FRANCO WIL BARCELONA
BLOKKEEREN.
s
N
Londen zon zich ertegen verzetten.
Honderd ton bommen
op Madrid. -
in Canada.
Buitenlandsche schepen
gewaarschuwd.
11 f§ I
VRIJDAG 20 NOVEMBER 1936
De luchtgevechten duren
voort.
DE ERKENNING VAN FRANCO'S
REGEERING.
Een nieuwe fase rond Spanje. STUWDAM GEBROKEN. t6°eil MoskoU
Nationalistische kruiser bombardeerde
reeds verschillende Catalaansche
havensteden.
Vreeselijke ramp te Osaroesawa,
in Japan
*v'
A
I X 1 1
MINSTENS DRIEHONDERD
DOODEN.
De katholieken houden massa-
betoogingen.
NA SALENGRO'S DOOD.
Eén zijner tegenstanders
gevlucht
Communisten willen nagaan of de
gestapo de lastercampagne
steunde.
EXPLOSIE-RAMP IN ZUID-TIROL.
Minister-president, van Quebec voor
nemens, iedere communistische
actie zoo krachtdadig moge
lijk te bestrijden.
GROOTE BEDEVAART NAAR
ROME.
Zes arbeiders om het leven
gekomen
Voor de bevrijding der wereld
van de dreiging van het
het communisme.
BRITSCH POSTVLIEGTUIG
VERONGELUKT.
CLANDESTIENE WAPENHANDEL
TE BORDEAUX.
Twee inzittenden omgekomen.
SNELTREIN ONTSPOORD;
VIJF DOODEN.
De Plaza de Cataluna te Barcelona, de stad, die thans plotseling in 't centrum
van de wereld-belangstelling is gekomen.
D
3000 ROODEN UIT PARIJS NAAR
HET FRONT.
MADRID, 19 November. (VAN
YINDRICH). Om kwart voor
vier Donderdagnamiddag hebben elf
driemotorige bommenwerpers en 9
jachtvliegtuigen van de nationalisten
opnieuw een luchtaanval op Madrid
ondernomen. Zij konden echtef slechts
weinig bommen neerwerpen, daar
enkele minuten na hun komst tien
volksfrontvliegtuigen boven de hoofd
stad verschenen, om den aanval af te
weren.
Van den tuin van het ministerie van
oorlog uit zagen wij, hoe de roode
gevechtsvliegtuigen zich van groote
hoogte op de vijandelijke machines
neerstortten en een hevig mitrailleur-
vuur op haar openden- Verschillende
malen konden wij duidelijk de hoof
den van de personen, die de machine
geweren bedienden, zien.
Plotseling begon een volksfrontvliegtuig te
wankelen, sloeg over den kop en stortte ver
volgens „en vrille" neer. Eenige oogenblikken
later stortte een tweede volksfront-machine
loodrecht omlaag, zwarte rookwolken en
gToote vlammenbundels met zich meesleurend.
De beide piloten van een derde vliegtuig, dat
eveneens getroffen werd, zagen wij met een
parachute omlaagspringen.
De correspondent van de „Diario de Lisboa"
meldt, dat volgens officieele mededeelingen In
de laatste acht-en-veertig uren ruim honderd
ton bommen en andere springstoffen op Ma
drid zijn geworpen. De Carcel Modelo en de
Montana-kazeme zijn nog steeds niet in de
handen van de witte troepèn gevallen, on
danks de ononderbroken aanvallen, die sedert
twee dagen op beide gebouwen gericht wor
den. Wel staan zij in brand.
Uit Hendaye wordt gemeld, dat om niet
medegedeelde redenen, welke waarschijnlijk
in verband staan met de militaire operaties
in het Baskenland, de rechtsche autoriteiten
besloten hebben, de Spaansche grens gedu
rende twee weken te sluiten.
"en Stefanl-telegram uit Parijs meldt, dat
een extra-trein van de Internationale Roode
Hulp van de Gare d'Austerlitz is vertrokken
met drie-duizend Fransche vrijwilligers, die
naar het front van de rooden in Spanje zullen
worden gedirigeerd.
Het persbureau van het oppercommando ln
Salamanca publiceert een verklaring, waarin
wordt medegedeeld, dat den 3isten October jl.
drie-duizend buitenlanders, voor het meeren-
deel Sovjet-Russen, de Fransche gren3 bij
Perpignan in de richting van Barcelona heb-
ben overschreden, om zich bij de roode militie
te voegen. Voor het transport van deze man-
schappen heeft men zich bediend van Fran
sche autobussen. Zij zijn toen vermoedelijk
ingelijfd bij de „bultenlandsche groep", die
door de nationalisten later in de omgeving
van Madrid ln de pan gehakt werd.
In de verklaring wordt verder erop gewe
zen, dat den '7en November het Spaansche
atoomschip „Villa de Madrid" mt Marseille
vertrokken is. Men heeft kunnen vaststellen,
dat bij het vertrek uit de haven op het dek
tal van vrijwilligers, voor het meerendeel van
Fransche nationaliteit, ln militaire formatie
stonden opgesteld. De vrijwilligers werden
door roode militie bewaakt. Ongetwijfeld be
trof het hier een transport, bestemd voor ver
sterking van de roode horden in Spanje,
AVILA, 19 November. (HAVAS) Alle strijd
krachten, die onder commando staan van
generaal Mola, hebben hedenmorgen het
offensief hervat.
De colonnes Delgado en Bartolomeo, ge
steund door de colonne van kolonel Escamez,
opereerden ln het Noord-Westen en de colon
nes Barron en Asensio, gesteund door de
colonne Requetes van kolonel Rada, in het
Westen.
In het Zuiden beperkten de colonnes Telia
en Monasterio zich ertoe, pressie uit te oefe
nen op den vijand, door een hevig vuur op de
roode stellingen te onderhouden.
Nationalistische vliegtuigen hebben bommen
van groot kaliber geworpen op het ministerie
van binnenlandsche zaken op de Puerta del
Sol. Het gebouw werd verwoest.
Om tien uur hedenmorgen bezetten de natio
nalisten honderden villa's tusschen de Sago-
via-brug en de Toledo-brug.
LONDEN, 19 November. (Rj O.) Reuters
correspondent te Madrid telefoneerde van
nacht: De verwoesting, in de Spaansche
hoofdstad aangericht door den jongsten nach
telijken luchtaanval (die van Dinsdagavond
dus) is onbeschrijfelijk.
Bjj de Puerta del Soi zijn twee enorme gra
naattrechters geslagen. De Carmen-markt is
volkomen door brand verwoest.
Talrijke gebouwen zijn het vuur ten prooi
gevallen, o.a. die van de „Libertad" en van
de „Informaciones". Verscheiden huizenblok
ken zjjn door vuur of bommen geheel vernie
tigd.
De wijk Arguelles ziet er uit als decor uit
een oorlogsfilm en is bijna geheel ontruimd.
Gisteren was de regeeringsluchtmacht den ge-
heelen dag in de weer om een nieuwen lucht
aanval te voorkomen. Volgens de laatste op
gaven zijn bij den luchtaanval van Dinsdag
300 menschen gedood en 500 gewond. Vjjftig
huizen werden verwoest.
Om kwart voor tien gisteravond heeft het
Madrileensche radiostation .Espana." mede
gedeeld, dat door een lichte beschadiging van
de zenderinstallatie de uitzendingen van het
station „Union Radio" voor de rest van den
avond zouden worden gestaakt.
In den strijd van gisteren verloren de re-
geeringstroepen 3000 man, waarvan 700 man
van de internationale kolonne, meldt de radio
club van Teneriffe nog.
LONDEN, 19 November. (R. O.) Woensdag
zijn 40.000 man te Madrid aangekomen, om
deel te nemen aan de verdediging der hoofd
stad.
Deze mededeeling werd kort na midder
nacht gedaan door den omroeper van het re-
geeringsstation te Bilbao, die eraan toe
voegde, dat verdere versterkingen te Madrid
kunnen worden verwacht.
LONDEN, 19 November. Vermoedelijk zal
men te Londen overwegen, de Britache koop
vaardijvloot te waarschuwen in verband met
de door Burgos afgekondigde blokkade. Het
oorlogsschip „Garland" heeft opdracht, alle
Britsche onderdanen zoo spoedig mogelijk uit
Barcelona te evacueeren, wanneer de stad
gebombardeerd wordt.
Volgens het Parijsche blad „Le Journal" is
de „Canarias" reeds Dinsdagnamiddag voor
het aan de Catalaansche kust gelegen haven
stadje Palamos verschenen. De kruiser nam
toen een klein Spaansch handelsschip onder
vuur en dwong het, de haven uit te loopen.
•In aansluiting daarop heeft de kruiser de
Catalaansche havens Palafrugell en Escala
beschoten, om ten slotte voor de grensstad
Port-Bou te verschijnen, die evenwel niet
onder vuur werd genomen.
In verband met de evacuatie van Duitschers
uit Oost-Spanje meldt de Unipress nog uit
Berlijn, dat volgens een officieele mededee
ling alle Dultsche consuls in de gebieden, waar
de volksfronters zich rjog handhaven, zijn
teruggeroepen.
Een ambtenaar van de Wilhelmstrasse deel
de de Unipress mede, dat de Duitsche consul-
generaal te Barcelona, Koescher, voor zoover
men wist. reeds Woensdag, na het afbreken
van de betrekkingen met de Caballero-regee-
ring aan boord van een schip was gegaan,
om de Catalaansche hoofdstad te veriaten.
Eberhard von Stohrer was van 1913 tot 1919
reeds als gezantschapssecretaris te Madrid
werkzaam. In kringen, die met het ministerie
van buitenlandsche zaken te Berlijn in nauwe
relatie staan, neemt men aan, dat de nieuwe
zaakgelastigde zich reeds in het begin van de
volgende week naar de residentie van de
Franco-regeering zal begeven.
LONDEN, 19 November. (D.N.B.) In ver
band met de aankondiging van generaal Fran
co, dat hij voornemens is, de havens van Bar
celona en Valencia te blokkeeren, heeft de
Britsche regeering thans contact gezocht met
de Spaansche regeering in Burgos, om den
door de dreiging van de blokkade geschapen
toestand op te helderen.
In welingelichte kringen alhier neemt men
aan, dat de Britsche regeering er naar streeft,
Burgos van het nemen van dezen maatregel
af te brengen of, indien dit onmogelijk blijkt,
Franco te noodzaken bij deze blokkade met
bepaalde Britsche wenschen rekening te hou
den. Het is niet onwaarschijnlijk, dat een
soortgelijke houding ook door de Fransche
regeering wordt aangenomen.
Eden was vandaag in de gelegenheid, den
Fransehen gezant Corbin te spreken bij het
diner ter eere van den vroegeren minister
president Chautemps. Men veronderstelt, dat
daarbij ook de toestand in Spanje is bespro
ken.
In het lagerhuis heeft afgevaardigde
Alexander, die eerste lord der admiraliteit was
in de labourregeering, de vraag gesteld, welke
houding de regeering zou aannemen ingeval
een blokkade van de Catalaansche kusten
werd ingevoerd.
Eden verklaarde daarop, dat de normale
regelen, die iedere internationale actie in der
gelijke omstandigheden leiden, in acht geno
men zullen worden door de Britsche oorlogs
schepen met het oog op de verdediging der
wettige Britsche belangen.
[AAR uit Parijs vernomen wordt,
heeft de nationale regeering van
Burgos den buitenlandschen regee-
ff
ringen verzocht, haar schepen uit de
haven van Barcelona terug te trekken,
daar generaal Franco besloten heeft,
met alle middelen den aanvoer van
oorlogsmateraal in deze haven te ver
hinderen-
Een bevestiging van dit bericht brengt
een Havas-telegram uit Londen, waar
in wordt medegedeeld, dat officieele
Britsche kringen door generaal Franco
ervan in kennis zijn gesteld, dat hij
voornemens is, Barcelona te blok
keeren.
Voldoening in Brazilië; vragen van
Attlee in het Britsche lagerhuis
aangekondigd.
SANTIAGO DE CHILI, 19 November. (UN.
PRESS.) Twee conservatieve en twee liberale
afgevaardigden hebben bij het bureau van de
kamer een resolutie ingediend, waarin de re
geering wordt aangespoord, de Franco-regee-
ring in Spanje te erkennen.
De kamer heeft besloten, Dinsdag a.s. over
deze resolutie te stemmen.
RIO DE JANEIRO, 19 November. (UN.
PRESS). Een woordvoerder der regeering
verklaarde, dat het bericht over de erkenning
der Franco-regeering door Duitschland en
Italië „met belangstelling en de grootste vol
doening, was ontvangen". Zelf heeft de Bra
ziliaansehe regeering echter, zoover men weet,
nog geen stappen ten aanzien van een even-
tueele erkenning gedaan.
LONDEN, 19 November (HAVAS). Als ge
volg van de erkenning der regeering van
Franco door Duitschland en Italië, zal Attlee
vandaag in het lagerhuis vragen richten tot
minister Eden met betrekking tot de houding
der Engelsche regeering. Deze vragen zullen
gegoten worden in den gebruikelijken vorm
van een -verzoek om inlichtingen aangaande
den Spaanschen toestand, om Eden in de ge
legenheid te stellen, de door hem noodzakelijk
geachte opmerkingen te maken aangaande
het besluit van, Rome en Berlijn.
In parlementaire kringen heeft het besluit
der regeeringen van Duitschland en Italië
eenige verrassing veroorzaakt, doch de meeste
afgevaardigden spraken de hoop uit, dat het
geen betreurenswaardige gevolgen zou hebben
voor de non-interventie-politiek, de eenige po
litiek, die naar hun meening voor het oogen-
blik uitvoerbaar en verstandig is.
TOKIO, 19 November. (A.N.B.) Naar aan
leiding van de erkenning van de Franco-
regeering door Duitschland en Italië, meent
men volgens het agentschap Domei in diplo
matieke kringen te weten, dat de Japansche
regeering te gelegener tijd, wanneer de orde
te Madrid zal zjjn hersteld, eveneens te Fran
co-regeering zal erkennen.
WEENEN, 19 November. (HAVAS). Hoe
wel men zich in officieele Weensche kringen
zeer gereserveerd toont ten aanzien van den
datum, waarop ook Oostenrijk de Franco-re
geering zal erkennen, is men in welingelichte
kringen van meening, dat deze erkenning,
binnenkort zal plaats vinden. Ook Hongarije
zou weldra de Franco-regeering erkennen.
De kwestie vein de erkenning van het natio
nale regime ln Spanje door Duitschland en
Italië bl(jft intusschen ook de Britsche offi
cieele kringen bezig houden.
In het lagerhuis legde Eden gisteren eenige
De kogel is door de kerk. Wat sinds weken
en weken met spanning verwacht 'werd,
mede om de consekwenties, welke aan het
feit verbonden zijn, is thans werkelijk
heid geworden: Duitschland en Italië hebben
de regeering van Burgos, de regeering van
generaal Franco, de jure erkend. Waarschijn
lijk zullen enkele andere landen: Portugal,
Oostenrijk, Hongarije en verschillende Zuid-
Amerikaansche staten het Duitsch-Italiaan-
sehe voorbeeld spoedig volgen, en zóó krijgt
de nationale regeering, die op het oogenblik
nog om het definitieve bezit van Madrid
strijdt, een moreelen steun naast den ma-
terieelen, welken zij sinds lang mocht ont
vangen.
Het spreekt van zelf, dat de Burgos-regee
ring eenige plechtigheid aan dit voor haar
zoo verheugende gebeuren heeft gegeven. In
een korte toespraak voot radio-Sevilla deed
generaal Queipo de Llano mededeeling van
de officieele erkenning door Berlijn en Rome,
en toonde daarna in een korte toespraak aan,
dat tengevolge van de in geheel Spanje be
dreven, door haar in haar volkomen mach
teloosheid toegelaten misdaden de uit het
bedreigde Madrid weggevluchte regeering
niet meer erkend kan worden als een regee
ring, welke het Spaansche volk vertegen
woordigt of vertegenwoordigen kan. De ge
neraal besloot zijn rede met de woorden:
„SeVilla en geheel Spanje, het Spaansche
volk in zijn geheel zoowel als elke indi-
vidueele Spanjaard, het geheele door de
linkschen onteerde volk is vastbesloten eens
en voor altijd het communisme uit Spanje
te verdrijven". Begrijpelijkerwijze klonk aan
het slot een geestdriftig: „Leve Italië, leve
Duitschland!"
Deze erkenning was verwacht. Het was
voldoende bekend, dat de sympathiën van
Duitschland en Italië naar Franco gingen;
welke de motieven hiervan zijn, is evident.
Het is zoo geloopen, zooals het onvermijde
lijk moest gaan. De strijd rond Rusland heeft
zich momenteel op Spanje geconcentreerd,
zoowel de intematdonaal-politieke als de re-
ligieuse strijd. Tusschen deze twee aspecten
van den Spaanschen krijg heersc-ht momen
teel ongetwijfeld 'n groote, bijna onontwarba
re verwarring, 't leven is nu eenmaal einde
loos gecompliceerd. Maar waar de bolsche-
wiki sinds jaren op instructie van Lenin,
al hun hoop en inspanning op Spanje ge
richt hadden gedeeltelijk wijl zij de toe
standen daar rijp voor de proletarische re
volutie achtten, ten deele wijl Spanje als
sluitstuk van de Middelandsche Zee een ge
weldige militaire beteekenis kan krijgen -
is het begrijpelijk, dat de groepen, die hetzij
om politieke, hetzij om zuiver godsdien
stige redenen, twee ver uit elkaar, op geheel
ander plan liggende drijfveren, bezorgdheid
omtrent de roode activiteit in Spanje koester
den, ook het oog voortdurend op Spanje ge
richt hebben, en nu, in dezen voor Europa
wellicht beslissenden strijd niet alleen hun
sympathie aan de partij geven, welke voor
den een alle, voor den ander ten minste de
meeste waarborgen schenkt, dat hun belan
gen veilig zijn.
Maar, hoezeer verwacht ook, het feit der
erkenning heeft toch een enormen indruk
gemaakt. Men bespeurt het duidelijk in de
geheele internationale pers, waarbij vooral
de bezorgdheid, sterker de angst domineert,
daffle psychologischè toespitsing van 'het
conflict, hetwelk in verband met de Euro-
peesche tegenstellingen over de gebeurte
nissen in Spanje was ontstaan, tot daden
zal leiden, welke den vrede van Europa in
ernstig gevaar kunnen brengen.
In- diepste werkelijkheid was de z.g. re-
geering van Madrid, nu naar Valencia ge
vlucht, nog slechts een fictie, welke slechts
gehandhaafd bleef, wijl men internationale
verwikkelingen zooveel mogelijk wilde ver
mijden. Een regeering, welke nooit in staat
is geweest leven en eigendom van zijn orde
lievende burgers noch van vreemdelingen te
beschermen; welke door een buitenlandsche
mogendheid: het bolschewistische Rusland
voortgedreven wend; welke het ware belang
van Spanje niet kon behartigen, wijl zij de
belangen van Moskou moest dienen, verdient
den naam van wettige regeering zeker niet.
Zij heeft het land aan de anarchie, een gru
welijke bandeloosheid prijsgegeven.
Zullen Duitschland en Italië, als de nood
aan den man komt, tot een vlootblokkade van
Barcelona overgaan? Dat is op het oogen
blik de vraag, welke men zich wel kan stel
len, doch die niemand durft beantwoorden,
Engeland zal groote moeite hebben, als de
zaak voor de niet-inmengingscommissie
komt, de twee partijen uit elkaar te houden
Keuter meldt bovendien uit Marseille, dat
de militaire gouverneur van Palma de Mal- verklaringen dienaangaande af.
lorca, naar men meent, reeds Zaterdag de
Britsche marine-autoriteiten op Palma ervan
in kennis heeft gesteld, dat de witten ingeval
van militaire operaties tegen Barcelona, Tar
ragona, Valencia, Alicante en Cartagena
slechts een veilige ankerplaats konden waar
borgen in bepaalde, nader omschreven wate
ren. In de verschillende gevallen zullen de
ankerplaatsen rich op eenige mijlen van de
betreffende havens bevinden.
Voorts wordt vernomen, dat Woensdag aan
de Duitsche en Italiaansche onderdanen order
is gegeven te vertrekken met het oog op de
mogelijkheid van een bombardement van Bar
celona, waarmede inmiddels, naar een speciale
correspondent van de „Intransigeant meldt,
in den nacht van Woensdag op Donderdag
door een nationalistischen kruiser, vermoede
lijk de „Canarias", reeds een begin is gemaakt,
De kruiser moet de stad tweemaal onder
vuur genomen hebben, eerst tusschen twaalf
uur en half één en vervolgens nog eens tus
schen vier uur en half vijf des ochtends. De
schade schijnt evenwel niet ernstig te zijn. De
bevolking zou van het bombardement niets
bemerkt hebben, daar juist een hevig onweder
woedde.
'X*
Het filiaal van de Spaansche Bank
te Barcelona-
Op een desbetreffende vraag van den leider
der labouroppositie, Attlee, antwoordde hij
dat de houding der Engelsche regeering blijft,
zooals die tevoren is gedefinieerd. Toen Attlee
daarop vroeg of er van den kant der Engel'
sche regeering eenig voornemen bestond, om
de regeering-Franco te erkennen, antwoordde
Eden: „Het lagerhuis zal zich er rekenschap
van geven, dat er een onderscheid bestaat
tusschen de erkenning van een belligerent en
de erkenning van de eene partij of de andere
als regeering van Spanje en wat dat aangaat,
heb ik niets toe te voegen aan hetgeen ik
gezegd heb".
In antwoord op de vraag, of de verklaring
van Duitschland en Italië geen weloverwogen
schending vormt van 't nietinmengingsaccoord
zeide Eden: „Het is mogelijk een nietinmen-
gingspolitiek te voeren ten aanzien van de
wapenlevering met gelijktijdige erkenning van
de regeering der eene of der andere partij
Dat is, wat alle naties tot dusverre hebben
gedaan met de erkenning van de Spaansche
regeering.- Wat de nietinmenging aangaat
verklaar ik categorisch, dat ik van meemng
ben, dat er andere regeeringen zijn, die meer
zjjn te laken dan die van Duitschland en
Italië".
Wat verder de kwestie van de door generaal
Franco aangekondigde blokkade van Barce
lona en andere Spaansche havens betreft,
heeft de Britsche gezant te Hendaye, Sir H,
G. Hilton, naar de Unipress uit betrouwbare
bron verneemt, met den voormaligen Spaan
schen gezant te Londen, Merry del Val, een
uitvoerige bespreking gehad. In verband hier
mede werd door toonaangevende instanties te
Londen te kennen gegeven, dat Groot-Brittan
nië zal weigeren, een dergelijke blokkade door
de Burgos-regeering te erkennen.
Wat de houding van Italië ten aanzien van
deze aangelegenheid betreft, te Rome, aldus
meldt Reuter, ontkent men, dat Italië voor
nemens zou zijn, zelf een blokkade tegen
schepen van de volksfront-regeering toe te
passen, doch wel zal de Italiaansche regeering
zoo noodig, draconische maatregelen nemen,
om de rechten en belangen van haar onder'
danen in Spanje te beschermen.
Italiaansche oorlogsschepen bevinden zich
in de buurt van Barcelona en andere Spaan
sche havens, teneinde de Italiaansche belangen
te beschermen.
TOKIO, 20 November (R. O.)
Hedenochtend vroeg is een
stuwdam boven de Osaroesawa-koper-
mijnen, in 't district Akita, gebroken.
De watermassa stortte met geweldige
vaart omlaag en sleurde 300 huizen
mee. De 1200 bewoners dier huizen
werden- in hun slaap verrast.
Minstens 300 personen zijn om het
leven gekomen, men vreest zelfs dat
meer dan dnizend menschen bij deze
ramp zijn gedood.
PARIJS, 19 November (Havas). De „Ma-
tin" bericht, dat het kamerlid Becquart, af
gevaardigde voor Rijssel, die de interpella
tie inzake minister Salengro indiende, gister
middag met zijn familie uit Rijssel is vertrok
ken.
De communistische partij heeft besloten, de
bevolking van Parijs op te roepen om Zon
dagmiddag a.s. op het uur van de begrafenis
van wijlen minister Salengro, te demon-
streeren.
Dinsdag a.s. zal de regeering bij het bureau
van de kamer een wetsontwerp indienen op de
pers. Hierin zal met name een nieuwe proce
dure worden opgenomen ten aanzien van den
laster. De regeering zal de kamer verzoeken
dit ontwerp binnen zoo kort mogelijken tijd in
behandeling te nemen.
In politieke kringen wint de meening veld,
dat Blum, Max d' Ermoy zal verzoeken Sa
lengro als minister van binnenlandsche zaken
op te volgen.
RIJSSEL, 19 November (HAVAS). Kar
dinaal Liénart, bisschop van Rrjssel. heeft een
verklaring doen publiceéren, waarin hij zijn
droefenis uitspreekt over den zelfmoord van
Salengro. Hij zegt o.a.: „Wij voelen ons ten
pijnlijkste getroffen door een daad, waarbij
een ziel de wet Gods vergat en zich vrijwillig
wierp in de eeuwigheid.
Wij voelen smart bij het denkbeeld, dat op
die beslissing, zij het dan ook maar voor een
deel, druk is geoefend door onteerende en
hartstochtelijke aanvallen."
In den naam van Christus spreekt de kar
dinaal zijn afkeuring uit over „een pers, die
van de onteering haar speciale taak maakt'
PARIJS, 19 November. (HAVAS). De di
recteur van „Gringoire" (het weekblad, dat
de leiding had in de campagne tegen Salen
gro) deelt mede, dat wijl de drukvormen van
het blad onbruikbaar gemaakt zijn, het eerst
volgend nurfmer eerst Vrijdag 27 dezer zal
verschijnen.
LONDEN, 19 November. (A.N.P.) Majoor
Attlee zal de labour-partij vertegenwoordigen
bij de begrafenis van den Franschen minister
van binnenlandsche zaken. Salengro.
PARIJS, 19 November (HAVAS).Het pers
bureau der communistische partij publiceert
het communiqué over de bijeenkomst van het
politieke bureau der communistische partij,
die vandaag gehouden is.
Het communiqué vermeldt met name, dat
het politieke bureau van meening is, dat een
onderzoek moet worden ingesteld aangaande
de rol, welke de gestapo gespeeld heeft in de
tegen Salengro gevoerde campagne.
Het politieke bureau eischt bovendien, 1
dat het blad „Gringoire" verboden wordt; 2
dat De Carbuccio, Chiappe en Tardieu, die
het politiek bureau verantwoordelijk acht voor
de tegen Salengro gevoerde campagne, in
staat van beschuldiging worden gesteld en ge
arresteerd; 3 dat tot ontbinding worde over
gedaan van reactionnaire bonden.
De katholieken van Canada hebben in ver
schillende groote massabetoogingen stelling
genomen tegen alle gezag- en orde-onder
mijnende propaganda der communisten.
Op een groote vergadering te Montreal,
waar meer dan honderdduizend personen
tegenwoordig waren, werd door een vertegen
woordiger van het episcopaat, van het provin
ciaal en stedelijk bestuur, alsmede door een
afgevaardigde van de vakvereenigingen ge
waarschuwd tegen het communistisch gevaar.
Verder werd trouw en' aanhankelijkheid be
tuigd jegens de Paus en de Katholieke Kerk.
Tevens werd geprotesteerd tegen de kerkver
volgingen in Rusland, Mexico en Spanje.
Door de verschillende sprekers werden de
autoriteiten aan hun plicht herinnerd, om
iedere revolutionnaire poging door bepaalde
uitzonderingswetten te verhinderen. In ver
band met de dubbelzinnige houding, die door
de niet-katholieke vereenigingen tegenover de
gevaren, welke de kerk ,en staat bedreigen,
wordt aangenomen, werden de katholieken
aangemaand, om zich in prineipieel-katholieke
vereenigingen te organiseeren.
Tenslotte werd een telegram aan de regee
ring gezonden, waarin gevraagd werd, de
richtlijnen, die in de sociale encyclieken der
Pausen gegeven worden, bij het ontwerpen van
nieuwe sociale weten te volgen.
Ook in Ottawa hebben drieduizend afge
vaardigden uit de parochies van stad en land
plechtig beloofd tegen het communisme stel
ling te nemen en zich niet te laten beïnvloe
den door de roode propaganda, die in den laat-
sten tijd veelvuldig in Canada wordt gevoerd,
o.m. voor sterilisatie en geboortebeperking.
In Quebec waren vijftienduizend katholieken
rond den kardinaal-aartsbisschop, Z. H. Em.
Villeneuve, verzameld, om te protesteeren
tegen het toelaten van communisten in Ca
nada.
In een motie aan de regeering werd in her
innering gebracht, dat een vonnis van het
hoogste gerechtshof het communisme reeds
als onwettig en in strijd met de grondwet
heeft verklaard. De minister van justitie werd
uitgenoodigd, om het vonnis van deze hoog
ste gerechtsinstantie uit te voeren.
De katholieke minister-president van Que
bec, Maurice Duplessis, stelde voor, om een
verzoek te richten tot de posterijen der ge
heele wereld, om eindelijk de verzending en
de bezorging van alle revolutionnair propa
gandamateriaal te weigeren.
Tenslotte verklaarde de minister, dat hij
een verzoek, om een Russische -film in Quebec
te mogen vertoonen, had geweigerd, terwijl
hij het parlement in kennis gesteld had, dat
hij voornemens was, om met alle hem ten
dienste staande middelen de revolutionnaire
communistische actie zoo krachtdadig moge
lijk te bestrijden.
MERAN, 20 November (UN. PRESS). In
de amoniak-fabriek van de bekende Monte-
catini-maatschappij heeft zich gisteravond een
hevige explosie voorgedaan, tengevolge waar
van zes werklieden werden gedood en vijftig
andere deels zwaar gewond.
De oorzaak dér explosie kon tot dusver nog
niet worden vastgesteld.
Een commissie, welke zich met het onder
zoek hier naar zal bezig houden, is inmiddels
ingesteld.
Onmiddellijk na het bekend worden van de
ramp begaven zich burgerlijke- en militaire
autoriteiten naar de fabrieksterreinen.
De bergingswerkzaamheden duren nog
voort.
VATIC AAN SCHE STAAT, 19 November.
(R. O.) Een van de grootste internationale
katholieke bedevaarten, welke ooiit gehouden
zijn, zal tusschen 1 en 7 April a.s. naar Rome
komen, met de speciale bedoeling gebeden te
storten voor de „bevrijding der wereld van de
dreiging van het communisme."
De pelgrims, naar verwacht wordt vele dui
zenden in totaal, zullen uit alle deelen van de
wereld te Rome samenkomen. Waarschijnlijk
zal op het St. Pietersplein een groote massa
meeting worden gehouden, tijdens welke de
H. Vader zich op een balcon zal vertoonen en
de verzamelde menigte den zegen zal geven.
Dagelijks zullen in het Vaticaan audiënties
worden gehouden, waarbij Z. H. de Paus de
pelgrims in groepen van verscheidene hon
derden tegelijk zal ontvangen.
Een organisatie-comité is te Rome opge
richt onder voorzitterschap van mgr. Pizzar-
do, secretaris van de H. Congregatie van Bui
tengewone Kerkelijke Aangelegenheden. De
verschillende afdeelingen der Katholieke
Actie over de geheele wereld zullen de plaat
selijke centra zijn ter organisatie van de
groote bedevaart.
Speciale voorzieningen zijn te Rome getrof
fen voor het onderbrengen van de pelgrims.
BORDEAUX, 18 November (Havas). Men
is hier op het spoor gekomen van een geheime
wapenfabriek. Twintig kisten oorlogstuig wer
den gevonden, dat vervaardigd was volgens
lichtelijk gewijzigd model der Fransche lucht
macht.
Vastgesteld is, dat het materiaal uit Parijs
afkomstig is, waar het vervaardigd is voor re
kening van Lucien Bourdale, die zich ingenieur
noemt.
Tot dusverre schijnt de goede trouw vast te
staan van dengene, die het materiaal heeft
vervoerd. Op Bourdale zijn echter comprom-
mitteerende papieren gevonden, waaruit blijkt,
dat hij van den consul van een buitenlandsche
mogendheid 50.000 francs heeft ontvangen.
Bourdale had ook onderhandeld met twea in-
dustrieele ondernemingen te Bordeaux over de
vervaardiging van onderdeden van bommen.
Hij is in verzekerde bewaring gesteld onder be
schuldiging van handel in wapenen.
LONDEN, 19 November. (R.O.). De „Bri
tish Airways" deelt officieel mede, dat heden
ochtend 3.58 uur nabfl Crawley het postvlieg
tuig, dat de mail van Scandinavië en Duitsch
land naar Engeland bracht, is verongelukt.
De beide piloten, Hattersly en Bredenkamp,
zgn om het leven gekomen.
De mail is niet beschadigd en werd per
trein naar Londen gebracht. Het toestel ver
voerde geen passagiers.
De radio-telegrafist en de mecanicien wer
den slechts licht gewond.
De oorzaak van het ongeval is niet bekend.
Men vermoedt, dat de mist het uitzicht van
den bestuurder heeft belemmerd.
Naar wij vernemen is het verongelukte
nachtpostvliegtuig van de British Airways een
oude F. 12 van de K.L.M. de „Duif" of de
„Havik" welke toestellen eenige weken
geleden door de Engelsche maatschappij zrjn
gekocht.
WARSCHAU, 20 November (HAVA»», s»
sneltrein ZakopaneKrakau is ontspoord. Vijf
reizigers, die in het laatste rijtuig zaten, wej>
den gedood, drie ernstig gekwetst.