DE WIJDING DER DOWNSIDE ABDIJ.
STAATSPARTIJ IN BELGIE.
zÏLrtmwtteger?kra?tig,hZOb°bfUtlOOS' Z°° I
OORLOGS WEELDE.
MAANDAG 16 SEPTEMBER 1935
ENGELANDS EENIGE BASILIEK.
Een grootsche plechtigheid in het
heuvelland van Mendip.
PROPAGANDA VOOR DEfy BAARD TAt1 O T/"
HERZIENING EN AANPASSING
VAN HAAR PROGRAM.
De groote beginselen ivelke leiding
moeten geven.
WONING EN KORENHOOPEN
VERBRAND.
MOTORRIJDER VERONGELUKT.
JEUGDIGE DIEF AANGEHOUDEN.
JONGEN VERMIST.
MR. DR. A. SLOTEMAKER f
„down's" bleven niet uit, maar ten slotte
vinden wij Kees terug als groot-kapitalist^cn
bezitter van een prachtige villa, met daaraan
verbonden een sierlijk park.
GRANATEN ZONDER EINDE
(Van onzen correspondent).
LONDEN, 12 September 1935.
's Morgens vroeg in September is het alsof
Engelands heuvelen duizend meters boven den
zeespiegel liggen. De lucht is scherp en won
derlijk-opwekkend; het uitspansel dartelt niet
gelijk des zomers, doch is zacht en bezadigd
en van een inspireerende zuiverheid. En nooit
i3 er meer zoete poëzie in het zonlicht dan
wanneer haar eerste stralen, frisch en voi
belofte, de heuveltoppen kussen.
Schoon ging vanmorgen de zon op over het
katholieke Engeland, dat zoo vol hoop is, voor
zich en voor de wereld.
Het statige gothische klooster van Down
side ontving haar broederkus.
Zij en de bijbehoorende school het katho
lieke Eton bestonden honderd jaren ge- j
leden nog niet. Zij zijn gegroeid uit de schamele
nederzetting van een aantal arme, uit het
eigen land gebannen monniken. Thans zyn
zij en de prachtige kerk de trots der Benedic
tijnen, die de trots van het katholieke Enge
land zijn.
Tegenover den hoofdingang der basiliek
de eenige van Engeland zaten op het am-
phiteater-vormige grasveld de Benedictijneï
broeders in hun zwarte pijen en Franciscanen
in hun bruine pijen; daar stonden de koor
knapen der Downside school in hun roodo
togen want een basiliek voert kathedralen
rang en hun met kant afgezette surplies,
daar waren ook bisschop Butt, van Camby-
sopolis en de prior der St. Pauls basiliek van
Rome, en daar was, in geest en in gedachte,
al wie in Engeland er trotsch op is katholiek
te zijn.
De hoofddeur van 't klooster werd geopend
en de Pauselijke legaat, gevolgd door zijn
kamerheeren, den drager van het juweelen
zwaard, prins Nikolaas van Esty, in schar
laken uniform en de misdienaren traden naai
buiten en schreden op den Westelijken ingang
der abdijkerk toe.
Kardinaal Seredi droeg de gouden kap en
den witten mijter. Zijn gestalte is niet groot,
maar hij is, ook wanneer hij niet met de
priesterlijke gewaden bekleed ls, een zeer in
drukwekkende verschijning met zijn krachtig
en schoon-besneden gelaat.
Op 'n scharlaken karpet tegenover den in
gang waren thans de leden van het koor
jongens en volwassenen geknield. Op een
kleinen tafel waren de wijdings-elementen,
water en zout, geplaatst.
De kardinaal sprak den zegen uit over deze
elementen; vervolgens deed hij, voorafgegaan
door een kruisdrager en twee kaarsdragers,
driemaal de ronde om de kerk, haar muren
besprenkelend met wijwater.
Weder bij den hoofdingang aangekomen,
"Klopte hy met zijn staf op de deur en ver
zocht den diaken deze voor hem te openen.
Het koor herhaalde dit verzoek tot drie
maal toe.
,t)*!0Hierop werden de dubbele deuren geopend.
De kardinaal trok het Teeken des Kruises
op den drempel, terwijl hij zeide: „Zie het
Teeken des Kruises! Vliedt allen, gij phanto
men".
Na deze woorden gesproken te hebben tract
hij, voorafgegaan door kruisdrager en mis
dienaren, de kerk binnen, en, gevolgd door de
aartsbisschoppen (onder wie kardinaal Mac
Rory, primaat van Ierland en aartsbisschop
van Armagh), bisschoppen en abten, schreea
hij door het schip op het hoogaltaar toe. Na
de wijding met wierook, zout, water, asch en
wijn, verliet de stoet de kerk opnieuw om met
den schrijn, welke de relieken van de heiligen
dezer abdijkerk inhield, in plechtige processie
eenmaal om het gebouw te gaan.
Na den terugkeer in de kerk werd het altaar
van den zaligen martelaar Oliver Plunket,
aartsbischop van Armagh, gewijd door kardi
naal MacRory, zijn afstammeling zoowel naar
het bloed als naar het ambt. Relieken van den
martelaar werden door een metselaar in het
altaar gemetseld.
Hetzelfde gebeurde bij de wijding van elk
der 18 andere altaren de grootste altaar
wijding in Engeland sinds de hervorming.
De wijdingen hadden plaats in de volgende
rangorde en door de volgende prelaten;
Maria-kapel, door den abt van Downside;
St Isidoor, door en aartsbisschop van West
minster; St. Sebastiaan, door den aartsbis
schop van Cardiff; Z. Richard Whiting en
Genooten, door den aartsbisschop van Liver
pool; St. Placidus, door den aartsbisschop van
Malta; St. Joseph, door den aartsbisschop van
Edinburg; Sacramentskapel, door den bisschop
van Clifton; St. Pie ter ad Vincula, door den
bisschop van Southwark; H. Hartkapel, door
bisschop Thompson, O.S.B.; St. Bede, door den
bisschop van Middlesbrough; St. Benedictus,
door den bisschop van Lancaster, O.S.B.;
St. Sylvia, door den bisschop van Shrews
bury; Zeven Smarten, door den bisschop van
Plymouth; Heiligen Engelen, door den bis
schop van Nottingham; H. Laurentius, door
den bisschop van Northampton; kapel van
Alle Monniken, door den abt-primaat dei
Geconfedereerde Benedictijnen; St. Vedagt,
door den abt-president der Engelsche Benedic
tijnen.
Aldus waren heel het katholieke Engeland,
Schotland, Wales en Ierland vertegenwoor
digd en hadden zij werkzaam aandeel bij een
plechtigheid, welke in beteekenis door geen
katholieke ceremonie sinds de hervorming
overtroffen wordt.
De altaarwijdingen namen uit den aard dei-
zaak zeer geruimen tijd in beslag. Om half
acht was de kardinaal de kerk binnengetreden;
vijf uren later, om half één, ving de Hoogmis
aan.
Eerlijk bekend voel ik iets voor de propa- -
De kapel van den H. Benedictus in de
J Downside-Abdij-
De pontificale Hoogmis, welke van half één
(zomertijd) tot half twee duurde, werd gece
lebreerd door kardinaal Seredi, den Pause
lijken Legaat, in strijd met de oorspronkelijke
plannen. Het voornemen was geweest dat
Zijne Eminentie, na de wijding van het Hoog
altaar, niet verder werkzaam aandeel zou
hebben in de plechtigheden, en dat de Hoog
mis gezongen zou worden door een der Aarts
bisschoppen. Ondanks het feit, dat de kardi
naal zes uren lang ter nauwernood een oogen-
blik in rustende houding verkeerd had, stond
hy er evenwel op, dat hij persoonlijk de pon
tificale Hoogmis zou opdragen.
Aan het slot van de Hoogmis werd medege
deeld, dat de Paus, die thans in zijn veertien
de Pontificale jaar is, een aflaat van veertien
jaren toegestaan heeft aan allen, die de
plechtigheid bijwoonden, benevens aan die
genen die de abdij binnen acht dagen na de
inwijding bezoeken.
Dit feit wordt door de „Morning Post" bij
zonder vermeld in haar „opsomming van het
nieuws", waarin slechts drie andere binnen-
landsche gebeurtenissen opgenomen zijn.
De mededeeling, dat de H. Vader besloten
had de abdij te verheffen tot een basilica
minor, waardoor zij hiërarchisch onmiddellijk
op een kathedraal volgt, baarde natuurlijk
geen opzien, aangezien het feit reeds weken
lang bekend was.
Dat onder de gezongen psalmen ook de
68ste was, waarin de woorden voorkomen
„Ethiopië zal zich haasten zijn handen tot
God uit te strekken", trok bijzonder de aan
dacht. Alle Londensche bladen wijzen op deze
„coïncidentie". (In den Nederlandschen Sta
tenbijbel wordt, inplaats van „Ethiopië", het
woord „Moorenland" gebruikt).
Na afloop van de plechtigheid ln de kathe
draal, welke door ongeveer 1200 personen bij
gewoond werd, terwijl een minstens even
groot aantal teleurgesteld moest worden,
had een officieele lunch plaats.
De plechtigheid heeft blijkens de verslagen
in de pers, ook op niet-katholieken die haar
bijwoonden, een diepen indruk gemaakt.
„Sinds de hervorming", schrijft de „Daily
Telegraph", „heeft er in het Westen van En
geland geen ceremonie plaats gehad gelijk
die welke zich gisteren afspeelde bij de in
wijding der Downside abdijkerk door 's Pau
sen directen vertegenwoordiger, kardinaal
Seredi.
„Vele leeken waren uit verschillende deelen
van Engeland gedurende de vroege morgen
uren gekomen, ten einde op ttjd te zijn voor
de plechtigheid. Zoo groot was de vraag naar
kaarten voor den dienst, dat duizenden een
weigering moesten krijgen, en de klooster-
gronden en de kerk streng bewaakt moesten
worden.
„Een van de Indrukwekkendste deelen der
plechtigheid was de processie der relieken.
Dezen werden gedragen door vier Benedictij
ner-monniken, in roode gewaden."
De „Morning Post" werd getroffen door de
uiterlijke praal zoowel als door het devote
knielen der menigte. Het blad is bijna nog
geestdriftiger dan de „Daily Telegraph";
„Sinds de hervorming heeft het Westen
van Engeland zulk een dag niet gekend",
constateert het, en de correspondente der
„News Chronicle" leidt haar verslag als
volgt in:
„Met een pracht van ritueel en ceremonie,
die men in de Roomsch-Katholieke Kerk in
Engeland in geen vier eeuwen aanschouwd
had, werd heden de Abdijkerk van Downside
ingewijd".
Aan de „Universe", welke eerst de vol
gende week een verslag van de plechtigheid
zal publiceeren, ontleenen wij nog de volgen
de bijzonderheden;
Met den bouw der Abdij-kerk werd 60 jaren
geleden aangevangen. Ofschoon Prior Ber
nard Murphy den eersten steen legde, maakte
Prior Dom Aidan Gasquet, die hem opvolg
de, eerst werkelijk 'n aanvang met den bouw.
In 1882 opende hij de kruisvleugels.
In 1899 werd het klooster tot den rang
«ener abdij verheven, en Dom Edmund Ford
was de eerste abt.
Vier architecten hebben aandeel gehad in
den bouw der statige kerk. De eerste archi
tecten waren de heeren Dunn en Hansom. La
ter ontwierp Thomas Gamer het koor, en de
St. Sylvia-kapel en sacristie werden gebouwd
naar de plannen van F. A. Walters, 't Schip,
dat het indrukwekkendste deel van het ge
bouw is, werd door sir Giles Gilbert Scott
ontworpen in harmonie met de overige deelen.
ganda van den Amerikaanschen Mennist,
dat een man eigenlijk een baard moet dra
gen, al is 't dan ook niet op schriftuurlijke
gronden.
Volgens opvatting van bedoelden Mennist
mag de mensch niet wijzer zijn dan God, die
man en vrouw zoo duidelijk zichtbaar heeft
willen onderscheiden. Men zou kunnen vragen
is dit uiterlijk onderscheid alleen te zoeken
in een baard.
Als de kinderstem bij den opgroeienden
knaap gaat breken, dan zeggen wij, „hij
krijgt al den baard in de keel".
En van een jongmensch, die nog niet mon
dig is, al kan hij heel wat praats hebben,
zeggen wij, dat hij een baardelooze knaap is,
een druktemakertje, die nog amper haar Om
de kin heeft.
Maar of de Schepper nu juist den man
met een baard heeft uitgedost om hem van
de vrouw te onderscheiden, in de oude Chris
telijke kunst zien wjj onzen Aartsvader Adam
maar zelden met een baard.
Maar misschien was de mannelijke baard
groei ook een van de gevolgen van de erf
zonde, wat gezien de ellende, die wij bij
het scheren kunnen beleven, nog zoo onwaar
schijnlijk niet lijkt.
Maar toegegeven moet dadelijk dat de
baard een priviligie is, dat uitsluitend den
man toekomt. Op de kermis vroeger was wei
eens een „vrouw met den baard" te zien,
maar altijd bleef toch de twjjfel of dit wel
een origineele haargroei was.
De baard was en gaf iets speciaal manne
lijks, de baard was den man een sier en een
trots, de baard gaf den man een zekere be
daagdheid, wijsheid, gemoedelijkheid, trouw
hartigheid. De baard gaf hem een zekere
signatuur, aan den vorm van den baard, aan
het dragen van den baard herkende men
(Van onzen correspondent).
In den schoot der Katholieke Unie van Bel
gië is dezer dagen een zeer uitvoerig program
uitgewerkt, in den geest van herziening en
aanpassing, dat de basis bedoelt te worden,
waarop de R. K. Staatspartij haar komende
actie in den algemeenen zin zal hebben te
voeren.
In de nieuwe problemen van den huidigen
tijd, ziet de R. K. partij heel wat méér dan
de moeilijkheden, welke deze met zich bren
gen, daar zij er vooral den stoffelijken en
zedelijken vooruitgang in zoekt, welke de op
lossing van deze problemen laat verhopen.
Daarom heeft zij het» noodig geoordeeld, haar
program te herzien en het, daar waar noodig,
aan de door den nieuwen tijd met zich ge
brachte omstandigheden aan te passen.
Voor wat, om te beginnen, de huidige cri
sis betreft, gaat de R. K. partij van België
uit van de opvatting, dat dit geen toevallige
en voorbijgaande crisis is, maar een crisis van
aanpassing en structuur. Sedert den oorlog
werd het uitzicht der dingen gewijzigd; de in-
vaak den man in zijn vak, zijn ambacht, zijn I tprnationale economie werd in nieuwe banen
karakter, zijn levensgedraging, den zeeman, gestuurd. Overal maakt de staat inbreuk op
den krijgsman, den visscher, den burger, den het persoonlijk initiatief. De gedachten evolu-
eeren. Het vrijheidsideaal alléén, is niet meer
voldoende. De menschelijke solidariteit, de ves
tiging van een maatschappelijke en een eco
nomische wereldorde op het evenwicht der
belangen, op de samenwerking der standen en
op de coöperatie van naties komen opnieuw
op het voorplan.
Door al deze problemen, zijn de katholieken
niet verrast. De R. K. sociale beweging en de
Pauselijke voorschriften en onderrichtingen
hebben hen reeds sedert lang tegenover de
werkelijkheden geplaatst. Voor hen is, nu
meer dan ooit, het oogenblik van de daad
gekomen. Veel hervormingen zijn rijp. Andere
liggen nog op een min of meer verwijderd*
plan, maar vragen toch nu reeds het uitwer
ken van een program van methodische*ver-
wezenlijkingen.
De R. K. partij van België, beschouwt den
staat niet als een boven den mensch verheven
magistraat, den edelman, den vorst.
De baard gaf den man soms een bizonder
qualltatief; wjj lezen in de geschiednis van
Keizer Barbarossa, den keizer met den roo-
den baard. Keizers moeten wel altijd baarden
gedragen hebben, want de baard gaf iets
imponeerends, heerschersachtig, gezagsvol,
iets majesteitelijks. En als wij nu nog in den
huiseljjken kring een gezamenlijk spelletje
doen, dan gaat dat meestal om des keizers
baard.
De onderdanen van een keizer en een
koning droegen vaak tot nog in de voorlaat
ste eeuw zeker als een teeken van trouw en
gehechtheid hun baard naar dien van hun
vorst. Nog vindt men inh et oude Oostenrijk
nog vaak den bakkebaard gedragen naar het
voorbeeld van den ouden Frans Jozef.
Keizer Wilhelm II droeg in zijn tijd een
heerschzuchtige snor, maar sinds hij van alle
macht heeft afstand gedaan, draagt hij als wez®n' die ln zich ze1^ zlJn eiSen doel vindt
het uiterlijk teeken van wijze gelatenheid een ?n de «taatsonderhoorigen on-
gemoedelijken witten baard. Naar het voor- bepe' reChteb Zou bezitten. Zij staat-vyan-
partij, evenals de andere partijen, haar acti
viteit uitbreidt. Om in de rangen der R. k.
partij te treden, is het niet absoluut noodzake
lijk, tot den katholieken godsdienst te be-
hooren. Haar gelederen zijn toegankelijk voor
al degenen, die de diensten door de Kerk aan
de wereld bewezen, als een historisch feit er
kennen en die bereid zijn, de leidende begin
selen van de politiek der partij te volgen.
Bij haar opvatting van de maatschappij en
van den staat, laat de R, K. party van Bel
gië zich leiden door de regelen van het natuur
recht en van de moraalprincipes, die aan de
Roomsche beschaving ten grondslag liggen.
Op dit gebied hebben overigens de jongste
Encyclieken een leer voorgehouden, waarvan
de waarde algemeen erkend wordt en die zich
op bewonderenswaardige wijze aanpast aan de
vereischten van het moderne leven. Het is
op grond van deze leer, dat de R. K. partij
het vraagstuk van den staat en dit van de
samenleving wil behandelen. Geheel haar aan
dacht gaat uit naar het gezin, omdat dit de
eerste is van de menschelijke instellingen. Het
bestaan en het behoud van het gezin zijn ge
deeltelijk gegrondvest op het patrimonium. De
eigendom en het erfgoed moeten daarom be
schouwd worden niet als een louter persoon
lijk voordeel, maar als een pand, dat men
heeft bekomen en dat van hand tot hand werd
doorgegeven, met al de lasten welke er aan
verbonden zijn.
De R. K. partij zal niet ophouden te blijven
ijveren voor het opbouwen van een arbelds-
regiem, dat ten allen tijde overeenkomstig
de menschelijke waardigheid moet zijn.
De instellingen en de wetten moeten op zoo
danige wijze geregeld worden, dat zooveel
mogelijk de godsdienstige, wijsgeerige en
zedelijke twisten uit de Belgische politiek ge
weerd worden. Door organieke wetten moeten
het tijdelijk belang van de eerediensten en de
schoolkwesties worden geregeld, overeenkom
stig het algemeen welzijn. De staat moet
krachtdadiger het zedenbederf helpen bestrij
den.
Op het gebied van cultuur is de Katholieke
Unie van meening, dat er in België een cul
tuur-dualiteit bestaat, wegens de twee rassen
die het land bewonen, maar dat een eendrach
tig en onafhankelijk België, onder leiding van
het koningschap, de sterkste waarborg is der
cultureele onafhankelijkheid der groepen, die
's lands bevolking vormen. De Unie durft het
echter vooralsnog niet aan, te decreteeren, dat
alléén in den vorm van bestuurlijke scheiding
der beide rassen die onder leiding van het
koningschap zouden blijven deze zich cul
tureel geheel en zonder belemmering zouden
kunnen uitleven.
beeld ook misschien van zijn oude Germanen,
die bij hun baard plachten te zweren.
Van Dyonisius den Tyran van Syracuse
lezen wij, dat hy zich uit voorzorg den baard
bekortte met een gloeiende kool, omdat hg
vreesde, dat een samenzweerder hem met een
mes den hals af kon snijden.
Als wij God den Almachtigen Vader vi
sueel voorstellen, dan is dat de traditie ge
trouw steeds met een witten baard als oiC
Zyn eeuwigheid te symboliseeren.
De Apostelkoppen denken wy niet anders
dan met een ruigen baard als kenmerk van
energie en wilskracht, alleen Sint Joannes
niet, omdat hg de jongste was en van hem
gezegd werd, dat hy niet sterven zou.
Ook den geheiligden persoon van den
Christus zien wg niet anders voorgesteld als
met een baard, die zgn gelaat zachtheid,
mildheid en liefde geeft.
Michel Angelo's geweldige Mozes ontleent
voor een groot deel zyn klassieke schoonheid
aan den prachtig golvenden baard, en over
Aaron lezen wy in David's psalmen „hoe goed
en aangenaam is 't samenwonen van broe
ders, als zalfolie op het hoofd, die afvloeit
op den „baard" van Aaron".
De baard was dus wel de manneiyke sier
en trots, teeken van zyn ervaring, wgsheid,
vertrouwen.
Als de man om raad en uitkomst werd
gevraagd, dan streek hij eerst bedachtzaam
langs zyn baard.
Als hem iets niet naar den zin was, dan
bromde hij in zyn baard, geiyk hy als een
onderneming hem goed gelukte, steeds ge
neigd was om stil en slim ln zyn baardje te
lachen.
Een vrger zonder baard, heette vroeger
voor een jongmeisje geen cent waard.
Een kusje zonder baard was voor haar als
een eitje zonder zout. Een echte man moet
naar tabak ruiken en een baard dragen.
De baard heeft iets plechtigs en deftigs,
is iets eerbiedwaardigs en gezagwekkends.
Hoe zouden wy als kinderen ons Sint Nico-
laas hebben kunnen voorstellen zonder lan
gen grgzen baard.
En als wij nu nog eerbiedig opzien naar
oude familieportretten, dan zoeken wg nog
de goedheid, de liefde, de zorg in de baarden
van onzen vader en grootvaders.
Nu zijn wy een geslacht van baardelooze
kerels geworden.
Zgn wg daarom misschien zoo zwak, zoo
dig tegenover het abstract en totalitair be
grip, dat van den staat een soort „godheid"
maakt, waaraan alles verschuldigd is en
waarvoor ook alles toegelaten is en die zelf
aan niemand iets verschuldigd is. De staat be
staat alleen voor het algemeen welzyn der
burgers. Hg bereikt zgn doel, door de ver-
wezenlgking van de maatschappelgke orde,
welke iedereen toelaat te leven en zgn per-
soonlgkheid uit te werken volgens de eischen
der menschelijke natuur en volgens den graad
van volmaaktheid, welke deze natuur kan be
reiken. Het algemeen belang van den staat
gaat boven het particulier belang uit, omdat
de staat promotor en bewaarder is van het
algemeen welzgn, en omdat het belang van
allen, boven het belang van den enkeling
gaat. Maar het is niettemin waar, dat de
mensch en het gezin lang vóór den staat be
staan en dat hun rechten bg'gevolg den voor
rang hebben. Het bestaan van den staat is
dan ook slechts te begrgpen door en voor hen.
De R. K. partg wil een sterken staat en een
geëerbiedigd gezag. Daarom helpt zg in het
eerste artikel van haar program de verdedi
ging van de grondwëtteiyke principes vastge
legd. Onder de door de Belgische grondwet
gewaarborgde vryheden, is haar geen andere
dierbaarder dan de godsdienstvrijheid.
Nadat onlangs Z. Em. de kardinaal-aarts
bisschop dit reeds heeft geschreven deelt de
Katholieke Unie thans ook in haar nieuw
program mede, dat de katholieke party nooit
een confessionneele partij is geweest of dit
thans zou zgn. Haar zending is niet van gods-
dienstigen aard. Zij wordt geleid door leeken,
die inzake profane belangen op eigen verant
woordelijkheid handelen. De Kerk is een rea
liteit, de staat is er een andere; het zgn twee
maatschappgen, onafhankelgk in hun weder-
zgdsche gebieden van actie. Het is in den
staat niet in de Kerk dat de R. K.
Inzake de buitenlandsche politiek, ziet de
Unie in de beginselen yan het Locarnopact
den hoeksteen van de internationale orde en
van den vrede in West-Europa. Volgens haar
brengt deze politiek met zich mede, dat Bel
gië een natie weze sterk genoeg om den eer
bied van haar onafhankelijkheid te helpen ver
zekeren in het kader der door de verdragen
voorziene waarborgen. In dit opzicht moet het
leger beschouwd worden „als een kostbare
waarborg van 's lands vrijheid van handelen".
Wat betreft de financieele politiek, moet de
staat de .uitbreiding der nationale, kapitalen
vergemakkelijken en de vreemde kapitalen lh
het land lokken. Het land moet over een ge
zonde munt beschikken. De fiscale politiek
mag nooit rechtstreeks of onrechtstreeks in
beslagname der erfgoederen beoogen, maar
moet de samenstelling van familiaal patrimo
nium begunstigen.
Het concept van het nieuw program houdt
zich verder nog bezig met o.m.: bestuuriyke
decentralisatie; het statuut der ambtenaren,
waarbij een voorang aan élite-ambtenaren
wordt toegekend; de organisatie der bedrijven,
die door gepaste maatregelen moeten aange
moedigd worden om hun doel te kunnen berei
ken; de noodzakelgkheid der bankcontróle, ter
bescherming van het spaarwezen, voor de
stabiliteit van de munt en voor de leiding der
algemeene economie. Er wordt ook een belang
rijk hoofdstuk gewgd aan het parlementair
regime. De R. K. party verwerpt elke gedachte
van dictatuur, doch zg wenscht de uitvoerende
macht te versterken, om haar meer stabiliteit
te verzekeren.
Dit is, in zgn groote lgnen samengevat, het
nieuw program van de R. K. Staatsparty van
België.
Men verwacht ervan dat het wellicht nog
voor het huidige geslacht, maar zeer zeker
voor de kinderen van dit geslacht, een betere
en mooiere toekomst zal helpen verwezen
lijken.
Te Emmererfscheidenveen, waar aan kanaal
C, een groot aantal korenhoopen staat, brak
brand uit in een der hoopen. De brandweer
werd direct gealarmeerd, maar deze kon niet
voorkomen, dat zes korenhoopen een prooi
der vlammen werden. De brand sloeg over op
een arbeiderswoning, welke behoort aan G.
Weinans te Laudermarke en bewoond is door
De motorrijder P- v- d- Kl. uit Holten bij
Hasselt geraakte Zaterdagmiddag te Hasselt
onder een Kunstmestwagen. De ongelukkige
was op slag dood.
te brengen. De woning is verzekerd, de in
boedel echter niet.
ziek-sentunenteel geworden, hebben wij zon-
der baard en baardloos als zy, misschien ook
daarom het gezag zoo zichtbaar over onze
kinderen verloren
In onze zucht om jong te sohynen, bang
dat het grgzen van onzen baard onzen leeftijd
zal verraden, en vol zorg vooral om onzen
ouderdom te camoufleeren, hebben wij ons
den baard afgeschoren.
Zonder een eigen stijl en karakter hebben
wij een Engelsche mode nagedaan, is „clean
shaven" ons ideaal geworden.
Wij Zien verbaasd op, zyn tot spotten en
lachen geneigd als wy nog een man tegen ko-
De 18-jarige S. uit de Korenbloemstraat te
Hilversum, die werkzaam was in een garage
aan de Begoniastraat, is door de Hilversum-
sche politie gearresteerd wegens diefstal. Ten
nadeele van zijn patroon en ook van zijn
vroegeren werkgever en andere personen heefi
hij vele en verschillende auto-onderdeelen,
welke verhandelbaar zijn, medegenomen. Ook
0 andere voorwerpen, als plaids e.d., welke van
men met een baard. Wg wijzen naar het ziJn gading waren, stal hij. De politie heeft
De tombe van den Zaligen Oliver Plunket
in de Downside-kapel.
een aantal voorwerpen ten huize van S. in be
slag genomen. De jongeman, die een bekente
nis heeft afgelegd, is in arrest gesteld.
baardmannetje, naar dien baardaap.
Zou die Amerikaansche Mennist, die nu voor
een dwaas en een fanatiekeling wordt ver
sleten, dan toch gelijk hebben, dat wg het
verschil en onderscheid tussohen man en
vrouw opzetteiyk willen effaceeren de vol
komen gelgkwording van man en vrouw, die I Sedert Maandagmorgen wordt te Weert
de kroon van haar schoonen haartooi zich vermist, de 16-jarige Landbouwersknecht M.
van het hoofd heeft doen vallen, en de man, Clement, die den Zondagnacht ten huize zij
die het gezag en de waardigheid van zijn ner ouders op 't gehucht Hushoven had door-
baard prgs geeft aan de gemakzucht van het gebracht.'
goedkoope stalen Gilletmesje op straat.
Maandagochtend half zes verliet hij de
ouderlijke woning om zich naar zyn baas den
landbouwer J. H. op 't gehucht Altweert te
begeven.
Om half acht, Maandagochtend is hy door
Hedenmorgen is in zgn woning te Aerden- bekenden gezien per rijwiel langs het kanaal
hout overleden mr. dr. A. Slotemaker oud-
vice-president van het Gerechtshof te Am
sterdam.
in da richting Nederweert.
Sedert dien werd niets meer van hem ver-
i nomen.
•A i
i
-mmm
Aartsbisschoppelijk pectoraal kruis in goud
vervaardigd door Jan-Eloy en Leo Brom,
aangeboden aan Z. H. Exc. Mgr. dr. J
de Jong door hen, die met hem de
li. Priesterwijding ontvingen-
Kees Vladders was een eerzaam schoen
lappertje in een klein dorp nabg de grens.
Hg werkte van den vroegen ochtend tot den
laten avond voor zgn vrouw en vier kinderen,
en, als hg eens een paar nieuwe schoenen te
maken had, en hg zat deze met els en pikdraad
te bewerken, dan kon hij het in zgn klein
werkhok uitzingen, van levensvreugde en
werklust.
Kees was best met zgn leventje tevreden,
doch Zijn vrouw had hoogere aspiraties!
Schoenlapper was toch maar schoenlapper!
Het was hard werken het geheele jaar door,
en, als men tenslotte naging, wat er in dat
tydperk verdiend was, dan kon men nog niet
begrijpen, hoe men met zulk een klein bedrag
behoorlijk had kunnen rondkomen! Zoo gaarne
had zg het een of ander fraai kleedingstuk
willen bezitten, doch het geld om dat aan te
koopen, kon zy van Kees niet loskrygen. Hij
vond dat ónnoddige geld verkwisting!
Dikwijls zat zij by Kees over dat gemis van
eenige luxe te mopperen, maar deze hield zich
vast aan het door hem genomen besluit, om
geen onnoodige uitgaven te doen. En dat
halsstarrig weigeren om aan haar verlangen
te voldoen, maakte zijn vrouw nog boozer
omdat Kees in haar oogen een kapitalist leek.
Van zgn ouders had hg 1500 contanten ge
ërfd, en dit geld had hij bij een soliede bank
instelling uitgezet, met het voornemen echter,
daaraan niet dan in de hoogste noodzakeiyk-
heid te tornen en dat besluit ergerde z'n vrouw
zoodanig, dat zy uren achtereen daarover kon
zitten zeuren.
Kees hield zich echter maar leuk, en deed
alsof hg het niet hoorde.
Intusschen was de groote oorlog uitgebroken
en het duurde slechts kort, of men hoorde van
verschillende zyden spreken over groote geld
sommen, die door verschillende grensbewoners,
door het leveren van allerlei behoeften aan de
Duitschers, waren verdiend. En dat geldgewin
was spoedig in meerdere opzichten merkbaar!
Verschillende tot dusver kleine menschen, ver
bouwden hun huizen, namen een weelderige
levens wy ze aan, kochten fraaie kleederen,
zelfs hier en daar schafte men zich een auto
aan. Kortom het leek wel, of een hoorn van
onuitputtelijken overvloed zijn inhoud over de
landstreek deed nederdalen.
Reeds lang had al dat gebeuren de aandacht
van Vrouw Vladders getrokken en meermalen
had zij met Kees daarover gesproken en hem
gezegd, dat hg ook eens moest probeeren, om
op zulk een gemakkelijke wyze groote som
men gelds te verdienen. Als hy de 1500 als
bedrgfskapitaal gebruikte, zou hij al heel mooie
zaken kunnen doen. Langzamerhand wist zg
Kees voor haar doel te winnen, en nadat deze
zich in de naburige stad eens goed op de
hoogte van een en ander had gesteld, was hg
besloten om ook iets van den over het land
vloeienden goudstroom machtig te worden. Hg
nam zyn 1500 bg de bank op, sloeg een
yoorraad chocolade in, en wist deze zóó goed
te plaatsen, dat twee dagen later zyn kapi
taal ongeveer verdubbeld was.
Toen was hg voorgoed voor den smokkel
handel gewonnen! Er volgde een winstgevende
transactie met spe.k, daarna een met kaas, en
het duurde slechts eenige weken, of Kees kon
reeds een kapitaal van twintig duizend gul
den het zijne noemen.
Ik zal Kees in al zyn handelingen niet vol-
Eronl Er kwamen veel „up's"; doen oolc eenige
De villa werd geflankeerd door een ryzlgen
toren en in zware gulden letteren stond daar
op te lezen: „Nooit gedacht".
Kees zelf zou men niet meer herkend heb
ben. Hy had zich door een duren kleermaker
de fraaiste pakken laten aanmeten, een reu
zen paarl met brillant, prijkte op zijn keurigen
das, en een zware gouden horlogeketting, ben
gelde op zgn gebloemd zijden vest
Zijn vrouw was uitwendig op en top een
dame geworden. Haar coiffure was zoo sier-
lök en ingewikkeld mogelijk! De kostbaarste
gewaden omhulden haar leden, en voortdurend
stond zrj in contact, ook voor haar volwas-
sen dochter, met de meest verfgnde huizen
van dameskleeding.
Dfi ^richting der villa was een en al luxe
en weelde! Een der duurste stoffeerders,
daartoe uit den Haag •overgekomen, had voor
de aankleeding der verschillende kamers ge-
z°rgd en het leek eer op een vorstelijk verblijf
dan op dat van een gewezen zij het ook
ryk geworden schoenlapper. Duizenden
guldens waren voor deze Installatie uitgege
ven, doch wat kwam het er op aan! Pa had
met den „handel" met Duitschland gedurende
den oorlog zooveel verdiend, dat men zich
niets meer behoefde te ontzeggen.
Alleen de manieren, dè.t was nog een be
zwaar en reeds dikwijls moesten zij ervaren,
dat zy bij het in aanraking komen met wel
opgevoede menseden in veel opzichten te/kort
schoten. Doch wat kwam het er op aan, zij
hadden geld en wie deed hun wat!
Om nu heel chique voor den dag te komen
men noemde zich niet meer Vladders, doch
Vladdèrs hadden zij zich een huisknecht
aangeschaft en wel een Franschen, ten minste
een die Fransch sprak, een uitgewezen Belg.
De nieuwe huisgenoot, gekleed in korte
broek en nog met zgn rosegestreepte huis
jasje aan, had voor de eerste maal tafel ge
dekt en ma en Hermine vroeger Moe en
Mien kwamen inspecteeren.
Prachtig! uitstekend! zei ma, alleen heeft
hij den gemberpot vergeten.
En daar ze nooit Fransch had geleerd en
haar dochter op de lagere school ten minste
iets van die taal had opgedaan, wendde ze
zich tot deze met de woorden: „Zeg Hermine,
hoe zullen we hem dat nu zeggen?"
O! dat beteekent niets, wacht U maar even
ma. En zich tot den huisknecht wendend zei
ze:
„Emile! vous avez oublié le pot de gembreü"
C. A. M.
Men meldt uit Waddinxveen aan de „Rott.":
Vrydagmorgen werd bij den zandaanvoer
voor den nieuwen Ryksweg, weer een zware
granaat aangetroffen, afkomstig uit het Hol-
landsch Diep. wy meldden reeds, dat al drie
van deze gevaarlyke projectielen door perso
neel van de Artillerie- inrichting Hembrug,
ter plaatse tot ontspringing zijn gebracht. Ook
nu heeft burgemeester Tfoost zich tot de Ar
tillerie-inrichting gewend, met verzoek ook
dit vierde gevaarlgke exemplaar onschadelijk
te maken. Zij behooren tot het zwaarste ka
liber geschut en wegen niet minder dan 34
kilo!
