TROTS REGEN EN SNEEUW VOORWAARTS. w De witten bezetten weder verschillende gebouwen in Madrid I ÜÉSlfc ARITA ONTWIJKT EEN ANTWOORD. MAANDAG 23 NOVEMBER 1936 Een colonne rukte de wijk Arguelles binnen. Het roode defensie-comité gedwongen, tot verplichte evacuatie van burgers over te gaan AVONTUREN VAN TWEE SCHOTTEN. Soldaten van Franco dachten, dat het Sovjet-Russen waren, te oor- deelen naar hun taal. NIEUWE DUITS CHE GEZANT BIJ FRANCO. Moskousch verzoek om opheldering over het Japansch-Duitsch accoord DE KARDINAAL-AARTSBISSCHOP VAN TOLEDO GEEERD. FRANCO ZOU DE BANK VAN FRANKRIJK „AANPAKKEN". ENGELSCH EPISCOPAAT AAN DE BISSCHOPPEN VAN SPANJE. DE ZEELIEDENSTAKING IN AMERIKA. De toestand meer en meer onhoudbaar. WERKLOOSHEID NEEMT AF IN DE VER. STATEN. GROOTE BRANDEN. Vuur woedt hevig te Angers; de kathedraal aangetast. DE A.S. CONFERENTIE VAN BUENOS-AIRES. Vorming van een Amerikaansch front tegen het communisme DE OVERSTROOMING OP HONDO (JAPAN). De balans der ramp-gevolgen. MILITAIR WATERVLIEGTUIG VERGAAN. Vijf dooden. DE BEGRAFENIS VAN MINISTER SALENGRO. NOG STEEDS STAKINGEN O.a. te Rijssel en te Toulouse. Een buitengewone belang stelling. De proclamatie van Kardinaal Lienart. DUITSCHE TORPEDOBOOTEN MET AVERIJ IN BREST BINNENGELOOPEN. AUTO VAN PRINSES OVER DEN KOP GESLAGEN. STOFSTORM IN AMERIKA. DE BITTERE STRIJD OM MADRID. Een foto van een der groote straten der Spaansche hoofdstad, welke een beeld geeft van de verbittering, waarmede de strijd om straten en huizen wordt gestreden. In het oojrlogscomm unique, door radio-Sevilla verspreid werd, werd oa. het volgende medegedeeld: Aan het front van Madrid zijn wij in de buitenwijken verder opgerukt en hebben wij verschillende gebouwen bezet. Wij hebben verscheidene machinegeweren van de volksfront troepen, welker verliezen aanzienlijk zijn, buitgemaakt Ondanks het slechte weer te Madrid en den sneeuwval in de bergen heb ben onze luchtmacht en artillerie blijk gegeven van groote activiteit. De artillerie van de volksfronters be antwoordde ons vuur, hetgeen ons eenige schade toebracht Een onzer colonnes is de wijk van Arguelles ingetrokken, waar de volks frontmilitie talrijke dooden en gewon den achterliet. Tijdens een tegen aanval van de roode troepen op de universiteitswijk hebben wij een com mandant gevangen genomen. Een blzondere correspondent van het Duit- ache Nieuwsbureau meldt voorts, dat in den gevechtssector Universiteitsstad-Casa de Cam- po ter hoogte van het Veiasquez-instituut vier-honderd-twintig geüniformeerde en ge wapende vrouwen naar de witte troepen zijn overgeloopen. Onder haar bevonden zich meisjes van vijftien tot zestien jaar. Allen deelden zij mede, dat zy tegen haar wil op bevel van Sovjet-Russische commandanten bij de roode militie waren ingelijfd. Uit de verhalen, die de vrouwen en meisjes deden, blijkt voorts, dat zich in de versterkte huizenblokken veelal Sovjet-Russen bevinden, die ervoor te waken hebben, dat de Spaansche communisten de vlucht nemen. De ontruiming van de vernielde stadswijken door de burgerbevolking duurt inmiddels voort. Dagelijks kan men op den weg naar Vp'encia honderden vluchtelingen zien. n Havas-telegram ult Madrid meldt dat men in officieuse en vakvereeni- 1 (ringen aldaar van meening ia( dat Ma- moet worden geëvacueerd en dat alleen u. lrijders en de onontbeerlijke ambtenaren i). dienst van de oorlogvoering achter mogen blijven. Reeds sinds lang heeft het comité van de fensie alle faciliteiten verleend aan de evacu atie van vrouwen, kinderen en ouden van dagen. Toch zijn er nog duizenden personen te Madrid, die reeds zouden moeten zijn ver trokken, doch die weigeren zich te laten eva- cueeren. Men zal nu spoedig gedwongen zijn tot verplichte ontruiming over te gaan. Uit een en ander blijkt wel, dat het comité dermate door de militaire operaties In beslag wordt genomen, dat het zich alleen nog maar kan bezig houden met strijders, ambtenaren en gemilitariseerde arbeiders. Naar de Unipress uit Valencia meldt, zijn volgens aldaar uit Barcelona binnengekomen berichten in de Catalaansche hoofdstad twee duizend Fransche socialisten aangekomen, die in de-„internationale armee" aan het Madrl- leensche front zullen worden ingelijfd. Vijftien honderd daarvan zouden rechtstreeks uit Parjjs gekomen zijn. Bfl hun aankomst aan het station van Bar celona werden zij door den leider van de ver- eenigde socialistische partij van Catalonië begroet, waarna zij werden overgebracht naar de „Karl Marx-kazeme", waar zij zullen blij ven totdat zij naar het front zullen worden vervoerd. Een Havas-telegram uit Washington meldt, dat het staatsdepartement van den consul der Vereenigde Staten te Barcelona een telegram heeft ontvangen, waarin hij aankondigt, dat de Amerikaansche onderdanen in het gebied van Barcelona gewaarschuwd zijn. onmiddellijk te vertrekken. De cönsul zélf zal zijn post spoe dig verlaten. Uit Lopden wordt vernomen, dat de autori teiten van Burgos de Britsche regeering er van in kennis hebben gesteld, dat de zóne in het Noord-Oosten van Madrid, welke zij be loofd hadden te eerbiedigen, opdat de burger bevolking en de vreemdelingen aldaar hun toevlucht kunnen zoeken, door hen is uitge breid, teneinde hierin te doen opnemen de ambassades van Engeland en Amerika en eenige andere buitenlandsche diplomatieke missies. Deze uitbreiding brengt de opper vlakte van de neutrale zóne op ongeveer een vierkante mijl. LONDEN, 21 November. (D.N.B.). Radio Sevilla heeft medegedeeld, dat de in Bilbao ter dood veroordeelde consul van Oostenrijk en Hongarije, alsmede een ambtenaar van Paraguay en een Italiaansch militair ambte naar heden zijn terechtgesteld. LISSABON, 21 November. (R.O.) Frederick Mac Mahon en Joe Boyd, twee leden van de Schotsche ambulance in Spanje werden dezer dagen door soldaten van generaal Franco ge vangen genomen, toen zij in niemandsland naar gewonden zochten na een bloedig ge vecht voor Madrid op 8 November j.l. Het verhaal van hun gevangenneming en hun avonturen bij de nationalisten werd door mr. Mac Mahon verteld aan een vertegen woordiger van Reuter, toen beide mannen hier vandaag arriveerden. Wij waren bezig met het opsporen van ge wonden tusschen de vijandelijke linies, aldus mr. Mahon, toen de nationalisten ons op merkten en het vuur openden op onze ambu lance-auto, waarvan zij de banden stukscho ten. W(j waren ongewapend, doch werden on middellijk omringd en naar de nationale Unies overgebracht. Ons escorte, dat ons blijkbaar voor Russen aanzag, plaatste ons tegen een muur en we meenden, dat ons laatste uur geslagen had, vooral daar we geen Spaansch kenden en de Spaansche soldaten geen En- gelsch verstonden. Juist op het moment echter, waarop de noodlottige schoten zouden vallen, werd een aantal gewonde mannen aangevoerd op draag baren. Een hunner bloedde uit een gapende wonde. Boyd trad terstond op hem toe en verleende hem de eerste hulp. Deze daad redde ons leven. De gewonde bleek uitstekend Engelsch te spreken en vertelde onzen bewakers, dat we geen Russen waren, maar Engelsche leden van het Roode Kruis. Nadat we nogmaals grondig waren gefouil leerd, werden we verder achter de linies ge bracht, waar we met behulp.van twee tolken werden ondervraagd door een hoffelflken ko lonel. Hij vroeg ons, waarom we naar Madrid waren gegaan en niet naar Sevilla en ver langde, dat we hem inlichtingen zouden ver strekken omtrent de positie van den vijand. Dit weigerden we. Na het onderzoek werden we naar Toledo gebracht onder escorte van een troep woest uitziende, maar tóch heel goedhartige Mooren die ons van thee en sigaretten voorzagen. In Toledo werden we opnieuw ondervraagd en vervolgens naar Salamanca vervoerd, waar men ons vroeg, of we ook voor de nationalis ten wilden werken. We stemden daarin toe Op voorwaarde, dat we een onderhoud moch ten hebben met den Britschen consul en dat we onzen leider, mr. Daniel Stimsons, moch ten telegrafeeren. Het verzoek, om een onderhoud te mogen hebben met den consul, werd evenwel afge wezen. Wel stond men ons toe, te telegrafee ren. Tot Vrijdag werden wij in Salamanca ge vangen gehouden, doch wij werden er uitste kend behandeld. Vrijdagavond kregen wij ver lof, om Spanje te verlaten hetzy via Portugal hetzij via Frankryk. Wy kozen Portugal als den kortsten weg en nu wachten wy hier in Lissabon op nadere instructies. BERLIJN, 21 November. (D.N.B.). Tot zaak gelastigde van de Duitsche regeering by dt nationale regeering van Burgos ls benoemd de generaal b.d. Faupel, die tot nu toe voorzitter was van het Ibero-Amerikaansche instituut te Beriyn. Tydens zyn militaire loopbaan had generaal Faupel, die in den oorlog jarenlang stafoffi cier was by den generalen staf van maarschalk von Hindenburg, meerdere malen gelegenheid, kennis van het buitenland op te doen. Ook na den oorlog verbleef hij meermalen in het bui tenland, o.a. in Brazilië en Peru. Het Tass-agentschap verneemt van bevoegde zijde, dat de sovjet gezant te Tokio, Joerenef, gisteren den Japanschen minister van buiten landsche zaken, Arita, heeft bezocht, om hem te zeggen, dat de inlich tingen Maandag jl. door den minister verstrekt, over den aard van het Japansch-Duitsch accoord, door de Moskousche regeering onbevredigend worden geacht. In zyn toelichting zeide Joerenef, dat naar de meening der sovjet-regeering, moeiiyk ver ondersteld kan worden, dat de Duitsche regee ring hulp van Japansche politie zou noodig hebben, of omgekeerd de Japansche regeering hulp van de Duitsche politie voor den strijd tegen het communisme in eigen land, en dat daarvoor een internationale overeenkomst moest worden gesloten. Het verdrag inzake de bestryding van het communisme, aldus Joerenef, is een dekman tel voor een ander Japansch-Duitsch verdrag, dat niet gepubliceerd is, doch direct gericht is tegen een derde land. Spreker was daarom gemachtigd te verkla ren, dat een zoodanig verdrag de Japansch- sovjet-Russische betrekkingen ernstig zou kunnen schaden. Arita ontweek een antwoord op deze ver klaring. Generaal Faupel is ook als commandant van een vrykorps, dat tegen de Spartakisten streed, in Duitschland bekend. VATICAANSTAD, 21 Nov. (STEFANI). Het „Collegium cultorum martyrum", een zeer oude instelling, die ten doel heeft de nage dachtenis van de christen-martelaren te eeren, hield vandaag een algemeene vergadering, waarin Z.H. Em. kardinaal Isidoro GomS, y Tomas, primaat van Spanje en aartsbisschop van Toledo, de stad van het legendarisch verzet tegen de roode gewelddaden, onder levendige toejuichingen benoemd werd tot beschermheer van het college. PARIJS, 21 November. (STEFANI). Naar in financieele kringen verluidt, zou generaal Franco de Bank van Frankryk een proces aandoen, waarbij hij het goud, dat by die Bank door de regeering te Madrid gedepo neerd is en dat op 6 milliard wordt geschat, opeischt. Op de eerste plaats geldt dit voor het goud deposito by het filiaal der Bank te Toulouse. De bisschoppen van Engeland en Wales hebben een sehryven gezonden aan het Spaan sche episcopaat, waarin zy uiting geven aan hun gevoelens van harteiyke deelneming. De Engelsche bisschoppen wyzen op het feit, dat de Engelsohe Katholieken Spanje zeer veel verschuldigd zyn voor de hulp, die het hun in moeiiyke uren heeft geboden. „Laten wy bidden", zoo vervolgt het herderiyk sehryven „en alles doen, wat wy kunnen, voor hen, die zooveel voor hun ge loof moeten lijden. Moge God den vrede geven aan Spanje, en spoedig het Ryk van Christus doen zegevieren". De primaat van Spanje heeft een schrijven gezonden aan den aartsbisschop van West minster, waarin hy het Engelsche episcopaat dankte voor zyn harteiyke deelneming in deze droevige tijden. SAN FRANCISCO, 21 November. (UN. PRESS). Terwyi de zeeliedenstaking, zonder uitzicht op bylegging van het conflict wordt voortgezet, begint de publieke opinie meer en meer op een spoedige oplossing aan te drin gen. Ook in Alaska en Hawaii, waar de voed- selnood voortdurend stygt, verlangt men vurig naar het einde der staking. In Washington komen herhaaldeiyk tele grammen voor Roosevelt en het ministerie van arbeid binnen, waarin aangedrongen wordt op bylegging van het conflict. De schade, die door de staking wordt aan gericht, wordt op 3 millioen dollar per dag geschat. De bevolking van Alaska is door de staking practisch van de buitenwereld afgesneden. Intusschen biyft de staking zich nog tot andere bedrijven uitbreiden. In San Francisco is een staking uitgebroken in de handtas- schenindustrle. In de fabrieken, waar groen ten werden verwerkt, wordt elk oogenblik een staking verwacht. Aan het departement van marine is ver zocht, schepen voor lcvensmiddelenvervoer naar Hawaii en Alaska beschikbaar te stel len. Dit verzoek moest worden afgewezen, daar voor de inwilliging ervan de goedkeu ring van Roosevelt noodig is. Toch treffen de marine-autoriteiten reeds maatregelen voor een eventueel levensmidde lentransport per oorlogsschip. WASHINGTON, 21 November. (R.O.). In het rapport, dat heden door de commissie voor werkloosheid van de Amerikaansche karnei van koophandel is gepubliceerd wordt mede gedeeld, dat sedert Maart 1933 acht en een half millioen werkloozen weer aan het werk zyn gesteld. Men schat het aantal werkloozen, dat op hét oogenblik nog in de Vereenigde Staten is, op minder dan vier millioen. ANGERS, 21 November. (HAVAS). Heden middag zijn de magazynen, genaamd „Palais de marchands", welke een oppervlakte be slaan van 8000 vierk. meter, door brand ver nield. Het vuur breidde zich snel uit tot de huizen en de aangrenzende straten. In allerijl heeft men de prachtige wandbekleeding van het bisschoppelyk museum in veiligheid gebracht. PARIJS, 21 November. (Havas). De „In- transigeant" meldde vanavond omtrent den brand in Angers, dat deze zeer fel om zich heen greep en dat tal van perceelen moesten worden ontruimd. Zelfs de kathedraal, een historisch bouw werk, dateerend uit de twaalfde en dertiende eeuw, vatte vlam. Er werd toen een beroep gedaan op de brandweercorpsen der omlig gende steden, die onmiddellyk te hulp kwa men. Vanavond waren een vyftiental huizen ver nield. De schade aan de kathedraal, die men ten slotte voor verdere vernieling kon behou den, is van dien aard, dat herstel mogeiyk is. In totaal zyn, naar later wordt gemeld, veertig perceelen in de Rue Baudrière door het vuur beschadigd. Verscheidene gebouwen zyn totaal vernield. Tegen zeven uur vanavond was meif er in geslaagd, uitbreiding van het vuur te ver hinderen. ANGERS, 21 November. (Havas). Tydens den brand in de Rue Baudrière is een vrouw om het leven gekomen door een val van een brandweeriadder. Vier personen moesten met ernstige verwondingen in het ziekenhuis op genomen worden. Men is er, zooals gemeld, in geslaagd, uit breiding van het vuur tegen te gaan, nog voor het de kathedraal en het tapijtenmuseum ern stig had aangetast. Vliegende vonken en brokstukken hebben echter schade veroorzaakt aan deze gebou wen. Ook een tehuis voor oude dames is zwaar geteisterd. VERVIERS, 20 Nov. (HAVAS). Hedenmid dag is brand uitgebroken in een lakenfabriek in het centrum der stad Verviers. Het gebouw bestaat uit vier verdiepingen, waarvan de twee bovenste vernield werden. De schade wordt op zes tot acht millioen geschat. Tydens het reddingswerk hebben twee werklieden brand wonden opgeloopen. RIGA, 21 November. (Stefani). In den af- geloopen nacht is brand uitgebroken in de „Vulcan"-fabriek te Kuldiga. De fabriek is eigendom van de Zweedsche lucifers-maat- schappy. Het gebouw werd geheel vernield. De schade wordt op 400.000 gulden geschat. Eenige duizenden arbeldérs komen zonder werk. SANTIAGO DE CHILE, 21 November (UN, PRESS). In welingelichte kringen alhier beweert men, dat op de Panamerikaansche conferentie te Buenos Aires besloten zal wor den tot de stichting van een „Amerikaansch hof van arbitrage" in plaats van een „Ameri- kaanschen volkenbond". Dit organisme zou dan uitsluitend worden samengesteld uit juris ten en niet uit de ministers van buitenland sche zaken van de Zuid- en Noord-Amerikaan sche landen. Verder vernacht men hier, dat op de con ferentie een voorstel zal worden ingediend tot het sluiten van eene het geheele Amerikaan sche continent omvattende anti-communisti sche conventie, welke maatregelen zou be vatten tot het onderdrukken van communis tische strevingen. O.a. zou in deze conventie ook een bepaling worden opgenomen betref fende de uitwijzing en deportatie van gevaar- lyke buitenlandsche agitatoren. TOKIO, 22 November. (Havas). Demei meldt, dat volgens mededeelingen van den minister van binnenlandsche zaken van de 1600 personen, die door de overstroomings- ramp in het myngebied Osaroesawa waren ge troffen, er 935 gered konden worden. Reeds zijn 279 lijken geborgen. Het aantal gewonden bedraagt 113, terwijl nog vermist worden 453 personen, die waarschyniyk omgekomen zyn. BIZERTA, 21 November. (Havas). Een militair watervliegtuig van de vliegtuigbaais Karouba, dat gisteren opgestegen was voor een vlucht naar Bone, wordt vermist. Een ingesteld onderzoek heeft tot de ont dekking geleid van wrakstukken, die in zee ronddreven en die mogeiyk van het toestel afkomstig zy'n. De bemanning bestond uit een officier en vier onderofficieren. WEENEN, 21 November. (D.N.B.) De re geering heeft het verkoopen van levens- genotmiddelen in warenhuizen verboden. RIJSSEL, 21 November (Havas). De alge meene staking in de metaalindustrie, welke gisteravond werd afgekondigd, is hedenoch tend niet tot stand gekomen. Slechts in twee nieuwe fabrieken ls het werkvolk gaan sta ken, zoodat het aantal stakers met tachtig man ls toegenomen. De leiders van den bond van werkgevers en de arbeidsbeurs zyn voornemens, een einde te maken aan de bezetting van de fabrieken door de stakers. TOULOUSE, 21 November. (Havas). We gens een geschil, dat is ontstaan tusschen de directie en het personeel van de tricotage- fabriek Arleges over het ontslag van een arbeider, is het personeel in staking gegaan. De stakers bleven op de terreinen van de fa briek. Ongeveer 12,000 werklieden zyn hierbij betrokken. RIJSSEL, 22 November. (HAVAS.) De begrafenis van minister Salengvo is geschied in tegenwoordigheid van een ontelbare me nigte. Zij droeg het karakter van een ware hulde der hevolking. De baar was onder de kransen en bloem stukken bedolven, waaronder er waren van de regeering en van verscheidene ministers per soonlijk. Voorts was er een bloemenhulde van de Belgische werkliedenparty. Tienduizenden, samengestroomd uit alle hoe ken van Frankryk en ook uit het buitenland, defileerden langs de baar. Een bataljon infanterie verleende de eer- bewyzen en defileerde vervolgens langs de baar, welke dan van het stadhuis naar de begraafplaats langs een dichte menschen- haag en begeleid door een onafzienbare me nigte, werd overgebracht. Hoewel niet te zeggen valt, hoeveel perso nen alleen reeds te Rijssel den doode de laatste eer hebben bewezen, schat men hun aantal op 500.000. Om over vyven arriveerde de lykstoet op de begraafplaats, waar het ïyk van Roger Salengro werd bygezet. De vaandels der vertegenwoordigde organi saties brachten den laatst engroet. Léon Blum en de officieele personen condoleerden nog eens de familie Salengro, waarna men naar de stad terugkeerde. De geheele plechtigheid ge schiedde in volmaakte orde. PARIJS, 22 November. (HAVAS.) Ook te Pars heeft een groote stoet, van de Place Bastille naar de Place de la Nation gaande, hulde gebracht aan de nagedachtenis van mi nister Salengro. Evenals te Rijssel, heeft ook hier geen enkele wanklank de stilte verstoord. RIJSSEL, 22 November. (HAVAS.) Minis ter-president Blum, die tegenwoordig was bij de begrafenis van Salengro, heeft een rede gehouden, waarin hy de tegen Salengro ge voerde perscampagne laakte. Hierop zinspe lende verklaarde hy met nadruk: Dit is iets, dat niet mag voortduren. Het Fransche volk «Al zyn goederen niet langer overleveren aan een eerlooze pers. Het zal niet langer dulden, dat de bendeleiders zyn eer aantasten. Het zal hen tegen de republikeinsche instellingen versterken. De laster moet uitgeroeid en gestraft wor den en dit zal gebeuren. De dood van Salengro heeft geheel Frankrijk de noodzakelijkheid hiervan doengevoelen. De laster moet by de bron worden uitge roeid. Er moet een einde komen aan den geest van lydzaamheid, die laster byna als iets ver geeflijks beschouwd in het geval, dat het juist van den meest misdadigen aard is, d.w.z. wan neer de laster koelweg systematisch gebruikt wordt als een politiek wapen, als middel voor propaganda, wfaak of represaoilles. Ik beschuldig de lieden van de pers, die te gen hun tegenstanders alle middelen goed en alle slagen toegelaten achten. Bij gelegenheid van den tragischen dood van minister Roger Salengro, burgemeester van Ryssel heeft zyne Eminentie Kardinaal Lienart, aartsbisschop van genoemde stad, zooals wy reeds melden, ~een' proclamatie uit gevaardigd, waaraan wij nog het volgende ontleenen „De tragische zelfmoord van Roger Salen gro heeft groote beroering teweeggebracht in alle harten. Ook wy kunnen daarby niet on verschillig biyven. Wy gevoelen de diepste smart om deze daad, waardoor, een ziel, ge dreven door moreel ïyden, de groote wet van God uit het oog verloor en zich vrijwillig in de eeuwigheid heeft gestort. Wy betreuren het dat laaghartige en hartstochtelyke aan vallen deze daad hebben veroorzaakt. Het is onze plicht om telkens weer er aan te herinneren dat in de politiek niet alles ge oorloofd is, dat laster en kwaadspreken zon den zyn, die door God worden veroordeeld en dat men geenszins het recht heeft zich van alle mogely'ke middelen te bedienen om zyn doel te bereiken Een soort pers die er een specialiteit van maakt om steods te lasteren, kan niet chris telijk genoemd worden Wy verfoeien zooieits in naam ven Hem, Die ons voorschrijft zelfs onze vyanden te bemin nen en wel te doen aan die ons haten of ver volgen. De Katholieke Kerk kan zich niet vereeni gen met polemieken tegen personen, inwie zy zielen ziet, die door het bloed van Chris tus werden vrygekocht. Wy stellen ons boven de hartstochten, die de edelste gevoelens der menschen versmo ren en de geesten verblinden; wij meenen met hen. die thans weenen en hidden met hen, die in het gebed hun kracht zoeken." ..en zelfs flamingant De Brusselsche „Standaard" schryft over de Vlaamsche activiteit van Salengro: „Als hoofd van de lokale socialistische par ty, als minister van binnenlandsche zaken in een regeering van het volksfront, had de heer Salengro zich verbonden met een algemeene politiek, welke men niet streng genoeg kan beoordeelen En nochtans, hoe paradoxaal dit ook mag schynen, hy was terzelfdertyd een man van uitnemende goedheid, evenals een der verdedigers van het regionaal traditlon- nalisme. Hij was, inderdaad, een der wekkers van de Vlaamsche ziel in Fransch Vlaanderen en voornamelijk in zyn hoofdstad. Geboren te Ryssel uit een oude Rijsselsche familie, met Duinkerksche en Vlaamsch-Bel- gische gehechtheid en betrekkingen, herhaal de hij graag: ,,Ik ben Vlaming..." en hy voeg de er soms met een glimlach aan toe: „...en zelfs flamingant". Hy vernoemde nooit den naam van zijn stad, zonder er twee woordjes by te voegen, welke sprekend waren: „Rijssel in Vlaanderen". Hij stelde er prijs op te zeggen, dat hy niet alleen de burgemeester, maar tevens de „rewaert" van Ryssel was, hierby den naam ontieenend aan een oude Rysselsche gemeentemagistra- tuur. In zijn redevoeringen sprak hy nooit van het Noorden, maar wel van „la Flandre" en van Artois. Hy heeft gewild, dat het nieuwe stadhuis, dat gebouwd werd in vervanging van dat, hetwelk tydens den oorlog werd ver nield, in modernen Vlaamschen styl gebouwd werd. Een van zijn hooge ambtenaren heeft zelfs eens tydens een officieele receptie, spre kend in naam van het gemeentebestuur, maat regelen aangeprezen voor het aanleeren van Nederlands ch Voor de eerste maal, sinds hy minister van Binnenlandsche Zaken was, konden de regio- nalisten uit de verschillende provincies van Frankryk, byeenkomen in vergaderingen en congressen, zonder dat hun door de Algemee ne Veiligheid de beleedigende aanwezigheid werd opgelegd van politie. Om reden van deze houding, maakten voor standers van de traditie, goed bekend anders voor hun conservatieve opinie, op gemeente lijk gebied, een uitzondering ten gunste van den heer Salengro. Aldus publiceerde de schryver van het fameuse boek „Pourquoi j'aime la Flandre", de heer Georges Blachon, ten tyde van de gemeenteverkiezingen, een luidklinkend manifest ten voordeele van de winnende lijst. Dit alles natuurlyk deed de Vlaamsch-haters in woede ontsteken en zeer onlangs nog werd tydens een lokale polemiek de heer Georges Blachon ervan beschuldigd (onbewust welis waar!) het spel te spelen van Hitier, terwijl men elders den burgemeester van Rijssel het verwyt naar het hoofd slingerde, dat hy een internationalist, een antimilitarist en een de serteur was! De buitensporigheid en 't onsamenhangen de van zulke woorden zouden volstaan, om aan te toonen welk belang men er moet aan hechten. Dezen, trouwens, die zich de kwade trouw herinneren, waarvan de groote Parij- sche pers, zoowel de rechtsche als de linksche, biyk geeft, telkens wanneer het om Fransch of Belgisch Vlaanderen gaat, kunnen er niet aan ontsnappen gesticht te wezen over de waarde van deze kampagnes en hun luidruch tigste informaties. De heer Salengro is gevallen als een slacht offer van dezen lasterveldtocht. De christenen vergeten de verdraagzaamheid niet waarvan hij blijk gaf ten opzichte van godsdienstige manifestaties, welke verdraagzaamheid scherp afstak met de houding van de meeste gemeen tebesturen. Zich zijn voortdurende inschikke lijkheid herinnerend tegenover den Kardinaal Aartsbisschop van Ryssel, evenals de bescher ming welke hij onlangs verleende aan het congres van de katholieke arbeidersjeugd, zul len zy ook des te meer getroffen zyn door de zoo droevige omstandigheden van het drama. Voegen wy er voor de Vlamingen nog voor namelijk aan toé, dat, terwijl verscheidene naburige gemeentebesturen, dit van Tourcoing o.a., zich door hun dolle woede steeds onder scheidden tegen de grensarbeiders, het ge meentebestuur van Ryssel, integendeel,, steeds blijk gaf van een solidariteitsgevoel en een werkdadige genegenheid. "Met den heer Salengro verdwynt een eigen aardige personaliteit van de socialistische narty en uit de lokale geschiedenis van deze iaa'ste jaren. De roode sectarlssen en de Vlaamsch-haters van allen slag zullen voortaan vry spel heb ben in het Noorden van Frankryk.' PARIJS, 21 November. (Havas). Het mini sterie van marine deelt mede: Een eskader van vier Duitsche torpedobooten, de „Wolf", de „Tiger" de „litis" en de „Jaguar", is op de reede van Brest verschenen, even na vier uur vanmiddag. De „Wolf", die buiten de Bretonsche kust eenige avery had opgeloopen, moest worden gesleept door twee schepen van het eskader. De Duitsche ambassade verzocht vergun ning, welke terstond verleend werd, voor de Duitsche schepen, Brest binnen te loopen om er de noodige herstellingswerkzaamheden te verrichten. OSLO, 22 November. (R.O.). Prinses Mar tha met haar beide dochtertjes Ragnhild en Astrid hebben vandaag tydens den mist een auto-ongeluk gehad by Oslo. De hofauto sloeg over den kop. De inzittenden bleven onge leerd. Slechts de chauffeur liep een onbetee- 'tenende wonde op. KANSAS CITY, 22 November. (A. N. P.) Een stofstorm, een ongewoon verschynsel in dezen tyd van het jaar, heeft gisteren, komen de uit het door de droogte getroffen Dakoto, het Zuid- en Midden-Westen van Nieuw- Mexico tot Indianapolis en Chicago met een stoflaag bedekt. Inwoners van een der voorsteden van Madrid brengen have en goed wederom naar hun woning terug, nadat de nationale troepen hun intocht in het plaatsje hebben gedaan en de rooden hebben verdreven.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1936 | | pagina 3