KARDINAAL MUNDELEIN'S
REDEVOERING.
Beveiliging van de
controle-schepen.
BUITENLANDSCHE
KRONIEK.
ROOSEVELT ZET DOOR
MAANDAG 7 JUNI 1937
Non-interventie-moeilijklieden
LONGONTSTEKING-EPIDEMIE IN
NOORD-ZWEDEN
Duitsch antwoord op Britsche
voorstellen te Londen
ontvangen.
DE BEGRAFENIS VAN
GENERAAL MOLA.
Een eenvoudige docli indruk
wekkende plechtigheid.
JU AN MARCH IN SPANJE TERUG.
ZATERDAG-AUDIËNTIES
BIJ DEN PAUS.
Kard. Hlond delegaat naar
Christus Koning-congres.
DE KERKVERVOLGING IN
DUITSCHLAND.
Bisschoppelijke delegatie
naar Rome
Scherp protest van kardinaal
Innitzer.
■4$..
DE HERTOG VAN WINDSOR.
Eerherstel voor de belasterde
kloosterorden.
Rockefeller's testament
geopend.
De 25 millioen dollar, welke hij nog
bezat, vermaakte hij aan
zijn kleindochter.
COMPLOT IN OOSTENRIJK.
Tegen het leven van Schuschnigg.
W itte Purol
Het beste en zuiverste middel om
zonnebrand
Vastbesloten, het hooggerechtshof
te hervormen.
Invoering van vaste grenzen voor
loonen en werktijden.
DE STAKING IN AMERIKA'S
STAAL-INDUSTRIE.
Noch de werkgevers noch de werk
nemers bereid toe te geven.
5
KARD. LAURI VIJFTIG JAAR
PRIESTER. J
door medestudenten ter
DOOD GEBRACHT.
TRAGISCH SCHOOLREISJE, -v;
Het antwoord, dat Duitschland Zateidag
j.L op de Engelsche voorstellen tot hervat
ting van de controle op de Spaansche
kusten gegeven heeft, is te Londen zeker
betrekkelijk gunstig beoordeeld. In de En
gelsche hoofdstad heeft men er vooral het
Duitsche streven in gewaardeerd om de
mogelijkheid van een herstel der controle
open te houden. Men vreesde aanvankelijk,
dat Berlijn het Duitsch-Spaansche incident
gretig zou aangrijpen om een einde te maken
aan een toestand, welke op zich te Berlijn
en te Rome minder graag gezien moet wor
den. Dat het dit niet gedaan heeft, wordt
als een internationaal-politieke winst gezien,
welke mede tot een ontspanning in de steeds
kritieke situatie bijdraagt.
De tekst van de antwoorden van Berlijn
en Rome is nog niet gepubliceerd. Maar de
uit de verschillende hoofdsteden ontvangen
samenvattingen zijn zoo eensluidend, dat
men zich, ten minste in groote trekken, een
duidelijk beeld van den inhoud kan maken.
Duitschland en Italië dan zijn „in begin
sel" bereid de Britsche voorstellen tot be
veiliging van de oorlogsschepen, welke aan
de internationale contróle deelnemen, te
aarvaarden. Maar in de practijk, in de toe
passing zouden zij gaarne enkele kleine
wijzigingen aangebracht zien, welke intus
schen nog al van fundamenteel karakter
blijken te zijn.
Naar de diplomatieke medewerker van
de „Daily Tel." een gewoonlijk zeer goed
ingelichte journalist meldt, zou Engeland
voorgesteld hebben, dat de regeeringen van
Valencia en Salamanca haar instemming
zouden betuigen met zeer breede veiligheids
zones voor de oorlogsschepen rond de Spaan
sche kust en dat zij de verplichting op zich
zouden nemen om de non-interventie
bodems, welke in die veiligheidszones voor
anker zouden gaan of daar zouden varen,
niet aan te vallen. In geval echter deze
verplichtingen niét werden nageleefd, zou
den, volgens het Britsche voorstel, de vier
aan de contróle deelnemende mogendheden
onmiddellijk in beraad gaan over de maat
regelen, welke door de omstandigheden ver-
eischt worden.
Op dit laatste punt nu loopen de Engelsch-
Fransche en de Duitsch-Italiaansche opvat
tingen scherp uiteen. Naar verluidt, stellen
Berlijn en Rome zich op het standpunt, dat
zij de verplichting van voorafgaand overleg
over de maatregelen om een toekomstigen
aanval te wreken niet kunnen aanvaarden.
Beide hoofdsteden suggereeren, dat een soort
wetboek van strafrecht zal opgesteld wor
den, hetwelk de soorten sancties zal vast
stellen, welke door de gemeenschappelijke
vloten als repressaille, als weerwraak zullen
genomen worden.
Van Engelsche zijde wil men, natuurlijk,
van dit standpunt niets weten. Men acht het
zeer ongewenscht en practisch onverwczen-
lijkbaar een dergelijk systeem in beginsel
te aanvaarden. Het spreekt van zelf, dat elk
oorlogsschip zich door onmiddellijke maat
regelen tegen een rechtstreekschen aanval
mag en moet verdedigen; aan dit techt vanl
zelfverdediging wordt niet getornd; maar het
beginsel der weerwraak, volkomen eigen
machtig, op de basis van het oog om oog,
tand om tand, is zoo barbaarsch, dat een be
schaafd volk weigert er op in te gaan. Iets
anders wordt ongetwijfeld de zaak, als men
een „strafwet" opstelt, welke bijzondere
straffen voor een vergrijp tegen het inter
nationaal recht of tegen een verdrag bepaalt.
Maar daaronder zal nooit een daad als bijv.
het bombardement van Almeria kunnen
vallen.
Het spreekt vanzelf, dat onder dergelijke
omstandigheden een overeenstemming tus-
schen de vier controleerende mogendheden
uiterst moeilijk is. En nu is het wel interes
sant, dat van Parijs uit alle1 pogingen in het
werk worden gesteld om een compromis te
vinden, dat de internationale controle, zoo
als die tot dusverre bestond, zoo snel moge
lijk zal herstellen. De Fransche regeering
kent geen vuriger wensch, dan Duitschland
en Italië met zoo weinig mogelijk tijdverlies
tot het bestaande systeem, al dan niet in
zijn details gewijzigd, terug te voeren. Het
schijnt, dat Parijs daarbij het plan voor den
geest staat het zóne-systeem, waarbij elke
vloot een sector van de Spaansche kust was
toegedeeld, af te schaffen. Deze zónes waren
zoo vastgesteld, dat elke vloot een sec or
controleerde van het gebied, waarmede e
niet sympathiseerde. Frankrijk zou nu to
zijn oorspronkelijke idee willen terugkeeren
om alle oorlogsschepen, welke contróle uit
oefenen, tot één internationale vloot onder
een vereenigd oppercommando terug te
brengen, waarbij neutrale waarnemers op
alle schepen zouden geplaatst worden.
Duitschland heeft destijds ongunstig op dit
voorstel gereageerd, maar men hoopt in
Parijs het zoo te kunnen amendeeren, dat
het nu voor Berlijn aanvaardbaar wordt en
aldus een uitweg zou wijzen uit een compli
catie, welke den vrede in Europa zeker niet
in de hand werkt.
Als men zich dan afvraagt, waarom Parijs
zoo'n haast achter deze aangelegenheid stelt,
dan ligt het motief daartoe tamelijk wel
voor de hand: de vrees, dat sovjet-Rusland
van de onopgeloste situatie gebruik zal
maken, om een plaats te heroveren, waar
uit het met een ongemeen diplomatieke
handigheid verdrongen was. Moskou heeft
altijd zeer vijandig gestaan tegenover de
vier-mogendheden-contróle rond Spanje;
men vreest, dat het, als niet heel spoedig
de oude toestand hersteld wordt, op actieve
deelneming aan de controle zal aandringen.
Dit zou den algemeenen toestand ten zeerste
verscherpen en daarom heeft men alle hoop,
dat de betrekken partijen bij deze weten
schap alle pogingen in het werk zullen stel
len om zoo spoedig mogelijk tot een accoord
te komen, vóór de Russische eischen de si
tuatie komen vertroebelen.
STOCKHOLM, 5 Juni. (STEFANI). In het
Noorden van Zweden woedt epidemisch long
ontsteking.
In het regiment dragonders te Oestersund
hebben zich reeds vijf doodeljjke gevallen voor
gedaan.
Vijftig andere soldaten zijn door dezelfde
Ziekte aangetast.
Verscheidene doctoren zijn uit Stockholm
naar Oestersund vertrokken.
Het prinsesje Margaretha bewondert met haar ouders prins Gustaaf Adolf en
prinses Sybille van Zweden, die momenteel in Londen vertoeven, het schouw
spel van de generale repetitie voor de. parade Op den verjaardag van koning
George VI.
BERLIJN MAAKT EENIGE RESERVES
Berlijn, 5 juni- (Havas). Het
Duitsche antwoord op de voor
stellen tot herstel van de contróle op
de Spaansche kusten, die de Britsche
regeering Woensdagavond aan Ber
lijn, Parijs en Rome heeft voorgelegd,
is thans te Londen overhandigd. Het
is volgens de inlichtingen, die in
politieke kringen te verkrijgen waren,
minder ongunstig, dan de toon van de
Duitsche pers deed vermoeden. On
danks het incident met de „Deutsch-
land", wil Berlijn de controle op
nieuw in werking gesteld zien.
Omtrent het antwoord worden de volgende
bijzonderheden vernomen:
lo. De Instelling van veiligheidszónes voor
de schepen, die aan de contróle deelnemen,
wordt zonder voorbehoud door Berlijn goedge
keurd.
2o. Wat de door de belde p&rtijen ln clen
Spaansche» burgerooi-log te vertrekken waar
borgen betreft, lieeft Duitschland slechts ma
tig vertrouwen in de garantie; diè Valérfcia
zou kunnen geven. Dit punt levert slechts
tormeele moeilijkheden op.
3o. Ten aanzien van de derde kwestie, die
van de absolute veiligheid der schepen, die aan
de contróle deelnemen, zijn de moeilijkheden
g rooter.
Het schjjnt, dat men te Berlijn het voorstel,
dat de vier bevelhebbers der vloten onderling
overleg moeten plegen, niet voldoende acht.
Zulk overleg, zegt men, vergt tijd en maakt
het niet mogelijk, dat onmiddellijk op even-
tueele agressie geantwoord wordt.
Berlijn wil verder gaan en verlangt, .dat,
zooals in het geval van de „Deutschland", de
vlootcommand&nten zelf represaillemaatrege
len kunnen nemen tegen overtreders van het
internationale reftht.
ROME, 5 Juni." (R.O.) Het Italiaansche ant
woord op de Britsche voorstellen inzake de
internationale contróle in Spanje, zal, naar
men meent te wi en, begin der volgende week
worden overhandigd. Italië zou het voorstel
in'beginsel aanvaarden, doeh- ten aanzien- van
technische details reserves maken.
PAMPELUNA, 5 Juni. (HAVAS). Op een
voudige doch indrukwekkende wijze is het
stoffelijk overschot van generaal Mola reeds
gisterenavond ter aarde besteld.
r Om zeven uur kwam de lijkstoet hier uit
Burgos aan. De kist werd neergezet in een
chapelle ardente.
Om 7 uur 40 zette de begrafenisstoet zich
weer in beweging, voorafgegaan door het mu
ziekcorps van de Requestes van Navarra en
dat der Phalangisten-
Achter de lijkbaar liepen generaal Millan
Astray als vertegenwoordiger van generaal
Franco, vervolgens kwamen de officieren van
den generalen staf der Noordelijke legers met
omfloerste sabels. De familieleden van Mola
volgden in auto's. Er waren twee wagens be
laden met kransen.
Om acht uur vond op het kerkhof van Pam-
peluna de begrafenis plaats. Het stoffelijk over
schot van Mola werd bijgezet in den familie
grafkelder, waar het rust naast dat van zijn
moeder. -
Morgen zal in de kathedraal van Pampeluna
een plechtige H. Mis van Requiem voor de
zielerust van den generaal worden opgedragen.
Naar de Unipress meldt, zal de chef van
den Spaanschen staat mogelijk aan generaal
Mola den potshumen titel verleenen van
„Maarschalk van Spanje". Deze titel werd tot-
dusver nog nooit verleend.
SALAMANCA, 5 Juni. (D.N.B.) In welinge
lichte kringen verluidt, dat de diplomatieke
vertegenw, i irdigers van Engeland en Frank
rijk bij de regeering van Valencia naar aan
leiding van den dood van generaal Mola tele
grammen van deelneming aan' generaal Franco
hebben gezonden, hetgeen in diplomatieke
kringen opzie "i gebaard zou hebben.
GIBRALTAR, 5 Juni (R.O.) Juan March, die
een reis naar Italië gemaakt heeft, is hier
vanmorgen aangekomen. Na een kort onder
houd met twee Spanjaarden, wier namen men
niet kent, is hjj in hun gezelschap per auto
naar Algeciras vertrokken.
Men seint ons uit Rome d.d. Zaterdag:
Z. H. de Paus ontving heden te Castel Gan-
dolfo H.H. Em. de kardinalen Pacelli, Rossi
en Tisserant, alsmede den apostolischen ad
ministrator van Estland.
Daarop werden in algemeene audiëntie ont
vangen 500 personen uit 8 verschillende naties,
alsook 100 jonggehuwden paren, tot wie de H.
Vader een korte toespraak hield en aan welke
hjj staande den zegen verleende.
Deelnemers aan de audiëntie verklaarden,
dat de Paus er goed uitzag. Hij vertoeft veel
op het groote balcon tegenover het meer en
maakte ook weer een langen wandelrit door
het park van Castel Gandolfo, ondanks de
bijzonder drukkende hitte.
De H. Vader keurde het voorstel goed van
kardinaal Hlond tot het houden van een in
ternationaal Christus Koning-congres en be
noemde den kardinaal tot pauselijk legaat
naar het congres.
Het congres zal het verschijnsel der god-
loozen-beweging bestudeeren, alsmede de af
weermiddelen tegen de heillooze propaganda.
I i t ,'k ijtt
kansel-repliek op Goebbep'
smaadrede.
ROME, 6 Juni. (HAVAS) De „Corrispon-
denza" meldt, dat in verband met de spanning
in de betrekkingen tusschen Duitschland en
de H. Stoel een delegatie van het Duitsche
episcapaaat onder leiding van den aartsbis
schop van Keulen, Kardinaal Schulte, naar
Rome zal gaan om gedachtenwisseling te voe
ren met Z. H. den Paus en den Kardinaal-
staatssecretaris Z.H. Em. Kardinaal Pacelli.
BERLIJN, 6 Juni. (R.O.) Ds. Niemoeller
heeft aan het einde van zijn preek verklaard
dat de regeering haar belofte niet hield aan
gaande völledlge vrijheid ten aanzien van de
hangende kerkverkiezingen. Een aantal predi
kanten, zoo zeide hij, hebben een verbod tot
sprk engekregen, terwijl pamfletten, d,ie ten
doel hadden de gemeentelden in te lichten," in
bslag genomen zijn en huiszoekingen zijn ge
houden in de bureaux der gemeenten en in
particuliere woningen. Met het oog. op dezen
toestand protesteeren de leiders en d raad
van broeders der belijdeniskerk tegen deze
onrchtvaardigheid en verklaren zij zich soli
dair met de predikanten, die gearresteerd zijn
en met hen, wien verboden is te prediken of in
het openbaar te spreken.
I
Volgens een bericht van de officieuse Ka
tholieke „Korrespondenz Austria" heeft Z. H
Em. Kardinaal Innitzer bij de Bonifacius-
feesten een rede gehouden, waarin hij, naar
D.N.B. meldt, „scherpe aanvallen tegen
Duitschland richtte".
Hij betitelde den strijd tegen Duitsche
kloosterlingen, die van immoraliteit beschul
digd worden, als een strijd tegen den christe-
1 „ken godsdienst, die in de geschiedenis bijna
zonder wederga is, en gaf uiting aan' de op
vatting dat er slechts weinige priesters zijn
die hun plichten niet ernsüg vervullen.
Volgens Havas heeft kardinaal Innitzer in
een rede voor een Katholieke vergadering
verklaard, dat de strijd tegen de Kerk in
Duitschland het prestige van het Duitsche
volk neerhaalt.
Hij bevestigde, dat de Oostenrijkers soli
dair zijn met de Duitsche geestelijkheid en
protesteerde tegen den invoer in Oostenrijk
van Duitsche bladen, die als voermiddel dienen
voor de campagne tegen de Kerk.
Naar een „U.P."-bericht uit Weenen nog
meldt, is de veroordeeling van de Duitsche
n&tionaal-socialistische politiek tegen de Kerk
door kard. Innitzer van des te meer beteeke-
nis, w\jl den kardinaal door nazis sinds langen
tijd ten onrechte sympathie voor 't nationaal-
socialisme werd toegeschreven.
Bij onlangs gehouden anti-semietische be
toogingen te Weenen riepen nationaal-socia-
listen: ,,Heil Innitzer
VATICAANSCHE STAAT, 5 Juni. (HAVAS)
In bevoegde Vaticaansche kringen weigert men
de berichten, volgens welke de H. Stoel op de
Duitsche nota van 29 Mei zou hebben geant
woord, te bevestigen of te ontkennen.
Men meent evenwel, dat het vraagstuk der
tótrekkingen tusschen Duitschland en het
Vaticaan nog verre van een regeling verwij
derd is.
LONDEN, 6 Juni. (HAVAS) De Britsche
filmverhuurkantoren hebben besloten, dat de
films over het huwelijk van den hertog van
Windsor niet in Engeland zullen worden ver
toond, i
ONDERSTAAND publiceeren wij
den woordelijken tekst van de
rede van kardinaal Mundelein over
de kloosterprocessen in Duitschland;
een rede, welke in Duitsche regee-
ringskringen raak ingeslagen is, en
reeds tot zooveel verwikkelingen
aanleiding gaf.
De Duitsche regeering heeft zich gedurende
en na den Europeeschen oorlog bitter beklaagd
over de gruwelpropaganda der geallieerden,
die den Duitschen troepen alle mogelijke
schandalen ten laste legden. In een mjj be
kend geval protesteerde de kanselier van het
Duitsche Rijk in mijn bureau officiëel tégen
dergelijke beschuldigingen, die beschreven
stonden in een boek, dat door oen priester
van dit bisdom was gepubliceerd. De tegen
woordige Duitsche regeering echter maakt
thans zelf van dit soort propaganda gebruik
tegen de Katholieke Kerk. Zij laat door den
zonderlingen propagnda-minister in groote
getale allerlei verhalen verspreiden over z.g.
onzedelijkheid in kerkelijke instellingen. En
deze methode is van dien aard, dat de propa
ganda uit de oorlogsjaren er maar een kinder
verhaaltje bq is.
Gij en ik toonen daarvoor belangstelling als
tegenover een zaak, die ons zelf aangaat, want
menschen, die buiten de Kerk staan en wel
licht ook de lauwen onder onze eigen geloofs-
genooten, die voortdurend deze dingen lezen,
zouden tot de slotconclusie kunnen komen:
„Ze zijn allemaal net eender".
Daarom zou het niet alleen dom, maar even
goed laf zijn, wanneer wij deze zaak eenvou
digweg accepteerden zonder ons te verdedi
gen, nog te meer daar deze zaak in het open
baar behandeld werd.
Diezelfde religieuse ordien, die door deze
propagandisten' worden aangevallen, hebben
wij hier ook in Amerika. Zij vertoeven reeds
jarenlang in ons midden. Geen enkel klooster
heeft zich voor ons diocees zooveel verdien
sten verworven als de Franciscaner broeders,
die practisch allemaal Duitschers zijn en die
zich vrijwillig voor ongeveer ieder lichamelijk
en geestelijk werk van'barmhartigheid ter be
schikking hebben gesteld en die zich zonder
eenigerlei vergoeding in gevangenissen, tucht
huizen en instellingen van liefdadigheid ver
dienstelijk maken en die op de eerste wenk'
of roepstem van priesters of leeken ieder uur
van den dag en van den nacht gereed staan.
Ook wij hebben de Broeders-Alexianen, die
ongeveer 75 jaar lang in onze stad de zieken
en geesteszwakken verplegen.
Wij hebben kloosters van Zusters, die uit
Duitschland kwamen en die verschillende
mede-leden hebben, die in Duitsche gevan
genissen zuchten.
Ongetwijfeld zijn de hatelijke dingen, waar
van de kloosterlingen door deze brutale pro
pagandisten zoo luide beschuldigd worden, niet
zoo maar zonder meer in Duitschland kunnen
ontstaan, zonder dat zich ook in ons midden
een tastbare terugslag deed gevoelen.
En waarom wordt deze Vuile wasch ten
overstaan van de heele wereld gedaan? Wat
is in 't kort samengevat, de beweegreden voor
deze daad? Ik wil u een artikel voorlezen,
dat een week geleden in een dagblad van New-
York verschenen is en dat afkomstig is van
een niet-Katholieken Amerikaansclnen journa
list in Berlijn:
„De openlijke reactie op deze ongehoorde
publicaties, waarmee de zedelijkheidsprocessen
tegen monniken en leeken-broeders der Katho
lieke Kerk omringd zijn, is van drlevoudigen
aard. Vele loyale katholieken zijn overtuigd
dat deze beschuldigingen valsch zijn en dat
deze processen een samenweefsel zijn van
kwaadaardig verzonnen aanklachten.
Een andere groep katholieken en protestan
ten becritiseert in het geheim de uitbuiting
dezer processen voor anti-katholieke propa
ganda, welke vaak het karakter van een open
lijke anti-christelijke propaganda aanneemt.
Diegenen onder de nationaal-socialistische
enthousiaste volgelingen, die de Katholieke
Kerk haten als een „buitenlandsch instituut"
jubelen natuurlijk over dit ongelukkig lot en
zij trachten uit deze processen zooveel moge
lijk munt te slaan. Zoo staan b.v. vele nieuw-
heidensche tijdschriften vol met spotprenten
van zeer twijfelachtig allooi, terwijl zij teveii3
giftige hoofdartikelen bevatten, waarin de re
dacteurs hun leedvermaak nauwelijks kunnen
verbergen."
De onmiddellijke aanleiding tot het opra
kelen van deze processen was de strijd om het
onderwijs-vraagstuk. De regeering gaf aan
de katholieke geestelijkheid een jaar geleden
een bewijs van de nadeelige gevolgen van zulke
processen, doch schortte de behandeling daar
van op, in verband met de Olympische spelen.
Het bewijsmateriaal werd reeds veel eerder
ontdekt, toen in de kloosters huiszoekingen
worden gedaan in verband met de deviezen-
processen.
Met dit Damocles-zwaard boven het hoofd
der katholieke bisschoppen ging de regeering
in de afgeloopen herfst- en wintermaanden
Voort om twee gewichtige bolwerken van het
katholicisme aan te vallen, n.l. de bijzondere
school en de katholieke jeugdorganisaties. De
bijzondere scholen werden onderdrukt in Wur-
temberg, in het Saargebied en in den Pfalz.
De uitslag van de stemmingen in Hessen wa
ren geheel in het voordeel van de regeering,
eveneens de stemming in verschillende steden
van Beieren, vooral in München en Neuren
berg.
De rijksjeugdwet vernietigde intusschen de
nog bestaande katholieke jeugdorganisaties,
doordat alle jongens en meisjes gedwongen
werden tot de bruinhemden der Hitlerjeugd
toe te treden.
De katholieke geestelijkheid, die geen reke
ning hield met het Damocles-zwaard, ging tot
den aanval over. Zij bracht aan het licht, dat
bij de stemming betreffende de bijzondere
school geknoeid was en voerde aan, dat in
steden van het Saargebied en in den Pfalz
des namiddags bekend werd gemaakt, dat ter
plaatse de openbare school zou worden inge
voerd en dat degenen, die daartegen wilden
protesteeren, zulks voor 's avonds 7 uur op
het raadhuis konden doen. Toen niemand den
moed had om protest in te dienen, werd ge
registreerd, dat de geheele bevolking voor ten
volle 100 procent zich had uitgesproken voor
de openbare school.
Iedere maand werden Herderlijke Brieven
gepubliceerd, waarin werd geprotesteerd tegen
de bestrijding van de bijzondere school als
zijnde een inbreuk op het Concordaat. Ten
slotte kwam op Palmzondag de Pauselijke En
cycliek, welke de tot nog toe meest drastische
uitdaging aan de nazis vormde.
De wapenstilstand was verbroken. De re-
geering wierp alle zedelijkheidsprocessen ge
lijktijdig voor de rechtbank en mobiliseerde
haar verschrikkelijke propagandamachine ten
einde aan deze processen de grootst mogelijke
mate van publiciteit te geven.
De oorsprong van deze tegenwoordige cam
pagne doet ons onmiddellijk inzien, welk ver
lies het katholicisme onmiddellijk te verwach
ten heeft, wanneer de staat succes heeft. Een
statistiek voor het heele Duitsche Rijk is niet
beschikbaar, maar alleen in Pruisen zijn er
onder de 1.737.000 katholieke" kinderen van
den schoolplichtigen leeftijd 1.612.000 die ka
tholieke bijzondere scholen bezoeken. Verder
zijn er 500.000 tot 700.000 kinderen in katho
lieke scholen in andere deelen van het rijk.
De strijd, waarom op het oogenblik gestre
den wordt, zijn deze twee millioen of meer
kinderen. De pers verheelt de hoop der re
geering niet, dat de processen er zeer veel toe
zullen bijdragen om het vertrouwen der pu
blieke opinie in de katholieke opvoeding aan
het wankelen te brengen.
Hier hebt u de geschiedenis in het kort sa
mengevat en er is geen enkele waarborg, dat
het gevechtsfront niet op een goeden dag over
het geheele land zal worden uitgebreid.
Herten ik, morgen gij. De inzet van den strijd
is: de kinderen van ons los te scheuren. Wan
neer wij thans geen belangstelling voor de
zaak toonen, wanneer wij onverschillig de
schouders ophalen of mompelen „er zal toch
wel iets van waar zijn" of „het gaat ons niet
aan", wanneer wij niet achter den H. Vader
staan, dan zullen ook wij alleen staan en ons
aan alle kanten te verdedigen hebben, wanneer
wij aan de beurt komen.
Gij zult misschien vragen, hoe een land van
60 millioen menschen, intelligente menschen,
zich in angst en slaafschheid onderwerpen kon
aan een vreemdeling, een Oostenrijkschen be
hanger en naar men zegt nog oen slech
ten ook en enkele bondgenooten, zooals Goeb-
bels en Goering, die in een tijd waarin alles
duurder wordt, tot een heele natie kunnen
zeggen: „De loonen kunnen niet verhoogd
worden."
Wellicht zouden wij het kunnen begrijpen,
wanneer we zouden leven in een land, waarin
de helft der bevolking een spion van de re
geering is, waar de gewapende macht de hui
zen binnendringt en boeken en kranten van
particulieren zonder gerechtelijk vonnis in be
slag neemt; waar de vader zijn jongen niet
meer kan straffen, uit angst dat zijn eigen
kind hem kan aanklagen en in de gevangenis
brengen; waar persoonlijk eigendom en waar
devolle bezittingen in beslag genomen en ver
kocht worden om den goudvoorraad hooger
op te voeren.
Wellicht zouden we het kunnen hegrijpen,
wanneer we in een land zouden leven, waarin
brieven opengemaakt en gelezen worden, zoo
als men in oorlogstijd doet met de correspon
dentie der vijanden; in een land, waar het
jonge, teere meisje van moederszijde wordt
weggerukt en naar een arbeidskamp wordt
gezonden, om daar samen te leven met. het
schuim van de straat; waar de priester-stu
denten niet alleen naar de arbeidskampen,
maar ook naar de militaire kampementen ge
zonden worden.
Nog nooit tevoren was de Kerk in Duitsch
land zoo hulpeloos als thans het geval is, zelfs
niet in de dagen van de Kulturkampf.
Destijds waren er nog het centrum en het
parlement; toen hadden ze nog leiders, gees
telijken zoowel als leeken; toen was er een
katholieke pers.
Thans heeft de Kerk geen spreekbuis meer.
Wanneer de bisschoppen spreken, worrten hun
woorden overstemd door het spektakel van
het verschrikkelijk propaganda-apparaat der
regeering.
Het minste wat wij voor de Kerk in Duitsch
land kunnen doen, is openlijk in deze ure der
beproeving onze sympathie betuigen. En nog
meer ons gebed, wij moeten bidden voor de
Kerk in Duitschland en voor het Duitsche
volk.
Wij zijn hen veel verplicht; zij hebben in
het verleden bijgedragen tot den opbouw van
onze Kerk in de Vereenigde Staten en wij
kunnen hen thans helpen.
Gemeenschappelijk gebed van heel ons volk
zal op den duur machtiger zijn en meer succes
vol, dan de heele zwaarte dezer geniepige pro
paganda die van het Derde Rijk uitgaat.
WHITE PLAINS (New-York), 5 Juni. (UN.
PRESS). Het testament van John Rockefeller
werd heden door het gerecht voor erfenis
zaken geopend. Uit het stuk blijkt, dat het
vermogen van den oliekoning nog vijf-en-twin
tig millioen dollar bedroeg. Hij heeft dit ver
maakt aan zijn kleindochter, Marguerite
Strong de Cueves, echtgenoote van den
Spaanschen markies George de Cueves.
De rente van genoemd kapitaal zal na den
dood van de markiezin aan haar kinderen
ten goede komen of kan, indien de erfgename
zulks bepaalt, ook aan het Rockefeller-insti-
tuut voor geneeskundig onderzoek worden
toegewezen.
In het testament wordt voorts nog gezegd,
dat Rockefeller tijdens zijn leven reeds groote
bedragen aan zijn kinderen vermaakt heeft,
die door hen zelf worden beheerd.
WEENEN, 6 Juni (D.N.B.) De Oostenrijk-
sche bladen bevestigen, dat een samenzwe
ring tegen bondskanselier Schuschnigg zou
zijn ontdekt. Een zekere Woitche is in Ver
band hiermede gearresteerd. Tegelijkertijd zijn
er 31 leden van een S.S.-afdeeling in Oosten
rijk gearresteerd en de bladen leggen verband
tusschen deze arrestaties.
en vervellen te voorkomen en te genezen.
Doos 30, 60 ct. Tube 45 ct. Bij Apoth. en Drog.
Reel. 3010 DGVS 7
CRISTOBAL, 5 Juni. (HAVAS). „Associated
Press" meldt, dat aan boord van het Ameri-
kaansche legertransportschip „Ludington", dat
een lading ontplofbare stoffen vervoert, brand
is uitgebroken in volle zee. Het stoomschip
,.Limon Bay" snelt te hulp,
PRESIDENT Roosevelt heeft op
een persconferentie verklaard,
teren op 'n persconferentie verklaard
dat hij vastbesloten is, de hervor
ming van het hooggerechtshof door
te zetten. Hij erkende evenwel de
juistheid van de verklaring van
senator Robinson dat eenige amen
dementen zouden worden ingediend,
waarmede hij te kennen wilde geven
dat een compromis in deze kwestie
voor de regeering aanvaardbaar zou
kunnen zijn.
De president stond er op, dat het wetsont
werp inzake de gerechtelijke hervorming ten
aanzien van de rechtbanken in hun geheel
nog in de loopende zitting van het congres
wordt aangenomen. Hij beklaagde er zich
voorts over, dat het hooggerechtshof met
zomervacantie was gegaan, vóórdat het in
verscheidene belangrijke zaken een beslissing
had genomen.
Tot de punten van zijn programma, die
Roosevelt nog voor het einde van deze zit
tingsperiode afgehandeld wil zien, behooren
voorts volgens het D.N.B. nog de invoering
van vaste grenzen voor loonen en werktij
den, het verbod van kinderarbeid, maatre
gelen tegen belastingontduiking en voor vrij-
warring van den grond tegen de gevolgen
van stofstormen, overstroomingen en droogte
Op het gebied der buitenlandsche politiek
verlangt de president in het bijzonder de
ratificatie der te Buenos Aires gesloten in-
ter-Amerikaansche verdragen, waarbij zijn.
„politiek van goede nabuurschap" in de
praktijk moet worden toegepast.
WASHINGTON, 5 Juni (HAVAS) Van
gezaghebbende zijde wordt vernomen, dat
president Roosevelt er genoegen mede zou
nemen, dat het aantal rechters van het
hooggerechtshof wordt vastgesteld op 11 in-
plaats van op 15.
Intusschen voldoet deze concessie de lei
ders der oppositie niet. Zij verklaren niet te
kunnen instemmen met het beginsel van
„opvulling" van het college met nieuwe
rechters en zijn van meening, dat de presi
dent door dezen maatregel druk op het ge
rechtshof zou kunnen uitoefenen.
Het ziet er naar uit, alsof de strijd in het
congres den geheelen zomer zal duren.
CHICAGO, 5 Juni. (HAVAS). De staking in
de staalnijverheid, waarbij 150.000 arbeiders
in Illinois, Indiana, Ohio en Pennsylvanië be
trokken zijn, schijnt op het doode punt te zijn
gekomen.
John Lewis, de voorzitter van het comité
voor industrieele organisatie, blijft eischen,
dat zjjn organisatie erkend wordt als de
eenige, die de werknemers bij de patroons kan
vertegenwoordigen, terwijl de werkgevers
daar in het geheel niet van willen hooren-
Deze kwestie wordt door de vakvereenigingen
van groote beteekenis geacht. Zij geven toe
voordeelen te hebben verkregen, doch zijn van
meening, dat de erkenning van haar organi
satie juist noodig is voor het behoud dier.
voordeelen. Zij ontkennen, dat de staking een
politieken achtergrond zou hebben of door
communisme geïnspireerd zou zijn.
Er heerscht een zenuwachtige stemming. Irt
het zuiden van Chicago worden de fabrieken
van de Republic Steel, waarin nog 2000 arbei
ders werken, geheel omsingeld door stakers-
posten. Honderden politie-agenten en door da
maatschappij gewapenden zijn in de omge
ving opgesteld. De fabrieken van de Inland
Steel en de Youngstown Sheet and Tube Com
pany zijn geheel gesloten.
De fabrieken, die door de staking zijn ge
troffen, waren bezig met belangrijke orders,!
zoodat belangrijke bedragen als rohadeloos-
stelling zullen moeten worden betaald.
Men seint ons uit Rome d.d. .gisteren:
Z. H. Em. kardinaal Lauri vierde heden zijn
50-jarig priesterjubüé.
De H. Vader zond hem een huldigend schrij
ven van gelukwensch.
De „Prawda" meldt:
De studenten van het technisch instituut
van de spoorwegmaatschappij te Schwerdlows-
ker hebben reeds herhaaldelijk in hun gemeen
schappelijke woningen z.g. electrische vallen
cpgesteld. Onlangs hebben de studenten Jar-
koff en Michailytschew een koperdraad van
het schakelbord naar den knop van de deur
aangelegd, die verder verbonden was met een
zinken plaat, welke zij voor den ingang had
den neergelegd en die zij te voren met water
hadden begoten.
Toen schakelden zij den stroom in en noo-
öigden een student, Ketzin geheeten, uit om
bij hen thee te komen drinken.
De nietsvermoedende student greep de deur
en werd door den electrischen stroom getrof
fen .Ondanks zijn hulpgeroep liet men hem
rustig liggen. Tien minuten later was de jon
geman overleden.
BOEKAREST, 5 Juni (D.N.B.) Nabij Crai-
nova is een boot, waarmede 12 meisjes eea
schoolreisje maakten, omgeslagen, tengevolge
waarvan alle inzittenden verdronken. Een an
dere boot met 25 schoolmeisjes wordt tot nu
toe vermist,
