DE BLOEDIGE WORSTELING IN
EN OM MADRID.
wËÈm
HET LIJDEN DER SPAANSCHE
MARTELAREN.
-
lil
Nog houden de rooden stand.
:"il f%
m«ISéI^
Roosevelt's sociale
plannen.
DINSDAG 10 NOVEMBER 1936
PLOTSELINGE BOM-AAN-
VALLEN.
Franco's verlangen de stad nog
zooveel mogelijk te sparen,
vertraagt bezetting.
^ORDT SPAANSCH MAROKKO
AUTONOOM
UIT NAAM DER FRANCO-
REGEERING".
Voormalige ambassadeur te Berlijn
neemt bezit van de ambassade
ACHTER DE LINIES DER
MARXISTEN.
-
tHife
LONDENSCHE BEZOEKEN.
Ook de Belgische minister-president,
van Zeeland, zal naar de Britsche
hoofdstad reizen.
DE WRIJVING VAN DANZIG
EN POLEN.
een stamhoofd in abessynie
VERSLAGEN EN GEFUSILLEERD.
Voor 1 Januari zal de vrije stad vrij
zijn van alle vrije meeningsuiting,
voorspelt Forster#
DUITSCHE WAPENS VOOR
OOSTENRIJK?
GEHEIMZINNIGE MATROZEN-
ARRESTATIE.
DE TRIESTE ROL DER N
VRIJMETSELARIJ.
Een strijd op leven en dood tusschen
barbarendom en beschaving.
y-«o landelyke Loge> dle haar zetel heeft
Hervorming en verbetering
der arbeidsvoorwaarden.
„Het komende jaar zal voor dc
Amerikaansche wetgeving van
bijzondere beteekenis zijn".
TERUG NAAR HET VADERLAND.
Stoffelijke overschotten van koning
Constantijn en de koninginnen
Sophia en Olga worden naar
Griekenland overgebracht.
JAPAN BOUWT EEN NIEUW
VLIEGTUIG.
Bestemd voor wereldvlucht met slechts
twee landingen.
DE RELIGIEUZEN IN FRANKRIJK
Heeft de regeering zekere
volksfront-plannen
DE BIER-STAKING TE RIJSSEL.
6 DOODEN BIJ AUTO-ONGELUK.
A VILA, 9 November. (HAVAS)
Een der speciale corresponden
ten van Havas seint.
De tegenstand der roode troepen en
vooral de wensch van generaal Franco,
Madrid zooveel mogelijk te sparen,
vertragen de algeheele inneming van
de Spaansche hoofdstad door de natio
nalistische legers.
De druk der rechtschen in en rond de
hoofdstad wordt intusschen voortdu
rend krachtiger en de uiteindelijke
overwinning in den strijd om Madrid
is dan ook slechts een kwestie van
uren.
Ten Westen van de hoofdstad wordt de om
singeling bij het Escoriaal geleidelijk om de
roode troepen, die hun basis hebben gevestigd
in het klooster San Lorenzo del Escurlal, ge
sloten.
Terwijl het offensief voor de pooi ten van
Madrid aan de Zuidzijde zich ontwikkelde,
hebben troependeelen van de colonne Castejon
pogingen in het werk gesteld, ten Westen van
d,e hoofdstad den weg Avila-Madrid te berei
ken. Zij zijn hierin geslaagd.
Sinds Zondag ligt ook deze weg onder ar
tillerievuur op een tiental kilometers van
Madrid.
Volgens een telegram uit Gibraltar duurt
het troepenvervoer uit Marokko naar Spanje
nog steeds voort. De „Almirante Cervera" een
kruiser der nationalisten, ls uit Ceuta te Al-
geciras aangekomen. Een flottilje gewapende
sleepbooten en verscheidene vliegtuigen es
corteerden het schip, dat bijna 1000 Marok-
kaansche soldaten en 40 stukken veldgeschut
vervoerde.
Intusschen duurden, naar de „Un. Press"
meldt, hedenmiddag, om half vijf, op verschil
lende punten o.a. langs de Manzanares, de
gevechten nog onverminderd voort. De natio-
nalen, wier aanvallen werden gesteund door
artillerie, tanks en bombardementsvliegtuigen,
waren er toen nog steeds niet in geslaagd, de
verdedigingslinies der volksfronters te door-
Weken.
In den loop van den middag hebben eska
ders nationale bommenwerpers tot tweemaal
toe het Noordelijk arbeiderskwartier van Ma
drid gebombardeerd.
De eerste maal, tegen drie uur, verschenen
vier driemotorlge vliegtuigen, begeleid door
drie jachtvliegtuigen, boven het kwartier
Quatro Caminos. De rooden openden ter
stond uit gewoon geschut het vuur op de
vijandelijke vliegtuigen, terwijl een zestal re-
geeringsvliegtuigen opsteeg, om de bommen
werpers te verdrijven.
De nationale bombardementsvliegtuigen
ontweken echter, nadat zij hun bommenlast
hadden laten vallen, de regeeringsjagers ver.
dwenen met groote snelheid in Zuid-Weste
lijke richting. Zij waren zóö onverwacht bo
ven Quatro Caminos verschenen, dat de sire
nes niet tijdig genoeg in werking konden
worden gesteld. De bevolking merkte eerst
iets van den aanval, toen het volksfrontersge-
schut het vuur opende. De roode artillerie
kon tegen de hoog vliegende nationale vlieg
tuigen echter niets uitrichten.
Eenigen tijd later verschenen drie nationale
bommenwerpers boven de arbeidersvoorstad
Valecas en wierpen daar twaalf bommen om
laag. Ook dit eskader werd beschermd door
jachtvliegtuigen. Niettemin verscheen plotse
ling boven de bommenvliegtuigen een rood
jachtvliegtuig en er ontspon zich een verbit
terd luchtgevecht. Hoewel het roode vlieg-
er tenslotte in slaagde vlak over zfln te-
frcnstanaer ^een te vliegen en er een salvo
T" Z1-in Machinegeweren op af te vuren, draai -
c e nationaie toestellen zonder zichtbare
sciiade om en verdwenen in de richting van
Manzanares.
crediteuren de^ zullen nooit
een korrel van het Spaansche nationale goud
ontvangen."
GIBRALTAR, 9 November (H O.) ne ka_
pitein van het Britsche stoomschip „cicj"
deelt mede, dat hij uit de petrol eumtankn vari
Almeria geweldige vlammen heeft zien op
stijgen. De kapitein verklaarde verder, dat hy
zag, dat de kruiser „Canarias" gisteren Al
meria bombardeerde.
LONDEN, 9 November (R.O.) De corres
pondent van Reuter telefoneerde heden avond
dat de zware artillerie der belegeraars voort
gaat Madrid te bombardeeren. De granaten
vallen met een gemiddelde snelheid van drie
per minuut rondom de slachtplaatsen, waar
de verdediging zeer sterk is. Een granaat is
op 50 M. van het ministerie van oorlog neer.
gekomen. Het park Casa de Campo is thans
voor een groot deel in handen der aanvallers
Reeds openbaart zich een paniekstemming
onder de Madrilenen tengevolge van het on
afgebroken bombardement en de herhaalde
Aanvallen der vliegtuigen.
Londen, 9 November. (A.N.P.) De „Ti-
mes Melut uit' Casablanca, dat er op grond
van mlichtiagaj, ingewonnen bjj vooraan
staande Marokkanen te Tetouan, alle reden ls
om aan te nemen ,dat de tusschen hen en den
leider der Spaansche nationalisten, Generaal
Franco, gevoerde onderhandelingen hebbem
geleid tot een overeenkomst, krachtens welke
aan de stamhoofden der Rlff-Kabylen autono
mie zal worden verleend, in dier voege, dat
hun op binnenlandsch gebied volkomen de
vrjie hand zal wprden gelaten, dopli. dat van,,
Spaansche zijde op hun buitenlandsche be
trekkingen toezicht zal worden uitgeoefend.
Verscheidene namen zijn genoemd als moge
lijke hoofden van den nieuwen staat, doch het
meest schijnt wel een lid van het Ottomaan-
sche Huis, de vroegere Turksche keizerlijke
familie, in aanmerking te komen.
De autonomie zou van kracht moeten wor
den, zoodra generaal Franco erin geslaagd is,
de orde in Spanje te herstellen.
Uit Parijs meldt het blad, dat men in offi-
cieele kringen aldaar het bericht omtrent de
verleening van autonomie aan Spansch-Ma-
rokko noch kan bevestigen, noch kan tegen
spreken. Van hoogst gezag hebbende zijde
wordt echter verklaard, dat de verwezenlij
king van een dergelijk besluit voor Frankrijk
volkomen onaanvaardbaar zou zijn.
Men kan aannemen, dat de Quai d'Orsay
zich met betrekking tot deze aangelegenheid
zoo spoedig mogelijk met het Britsche Fo
reign Office in verbinding zal stellen.
BERLIJN, 9 November. (D.N.B.) Nadat de
vertegenwoordiger van de Spaansche volks-
frontregeering in Berlijn, Rovira, Zaterdag
onverwacht de ambassade verlaten had en de
sleutels van 't gebouw aan zijn chauffeur had
overhandigd, heeft de voormalige Spaansche
ambassadeur, Agramonte y Cortijo, uit naam
van de Franco-regeering bezit genomen van
het ambassade-gebouw in de Gross-Admiral-
Prinz-Heinrich-strasse.
In tegenwoordigheid van ongeveer 150 leden
der Spaansche kolonie werd vanmiddag de
rood-goud-roode vlag der Franco-regeering op
het gebouw geheschen terwijl kennis werd ge
geven van het overnemen der leiding over de
werkzaamheden door Agramonte.
In politieke kringen te Berlijn wordt ver
klaard, dat de Wllhelmstrasse deze aange
legenheid beschouwt als een binnenlandsche
Spaansche kwestie, die de Duitsche regeering
niet raakt
MEXICO, 9 November. (D.N.B.) San Sal
vador heeft de regeering-Franco officieel er
kend.
In aansluiting op vroegere berichten en de
gisteravond gepubliceerde correspondentie
over de rol der vrijmetselarij in Spanje laten
we hier nog een korte opsomming volgen van
de marxistische misdaden in de afgeloopen
maand: r
12 October 193 6. San Martin: De
rooden hebben 300 gijzelaars doodgeschoten.
In El Tiemblo zijn 160 gijzelaars terechtge
steld.
13 October 193 6. Jaen. Roode ben
den snijden b(j een nationalistisch gezind stu
dent de beide ooren af en dooden hem daar
na met bajonetsteken in den buik.
Montoro: De roode militie heeft 70 per
sonen op beestachtige wijze afgeslacht.
14 October 193 6. Siguenza: In de
bisschopsstad Siguenza oefenen de rooden
een onzettende terreur uit. Zij vermoordden
100 inwoners en 90 burgers uit de dorpen in
de omgeving alsmede 20 geestelijken en den
bisschop. Het bisschoppelijk paleis werd in
brand gestoken en totaal verwoest.
Seo de Urgal: Onder de 80 personen, die
door de roode militie zijn doodgeschoten, be
vond zich ook de echtgenoote van een wapen
handelaar, die onlangs in Barcelona werd ge
fusilleerd met haar 3-jarig dochtertje. De
vrouw werd met haar kindje op de markt
terechtgesteld.
LISSABON, 10 November. (UN.
PRESS.) In een officieel oor-
logsoommuniqné, dat hedenochtend
verspreid werd, werd o.a. medege
deeld, dat alle roode batterijen van
Madrid thans door het luchtwapen
van de nationalisten tot zwijgen zijn
gebracht.
In het Real Casa de Campo, dat
geheel in handen is van de witte
troepen, werden bijna alle man
schappen en officieren van een
volksfrontbataljon gevangen genomen.
De eerst Zaterdag j.l. opgerichte
junta voor nationale verdediging is
volgens inededeelingen van gevangen
genomen officieren reeds uit Madrid
gevlucht. Het ephemerisch bestuurs
lichaam heeft hiermede „het voor
beeld van heldhaftigheid", dat door
den socialisten-leider Largo Cahallero
gegeven werd, op waardige wijze
gevolgd
15 October 193 6. Ronda: In enkele
wijken, tijds zijn in totaal 600 inwoners van
Ronda op bevel van den bloedraad door de
roode militie doodgeschoten. Voor de slacht
offers werden gefusilleerd, werden zij in groe
pen aan elkaar gebonden en door paarden
over de steenen der straten voortgesleept;
anderen werden met beilen bewerkt, terwijl
sommigen aan houten schuttingen werden
vastgenageld.
17 October 193 6. Madrid :Leden der
communistische jeugdorganisaties hebben in
het Caza del Campo en in de universiteitswijk
driehonderd nationalistisch gezinde personen
doodgeschoten.
19 October 193 6. Almeria: De bis
schoppen van Almeria en Guadix zijn, in te
genwoordigheid van een groote menigte toe
schouwers .doodgeschoten. De lijken zijn on
herkenbaar verminkt en hun gelaat is met
voetstappen verbrijzeld.
20 October 193 6. Barcelona: Tal
rijke eigenaars van hofsteden zijn dopr roode
benden gearresteerd, geboeid en levend ver
brand.
Madrid: In de stadswijk Salamanca hebben
de bolsjewisten 1000 vrouwen gearresteerd en
gevangen gezet.
21 October 193 6. Madrid: Het fu-
silleeren van vrouwen is aan de orde van den
dag. De slachtoffers der bolsjewistische ter
reur behooren tot de hoogste aristocratische
kringen van Madrid.
22 October 193 6. Cartagena: Als
antwoord op het bombardement der stad door
nationalistische vliegmachines, hebben de
bolsjewisten gevangenen der stad doodge
schoten.
24 October 193 6. Barcelona: Na
gruwzame folteringen hebben de bolsjewisten
een priester op het marktplein bij opbod ver
kocht daarna het slachtoffer bijna doodge
slagen en tenslotte op ee nallergruwzaamste
wijze „afgeslacht".
25 October 193 6. Madrid: Tot en
met 19 October zijn in Madrid door de roode
moordenaarsbenden reeds meer dan 19.000
personen gefusilleerd, n.l. 17.000 mannen en
ruim 2000 vrouwen en meisjes.
28 October 193 6. Madrid: De
bloedige terreur der anarchistische benden
neemt steeds meer afschuwwekkende vor
men aan. De straten zrjn met lijken van ge
fusilleerde mannen en vrouwen als bezaaid.
28 October 193 6. Santander: De
kathedraal, waarin zich 179 gijzelaars, waar
onder 120 vrouwen en kinderen bevonden, is
door de roode troepen met dynamiet opgebla
zen.
Burgos: Een commissie van onderzoek, door
de regeering van Burgos Ingesteld, heeft op
grond van onweerlegbaar bewijsmateriaal
vastgesteld, dat de bolsjewisten in de maan
den Juli en Augustus 942 mannen, vrouwen
en kinderen op afschuwelijke wijze hebben
afgemaakt. De hier bedoelde gevangenen
werden met handgranaten gedood of levend
verbrand.
M
I
L f t.
DE VERWOESTE KERK VAN GETAFE. Toen de nationalisten de eerste
buitenwijk van Madrid, Getafe, waarbij het groote vliegveld gelegen is, binnen
rukten, vonden zij de kerk verwoest.
LONDEN, 9 November (R.O.) De Poolsche
minister van buitenlandsche zaken, Beek, heeft
vandaag een onderhoud van meer dan een uur
met Eden gehad. Morgen zal dit onderhoud
worden voortgezet.
Na afloop van de besprekingen verklaarde
Beek, dat hij buitengewoon tevreden was over
het resultaat van het besprokene.
Aan het dejeuner, dat Eden Beek vandaag
heeft aangeboden, zaten ook aan Neville
Chamberlain. Halifax, Duff Cooper, Philip
Sassoon, Winston Churchill en Austen Cham
berlain.
Beck zal morgen achtereenvolgens bespre
kingen hebben met Baldwin, Neville Cham
berlain en Eden.
Prins-regent Paul van Joego-Slavië, die,
zooals gemeld, eveneens een bezoek aan Lon
den zal brengen, zal naar Havas meldt, hier
Woensdag a.s. arriveeren.
De prins zal ten huize van den hertog en
hertogin van Kent verblijven.
LONDEN, 9 November (D. N. B.) De Bel
gische minister-president van Zeeland zal op
27 November a.s. een bezoek aan Londen
brengen op uitnoodiging van het Britsche
comité der internationale kamer van koop
handel.
ADDIS ABEBA, 9 November. (STEFANI).
Een dér drie laatste opstandige stamhoofden
in Choa, Dedsjasj Balcia, die over 200 gewa
pende krijgers beschikte, is tijdens politie-
operaties, nabij Abe verslagen door een onder
bevel van Italiaansche officieren en onder
officieren staand detachement inboorlingen,
behoorende tot de troepen van den vroegeren
sultan van Djimma, Abba Giofar, die de zijde
der Italianen gekozen heeft.
De Italianen namen talrijke vijanden- ge
vangenen, o.a. den Dedsjasj zelf, die onmid
dellijk gefusilleerd werd.
NAPELS, 9 November (A.N.P.) De ,.Sar-
degna" is met 136 officieren, 155 onder-offi
cieren en 2100 soldaten aan boord naar Oost-
Afrika vertrokken.
WARSCHAU, 9 November (HAVAS). De
leider der nationaal-socialistische partij in
Danzig, Forster, heeft, naar Havas meldt,
tijdens een bijeenkomst der partij o.a. ver
klaard, dat „de geheele oppositie in Danzig
vóór 1 Januari a.s. definitief uitgeschakeld
zal zijn".
Forster gaf voorts als zijn overtuiging te
kennen, dat Danzig in den loop van 1937
weder bij het Duitsche rijk zou worden ge
voegd,
In Polen o.a. te Gdynia, zijn groote betoo
gingen georganiseerd tegen de „willekeur der
Danziger autoriteiten".
In een resolutie verklaren de betoogers, dat
geheel Pommerellen, het bolwerk van Polen,
gereed is om te antwoorden op de ruwheden
en gewelddaden, door de autoriteiten van de
Vrije Stad tegen Poolsche onderdanen bedre
ven.
DANZIG, 9 November (D.N.B.) De diplo
matieke vertegenwoordiger van Polen, Papee,
heeft den vice- president van den senaat, Huth,
Zaterdag een nota overhandigd, waarin gepro
testeerd wordt tegen de Danziger verordening
inzake de centralisatie van de arbeidsbemid
deling.
Papee verklaarde voorts, dat men van Pool
sche zijde het incident in het dorp Schoene-
berg nog geenszins als opgehelderd en geëin
digd beschouwt.
VALENCIENNES, 9 November (HAVAS).
Vijfhonderd mijnwerkers in de omgeving van
Valenciennes hebben besloten in staking te
gaan. De arbeiders zullen weigeren, den mijn
te verlaten.
WEENEN, 9 November (HAVAS). Duitsch
land streeft er, volgens een bericht in de
„Reichspost", naar Oostenrijk wapens te leve
ren in ruil voor een belangrijken invoer in
Duitschland van hout, vee en melkproducten
uit Oostenrijk. Het blad meldt verder, dat een
Duitsche delegatie, die desbetreffende onder
handelingen zal moeten voeren, 15 November
naar Weenen zal vertrekken.
PARIJS, 9 November (D.N.B.) De gendar
merie te Toulon heeft gisteren vijf matrozen,
die deel uitmaken van de bemanning van een
onderzeeër, gearresteerd.
Het groot-te stilzwijgen ordt omtrent deze
kwestie in acht genomen.
(Van een bijzonderen K.W.P.-correspondent).
de verovering van Toledo werd in het
gebouw der vrijmetselarij aldaar een belang
rijk document gevonden, dat afkomstig was
te Madrid en waarin aan alle vrijmetselaars
ordci gegeven wordt het volksfront te steu
nen.
Dit document bevat een volledige lijst van
generaals, kolonels en lagere officieren die lid
zijn van de vrijmetselarij, en die thans in de
rangen der rooden strijden rond Madrid.
In dit document worden de gewonde offi
cieren en de familieleden van degenen die ge
sneuveld Zijn in de bijzondere welwillendheid
der „broeders" aanbevolen. Uit dit document
blijkt evenals uit zoovele andere, dat de vrij
metselarij aan het hoofd staat van de volks.
frontbeweging. AJie ..vooraanstaande personen
van de roode Spaansche regeermg en de ver
schillende leiders van de volksfrontafdeelln-
gen, met Azana en Largo Caballero aan het
hoofd, zijn vrijmetselaars. Alle artikelen van
het roode program zijn ongeveer gelijkluidend
met de elschen die in de voorschriften van de
Spaansche vrijmetselaars worden gesteld.
Broeder Azana, president der republiek, was
langen tijd secretaris van de magonieke loge
te Madrid. Hij heeft een werkzaam aandeel
gehad ln de revolutie van 1931 en aan de sa
menstelling van de nieuwe grondwet, die zoo
veel hatelijke bepalingen tegen godsdienst en
Kerk bevatte.
Sedert de. stichting van dc republiek is
Spanje langzaam maar zeker den weg opge
gaan van een schrikbewind. Sinds April 1936
was de toestand belangrijk slechter geworden
en had zij zelfs een tragisch karakter aange
nomen.
Op de groote hoofdwegen van Spanje
dwaalden gewapende benden rond, die de rei
zigers uitplunderden en die zelfs de hoogste
autoriteiten niet spaarden. Alcala Zamora
moest zelfs eens 100 peseta's betalen, alvo
rens zijn reis door de provincie Ciudal Real
te mogen vervolgen. Zelfs, de president der
republiek werd gedwongen om een bedrag
van 300 peseta's te betalen om zgn reis te
mogen voortzetten.
Dit feit greep plaats op 21 Juni 1936.
Oud-minister Salazar Alonzo werd met
steenen bekogeld, toen hij in zijn automobiel
door Badajoz reed.
In verschillende steden werden de bureaux
der dagbladen en de clubhuizen der rechtsche
partjjen geplunderd en in brand gestoken. We
noemen slechts Granada, Malaga, Carthagena
en Murcia. Te Gjjon en Oviedo werden niet al
leen de politieke gevangenen, maar ook de
misdadigers, die ter dood veroordeeld waren,
vrijgelaten. Op 21 Juli werden in de gevange
nis van Almendralejo 32 politieke gevangenen,
waarvan men wist dat zij nationalistisch ge
zind waren, terechtgesteld.
Door leden van het volksfront werden 5 no
tabelen dér stad gekruisigd, daarna met ben
zine en petroleum overgoten en tegelijk met
27 andere leden van de nationalistische
Party in brand gestoken, zoodat zij als leven
de fakkels verteerden.
ïn drie maanden tijd werden 160 kerken
verwoest, op 252 kerken werd een aanslag ge
pleegd, waarbij 269 personen werden gedood
en 1287 gewond. Er werden eveneens 400
aanslagen gepleegd op gebouwen en eigen
dommen van leden der rechtsche partijen. 69
clubhuizen werden totaal verwoest, 10 bu
reaux van dagbladen werden in brand gesto
ken, terwijl op 32 andere redacttebureaux
aanslagen werden gepleegd, waarbji 146 bom
men tot ontploffing kwamen, terwijl 78 bom
men geen verwoestingen aanrichtten.
Intusschen gingen de leiders van het volks
front voort om systematisch als elementen
die niet tot de marxistische groepeering be
hoorden, als ambtenaar te ontslaan, of uit
het leger te verwijderen.
De officieren konden hun gezag niet meer
doen gelden en de tuchteloosheid, beschermd
door de regeering, breidde zich met zulk een
verbazingwekkende snelheid uit, dat de leden
van de stormtroepen voor hun officieren met
gebalde vuist den rooden groet brachten.
Op het platteland werd de oogst verwoest,
boerderijen geplunderd en in brand gestoken,
terwijl de eigenaars voortdurend allerlei
kwellingen te' verduren hadden, terwijl hun
voorraden werden onteigend.
In de industrie hadden de patroons Iedere
vrijheid van handelen verloren: de arbeiders
waren totaal baas. Ieder oogenblik braken
wilde stakingen uit. Vanaf dat oogenblik
heerschte in Spanje een' roode sovjetterreur.
Het dagblad „Informaciones" had er de
aandacht op gevestigd, welke vreeseljjke be
dreiging boven het land hing en onomwonden
en openlijk beschuldigde de redactie de vrij
metselarij, dat zij een der oorzaken was van
de huidige verwarde situatie.
Wanneer een vooraanstaand persoon zich
durfde verheffen om tegen deze wantoestan
den te protesteéren, werd hij met den dood
bedreigd.
Op den dag, toen Calvo Sotelo het initia
tief nam om in verzet te komen, besloot het
volksfront om iedere poging tot opstand in
de kiem te smoren.
De leider van de nationale partij, Caivo
Sotelo, die wist welk lot hem beschoren was,
schreef naar aanleiding van de dreigementen
die hy van alle kanten had ontvangen: „Ik
ben bereid om te sterven, indien door mijn
bloed Spanje gered kan worden."
De moord op dezen grooten vaderlander was
het sein voor alle weldenkende menschen om
de natie die in gevaar was te helpen redden.
De burgeroorlog was ontbrand. Aan den
eenen kant stonden de sovjets, de vrijmetse
laars het volksfront, de separatisten en de
autpnomisten. Aan de andere zijde stonden
al degenen die orde en rust wenschten voor
het land, de overtuigde katholieken, die ten
strijde trokken onder den kreet „Leve Chris
tus Koning."
In den beginne leek de toestand voor de
nationalisten vrij hachelijk. Een nederlaag
scheen onvermjjdeljjk. In Pampeluna deed ge
neraal Mola een oproep tot versterking. Twee
uur na zijn alarmkreet snelden 3000 jonge
mannen van allen rang en stand naar de
Groote Markt van Pampeluna. Na drie uur
bedroeg dit aantal reeds 5000, terwijl drie
dagen later 35.000 vrijwilligers gereed ston
den. Op het oogenblik is hun aantal gestegen
tot 60.000: boeren, arbeiders, kantoorbedien
den, allen hebben zich rond hun vlag ge
schaard en zijn bezield met het ideaal om hun
godsdienstvrijheid te heroveren, orde, rust en
welvaart over Spanje te doen heerschen.
Vuur en bloed voor Spanje
De volksfrontregeering, uit vrees dat zij
weldra het onderspit zou moeten delven, be
wapende de arbeiders, met als gevolg, dat de
revolutionnaire elementen en de vrijgelaten
misdadigers als een wilde horde door stad en
land trokken, en een waarachtig schrikbewind
uitoefenden, overal waar zij kwamen. Hun
weg was geteekend door vuur en bloed.
De secretaris van de Spaansche anarchis
ten-federatie gaf o.m. de volgende radio-bood
schap: „Gij moet iedere angstvalligheid uit
bannen, ook wanneer het er op aan komt om
zelfs kunstschatten van hooge waarde te ver
nielen. Ook de ouderwetsche begrippen over
zedelijkheid en orde mogen u niet tegenhou
den. Gij moet er niet voor terugschrikken om
zelfs uw vader, uw moeder, en uw kinderen
te dooden, als het vergoten bloed maar de vrij
heid en de zegepraal van de revolutie bewerk
stelligt."
Het zou onmogelijk zijn om ook maar een
beknopte beschrijving te geven van al de gru
welen die werden bedreven. Het was geen bur
geroorlog maar een sadistisch uitmoorden:
wilde barbaren, uitsluitend bezield met de ge
dachte. rooven, brandstichten en moorden,
hebben zonder eenig mededoogen de meest on
beschrijflijke gruweldaden verricht.
In de rangen der rooden waren alle nattes
vertegenwoordigd: Communisten uit Frank
rijk, Duitschland, Belgie. Rusland. Italië. Hol
land enz. Zij reiken elkaar de hand en zijn
straks bereid in een ander land van Europa
hun zelfde bloedig werk te verrtcten.
De strijd, die thans ln Spanje gestreden
wordt, is een gevecht op leven en dood tus
schen barbarendom en beschaving. Reeds lan
gen tijd tevoren had Moskou het Spaansche
land bewerkt en de sovjets hadden er op gere
kend. dat na de verovering van Spanje, Por
tugal, Frankrijk en België nog vóór I Januari
1937 in hun bezit zouden zijn
TVT" ASHINGTON, 9 November (UN.
W PRESS.) Iu een boodschap
aan de derde nationale conferentie
voor de arbeidswetgeving verklaarde
Roosevelt zich vandaag ook voor zijn
tweede regeeringsperiode voorstander
van een program van sociale hervor
ming en verbetering van de arbeids
voorwaarden.
„Het komende jaar", aldus zegt Roo
sevelt in zijn boodschap, „zal voor de
Amerikaansche wetgeving van bijzon
dere beteekenis zijn".
Dè volgende principieele hervormingen wor
den overwogen:
Veilige en gezonde arbeidsvoorwaarden;
voldoende verzorging en ondersteuning voor
arbeiders, die het slachtoffer zijn geworden
van arbeidsongevallen of beroepsziekten, of
die de oudersdomsgrens hebben bereikt; rede
lijke verkorting van den arbeidstijd; waar
borging van een voldoend jaarlijksch mini
mum-inkomen; zorg voor gezonde woningen
en afschaffing van den kinderarbeid.
„Ik geloof", aldus gaat Roosevelt in zijn
boodschap o.a. verder, „dat het land de af
geloopen week op ondubbelzinnige wijze den
wetgevers en de regeering opdracht heeft ge
geven er naar te streven de hierboven aange
stipte hervormingsplannen te verwezen
lijken
Ik verzeker u, dat de bondsregeering voor
nemens is, het hare bij te dragen tot verwezen
lijking van deze ideeën en de afzonderlijke
staten bij hun pogingen te steunen, indien
hun plannen een karakter en een- beteek e
nis krijgen, welke het geheele land aangaat".
BRINDISI, 9 November. (STEFANI). In
de haven van Brindisi zijn de Italiaansche oor
logsschepen „Trento", „Bolzano", „Libeccio"
„Grecalis", „Cirocco" en „Maestrale" aange
komen, die een eere-escorte zullen vormen
voor het Grieksche vlootconvooi, dat de stof
felijke overschotten van koning Constantijn
en de koninginnen Sophia en Olga, welke
thans begraven liggen ln de Russische kerk
te Florence, naar Griekenland zal overbren
gen. De Grieksche kruiser „Averoff", welke
de stoffelijke resten aan boord zal nemen,
wordt 12 November a.s. hier verwacht.
TOKIO, 9 Nov. (A. N. P.) De „Yomioeri
Sjimboen" verneemt, dat het keizerlijk aero-
nautisch instituut plannen heeft ontworpen
voor een vliegtuig voor groote-afstandsvluch-
ten. Het toestel zal in staat zijn, een wereld
vlucht te maken met slechts twee landingen.
In de fabrieken van de gas- en electriciteits-
maatschappij te Tokio is men gereed gekomen
met den bouw van een eerste type van dit
toestel.
De vleugeloppervlakte is 87 vierkante M.
groot, de lengte ls 14.40 M. Leeg weegt het
toestel 3430 kilogram, de benzinetanks heb
ben een inhoud van 900 liter. Het vliegtuig
is voorzien van één motor van 700 P.K. met
een maximum van ruim 800 P.K. Het toestel
kan een kruissnelheid van 240 kilometer per
uur halen en heeft een actie-radius van 95
vüegurelt of 13.000 kilometer, hetgeen het
mogelijk zou maken met dit vliegtuig van
Tokio naar New-York te vliegen zonder tus-
schenlanding.
De afdeeling volksgezondheid van het mi
nisterie van binnenlandsche zaken heeft aan
alle katholieke ziekenhuizen vragenlijsten toe
gezonden, met het verzoek nauwkeurige op
gaven te verstrekken over het aantal reli-
gieusen dat in de verschillende huizen der
Congregatie werkzaam is.
Deze maatregel heeft in katholieke krin
gen, zooals men begrijpen zal, groot opzien
gewekt en onrust teweeg gebracht.
RIJSSEL, 9 November. (Havas). Heden
ochtend is de bierstaking tc Rijssel en omge
ving begonnen. De staking is evenwel niet al
gemeen. De hoteliers, restaurateurs en ta-
bak-verkoopers weigeren mee te doen. De slij
terijen blijven open, doch verkoopen alleen
w\jn en likeur.
MILAAN, 9 November. (A.N.P.) Op den
straatweg Milaan-Bergamo is een auto, die
in botsing was gekomen met een vrachtwa
gen, in brand geraakt door een breuk in de
benzineleiding.
De zes inzittenden kwamen in de vlammen
om.
MADRID, 8 November. (HAVAS). Uit
Bilbao wordt gemeld, dat de basis voor dt
diplomatieke betrekkingen tusschen de So
vjet-unie en „de Baskisclie regeering" gelegd
is door de aankomst van Toemanof, lid der
Russische ambassade.
