NA DE „GAAF-RAMP.
FANTASIE-RIJKE
OPLICHTERS.
ZATERDAG 27 JULI 1935
Begrafenis der slachtoffers.
L Te Amsterdam*
Nadftenadig zijn'
Keukenzout en salicilzuur in plaats
van cocaïne.
DE GEVAARLIJKE ZEE.
Heele tooneelvoorstellingen werden
in scène gezet om slachtoffers
te bedriegen.
WERELDHANDELSVLOOT.
In het jaar per 1 Juni 1935 verder
verminderd met 690.640 tons.
TOTALE TONNAGE 63.727.000 TONS.
i I
LOTERIJ TEN BATE VAN HET
NIEUWE SCHOUWTOONEEL.
HET GROOT TAFEREEL DER
DWAASHEID.
Financieele zwendel nu en
vroeger.
STUDIEWEEK R. K. MIDDELBARE
MEISJESSCHOLEN.
NEDERLANDSCHE TARWECENTRALE
DE FISCALE MAATREGELEN EN HET
GROOTE GEZIN.
OBERAMMERGAU.
BRIEVEN VAN TOLSTOI'S VROUW.
de: 1 PENSIOENKAS DOMANIALE MIJN.
Onder zeer groote belangstelling zijn gister
middag de stoffelijke resten van de heeren J
S. W. v. d. Feyst, gezagvoerder en L Aafies
radio-telegrafist van het verongelukte vlieg
tuig „De Gaai" op Zorgvlied te Amsterdam ten
grave gedragen.
Onder de belangstellenden die op „Zorg
dTln f fb61de Slachtoffers van de vlieg
den a S 6er kwamen bewijzen bevon-
msneeib °'m' de heeren H" v. d. Heydon.
van den luchtvaartdienst, die tevens
legeering vertegenwoordigde, ir. Damme,
recteur-generaal van de P. T. T. en de heer
R- van Goor, hoofd der vierde afdeeiing
van den P. t. T. de K. L. M. was vertegen-
wooidigd door de heeren A. Plesman, direc
teur, ir. A. Wurfbain, voorzitter van den raad
van commissarissen van de Kon. Luchtvaart
Mij., Hans Martin, hoofd van den dienst Am-
sterdam-Batavia van de K. L. M., A. S. Thom
son, stationschef van Schiphol en A. C. Tolk,
Stationschef van Waalhaven.
Namens het gemeentebestuur van Amster
dam was aanwezig de wethouder J. ter Haar
Jr. Voorts merkten wij onder de aanwezigen
op de heeren Nobel, waarnemend directeur der
gerente Handelsinrichtingen, J. v d Bergh,
dA-ecteur van de radio-Holland, Slob,' burge-
mee4enJan de gemeente Haarlemmermeer,
famens de Fokkerfabrieken, als
mede deputaties van de vliegkampen te Soes-
terberg en de Kooy en een gezagvoerder van
de Imperial Airways.
Om twee uur precies werden de belangstel-
ibkp6 re t6gelaten tot de aula- waar de sto£:e'
jL® van de slachtoffers stonden op-
S ard. Een schat van bloemen bedekte de
beide kisten.
Op iedere kist lag een krans van de direc
ts dei K. L. M., waarvan de linten in de na
tionale kleuren afhingen. Voorts waren er
Fransen van de inspecteurs, officieren en amo-
tenaren der militaire luchtvaart, van de on
derofficieren van het vliegkamp te Soester-
berg, van de Koninklijke Shell, van den raad
van beheer van de Ned. luchtvaartschool, van
vrienden van de omgekomenen uit Twenthe en
van buitenlandsche piloten.
Nadat ook de talrijke familieleden, die m
bet nevenzaaltje hadden gewacht, tot het be
gin van de plechtigheid, tot de aula waren toe
gelaten, en het orgel de zachte treurmuziek
staakte, nam de heer A. Plesman, directeur
van de K. L. M., het woord.
Het is mij niet mogelijk aldus spr.
onder woorden te brengen, de verslagenheid
die deze laatste vliegramp, welke de K. L. M.
beeft getroffen, bij ons en bij heel het Nedcr-
^hdsche volk heeft teweeggebracht. Het is
n°g slechts kort geleden, dat wij op dezen
Zelfden doodenakker vier van onze makkers
haar hun laatste rustplaats hebben begeleid.
Thans staan wij hier opnieuw aan de baar
Van twee van onze wakkere helpers. Diep is
°ns medegevoel met hun lot en met het groote
Verlies, dat de nabestaanden heeft getroffen
en heel het land en heel het volk voelen dit
niet ons mede. Dertien jonge levens werden bij
fe ramp van de „Gaai" afgesneden. Zij rusten
nu verspreid over het geheele lapd en flaar-
ïustm we"? 101 hen allen en tot u beiden:
Wethouder ter Haar
voerend namens 't p-erA o g bet woord
sterdarv. namenS 1 gemeentebestuur
sterdam, sprak o.m. als volgt;
van Am-
\oor de derde maal binnen korten
®£aa" bjj het stoffelijk overschot van
tijd
jonge mannen, die den dood vonden by bet
vergaan van een Nederlandsch verkeersvlieg
tuig.'Diepe deernis vervult ons met de slacht
offers en hun nagelaten betrekkingen. Het ge
meentebestuur van Amsterdam deelt den rouw
de „!®Turt,Van de nabestaanden en geeft hun
eerhi r da-t de slachtoffers bij hen in
Vervru6 llerinnering zullen voortleven.
zagvoerdei-118 S^rak noS een oom van den ge-
Vervolgena sprak
sioot0!^61^8"1 der Peyst- M°se God-200 bR"
deren Sfr"' de J°nge vrouw en de jeugdige kin-
Aaf jes e n°g de STootvader van den marconist
öe beide6^ Cnke£ w°ord had gesproken, werden
Volgd d en uit de aula gedragen en ge-
Jan^,,]?01 de familieleden en de talrijke be-
gebr 'i "enden' naar het versch gedolven graf
kict;il'1 Onder doodsche stilte werden de
en daarin neergelaten.
ren °en de beide lijkkisten in de groeve wa-
,3e neerSGlaten, heeft de burgemeester van
Slnhgefle?n''C Haarlemmermeer, de heer A.
Van eelneminS van het gemeentebestuui
t GrmCer vertolFt en een krans
°PH Jfaf beeft gelegd.
kende piStlTP-ft S°bere' maar ind™kwek-
i lecntlgheid ten einde.
Parket-vloerenfabriek „De Tropen" te Til
burg, van welke fabriek de heer Philips di
recteur was.
Nadat onder klokgelui de kisten in het
familiegraf waren neergelaten, sprak aller
eerst de heer Wachmuts als mede-directeur
van „De Tropen" woorden van waardeering.
Spr. betreurde het, dat een nog zoo jong
leven zoo plotseling is afgesneden. Het pret
tig samenwerken met den heer Philips zal
hij nimmer vergeten.
Namens het personeel van de fabriek
sprak de bedrijfsleider woorden van dank tot
den patroon, die steeds een open oog had
voor de belangen van het personeel.
Voorts werd nog door tal van vrienden
gesproken, waarna tenslotte nog ds. M. C.
van Wijhe uit Vught het woord voerde.
Namens de familie dankte vervolgens de
heer C. Philips uit Zaltbommel voor de be
langstelling.
Onder de vele kransen bevonden zich een
van de K.L.M. en een van het gemeentebe
stuur van Vught.
De Sint Maartens-toren te Zaltbommel die
lederen avond verlicht is, is ten teeken 'van
rouw in de afgeloopen week niet verlicht ge
weest.
Te Noordwijk.
Onder zeer groote belangstelling is gisteren
middag op de algemeene begraafplaats te
Noordwijk aan Zee het stoffelijk overschot ter
aarde besteld van mej. A. E. Hermanides, de
stewardess van de „Gaai".
Zoowel bij het sterfhuis als op de begraaf
plaats was de belangstelling enorm. Tal van
villabewoners hadden de vlag halfstok ge-
heschen.
Op de begraafplaats waren o.a. aanwezig de
burgemeester van Noordwijk, mr. B. J. V. M.
van de Mortel, de wethouders C. J. G. Al
kemade en E. L. de Witt, bestuur en leden
van de afdeeiing Noordwijk van het Groene
Kruis en de Noordwijksche reddingsbrigade, de
directrice en een twintigtal verpleegsters van
het gemeenteziekenhuis aan den Bergweg te
Rotterdam, waar mej. Hermanides tot voor
drie weken als verpleegster werkzaam was en
de heer Dommisse, oud-burgemeester van
Maassluis, een vriend van de familie.
In den stoet kwamen, behalve de familie
nog mede, de onder-directeur der K. L. M.,
de heer P. Guillonard en mej. Boerstra, als
vertegenwoordigster van de stewardessen.
Een zeer groot aantal kransen en bloem
stukken, waaronder van den raad van beheer,
directie en personeel van de K. L. M„ de ver
keersvliegers en het personeel van het ge
meenteziekenhuis te Rotterdam, werden rond
om de groeve opgesteld.
Als eerste spreker werd het woord gevoerd
door den heer Guillonard, die namens den raad
van beheer, directie en personeel van de
K. L. M. zijn innige deelneming betuigde.
Daarna sprak ds. Cupedo, Ned. Herv. pre
dikant te Noordwijk aan Zee, die zeide, dat
heel1 Noordwijk meeleefde met de diepe
smart, die het gezin van dokter Hermanides
heeft getroffen. Wij allen beseffen, dat onze
troost niet toereikend is, hoezeer die ook uit
het hart voortspruit, maar dat alleen God hier
de kracht kan schenken om dezen slag te dra
gen. Wy bevelen uw kind, aldus besloot spr.
aan in de genade des Vaders, des Zoons en des
heiligen Geestes. Zij ruste in dien vrede,- die
alle genot des levens te boven gaat.
Een oom van het slachtoffer, dr. S. R. Her
manides uit Ooy (Geld.) sprak hartelijke
woorden van dank tot de zeer velen die in
deze droeve dagen van hun belangstelling en
deelneming hebben doen blijken, in de eerste
plaats H. M. de Koningin en de Prinses, de
directie en den raad van beheer der K.L.M., de
buitenlandsche luchtvaartmaatschappijen en
zeer ook in het bijzonder tot de bevolking van
San Giacomo en Bellinzona, die de slachtoffers
°P zoo ontroerende wijze hebben uitgeleide ge
daan. De bevolking van het kleine dorpje aan
de zee dankt daarvoor de inwoners van het
°Spr be Alpen>
dP ia n, oot met de woorden van troost tot
cmrair A waa™a ds. Cupedo een slotwoord
sprak en het 0nze Vader bad.
Zooals wjj reeds mededeelden, is de politie
te Heerlen er dezer dagen toe overgegaan
een drietal mannen aan te houden. Het wa
ren de 29-jarige H. R. uit Heerlen, de 33-
jarige J. L. M. uit Kerkrade en de 50-jarige
L. K. uit Hulsberg.
Dit edele drietal hield er een listig systeem
op na, om hun schelmerijen uit te oefenen.
Een van hen stelde zich zoo onopvallend
mogelijk in verbinding met een of ander toe
komstig slachtoffer, met wien een gesprek
werd aangeknoopt over de slechte tijden,
waaraan evenwel spoedig de opmerking werd
toegevoegd, dat het toch ondanks de slech
te tijden niet zoo moeilijk was, om een groote
som geld te verdienen. Wie zou bij dergelijke
mededeelingen niet nieuwsgierig worden? De
meeste „uitverkorenen" in ieder geval wel en
zoo kon de nieuwe kennis gemakkelijk onder
de noodige geheimzinnigheid mededeelen, dat
zijn systeem om rijk te worden, bestond in
het verhandelen van cocaine, waarbij hij dan
wel overduidelijk liet doorschemeren, dat hij
eventueel wel een weg wist, om dat goedje
in zijn bezit te krijgen.
Het ligt voor de hand, dat de bedrieger zich
alleen tot lieden wendde van wie hij wist, dat
zij met deze zaken absoluut niet op de hoog
te waren. Anders zou men wellicht wantrou
wen zijn gaan koesteren. Door internationale
samenwerking van de politie is toch deze
handel te Heerlen wel uitgesloten.
Maar de toekomstige slachtoffers werden
„lekker" gemaakt. Slechts korten tijd later
maakten zij dan steevast kennis met een an
deren heer, die na korten tijd in een vertrou
welijke bui mededeelde, dat hij een opdracht
had, om cocaïne te koopen, en dat hij er een
goed bedrag voor over zou hebben, om een
paar kilo van dit verdoovingsmiddel in zijn
bezit te krijgen.
Dé winzucht deed de rest. Het slachtoffer
zag de gelegenheid tot een mooi handeltje,
waaraan hij zonder veel moeite een flink be
drag kon verdienen en hij wendde zich al
spoedig tot zijn eersten kennis en kocht tegen
bedragen van niet minder dan 1500 a f 2000
een zekere hoeveelheid van het verdoovings
middel.
Dat dacht hij tenminste. In werkelijkheid
werd hem één of twee kilo keukenzout of sali
cilzuur In handen gestopt.
Spel van grooter formaat.
Waren de heeren „cocaïne"-handelaars tot
zoover niet veel meer geweest dan doodge
wone oplichters, als hun spel tot zoover ge
komen was, begonnen zjj in grooter formaat
te spelen.
Volgens Lloyd's Register Book voor 1935—
1936 is in de 12 maanden per 1 Juni 1935 een
daling in de totale wereldstoomtonnage inge
treden van 1.330.640 tons en een stijging van
700.165 ton in de motortonnage, voorts een
daling in de tonnage van zeil- en andere derge
lijke schepen van 60.165 tons, zoodat er per
saldo een netto vermindering in de wereldhan-
delsvloot is ingetreden van 690.640 tons. In
het jaar per 1 Juni 1934 bedroeg de verminde
ring der wereldhandelsvloot 2.343.573 tons. De
eenige landen welke een noemenswaardige
stijging boeken in de 12 mnd. per 1 Juni '35 in
hun tonnage zijn Griekenland met 203.905 tons
sovjet-Rusland met 171.522 tons en China met
56.546 tons. De cijfers voor Rusland zijn slechts
geraamd daar nauwkeurige gegevens niet ver
krijgbaar zijn.
De grootste dalingen in hun handelsvloot
boekten in 1934-1935: Engeland met 334.503
tons, Frankrijk met 272.917 tons, Ver Staten
met 192.787 tons en Panama met 134.521 tons.
De daling van laatstgenoemd land is vermoe
delijk toe te schrijven aan het feit, dat ver
schillende reederijen uit Europeesche landen,
welke om economische redenen onder de vlag
van Panama hebben gevaren, wederom'de vlag
van haar eigen land zijn gaan voeren.
De verdeeling der wereldhandelstonnage over
de voornaamste landen was in de jaren 1914,
1925 en 1935 als volgt: (in bruto tons).
1914
Gr.-Britt. en Ierl. 18.892.000
Eng. dominions 1.632.000
Denemarken 770.000
Frankrijk 1.922.000
Duitschland 5.135.000
Griekenland 821.000
Nederland 1.472.000
Italië 1.430.000
Japan 1.708.000
Noorwegen 1.957.000
Spanje 884.000
Zweden 1.015.000
Ver. Staten 4.287.000
Anderen 3.479.000
1925
1935
19.305.000 17.298.000
2.603.000 2.986.000
1.022.000
3.320.000
3.006.000
895.000
2.588.000
2.931.000
3.920.000
2.618.000
1.143.000
1.254.000
1.099.000
2.989.000
3.693.000
1.711.000
2.554.000
2.838.000
4.086.000
3.967.000
1.164.000
1.541.000
14.209.000 12.145.000
3.566.000 5.656.000
Immers, wanneer zou blijken, dat zij den^totale wereldhandeIavloot hebben zich echter
nieuwbakken tusschenhandelaar bedrogen had
den, zou hun rijk spoedig zijn uitgeweest. Hun
Op het nippertj
0 gered
Gistermiddag heeft
Te Zaltbommel.
Stelling de bijzetting- °,nder en°rme belang-
stoffelijk overschot van gehad van het
Philips-IIurtubis uit Vught 'i** en mevrouw
graf op de algemeene begraafplaat1 familie"
bommel. te zalt-
De burgemeester van Zaltbommel v,
leidde den stoet op zijn weg door de at^ï
waar op de markt voor het ouderlijk hui
even werd stilgestaan en de familieleden zich
bij den rouwstoet aansloten. De kisten, welke
bedekt waren met een schat van bloemen,
werden gedragen door personeel van de
Men meldt ons uit Den Haag;
Door een agent van politie en een bureer
is aan het strand tc Kijkduin uit zee S
de 40-jarige W. N. uit de Terwestenstraat
die tengevolge van de zuiging van her, water
nabij een golfbreker, dreigde te verdrinken.
Met goed gevolg paste de politie kunstmati
ge ademhaling toe op den man, die aanvan
kelijk bewusteloos was. Hij is P» auto van
den Geneesk. Dienst Overgebracht naar het
Roode Kruis Ziekenhuis. De redders zouden
beiden in levensgevaar hebben verkeerd.
Op dezelfde plaats in zee geraakte de
18-jarige mej. J. N. uit de Vinkensteyn-
straat eveneens in levensgevaar. Zij wei ei
gered door den 29-jarigen B. H. uit de Ga-
lileistraat en kon op eigen gelegenheid naar
huis gaan.
Een tweetal agenten van politie, hebben
met behulp van 'n hengel uit zee gered, den 12-
jarige G. B. uit de Keggestraat, die bij het
baden was afgedreven. Hij was bewusteloos en
werd door de politie bijgebracht. Hij is per auto
van den Geneesk. Dienst naar den Centr. Post
vervoerd. Vandaar na behandeling naar huis
gebracht.
verder werk was er derhalve op gericht het
verkochte goedje te doen verdwijnen, om zoo>
doende het slachtoffer in den waan te laten,
dat hij inderdaad cocaïne had gehad en dat hij
zich dus aan een strafbare handeling had
schuldig gemaakt. Dit was hun beste waar
borg, dat het slachtoffer niet naar de politie
zou loopen.
Wij maakten er reeds in het kort melding
van, hoe een van de keeren de cocaïne, of
wat daar dan voor door moest gaan, zou ge
leverd worden aan een rijken broer van den
tweeden kennis. Bij die gelegenheid had het
slachtoffer echter maar twee kilo en de rijke
broer moest met alle geweld drie kilo hebben,
Het slachtoffer kocht er inderdaad nog een
kilo bij, maar toen leverancier en tusschen
handelaar zich naar de plaats van den verkoop
begaven, bleek het goedje ineens gestolen. Van
een werkelijke leverantie aan derden kwam uit
den aard der zaak nooit iets.
Nog listiger en ingewikkelder gingen de
schelmen te werk bij een andere gelegenheid.
Két slachtoffer had zich met den man, die hem
de cocaïne had geleverd op weg begeven naar
een „klant". Per auto reden zij samen door
een van de Zuidelijkste deelen van Limburg.
Het was donker en de lichten van de auto,
die bestuurd werd door den cocaïne-leveran-
cier, beschenen den weg tot tientallen meters
vooruit.
Signalen in den nacht.
Een goede opmerker zou evenwel hebben
kunnen ontdekken, dat de bestuurder zich een
weinig vreemd gedroeg.
t~rvfe eerste Plaats immers gaf hy van tijd
lid signalen met zijn claxon, zonder dat er
eigen yk een redelijke aanleiding was zulks te
doen, erwyi hij Dp een zeber pUnt aan
gekomen op een min of meer vreemde
wijze met zijn lichten begon te werken.
En opeens zwaaide er dan op den weg een
rood lichtje op en neer, en als de auto naderbij
kwam, klonk een forsche stem: „Halt, kom-
niezen."
Het gevolg laat zich ten deele begrijpen. De
auto werd onderzocht naar verboden waren en
de zgn. cocaïne kwam natuurlijk (nota bene
tengevolge van eert onhandige beweging van
den bestuurder) voor den dag.
En dan het fraaiste: terwijl de kommiezen
zic-h een oogenblik met de cocaïne een paar
meter van de auto verwijderen, geeft de be
stuurder plotseling gas en brengt zichzelf en
zijn slachtoffer door een snelle vlucht In vei
ligheid. Met als apotheose een dankbaar man,
die wel honderden guldens is kwijtgeraakt,
maar die zijn uitschudder nog dank betuigt
voor de wijzer waarop -deze hem uit de handen
van de politie heeft weten te houden.
De lezer heeft reeds begrepen, dat de kom
miezen geen kommiezen waren, maar eenvou
dig bij het geval betrokken oplichters.
sinds het begin van deze eeuw belangrijke ver
schuivingen voorgedaan, zooals uit onderstaand
staatje blijkt, dat aangeeft het aandeel in pro
centen v. d. wereldhandelsvloot voor de voor
naamste scheepvaartlanden in de jaren 1901,
1914 en 1935:
Bet stoffelijk overschot
I,e'J \,ovcrschot van den heer Content cn van diens zoontje, slachtofft
de „C 3ttt u'OrJl op te grafwaarts :- -bng,
ers van
&n.
Trekking uitgesteld tot 1 Januari a.s.
Naar de heer Lau Ezerman ons mededeelt,
is de trekking voor de loterij fen bate van
het Nieuwe Schouwtooneel, die op 1 Augustus
zou moeten plaats hebben, met goedkeuring
van den minister uitgesteld tot 1 Januari a.s.
De actie voor den verkoop van loten zal
düs nog gedurende de eerstvolgende maanden
worden voortgezet.
De loten zijn verkrijgbaar aan de reeds eer
der Lekend gemaakte adressen.
Totaal 45.404.000 62.380.000 63.727.000
Van Juni 1914 tot Juni 1925 bedroeg de net
to-toename der wereldhandelsvloot 16.976.000
tons of 37,4 pCt. terwijl de toeneming sinds
1925 tot 1935 1.347.000 tons bedraag of 2,2 pCt.
Tussehen 1914 en 1925 vielen de grootste
stijgingen waar te nemen in de Ver. Staten
n.l. met 9.905.000 tons, Japan met 2.212.000
tons, Italië met 1.501.000 tons, Frankrijk
1.398.000 tons en Nederland 1.116.000 tons. Al
leen Duitschland toonde een daling n.l. van
2.129.000 tons. Van 1925 tot 1935 steeg de ton
nage in Noorwegen met 1.349.000 tons, Grie
kenland met 816.000, Duitschland 687.000 tons,
Eng. dominions 383.000 ts. en Zweden 287.000
tons. Daling der tonnage viel te noteeren voor
de Ver. Staten met 2.267.000 tons, Engeland
met 2.007.000 tons, Frankrijk met 331.000 tons,
Nederland met 34.000 tons en Italië met 93.000
tons. De huidige tonnage van Duitschland is
nog 1.442.000 tons kleiner dan in Juni 1914.
De totale wereldhandelsvloot is sinds 1901
gestegen van 24.008.883 tons tot 63.727.317 tons
In het aandeel der verschillende landen In de
1901 1914 1935
Gr.-Brittanië en Ierland 50,2 41,6 27,1
Ver. Staten (zee) 4,2 4,5 15,2
OfPan 2,2 3,8 6,4
Noorwegen 3,4 4,3 6,2
Duitschland 10,1 11,3 5,8
Frankrijk 4,4 4,2 4,7
Rakë 2,7 3,1 4,5
Nederland 2,1 3,2 4,0
Van de geheele wereldhandelsvloot is thans
7,9 pet. minder dan 5 jaar oud, verdeeld over
2160 schepen met een gemiddelde tonnage van
2332 tons, terwijl het aantal schepen, dat 25
jaar en ouder is 8.973 bedraagt met een ge
middeld tonnage van 1224 tons. Van de 1128
schepen van 8000 tons, en meer, welke thans
bestaan, werden er 180 in de laatste 5 jaar
gebouwd.
Van de tonnage in Groot Brittannië en Ier
land is 8,5 pCt. minder dan 5 jaar oud; de
landen, welke het grootste percentage nieuwe
tonnage (minder dan vijf jaar oud) hebben zijn
Noorwegen met 16,6 pCt., Frankrijk met 12,4
Pct., Japan met 11,4 pCt., Spanje met 11,1
pCt., Nederland met 10,4 pCt. en Denemarken
met 10,3 pct. Daarentegen is van de Italiaan-
SChe vloot slechts 8 pCt. minder dan 5 jaar
QUd, van de Duitsche vloot 4,6, van de Ameri-
Jische vloot 4,2 pCt. terwijl Griekenland
geen tonnage bezit van minder dan 5 laar
ouderdom.
Terwijl de totale motortonnage der wereld
handelsvloot slechts 17,4 pCt. bedraagt, komt
de motortonnage van Noorwegen uit op 48,6
pGt-, van Denemarken op 41,8 pCt. van Zwe
den op 36,5 pCt. en van Nederland op 33 pCt.
van de totale handelsvloot dezer resp. landen.
Van de totale wereldtonnage aan stoom- en
motorschepen, welke per 1 Juni 1935 uitkwam
op 63.727.317 tons, bedroeg de (ocean-going),
absoluut zeewaardige tonnage 39.174.691 tons.
Onder deze tonnage vallen niet: de schepen,
welke op de groote meren van Noord Amerika
varen, voorts houten schepen, voorts schepen
van minder dan 4000 tons bruto en schepen
welke meer dan 25 jaar oud zijn. Verder vallen
er buiten die schepen, welke niet voor het
gewone vracht- en pasagiersvervoer dienen,
zooals tankbooten enz.
He verdeeling der totale stoom- en motor
tonnage alsmede der z.g. ocean-going tonnage
over de voornaamste landen was per 1 Juni
1935 als volgt:
totale
tonnage
De laatste weken heeft de Amsterdamsche
politie nog al 't een en ander te stellen met
een tiental zwendelbankjes, die onder min of
meer gewichtig klinkende benamingen schuil
gaan en waarvan de heeren directeuren zich
blijkbaar ten doel stellen ietwat gefortuneerde
en bovendien erg goedgeloovige lieden zoo
vlug en zoo radicaal mogelijk van hun geld
af te helpen, hetgeen in de meeste gevallen
gelukt ook.
Wat dat betreft, is er trouwens geen nieuws
onder de zon. Er schijnen wel altijd menschen
te hebben rondgeloopen, die met hun geld geen
raad wisten en vroeg of iaat in handen vielen
van den een of anderen financieelen fantast
of bedrieger, die er natuurlijk best raad mee
wist.
De heeren, die op het oogenblik Amster
dam onveilig maken met hun banken en com
missiekantoren, waarvan de betrouwbaarheid
omgekeerd evenredig is aan de lengte van hun I gaartz S.J. (Nijmegen) over: „De taak van de
„Sancta Teresia", Vereeniging van R. K.
Middelbare Meisjesscholen, hield haar tweede
vijfjarige studieweek op Mariënbosch te Nij
megen.
't Doel dezer studieweken is drievoudig: le.
blijvend contact te bewerken tussehen de lee-
raren(ressen) in eenzelfde vak; 2e te komen
tot het samenstellen van die leerboeken, waar
aan behoefte is; 3e: zoo noodig of gewenscht
tot een meer omschreven leerplan te komen.
De studieweek werd geopend door den gees
telijken adviseur, rector W. R. de Jong, met
een Veni Creator in de kapel van Mariënbosch
te Nijmegen. Een 35-tal leeraressen was aan
wezig.
't Woord v/as daarna aan Mère Marie-Paul
(Ubbergen), die een inleiding hield over „De
moderne literatuur van onze M. M. S."
Vervolgens kreeg zr. dr. Mechtidis (Rotter
dam) het woord voor een inleiding „Over de
keuze der hoofdtijdperken in de Duitsche let
terkunde."
Dr. Jos. de Boer (Den Haag) sprak op de
sectievergadering Fransch over „Het litera
tuur-onderwijs in de hoogste klassen".
In de avondvergadering sprak pater M. Bo
namen, leveren echter nog slechts kinderspel
vergeleken bij wat hun illustre voorgangers
ongeveer twee eeuwen geleden in Amsterdam
hebben klaargespeeld.
De meer dan zonderlinge financieele specu
laties, die in het jaar 1720 d'r hoogtepunt
bereikten, zijn in de geschiedenis van Amster
dam bekend gebleven als het groot tafereel
der dwaasheid. We zouden van dat groot
tafereel en van die dwaasheid waarschijnlijk
niet heel veel meer weten, als niet een Span
jaard, Don Joseph de la Vega, op het denk
beeld was gekomen over den in Amsterdam
bedreven zwendel in aandeelen van alle mo
gelijke en vooral ook van alle onmogelijke
ondernemingen, die wy tegenwoordig N.V.'s
zouden noemen maar die zich destijds nog sier
den met den meer eleganten term van „Com
pagnie", eén boek te schrijven onder den veel-
zeggenden titel „Confusion de confusiones
verwarring der verwarringen, belangwekken-
M.M.S. van opvoedkundige zyde belicht."
De tweede dag opende met een inleiding van
dr. de Smet (Maastricht) over het onderwijs
in de liturgie op de M.M.S.
Voor de sectievergadering Natuurlijke
Historie sprak de heer N. C. van Eggermont
(Venray).
In de namiddagvergadering sprak pater J. v.
Kempen S.J. (Nijmegen) over het onderwijs
in de sociologie.
De sectievergadering voor Aardrijkskunde
werd ingeleid door mej. L. Zwagemakers, lee-
rares M.M.S. te Velp.
De inleiding voor natuur- en scheikunde op
de M.M.S. werd gehouden door den heer v.
Andel inspecteur van het G. en M. O.
Aan het einde van dezen studiedag werd een
korte algemeene vergadering gehouden, alleen
toegankelijk voor de leden.
Het bestuur van de vereeniging „Sancta Te-
resia" werd uitgebreid met twee leeken-leden:
de samenspreken tussehen een scherpzinnig mannelyk en één vrouweiijk lid. Door stem-
uniQcrppp PPn vnnr7iphhcr 1/ppnmQn on pon hon_
wijsgeer, een voorzichtig koopman en een han
dig actionist". Het belangwekkendste van deze
belangwekkende samenspraken was wel de
conclusie, n.l. dat de „actiehandel" in zooverre
overeenstemde met de metaphysica, dat hoe
langer je er over redeneerde, hoe minder je
er van begreep.
Intusschen had onze scherpzinnige Span
jaard er toch wel zooveel van begrepen, dat
hij inzag, dat de actiehandel, of „bubbel
negotie" zooals het verschijnsel ook wel,, en
op een heel wat meer pakkende manier, werd
genoemd, een grandioze zwendelpartij was.
ming werden gekozen de heer Jos. de Boer,
rector Meisjeslyceum te Den Haag en mej. de
Vreeze, leerares M.M.S. „Sacré Coeur" te
Arnhem.
Stort. J44 bevat de statuten van de Ned.
Tarwecentrale en van de gewestelijke tarwe-
organisaties.
Leden bestuur tarwecentrale.
Tot leden van het bestuur van de Ned
Tarwecentrale zijn benoemd: J. M. van Bom-
Fantastische dingen in het mei van Vloten, te Goes; J. Bos Kzn. te Wil-
Fransche Koffijhuis.
Er was trouwens niet zoo heel veel scherp
zinnigheid voor noodig om dat te begrijpen.
Er gebeurden in en rond het Fransche Koffij
huis in de Kalverstraat bij den Dam zulke
fantastische dingen, dat de zwendelarij wel in
de gaten moest loopen. De aandeelen van de
Oost-Indische Compagnie, die zich sinds jaren
bewogen tussehen 400 en 700 pCt. liepen
zonder dat daarvoor eenige redenen bestond
in 1720 plotseling op tot 1200 pCt., terwijl
die in de West-Indische Compagnie, welke
nooit een floreerend bestaan heeft gekend,
onverhoeds stegen van 40 tot 400 pCt.
't Was waarschijnlijk de eerste en eenige
maal, dat de aandeelhouders van de West-
Indische Compagnie pleizier van hun aandee-
lenbezit hebben beleefd. Overigens bood de
West-Indische Compagnie nog 'n buitenge
woon soliede beleggingsmogelykheid, in ver
gelijking met de tientallen andere maatschap
pijen, die als paddestoelen uit den grond op
rezen en meestal even snel weer verdwenen.
De meesten van die financieele ondernemin
gen noemden zich „Compagnieën van assuran
tie en commercie". Ze namen met belachelijk
kleine stortingen op hun aandeelen genoegen.
In sommige gevallen kon met een storting van
één twee procent worden volstaan. De be
heerders van deze ondernemingen mogen dan
al weinig scrupuleuze zakenlieden zijn ge
weest, men kon hun onmogelijk verwijten, dat
ze hun onnoozele aandeelhouders ruineerden.
Al die nieuwe ondernemingen moesten na
tuurlijk ook nog een zeker doel nastreven. En
t zal wel niet zijn meegevallen, telkens een
ander motief te vinden om den menschen het
geld uit den zak te kloppen.
dervank; ir. W. J. M. Dekker, te Haarlem;
dr. ir. W. Droesen, te Roermond; K. L. Gaai-
lcema Schuiringa, te Ruigezand (voorzitter);
J. P. F. Janssen, te Amsterdam (ondervoor
zitter), ir. W. Oosterbaan, te Tjummarum;
H. Ruyter, te Arnhem; R. C. Schenk, te
Heemstede; P. M. Sneep, te Dinteloord; aange
wezen als lid, dat met den voorzitter en onder
voorzitter het dagelijkseh bestuur van ge
noemde Stichting vormt: dr. ir. W. Droesen, te
Roermond; verder zijn benoemd tot directeur
van genoemde Stichting: ir. C. C. C. van Stolk,
te Rotterdam en tot secretaris van genoemde
Stichting: mr. Chr. M. Pool, te Wassenaar..
Gewestelijke tanveorganisaties.
Tot leden der gewestelijke tarweorganisaties
zijn benoemd:
Noord- en Zuid-Holland: tot leden van het
testuur: G. C. van Balen Blanken, te Anna
Faulowna, J. Biemond, te Bleiswyk, C. Dekker,
te Barendrecht, ir. W. J. M. Dekker, te Haar
lem, R. C. Schenk, te Heemstede, J. Verkuyl,
te Haarlem, C. L. de Wit, te Oude Tonge; tot
voorzitter van het bestuur: R. C. Schenk, te
Heemstede;
Zeeland: tot leden van het bestuur: J. M.
van Bommel van Vloten, te Goes, C. Franse,
te Kleverskerke, W. L. Klompe, te Tholen, A.
E. Langenhorst, te Hulst, J. C. van Langen-
raad, te Dreischor, A. H. de Milliano, te
Axel, C. P. Vogelaar, te Krabbendijke; tot
voorzitter van het bestuur: J. M. van Bom
mel van Vloten, te Goes;
in
Gr.-Br. en Ierl. 17.298.432 27,14
Ver. Staten 12.223.254 19.18
Duitschland 3.693.298 5.8
JaPan 4.085.650 6.41
Frankrijk 2.989.386 4.69
Italië 2.838.354 4.45
Nederland 2.553.776 4.01
Noorwegen 3.966.739 6.22
Anderen 14.078.448 22.10
Oceang.
tonnage
10.898.516
5.339.272
2.259.427
2.132.688
1.710.298
1.632.030
1.478.791
1.005.438
3.668.231
in
36,12
17.69
7.49
7.07
5.67
5.57
4.90
3.33
12.16
Totaal 63.727.317 100.— 30.174.691 100.—
In 1901 bedroeg de bruto stoomtonnage
24.009.000 tons en de bruto tonnage der zeil
schepen 6.923.000 tons. Sindsdien steeg de
stoom- en motortonnage met ongeveer 40 mil-
lioen tons, terwyl de zeiltonnage daalde met
bijna 6 millioen tons.
„Ruïneeren van Turksche
roovers".
Zoo was er een compagnie die zich „het
ruineeren der Turksche roovers" ten doel ge
steld had. Dat zal wel 'n buitengewoon lucra
tieve onderneming geweest zijn, althans voor
de beheerders daarvan. De aandeelhouders
liepen natuurlijk meer kans geruïneerd te
worden dan de Turksche roovers, die wel ver
eerd moeten zyn geweest met het denkbeeld
dat er speciaal ter eere van hen een compag'
nje werd gesticht.
Een andere compagnie wilde Utrecht door
een kanaal verbinden met de Zuiderzee, in de
stille hoop dat daardoor Amsterdam geruï
neerd zou worden. Maar dat laatste mocht na
tuurlijk niet in de statuten van deze philan'
tropische vennootschap worden vermeld.
Er werden zelfs maatschappijen opgericht,
die geen enkel doel nastreefden, maar die
„kostelijke premiën" uitloofden voor ieder,
die eenige ondernemingen van voordeel zal
komen te poneeren".
De kroon spande intusschen een eerzaam
makelaar, die zich Gabriël de Souza Brito
noemde en die een octrooi aanvroeg voor een
plan voor een „generaele compagnie", met een
voorloopig kapitaal van 104 millioen, die een
groot deel van den Nederlandschen handel zou
monopoliseeren. Hoe fantastisch hoog dat
Door den Centralen Raad van den Ned. R.K,
Bond voor groote gezinnen is op zyn vergade
ring op 19 en 20 Juli j.l. de volgende motie
bij acclamatie aangenomen:
„De Nederlandsche Roomsch Katholieke
Bond van Groote Gezinnen vertegenwoordi
gend meer dan 40.000 vaders en moeders van
groote gezinnen, op 20 en 21 April ln Centrale
Raadsvergadering te Roozendaal bijeen, stelt
met leedwezen vast:
Dat de regeering, bij het treffen van fis
cale maatregelen tot het sluitend maken van
rijks- en gemeentelijke begrootingen, onvol
doende rekening heeft gehouden met het ver
schil in draagkracht, zoowel tussehen gehuw
den met weinig en die met vele kinderen.
Dat ook bij het vaststellen van steunuitkee-
ringen en werkverschaffingsloonen op onvol
doende wijze met de minimale behoeften van
een groot gezin wordt rekening gehouden.
Spreekt als zijn oordeel uit, dat daardoor
de volkskracht wordt aangetast en acht het
derhalve noodzakelijk dat ten spoedigste op
de aangegeven punten het regeeringsbeleid
wordt herzien.
Besluit deze motie ter kennis te brengen van
de regeering, de heide Kamers der Staten-Ge-
neraal en de pers.
0 De gemeente Oberammergau organiseert in
voorloopig kapitaal was, kón wel blyken uit de jaren, waarin het Passiespel niet wordt
het feit, dat zelfs de Oost-Indische Compag- opgevoerd, voorstellingen in den kleinen
nie nooit meer dan zes en een half millioen schouwburg der gemeente. Aldus moeten jon
ge krachten voor het Passiespel worden op
geleid. Dit jaar wordt „Ernte", een stuk van
L. Hugin, met muziek van Generalmusikdi-
Binnenkort zal een uitgave verschijnen van
den bundel brieven van Sophia Tolstoi, ge
schréven aan Tolstoi tijdens de geheele perio
de van hun gemeenschappelijk leven. Het
meerendeel dezer brieven was tot .dusverre
ïog niet gepubliceerd.
gulden aan kapitaal heeft bezeten.
Van het plannetje is dan ook niet veel te
recht gekomen.
bubbelpe£°tie werd belachelijk gemaakt I rektor°E. Pabst (Keulen), een geboren Ober-
ir. tallooze pamfletten en spotprenten en ten- ammergauer, opgevoerd. De voorstellingen
slotte maakte het stadsbestuur er korte met- vinden plaats op 27 en 28 Juli, alsook op 4,
ten mee. Hetgeen vereeuwigd werd in een ge- 6, J.1, 15, 18, 19 en 20 Augustus,
dicht onder een van die spotprenten, dat
Het commissariaat der domaniale mijn te
Kerkrade heeft aan het bestuur van de pen
sioenkas dier mijn, meer bekend onder den
naam van het „oude fonds" doen weten, dat
de maatschappij niet in staat is tot eenige
tegemoetkoming aan het fonds. Het bestuur
zal dus thans wel liquidatie van het fonds
moeten overwegen. Begin 1935 bedroeg het on
gedekte tekort meer dan een millioen gulden.
„Wat volck, wat eeuw zal dit bedrijf
geloven,
Nu gierigheid, de wijsheid heeft verblindt
Door zotte hoop, gebo^Hd op rook en
windt
Daar menig ziet zijn g. ,1 en rust
verstoren.
Wijk, bobbelȣel; de wijze raad aan 't Y
Bedwingt den loop van deze razernij."