaan mogen worden gedwon
gen door een meerderheid, bereid en in
staat om onmiddellijk de verantwoorde
lijkheid over te nemen.
Twee bejaarde mannen gedood.
Zondagavond omstreeks acht uur heeft op
den Rijksweg Amsterdam—Amersfoort, ter
hoogte van Baarn, een ernstig ongeluk plaats
gehad.
De 75-jarige heer Tiffelen, die den weg wilde
oversteken, sloeg geen acht op een naderende
personenauto uit Amersfoort, met het nood
lottig gevolg dat hij door de auto gegrepen
werd. De man, een verpleegde bij het Leger
des Heils te Bagrn, was bijna op slag dood.
Eveneens Zondagavond omstreeks tien uur
is te Ubbema tusschen Assen en Vries een
70-jarige man, wiens identiteit nog niet kon
worden vastgesteld, bij het oversteken van
den weg door een auto gegrepen. In den wagen
waren vijf militairen- gezeten, die op weg
waren naar Nieuwersluis. De oude man werd
op slag gedood. De auto reed tegen een boom
en werd zwaar beschadigd. Twee der inzitten
de militairen liepen verwondingen up,
Volgens de behandelende geneesheer is de
toestand van den cineast Poedowkin, die ten
gevolge van een auto-ongeluk een ernstige
zenuwstoring kreeg, niet verontrustend. Bin
nenkort zal hij geheel hersteld zijn.
KAAPSTAD, 22 Juli (A.N.P.) Prof. Pack-
son van de sterrenwacht te Kaapstad heeft
een nieuwe komeet ontdekt, die voor het bloote
oog onzichtbaar is en zich met groote snel
heid van de zon verwijdert.
Met dagpasjes verboden.
Met ingang van 1 Augustus is van Dultsche
zijde het passeeren der grens met dagpasjes
verboden. Voor grensbewoners is minstens een
bewijs van Nederlandschap vereischt.
Wasch-benzine vlam gevat.
Gisterenochtend was in de keuken van haar
woning aan den Hyacintweg 32 te 's Hage
mevr. T. van L. bezig een kleedingstuk te
wasschen met benzine. Toen kort daarop de
zoon thuis kwam, ontstak hij daar een luci
fer. Tot beider groote ontsteltenis vatte de
nog hangende benzinedamp vlam, waardoor
mevr. Van L. aan beide handen en onderar
men werd gewond.
Mevr. Van L. werd te haren huize door per
soneel van de politie-brandweer voorloopig
verbonden en zij is daarop naar het Roode-
Kruis-Ziekenhuis gegaan ter verdere behan
deling.
Het Bossche Gerechtshof veroordeelde den
stucadoor J. C. R. te Breda, die zijn vrouw,
die niets meer van hem weten wilde, een
steek in den rug had toegebracht tot 1« jaar.
De eisch was 3 jaar en de rechtbank had ver
dachte veroordeeld tot 10 maanden.
De minister van Ecinomische Zaken heeft
bepaald dat uit het Landbouw Crisis Fonds
steun verleend zal worden aan de telers van
gewassen van den tuinbouw, die hun na te noe
men producten over de erkende veilingen heb
ben geveild, tot een totaal bedrag van ten
hoogste 160.000.
Deze steun zal worden verleend over de hoe
veelheden van de hierna vermelde producten,
welke in het achter elk produet vermelde tijd
vak van 1935 zijn verhandeld en zal bedragen:
gele kool 1 Jan.17 Febr. 0.45 per 100 Kg.,
18 Febr.28 April 0.60 per 100 Kg.; Deen-
sehe witte kool 1 Jan.17 Febr. 0.35 per
100 Kg.. 18 Febr.31 Maart 0.50 per 100 Kg.,
1 April28 April 0.45 per 100 Kg.
Gistermorgen is de zeereerw. heer N. A. J.
Huybers, pastoor te Bergharen, na voer zien
te zfln van de H.H. Sacramenten der Ster
venden te Gent, waar hij tijdelijk bij zijn zus
ter vertoefde overleden.
De Minister van Onderwijs, Kunsten en Weten
schappen a.l. brengt ter kennis van belangheb
benden, dat, behoudens onvoorziene omstandig
heden, het examen ter verkrijging van een akte
van bekwaamheid in handenarbeid zal worden
gehouden te:
's-Gravenhage.
Op iederen werkdag, gedurende het tijdvak van
24 Juii tot en met 13 Augustus a a., aanvangende
des voormiddags om 8.30 uur.
Op een expeditiekantoor te Beverwijk is Za
terdag op klaarlichten dag een brutale diefstal
gepleegd. Tot nu toe onbekend gebleven da
ders hebben uit het kantoortje tijdens een
korte afwezigheid van een expediteu* een geld
kistje waarin een bedrag van 1700 aan bank
papier en zilvergeld aanwezig was, ontvreemd.
Toen de benadeelde expediteur het geldkistje
des avonds mee naar huis wilde nemen, ont
dekte hij den diefstal. Aangezien de aangifte
eerst des avonds laat geschiedde, heeft de
politie nog geen spoor van de daders kunnen
ontdekken. Zij heeft een belooning in uitzicht
gesteld voor degenen, die aanwijzingen om
trent dezen diefstal kunnen verstrekken.
Het lijk van Rozema opgehaald.
Het lijk van den Zondagmiddag in het
Sneekemeer zoo jammerlijk verdronken opd-
vaethaller van Velocitas, Sietze Rozema uit
Groningen, is gistermorgen om zeven uur
opgehaald en naar Groningen overgebracht
DEN PASSAR, 22 Juli. (ANETA)
Op de reede, onder den wal van Bali, is een
prauw, bemand met 24 personen, omgeslagen.
Drie mannen, drie vrouwen en drie kindereu
zijn verdronken.
Gistermiddag omstreeks half vier
heeft op den nieuwen rijksstraatweg
te Oegstgeest een botsing plaatsge
had tusschen vier auto's en een mo
torrijwiel, waarbp niet minder dan
15 personen werden gewond, van wie
8 ernstig, onder wie een meisje van
15 weken, dat aan de gevolgen ia
overleden. Twee auto's werden als
Jiet ware in puin gereden en zijn
bovendien in brand geraakt, zoodat
de brandweer van Oegstgeest er ook
aan te pas moest komen en den
brand met een schuimbluschapparaat
beeft gebluscht.
De botsing is geschied halverwege tusschen
het Groene Kerkje en de Kanaalbrug. De weg
is daar onlangs nieuw aangelegd met een be
tuinen dek ter vervanging van den ouden rijks-
straatweg. De nieuwe weg is ingedeeld jn
vier banen, twee voor iedere richting. Uit de
richting Leiden kwam een luxe Chevrolet,
nummer G Z 12260, waarvan de bestuurder
op het voor hem rechtsche gedeelte van den
weg reed. Op het voor hem linksche wegge
deelte stond zooveel mogelijk naar rechts eeu
motortruck met aanhangwagen. Op het mo
ment, dat de Chevrolet den motortruck na
derde kwam uit de richting Haarlem een
Ford-auto, die, om den motortruck te kun
nen passeeren, dezen links voorbij reed. Juist
toen de Chevrolet en de Ford elkaar zouden
passeeren maakte de Chevrolet plotseling een
zwenking naar links, waardoor de Ford werd
geraakt en het spatbord werd vernield. De
Ford kon echter doorrijden, doch vermoede
lijk tengevolge van den schrik was de be
stuurder van de Chevrolet het stuur niet
meer volkomen meester en zwenkte nog meer
naar links, waardoor hij in botsing kwam
met 'n achter de Ford rijdende Graham Paige
auto van den autodienst-ondernemer Van Zet
ten uit Rotterdam, genummerd H 79460.
Twee auto's vliegen in brand.
Daar beide auto's met een gemiddelde snel
heid van 60 K.M. reden was de botsing zeer
hevig. De Chevrolet maakte een halven draai
en kwam met den kop te staan in de richting
waarvan hij gekomen was, sloeg toen eenige
malen over den kop en viel opzij, waarna de
wagen in brand vloog. De inzittenden ten ge
tale van drie, of vier, werden uit de auto ge
slingerd en zeer zwaar gewond. De auto werd
geheel vernield. De Graham Paige, waarin be
halve den bestuurder 7 personen zaten, waar
onder het echtpaar Brouwer, komend van
Rotterdam met een kindje van 15 weken, weft-d
geheel in elkaar gedrukt en geraakte eveneens
in brand. Ook uit deze auto werden de inzit
tenden met zware verwondingen op den weg
geslingerd.
Door de botsing sloeg de Graham Paige
achteruit en vloog tegen een achter deze rij
dende Ford-auto, bestuurd door den eigenaax',
den heer S. Spinosa uR Amsterdam. Met eeni
ge andere inzittenden werd deze uit de auto
geslingerd en allen liepen verwondingen op.
De auto werd vrij ernstig beschadigd.
Door den schok tusschen beide laatste auto's
vloog ook de Ford achteruit en kwam in bot
sing met een achterop rjjdend motorrijwiel,
waarop gezeten waren de bestuurder J. J.
Veth en de duo-rijder H. Broers, uit Amster
dam. Beiden werden op straat geworpen en
ernstig gewond. De bestuurder had niet min
der dan 12 hoofdwonden, een schouderfractuur
en een beenfractuur.
Van alle kanten steeg gegil op.
De gevolgen van al deze botsingen waren
ontzettend. Van alle kanten steeg een gegil
en gekerm op. Onmiddellijk na de botsing
kwam van alle zijden hulp opdagen. De dokto
ren uit Oegstgeest en eenige verpleegsters
waren ter plaatse. Ook eenige doctoren, die
toevallig voorbij reden, verleenden geneeskun
dige hulp. Het terrein leek een waar slag
veld. De gewonden van wie enkelen hevig
bloedden, lagen langs den weg. Sommigen
waschten het bloed van hun gelaat in de na
bijgelegen sloot.
De vader van het kindje van 15 weken pro
beerde ook het bloed van het voorhoofd van
het kindje weg' te wasschen.
Het vervoer der gewonden
Spoedig waren verschillende ziekenauto's
ter plaatse, die 14 gewonden overbrachten naar
het Academisch Ziekenhuis te Leiden en een
naar het Bernardusgesticht te Lisse. Van de
in het Academisch Ziekenhuis opgenomen ge
wonden konden zeven na verbonden te zijn,
huiswaarts keeren. Acht zwaar gewonden zijn
echter in het ziekenhuis ter verdere verple
ging opgenomen.
Het 15 weken oude kindje van het echtpaar
Brouwer is kort na aankomst in het zieken
huis aan de verwondingen bezweken.
De namen der gewonden.
De namen der gewonden zijn:
p. Brouwer, schipper te Rotterdam, gedo-
micileerd te A'dam, zijn vrouw M. Brouwer-
Boer, M. Hennekam-van Reeuwfjk, A'dam, J.
J. Veth, A'dam, H. Broeren, A'dam, A. F. Spi
nosa, A'dam, Joh. Groenendaal, A'dam, W. J.
Lobenstein en zijn echtgenoote N. Lobenstein-
Schenk, Rotterdam, K. J. Petersen, de chauf
feur van den Graham Paige auto, Rotterdam.
Verder Matlener, Deurloo en Rijken en nog
een ander, wiens naam nog niet bekend was,
uit A'dam. De laatste vier zjjn zeer zwaar ge
wond eq zaten in de Chevroiet-auto. Tot de
zwaargewonden behooren nog M. Brouwer-
Boer, de twee Lobenstein's en Petersen.
Nadere bijzonderheden
Van andere zijde vernemen wij nog de vol
gende bijzonderheden:
Het vreeselijk gebeuren speelde zich in en
kele oogenblikken af.
De ravage, welke ontstond, was ontzettend.
Van alle kanten kwamen menschen toeloopen
om hulp te verleenen. Een groot aantai dok
toren was kort na het gebeurde ter plaatse
en heeft de eerste medische hulp verleend.
O.m. waren aanwezig de doktoren H. Vare
kamp, F. W. N. Hugenholtz en D. S. Bart-
stra uit Oegstgeest en verder de artsen van
Iterson, Verbiest en van Rossum van het
krankzinnigengesticht. Endegeest.
De meesten der gewonden zijn bewusteloos
opgenomen.
De drie auto's en de motorfiets, die uit de
richting Haarlem kwamen moesten, in file
rijdend, een voor een langs een langs den weg
staanden vrachtwagen passeeren. De weg is
daar ter plaatse verdeeld in vier breede banen.
De aldus achter elkaar rijdende voertuigen
kwamen zoodoende alle op de tweede wegbaan
te rijden. Het staat nog niet vast, hoe het
gekomen is, dat de tegenligger ook op dit
gedeelte van den weg is geraakt. Sommigen
veronderstellen, dat een band van den wagen
sprong, anderen, dat er iets met de stuurin
richting niet in orde was. Dit zal eerst kun
nen komen vast te staan, als de bestuurder
inlichtingen kan verschaffen.
Een wielrijder, die van schrik was flauw
gevallen, werd in de St. Bernardus stichting
te Sassenheim opgenomen.
Het reddingsiverlt.
Nog kan worden gemeld, dat de auto's als
mede het motorrijwiel later werden wegge
sleept door de garage van de Ameele en Kam
steeg uit Oegstgeest.
Hoe hevig de botsing moet zijn geweest,
blijkt wel uit het feit, dat portierën en zelfs
bodemplanken van de auto's werden wegge
slingerd. Met groote activiteit werd het red
dingswerk ter hand genomen. Zeer spoedig
was de burgemeester van Oegstgeest, de heer
van Gerrevink ter plaatse, die persoonlijk bi,
het reddingswerk de leiding nam- Hij werd
bijgestaan door den chef-veldwachter, den heer
Krjjger, Bij het onderzoek naar de wijze, waar
op het ongeluk plaats had en naar de iden
titeit der slachtoffers stond de politie voor
groote moeilijkheden. Zoo onderhield een der
auto's een z.g. „wilde dienst", waardoor de in
zittenden (deze wagen was propvol) niets van
elkaar afwisten. Bovendien waren verschillen
de der slachtoffers bewusteloos of geheel ver
suft, zoodat zij geen enkele goede inlichting
konden geven.
Een tweede doode.
In den loop van den avond is ook de heer
Madlener uit Amsterdam, die in het Acade
misch ziekenhuis te Leiden was opgenomen,
aan zijn verwondingen bezweken.
Wij vernemen nog, dat een der gewonden,
de heer Guermonprez uit Amsterdam met
een lichte hersenschudding naar zijn woon
plaats vervoerd is.
Stremming van het verkeer
Door de vreeselijke botsing, is het verkeer
op den nieuwen rijksstraatweg, l'/fc uur ge
stremd geweest. Gedurende dien tijd werd het
verkeer geleid over den ouden rijksstraatweg,
Bereid tot aanvaarden van besluurs-
verantwoordelijkheid.
Bijeenkomst van soc.-dem. raads-
en Statenleden.
In Krasnapolsky te Amsterdam heeft Zon
dag de „Vereeniging voor sociaal-democrati
sche raad3- en statenleden" een drukbezochte
vergadering belegd, om in het licht van
den uitslag der jongste gemeenteraadsverkie
zingen, de in de naaste toekomst te voeren
gemeentepolitiek te hespreken.
De bijeenkomst werd geopend door den
voorzitter van het partijbestuur, den heêr
Koos Vorrink die in zijn openingswoord aller
eerst de slachtoffers van de ramp van de
Gaai met eerbiedige woorden herdacht.
Komende tot de bespreking van den uit
slag der gemeenteraadsverkiezingen, zeide
spr o.m., dat de S.D.A.P. in het verleden veel
animo heeft getoond om in de gemeenten
wethouderszetels te bezetten. De laatste ja
ren is deze animo echter merkbaar geslonken,
vooral omdat hoogere instanties hebben ge
remd. Niet de S.D.A.P. was daaraan schuldig,
maar zij, die de autonomie der gemeenten
hebben beknot en besnoeid. Wij willen, aldus
spr., ons niet aan de verantwoordelijkheid
onttrekken. Waar het mogelijk is, zullen wij
de verantwoordelijke posten opeisehen en be
zetten.
Vervolgens was het woord aan den heer
Ed. Polak, die den invloed, dien de bankiers
op de Nederlandsche politieke constellatie
uitoefenen, scherp hekelde. Als dit misbruik
van het geldbezit van het Nederlandsche volk
op deze wijze zou voortgaan, aldus spr., dan
zou er aanleiding zijn ook in Nederland on
derzoekingen in te stellen, als reeds in Ame
rika, Frankrijk en België zijn ingesteld, om
op deze wijze een einde aan dit misbruik te
maken.
Spr. wees er voorts op, dat de Beleggings-
raad zich blijkbaar ook door politieke voor-
oordeelen laat leiden. Toen in de voornaamste
gemeenten de sociaal democraten wethouders
zetels bezetten stond de beleggingsraad niet
toe, dat er uit de openbare fondsen leeningen
werden verstrekt aan de gemeenten. Nauwe
lijks echter waren de sociaal democratische
wethouders afgetreden, of de gemeenten kon
den weer leenen uit de openbare fondsen,
hoewel de financiëele positie der gemeenten
sindsdien in geen enkel opzicht was verbeterd.
Groeiende verantwoordelijkheid
voor de soc.-democraten.
De na de verkiezingen ontstane situatie
besprekende, wees de heer Polak erop, dat
het aantal eenlingenfracties sterk is toege
nomen. De verantwoordelijkheid der sociaal
democratische fracties is daardoor grooter
geworden en de sociaal democraten zullen
deze verantwoordelijkheid beseffen. In de
meeste gemeenten vormen de sociaal demo
craten geen meerderheid. Daarom zullen de
sociaal democraten samenwerking zoeken
met andere democratisch gezinde groepen.
Onmiddellijk na de verkiezingen hetoben deze
groepen het doen voorkomen alsof op haar
medewerking niet te rekenen zou vallen.
Thans echter is de stemming in het „burger
lijke kamp" alweer omgeslagen.
De arbeiders verwachten van ons, aldus
vervolgde spr., geen wonderen. Willen de ge
meenten echter haar taak blijven vervullen,
dan moeten zij over het daarvoor noodzakelijke
geld kunnen beschikken. De regeering heeft
de gemeenten echter ook in financieel op
zicht aan banden gelegd. De lasten die op
de gemeenten drukken zijn torenhoog opge
voerd, haar inkomsten zijn steeds meer be
perkt. Het gevolg in deze politiek is ge
weest, dat thans een derde der Nederland
sche gemeenten noodlijdend is, dat het vorig
jaar deze gemeenten in totaal een bedrag van
rond vijf en twintig millioen gulden hebben
moeten uitstooten omdat er geen dekking
voor te vinden was, en voor dit jaar bestaat
het sombere vooruitzicht, dat 285 gemeenten
een extra bijdrage uit het werkloosheidssu
sidiefonds zullen moeten ontvangen, wil en
zij haar budget sluitend kunnen maken.
Wil de positie der gemeenten weer gezond
worden, dan zullen alle kosten van werkloos
heidsbestrijding ten laste van s Rijks kas
moeten worden gebracht en zu len de uit-
keeringen uit het gemeentefonds aan de ge
meenten weer op het oude peil hersteld moe
ten worden.
De geest van de regeering is echter slecht
ten opzichte van de gemeenten. Zoolang deze
geest ongewijzigd blijft, zullen de gemeenten
steeds meer in moeilijkheden worden ge
bracht.
Spr. wees er voorts op, dat hoewel de ge
meenten door het rijk verplicht zijn alle kos
ten van werkloosheidszorg te bestrijden uit
den gewonen dienst, het rijk zelf er tot nog
toe niet in is geslaagd ook maar 't geringste
deel van deze kosten, voor zoover ze dan voor
zjjn rekening komen, uit den gewonen dienst
te bestrijden. Waarmede spr. overigens niet
wil zeggen, dat de kosten der werkloosheids-
zorg niet uit den gewonen dienst moeten wor
den bestreden. Teekenend is het ook, dat
de regeering, in het wetsontwerp inzake de
verlaging der vaste lasten, die verlaging van
vaste lasten weer geheel afschuift op de ge
meenten. De vaste lasten, die het rijk oplegt,
worden niet verlaagd. De heer Polak besloot
zijn inleiding met een pleidooi voor een ver
sterkt werkfonds van twee honderd millioen
gulden, dat dan ook sneller en doelmatiger zou
moeten functioneeren.
Geen samenwerking met do
C. P. H.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den heer W. Drees, die in het bijzonder sprak
over de kwestie van de bezetting van wethou
derszetels en de afgewezen samenwerking
met de communisten. Spr. wees er op, dat de
stembusoverwinning der sociaal democratie,
deze belast met meer verantwoordelijkheid.
Als wij, zoo vervolgde de heer Drees, samen
werking zoeken met andere democratische
groepen in de gemeenteraden, dan doen wij
dit onder het voorbehoud, dat wij bij voort
during zullen blijven werken voor verandering
en verruiming in het kader, waar binnen het
gemeentelijke werk moet worden gedaan.
De samenwerking met de communisten is
door 't bestuur der S.D.A.P. afgewezen, omdat
de communi:! en zich niet op democratischen
basis stellen. Is principieels samenwerking met
de communisten uitgesloten, toch is het mo
gelijk dat de communisten in economisch op
zicht somtijds met de sociaal democraten over
eenstemmen. Als Sovjet Rusland de gedachte
zou loslaten, dat het geroepen is met revolu-
tionnaire methodes de dictatuur in West Euro
pa te vestigen, zou dit van groote historische
beteekenis kunnen zijn, maar dan zouden de
communisten tevens nog meer overbodig wor
den, dan zij op 't oogenblik reeds zijn.
Een program van samenwerking
niet noodzakelijk.
De sociaal democraten zullen derhalve sa
menwerking moeten zoeken met andere, demo
cratisch gezinde groepen in de gemeenteraden.
Zullen zij dit moeten doen op grond van een
gemeenschappelijk program? Het partijbe
stuur der S.D.A.P. heeft te kennen gegeven,
dat zij de noodzakelijkheid van een dergelijk
gemeenschappelijk program thans niet meent
te moeten vooropstellen. Het formuleeren van
dergelijke programs, die vier jaar zullen gel
den, is op 't oogenblik, onder de snel wisse
lende verhoudingen waaronder wij leven,
uiterst bijzwaarlijk. De plaatselijke sociaal de-
niocratisohe fracties zijn echter vrij om, wan
neer zjj dit wenschen, met andere fracties wèl
een dergelijk program op te stellen. Wanneer
echter in bepaalde gemeenten geen samenwer
king met andere groepen mogelijk zou blijken,
zullen de sociaal democraten, ook al vormen
zij slechts een minderheid, toch de bestuurs-
verantwoordelijkheid kunnen aanvaarden. In
de gemeentebesturen behoeven de sociaal de
mocraten geen oppositie te voeren tegen de
regeering. De partij is als zoodanig in de
oppositie tegen de regeering. Haar vertegen
woordigers in de gemeenteraden behoeven de
tegenstellingen echter niet noodeloos te ver
scherpen. Dit wil echter niet zeggen dat de
sociaal democraten verplicht zijn in alles de
aanwijzingen van de regeering te volgen, wan
neer het zaken betreft, die tot de bevoegd
heid der gemeente behooren.
Natuurlijk is de bevoegdheid tot handelen
van de gemeentebesturen op tal van punten
beperkt, aldus besloot spr. De betrekkelijke
gebondenheid der gemeentebesturen aan de
regeeringsbesluiten is echter geen motief om
het werk in de gemeente, dat in vele opzichten
toch nog altijd vruchtdragend kan zijn, na te
laten.
Na deze belde inleidingen volgde een drukke
edachtenwisseling.
Naar de Java-Missie vertrekken de vol
gende missionarissen der Paters Jesuietcn:
Per „Indrapoera", Marseille 2 Aug.: de
Weleerw. Paters: L. Zwaans S.J., B. Soe-
marna S.J., C. Tjiptakoesoema S.J. en de
Eerw. Broeder Th. Kersten.
per „Kota-Baroe", Rotterdam, 2 Aug.:
De Zeereerw. Pater H. Koch S.J.;
per „Baloeran", Marseille, 23 Aug.: De
Weleerw. Pater C. de Quaij S.J., de Eerw.
Fraters: G. Ziekman S.J., A. Flooren S.J,,
G. Albers S.J., C. Rommens S.J., C. Teur-
lings S.J.
Eerste Klasse. Tweede Lijst.
Trekking van 23 Juli,
5000 No. 17165.
2000 No. 14217.
t 30 No. 11242.
400 No. 3789, 18958.
lüü No. 8159, 9711, 10944, 15161, 15931,
16172, 16371, 19863.
PRIJZEN VAN ƒ20.-.
5 2521 5(159 8003 10469 12871 15280 18007
9 2548 5060 8005 10513 12873 15289 18014
15 2588 5062 8007 10541 12885 15300 18019
46 2637 5071 8035 10542 12906 15308 18058
56 2665 5092 8041 10600 12915 15315 18153
66 2674 5105 8072 10607 13034 15334 18234
67 2711 5192 8106 10610 13081 15387 18243
75 2742 5240 8111 10645 13093 15439 18262
89 2794 5244 8139 10659 13110 15466 18263
113 2826 5258 8151 10664 13126 1-5557 18269
118 2852 5324 8160 10676 13X43 15622
1835*2
8175 10688 13176 15624 18407
8184 '10711 13209 15630 18484
8244 10717 13223 15636 18619
8278 107-17 13230 15656 18645
8286 10763 13248 15865 18705
8300 1077:', 1326! 15666 18730
8310 10787 15281 15681 18781
8339 10805 13283 15725 1884,8
8384 10813 1,1345 1577.8 18856
8432 10822 13386 15793 18873
8440 10638 13413 15802 18881
8443 10851 13475 15819 18887
8447 10864 13504 15822 18945
8450 10927 13523 15890 18970
8461 10978 13544 15897 18975
8469 10991 18627 15899 18992
8172 10999 13638 15914 18990
8498 U059 13666 15941 19043
8594 11060 13070 15988 19051
8612 11069 13703 16015 19079
8614 11074 13745 16123 19096
8619 11130 13747 16151 19115
8067 11145 13804 16166 19206
8717 11152 13816 16180 1921t
8723 11215 13833 16238 19260
8776 11220 13840 16289 19388
8780 11237 13850 16341 19445
802 3644 6.199 8816 11322 13878 10386 19461
806 3055 6214 8825 11339 13910 16532 19487
f89? }}f07 13925 16535 1944)0
8901 11415 13928 16542 19582
8937 11461 13944 10562 19012
8953 11467 13982 16576 10062
8956 11471 14004 16031 19703
8993 11519 14067 16638 19733
9004 11520 14000 I6608 19763
9018 11.513 14008 16679 19775
9072 11610 14069 16718 19788
9084 11614 14150 16810 19798
9106 11615 14197 16813 19S3S
9219 U013 14213 16825 19849
9241 11682 14223 16873 198.56
9339 11683 14239 16923 19861
9357 11720 14286 16961 19885
9359 11740 14334 16990 20011
9435 11751 14377 16992 20067
1378 4074- 7053 9491 11779 14378 17025 20095
1409 4084 7056 9492 11792 14400 17051 20096
9494 11811 14437 17064 20098
9526 11859 14473 17204 20125
9537 11887 14480 17210 20128
9556 11900 14482 17241 20193
9603 11958 14524 17240 20224
9630 12055 14615 17266 20226
96150 12060 14620 17305 20308
9088 12093 14624 17307 20317
9760 12103 14642 17310 20358
9774 12116 14693 17314 20375
9796 12119 14700 17317 20447
9841 12175 14715 17374 20466
9859 12228 1-4790 1 7386 20467
9087 12230 14008 17440 20475
M,.. - 9910 12241 14889 174o6 20488
1948 4522 7373 9911 12320 14892 17473 20496
1956 4.574 7386 9954 12325 14955 175o4 20o33
1961 4652 7523 10011 12349 14978 17557 20ö45
2049 4677 7537 10023 12389 14981 17644 20o99
2061. 4716 7576 10030 12428 14990 17666 20616
2164 47'>6 7599 10130 12467 15038 17669 20632
2191 4781 7626 10155 12476 15039 17711 20678
2226 4802 7635 10167 12505 15059 17732 20691
2297 4805 7637 10237 12519 15080 17742 20697
2RÏ7 4813 7711 10265 12685 15082 17785 20729
2363 48"! 7791 10295 12660 15115 17787 20754
2376 4935 7793 10300 12664 15119 17815 20756
2377 4986 7842 10343 12692 15125 17824 20774
2432 4991 7854 10369 12712 15145 17841 20810
2453 4993 7881 10388 12742 15173 17860 20884
2467 500S 7901 10402 12756 15214 17875 20895
05m 5029 7918 10430 12786 15233 17933 20940
2520 5037 7935 10431 12829 15271 17961 20995
Tn de vorigs lijst stond: 3191 m z. 3291; 13570
x. 13573; 14578 in. z. 14575- 19410 m. a.
riin. om IA OA1C42
136 2908 5326
141 2934 5365
159 2987 Sill
ies 2993 5424
246 2996 5448
301 3035 5480
308 3043 5489
312 3052 5493
387 3055 5499
430 3082 5537
454 3164 5542
458 3167 5549
476 3171 5552
484 3183 5640
512 3200 5676
515 3210 5686
524 3225 5703
609 3231 5751)
642 3277 5756
660 3331 5760
680 3357 5803
091 3423 5833
716 3482 5847
767 3526 5923
776 3563 6022
783 3580 6105
798 3605 6190
827 3672 6289
914 3673 6314
916 3722 6358
918 3736 6369
924 3758 6431
936 3760 6498
969 3766 6619
976 3806 6648
98-5 3867 66.85
1026 3906 6768
1060 3912 6796
1123 3934 6805
1209 3948 6847
1257 3986 6923
1306 3990 7007
1322 3995 7024
1354 4008 7041
1440 4087 7057
1467 4131 7090
1501 4144 7105
1548 4171 7151
157.5 4191 7209
1644 420] 7220
1649 4245 7250
1662 4250 7276
168-5 4292 7299
1690 4335 7312
1702 4396 7320
1793 4420 7325
1050 4450 7332
1090 4464 7335
1915 4466 7374
Til. J-'f'i'-1 111.
19310; 20150 111. z. 20156.
