WAAROM VIEL DE SPAANSGHE
MONARCHIE
DINSDAG 21 JULI 1936
SINT VINCENTIUS-
VEREENIGING.
Terugblik op haar werk
zaamheden.
MOEILIJKER, MAAR NUTTIGER
WERK.
MAASSLUIS.
BRAND AAN BOORD.
ONEERLIJKE DIENSTBODE.
V. D. L.-HENGELAARS
INBRAAK.
EXAMENS NUTTIGE HANDWERKEN.
BURGERLIJKE STAND.
VLAARDINGEN.
BERKEL EN RODENRIJS.
DOOR
PROF. DR. J. A. A. MEKEL.
.COSAS DE ESPANA".
De Spanjaarden hadden van het
parlementaire systeem een
onnatuurlijk wangedrocht
gemaakt,
rt.
Zondag heeft de Vereeniging van den
H. Vincentius van Paulo te Rotterdam haar
patroonsfeest gevierd en tevens haar jaar
vergadering gehouden. Te kwart voor 9 werd
in de kapel van het R. K. Weeshuis een ge
zongen H. Mis opgedragen met algemeene
H. Communie. Na afloop was er een gemeen
schappelijk ontbijt in de bovenzaal van
„Tivoli", alwaar na afloop daarvan ook de
jaarvergadering werd gehouden. De weleerw.
pater Jos. Ex S.J. trad op deze bijeenkomst
alsspreker op. Door den secretaris van den
Bijzonderen Raad, den heer L. H. Braun, werd
het jaarverslag over 1935 uitgebacht.
De verdere doorwerking van de langdurige
crisis maakt de op onze vereeniging rustende
taak moeilijker, maar tevens ook nuttiger en
van meer beteekenis. Moeilijker, omdat het
steeds meer omzichtigheid vereischt bij stij
genden nood en over het algemeen dalende
inkomsten het gewenschte evenwicht te be
waren. Nuttiger, omdat de aan onze zorgen
toevertrouwde arme gezinnen zoo ten volle
den druk van deze crisis gevoelen en meer dan
ooit behoefte hebben aan de moreele onder
steuning, die de stoffelijke hulp bij het weke-
lijksche huisbezoek pleegt te vergezellen. Hier
mede doelen wij in het bijzonder op de werk
zaamheden van de Conferenties, maar even
zeer mag van de verrichtingen der Liefde
werken en speciale commissies gezegd worden,
dat zij geheel passen in het kader van dezen
ontwrichten tijd. Bijwijze van voorbeeld moge
herinnerd worden aan de noodzakelijkheid, de
nadeelige gevolgen van gedwongen lediggang
door de verspreiding van goeds lectuur te ver
minderen; aan de weldadige uitwerking, die
het gevolg kan zijn van retraite en recollectie
voor de werklooze mannen. Onwillekeurig
wijlen de gedachten ook bij de zwaar getrof
fenen van deze dagen, de stille armen, die
door de Conferentie H. Franciscus van Sales
in 65 gevallen met een totaal bedrag van
ƒ13.633,68 werden bijgestaan.
'Hoewel van de toewijding der Vincentianen
tegenwoordig veel wordt gevorderd, is het
voor hen een voldoening te weten, dat zij hier
door nader kunnen komen tot het hoofddoel,
hetwelk Fred. Ozanam voor oogen stond toen
hij de Vereeniging stichtte. De kennismaking
met zooveel leed van anderen kan naar ge
lang van omstandigheden strekken tot be
zinning, dankbaarheid of berusting, zal in
ieder geval niet zonder invloed blijven op het
eigen gedrag.
Het aantal leden steeg in het afgeloopen
jaar van 436 tot 439, dat der gezinnen van
1311 tot 1452. Toetreding tot onze gelederen
van nieuwe, vooral jonge krachten is dus
zeer gewenscht. De in 1934 opgerichte Con
ferentie van de H. Familie werd op 15 Ja
nuari bij den Algemeenen Raad van Parijs
"fiiStflijfd.
'Door overlijden verloren wij een drietal
verdienstelijke leden, zijnde de Heeren W. L.
M. jWeimar, secretaris van de Conferentie H.
Rozenkrans. J. F. van Teefelen, vice-presi
dent van het Liefdewerk „Betere huisvesting
voor groote gezinnen" en H. W. D. Hellebre
kers. Deze laatste had in een periode van
bijna 50 jaren de Vereeniging met zijn alge
meen bekende capaciteiten gediend, achter
eenvolgens in verschillende bestuursfuncties
en daarna tot aan zijn dood als gewoon lid.
Wij houden de afgestorvenen em het vele
goede, door hen verricht, in dankbare herin
nering.
Tot de verheugende successen, die ver
schillende Conferenties konden melden, be-
hooren onder meer een tiental bekeeringen,
het wettigen van 33 huwelijken, het terug
brengen van velen tot him kerkelijke plichten,
het doen doopen van ongeveer 25 kinderen
en 12 volwassenen, alles bijeen een waar lee
kenapostolaat.
De totale omzet van het Liefdewerk „Het
Magazijn" onderging in 1935, vergeleken
met het daaraan voorafgegane jaar, slechts
weinig verandering. Bedroeg deze in 1934
9. 843.85, in 1935 was het 10.069.91.
Bij nadere beschouwing blijkt, dat ongeveer
5000 pakjes vet meer werden afgeleverd, ter
wijl hier tegenover staat, dat er ongeveer 2600
brooden en ongeveer 1900 K.G. grutterswaren
minder werden betrokken.
Het is zeer verheugend te kunnen consta-
teeren, dat voor de bibliotheken van onze
Vereeniging groote belangstelling blijft be
staan, met het gevolg dat het getal der uit
geleende boeken wederom hooger is en wel
15197 meer dan in 1934.
De uitgiften van 155665 boeken binnen den
tijd van één jaar doet wel zien, dat in dit
opzicht veel is bereikt.
Het Liefdewerk voor Kinderbescherming
heeft wederom een jaar van veel zorgen
achter zich. Was eenerzijds de financiering
van de zoo noodzakelijke uitgaven een voort
durende zorg van het bestuur, anderzijds
bracht de ongunstige toestand der financiën
mede, dat de Vereeniging in 1935 zoo goed
als geen nieuwe voogdijen kon aanvaarden.
Dit laatste vooral was voor bestuur en le
den zeer bedroevend.
Het Liefdewerk heeft een belangrijke bin-
nenlandsche missie-taak te vervullen, die het
alleen niet vervullen kan.
Per ultimo December waren 235 kinderen
onder voogdij, waaronder 70 meisjes.
Slechts vijf nieuwe voogdijen, over twee
meisjes en drie jongens, kon het Liefdewerk
in 1935 aanvaarden; wegens de slechte finan-
cieele omstandigheden moest het herhaalde
lijk verzoeken tot aanvaarding van voogdij
afwijzen.
„Het liefdetverk „Gezinsvoogdij'
kon aan alle aanvragen vuldoen.
Hier blijkt de bereidwilligheid van de leden
om de lang niet gemakkelijke taak van op
voeder, en vooral van opvoeder over kinde
ren, die reeds vroegtijdig blijk hebben gege
ven zich met de bestaande maatschappelijke
orde niet te kunnen vereenigen, op zich te
nemen.
Het ledental bedraagt thans 24. In het afge
loopen jaar kwamen 23 aanvragen in, en wel
8 van den Kinderrechter en 15 van den Voog
dijraad, waarvan er 19 zijn aangenomen.
Het jaar 1935 is voor de Retraite-Commis
sie een recordjaar geweest. Niet minder dan
131 mannen hebben de retraite te Seppe me
degemaakt, verdeeld over twee ploegen, en
wel de eerste 63 personen van 1922 October
en de tweede 68 personen van 2629 October.
De maandelijksche recollectie werd steeds
door Pater de Mol O.P. in de kapel van
het St. Laurentius Jongensgesticht gehouden.
De conferenties vallen blijkbaar zeer in den
smaak, want de opkomst was steeds groot.
Het eerste lustrum van het Liefdewerk
„Betere huisvesting voor groote gezinnen"
staat voor de deur en dankbaar mag worden
teruggezien op het weinige, dat met Gods
hulp voor het groote gezin kon worden ge
daan. Inderdaad weinig, wanneer men let op
den ontzettenden nood, waarin vele gezinnen
helaas nog steeds verkeeren.
Vijftien nieuwe gezinnen werden in 1935
met een geregelden huurtoeslag aangenomen,
terwijl twaalf gezinnen betere huisvesting
verkregen door het toekennen van een be
drag ineens.
Bij besluit van den Bijzonderen Raad is de
Spijskokerij op 19 November 1935 met haar
werkzaamheden voor dit seizoen begonnen.
Tien Conferenties en vier Armbesturen heb
ben wederom hun bedeelden een warm maal
bezorgd. Dezen keer had 1 Conferentie zich
teruggetrokken, terwijl 1 Armbestuur om fi-
nancieele redenen de uitdeeling had moeten
beperken tot eenmaal in de 14 dagen.
Toch kan met tevredenheid worden terug
gezien op het verkregen resultaat. In totaal
zijn uitgereikt 19817 porties soép, hetgeen
circe 5000 porties minder is dan in het vorige
seizoen.
Dank zij de welwillendheid van de Eer
waarde Overste, is de inrichting veel verbe
terd. Door een plaats gehad hèbbende verbou
wing kan thans beschikt worden over een
magazijn of bergplaats, hetgeen een groot
gerief beteekemt.
Hedenmorgen is de haven binnengekomen
het Noorsche stoomschip „Tarn". Terwijl het
schip onderweg was van Hamburg naar hier,
werd in een der ruimen brand ontdekt. Men
heeft op zee getracht, het vuur met eigen
middelen te blusschen, waarin men echter niet
slaagde. Het schip werd naar paal 52 in de
Waalhaven gedirigeerd, waar de Havendienst
n de blussching ter' hand heeft genomen. Er
bestaat geen gevaar voor uitbreiding.
De politie heeft proces-verbaal opgemaakt I
tegen de 20-jarige dienstbode J. v. d. H., die
er van verdacht wordt, ten nadeele van mé-
vrouw J. v. Z-, wonende Avenue Concordia,
op verschillende tijdstippen eenig geld ont
vreemd te hebben.
De hengeiaarsvereeniging V. D. L. heeft
een onderling concours gehouden in de wa
teren der gemeente Maasland. De prijzen wa
ren als volgt:
le Prijs B. Groenendaal, 2e pr. M. Rooden-
burg; 3ep r. A. Vermaas; 4e pr. H. Brink
man; 5e pr. A. Bakker; 6e pr. A. v. d.
Endt; 7e pr. H. v. Ree; 8e pr. W. W. Pieter-
se; 9e pr .H. Koudijzer; lie pr. W. v. Aken.
De controleursprijs behaalde L. Koudijzer.
Een extra prijs voor de zwaarste visch H.
Fastenau met 55 gram. In totaal werden 383
stuks gevangen.
De juniores van V. D. L. hebben een hen
gelaarsconcours gehouden in de wateren on
zer gemeente. De prijzen werden als volgt
behaald: 1. A. Hammer; 2. K. v. d. Heu
vel; 3. B. de Man; 4. M. Fastenau; 5. J.
Troost; 6. T. Roodenburg, 7. A. Koudijzer;
8. A. Krouwel; 9. D. de Man; 10. C. de
Groot; 11. J. Vermaas; 12. B. v. Oeveren;
13. J. Groenendaal 14. N. Sprang.
De leiding van het geheel berustte bij het
V. D. L.-bestuur.
DE EDELKARPER.
De M. H. V. „De Edelkarper" heeft een
onderling concours gehouden in de wateren
van Maasland. 1
De uitslag was als volgt: 1 H. Prang met
559 gr.; 2. P. Hollaar 490 gr.; 3. J. Huis
man 490 gr.; 4. Chr. P. Taarling 460 gr.; 5.
J. Hollaar 426 gr. 6. A. Prang 417 gr.; 7.
B. Huisman 380 gr.; 8. D. de Bruin 350 gr.;
9. P. Prang 325 gr.; 10. P. Oosterman 240
gr.; 11. B. Prang met 210 gr.
De leiding was in handen bij de heeren
Wietman en Huisman welke beide een con
troleursprijs verwierven.
DE HET-GAAT-NET-VLIET
De wielrijder O. moest op den Noordvliet
voor een autobus uitwijken, doch kwam
daarbij te vallen.
Hij bekwam een gapende hoofdwond en
werd bij de familie Doelman binnengebracht.
Dr. Janzen heeft het slachtoffer daar verbon
den.
IN DEN GOEDEN TIJD!
Wij kunnen thans melden, dat gisteren de
tweede logger ter haringvangst uit onze ge
meente naar zee is vertrokken. Waar is de
tijd, dat er 120 schepen onze gemeente uit.
voeren
AANBESTEDING
Bij de gehouden aanbesteding voor den bouw
Door verbreking van een hangslot heeft I van een bovenwoning op het pakhuis aan de
men zich in den afgeloopen nacht toegang
verschaft tot het pakhuis van S. Q. In de
Kievitstraat. Er zijn eenige kisten pruimen
en citroenen gestolen.
ROTTERDAM, 18 Juli. Geslaagd de dames: C.
Hogeheijde; M. C. Fakkely; A. G- Matze; C. J.
Storm; A. J. Wijnekus; E. A. van der Ree; H.
P. Vermaas en F. H. Slik, allen te Rotterdam;
W. Kruijswijk en A. v. Leersum te 's Gravenha-
ge; J. E. v. d. Woerd, Overschle; R. Sjerp. Kijk
duin; M. G. de Vos, Papendrepht; M. ,G. v. Daa
ien, Schiedam; A. H. C. Lindhout, Noordwijk;
T. C. A. Muijs van de Moer; Y. van Rièl; M. P.
Snoep en M. C. v. Thoolen, allen te Lelden; N.
L. Salm, Ierseke; H. Poldervaart, Gouda.
Aangiften van 20 Juli 1988.
BEVALLEN: D. D. de Klerk geb. Molenaar d.
P. A. v. Aken geb. van Staveren z. M.
J. B. Priem geb. v. Ree d. M. P. Kalk
man geb. v. Wijk d. H. H. v. Djjlen geb. v.
d. Heide z A. de Lugt geb. Visser z.
M. de Raad geb. v. Willigen d. W. A. v. d.
Velden geb. Venes d. D. Klejj geb. 1-iaöen d.
P. M. v. d. Stel geb. Madlener z. J. Zeeman
geb. Plomp d. F. H. v. d. Koog geb. Hebe-
werth z. R. J. A. J. Tuinder geb. v. d. Houten
d. P. Visser geb. Durivou d. H. J. J. Pflitsch
geb da Boeck z. .F. C. Post geb. v. Drielen
d. C. A. de Wolf geb. v. Yperen d. P.
M. Merrelaar geb. v. d. Jagt d. A. H. Tomas
geb. Gouw d. RRoodzand geb. Hoekstra d.
F. S. Sanau geb. Arentz z. W. Kom geb.
Kromjong z. J. W. Bouwman geb. Verstoep
d. J. J. L. v. Tiggelen geb. v. Bruaael z.
J. A. v 't Hof geb. v. d. Wulp z. M. de
Visser geb. Streefkerk d. G. D. M. Selders geb
Broekmanls d. E. J. Risse geb. Roomer z.
G. M- v. d. Meer geb v. Zanten z. M. A Zondag
geb Hensing z J Maas geb Pak d G M.
Claessens geb. Huijssen z. M. P. J. Loef geb.
de Kievit d. C. W. v. Rixoort geb. v. d.
Linde z. C. A. Raijer geb. de Keijzer d.
A. C. Weggers geb. Hofman z. A. de Jong
;eb. Kranendonk d. E. W. Mav Lean geb.
Jutter z. J. Rilter geb. Smit z. J. W. v.
Es geb. de Bere z. G. A. Stad geb. Kaak
z. C. A. de Jongh geb. Maas d. II. H.
M. v. d. Wal geb. Persoon» d. C. v. Steijn geb.
Bul d. E. J. J. Spruit geb. Volkel z.
J. S. de Geus geb. v. Oost d. WHooijmaijers
geb. Werner d. H. de Rooy geb. Haxerhals
d. S. Schippers geb. Wassenaar z. C.
Moeliker geb. Troost d. A. M. Dullart geb.
Prosch z. J. Zeeven geb. Wesdb'k z. A. v.
Huuksloot geb. Hoornweg z. W. Quist geb.
v. d. Male z.
OVERLEDEN; G. Scholtens vr. van W. Bosma
51 j. H. M. Maene vr. v. J. Bindega 58 j.
J. Smarius wede. v. A- H. v. d. Ven 71 j.
P. Maas wede. v. D. Clement 61 j M v d. Wulp
ongeh. vr. 16 j. A. M. Soetekouw wede. v. J.
Olffers 69 j. M. Beijer wede. v. W. Zoon 68
1. G. MH. v. Dam wede. P. A. Smit 71 j-
H. Elfring m. van A. Werner 60 j. M. den
Heener vr. van H. Aafjes 69 j. L. G. de
Graaff d. 15 j. D. J. Kfroesbetek m. van A.
v. d. Laar 46 j. J. T. v. d. Waal wede. v. H.
v. d. Linden 69 j. W. de Ruiter vr. van M.
Kriesch 69 j. H. J. Evenwel m. van A. D.
Slijp 72 j. Hl Trapman m. van G. Ouweneel
64 j. J. N. Visscher ongeh. m. 47 j. M. i
de Meijer wede. v. E. A. J. v. d. Berg 82 j.
Burgm. de Jonghkade no. 2 zijn de volgende
biljetten ingekomen: A. Faase ƒ4247; H.
de Lange ƒ4120; C. Kloppenburg ƒ3940; J.
Knop ƒ3920; B. Wamaar ƒ3905; P. v. d.
Berg ƒ3958; P. de Pagter ƒ4051; Firma J.
v. d. Endt ƒ4646; H. v. d. Kooij ƒ3935 en
P. v. Baaien ƒ4250.
VEEARTS KEUKENMEESTER
JUBILEERT.
Op 24 Juli a.s. zal de heer J. D. Keuken
meester, keuringsveearts, hoofd van dén
vleeschkeuringsdiertst der Gemeente Vlaar-
dingen, VI. Ambacht, Maassluis en Maasland,
standplaats Vlaai-dingen den dag herdenken
waarop hjj voor 40 jaar tot veearts promo
veerde.
De heer Keukenmeester, geboren te Maas
sluis, studeerde aan de Veeartsenljkundige
Hoogeschool te Utrecht, practiseerde de eer
ste 9 jaar in verschillende gemeenten o.a. te
Kerkdriel, Naaldwijk enz. en sedert 1905 te
Vlaardingen. Hij is dus 31 jaar te Vlaardingen
werkzaam. Al zeer spoedig werd hij ook met
de vee en vleeschkeuring belast en sedert
enkele jaren als volledig ambtenaar. Dit
terrein heeft altijd zijn volle belangstelling
gehad en als practiseerend veearts wist hij
zich steeds te hoeden voor het gevaar van
concessie te doen, waardoor de vleeschkeu
ring in het gedrang zou komen. Hij was
immer 'n voorbeeld van nauwezette plichts
betrachting, een man, die zijn taak ernstig
nam.
KAPELAAN W. v. d. BERG.
Kapelaan W. v. d. Berg is Zaterdagmiddag
ter observatie opgenomen in de Dr. Nolet-
stichting te Scihedam,
GESLAAGD.
Aan de Middelbaar Technische Schooi te
Rotterdam is geslaagd voor het einddiploma
afd. Werktuigbouwkunde, de heer L W.
Varossieau, alhier.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Wilhelmina Ch., dochter van A.
Th. Hulst en J. H. Vermeulen. Clasina P.
L., dochter van L. B. van der Burg en C. C.
M. van der Burg. -Alida J. M„ dochter van
L. J. Tousain en M. J. Ch. Rijnëveen.
Marinus Ch., zoon van T. M. Evertse en F.
A. Prohn.
GEHUWD: J. M. Broeders, 23 j. te Rotter
dam en R. J. M. de Bruin 25 j. te Berkel
en Rodenrijs.
GEMEENTERAAD.
De Raad dezer gemeente is in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen Donderdag 23
Juli a.s., des avonds te half acht. De agenda
vermeldt o.m.:
Benoeming van leden en plaatsvervangende
leden der schadevergoedingscommissie; voor
stel van B. en W. tot afwijzing van het ver
zoek van de z.g. Contactcommissie inzake ver
mindering van vaste lasten; idem tot deel
neming in het borgstellingsfonds voor mid
denstanders; idem tot het overdragen van
schoolbanken aan 't R. K. Par. Kerkbestuur;
Idem inzake de bestemming van het gebouw
Zomerstraat 27; idem tot opheffing der
plaatselijke commissie van toezicht op het
lager onderwijs; idem inzake salarieering van
den burgemeester, de wethouders, den secre
taris en den ontvanger; idem inzake de sala
rieering van eenige groepen van gemeente-
zwemmersisters) schuilen. Het publiek leefde
geheel mede en moedigde de zwemmers (sters)
luide aan.
Een aantal jonge dames van de R. D. Z.
uit Rotterdam o. 1. v. mevr. v.Wjjckhuizen
voerde een prachtige demonstratie trickzweni-
men uit. Het daverend applaus van het pu
bliek bewee3, dat deze demonstratie zeer op
prjjs gesteld werd. Het schoonspringen door
een tweetal R.D.Z.-sters was buitengewoon.
Mej. Willy den Ouden, wereldkampioene, was
met de Rotterd. jongedames meegekomen. De
voorzitter van de V.Z.C. bracht zoowel de
trainster als de zwemsters hartelijk dank. De
jonge dames kregen ieder een doos bonbons,
terwijl mevr. v. Wuyckhuizen een vaatje zee
banket van 50 stuks werd aangeboden. Tot
slot werd een polowedstrijd gespeeld tusschen
VZC 1 en 2, welke eindigde in een gelijk spel
(3—3).
EEN NIEUW POSTKANTOOR.
Door het Rijk zijn aangekocht de pakhuis
enkantoorpanden van de firma Betz en van
Heyst aan de Westhavenkade te Vlaardingen,
teneinde hier te stichten een nieuwe post-,
telegraaf- en telefoonkantoor.
Het ligt in de bedoeling den telefoondienst
geheel te automatiseeren. In het bestaande
P. T. T.-kantoor aan de Westhavenkade zal
de rijks-belastingendienst worden onderge
bracht.
BORGSTELLINGSFONDS VOOR
MIDDENSTANDERS
Een dergelijk fonds is ook opgericht door
de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor
de Beneden-Maas alhier. We hebben daarvan
al uitvoerig melding gemaakt.
B. en W. stellen den Raad voor te besluiten:
a. deze gemeente tot bedoeld borgstellings
fonds voor middenstanders te doen toetreden;
b. aan dat fonds een bijdrage ineens in het
kapitaal te verstrekken van 0.10 per in
woner;
c. idem een jaarlijksche bijdrage te verlee-
nen van 0.03 per inwoner voor vijf achter
eenvolgende jaren, welke bijdrage voor 1936
ƒ0.02 per inwoner zal bedragen;
d. de gemeentebegrooting dienst 1936 dien
overeenkomstig te wijzigen.
GEVONDEN VOORWERPEN
Te bevragen bij: van der Veer, le Maas-
boschstraat 88, portemomnaie met inhoud;
Politiebureau, snelbinder, spiegel en ceintuur;
van der Goot, N. Kerkstraat 10, handschoen;
van Linden, Ged. Biersloot 19b, rijwielplaatje;
van IJperen, van Schravendijkplein 19, sjaal;
Nie^wland, P. K. Drossaartstraat 239, regen
jas.
MUSEUM.
Het Museum alhier kreeg weder een aan
winst in den vorm van een tweetal schilde
rijen van nagenoeg dezelfde voorstelling: het
Westerhoofd met 'n binnenkomenden hoeker,
waaronder geschilderd staat: „De gezegende
aankomst van M. den Breems op den... Juli...
Waaronder een gedicht staat.
LEKKA-PINDA.
Zondagmiddag had een agent van politie
een pinda-Chinees al eenige malen gewaar
schuwd tegen het venten in verboden straten.
Toen de man het later in het Hof deed en de
agent hem wilde verwijderen, verzette de Chi
nees zich daartegen, met gevolg, dat lil)
haar het bureau werd gebracht.
WOEST RIJDEN.
Door de politie is alhier den laatsten tijd
procesverbaal opgemaakt tegen eenige jonge
lieden, omdat zij door woest rijden het ver
keer op den Schied. weg in gevaar brachten.
LASTIGE VREEMDELINGEN.
Zaterdagavond werd door het Havenbedrijf
Vlaardingen-Oost per telefoon de hulp der
politie alhier ingeroepen.
Bij onderzoek bleek, dat de Rotterdamsche
sleepboot „Amazone", kapitein Rugtenburg,
van Rotterdam was vertrokken met 13 vreem
delingen aan boord, die naar de petroleum
haven moesten worden gebracht en die op den
Waterweg onderling aan het vechten waren
geraakt, waarbij twee hunner over boord wer
den geslagen. Toen de kapitein wilde hy
dro "'"n, om de drenkelingen te redden werd
h ï-btj door anderen gehinderd en nas-
li 1. Het gelukte evenwel toch de twee
pe._-.ien aan boord te krijgen, waarna de
kapitein de Vulcaanhaven binnenliep.
Onder politiegeleide is daarop het px-ettige
gezelschap, dat uit personen van allerlei natio
naliteit bestond, naar de Petroleumhaven
overgebracht.
BURGERLIJKE STAND
Aangifte van 1219 Juli.
GEBOREN: Gerard, zoon van G. C. Buijs
en J. Ouwerkerk, Diepenbrockstraat 77
Pleter J., zoon van J. v. d. Berg en A. de
Jongh, Heemraadstraat 25 Jacob C., zoon
van G. W. H. Stuijfzand en E. Blumenthal, 4
Maassteeg 12 Andries J., zoon van K.
Hordijk en A. S. van Schaften, Paterstraat 14
Adriana W., dochter van D. Timmer en
G. J. Beekhuijsen, Aert van Nesstraat 5
Johanna, dochter van C. L. Uiterllnden en
H. C. Brobbel, 2 Maasboschstraat 73 Geer-
truida, dochter van W. Oostveen en A. J.
van Vliet, Gr. van Prtnstererstraat 25
Marinus, zoon van J. Verboom en S. Bijl,
Markgraaflaan 137 Leendert C., zoon van
J. van Dorp en T. Rietdijk, Krugerstraat 28
Willemijntje, dochter van J. Vis en P.
Roozeboom, Heemraadstraat 48.
OVERLEDEN: Engel Maat, 70 jaar, echt-
gen. van P. van Leeuwen, Ged. Biersloot 99
Bernardus Lok, 63 jaar, echtg. van C. W.
van 't Oever, 2 van Leijden Gaeistraat 188
Cornelis Kloosterman, 28 jaar, Groeneweg
HANDWERKTENTOONSTELLINGEN
Zondag werd in de R. K. Mulo-school aan
de Boschlaan en de R. K. Meisjesschool aan
de Hoflaan de jaarlijksche tentoonstelling ge-
personeel; idem tot afwijzing van het verzoek j^den van Handwerken, door de meisjes
„Moe, Caro kan een kunstje. Hij staat op
drie pooten en zijn vierde houdt hij tegen de
piano aan."
van den Ned. Bond van personeel In Over
heidsdienst om wijziging van da verordening
regelende het georganiseerd overleg.
ZWEMWEDSTRIJDEN EN SCHOOL-
ESTAFETTE.
De zwemwedstrijden en schoolestafette,
Zaterdagmiddag door de Vlaardingsche Zwem-
club in de Gele Badinrichting gehouden, heb
ben een uitstekend en vlot verloop gehad.
Onder de talrijke aanwezigen waren de bur
gemeester en wethouder Don, benevens hoof
den en onderwijzers van diverse scholen.
Na opening door den voorzitter van de
V. Z. C. werd begonnen met de schoolestafette
(4 x 25 M. vrije slag). Hieraan namen in de
2 afdeeltngen (A en B) 16 ploegen deel. In
afd. A toonde zich de sterkste ploeg die van
school D, in afd. B eveneens een ploeg van
school D. In de verschillende wedstrijdnum
mers werd een virmlgen kamp gestreden,
waarbij bleek, dat hieronder uitstekende
dezer scholen vervaardigd. Op beide scholen
kon men wederom mooie dingen bewonderen,
fraaie, moderhe handwerken, naast de meer
practische voorwerpen, alles keurig afgewerkt
en met zorg gerangschikt naar de verschil
lende klasse.
Er bleek wederom, dat er onder de be
kwame leiding van de dames onderwijzeressen
en eerw. Zusters veel mooi en nuttig werk
is verricht en er door de leerlingen met ijver
is gewerkt.
Op de school der Eerw. Zusters, alwaar de
tentoonstelling reeds Zaterdagmiddag was ge
opend, was tevens te bezichtigen het fröbel-
werk der kleuters van de bewaarschool, als
mede de vervaardigde handwerken, kleeding-
stukken, lingerie enz. van de leerlingen der
Modevakschool.
Béide tentoonstellingen mochten zich In een
druk bezoek verheugen en de talrijke bezoek
sters waren vol lof over hetgeen zij te zien
kregen.
Als wij beweren, dat in Spanje het groot
grondbezit niet de wortel van alle sociale
kwaad is, dan beteekent dit natuurlijk niet,
dat er op agricultuur-sociologisch gebied geen
problemen bestaan of op te lossen zouden zijn.
Die zijn er ongetwijfeld en een der voornaam
ste is het volgende.
In verschillende deelen van Spanje zijn er,
tengevolge van allerlei oorzaken en wel hoofd
zakelijk weer klimatologische, gedurende het
eene half jaar te veel en gedurende het andere
te weinig landarbeiders. In het tekort aan
werklieden gedurende een bepaalden tijd van
het jaar kan men natuurlijk door tijdelijke
migratie uit andere streken voorzien en dit
deed en doet men dan ook. Doch wat te doen
met het overschot gedurende de andere pe
riode
Primo de Rivera meende dit probleem op te
kunnen lossen door gedurende die periode den
overtolligen landbouwers arbeid tg verschaffen
door het doen uitvoeren van publieke werken.
Die oplossing echter'was verre van gelukkig.
In de eerste plaats omdat, ten einde werk te
zoeken, dikwijls onnoodige projecten werden
uitgevoerd (men denke b.v. aan de schatten
gekost hebbende gebouwen der koloniale ten
toonstelling te Sevilla), hetgeen dus econo
misch verkwisting en kapitaalvernietiging be-
teekende. En in de tweede plaats wenden de
landarbeiders, die bij zulke projecten te werk
werden gesteld, aan te hooge loonen niet al
leen, doch tevens aan het leven en de ge
noegens der grootere steden, hetgeen tot ge
volg had dat zij slechts zeer ongaarne en in
zeer ontevreden stemming terugkeerden naar
het land, wanneer daar weer volop werk te
vinden was. De vorige regeeringen hebben
dit probleem niet opgelost, maar niemand zal
durven beweren, dat de republiek het ook
maar één stap nader tot een oplossing heeft
gebracht; integendeel, met het toelaten van
communistische propaganda de republi-
keinsehe regeeringen laten die toe en met
het verbranden van kerken verbetert men den
toestand niet!
Het voornaamste vraagstuk, dat het agra
risch probleem in Spanje beheerscht, is ech
ter van geheel anderen aard en betreft niet
de productie doch de distributie. Zoolang niet
voor snelle én goedkoope transportmiddelen
wordt gezorgd en zoolang het meer blijft kos
ten om bijv. sinaasappelen van Valencia te
vervoeren naar Madrid dan over zee naar
Frankrijk en Engeland, zoolang dus Spanje
zijn eigen producten niet kan consumeeren, is
elke oplossing van het agrarisch probleem,
welke hiermede geen rekening houdt, volko
men illusoir.
Het-is natuurlijk onmogelijk alle sociale en
economische vraagstukken, die zich in Spanje
voordoen, hier te behandelen en ik heb slechts
dit eene iets nader willen beschouwen, juist
omdat in Het buitenland zoo dikwijls wordt
gemeend, dat het groot-grondbezit de ooi-zaak
is van alle kwaad, hetgeen te eenen male
onjuist is.
Men zal wellicht vragen of dan misschien
dé toestanden in de industrie van dien aard
waren, dat het wel tot een revolutie moest
komen. Men zou kunnen volstaan met hierop
te antwoorden, dat Spanje geen industrieland
is, dus dat het a priori al zeer onwaarschijn
lijk is, dat men hierin de oorzaak van den val
der monarchie zou moeten zoeken. Hieraan
mag echter nog iets anders worden toege
voegd. Het is gewoonte, bijna mode geworden
om Spanje als een zeer achterlijk land te be
schouwen en men zal dan ook misschien Se'
neigd zijn te meenen, dat de wettelijke rege
ling van den arbeid die van andere landen
zeef langzaam is komen nahinken. De waar-
heid echter ls, dat in 1919 nog vóór het ac-
coord van Washington officieel tot stand was
gekomen, in Spanje bij koninklijk besluit de
acht-urige arbeidsdag werd ingesteld en ge
durende de dictatuur werd een £eheel mo
derne en aan alle redelijke eischen voldoende
arbeidswet afgekondigd, die zeIfs de socia
listen zoozeer bevredigde, dat Zij Primo de
Rivera hun steun niet onthielden. De macht
hebbers van de republtek hebben in deze ma
terie niets behoeven te scheppen of te rege
len en dat hebben ze ook niet gedaan, behalve
dan dat zij ettelijke onzinnige en hatelijke be
palingen omtrent stakingen etc. uitvaardig
den, die slechts bedoeld zijn om de bezittende
klasse te plagen en te hinderen.
.Natuurlijk streefden de socialisten naar de
macht en natuurlijk maakten zij propaganda
in binnen- en buitenland en schilderden dus
de arbeidstoestanden in Spanje zoo zwart
mogelijk af, doch ook dit is weer te eenen
male onjuist. Trouwens herinnert zich niet
eenieder, dat in het voornaamste industrie
gebied van Spanje, In Catalonië, de arbeiders
reeds jaren geleden meer macht hadden dan
de patroons en dikwijls meer z.g.n. rechten
verkregen dan ergens anders ter wereld Nie
mand toch zal vergeten Zijn, dat vóór de dic
tatuur van Primo de Rivera de werknemers
in Catalonië hun eischen pleegden door te
zetten met revolverkogels als argumenten.
En zoo vragen we dus opnieuw: waarom
viel de Spaansche monarchie? Hf1 an woot'
op deze vraag werd reeds geïmphceer in e
opmerking die ik maakte in t beg n van c
artikel, nJ. dat in de 22 jaren, voorafgaande
aan de dictatuur van Primo e iver Span
je 38 z.g.n. parlementaire regeeringen had.
Het antwoord is dan ook kort en bondig dit:
omdat voor Spanje de parlementaire regee-
ingsvorm niet deugt, ja, te eenen male on
geschikt is.
Wanneer men tegenwoordig zulk een bewe
ring uit, loopt men gevaar te worden aange
zien voor iemand die minstens geheime sym
pathieën koestert voor de N.S.B. of horri-
bile dictu misschien zelfs voor Hitler. Om
mij voor deze verdenking te vrijwaren, zal ik
juist hetzelfde zeggen met andere woorden:
de revolutie ln Spanje was in laatste instantie/
een gevolg van de stelling, dat een regee-
ringssysteem, geschikt voor Bngelschen, ge- op Primo de Rivera.
schikt moest zijn voor elke andere natie en
dus ook voor Spanjaarden. In wezen is deze
stelling even onzinnig als bijv. de bewering
zou zijn, dat men Spanjaarden even goed
kan amuseeren met voetbalwedstrijden als
met stierengevechten. Nu kan men mijnent
wege zeggen, dat het spelen met een bal een
heel wat nobeler bezigheid is dan het dooden
van een stier waarover trouwens m.i. nog
te twisten valt doch daarom gaat het niet.
Wanneer wij de politiek in de Latijnsche
landen en dit geldt zeer speciaal voor
Spanje met één woord zouden willen
karakteriseeren, kunnen wij dat het beste
doen door te zeggen, dat zij essentieel perso
nalistisch is. zou men in Spanje bijv. aan
een lid der radicale partij de vraag stellen
tot welke politieke groep hij behoort, dan
zou men waarschijnlijk ten antwoord krijgen,
dat hij Lerrouxista is, dus aanhanger van
Lerroux, den leider dier partij. In de Spaan
sche politiek treedt de persoon veelal in de
plaats van de idee. Dat dit zoo is, bewijst
trouwens het feit, dat de Spanjaarden voor
dit verschijnsel een woord noodig hadden en
dus hebben uitgevonden: zjj spreken van
„caciquismo" (cacique is een verbasterd
Indiaansch woord dat opperhoofd beteekent).
De Spanjaarden hebben dan ook het parle
mentaire systeem, dat voor hen niet deugde,
vervormd om het althans eenigszins aan hun
wezen en behoeften aan te passen en dat
wil zeggen, dat zij er een caricatuur, een
onnatuurlijk wangedrocht als men wil, van
hebben gemaakt en met dit wangedrocht zal
het gaan zooals het gaat met onnatuurlijke
vormen in de biologie: zij leven niet lang.
Ik wil niet al te ver teruggaan in de historie
van Spanje, doch in dit verband dient toch
een vluchtige terugblik te worden geworpen
op de l&atste 50 jaren. In November 1885
stierf Alfonso XII op acht en twintig-jarigen
leeftijd, vóór nog zijn zoon was geboren
(Alfonso XIII zag het levenslicht op 17 Mei
1880) en bij het doodsbed van den koning
sloten de toen twee bekwaamste en bekendste
politici, Cénovas en Sagasta, een verbond,
bekend als het Pact van El Pardo, aldus
genoemd naar het paleis waarin Alfonso XII
stierf. Dit was volgens onze begrippen een
zeer merkwaardig verbond en het allermerk
waardigste is wel, dat men in Spanje openlijk
van dat pact sprak, dat het bestaan ervan
bekend was en dat niemand er aanstoot aan
scheen te nemen. Want wat behelsde dat
verbond? Niets anders dan dit: Cónovas, die
de conservatieve en Sagasta, die de liberale
tendenzen heette te representeeren, besloten
de monarchie te steunen (want ook toen
bestonden er reeds tegenstanders van het
koningschap) en beloofden elkaar dat te
zullen doen door om de beurt te regeeren!
En ongreveer veertig jaren lang werd indei;-
daad dï regeering om beurten gevormd door
ministeries bestaande uit conservatieven en
liberalen.
Ziedaar hoe de Spanjaarden het parlemen
taire systeem interpreteerden en aan hun
behoeften hadden aangepast. En men moet
toegeven, dat dit systeem in 't begin, gedu
rende het regentschap van de uiterst plichts
getrouwe, zich steeds opofferende en tevens
zeer bekwame Maria Cristina (de moeder van
Alfonso XIII) betrekkelijk zeer goed func-
tionneerde. Wel waren natuurlijk de verkie
zingen een aanfluiting van het begrip stem
men; ze werden eenvoudig' en scène gezet
door de locale caciques, die elk der beide
partijen in iedere pi»ats 'n dienst had en de
resultaten van zulke „verkiezingen" waren
die, welke van hooger hand werden gewenscht.
Om de beurt vardeelden de heeren de eer en
de posities en het v°lk stond daar tegenover
geheel onverschillig.
Men kan ook niet zeggen, dat in dien ttjd
Spanj0 zooveel slechter werd geregeerd dan
menig ander land. De toonaangevende politici
bezaten nog een zeker gevoel voor decorum
en ze misbruikten hun macht niet te zeer.
Bovendien veranderden de regeeringsprogram-
ma's bij dat stuivertje wisselen slechts weinig,
want al hadden beide partijen ook geheel
verschillende namen, ook toen was de politiek
in wezen personalistisch; of Cénovas regeerde
of Sagasta maakte weinig verschil, behalve
dan dat er bij elke wisseling andere personen
aan het roer kwamen, zoodat ieder op zijn
tijd de positie bekleedde, die hij meende dat
hem toekwam.
Het is echter duidelijk dat een dergelijk
systeem snel moest degenereeren. De verte
genwoordigers der oude generatie Cénovas,
Sagasta, later Canalejas stierven uit of
verloren hun invloed zooals Maura (Antonio,
niet de zoon Miguel Maura, een der eoiste
ministers van de republiek) en deze oude
generatie, welke men in vele opzichten een
zekere aristocratie des geestes niet kan
ontzeggen, werd opgevoigd oor politici van
steeds minder allooi, die hetzelfde spelletje
van stuivertje wisselen speelden, doch die dat
deden met steecis minder decorum, met steeds
grootere veronachtzaming van zelfs de uiter
lijke vormen van decentie, Een hedendaagsch
Spaansch schrijver geeft van de politici der
laatste jaren de volgende definitie: ..De intel
lectueel®11 onder de Spaansche politici behoo-
ren steeds tot één der volgende typen: dat
van den onvruchtbaren rederijker, dat van
den aan onmacht lijdenden eerzuchtige, of
dat van den dommen, verbitterden en wrok-
kigen man, die zich ten achter gesteld waant".
Deze kwalificaties mogen overdreven zijn,
zij bevatten zeer zeker een kern van waarheid
en slechts iemand, die zooals Alfonso XIII
over zeer groote gaven als staatsman en
tacticus beschikte, was in staat althans nog
een aantal jaren met lieden van het slag der
Spaansche politici te regeeren. Het is echter
duidelijk dat op den duur geen vruchtbare
arbeid meer verricht kon worden en het kwam
eindelijk zoo ver, dat voortgaan op de oude
wijze in Spanje niet meer mogelijk was. Dat
zaj niemand verwonderen, die zich herinnert
dat van 1918 tot 1923 in Spanje 12 regeerings-
criaissen en kabinetswisselingen plaats von
den! Een behoorlijke parlementaire meerder
heid was niet meer te vormen, geen enkele
wet of hervorming van eenig belang kwam
nog tot stand en er moest verandering kómen.
De eenig mogelijke verandering was die van
het parlementarisme in de dictatuur en als
dictator, een ieder herinnert het zich, trad
