i
ONTHULLINGEN UIT DEN
WERELDOORLOG.
Japansch aanvalsplan
verijdeld
In Asturie vorderen de
witten gestaag.
A
DONDERDAG 30 SEPTEMBER Ï937
EEN LUCHTSCHIP VALT
EEN DUIKBOOT AAN.
De succesvolle actie tegen de
Duitsche Zeppelins.
HRT GODSDIENSTONDERRICHT] IN
DUITSCHLAND.
HET GRAF VAN DIOCLETIANUS.
FASCISME EN COMMUNISME BIJ
WEERMACHT VERBODEN.
ARABISCHE NOTABELEN NAAR
CONCENTRATIEKAMP.
ONRUST IN ABESSYNIë
INCATEMPEL ONTDEKT.
AFPERSING VAN PAULA WESSELY.
NIEUWE LORD MAYOR VAN LONDJ^NL,
De frontlijn te Shanghai heeft geen
verandering ondergaan.
Cliineesche heldenmoed.
SHANGHAI, 29 Sept. (HAVAS)
AMERIKAANSCHE VERKLARING
1 TE GENEVE.
m -r
MILITAIR VLIEGTUIG BRANDEND
NEERGESTORT.
Cangas de Onis thans eerste
doel der rechtsche
legers.
ROODEN BIEDEN HIER EN DAAR
VERTWIJFELDEN TEGENSTAND.
TRONCOSO SCHRIJFT EEN BRIEF.
DE SPAANSCHE KWESTIE TE
GENEVE.
GEVANGENEN WORDEN
UITGEWISSELD.
PRIJSVRAAG OPENIAJCHTALTAAR.
REVOLUTIONNAIR TE WEENEN
VEROORDEELD.
(Van onzen luchtvaart-medewerker)
(III slot)
Merkwaardig nog is de ondergang van den
Duitschen onderzeeër, die 29 September op
den zeebodem in 20 vaam water bij Newbig-
gin Point in zoete rust lag. Het was op 'n
Zondagmiddag en de zee vertoonde geen rim
peltje. Die spiegelgladde zee werd juist het
ongeluk van de U-boot, en het geluk van
haar bestrijders. Mogelijk door een heel klein
lekje in een der tanks kwam olie naar boven,
niet veel, maar toch net genoeg om een
scherp uitziend luchtwaarnemer tot nadenken
te stemmen.
Dat was zoo het geval op het Britsche
luchtschip R. 23, een in October van het
vorige jaar door Vickers afgeleverde diri-
geable van het Zeppelin-stelsel, die het door
torpedobootjagers en gewapende treilers be
waakte Scandinaafsche convooi dat van de
Tyne kwam, vergezelde. Om half twee des
middags kreeg men op het luchtschip de olie
in de gaten. Den torpedoboot jager „Ouse
waarschuwen, was het werk van een oogen-
blik. Op de „Ouse" zag men geen olie, op
het luchtschip echter heel duidelijk. De ..Ouse
seinde toen: „Gelieve de plek aan te duiden
door een lichtfakkel". Op de R. 23, die in
de lucht geheel stil kon liggen, meende men
klaarblijkelijk dat het zonde was om eers
nog weer eens een lichtfakkel aan het geva
te spendeeren, en zoo liet men maar meteen
een bom van 230 lbs vallen. De „Ouse" kwam
nader en wierp er een paar dieptebommen
bovenop. Er gebeurde echter nog niets, zoo
dat men vanuit de R. 23 een uur later een
tweede bom van 230 lbs Het vallen. Die was
raak, want ineens borrelden grootè hoeveel
heden olie naar het zee-oppervlak, zoodat het
één heel groote olieplek werd. De ten onder
gang gebrachte duikboot bleek de U.B. 115
te zijn geweest, die uit Zeebrugge was ver
trokken.
In dezelfde maand werd vanuit een kabel
ballon „een donker iets" op het water ge
zien, dat de toren van een duikboot bleek
te zijn. Ineens was de toren verdwenen, maar
fluks werden hem door een der gewaar
schuwde schepen, drie dieptebommen, nage
zonden. Ze maakten een einde aan de duis
tere praktijken van de U.B. 103. Later in
die maand weer, zag de Amerikaansche be
stuurder van een klein luchtschip een ver
dachte oliestreep, die hij een half uur volg
de, totdat ze uitkwam bij een groote olievlek.
Patrouillevaartuigen werden te hulp geroe
pen, die drie onderwaterbommen wierpen.
Deze actie eindigde in den ondergang van de
U.B. 108, Een enkele maal is het gebeurd,
dat vanuit een kabelballon, een belaagd
schip kon worden gewaarschuwd snel zijn
koers te veranderen, nadat een torpedo reeds
op weg was om hem naar den kelder te bren
gen.
Actie van het luchtwapen in de
Bocht van Helgoland.
Om het optreden van duikbooten en an
dere Duitsche zeestrijdkrachten te bemoei
lijken, hadden de Engelschen in de buurt van
Helgoland talrijke mijnenvelden gelegd. Die
gevaarlijke onderzeesche versperringen wer
den door luchtverkenning opgespoord en dan
zooveel mogelijk door Duitsche mijnenvegers
verwijderd. Het stond echter als een paal
boven watër, dat wanneer Duitsche mijnen
vegers bijv. Maandag een opruiming hadden
gehouden, Engelsche mijnenleggers al Dins
dag weer de collectie completeerden. De Duit-
schers dachten, dat de Britten door hun
luchtverkenning zoo uitmuntend ervan op de
hoogte waren, dat mijnen waren opgeruimd
en dat wordt ook duidelijk gezegd op bl. 550
van het Duitsche werk „Die deutschen Luft-
streitkrafte im Weltkriege". Jones zegt ech
ter, dat zijn landslieden er op een heel an
dere manier achter kwamen, waarschijn
lijk door een uitmuntend werkend spionnage-
systeem maar dat men toch maar telkens
vliegtuigen naar de Bocht van Helgoland
stuurde om de Duitschers in den waan te
laten, dat zij, de Britten, door hun luchtver
kenning zoo goed van de gebeurtenissen in
de Duitsche wateren op de hoogte waren.
Hetzelfde geldt voor de beweging der
luchtschepen, althans in de laatste twee oor
logsjaren. Als daar in Noord-Duitschland
luchtschepen opstegen en naar zee vertrok
ken, wist de Admiraliteit in Londen, door
de radio-seinen der luchtschepen te peilen,
al gauw, dat er Zeppelins waren uitgevaren.
In een kamer op de Admiraliteit werden dan
de bewegingen der luchtschepen nauwkeu
rig gevolgd. Daar de naamaanduiding der
luchtschepen, als bijv. L. 50, L. 61, L.62, mak
kelijk tot verwarring aanleiding kon geven,
werd aan ieder luchtschip een naam gegeven.
Die van de marine kregen meisjesnamen, als
Annie, Mary, Jane, die van het leger jon
gensnamen, als Tom, Dick, Harry, enz.
Op 10 Mei 1918 steeg het groote, moderne
marineluchtschip L. 62 te Nordholz op, om
naar mijnenvelden te gaan zoeken. Op de
Admiraliteit in Londen hoorden ze den Zep
pelin al gauw „praten". Hij werd direct in
geschreven onder den naam „Clara" en in
zijn beweging nauwkeurig gevolgd en inS®-
teekend op in vakken verdeelde en met le -
ters en cijfers aangeduide kaarten van -
Noordzeegebied. Toen men „Clara zoo
tijdje onzichtbaar had gevolgd, werd van een
der marinevliegstations aan de Engelsche
kust een vliegboot uitgestuurd. Om kort te
gaan: na een tijd in Oostelijke richting te
hebben gevlogen, kreeg men op de vliegboot
„Clara" in zicht, ze werd beschoten om even
later als een monstrueuse lichtfakkel met
haar geheele bemanning in de Noordzee ten
onder te gaan.
Op 11 Augustus 1918 zagen vliegbooten, die
boven de Bocht van Helgoland op zoek wa
ren naar Britsche motorbeetes, eae iucl.j-
Nieuwe instructies aan geestelijken.
Nu in verschillende deelen van Duitschland
bij den aanvang van het nieuwe leerjaar aan
de priesters geen toestemming meer is ver
leend om op school godsdienstonderricht te
geven en deze taak thans door leeken moet
worden verricht, zijn op tal van plaatsen
moeilijke situaties ontstaan.
De bisschop van Hildesheim heeft daarom
een herderlijk schrijven uitgevaardigd voor de
geestelijkheid van zijn diocees, waarin nieuwe
instructies voor het godsdienstonderricht wor
den gegeven.
Op de eerste plaats moet de medewerking
der onderwijzers en ouders worden ingeroepen.
De onderwijzers, wier levensgedrag onberis
pelijk is, zullen de „missio canonica" ont
vangen. In de andere gevallen zal de bis
schop zich rechtstreeks tot de onderwijs-auto-
riteiten wenden.
De zielzorg moet in nieuwe banen worden
geleid: des Zondags moet 'n afzonderlijke H.
Mis voor de kinderen worden opgedragen,
waarondier een korte pakkende toespraak
moet wordien gehouden.
Het geven van godsdienstonderricht vanaf
den kansel mag niet om lichtvaardige re-
dlenen worden uitgesteld.
In plaatsen waar de priester geen gods
dienstonderricht meer mag geven, moeten
de kinderen eens per week in een catechis
muslokaal of in de kerk groepsgewijze wor
dien bijeengebracht, waar de zielzorger hen
op kinderlijke wijze zal toespreken..
Uit Belgrado seint Reuter:
Plaatselijke oudheidkundigen hopen spoe
dig de plaats te kunnen vaststellen, waar zich
het graf bevindt van keizer Diocletianus, die
ruim 1600 jaar geleden is gestorven.
Het groote, prachtige paleis, dat Diocle
tianus, na als keizer van het Romeinsche rijk
te zijn afgetreden, te Split (Spalate) heeft
doen bouwen, vormt het centrum van de snel
groeiende, moderne stad Split. Onlangs zijn
opgravingen verricht in een oude kerk, die
te midden van de overblijfselen van het pa
leis is gelegen en daarbij zijn waardevolle
gegevens omtrent den bouwtijd aan het licht
gekomen. Verschillende sarcophagen zijn
blootgelegd, en naar de meening der oudheid
kundigen is het mogelijk, dat het graf van
den keizer, over de plaats waarvan men
eeuwenlang in het onzekere heeft verkeerd,
in de omgeving van Split zal worden ge
vonden.
RIO DE JANEIRO, 29 September (R.O.)
In een gemeenchappelijk communiqué der
militaire en marine-autoriteiten wordt ver
klaard, dat de strengste maatregelen geno
men zullen worden, zoowel tegen het fas
cisme als tegen het communisme bij de ge
wapende maaht.
Ellke soldaat of officier, die schuldig be
vonden wordt aan één van beide uitersten
van politieke agitatie, zal uit de rangen der
gewapende macht verwijderd worden, zoo
wordt verklaard.
JERUZALEM, 29 September (R.O.) Tal
rijke Arabieren, waaronder verschillende no
tabelen en leiders, die in verband met den
moord op den Engelschman Andrews zijn ge
arresteerd, zijn veroordeeld tot drie maan
den opsluiting in het concentratiekamp.
Het opperste Arabische comité heeft tegen
de arrestaties geprotesteerd.
PARIJS, 29 September (HAVAS). De „Pa
ris Soir" publiceert in zijn laatste editie een
bericht van een particulieren correspondent
te Djiboeti, waarin wordt gemeld, dat een
omvangrijke opstand der inboorlingen da
laatste dagen de stad Dessie zou hebben be
dreigd.
Het bericht voegt hieraan nog toe: „De Ita
lianen hebben alle beschikbare auto's in be
slag genomen, om zoo spoedig mogelijk ver
sterkingen aan te voeren. Bloedige gevechten
zouden zijn geleverd en de verliezen zouden
belangrijk zijn.
Voorts zouden 50.000 inboorlingen, gewa
pend met geweren en mitrailleurs en zelfs
beschikkend over enkele tanks, de Italianen
genoodzaakt hebben, zekere gebieden in het
Zuid-Westen te ontruimen.
Vierhonderd gewonde Italianen zijn Dji
boeti gepasseerd met bestemming naar
Italië".
Uit Lima seint Havas:
WEENEN, 29 September. (R.O.) Walter
Moule, een 19-jarige bediende, werd tot 8
maanden gevangenisstraf veroordeeld we
gens bedreiging van de bekende Oostenrijk-
sche filmactrice Paula Wessely. Hij had haar
een dreigbrief geschreven, waarin hij 2000
pond sterling eischte, anders zou hij haar
met een lepra-bacil besmetten. De actrice
was in een anonymen brief gesommeerd op
een bepaalde plaats met het geld te verschij
nen. Na de politie te hebben gewaarschuwd,
begaf de actrice zich naar de afgesprol^ft-yr
plaats, .waar. de jongeman kon worden gear
resteerd.
LONDEN, 29 September (HAVAS). Sir
Harry Augustus Twyford is vandaag tot lord
Mayor van Londen gekozen als opvolger van
sir George Broadbridge.
Het Japansche scheepsgeschut
is een krachtig bombardement van
den rivieroever te Poetoeng, tegen
over Nantau, begonnen. De granaten
fluiten over de buitenlandsche sche
pen, die op de Wangpoe voor anker
liggen. Het vuur is gericht op de elec-
trische centrale van Poetoeng. De
luchtmacht heeft twintig bommen op
Chineesche troepenconcentraties te
Poetoeng laten vallen.
De woordvoerder van het Japansche
leger heeft toegegeven, dat de front
lijn te Shanghai geen verandering
heeft ondergaan. In buitenlandsche
kringen gelooft men dat de hardnek
kige tegenstand der Chineezen het
Japansche aanvalsplan verijdeld heeft.
Van Chineesche zijde werd een vertegen
woordiger van de „United Press" medege
deeld, dat de Japanners vandaag in de sec-
toren'van Lotien en Lioehang tot zesmaal toe
een aanval hebben ondernomen, welke even
wel alle werden afgeslagen.
Ten Noorden van Shanghai heeft, naar
Domei meldt, een Japansch detachement den
afgeloopen nacht met succes een Chinee-
schen aanval afgeslagen. De Chineezen lieten
250 dooden op het slagveld, onder wie drie
Chineesche meisjes-studenten.
De douane-autoriteiten te Shanghai heb
ben, blijkens een Havas-bericht, een telegram
uit Pakhoi ontvangen, waarin wordt mede
gedeeld, dat een Japansche kruiser verschei
dene jonken in brand heeft geschoten en dat
een Japansch watervliegtuig een stoombar-
kas met zijn mitrailleurs heeft bestookt.
SHANGHAI, 29 September. (R.O.) De
poging, het Japansche vlaggeschip, de „Izoe-
mo", in de lucht te laten vliegen, is een
prachtig voorbeeld van Chineeschen helden
moed.
Meer dan twintig Chineesche soldaten
waren onder begunstiging van de duisternis,
van Poetoeng vertrokken, enkelen aan boord
van sampans, de anderen zwemmende, om
bij de „Izoemo" een mijn te plaatsen.
Nadat zij het stalen net bereikt hadden,
dat rond de „Izoemo" is aangebracht, be
gonnen zij het door te knippen, doch in het
licht van den aanbrekenden dag werd hun
aanwezigheid aan boord van de „Izoemo"
opgemerkt. Ziende, dat de Chineesche sol
daten in elk geval verloren zouden zijn, lie
ten hun kameraden op den oever de mijn
door middel van een kabel springen. Bij de
ontploffing werden alle soldaten gedood, ter
wijl een regen van scherven op het Japan
sche schip neerdaalde.
De ontploffing was zoo hevig, dat talrijke
officieren en manschappen aan boord van
den op bijna een kilometer afstand gelegen
Amerikaanschen kruiser „Augusta" uit hun
hangmatten werden geworpen.
LONDEN, 29 September. (R.O.) Het'minis
terie van buitenlandsche zaken heeft aan
gekondigd, dat de Britsche regeering voor
nemens is, in verband met de ernstige ver
wondingen van den Britschen ambassadeur
in China, het parlement te verzoeken, hem
5000 pond sterling toe te wijzen.
GENèVE, 29 September. (HAVAS.) In de
commissie van 23 heeft de Amerikaansche
waarnemer, Harrisson, verklaard, dat het
Amerikaansche ministerie van buitenland-,
sche zaken in kennis is gesteld van de vol
kenbondsmotie, waarin de Japansche' lucht
aanvallen op open steden in China veroor
deeld worden.
De Amerikaansche regeering, aldus Har
rison, is van meening, dat dergelijke bom
bardementen ongerechtvaardigd en in strijd
met de beginselen van recht en menschelijk-
heid zijn.
De commissie ging vervolgens over tot de
algemeene bespreking van den toestand in
het Verre Oosten.
De Engelsche gedelegeerde, Cranborne
verklaarde, dat de Britsche regeering bereid
zou zijn, deel te nemen aan een conferentie
van mogendheden, die bijzondere belangen
hebben in de Stille Zuidzee, teneinde mid
delen te beramen, om het conflict in het Ver
re Oosten te regelen, indien alle andere be
langhebbende mogendheden bereid zijn, haar
medewerking te verleenen.
EEN HOERAATJE VOOR MISS FIELDS Grade Fields een bekend Engelsch tooneelspeelster maakte een aantal
Londensche kinderen, die op denzelfden dag als prinses Margaret Rose gboren waren, gelukkig met een fiets.
JAPAN RECHTVAARDIGT ZICH.
Bocb ar dementen worden niet
willekeurig uitgevoerd op
non-eombattanten".
TOKIO, 30 September (R.O.) Het departe
ment van buitenlandsche zaken heeft den tekst
gepubliceerd van het Japansche antwoord
op de nota van den Amerikaanschen minister
van buitenlandsche zaken gedateerd 22 Sep
tember.
In dit antwoord wordt er op gewezen, dat
het bombardeeren van troepen en militaire
inrichtingen in en rondom Nanking, dat onge
kend sterke verdedigingsposities bezit, onver
mfldelijk is. De bombardementen worden niet
willekeurig uitgevoerd op non-combattanten.
Aan het antwoord wordt toegevoegd, dat
er geen enkele wijziging is gekomen in de
Japansche politiek van eerbiediging der rech
ten van een derde mogendheid en van de be
langen, de levens, en de bezittingen van vreem
delingen.
Tenslotte wordt de hoop uitgedrukt, dat de
Vereenigde Staten met de Japansche regeering
te dien opzichte zullen samenwerken.
De Japansche antwoorden op de nota's van
Groot-Brittanië en Frankrijk hebben 'n soort
gelijken inhoud.
SHANGHAI, 30 September (R.O.) Zonder
des nachts op te houden, gaan de Japanners
door met het bestoken van de Chineesche
stellifriTen, teneinde deze, ter voorbereiding
van het groote offensief, steeds meer te ver
zwakken. De Chineezen van hun kant blijven
tegenstand bieden en beweren nergens gewe
ken te zijn.
Inmiddels varen met steenen beladen Chi
neesche jonken naar den stuwdam te Kiang
Yin, om dezen te versterken. Deze stuwdam
vormt de voomeamste bescherming tegen
het opdringen der Japanners over de Jang-
Tse. De Chineezen gelooven, dat de Japanners
weldra een gecombineerden aanval zullen on
dernemen op den stuwdam zoowel te water
als uit de lucht.
TOKIO, 30 September (DOMEI) De Japan
sche troepen, die langs den spoorweg Tient-
sin-Poekau oprukken, hebben gisteren Toeng-
Kwang halverwege tusschen Tsjang-Tsjau en
Teh-Tsjau en slechts 30 kilometer van de
grens tussphen Hopei en Shantoeng, bezet.
Naar gemeld wordt, overweegt de gouver
neur van Shantoeng, generaal Han-Foe-
Tsja, in verband met den opmarsch der Ja
pansche troepen de provinciale regeering over
te brengen van Tsinan naar een stad in het
Zuiden, aan den spoorweg naar Kiau-Tsjau.
Een Chineesch vliegtuig heeft een aanval
op Pau-Ttng-Foe gedaan en het station ge
troffen. De Japansche troepen hebben 150
Chineesche soldaten, die met radio-installaties
waren uitgerust, gevangen genomen.
De troepen in Sjansi hebben gisteren drie
kilometer ten Zuiden van Tatoeng, Tieh-Tsjoe-
Ling, gelegen op 2530 meter hoogte bij Jen-
Den-Kwan, en Sjohsien, 120 kilometer ten
Zuid-Westen van Tatoeng. De troepen rukken
thans op naar Sjent-Tsji en Tai-Tsjau. Bij den
terugtocht uit Tieh-Tsjoe-Ling hebben de
Chineezen 2000 dooden achtei'gelaten.
LONDEN, 29 September. (HAVAS). Een
militair vliegtuig is hedenmorgen in vlam
men neergestort bij het vliegveld van Sea-
land.
Twee militaire vliegers werden gedood.
Negen werklieden, die in de buurt aan den
arbeid waren en die te hulp waien geijld,
liepen ernstige brandwonden op door de ont
ploffing van een benzine-reservoir.
FRONT VAN ASTURIE, 30 Septem
ber. (UN. PRESS). Terwijl de troepen,
die tot de Navarreesche brigades behoo-
ren, hun stellingen rond Ribadesella
consolideeren, zetten andere contingen
ten den opmarsch voort langs den weg
van Onis naar Cangas de Onis. Een ge
deelte van deze troefien volgt den loop
van de Cuera-rivier; een ander deel
heeft gisteren het dorpje Oviedo de Ar
riba veroverd.
Hier en daar doen de Asturische dynami-
teros vertwijfelde pogingen, om tegen den
druk der nationalistische legers stand te
houden en dwingen Franco's strijdkrachten
hen te achtervolgen, de bergen in.
Dit verklaart, waarom de opmarsch hier
betrekkelijk langzaam vordert.
Men verwacht, dat dé roode troepen zul
len pogen stand te houden in de -Sierra de
Covadogna en aan den weg, die halverwege
tusschen Ribadesella en Villa Viciosa van de
kust af naar de Asturische grens loopt'. -De
reden hiervan is, dat de inneming van Can
gas de Onis door de nationalisten ernstige
gevolgen zou hebben en zeer zou bijdragen
tot een algeheele instorting van den Ooste
lijken sector van het Asturische front, het
geen den nationalisten de mogelijkheid zou
bieden, naar Infiesto en Villa Viciosa op te
rukken.
De nationalistische artillerie, welke naar
de omgeving van Ribadesella is gebracht,
beschiet op het oogenblik de roode troepen,
die zich verzameld hebben op den linker
oever van de Sella.
SALAMANCA, 30 September. (HAVAS)
In het officieel communiqué van het alge
meen hoofdkwartier der rechtsche troepen
wordt medegedeeld, dat aan het front van
Asturië in den Oostelijken sector de op
marsch der rechtsche troepen naar het Wes
ten wordt voortgezet, dwars door het Sella-
dal. De Franco-troepen bezetten Yordon ten
Noord-Oosten van Morfrecho en verscheide
ne stellingen op den heuvel Del Arbol, te
Demuez, Siguella, Mestas de Con, en San
Martin de Grazone
De linkervleugel is bij de Covadonga-
meren aangekomen.
Aan het front van Leon heeft een colonne
de geheele berggroep van Pena de las Ma
deras bezet, door zich meester te maken van
verschillende goed georganiseerde vijande
lijke stellingen.
BREST, 29 September. (HAVAS.) Uit de
gevangenis van Bouguen heeft commandant
Troncoso vandaag een in het Spaansch ge
schreven brief doen toekomen aan den reéh-
ter van Instructie.
Commandant Troncoso bevestigt in dit
schrijven, dat hij de verantwoordelijkheid
van al hetgeen de duikboot-affaire betreft
geheel op zich neemt. Hij verklaart, twee
maal te Brest te zijn geweest. Op het oogen
blik, dat op de C 2 de overrompeling plaats
had, bevond hij zich persoonlijk aan boord
van de duikboot.
„Dat ik op dat oogenblik mijn aanwezig
heid te Brest verborgen hield, was uitsluitend
het gevolg van het feit, dat ik mijn supe
rieuren niet omtrent mijn plannen had in
gelicht", schrijft hij. „Zij wisten derhalve
niets van mijn initiatief, waaromtrent ik hun
rapport wilde uitbrengen na het welslagen
van mijn plan".
Nog geen formule voor desbetreffende
resolutie gevonden.
GENèVE, 29 September. (HAVAS.) De
redactie-commissie, die sedert gisteravond
zoekt naar een formule voor de resolutie be
treffende de Spaansche kwestie, is vanmid
dag weer bijeengekomen, doch is nog niet
tot een resultaat gekomen.
Men verzekert, dat aanzienlijke vorderin
gen zijn gemaakt, doch de Spaansche dele
gatie wilde zich niet binden, zonder eerst
de meening van Valencia te hebben verno
men.
De vergadering werd daarom tenslotte
verdaagd tot morgenochtend tien uur.
Valencia stelt een zuster van Queipo
de Llano in vrijheid.
GIBRALTAR, 29 September (UN. PRESS)
De Britsche destroyer „Vanoc" is hier om vier
uur vanmiddag uit Valencia aangekomen met
aan boord de uitgeleverde Spaansche gevan
genen.
Onder hen bevindt zich een van de zusters
van generaal Queipo de Llano, die door het
volkstribunaal te Valencia is vrijgesproken.
Queipo verwelkomde zijn zus te Campamen-
to, een dorp op anderhalve mijl afstand van
Gibraltar.
Naar de leider van het internationale Roode
Kruis, Junod, mededeelde, zullen twintig Duit
sche en Italiaansche vliegers, die krijgsge
vangenen zijn, worden uitgewisseld tegen
twintig officieren en manschappen van het
Russische stoomschip „Komsomol", welk
vaartuig einde van het vorig jaar door de
nationalisten tot zinken is gebracht en over
welks bemanning nooit iets vernomen werd.
De Duitsche en Italiaansche krijgsgevan
genen zullen Valencia Donderdagmorgen ver
laten.
Binnenkort verwacht men een algemeene
uitwisseling van krijgsgevangenen.
LONDEN, 29 September (R.O.) De Spaan
sche minister-president, Negrin, heeft de la-
bourpartij uitgenoodigd, de opening van
zitting der cortes, Vrijdag a.s. bij te wonen.
Attlee-heeft de uitnoodiging aanvaard: twee
leden der partij zullen zich naar Spanje be
geven, om den „broedergroet" der Britsche
arbeidersbeweging over te brengen.
BARCELONA, 29 September (HAVAS)
Medegedeeld wordt, dat twee vliegtuigen der
nationalisten getracht hebben, Barcelona te
naderen. Zij werden echter door het luchtdoel
geschut verdreven. Drie vijandelijke toestellen
hebben verscheidene dorpen langs de Cata-
laansche kust gebombardeerd, waardoor drie
burgers gedood en vfjf gewond werden.
Controle in de Middellandsche Zee. Da gedelegeerden van Frankrijk,
Engeland en Italië bijeen te Parijs in t ministerie van marine ter bespreking
van de Middellandsche Zee controle
schip. Op de vliegbooten durfde men de
Oostelijk' liggende Britsche zeestrijdkrachten
niet draadloos te waarschuwen, omdat de
Zeppelin het dan zou kunnen hooren en
waarschijnlijk snel de beenen zou nemen. Ze
vlogen daarom naar het onder vice-admiraal
Tyrwhitt staande eskader toe en gaven door
optische signalen te kennen, wat zij gezien
hadden. Admiraal Tyrwhitt liet antwoorden,
dat hij 't al lang wist. Hij had n.l. al d®sJn°L
gens uit Whitehall in Londen de radio o -
schap ontvangen, dat hij eens goed uit
kijken, want dat er een Zeppelm b« hem
in de buurt was. 7. r
Ondergang van den Zeppe in _j 53
Nu trof de gezegde Ze??e\™' 53> jwt
niet erg best. Want zouden
de Britten voor den eersten keer een by de
proeven zeer succesvol gebleken nieuwe
vliegtuigstart methode in de praktijk beproe
ven. Men was n.l. op het idee gekomen, om
kleine, snelle jachtvliegtuigen op een klein
plat vaartuig te plaatsen en die achter snel
varende torpedobootjagers mee te sleepen. Als
zoo'n torpedojager dan op volle snelheid tegen
den wind in voer, dan kreeg het jachtvlieg
tuig voldoende snelheid om, na het aanzetten
van zijn motor, vanaf dat kleine vaartuig de
lucht m te schieten. Op deze wijze kon men
jachtvliegtuigen tot vlak bij de Duitsche kust
brengen en daar op laten stijgen.
Het ging prachtig! Een door Itn. Culley be
vlogen Sopwith „Camel" vloog van het door
den destroyer „Redoubt" gesleepte startvlon
dertje na een „aanloop" van slechts vijf voet
op en schroefde omhoog. Inmiddels was de
Zeppelin nader gekomen. In verband met de
actie van een zestal snelvarende motorboo
ten, die tot taak hadden eventueel verschij
nende Duitsche oorlogsschepen te torpedee-
ren, werden er rookgordijnen gelegd. Dat
drukke, onbegrijpelijke gedoe daar beneden,
scheen den commandant van 't Duitsche lucht
schip, den kapt. Itn. Proelss, zeer te interes
seeren. Hij voer althans achter de schepen
aan. Na een tijd varen, veranderde hij, heele-
rnaal niet gehaast, van koers en voer naar
Duitschland terug. Be wijze waarop hij zijn
bocht maakte, duidde erop, dat Proelss zich
geen gevaar bewust was.
Culley was inmiddels naderbij gekomen en
Vl00S, precies een uur na zijn vertrek vanaf
den lichter, op 19.000 voet hoogte vlak bij den
Zeppelin, doch 200 voet lager. Hooger kon
hij niet komen. Hij trok zijn „Camel" op en
schoot vanuit zijn beide machinegeweren een
salvo brandpatronen in den buik van den
luchtkolos. De eene mitrailleur liep na vijf
tien schoten klem, maar de tweede schoot
zijn patronentrommel heelemaal leeg. Culley
zag dat hij raak schoot, maar er gebeurde
niets. Hij dook over rechts weg. keek over
zijn schouder en zag toen het luchtschip m
brand staan. Het voorschip brak af en ver
ticaal in de lucht staande, stortte de kolos
neer. Om 9,40 had de L. 53 haar laatste be
richt geseind en 9.41 stond ze in brand. Merk
waardig is, dat de gepeilde positie, die de Ad
miraliteit te Londen aan Tyrwhitt opgaf, pre
cies overeenkwam met de werkelijke positie
van het luchtschip. Toen men op de Britsche
vloot de Zeppelin brandend had zien neer
komen, seinde vice-admiraal Tyrwhitt aan de
schepen: „Uw aandacht wordt gevestigd op
zang 224, vers 7". De tekst bleek te luiden:
Oh happy band of pilgrims,
Look upward to the skiep
Where such a light affliction
Shall win so great a price.
Op den berg Saehin heeft professor Tello
de ruines van een meer dan duizend jaar ouden
Inca-tempel ontdekt. Uit inschriften bleek, dat
een inlandsche beschaving heeft bestaan,
waaruit de verschillende inca-beschavingen,
welke ten tijde van den inval der Spanjaarden
bestonden, zijn ontsproten.
Gister is de beslissing gevallen inzake de
uitgeschreven prijsvraag voor een openlucht
altaar, dat gedurende het Eucharistiséhe We
reldcongres op het Heldenplein te Boedapest
een plaats zal vinden.
De drie uitgeloofde prijzen konden alle
worden toegekend. De eerste prijs viel ten
deel aan het ontwerp van de heeren Leckner
Sr. en Jr. Bovendien werden nog vijf andere
ontwerpen voor uitvoering geschikt bevon
den. Op welk dezer ontwerpen de eindkeuze
zal vallen, moet binnenkort door een daartoe
afzonderlijk benoemde commissie worden
uitgemaakt.
WEENEN, 29 September (D.N.B.) De com
mandant van de marxisten, die bij de revo
lutie in 1934 de gasfabriek van Leopoldau
bezet hadden, de vroegere gemeenteambte
naal? Franz Fuch3, is vandaag door het
schepengerecht alhier tot vijf jaar zware
kerkerstraf veroordeeld.
Fuchs was destijds naar Tsjecho-Slowakije
gevlucht en later naar sovjet-Rusland, van
waar hij begin 1937 naar Weenen terugkeer
de. Kort daarop kon hij gearresteerd worden.
