biesterfeld.
H. K. H. PRINSES JULIANA
PRINS BERNHARD VAN LIPPE-
DE VORSTELIJKE VERLOOFDEN
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
1
E particuliere secretaris van H.M. de Konin
heeft, in opdracht van Hare Majesteit aan
den regeeringspersdienst mededeeling gedaan van de
verloving van
59ste JAARGANG.
DINSDAG 8 SEPTEMBER 193o
No. 17656
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM:
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
gin
MET
PRINSES JULIANA
PRINS BERNHARD
HARE KONINKLIJKE HOOGHEID PRINSES JULIANA.
DE OUDERS VAN PRINS
BERNHARD.
Zijn vader in 1934
overleden.
DOOVING DER STRAAT-
YERLICHTING.
jje ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEOAMSOHE COURANT bedraagt, franco
bij vooruitbetaling:
per drie maanden 3.25; per maand 110
per week 25 cent.
Bjj bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per drie maanden 3,75, bg
vooruitbetaling.
LOSSE EXEMPLAREN zfl» 3s aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrygbaar 5 cent
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 8H40.
Uitgave vS de N.V. de Courant De Maasbode
te Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 16 regels 1.55, elke regel meer 25 ct.
By contract aanzienlijke reductie.
Geen prrjsverhooging voor den Zaterdagavond.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.tarief.
Llefdadigheidsadv. nalf tarief. Voor Llefdadlg-
heidsadv. worden geen contracten afgesloten.
Kabouter-advertenties: 5 regels 0.50; 10
regels 1.15 regels 1.50, bij vooruit
betaling. Porto voor opzending van brieven
gelieve bij te voegen.
H.K.H. PRINSES JULIANA VERLOOFD.
Wie herinnert zich niet de spontane feest
vreugde, die als een gezegende epidemie
over het land sloeg op dien gedenkwaardi-
gen morgen van 30 April 1909, toen in den
vroegen morgen de blijde geboorteklok van
het zoo lang verwachte koningskind over
Hollands lentefrissohe en zonnige gouwen
luidde.
En nooit is de echo van die vreugdeklok
van 30 April 1909 in onze harten verstomd
en verklonken. Ons aller liefde en vereering
heeft Juliaantje vergezeld van de wieg, die
Haar wachtte, haar heele jonge leven door
tot nu op dezen blijden dag, dat Zij voor ons
staat als de gelukkige Verloofde.
30 April 1909.
't Was geen Willem vier, en ook zou 't
geen Wilhelmientje heeten, maar als een
vriendelijke morgengroet werd 't van mond
tot mond gedragen „een Prinsesje is ons
geboren". Een prinsesje, dat naar de stam
moeder van het aloude Oranjehuis Julia-
n a werd geheeten. Een prins of prinses,
't zou ons even goed en dierbaar zijn ge
weest, maar een prinses was ons toch wel
zoo vertrouwd, want nu in de kleine boreling
ging zich voor ons een leven herhalen, dat
wij zoo nabij te midden van ons hadden zien
opgroeien en ontwikkelen.
De moeder toch was ook eens ons Prin
sesje geweest, en de liefde, die wij Haar als
kind hadden toegedragen en die wij zoo aan
hankelijk hadden begroet als „Koningin van
achttien jaren", die liefde zouden wij op
nieuw zien herleven rond Haar, die op dien
30sten dag van April 1909 officieel werd aan
gekondigd als Juliana Louise Emma, Maria
Wilhelmina Prinses van Oranje-Nassau
Hertogin van Mecklenburg.
Maar zooals wij Haar Moeder jaren lang
vertrouwelijk Willemientje hebben genoemd,
zou ook het pasgeboren Prinsesje voor ons
Juliaantje heeten.
En zoo als de edele stengel was, is ook
Juliaantje heel Nederlands liefde geworden
van het eerste uur harer blijde geboorte af,
toen het Nederlandsche volk een weergaloos
feest vierde, een feest, dat door niemand
te voren officieel was georganiseerd, maar
dat op dien morgen van 30 April spontaan
Was opengebroken uit alle dankbare en ver
heugde harten, die oplaaiden in oude trouwe
Oranjeliefde.
De echo van het zoo spontane, onvergete-
Ejk geboortefeest van 30 April 1909 is niet
verklonken en verstorven, maar is altijd in
een gelijke liefde en genegenheid blijven na
trillen in aller harten. Zij is blijven leven
rond het prinsesje klein, rond om Juliaantje
als kind en jong meisje, en heeft nog niets
van haar kracht verloren en ingeboet, nu
deze zich heeft omgezet in een sfeer van
eerbied en hoogachting rond de kloeke en
flinke verschijning van de jonge en aanval
lige vrouw, die nu de zeven-en-twintig
jarige vorstelijke verloofde is geworden.
Na een zeer gelukkige jeugd werd weer
°P 30 April 1927 Juliaantje voor de grond-
Wet ^erderjarig verklaard.
uliaantje was nu Prinses Juliana gewor
den.
linses Juliana werd. nu een eigen hof
houding toegewezen, en ook een eigen Paleis
op den Kneuterdijk. Maar dit Paleis bleef
voorloopig onbewoond, Prinses Juliana ging
studente worden aan de Leidsche Universi
teit en deze studentenjaren hebben niet wei
nig bijgedragen om haar populariteit te ver-
hoogen en Haar een eerste plaats te doen
winnen in het hart des volks. Op 30 Januari
1930 werd zij door den Rector Magnificus
Prins Bernhard, Leopold, Frederik, Eber-
hard, Jules, Curt, Karei, Godfried, Peter
zu LippeBiesterfeld, Benno noemen zijn
vrienden hem is 29 Juli 1911 te Jena ge
boren en is dus 25 jaar oud.
Hij doorliep het gymnasium te Berlijn en
na zijn eindexamen ging hij aan de Berlijn-
sche universiteit in de rechtswetenschappen
studeeren. Hij heeft het vorige jaar zijn can-
didaatsexamen gedaan.
Vervolgens vertoefde hij eenigen tijd in
Engeland en maakt ook een reis naar Ma
rokko. Daarna is hij in dienst getreden bij
de I. G. Farben, het groote chemische we
reldconcern.
De jonge Prins, die de Fransche taal vol
komen beheerscht, werd geruimen tijd ge
detacheerd in Parijs bij het Fransche filiaal.
Ook heeft hij later gewerkt op het hoofd
kantoor der I. G. Farben in Berlijn.
Den Prins zelf hebben wij niet kunnen
ontmoeten. Wel eenige vrienden van hem.
Zij schetsten hem als een vroolijken, sportle
ven jongeman, die eenvoudig door het leven
wenscht te gaan en wiens belangstelling
vooral uitgaat naar wetenschappelijke en
cultureele vraagstukken.
Buitengewoon beminnelijk in den omgang
als hij is, waren zij er zeker van ,dat hij
zich binnen korten tijd even populair zou
maken in zijn nieuwen levenskring als in
den intiemen vriendenkring van gymnasium
en universiteit.
Ook uiterlijk is de lange en slanke Prins
een krachtige, sterke jongeman.
Iemand van groote begaafdheid, van pret
tige omgangsvormen, een stil en rustig, tot
overpeinzing geneigd karakter, doch daar
bij een vlot sportman, een goed ruiter, een
trouw vriend en boven alles een eenvoudige
en degelijke persoonlijkheid, ziedaar hoe zijn
vrienden over hem spreken.
Prinses Juliana en Prins Benno hebben
elkaar herhaaldelijk ontmoet. Ook tijdens
bet vacantieverblijf van de Koningin en de
Prinses in Zwitserland was Prins Benno
eenippn mm nm&eving. Thans
•""«5 m z,wnsei ia"" --««s rsenno
eenigen tijd in Haar omgeving. Thans logeert
Prins in ons land bij een hem bevriende
familie.
professor dr. Van Wijk gepromoveerd tot
eeredoctor in de faculteit der letteren.
Ter nagedachtenis aan Haar gelukkig ver
blijf te Katwijk, waar Zij gedurende Haar
Studentenjaren woonde, schonk Prinses Ju
liana bij het vertrek uit deze gemeente een
gedenkteeken ter eere van de in de oorlogs
jaren omgekomen Katwijksche visschers.
Na Haar studietijd en promotie in Den
Haag teruggekeerd begon Prinses Juliana
meer en meer deel te nemen aan het open
bare leven. Als meerderjarige troonopvolg
ster had Zij het recht verworven om lid te
zijn met adviseerende stem van den Raad
van State, en van nu af begon Prinses Julia
na ook Haar Koninklijke Moeder in de repre
sentatieve plichten bij te staan en te ver
vangen. Zooals Haar betreurde Vader zich
steeds met hart ên ziel wijdde aan het vreed
zaam werk van het Roode Kruis, heeft Prin
ses Juliana zich dadelijk spontaan aan het
hoofd gesteld van het Nationaal Crisis-
Comité, gelijk zij ook na den dood van Prins
Hendrik Haar vaders taak bij het Roode
Kruis op zich nam.
Van het Nationaal Crisis-Comité is Zij
niet louter de Eere-Voorzitster alleen, maar
Zij gaat voor in woord, voorbeeld en Haar
LS een verrassing is het ons opeens overvallen, de blijde
tijding van de officieele verloving van Hare Koninklijke
Hoogheid Prinses Juliana.
Hoe dikwijls hebben wij de laatste jaren Haar dit geluk toegedacht.
„Quod volimus, libenter credimus" zeiden de Latijnen, wat wij
wenschen, gelooven wij zoo gaarne.
En wat zou ons Oranjelievende volk dan ook inniger wenschen
dan een gelukkige verloving voor onze zoo oprecht geliefde Prinses.
Het Nederlandsche volk heeft nu eenmaal een zwak voor Prinses
Juliana.
Haar lang afgebeden geboorte op dien laten Aprildag heeft bij het
Nederlandsche volk een vreugde losgeslagen, die ons Prinses Juliana
voor altijd in een bijzonder licht heeft doen zien.
Prinses Juliana haastte zich niet met een verloving, die gewoonlijk
bij vorstenkinderen dikwijls zoo vervroegd wordt, zij was er ons
zooveel te dierbaarder om.
Koningsdochter, wisten wij Haar toch een spontaan menschenkind,
dat hoe eenvoudig ook van natuur, gaarne haar eigen weg pleegt
te gaan.
Wij denken hier allereerst aan het historisch woord dat bij Haar
Leidsche promotie de promotor tot Prinses Juliana sprak: „Aan Uw
oordeel, Prinses, had het hart altijd deel".
Wij wisten het, als bij een onbewuste diagnose van Haar karakter,
ook bij de keuze van een toekomstig gemaal en levensgezel zou
de Prinses naast het oordeel ook vooral Haar hart laten spreken.
Dat hart, dat zooals bij alle jonge menschen, zoo gaarne openstaat
voor liefde en geluk, was midden in de jaren van rechtmatige
verwachting zwaar beproefd geworden door het kort op elkaar
volgend verlies van de zoo toegenegen liefde van een vereerde
grootmoeder en de hartelijke zorg van een vader.
Onbaatzuchtig heeft dat hart den tol van rouw en betreuring
betaald aan de nagedachtenis van Hen, die Haar zoo innig dier
baar waren.
Deze droefenis van Haar hart heeft het Nederlandsche volk mede
geleefd en weten te eerbiedigen.
Eenzamer dan ooit leek ons het levenslot van Prinses Juliana
geworden. Het scheen alsof de tijd weer een halve eeuw achteruit
was gezet.
Waar wij zoo pas nog een gelukkig sa.menhoorend koninklijk familie
leven hadden gekend, zagen wij plotseling het Koninklijk Huis
weer teruggebracht op twee eenzame vrouwen, moeder en dochter.
Als in de dagen, toen koning Willem III te sterven kwam.
In deze dagen van rouw ging de aloude Oranjeliefde weer zooveel
te inniger uit naar de twee eenzame hooge vrouwen, die ons resten.
Vooral naar Prinses Juliana, het vereenzaamde vorstenkind, het
kind der gansche natie ook, dat zoozeer onze genegenheid had
gewonnen.
Wij wenschten, wij baden, wij hoopten en verwachtten een spoedig,
een nieuw durend geluk voor onze Prinses Juliana.
Een geluk, waarvan wij hoopten, dat het nu vooral niet lang meer
zou uitblijven.
Wij kennen het allen als een groote deugd van onze Prinses en
Zij is er ons des te liever om Haar bescheidenheid, Haar eenvoud,
Haar vrouwelijken schroom.
De deugd, die Haar de bekoring heeft gegeven, die .wij zoo in
Haar waardeeren.
Maar wat de Leidsche promotor zoo zeer in Haar karakteriseerde:
het hart, dat altijd deel heeft in Haar oordeel, geeft ons thans de
blijde en geruste zekerheid, dat onze bescheiden en eenvoudige
Prinses naast Haar klare oordeel ook in de eerste plaats Haar
hart heeft doen spreken bij de keuze van Haar aanstaanden
levensgezel.
Dit alles belooft ons een waarborg voor het geluk van onze Prinses
Juliana. Haar geluk beteekent ook het geluk van Haar volk.
Daarom laait de vreugde ook thans over ons land, de vreugde om
het geluk van Prinses Juliana.
Onze gedachten gaan terug naar de najaarsdagen van 1900, toen ook
een koninklijke boodschap de vreugde verkondigde van Hare Majes
teit Koningin Wilhelmina's verloving met Hertog Hendrik van
Mecklenburg.
Nederland vierde zijn vreugde over het geluk van zijn nog zpo
jonge Koningin. Zes en dertig jaar later leven wij nog onder den
druk van den rouw om Haar te vroegtijdig weduwschap. Maar nu
is er weer een koninklijke boodschap gekomen ons brengend de
blijde verloving van Prinses Juliana. De rouw glijdt weg uit ons
hart, de vreugde dringt naar den voorrang, droefenis is in blijdschap
verkeerd om het nieuwe geluk van onze geliefde Koningsdochter.
En al zal de feestelijkheid misschien niet zoo weidsch en uitbundig
uitslaan als in de voorspoedige dagen van 1900, gebukt en gedrukt
als ons volk nog gaat onder den nood der tijden, wij zullen niet
vergeten, dat het ook thans weer gaat om het geluk van Haar,
die als de grootmoedige Koningsdochter zoo vaak de eerste heeft
willen zijn om den nood en den druk van Haar volk van ganscher
hart te deelen en tegemoet te komen.
Haar hart heeft deelgenomen in onze bedrukking, waar Zij steeds
de eerste was, die zoo hulpvaardig voorging in den crisisnood.
Op onze beurt wil ons hart dan ook medeleven in Haar persoon
lijk geluk. Wij zijn verheugd, dat zij, die straks geroepen zal worden
tot den koninklijken troon, aan Hare zijde den steun zal vinden
in een Prins-Gemaal, den man naar de keuze van Haar hart, den
jongen en fieren PRINS BERNHARD LEOPOLD VAN-LIPPE—
BIESTERFELD. Hem heet en begroet ons volk hartelijk welkom.
Wij juichen en jubelen om het geluk van onze geliefde en
populaire Prinses Juliana, dat wij ook in eenzelfde spontaneïteit toe
denken en wenschen aan den ons zoo welkomen Prins, naar wiens
liefde het hart van onze eerlijke en eenvoudige Juliana is uitgegaan.
eigen paleis aan den Kneuterdijk stelde zij
beschikbaar voor het werk van het comité,
voor de radio sprak Zij bij herhaling tot Haar
volk om het op te wekken om zich ook in
deze dagen van nood en beproeving één te
voelen, bij herhaling ging Zij voor in het
schenken van beduidende persoonlijke giften.
Zoo spreken hart en karakter van Prinses
Juliana.
Veel hebben deze jonge en beraden oogen
in Haar jonge leven reeds moeten zien en
aanschouwen, oorlog, ellende, armoede, re
volutie, koningsmoorden, troononterving,
nieuwe geeatesstroómingen en regeeringsvor-
men, economische levensinzinking, crisis en
werkloosheid, maar zij hebben ook de groote
vreugde en ontroering beleefd van een sterke
onvergankelijke liefde van een volk, een
liefde, die aldoor groeiend is en de veilige
wacht wordt rond Haar vereerde persoon
lijkheid.
Prins Bennd's moeder woont op het
Kasteel van Woynowo.
Omtrent de ouders van Prins Benno kunnen
we de volgende bijzonderheden meedeelen. Zijn
vader prins Bernhard heeft aan het leven van
het Lippische volk, aan de landelijke genoe
gens van de bewoners zoowel als aan de cul
tureele zijde van het landsbestuur steeds met
groote opgewektheid deelgenomen. Hij mocht
zich in een groote populariteit verheugen. Zijn
natuurlijke gemoedelijkheid, zijn uitgesproken
sympathie voor het Lippische volk, kwamen
wel bijzonder tot uiting bij volksfeesten, waar
hij steeds gaarne aan deelnam. In Detmold
spraken wij menschen, die prins Bernhard
persoonlijk gekend hadden en zij vertelden
ons, dat het volk nog nooit medegemaakt had,
dat een prins uit het regeerende huis danste
met het eenvoudigste meisje uit het dorp, dat
hij met arbeiders en knechten een glas bier
dronk.
En hoe deed hij het. In alles was hij zon
der pose, hij deed het als een uitdrukking van
de meest natuurlijke verbondenheid en saam-
hoorigheid. Dit maakte hem overal geliefd.
De mooiste tijd uit het leven van prins
Bernhard is ongetwijfeld de tijd van zijn ver
blijf in Paderbom. Daar leerde hij ook zijn
latere echtgenoote kennen, gravin Cramm-
Crieven, die met den graaf van Oeynhausen
gehuwd was geweest, doch van dezen geschei
den was.
Spoedig na hun huwelijk vertrokken Prins
Bernhard en zijn vrouw naar hun bezitting
Woynowo bij Bomst aan de Poolsche grens.
Woynowo was een heerlijkheid, vele duizenden
morgen land groot, welke tot de erfenis van
de gravin Cramm-Crieven behoorde. Prins
Bernhard werd grootgrondbezitter en bleef dit
tot aan het einde van zijn leven.
Zijn vrouw is van haar jeugd af een enthou
siaste bewonderaarster van de paardensport
geweest. Deze sport in den meest edelen
zin van het woord werd in Woynowo met
bijzondere voorliefde beoefend. De Prinses reed
op alle groote concoursen in Oost-Duitschland
met veel succes om de hoogste prijzen en on
derscheidingen.
Vele jaren was Woynowo het middelpunt
van het verkeer der adellijke families uit de
omgeving, totdat door de Novemberrevolutie
niet alleen de Lippische troon viel, doch ook
een groot gedeelte van het familievermogen
verdween. De inflatie in den na-oorlogschen
tijd kwam daar nog bij en dit alles tezamen
was oorzaak, dat het eens zoo vroolijke en le
vensblije huis Woynowo stiller en stiller werd.
In dezen onrustigen en zorgvollen tijd viel
het accent in het leven van prins Bernhard en
zijn echtgenoote meer en meer op de huise
lijkheid en het innige familie-leven. Zij zoch
ten en vonden hun geluk in den omgang en
in de opvoeding van hun beide zoons, de prin
sen Benno en Aschwin.
Beide prinsen waren in Jena geboren, Benno
in 1911, Aschwin in 1914.
De oude prins Bernhard is in Juni 1934 ge
storven. In zijn laatste levensjaren heeft hij
nog het geluk gesmaakt zijn beide zoons te
zien opgroeien tot bijzonder begaafde men
schen. Hij had de overtuiging, dat zoowel
Benno als Aschwin zich een plaats in de maat
schappij zouden verwerven door eigen be
kwaamheid.
Zelf had hij zich in het leven veel moeten
ontzeggen. De wereldoorlog, welke hij van het
begin tot het einde medemaakte, viel in zijn
beste jaren. Daarna moest hij den druk ver
dragen, welke na de Novemberrevolutie in
1918, de familie-leden van vroegere vorsten
huizen ondervonden. En ten slotte had hij
groote zorgen bij het bestuur van zijn uitge
breide goederen. In de laatste jaren werd een
groot gedeelte van het Woynowo-er grondbe
zit verkocht. Aan de familie Lippe-Biesterfeld
bleef het slot, de naaste omgeving en het meer.
In het thans eenzame kasteel leeft de Prin
ses zij is 53 jaar oud een rustig en te
ruggetrokken leven, in de herinneringen aan
haar echtgenoot en aan een schoon verleden,
doch gelukkig met haar beide kinderen, aan
wie zij al haar zorgen wijdt
Een typisch straatje in 't oude stadsdeel
van Detmold.
Volgens een nieuwe wet moet de bediening
der straatverlichting in iedere gemeente van
uit een centraal punt mogelijk zijn. Dit brengt
technische moeilijkheden mede, die door
HEEMAF op ingenieuze wijze zijn opgelost.
In haar stands 1048 en 105Q op de jaarbeurs
wordt deze oplossing met behulp van een
demonstratie tableau duidelijk gemaakt. Bij
dit nieuwe systeem maakt men gebruik van
den HEEMAF-SBIK schakelaar, die ook op
,,'t Volle Profijt" haar uithoudingsvermogen
heeft bewezen (60.000 schakelingen).
L(Adv.)