HET KLEINE TUNNEL
PLAN.
DE TWEEDE OEVER-
VERBINDING.
POËZIE EN DANS.
ROTTERDAM'S OMGEVING.
MA NDAG 4 JAN L «°37
Wordt den raad noch tijd
voor, noch vrijheid van
keus gelaten
Het Timmerhuis-dilemma: kleine
tunnel of niets.
Waarom stelt men de zaak
alzoo
1 l VOERING POSTDIENST OP
7 JANUARI A.S.
INTERNATIONALE SLEEPDIENST.
Voorstel om de geheele winst ad
270.700 voor afschrijvingen
te bestemmen.
HAAGSCH GERECHTSHOF.
NATIONALE LEVENSVERZEKE
RING-BANK.
Rustige ontwikkeling in 1936.
VOORKAMER UITGEBRAND.
Een matinee van den Rotterdamschen
Kunstkring.
R. K. VOLKSUNIVERSITEIT.
„Je maintiendrai".
ROTTERDAMSCH CRISIS.COMITÉ.
GOUDEN JUBILÉ.
In woord en beeld.
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK.
BRAND AAN DEN 's-GRAVENWEG.
ONGELUKKIGE VAL.
MAILVERZENDING.
DE STOKVISCHBRUG GERAMD.
Voorloopig is het verkeer
gestremd.
PAROCHIE H. ELISABETH, ROTTERDAM.
GELUKWENSCHTELEGRAMMEN
VORSTELIJK HUWELIJK.
INBRAAKJES.
OPROEP.
Op 22 December j.l. heeft de Minister van
Waterstaat, het gemeentebestuur een tele
gram doen toekomen, waarin werd medege-
deld, dat de Regeering haar standpunt be
treffende geldelijke medewerking aan de
tweede oeververbinding niet zou kunnen be
palen, alvorens haar bekend was, of de
gemeenteraad al dan niet ins:emde met het
kleine tunnelplan, als door de commissie in
zake de oeververbinding aanbevolen.
Dank zij dit telegram heeft de gemeen
teraad de gelegenheid gekregen om zijn mee
ning kenlbaar te maken, alvorens de defini
tieve, de eindbeslissing zal worden genomen
in de vraag, welken vorm de tweede oever
verbinding zal krijgen; kleine tunnel, groote
tunnel of brug. Ware dit telegram niet ont
vangen, dan zou deze zaak ongetwijfeld reeds
in kannen en kruiken zijn geweest, vooraleer
men haar aan den gemeenteraad zou hebben
overgelegd.
De uitspraak, welke thans aan den Raad
wordt gevraagd, kan echter in geen anderen
dan formeelen zin de beslissing in handen
van den Raad liggen.
Vooreerst wordt den Raad niet eens
de tijd gelaten om zich een eenigszins
gefundeerd oordeel te vormen over de zaak,
welke hij krijgt uit te maken. Op 18 Mei 1933
nam de gemeenteraad een beginselbesluit,
waarbjj de voorbereiding van dit voorstel
kon beginnen. Drie volle jaren en acht maan
den zijn er sindsdien verloopen, 1325 dagen
waren er noodig om zoover te komen, dat
het uitgewerkte voorstel kon verschijnen: En
zie, thans krijgt de gemeenteraad nauwelijks
den tijd om het voorstel nauwkeurig te lezen.
Op Nieuwjaarsmorgen wordt het stuk gepu
bliceerd en reeds Dinsdag as. moet de ge
meenteraad het voorstel gaan behandelen.
Voor voorstellen van veel minder importan
tie wordt dikwijls veertien dagen, vier we
ken en veel langer tijd gegeven om de zaak
te bestudeeren. Nu, welgeteld vier dagen,
waarvan nog twee Zondagen en een Zater
dag!
In gemoede, welke waarde kan men aan
zulk een uitspraak, waarop de Regeering
toch prijsstelt, gaan hechten?
Maar op de tweede plaats wordt den
Raad ook geen keus gelaten om
een uitspraak te doen. Het voorstel van B.
en W., zooals dit bjj den Raad is ingediend,
gebruikt een zeer sterke moreele pressie om
den Raad te dringen in de richting, welke
B. en W. verlangen. Gaat gij, Raad, niet met
de door ons voorgestelde oplossing accoord,
aldus verklaren B. en W. nadrukkelijk, dan
brengt gij door uitstel van beslissing een
bevredigende oplossing voor het belangrijke
vraagstuk in gevaar. Dit zou niet te verdedi
gen zijn, aldus B. en W. Werd ooit sterker
moreele druk op den Raad uitgeoefend? En
dan bij zulk een belangrijk voorstel, waar
over de burgerij toch zeker ook wel een
woordje zal mogen meespreken!
En toch zal deze uitspraak van den Raad
den Minister moeten doen blijken, dat de
Raad accoord gaat met het denkbeeld van
B.- en W.
Op welken grond ontnemen B. en W. den
Raad den tijd om ue zaak ook maar even
grondig te bestudeeren en de vrijheid om te
beslissen in een zin, welke hem de beste
lijkt?
Oj> 3 Februari eindigt de termijn van de
gehouden aanbesteding. Vindt vóór 3 Fe
bruari geen guning piaats, aldus suggereeren
B. en W. den Raad, dan vervalt deze aanbe
steding, komt alles weer op losse schroeven
te staan en wordt een spoedige oplossing
van het oeververbindingsvraagstuk in de
waagschaal gesteld.
Hoe staat het met dezen 3 Februari-ter-
mijn? Natuurlijk zou het gewenscht zijn aan
dezen termijn '.ast te houden, doch indien
het niet mogr is. welnu, men vrage een
voudig verleng.ng t.y rneenen zeker te we
ten, dat, raaien zj.ks den Inschrijvers ge
vraagd werd :_l. uurlijk niet ad infinitum
deze daani :.w r uitzondering zullen
genoegen nen... wellicht allen zijn door
den Tecnniseh j Dienst onderhandelingen
gevoerd tijden n- aaisie maanden. De zaak
van de deva neeft met dezen 3 Fe-
bruarl-termijn me.s uitstaande. Deze was
reeds afzondeiujk tn dei bestek geregeld.
Gemotiveerd komt ons deze sterke moreele
pressie van B. en W dan ook allerminst
voor
Even weinig steekhoudend ais
•de eigenlijke grond, waarop B. en
W. de aanvaarding van het kleine
tunnelplan verdedigen.
„Beschouwt men de oeververbinding ge
heel op zich zelf, aldus het rapport der
Commissie, waarmede B. en W. zich vereeni-
gen dan zou de voorkeur allicht uitgaan
naar het plan, dat de grootste mogelijkheden
biedt voor het verkeer. Men moet deze oever
verbinding echter beoordeelen naar haar lig
ging in het stadsplan. Aangezien bjj het
groote tunnelplan <en bij het brugplan, ge
lijk even verder wordt opgemerkt) de ver
keerscapaciteit van de oplossing grooter ts
dan in de gegeven omstandigheden nood
zakelijk moet worden geacht, komt dit
groote tunnelplan (en het brugplan) niet
voor uitvoering in aanmerking".
Toen wij deze zinsneden in het gedrukte
voorstel lazen, hebben we even onze oogen
uitgewreven
Hoe hebben we het nu? Door wie en op
wiens uitgewerkt advies zijn nu deze aanbe
stedingen volgens bestekken 840, 841 en 126
gehouden
Wij kunnen ons voorstellen, dat men, aan
de hand van den uitslag dezer aanbestedin
gen zegt: neen. ik neem maar de kleinste
oplossing, de andere komt rnjj te duur. Maar
toch zeker niet: ik neem de kleinste oplos
sing, omdat ik de grootste niet noodig heb.
Als inderdaad die groote niet noodig ts,
waarom liet men dan een aanbesteding hou
den en de inschrijvers tienduizenden guldens
kosten maken? Alles zoo maar voor de
grap?
Met dezen grond is echter ook volkomen
in strijd, hetgeen door den Techmschen
Dienst in zijn bekende publicatie over de ge-
wenschte capaciteit van de eventueele op
lossing werd neergeschreven. Reeds eerder
wezen wij daarop. Het was juist Gemeente
werken, welke zeer ernstige bezwaren had
tegen een teebanige tunnel. Zijn die nu in eens
verdenen
Neen, van dit voorstel van B. en W. op
deze gronden begrijpen wfl niet veel.
Wij kragen den indruk, dat B. en W. dit
plan tegen eiken prijs er willen doorjagen.
Zal de Raad zicb hiertoe leenen?
De Raad, welke nog amper kennis heeft
kunnen nemen van de drie oplossingen, welke
thans voor verwezenlijking vatbaar zijn.
Zal de - Raad zich liten. over
rompelen?
i
De beslissing, welke de gemeenteraad mor
gen of Woensdag zal moeten gaan nemen,
werd beschouwd als te zullen gaan over de
vraag': kleine tunnel of groote tunnel of
brug.
Zooals de zaak thans bij den Gemeente
raad door B. en W. is voorgedragen, krijgt
de Raad hierover niet te beslissen.
Wat de Raad zal kunnen doen, is niet
anders dan te antwoorden op het door den
Tectonisehen dienst der gemeente gestelde
dilemma: kleine tunnel of'niets.
In het voorstel toch wordt wel melding ge
maakt van drie plannen; worden wel drie
cijfers genoemd van de Stichtingskosten
(groote tunnel 16.100.000, kleine tunnel
13.330.000, brug 14.470.000), maar ter
tafel worden deze drie plannen niet gebracht
Dat is alleen het geval met de kleine tunnel.
In het rapport der Oeververbindingscom
missie wordt het zwaartepunt gelegd op de
stichttogskostem en op de indirecte lasten
voor het stads- en havenverkeer. Omdait de
brug h.i. hoofdzakelijk moet dienen voor dit
laatste soort van verkeer, ziet men eenvoudig
af van de capaciteit van de oplossing en laat
alles draaden om de vraag: welke oplossing
is de goedkoopste.
Het gemeentebestuur heeft dezen gedach-
tengang overgenomen. Doch omdat men wel
voelt, dat zulk een eenzijdig standpunt wei
nig commercieel, kan worden genoemd,
heeft men deze opvatting der oeververbin
dingscommissie trachten te versterken door
breeduit de meening te gaan verkondigen:
wrj hebben aan de kleine tunnel met z'n een-
banig verkeerscapaciteit ruim voldoende.
Meer hebben wij niet noodig.
Hoe men tot deze verklaring is kunnen ko
men, begrijpen wij niet. Gelijk we reeds eer
der hebben uiteengezet is deze verklaring
lijnrecht in strijd met de eischen,
welke door het Timmerhuis werden gesteld
en door alle bevoegde verkeersinstanties nog
worden gesteld, n' en déplaise het stand
punt door B. en W. ingenomen.
En wjj begrijpen dit vooral niet, waar het
kostenelement bij de keuze der ontwerpen zoo
goed als geen rol speelt.
Aangenomen wordt, dat de kosten van de
kleine tunnel 10% millioen zullen bedragen.
Doch we hebben ernstige redenen om te ver
onderstellen, dat dit cijfer niet al te precies
moet worden genomen. Toen dit cijfer althans
werd opgesteld, was men nog zoo zoover,
dat men niet kon zeggen of 't tien, dan wel elf
millioen zou worden. Men wierp er maar
met de pet naar en nam het gemiddelde van
10%. Doch is er nadien geen wijziging geko
men?
Is er grond voor zulke veronderstellingen?
De Technische subcommissie van de Oever-
verbindingscommissie heeft zich, zoo lezen wij
in het voorstel van B. en W., onthouden van
een beoordeeling van de technische mérites
van de plannen. Zij heeft dit dus blijkbaar
overgelaten aan den Technischen Dienst der
Gemeente. Doch welke waarde moet dan
worden toegekend aan heit oordeel der Techni
sche subcommissie, waar zij moest afgaan
op een rapport, waarin het Timmerhuis ver
klaren moet: „Ten aanzien van de aanbiedin
gen, op bestek 840 (groote tunnel) moet wor
den gezegd, dat in verband met den nog be
schikbaren tijd (Sic.) uit de aanbiedingen
geen keuze te maken is".
Het is mogelijk, dat nadien nog wel tijd
''iervoor is te vinden geweest, doch zeker-
•e'd bestaat er niet. Wat moeten inschrijvers
-O '-et groote tunnelplan hiervan wel denken,
zij, die nu van B. en W. bovendien te hooren
kregen, dat ze eigenlijk inschreven voor een
plan. dat Rotterdam niet eens noodig heeft..
Gezien de zeer gebrekkige voorbereiding
van deze zaak( welke bovendien nog zeer veel
tijd heeft geëischt), zijn wij geneigd er zeer
weinig waarde aan toe te ïtennen. Van het
belangrijke vraagstuk der grondwaterverla
ging in verband waar-mee een der inschrijvers
zijn inschrijvingssom meit niet minder dan een
millioen meende te moeten verhoogen, wordt
geen woord gewag gemaakt. Ook het vraag
stuk der verbindingswegen (b.v. de traverse
naar Waalhaven uit den tunnel) wordt niet
opgehelderd.
De Gemeenteraad staat morgen voor een
zeer moeilijke keuze. Men moet in deze na
tuurlijk afgaan op de technici, doch men voelt
in alles, dat het Timmerhuis deze zaak zóó
heeft voorbereid, dat de Raad geen vrijheid
van keus is gelaten.
Wij stellen ons in deze geen partij, doch
eischen alleen ln het algemeen belang een on
partijdige uitspraak over de vraag brug of
tunnel, en zoo tunnel, welke, de groote of de
kleine
Als het gevolg van een keuze van den Raad
voor groote tunnel of voor de brug gelijk
B. en W. suggereeren uitstel zou beteeke-
nen van een bevredigende oplossing, dan
draagt in elk geval niet de gemeenteraad,
maar het gemeentebestuur (i.c. het Timmer
huis) daarvan de verantwoording.
Door een goede, afzijdige voorbereiding, in
overeenstemming met de gehouden aanbeste
ding voor de drie bestekken, had het ge
meentebestuur moeten zorgen, dat de Raad
met kennis van zaken morgen vrij zal kun
nen beslisssen, welke der drie oplossingen de
voorkeur verdiende.
Alleen aan zoo'n uitspraak had de regeerimg
houvast.
De Directeur van het postkantoor hier ter
stede maakt bekend, dat op 7 Januari het
hoofdkantoor voor het publiek opengesteld zal
zijn van 11 tot 12 uur. De dienst wordt uit
gevoerd als op Zondagen, ook wat de bestel
ling en buslichting betreft, behoudens dat de
lichting 2 uur later gesteld is dan de ge
wone Zondagslichting.
Voor busrechthouders bestaat tusschen 7 en
15 uur gelegenheid tot het lichten van hun
postbussen.
De bijkantoren en postagentschappen blij
ven gesloten.
In het Europeesch verkeer worden, behou
dens de nachtvlucht naar Keulen, geen lucht-
diensten uitgevoerd, in het Buiten-Euro-
pesch verkeer vindt dé uitvoering der lucht-
diensten op normale wijze plaats.
Aan het jaarverslag der N.V. Internationale
Sleepdienst Mij. over het boekjaar 1935/1936
is het volgende ontleend:
Over dan gang van zaken in het loopende
boekjaar valt nog weinig te zeggen. Hoewel
wij eenige bergingen hebben mogen volbren
gen, moeten wrj tot onze spijt constateeren,
dat het uitgevoerde sleepwerk voor de 3 eerste
maanden van het nieuwe boekjaar zeer on
bevredigend is geweest.
Wat de gevolgen voor ons bedrijf zullen
zijn van het loslaten van den gouden stan
daard door het Rijk, zullen wij moeten af
wachten, doch veel zal vooral afhangen van
de steeds sterker wordende concurrentie van
het buitenland op ons gebied.
De toestand in de haven van Rotterdam
vertoont voor ons bedrijf gelukkig een lichte
verbetering.
Eenige zeesleepbooten in exploitatie, hoe
wel nog bruikbaar, naderen de leeftijdsgrens
en zullen bij het afloopen van hun klasse wel
niet opnieuw hun survey passeeren en die
nen alsdan te worden vervangen. Wij zullen
dan uit moeten zien naar middelen om hierin
te voorzien.
Op de 5 pCt. Cumulatief-preferente inkomst-
obligatieleening ad totaal ƒ710.000 kan geen
rente worden uitgekeerd. Aan het einde van
dit boekjaar is deze achterstallig over 2 jaar
en 8 maanden
Zooals uit de balans en winst- en verlies
rekening blijkt, liet het bedrijf een winst van
270.736. Hoewel dit resultaat gunstig af
steekt tegenover dat der laatste jaren, moe
ten wij niet uit het oog verliezen, dat hiertoe
hebben bijgedragen Ie. de Benassteun over
1936; 2e. de uitspraak van een belangrijke
berging van een vorig boekjaar; 3e. de uit
eindelijke belooning inzake berging van het
s.s. „L'Atlantique". Aangezien wij tot dus
verre slechts onvoldoende hebben kunnen af
schrijven op onze bezittingen, vooral op onze
vloot, om de boekwaarde eenigszins ln over
eenstemming met de feitelijke waarde te bren
gen, stellen wij voor het geheele winstsaldo
voor afschrijving te bestemmen, en wel: op
Sleepbooten en Bergingsvaartuigen ƒ219.726,
op Gebouwen 18.500, op Deelname in aan
verwante Onderneming ƒ32.500.
De winst- en verliesrekening per 31 Aug.
1936 vermeldt in het debet: Interest
13.543 (27.971), Afschrijvingen ƒ270.736
(452.073), Verlies Ao. Po. (166.423); en
ln het credit: Bedrijfsresultaten 284.279
(27.007), diverse baten (13.500), afschrij
ving kapitaal (458.000), winst op inkoop
5 pCt. obl. (147.560).
De balans per 1 September 1936 vermeldt
als activa: Boekwaarde Sleepbooten en
Bergingsvaartuigen 799.495 (1.034.234), On
roerende goederen ƒ60.001 (82.501), Kantoor
meubilair en Inventaris Rapporteerbureau
„Waalhaven" 2 (onv.), Vooruitbetaalde As-
surantiepremiën 3.575 (2.951), Sleeptrossen,
Sleep- en Bergingsmateriaal ƒ1 (onv.), Deel
name in Aanverwante Onderneming ƒ192.500
(225.000), Debiteuren ƒ25.712 (79.901), Ex
ploitatie Sleepbooten ƒ508 (1.008); en als
passiva: Geplaatst Aandeelen Kapitaal
ƒ102.100 (93.100), 5 pCt. Cumulatief-Prefe-
rente Inkomst-Obligatieleeningen 710.000
(onv.), Hypotheek o.g. ƒ40.000 (68.600), On
dersteuningsfonds Personeel 47.268 (47.868),
Crediteuren ƒ129.801 (471.773), Assurantie.
Eigen Risico 52.626 (25.307).
Arresten,
Het Gerechtshof bevestigde heden het von
nis van de Rotterdamsche Rechtbank, waarbij
de reiziger A. M. G., wegens diefstal van elec-
triciteit is veroordeeld tot twee weken gevan-
genistraf.
Verdachte had een bij hem in gebruik zijn
de electrisch kachel op frauduleuse wijze aan
gesloten aan het gemeentelijk net na vooraf
een transformator te hebben aangebracht.
Wegens het door giften en beloften opzet
telijk uitlokken van meineed is P K. door de
Rotterdamsche rechtbank veroordeeld tot
tien maanden gevangenlstraf. Het hof heeft
deze straf verzwaard tot een jaar.
In het Agentenblad van de Nationale
Levensverzekering Bank te Rotterdtm, wordt
het volgende overzicht over 1936 verstrekt
Het Nederlandsche LevensVerzekeringbe.
drijf zegt het oude jaar met een gevoel van
dankbaarheid vaarwel en gaat het nieuwe met
vertrouwen tegemoet.
Ons in het bijzonder bepalende tot de Natio
nale, mogen wij constateeren, dat 1936 een
rustige en stage ontwikkeling van haar be
drijf bracht. Uiteraard zijn wij op dit oogen-
blik nog niet in staat, onze goede verwach
tingen ten aanzien van de uitkomsten van het
jaar 1936 onder cijfers te brengen. Doch wjj
weten reeds, dat, terwijl de nieuwe productie
ongeveer hetzelfde beeld vertoont als ver
leden jaar, het tusschentijdsche verval van
verzekeringen aanmerkelijk kleiner is ge
weest. Er mag dus dit jaar op 'n grooteren
groei van het bedrijf worden gerekend dan in
het voorafgaande jaar. Vast staat, dat het in
totaal bij de Nationale verzekerde bedrag dit
jaar de 500 millioen ruimschoots overschreed.
De financiëele uitkomsten van het bedrijf
zullen, hoewel deze natuurlijk den invloed
ondervinden van de aanhoudende daling van
den rentevoet, naar zich laat aanzien, zeer be
vredigend zijn. Er mag dus worden verwacht,
dat die uitkomsten andermaal een flinke ver.
sterking van de financiëele positie van de
Nationale zullen toelaten.
Bij de Eerste Rotterdamsche hebben zich de
zaken in 1936 op bevredigende wijze ontwik
keld, hoewel bij de productie de moeilijke
tijdsomstandigheden zich deden gelden. Het
schade-verloop was, voor zoover dat ten tijde
van het ter perse gaan van dit blad valt te
overzien, niet ongunstig.
Gisteravond om kwart voor 7 is brand uit
gebroken in de woning van P. H. Simons
aan de Schipperstraat 18. De oorzaak is ver
moedelijk te zoeken in het aquariumlampje,
dat men had laten branden. De voorkamer is
Uitgebrand.
Het vuur is gebluscht met één straal op
de waterleiding door gasten van slangen
wagen 36 onder leiding van onderbrandmees
ter Reekers, brandmeester Boon en hoofd
man Ruys.
Mede aanwezig waren de slangenwagens
35, 34, 55 en 49.
Op den tweeden dag van het nieuwe jaar
had de Rotterdamsche Kunstkring zijn ge
trouwen in den Tivoti-schouwburg bijeenge
roepen voor een middag van litteraire voor
drachtskunst en dans. Van de gelegenheid
heeft de voorzitter, mr. J. R. Goddard, ge
bruik gemaakt, om in een korte toespraak
den leden van den Kunstkring bij de jaarwis
seling geluk te wenschen.
Er was nog iets „voor de gelegenheid" Het
programma opende met het „Wilhelmus",
dat door de voordraagster mevrouw Iris
Zeilinga-Doodeheefver volledig werd gezegd.
Terecht merkte zij op, dat door het weglaten
van strophen het verband al te zeer verbro
ken zou worden.
Het was uiteraard een zeer moeilijke op
gave voor een vrouw deze verheven soldaten
taal krachtig te laten spreken. Wel bleek
duidelijk het streven om door korte en gebie
dende zegging den bevelhebberstoon te bena
deren, maar het ontoereikende van de mid
delen kon den criitischen hoorder toch niet
ontgaan.
Nog een tweede zeer moeilijke taak had
mevrouw Zeilinga gekozen: verzen voor te
dragen van den grooten dichter Jan Hendrik
Leopold. Wie het heeft meegemaakt hoe
wijlen Albert Vogel met zijn enorme gaven
letterlijk zwoegde op „Cheops", weet wel wat
het zeggen wil een bladzijde van Leopold tot
haar recht te moeten brengen.
Mevrouw Zeilinga bleek daartoe in staat.
Een fijne intelligentie en een volkomen in
leving in de subtiele klankstructuur van het
vers hebben het wonder volbracht. Tegen
„Laatste wil van Alexander" kan men nog
bezwaren hebben als hier reeds werden ge
formuleerd, maar „Duizend en één nacht"
was eenvoudig meesterlijk van zegging. De
voordraagster, pas van een ziekte hersteld,
heeft een groot en welverdiend succes be
haald. Haar programma vóór de pauze werd
besloten met een „danslied" van Aart van der
Leeuw, een aardige attentie aan de mede
werkster van dezen middag, Corrie Hartong.
De volijverige leidster van de Rotterdam
sche Dansschool hebben wij weer eens in een
reeks van haar creaties mogen bewonderen.
Zij beschikt over een groote plastische uit
drukkingkracht; de beweging is vloeiend en
vol fantasie. Zooals van zoovele danseressen
in dezen tijd gaat haar aanleg meer naar het
lyrische uit dan naar het dramatische. Van
daar dat de doodendansen minder konden
voldoen. Maar hoe bekoorlijk waren de beide
walsen op muziek van Ravel, gedanst, in een
long soepel kleed! En een klein meesterstukje
was de „Dans in den Nacht" op Mexicaansche
volksmuziek, statig en nobel, van een rustige,
fiere pracht. Het uitmuntend gedragen cos-
tuum was een ware vondst!
Zeer beminnelijk waren ook de dansen op
twee liederen van Willem Pijper met oud-Ne-
derlandsche teksten (gezongen door Jo Hen-
drichs-Zalsman)Dit was dus óók een com
binatie van poëzie en danskunst, maar een
die minder voldoet. Wat wil men er eigenlijk
mee? Als men het lied wil laten hooren, wel,
dam dient de zangeres naar voren te komen.
Zij blijft echter onzichtbaar. We krijgen dus
solo-dans, waarbij het lied als „begeleiding"
dienst doet. Maar de uitdrukkingsvorm van
de beweging en die van het woord mengen
zich niet op deze wijze. Men kan maar één
van beide behoorlijk in zich opnemen. We heb
ben hier met twee zelfstandige uittogen te
doen, die bfl den hoorder-toeschouwer om den
voorrang strijden.
Maar, zooals gezegd, er werd zeer goed ge
danst. Het uitgelaten en geestige „Dl Mey
playsant widen wi planten" in een' uitdagend
groen, pakje, moes gebisseerd worden.
Er waren veel bloemen, zoowel voor me
vrouw Zeilinga als voor mej. Hartong. Ook
de begeleider Gert van der Steen (die wel een
beter instrument had verdiend) en de zange
res moesten ta de hulde deelen.
Na de pauze heeft mevrouw Zeilinga nog
uit Van Schendel voorgedragen, terwijl het
programma met dansen van mej. Hartong
sloot.
Het jaar is bij den Rotterdamschen Kunst
kring gelukkig ingezet.
Het is de R. K. Volksuniversiteit gelukt op
7 Jauari, den trouwdag van H.K;H. Prinses
Juliana en Z.H. Prins Bemhard, een feest
avond te beleggen in den Tivoli-Schouwburg.
De Nederlandsche Tooneelgroep, onder regie
van Ben Royards, zal het door Eduard Veter
man, speciaal voor dit nationaal gebeuren
geschreven stuk „Je maintiendrai" opvoeren.
„Je maintiendrai" behandelt een tijdvak uit
onze geschiedenis, na den dood van Prins
Willem van Oranje, toen ons land bijna aan
den chaos ten prooi was en toen het weinig
scheelde, of de Oranjes waren niet onze re-
geerende dynastie geworden. Van Oldenbarne-
velt heeft echter gezorgd, dat de Republiek
was gered met een Oranje aan het hoofd.
Nog werd ontvangen:
Autom. girobetalingen December 593.30;
F. W. P. 40; werkl. S.H.V. N.H.B. 12.23,
idem 12,23, idem 12,22; dr. H. P. B. te R-
5.
Giften kan men overmaken onder duidelijke
vermelding „Rott. Crisis-Comité", op reke
ning van de fa. Mees Zn. No. 6400, of op
gironummer 680 van het Rotterdamsch Crisis-
Comité.
Op Nieuwjaarsdag was het 50 jaar ge
leden dat de heer J. C. Peute in dienst trad
bjj de firma Holzhauer en Gal! thans J. F.
Gall Jr., alhier.
Als leerling gekomen heeft de jubilaris door
buitengewone plichtsbetrachting al vroeg de
leiding over de andere employé's gekregen,
welke functie hij tot op heden nog met de
zelfde opgewektheid vervuld.
De jubilaris is door den firmant geluk ge
wenscht, waarbij den heer Peute een geschenk
onder couvert is overhandigd. Door de ove
rige employé's en familieleden is de jubilaris
in de bloemetjes gezet.
H. M. de Koningin heeft zijn verdienste
erkend door hem de eeremedaille in zilver te
verstrekken verbonden aan de orde van Oranje
Nassau.
Van de hand van den bekenden Rotterdam
schen architect-publicist J. Verheul Dzn. ver
scheen bij de N.V. Drukkers- en Uitgevers
bedrijf Stemerding en Co. „De Rotte
met de Bleiswijksche meren en
de omliggende gemeenten Hil-
legersberg, Bergschenhoek,
B 1 e i s w ijk, Moercapelle en
Zevenhuize n".
Met dit nieuwste boekje dat intusschen
een kleine twee honderd bladzijden telt, ver
lucht met 50 afbeeldingen heeft de heer
Verheul willen completeeren zijn voor eenige
jaren aangevangen arbeid tot beschrijving van
de bekoorlijke, landelijke omgeving van Rot
terdam in woord en beeld.
Een viertal publicaties was gewijd aan
het Zuiden van Rotterdam, een tweetal aan
het Oosten, voor het Noorden had hij vol
staan met zijn tocht langs het Jaagpad van
Overschie naar Delft. Doch de Rotte, waar
aan Rotterdam nog wel zijn naam dankt, de
oude Rottestroom met zijn omgeving en de
in de nabijheid liggende dorpen, mocht in Ver-
heul's serie toch zeker niet ontbreken.
Zoo trok hij er in het voorjaar van 1936
andermaal op uit. En nog voor het einde des
jaars kwam het resultaat van die speur
tochten alweer van de persen: en even frisch
en vriendelijk in uiterlijk, welverzorgd, goed
leesbaar, onderhoudend en leerzaam.
Allereerst geeft hij een historisch overzicht
van de Rotte en van de dorpen Hillegersberg,
Bergschenhoek, Bleiswijk, Moercapelle, Zeven
huizen'en Terbregge, waarin de voornaamste
bijzonderheden over deze meerendeels zeer
oude plaatsen zijn bijeengebracht. Na den le
zer alzoo ln historisch opzicht te hebben ge
oriënteerd, gaat hij vertellen, beschrijven en
schilderen, wat hij op zijn wandelingen door
dit gebied aan belangrijks tegen kwam. Juist
zooals dit in zijn vorige publicaties geschiedde
en waarmede hij dit verdienstelijk werk heeft
verricht, dat nu voor het nageslacht wel be
waard zal blijven, wat door het doordringen
van destedelijke bebouwing in deomgeving
der stad in de nog landelijke omgeving nog
is overgebleven of eerst kort geleden ver
dween aan landschappelijk schoon en rustieke
bebouwing.
Voor dit werk was de heer Verheul de aan
gewezen man. Zoowel zijn geschriften als zijn
teekeningen leggen er een duidelijk getuigenis
van af welk 'n geestdriftig bewonderaar van 't
landschappelijk schoon er in dezen geboren
en getogen Rotterdammer steekt. Een woord
van gelukwensch is hier zeker op zijn plaats
bij de voltooiing van dezen kolossalen arbeid
op een leeftijd, waarop ieder ander slechts
aan zijn otium zou denken.
Uiterst merkwaardig is deze vruchtbare
werkzaamheid van den heer Verheul op pu
blicistisch gebied in de latere jaren. Want tot
de hier genoemde uitgaven beperkte zij zich
niet. Eveneens van dit jaar verscheen van
zijn hand bij den zelfden uitgever een bijzon
der fraai uitgevoerd werk, waarin „merk
waardige oude inrijhekken
alsmede poort- en hoofdin
gangen, uit de XVIIe, XVIIIe en
XlXe eeuw in en om Rotter-
d a m", met 44 reproducties naar aquarellen,
werden beschreven. Op de vele zwerftochten,
die hij in de laatste jaren door de provincie
Zuid Holland ondernam, teneinde zijn col
lectie aquarellen van mooie oude boerenhof
steden, te completeeren, had irl. nog menig
ander overblijfsel van vroegere landelijke en
stadsarchitectuur zijn aandacht- getrokken.
Dat waren de oude decoratieve inrijhekken,
poortgebouwtjes en poortjes, alsmede de mo
numentale ingangen van openbare en parti
culiere gebouwen.
Aan deze beschrijvingen laat de heer Ver
heul een algemeene inleiding voorafgaan,
waarin hij zoo en passant een Interessante
causerie houdt over de geschiedenis der ar
chitectuur in de 17e, 18e en 19e eeuw, voor
zoover deze in de Rotterdamsche bouwwerken
en die in de oude steden en dorpen in Rotter
dam's omgeving tot uiting is gekomen.
In het voorwoord op deze laatste uitgave
zegt de heer Verheul de hoop te koesteren dit
werk te kunnen vervolgen, wanneer er vol
doende belangstelling voor mocht bestaan. Dit
laatste hopen ook wij van harte.
Uitspraken.
De rechtbank heeft veroordeeld:
J. L. K. 34 jaar, los werkman, gedetineerd,
wegens mishandeling verdachte had, toen
hij op 29 September op den Mauritsweg zijn
vroegere verloofde mej. J. C. ontmoette, haar
beetgepakt en een groot stuk van haar neus
afgebeten tot 2 jaren gevangenisstraf. De
eisch van het O. M. was geweest 3 jaren ge
vangenisstraf. -
J. v. d. L., 29 jaar, schilder, revidivist en
gedetineerd, wegens mishandeling 'en bedrei
ging verdachte had op 5 October in den
kapperswinkel van Schalkwijk te Waddinx-
veen, na den kapper mét een mes te hebben
bedreigd, dbn burgemeester, die zich juist
onder kappershanden bevond, mishandeld,
door hem een slag to het gezicht te geven en
ten slotte had hij zich bij zijn arestatie krach
tig tegen de veldwachters verzet tot 1 jaar
gevangen iss raf
Zaterdagmiddag om kwart voor drie is ten
huize van de familie M. v. Zanten aan den
's Gravenweg 409 een gordijn in aanraking
gekomen met de kachel. Hierdoor is brand
ontstaan. De slaapetage en een gedeelte van
het dak zijn een prooi van het vuur gewor
den. Gasten van sl. 2 hebben met een straal
op de waterleiding het vuur gebluscht. onder
leiding van onderbrandmeester v. d. Berg,
brandmeester van Vessem en hoofdman van
Gunsteren. Siw. 5 stond in reserve afgepakt.
Mede aanwezig waren de slw. 4, 7, 6 en 1.
Gisteren, is de 89-jarige mevr. A. J. W.
Bltok-Michielse, wonende in de v. d. Hilst-
straat uit haar bed gevallen. De beneden
buren hoorden gekreun en hebben de politie
gewaarschuwd. Een auto van den G. G. D.
heeft de dame naar het ziekenhuis aan den
Coolslngel gebracht, waar zij met een bek-
kenfraotuur is opgenomen.
Eerstvolgende verzendingen en laatste busllch-
tingen reep. laatste aanbieding aangeteekende
stukken aan het hoofdpostkantoor te Rotterdam:
Ned. Indië: 8 Jan. zeepost 8- Djambi v. Rot
terdam 11.- gew. St., 9.- agt. st.8 Jan. mail
s. Indrapoera v. Marseille 18.- gew. at, 14.- agt.
st.; 6 en 9 Jan- luchtpost via AmsterdamBan
doeng 1.30 gew. st., v. dag 20.- agt. at.S Jan.
luchtpost vla Medan—Batavia 15.- gew. st., 14-'
agt. at.: 8 en 9 Jan. luchtpost v, Londen—Sin
gapore 9.- gew. at., 9.. agt. Sb
Vrijdagmorgen heeft een schuit de Stok-
vischbrug (over de Delftschevaart) aangeva
ren met het gevolg, dat de brug is ontzet en
voorloopig voor het voet- en rijverkeer is af
gesloten.
i Voorstel om de rente op de obligaties
tot 4 te verlagen.
Het R. K. Parochieel Kerkbestuur van de
H. Elisabeth te Rotterdam bericht aan de hou
ders van obligaties der 5 obligatieleening
groot 150.000, Anno 1925, o.m. het volgende:
Tengevolge van de slechte tijdsomstandig
heden zijn de inkomsten van ons Kerkbestuur
aanzienlijk verminderd. Bedroeg het totaal aan
gewone Inkomsten, waaronder het Kerkbe
stuur behalve de opbrengst van plaatsenhuur,
kerkrechten, inkomsten van kerkelijke dien
sten e. ook rekent de gelden, welke de pa
rochianen met werkelijk ruime milddadigheid
b(j collecten, inzamelingen en andere gelegen
heden voor hun kerk offeren in de jaren om
streeks 1930 meer dan 50.000 per jaar, in de
daarop volgende jaren is dit bedrag aanzienlijk
gedaald en beliep het vorig jaar nog slechts
ca. ƒ37.000.
Gelukkig heeft het Kerkbestuur ook in de
goede jaren bij de uitgaven steeds groote zui
nigheid betracht en heeft het er vóór alles
naar gestreefd om den zwaren schuldenlast,
welke ob onze kerk rust, zooveel mogelijk te
verminderen. Het Kerkbestuur is er dan ook
in geslaagd om op deze schuld, welke op 1
Januari 1930 nog 518.500 bedroeg, in de daar
op volgende jaren met niet minder dan 65.500
af te lossen, zoodat deze op 1 Januari 1937
zal zijn teruggebracht tot ƒ453.000. Deze
schuld bestaat dan uit een vijftal leeningen en
eenige schuldbekentenissen tot een totaalbe
drag van 303.000, alle met een rentevergoe
ding van 4 alsmede een 5 leening, groot
150.000.
Het gevolg hiervan was een aanzienlijke
besparing op de jaarlijks te betalen rente,
welke besparing evenwel lang niet opwoog te
gen de veel grootere daling van het bedrag
aan inkomsten.
Aan houders van 5 -obligaties wordt daar
om voorgesteld dé rente van 5 tot 4 te ver
lagen, Ingaande met de coupon, die 1 Juli
1932 vervalt.
Uit de accoordverklaring en aanbeveling
van de commissie voor regeling van het Ker
kelijk Crediet in het Bisdom Haarlem blijkt,
dat deze Commissie, gelet op de financieele re
sultaten der afgeloopen jaren en de wijze,
waarop ons bestuur het beheer heeft gevoerd,
zich volkomen verantwoord acht, wanneer ztj
ons bestuur voorloopig het gewone zelfstandi
ge beheer geheel en al toevertrouwt, zonder
eenige contróle harerzijds. Het is ook tenge
volge hiervan, dat Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem aan een en ander Zijne goedkeuring
heeft gehecht.
De Directeur van het Rijkstelegraafkantoor
alhier maakt bekend, dat van 2 t.m. 6 Jan.
1937 de gelegenheid wordt opengesteld tot
verzending van geiuktelegrammen aan hetr'
Vorstelijk Bruidspaar en aan H. M. de Konin
gin. Deze telegrammen zullen in den morgen
van 7 Januari a.s. op een toepasselijk geluk-
formulier worden afgeleverd.
Het tarief dezer telegrammen, die de be
taalde dienstaanwijzing „Lxh" moeten dra
gen, bedraagt (luxe-recht inbegrepen):
voor 38 woorden 45 cent; voor 910
woorden 50 cent; voor 1115 woorden 55 ct.;
voor 1620 woorden 60 cent; verder opklim
mend met 5 cent per 5 woorden of gedeelte
daarvan tot 50 woorden, daarboven met 5 ct.
per 10 woorden of gedeelte daarvan.
De afzenders van Lxh-telegrammen kun
nen desverlangd tegen betaling van 10 cent
een afschrift op een gelukformulier als voren
bedoeld verkrijgen.
Van 2 t.m. 6 Januari a.s. kunnen eveneens
gewone felicitatietelegrammen (al of niet met
Lx) bestemd voor het Vostelijk Bruidspaar en
H. M. de Koningin worden aangeboden, welke
desgewenscht met als datum 7 Januari op
dien dag worden afgeleverd. Wordt met de
aanbieding tot 7 Januari gewacht, dan ge
schiedt aflevering eerst op den volgenden
dag.
Op 7 Januari a.s. zullen alle telegraafkan
toren en stations geopend zijn als op Zondag
met dien verstande dat, behalve te 's-Graven-
hage, locale telegrammen worden behandeld
als op werkdagen.
Op Oudejaarsavond heeft men ingebroken
ln de woning van P. W. aan de Voorburg
straat. De kasten werden geforceerd. Een
bedrag ad. 25/gulden plus enkele gouden sie
raden en gaspenningen werden ontvreemd.
Zaterdag heeft men zich met 'n valschen
sleutel toegang verschaft tot de woning van
E. G. B. aan de Essenburgstraat. Een zil
veren horloge, een doublé ketting, een gouden
ring en een bedrag ad. 8 gulden werden ver
mist.
Nog is ingebroken to de woning van
A. L. aan de Jan Porcellisstraat. Hier worden
vermist eenig kleingeld en een aantal sigaren.
Ingebroken is Zaterdagavond in de woning
met annex winkel van J. L. N. aan de Pup"-
lenstraat. Uit den winkel werden gestolen 50
reepen chocolade, èèn gulden aan wisselgeld
en een aantal gaspenningen. Uit de woning
wordt vermist een spaarklokje met 3 gulden.
Door een ruit te vernielen van een van
Van Ditmar's kioslken aan het Kruisplein,
heeft men zich 46 rollen gaspenningen toe
geëigend.
Vrijdagavond om 9 uur is op den hoek van
de Boergoensche Vliet en Wolphaertsbocht 'n
24-jarig meisje aangereden door een personen
auto, welke is doorgereden.
Nu verzoekt de Commissaris van Politie der
2de afdeeling getuigen alsmede bestuurder
zich te melden aan het politiebureau ehari°is"
sche Kerksingel voor het geven van inlich
tingen.
Zaterdagavond hebben de veteranen van de
Kon. Antwerpsche zwemclub in het Oostelijk
zwembad te Rotterdam een vriendschappelijken
wedstrijd gespeeld tegen de R.Z.C.-veteranen
De Belgen wonnen met 5 2.
„Wst rijden al dia menschen ge
vaarlijk vandaag", dacht u Immers
vanmiddag achter het stuur. (Hoe
zegt men dat ook weer van dien
splinter, dien balk an uw oog?...)
