DE R. K. STAATSPARTIJ IN
SCHIEDAM.
„ADRESSEN"
NOG SLECHTS ENKELE DAGEN
LIEFDADIGHEIDS
PREDIKATIES
wKIer
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
MAGAZIJNEN „DE STER"
v. d. R.K. Armen
van Schiedam
58ste JAARGANG.
ZATERDAG 18 JANUARI 1936
No. 17459
GROOTE WIJZIGING OP
KOMST!
STOOMWASSCHERIJ „EDELWEISS"
met open schaai
Fa. W VAK LOON
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM'
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
Twee strijders gaan heen.
GEMAAKTE- EN TRICOT GOEDEREN
ALLES OP HET GEBIED VAN GLAS
N.V. Katwijk's Glashandel, Tel. 68735
LOTERIJ voor de VATICAANSCHE WERELDPERSTENTOONSTELLING 1936
KOOPT NU EEN PERSLOT a 1 GLD- ZOO'N KANS KRIJGT U NIET WEER!
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VIER BLADEN.
DE NOOD IS HOOG!
CYRIEL VERSCHAEVE-HERDEN-
KING.
Zendag
WANDGEDIERTE,
ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
?pHlEDAMSCHE COURANT bedraagt, franco
U vooruitbetaling:
drie maanden f 3.25; per maand 1.10;
®et week 25 cents.
jHi bezorging franco per post bedraagt de
"tonnementsprijs per drie maanden f 3.75, bij
v°oruitbetaling.
J'OSSE EXAMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 5 5 cents
p6r stuk.
Postcheque- en girodienst No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maasbode
*8 Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 1—6 regels t 1.55, elke regel meer 25 ets.
Bij contract aanzienlijke reductie.
Geen prijsvtrhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tariet.
Liefdadigheidsadv. half tarief. Voor Liefdadig-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties; 5 regels f 0.50: 10
regels f 1.—, 15 regels f 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve men bij te voegen.
Gratis-Ongevallenverzekering 500.— bij overlijden door een ongeval* 500.bij verlies van beide handen, voeten en oogen f 250. bij verlies van een hand, éen voet of een oog, loO. bij verlies ran J
van een wijsvinger; ƒ50.- bij verlies van twee voorste ledematen van een hand25.- bij verlies van eiken anderen vinger. De Verzekering op de voorwaarden .1. eenmaal per maand in drt blad word, atgern
jaren^6 Veran^er'nKen hebben de laatste
Plaats"-!- bestuur van onze kiesvereeniging
lieke gellad- Vyscheidene namen van katho-
rol v ^ersoonlÖkheden zjjn van den bestuurs-
eici wenen, waarvan er verschillenden den
o en strijd voor de katholieke rechten heb-
fun .meegemaakt- Mannen, die de bestuurs-
'lc 'c Wet opoffering van veel dat hen lief
bebben getorscht.
de °°m.en WU hier C. A. M. Jansen, die aan
Ste Cloor den dood werd ontrukt. H. J.
fraCtie tevens fractieleider van de R. K. raads-
dank moest wegens gezondheidsredenen be-
Wiil ^°e °nSaame hij zulks ook deed, ter-
J de heer stakkaart wegens verandering
late W°0nT)'aaffi> ziJn plaats onbezet moest,
En nu komen wederom twee veteranen uit
den grooten strijd aan katholiek Schiedam
mededeelen, dat zij hun bestuursplaatsen aan
anderen wensehen af te staan.
In de op Maandag 13 Januari jl. gehouden
bestuursvergadering van het bestuur van de
R. K. Staatspartij, afd. Schiedam werd beslo
ten, dat het geheele bestuur af zal treden,
daar zulks noodzakelijk voortvloeit uit de
nieuwe reglementen.
Bij de rondvraag op deze vergadering ge
daan, om tot candidaatstelling te komen voor
de op 24 Januari te houden jaarvergadering
van de afdeeling, gaf de heer J. G. van Dorp
te kennen, dat hij geen bestuursfunctie meer
zou aanvaarden.
De heer van Dorp verdivijnt.
De heer Van Dorp, die sedert 1920 in de
toenmalige kiesvereeniging Recht, Plicht en
Orde, als bestuurslid zitting had en sedert eind
3920 steeds het vice-voorzitterschap bekleedde,
motiveerde zijn besluit als volgt: gezien het
feit, dat de jongeren zich meer en meer voor
d® politiek zijn gaan interesseeren, getuige ook
dd belangstelling voor de kernen en het bezoek
aah de ledenvergaderingen van de R. K. Staats-
Partijafd. Schiedam; er ook geen vrees meer
Kehoeft te bestaan, dat de jongeren niet vol
doende politiek geschoold zouden zijn om een
leidende rol te gaan vervullen. In dit verband
wenscht hij zijn bestuursfunctie gaarne voor
canciiciaten ter beschikking te stellen.
f^e heer van Dorp heeft dit besluit natuurlijk
na rtjp beraad genomen. Hij, die ruim 16 jaren
lïlet hart en ziel op de bres heeft gestaan om
'le katholieke en algemeene belangen te ver-
dedigen, zal zich nu uit het afdelingsbestuur
terugtj-ekken.
Mede moge aan dit besluit niet vreemd wor
den geacht, dat de heer Van Dorp nog zeer
vele andere bezigheden op politiek en sociaal
terrein heeft te vervullen, die van hem den
vollen mensch Van Dorp vragen.
Noode zal men echter dezen strijder uit het
bestuur der afd. Schiedam van de R. K. Staats
partij zien gaan. Ook van deze plaats is een
Woord van opcmlijken dank verschuldigd!
De heer Mouivens gaat ook heen.
Bij het lezen van dit bericht zal als het ware
een zekere opschudding onder katholiek Schie
dam ontstaan!
Mouwens heen? Mouwens weg? Als voor
zitter van de R. K. Kiesvereeniging
Ja, lezer, de groote vechter, de leeuw van
katholiek Schiedam, vooral van arbeidend
Schiedam, gaat heen.
Hij gaat heen met eere!
Ook zijn besluit staat vast. Evenals de heer
van Dorp, gaat deze bescheiden, doch groo
te figuur voor ons katholieken en ook voor
andersdenkenden en zelfs door tegenstanders
geroemde, verdwenen.
In 1901, toen de heer W. A. Beukers nog
voorzitter van de toenmalige Kiesvereeniging
Recht, Plicht en Orde was werd Mouwens,
onze Mouwens, zooals hij immers heet, tot
vice-voorzitter benoemd. Drie voorzitters
beeft hij medegemaakt! Te weten tot eind
1901, de heer -W. A. Beukers; van 19011915
de heer A. C. A. Nolet en van 19151920
de heer P. M. J. A. Lagerwey.
fn 1901 was de heer Mouwens den heer
C. j Willem an, als eerste voorzitter van
den R. K. Volksbond opgevolgd. In dit zelf
de jaar nam hij reeds zitting in de Kiesver
eeniging.
*De groote strijd voor de katholieke kiezers
werd toen gestreden. Mouwens heeft die
meegemaakt! Doch niet alleen meegemaakt
met het woord, doch ook met de daad.
Een stukje historie.
In Mei 1897 bestond het kiesdistrict Schie
dam uit de gemeenten Vlaardingen, Vlaar-
dinger-Ambacht, Kethel, Schiebroek, Over-
sohie en Schiedam. Het was toen nog in den
tijd van de loon- en belastingkiezers.
In het geheele distriet waren er slechts
6350 kiesgerechtigden, waarvan nog geen
1900 R.K.. De katholieken hadden toen zelfs
nog geen eigen candidaten en pleegden over
leg met de coalitie-genooten, de A.R. en de
Chr. H., op welke candidaten gestemd zou
worden!
We zien hoe in 1897 bijv. mr. O. J. H.
Graaf van Limburg Stirum door de Chr. H
en de R. K. hier gecandidadeerd wordt (v.
Limburg Stirum was Chr. H.) De A. R. wil
den echter ditmaal liever hun eigen A. R.
Voorman, mr. A. Ph. R. C. Baron van den
Borch van Verwolde, door de coalitie-genoo
ten gecandideerd zien. Na veel besprekingen,
ook al om zeer bijzondere redenen, gaven de
A. R. toe.
Zoo langzamerhand gaat de R. K. Kies
vereeniging zich meer en meer roeren. Men
ziet zoo, wat men zou kunnen noemen, het
katholiek-politieke leven tot wasdom over
gaan. 1
In 1899 zien we een R. K., de pas voor
kort overleden heer Herman Jansen, zoo
waar gekozen worden in de toenmalige Ka
mer van Koophandel voor Schiedam en om
streken.
In 1901 (Mouwens wordt vice-voorzitter
van de Kiesvereeniging) treedt Schiedam toe
tot de toenmalige Provinciale Bond van R.K.
Kiesvereenigingen.
Voor dien was de Katholieke actie zuiver
plaatselijk. In 1904 zien we Schiedam dadelijk
toetreden tot de in dit jaar opgerichte Alg.
Bond van R.K. Kiesvereenigingen in Neder
land. In dit jaar kwamen n.l. in October de
plannen en in November werd met 53 kies
vereenigingen tot deze oprichting overgegaan.
In 1905 maakt Schiedam een zeldzaam feest
mee. Na hard werken was het n.l. gelukt om
dezelfde candidaat van 1897, zijnde de graaf
van Limburg Stirum voor dit district weer in
de 2de Kamer te krijgen.
Enkele Schiedammers en daar moet de
heer Mouwens ook bij zijn zullen zich nog
wel een zeker, groot feest kunnen herinne
ren, dat te dezer gelegenheid, in de toenma
lige Sociëteit ,,de Vriendschap", welk aan het
begin van de Vlaardinger dijk gelegen was
(daar waar nu ongeveer de Gordonstraat
loopt) georganiseerd werd. Bij deze bui
tengewone feestelijke gelegenheid was de
Graaf van LimbulK Stirum ook aanwezig
Alle katholieke propagandisten waren er toen
bij tegenwoordig. In 1907 neemt deze candi
daat ontslag als kamerlid en zien we met be
hulp van de R.K., de Chr. H. candidaat jhr.
mr. D. J. de Geer gekozen.
In 1908 helpt onze kiesvereeniging mede
een verdubbelde gemeenteraad formeeren, in
verband met zekere annexatieplannen. Hier
begint de evenredige vertegenwoordiging een
woordje mee te spreken in de politieke geschie
denis.
In 1909 constateert het ltatholjeke lid T. J.
Smit, dat er slechts 2/15 deel van de openbare
betrekkingen bij de gemeente Schiedam door
katholieken bezet zijn. Welk een schrikbaren-
Hoogstraat Groenelaan Rembrandtlaan
VANOUDS BEKEND ADRES VOOR
G. A. DE WINTER
Westmolenstraal 16-18 - Telefoon 68519
de minderheid; wat een achterstand- wat een
achteruitzetting heeft het katholieke volk nog
slechts kort geleden moeten verduren! en vei~
duurt het nog heden ten dage!
In 1911 moest de toenmalige voorzitter van
onze kiesvereeniging, de heer A. C. A. Nolet,
hooren, dat de liberalen geen kiesvereeniging
hadden! In 1913 wordt jhr. mr. de Geer we
derom met onze hulp gekozen.
In dit zelfde jaar, dus nog geen 24 jaar ge
leden, werd er in onze kiesvereeniging zwaar
geboomd, of een werkman toen toch eigenlijk
wel raadslid kon worden!
In 1916 was C. D. Wesseling de tegen
woordige secretaris van de K. D. P. een
groot propagandist voor de Staatspartij en
sprak toen nog in den R.K. Volksbond.
In 1917 was jhr. de Geer weer candidaat.
In 1918 eindelijk zien de Katholieken kans
een eigen groslijst voor de 2e Kamer saam te
stellen. De evenredige vertegenwoordiger was
er. Gekozen zien we C. J. Kuiper, mr. J. B.
Bomans, baron 2van Wijnbergen, mr. W. H.
Bogaerdt en mr. dr. J. van Best. In 1921
wederom annexatie plannen. Een groote tegen
stand. hiertegen viel in de kiesvereenigings-
vergadering te constateeren.
In 1922 waren er 5288 kiezers in Schiedam,
waarvan 1500 lid van Recht, Plicht en Orde!
In 1923 werd de heer Mouwens door den
heer Wittkampf gehuldigd „om" zijn bewon
derenswaardig en krachtig beleid". In dit jaar
zaten er reeds 8 katholieken in den Raad, die
zitten er nu nog!
In 1924. Zag de heer Mouwens kans om een
dubbelen raad saam te stellen, in overleg met
de andere partijen, zonder dat er extra ver
kiezingen noodig waren! Hij was de man van
het initiatief. Het spaarde de gemeente enkele
duizenden guldens. Wederom ging het om af
stand van grondgebied aan Rotterdam.
In 1926 hield de toenmaals nog R.K. Staats-
partijer, prof. Veraart in den Volksbond een
rede ov Je organisatie van onze Staats
partij.
In 1927 zien we de wrijving tusschen de
plaatsen in de Kieskring Delft tegenover de
overheersching van het Westland in de pro
vinciale staten van onze provincie. Schiedam
wenschte I. A. I. Nolet als no. 3 op de lijst te
zien.
Er werd zelfs van hieruit gedreigd met een
eigen lijst te zullen uitkomen. Prof. Alphons
Steger heeft toen een reconstructie verga
dering belegd. Schiedam kreeg z n zin. I. A. I.
Nolet kwam als no. 3 op de lijst, doch werd
door verbinding der lijsten, met Gouda, door
een toeval niet gekozen.
In 1929 was de inzameling voor het dr.
Schaepmanfonds, voor de stichting van het
Partijbureau in den Haag. Schiedam kon
1200 afdragen.
In 1932 ontstaat de R. K. arbeiders partij.
Even later heet ze K. D. A. P. en nu K. D. P.
let op! het praedicaat R. K. verviel!
In 1933 werd de stichting van de „kernen"
werkelijkheid.
Waarom geven wij hier boven een kleine op
somming van enkele data met dikwijls, oogen-
sehijnlijk, nuchtere feiten?
- Wij wensehen te doen uitkomen ter eere
van Mouwens bij zijn heengaan, na 35 jaar een
bestuursfunctie te hebben bekleed, waarvan
de eerste 19 als vice-voorzitter en de laatste
16 als voorzitter, den geweldigen berg van
problemen, waarvoor de Kiesvereeniging,
waarvan hij de leiding mede heeft gedragen,
in deze jaren heeft gestaan.
Voor een ieder, of hij-bekend is of niet met
de politiek of met Mouwens zal duidelijk zijn,
dat Vrijdag 24 Januari a.s. een majj heen
gaat uit de R. K. Staatspartij, afd. Schiedam,
die gestreden heeft uit de kracht van zijn
overtuiging, in alle bescheidenheid, doch met
een felheid en doorzettingsvermogen, die aan
de komende geslachten ten voorbeeld mogen
worden gesteld.
Wij schreven het reeds hiervoor. Hij is niet
moegestreden, doch hij gaat heen me eeie.
Hoe Mouivens voorzitter werd.
Ruim 15 jaren geleden, toen de heer P. M.
J. A. Lagerwey nog het voorzitterschap van
de Kiesvereeniging bekleedde, was J- in" M-
Mouwens zijn rechterhand als vice-voorzitter.
Reeds in 1919 toen de heer Lagerwey door on
gesteldheid werd gekweld, had hij aan Mou
wens de teugels feitelijk reeds omgedragen.
In 1920 tijdens een propaganda bijeenkomst
is de heer Lagerwey, terwijl hij een rede wil
de uitspreken op den spreekstoel doodgeble
ven.
Toen stond men voor het feit.
Wie zou voorzitter durven worden in dien
tijd van na oorlogsche woelingen! 1918 was
juist achter den rug. Na rijp beraad werd
Mouwens eens gepolst en na lang praten, ver
klaarde hij zich bereid „slechts tijdelijk" dit
ambt te zullen waarnemen, totdat er een an
dere candidaat gevonden zou zijn. Nu in 1936
is deze belofte schijnbaar in vervulling ge
gaan. Wij hebberf den heer Mouwens naar de
rede van zijn vertrek gevraagd. Hij wees ons
uitdrukkelijk op zijn uitspraak in 1920 gedaan,
dit punt is zooals wij hierboven reeds neer
schreven.
En, hij voegde er evenals den heer van
Dorp aan toe, dat de jongeren een kans moe
ten" hebben om hun krachten te beproeven. Zij
zijn voor het grootste deel voortgekomen uit
de kernen, zooals die in 1933 zijn ingesteld.
Zijrl heengaan maakt een plaats meer vrij voor
jongere gegadigden.
Ook vroegen wij den heer Mouwens, waar
om hij nooit zelf een openbaar politieke functie
had vervuld. Hij antwoordde ons, dat hij meer
dere malen voor -hoogere functies was aange
zocht, doch, dat hij het reeds vroeger bij an
dere gelegenheden had gezegd, dat het zijn
liefde en zijn plicht tegenover Schiedam is ge
weest, die hem hebben weerhouden functies te
gaan aanvaarden, die de kans insloten, dat
bij onze goede stad zou hebben moeten ver
laten.
Een ruim vijftienjarige voorzitters-periode
wordt afgesloten door den man, wiens on
baatzuchtigheid wederom door deze daad
wordt bewezen.
WEEKROOSTER VAN DE VROUWELIJKE
JEUGDBEWEGING VOOR KATHOLIEKE
ACTIE „DE GRAAL".
Clubhuis: „St. Lidwina".
Zondag. 12,30 uur. Club voor ingekleeden
geen koorrepititie. Verder is het clubhuis den
heelen dag gesloten wegens het Leidsters
weekend.
Maandag. Geen operette en geen koortje;
89.45 uur. Turnen en huisvlijt; 8.309.45
uur; reidansen; 8.15 uur. Engelsche cursus van
de Volksniversiteit.
Dinsdag 89.45 uur. Char, naaien. Missie
en vlaggennaaien8.15 uur. Fransche cur
sus van de Volksuniversiteit.
Woensdag 3—4 uur. Huisvlijt; 6.308 uur
naaien; 7.309.30 uur. Kookcursus aan de
Huishoudschool in de Prins Mauritsstraat;
9.45 uur 2de Graadscursus voor leidsters.
Geen apologie, 7—8 uur. Turnen; 815 uur.
Cursus Esperanto; 7 uur H. Mis in onze ka
pel.
Donderdag 6.308 uur. Huisvlijt, 78.15
uur: naaien en van 8,159.15 uur naaien
en volkszang.
Vrijdag 89.45 uur. Algemeene ontwik
keling, reidansen en naaien; 8.158.45 uur
Club voor oudere leden.
Zaterdag 34.30 uur. Huisvlijt. Contri
butie betalen wan56.30 uur en van 7—
9.30 uur.
Clubhuis: „Koningin der Apostelen"
Hoofd 65.
Zondag. Geen huishoudclub.
Maandag. 89.30 uur. Turnen; 89.30
uur: Charitatief breien en naaien.
Dinsdag. Geen clubs.
Woensdag 78 uur. Turnen, 89.30 uur.
reidansen en volkszang.
Donderdag. Geen clubs wegens Triduum
van de Meisjescongregatie.
Vrijdag. Geen clubs, wegens Triduum van
de Meisjescongregatie.
Zaterdag. Van 7.309.30 uur. Contributie
betalen.
31 JANUARI trekt de
Goedgekeurd b(j ministerieel besluit d.d. 4 Sept. '35 No. 876.
EEN LANDHUIS ter waarde van ƒ7000.is de HOOFDPRIJS.
loten zijn verkrijgbaar aan ons BUREAU KOEMARKT 4.
1 HAAST U ONZE VOORRAAD IS KLEIN HAAST U
M Uwe bestellingen worden gaarne telefonisch aangenomen Bel op 68085. g
Iniiiiiiii!
De redding nabij?
f 5000 te kort.
Wellicht vinden enkele onzer lezers het
lichtelijk vreemd, dat wij ons bemoeien met
een zaak, die vijf duizend gulden te kort heeft
opgeleverd in 1935;
Zooais U weet beschikt Katholiek Schie
dam over een Parochiaal Armbestuur, dat
zijn werk met eere verricht.
Is het reeds in gewone tijden moeilijk om
bedragen los te maken van eenige omvang,
thans na vijf jaren crisis-ellende valt dit nog
zwaarder en dat, terwijl de armoede-wolf bijna
overal z'n hop begint te vertoonen! Of is het
nog zóó erg niet? Ja lezer, bij U wellicht
nog niet. Maar bij duizenden in Schiedam ont
breekt het hoognoodige dikwijls.
Reeds veel doet ge particulier, dat is be
kend. Wanneer ge dat echter niet deed, dan
was het cijfer armen, dat door het Armbe
stuur wordt geholpen, nog schrikbarender.
De zorg is het R. K. Armbestuur echter
bijna boven het hoofd gestegen. De vloed is
steeds stijgende, watersnood, neen, geldnood
dreigt er, is er zelfs!
Dapper en vol goeden moed hebben de
heeren van het R- K- Armbestuur het jaar
1935 volgehouden. Zij hebben geholpen, waar
geholpen kon worden!
Bij wat is het resultaat? Vijf maal duizend
•v bedraagt het kastekort. Moet dit door
enkele gedragen worden? Zij hebben als leden
van ons Katholiek Armbestuur het best kun
nen oordeelen of hulp en steun onontbeerlijk
waren. Zij hebben het geweldig risico durven
aanvaarden om vijf duizend gulden meer uit
te geven dan er waren!
■Deden ze dat voor zich zelf? Makkelijker
ware het voor hen geweest, hun menschlie-
vendheid in te korten. Kortweg en populair
uitgedrukt: de zaak te sluiten. Maar wat heeft
hen dan gedreven zoo'n enorm bedrag te
fourneeren
Gij kunt het antwoord op deze-vraag maar
al te goed.
De nood van anderen moest gelenigd
worden! Het was een eerezaak voor hen ge
worden. Christelijke naastenliefde of niet? Zij
hebben het eerste gekozen! e
Wanneer nu aanstaande Zondag in alle
Kerken als het ware gestemd zal worden of
de armen geholpen moeten worden, ja, dan
peen, is aan ons Katholieken het woord, neen
alléén de daad!
Praatjes helpen hier niet! Daden!
Stemt Zondag a.s. allen voor een volle
schaal, zilver of goud. Geeft wat ge geven
kunt. Het is altijd nog te weinig, doch blijft
niet achter.
Wanneer wij als één man willen geven, ja,
dan weten wij zeker, dat ên het Armbestuur
èn de armen geen zorg voor die vijf maal
duizend gulden meer behoeven te hebben.
Vergeet vooral Zondagmorgen uw porte-
ïïionriaie niet voor de liefdadigHGidspredikaties
voor armsten onder ons.
Donderdagavond had in een der bovenzalen
van Musis Sacrum de in ons blad aangekon
digde herdenking plaats van den Vlaamschen
priester-dichter en strijder, Cyriel Verschaeve.
De herdenkingsavond, uitgaande van het
Algemeen Ned. Verbond, werd geopend door
den voorzitter der afdeeling Schiedam, den
heer F. a. C. Lechner, die terstond het woord
verleende aan den spreker van dezen avond,
den Vlaamschen dichter Ferdinand Ver-
knocke.
Spreker schetst vooraf het contact, dat tus
schen Nederland en Vlaanderen bestaat, het
geestelijk één zijn, het onderling begrijpen.
Vlaanderen is geen land, dat zich zelf als
museumobject moet beschouwen, kan teren
op het verleden, het moet, ontwaakt, zijn vrij
heid consolideeren, aan zijn cultuur ter ver
volmaking verder bouwen.
Den voornaam cultuurdrage is de dichter.
Hij bomt voort uit het volk, begrijpt het, is
de ziel ervan en via hem spreekt de volksziel
zich uit, ontvangt zij een nieuwe gestalte.
Verschaeve is hiervan het klassieke type, een
reëele weergave.
Hij schrijft over ideëele en reëele, godsdien
stige en profane onderwerpen. Maar zijn eigen
land vergeet hij niet. Vlaanderen, het land,
dat in het verleden steeds moest strijden voor
zijn vrijheid, dat van den een aan den ander
verviel; de onderdrukking der geestelijke vrij
heid liep hieraan parallel. Toen kwamen de
groote emancipatoren: Gezelle, Rodenbaeh,
Verschaeve.
Verschaeve met den harden Vlaamschen
kop, wiens oogen weerspiegelen de idee van
het grootsche en wijdsche, bezingt in zijn Zee-
symphonieën de zee als het eeuwigheidsmotief.
Verschaeve-de-dichter ontdekt in haar het
beeld vgn het alwijde, van de ziel;
Verschaeve-de-priester ziet in haar de
Verwacht wordt:
Krachtige tot matigen, Zuid-Westelijke tot
Westelijken wind, zwaar bewolkt tot betrok
ken met tijdelijke opklaringen, buiïg met
sneeuw of hagel, temperatuur om het vries
punt tot lichten dooi.
ZUIVERAARS
SCHIEDAM.
STADHOUDERSLAAN 37 - TEL. 69655
Specialiteit in het verdelgen van
Niets behoeft ontruimd te worden.
eeuwigheid, waarin de ziel de stroom, uit
mondt;
Verschaeve-de-strijder het doel waarnaar
wij met kracht streven, waarvoor wij strijden.
De stroom komt van het hoogland, de
eeuwigheid, stort zich in het laagland, het
leven, waardoor het de weg herwindt naar de
zee, de eeuwigheid.
Dti is de boodschap van Verschaeve:
Vlaanderen, het kleine laagland, gedrongen
tussch enhoogland en zee, waardoor het leven
van iederen Vlaming stroom van eeuwigheid
tot eeuwigheid, Vlaanderen, welks levensstrijd
hij beschrijft, er toe aanspoort en wijst op het
te bereiken doel. Dit is de diepere onder
grond van zijn Zee-symphonieën.
In zijn drama's ontwikkelt Verschaeve de
zelfde gedachte. In Jacob van Artevelde
droomt de held van een machtig volk, maar
zijn droom komt niet voort uit het volk, dat
hem niet begrijpt en tenslotte beteekent zijn
droom het einde van zijn leven.
De held ziet zijn doel hooit over het lijden
heen, maar dóór het lijden heen bereikt hij zijn
doel.
Zijn drama's verkondigen dat heldhaftige
ondergang ware grootheid in zich verbergt.
Verschaeve's dramatische kunst geeft de
kracht van het strijdend Vlaanderen weer.
Zijn werk wordt door velen wel als louter
romantiek verworpen, maar waren niet alle
grooten romantici?
Hij gaf Vlaanderen één groot universeele
boodschap, hij schudde het land wakker met
het woord en met de pen en de eenvoudige
enderpastor van Alveringhem weet zich in
zijn stille pastorie, de veilige en sterke strij
der, die zijn volk voorgaat en het leidt. Hij is
de ongekroonde heerscher yan Vlaanderen.
Tot slot van deze, zoowel uit cultureel als uit
litterair oogpunt haogstaande rede, wenschte
spr., dat ook Nederland de hier zoo weinig be-
luistere stem van Verschaeve meer moge ver
nemen en daaruit aanvoelen en begrijpen de
tragiek, het miskende en onbegrepen Vlaande
ren.
Na de pauze droeg de voordrachtskunste
naar Berend van den Amstel op zeer expres
sieve wijze en met een goede dictie eenige
fragmenten voor uit Jacob van Artevelde en
het gedicht ,de Meeuw" uit den bundel Zee-
symphonieën.
In zijn slotwoord zei de heer Lechner o.m.
dat. na de verschillende lezingen die voor de
afdeeling Schiedam waren gehouden, deze
voor hem wel een openbaring was. Hij dankte
spreker daarom dan ook hartelijk voor deze
prachtige rede alsmede de heer van den Am-
stel voor zijn unieke voordracht. Moge ten
slotte, aldus de heer Lechner, deze avond een
poging geweest zijn om Noord en Zuid, gees
telijk meer bijeen te brengen en dat de uitge-
^oken broederhand ten volle moge worden
aanvaard.
iederen Maandagavond repetitie Harmo
niegezelschap St. Ambrosius, R. IC Volksbond
8 uur. Aanmelding nieuwe leden. Instrumen
ten beschikbaar.
lederen Maandagavond van 9 tot half 11
repetitie van het gemengd koor van den
K. EC Gorzen in het Parochiehuis.
lederen Dinsdag bestuursvergadering R. EC
Metaalbewerkersbond „St. Eloy", gebouw
R. EC Volksbond.
lederen Dinsdag repetitie der R. K. Gem,
l'ooneelvereen. „Alberdingk Thym", R. tC
Volksbond, half 9.
lederen Dinsdag repetitie jongenskoor
K. EC G. (dir. C. Vredebregt) van 67 uur,
Parochiehuis Lekstraat 55.
lederen Dinsdag 8.30 uur repetitie man-
nenzangvereeniging „Inter Noa", cafó De
Seinpost.
lederen Woensdagavond om half 9 repetitie
„Schiedam's Mannenkoor" .(dirigent Paul v.
d. Putten). Groote zaal van den R. te Volks
bond.
lederen Woensdagavond te 8 uur repetitie
van het Symphonie-orkest L. v. Beethoven
(dir. J. C. M. Feltzer) in Musis Sacrum.
lederen Woensdag om half 9 bestuursver
gadering van het afdeelingsbestuur van den
Ned. R. EC Volksbond.
lederen woensdagavond van halt 9 tot
naif 11 repetitie Kon. Zangvereeruging Scnie-
dam's Mannenkoor „Urpheus", onder leiding
van Ed. Flipse, Gebouw Eendracht.
lederen Donderdagavond van 810 uur
repetite Polyhymnia. R. IC Volksbond.
lederen Donderdagavond van nall 9 tot halt
10 sociale ontwikkelingslezing voor tenen der
Scniedamsche locale Gezellenvereenlging, on
der leiding van den eerw. Praeses in gebouw
Nieuwe Haven 121.
Iederen Zaterdagavond: Ned. R. K. Bond
van Houtbewerkers, Meubelmakers, Behan
gers en aanverwante vakken „St. Anthonius"
van 7,308,30 uur zitting van bet bestuur.
Gelegenheid tot aanmelding van leden.
Dinsdag 21 Januari.
Vergadering K. S.A. R. K. Volksbond 8
uur, H. de Greeve spreekt over „De gevaren
van het nationaal socialisme voor den Gods
dienst.
24 Januari. I
Jaarvergadering R. K. Staatspartij, afd.
Schiedam. R. K. Volksbond, 8,15 uur.
31 Januari.
Gezinsavond van den R. K. Volksbond.
Spreker kapelaan J. A. M. Beckers, 8 uur.
Ook toegankelijk voor leden van andere or
ganisaties.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN, 15 Jan.: Gerardus B., zoon van
H. Lansbergen en M. A. Dries, Dr. Noletstr.
1 17 Jan.: Antonius A. H„ zoon van J.
Boon en M. C. J. Rademakers, Anth. Muijs-
straat 36.
20 Jan.: Groote Nutszaal Guameri-kwar-
tet (8 uur).
20 Jan.: Groote Schouwburg Lustrum
revue R. K. R. T. E. 8.15 uur.
21 Jan.: Groote Schouwburg Liefde (zilve
ren jubilé Willem v. d. Veer bij het De
Boervan Rijk-ensemble), 8 uur (voor vol
wassenen).
D a g e 1 rj k s: Roxy-theater, Lachen is troef
(Henriëtte Da vids-revue) 8.15; Zaterdag-,
Zondag- en Woensdagmiddag ook 2,15 uur;
Zondagavond half 7 en half 10 uur (voor
volwassenen). Stationsplein, Schouwburg,
Oud-Heidelberg (Spree-gezelschap) 8.15 uur
Zondag ook 2 uur). Tivoli-Schouwburg,
'n Reuzenmeiddie Peggy (Rott. Ope
rette Gezelschap) 8.30 uur (Zondag ook 2
uur (voor volw.).
Bioscopen: Goedgekeurde programma's
tot en met Donderdag 23 dezer in
Grand, Diamond Jim (boven 18 jaar); Luxor,
Die ganze Welt dreht sich um Liebe (volw.);
Thalia, In 't witte paard (volw.); Studio, Jeanne
(volw.); Corso, Nana (volw.); Olympia: Het le
ven is niet zoo kwaad (boven 18 jaar); Victoria,
Dat zaakje is niet pluis, en De Kruistochten
(volw.)Capitol, De Roode wagen en Het liea van
Parijs (volw.); City, De Roode wagen, en Het
lied van Parijs (volw.); Lumière, Mazurka
(volw.)Colosseum, Artisten, en Rare snuiters
(volw.); Scala, Hartedief, en Een handige ver
koopster.
Tot en met Zondag 19 dezer in:
De Doelen, De twee weezen (volw.)
Tentoonstellingen: Museum
Boymans, collecties KröllerMuller en Ko-
nigs (tot 31 Jan.). Studio '32, werken van
Pieter den Besten Diergaarde, tentoonstel
ling De Mensch (tot 20 Jan.)
