PRINS BERNHARD HEEFT
EEN AUTO-ONGELUK.
1
Prinselijke wagen bij Amsterdam op
sand-auto gebotst.
J
Officieel is door de geneesheeren vastgesteld,
dat de prins slechts 'n lichte hersenschudding
heeft en dat, naar het zich aanvankelijk laat aanzien»
de toestand erg meevalt.
Officieel communiqué.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
11
60ste JAARGANG No. 18032
MAANDAG 29 NOVEMBER 1937
VIER BLADEN.
BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM
TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
EEN GOEDE WENK
THEE als feestgeschenk.
En dan denkt U direct aan
FEESTVERPAKKING f 1.00
mm
HEDENOCHTEND om kwart over zeven lieeft
Prins Bernliard, die zicli per auto
Soestdijk over Amsterdam naar
begeven even voor Amsterdam
weg een auto-ongeluk gehad.
van
's.Gravenhage wilde
op den Muiderstraat-
De Prins, die zelf achter het stuur zat, is bij het viaduct aldaar
in botsing gekomen met 'n zand-auto, die van een afrit links den
weg opreed, dien hij moest oversteken.
Prins Bernhard, die op weg was om te gaan jagen, is met zijn
begeleider, een hof jager, naar het Burgerziekenhuis te Amsterdam
overgebracht, nadat geneesheeren ter plaatse de eerste hulp hadden
verleend.
H. M. de Koningin heeft te half elf een bezoek gebracht aan
den Prins in het ziekenhuis. Daarna begaf H.M. zich naar Soestdijk
om de Prinses persoonlijk van hare bevindingen op de hoogte te
stellen.
«o van den M»
„Prins Bernliard zal voorloopig nog
niet naar Soestdijk vervoerd kunnen
worden. In den loop van den dag zijn
de verschijnselen eenigszins verbeterd.
De wonde in het gelaat is gehecht en
de toestand was hedenmiddag naar
omstandigheden bevredigend".
hl. M. AAN HET ZIEKBED VAN
DEN PRINS.
Hoe liet bericht de Prinses
bereikte.
DEELNEMING IN
RESIDENTIE.
DE
Burgemeester de Motichy spreekt in
den raad wenschen voor
spoedig herstel.
'-:v
-
VERSLAGENHEID IN DE
HOOFDSTAD.
VERMELDE FORD
DEN PRINS.
Ontroerende deelneming met de
koninklijke familie.
HET BURGERZIEKENHUIS.
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt franco
bij vooruitbetaling:
Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden f 2,55.
Bij bezorging franco per post bedraagt de
abonnementsprijs per maand f 1.10, Per öne
maanden f 3—, bfl vooruitbetaling Incasso
kosten worden niet berekend.
LOSSE EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau Koemarkt 4 verkrijgbaar 6 cent per
stuk.
POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440
Uitgave van de N.V. de Courant De Maasbode
te Rotterdam.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
m
SCHILTE
De belangstelling van het Amsterdamsche publiek, voor het ziekenhuis, waar
2% K. H. ter verpleging werd opgenomen na het ongeval dat den Prins
hedenmorgen is overkomen.
De auto van den Prins reed in de richting
Van Amsterdam. Even voor het viaduct
kWam van links een vrachtauto van de firma
de Baat geladen met zand, dat gebruikt
Wordt voor de ophooging van den spoordijk
ke chauffeur van de vrachtauto, Zwerus ge-
^t™pte even aan den linker kant van
den weg teneinde een auto uit de richting
Amsterdam te laten passeeren.
Toen deze wagen voorbij was, stak de met
zand geladen auto met een vaart van °"Se
rer 12 kilometer per uur dwars den Mui-
rechtraatwei? over. De auto had reeds de
gehaairiWeghelft bereikt, toen hij werd m-
door de Ford-auto van den Prins,
■tioe hot
dragen is onSeluk zich precies heeft toege-
Prins noch^8 niet hekend, aangezien de
gezeten, een 6vh°utvester' die hij hem was
afgelegd Zeker ?«laring hieromtrent heeft
Ford-auto van den p -in elk geval' d3u de
voorkant van den met den rechter-
vrachtauto Met eende
Ford-auto tegGn dg linirpr 1 j
de zandauto terecht. De ^nd achterz«de van
iQdanigen klap, dat het voe..ulg clrca
8 meter verder eerst tot stilstand kon
geweldigen slag kwam
achterzijde van
z?bdanigen klap, dat het5
den'
Sehfu ^hotsing 'op de plaats zelf Van"^t on-
Zwa hlijven staan. De w gen was zeer
aar beschadigd. Nagenoeg de geheele
gebracht.
De wagen was
K* vvTdooTden schol in elkaar gedrukt
kan nog slechts flarden van den motor-
vatl wat ineengedrongen stu s aa
Wie] der> motor zelf. Ook het rechter
ivas geheel vernield.
kp>ns een employé van de Ford-fabrie-
en Hd'e achter de auto van den Prins reed
door deze was gepasseerd, zou de aulo
an den Prins een snelheid hebben gehad
ongeveer negentig kilometer. Op den
eg heeft men remsporen van de Prinselijke
'uto aangetroffen, over een lengte van vijf
m twintig meter waaruit volgens deskun-
!ge berekeningen zou kunnen blijken, dat
«e auto van den Prins, toen deze tegen de
raclitauto aanbotste, nog een vaart zou
hebben gehad vah ongeveer veertig kilome
ter. Omtrent de juistheid van deze bereke
ning valt echter geen zekerheid te geven.
De eerste hulpverleening.
De chauffeur van de zandauto en de heer
de Baat snelden, zoodra de vrachtauto tot
stilstand was gekomen naar de groene Ford
auto en openden het portier. Tot hun groote
ontsteltenis zagen zij, dat de bestuurder van
de auto Zijne Koninklijke Hoogheid Prins
Bernhard was. De Prins had een bloedende
hoofdwonde en ook de houtvester scheen ge
wond te zijn. Beiden waren als bedwelmd
door den vreeselijken schok.
Het gelukte den chauffeur en den heer de
Baat om eerst den Prins zelf en daarna den
houtvester uit zijn benarde positie te verlos
sen. De beide inzittenden van de auto waren
bij kennis en de Prins kon, ondersteund door
de beide mannen, naar den kant van den
weg loopen, waar hij op den grond werd
neergelegd. Daarna werd ook de houvester
op den grond naast den Prins neergelegd.
Uiteraard was de eerste gedachte van bei
de helpers om hulp te halen. In het huisje,
dat zich vlak bij het viaduct bevindt, haal
den zij enkele dekens en daarna waarschuw
den zij te Diemen woonachtige geneeshee
ren, dr. van Balfoort, dr. Hartman, en dr. A.
J. van Gtttiert.
Zij vèrleenden de eerste hulp en stelden
zich in verbinding met dr. Knapper, chirurg
van het Burgerziekenhuis te Amsterdam, die
spoedig daarna in Diemen verscheen
Tegelijkertijk arriveerden twee ambulance-
ziekenauto's van particuliere ziekenvervoer-
ondernemingen te Amsterdam, en de Prins
zoowel als zijn geleider werden in de auto's
gedragen, waar de medici de eerste hulp ver
leenden, de wonden onderzochten en verbon
den en 'n eerste algemeen onderzoek naar den
toestand van de beide patiënten instelden.
Reeds dadelijk kwam hierbij vast te staan,
dat de verwondingen niet gevaarlijk waren.
Door den slag met het hoofd tegen de voor
ruit had Prins Bernhard, behalve eenige door
het brekende glas veroorzaakte snijwonden,
een lichte hersenschudding, doch hij noch zijn
metgezel hadden ook maar een oogenblik het
bewustzijn verloren.
Nadat ter plaatse alle hulp was verleend,
vertrokken de beide ambulance-auto's, waar
in ook de vier medici hadden plaats geno
men, tegen half negen naar het Burgerzie
kenhuis te Amsterdam.
Nadere lezing over de botsing.
Naar wij nader vernemen, geschiedde de
botsing ongeveer tien meter voor het spoor
wegviaduct, dat tusschen het Merwedekanaal
en de kom van de gemeente Diemen, dwars
over den Muiderstraatweg loopt. Voor den
spoordijk, wanneer men komt uit de richting
Muiden, ligt een geïmproviseerde afrit, waar
langs zandauto's 't zand afvoeren, dat wordt
afgegraven op de plaats, waar eens de oude
Muiderstraatweg lag en welk zand verkocht
is aan een bouwonderneming te Amsterdam.
De uit den afrit komende auto's draaien links
den weg op, dien zij moeten oversteken om
op de rechter weghelft, in de richting van
Amsterdam te komen.
Het was kwart over zeven hedenmorgen,
toen 'n zwaargeladen zandauto den afrit uit
kwam en schuin den weg overstak, op het
zelfde oogenblik, dat uit de richting Muiden
een groene tweezitter naderde- Het was een
Ford V-8, met het nummer L 33800, een van
de auto's van Prins Bernhard, die, komende
uit Soestdijk en op weg naar 's-Gravenha.ge,
zijn weg, zooals gewoonlijk, door Amsterdam
had gekozen en zelf achter het stuur zat.
Toen de Prins de zandauto, die van links
den weg opreed, zag oversteken, heeft hij,
mede tengevolge van het natte en dus gladde
wegdek, waarschijnlijk niet voldoende tijd
meer gehad om krachtig genoeg te remmen.
Met vrijwel onverminderde vaart reed hij de
reeds op de rechterweghelft gekomen zand
auto van achteren aan. De zware vrachtauto,
als het ware beschermd door de zandlading,
kreeg weinig schade.
Wagen van Prins zwaar vernield.
De wagen van den Prins was zwaar ver
nield. De radiator schoof naar achteren ovex
den motor heen en het voorste gedeelte van
den motor zelf werd in elkaar gedrukt, ter
wijl de spatborden naar achteren klapten. In
den wagen schoot de zitbank naar voren en
het dashbord naar achteren, zoodat de Prins
en zijn geleider bekneld raakten.
Het mag echter als een groot geluk be
schouwd worden, dat de motor, hoewel van
voren geheel ingedrukt, in het chassis op zijn
plaats bleef, waardoor ook het stuurwiel niet
naar achteren sloeg. Hieraan is het te dan
ken, dat de beide inzittenden door het achter-
uitgeschoven dashbord slechts belemmerd
werden in het uit den wagen komen, zonder
ernstig met beenen of borst bekneld te
raken. Wel sloegen zij met het hoofd voor
over tegen de voorruit, waardoor Prins
Bernhard ook een verwonding aan het hoofd
kreeg.
De slag van de botsing werd gehoord door
een spoorwegarbeider, die in een der huis
jes langs den weg dichtbij de plaats van het
ongeval woont. De man kwam ijlings toeloo-
pen en, zonder zich aanvankelijk ervan be
wust te zijn, wie de bestuurder van de in
elkaar gedrukte tweezitter was, bood hij on
middellijk de behulpzame hand. Zoowel de
Prins als zijn geleider waren beiden bij volle
bewustzijn, doch konden tengevolge van het
achteruitgeschoven dashbord niet uit de auto
komen. De toegeschoten spoorwegarbeider
trok eerst prins Bernhard onder de armen
achter het stuur vandaan. Onderwijl con
stateerde de Prins zelf, dat er met zijn bee
nen blijkbaar niets gebeurd was. Zijn gelei
der bleek echter, behalve eveneens aan het
hoofd, ook aan een der beenen gewond te
zijn-
Politie stelt onderzoek in.
Kort na het bekend worden van het onge
val kwam ook de burgermeester van Diemen,
mr. A. J. de Wolff, op de plaats van het
ongeval, evenals de plaatselijke commandant
der marchaussee met eenige manschappen.
De meeste automobilisten, die op dit uur van
den morgen de plaats van het ongeval pas
seerden zagen wel den verwoesten wagen
aan den kant van den weg staan, doch dit
is voor de meeste gebruikers van dezen weg
een zoo gewoon schouwspel dat zij doorre-
Hedenmiddag te half drie heeft
de particuliere secretaris van Prins
Bernhard, jhr. Dedel, het volgend
officieel communiqué betreffende
den toestand van Z.K.H. verstrekt.
'A,
den, zonder eenig idee wie de bestuurder
van de vernielde auto was. De marchaussee-
commandant nam den bestuurder van de
zandauto, welke eigendom is van de aan
nemingsmaatschappij N.V. „Terro", een voor
loopig verhoor af, en liet de verschillende j
sporen op den weg opmeten, terwijl ook
de weinige omwonenden, die iets van de
botsing hadden gezien of onmiddellijk daar
na ter plaatse was, aan een vocrloopig ver
hoor werden onderworpen-
Hedenmorgen te half elf arriveerde H.M.
de Koningin, vergezeld van freule Schimmel-
penninck uit Den Haag, aan het Burgerzie
kenhuis te Amsterdam. Zij werd hier ont
vangen door den burgemeester van Amster
dam, dr. W- de Vlugt, die den geneesheer
directeur van het burgerziekenhuis, dr. S.
C. M- Spoor, aan haar voorstelde. De Konin
gin vroeg onmiddellijk naar den toestand van
den prins en terwijl de geneesheer-directeur
haar daaromtrent mededeelingen deed, be
gaf zij zich naar de kamer van Prins Bern
liard- H. M. vertoefde geruimen tijd aan het
ziekbed van den Prins, die slapende was.
Inmiddels had het gerucht omtrent het
auto-ongeval van Z. K- H. als een loopend
vuurtje de ronde gedaan door heel de stad.
Vele honderden belangstellenden spoedden
zich naar de omgeving van het Burgerzie
kenhuis, waar de trottoirs zwart stonden van
de menschen. Een sterke politiemacht was
op de been om de naaste omgeving van het
Burgerziekenhuis afgezet te houden.
In het ziekenhuis waren voorts aanwezig
de Amsterdamsche hoofdcommissaris van po
litie, de heer H. J. Versteeg, en de commis
saris van het bureau Linnaeusstraat, de heer
Staal. Ook de adjudant van den Prins be
gaf zich naar het ziekenhuis.
De mede-inzittende, die eveneens gewond
werd, is de hof jager van der Spek uit Soest
dijk, die een knieschijf heeft gebroken en
hoofdwonden opliep.
De prins, die bij zijn volle bewustzijn was
toen op den Muiderstraatweg dr. Balfoort
als eerste van de geneesheeren uit Diemen
arriveerde, had er op aangedrongen dat men
hem naar Soestdijk zou brengen. De genees
heeren vonden het echter beter hem eerst
naar het zoo nabije Burgerziekenhuis in
Amsterdam te vervoeren voor een nader on
derzoek.
Tijdens het bezoek van de Koningin arri
veerde in het Burgerziekenhuis ook de pro-
cureurgeneraal van het gerechtshof te
Amsterdam, mr. A. baron van Harinxma
thoe Slooten, en de officier van Justitie mr.
dr. A. J. van Thiel.
Allerwegen uit den lande wordt naar den
toestand van den Prins geïnformeerd en de
telefoon van het ziekenhuis staat niet stil.
Te ruim half twaalf arriveerde de com
missaris der Koningin in de provincie Noord-
Holland mr. dr. A. baron Roëll aan het zie
kenhuis om zich persoonlijk op de hoogte te
stellen van den toestand van Prins Bernhard.
De Koningin naar Soestdijk.
Om half twaalf vertrok H. M. de Koningin
weer, om zich te begeven naar het paleis
Soestdijk, waar zij H. K. H. Prinses Juliana
zou ontmoeten.
Er gingen geruchten, dat de Prinses zich
heden nog naar Amsterdam zou begeven,
doch hieromtrent is niets met zekerheid be
kend. Toen de Koninklijke auto de hekken,
die het terrein van het ziekenhuis van den
straatweg afsluiten, verliet, brachten de tal
rijke omstanders aan H. M. een stillen groet.
HM. is te 12.05 in gezelschap van freule
Schimmelpenninck van der Oye op het paleis
Soestdijk aangekomen, waar zij in de vesti
bule door H.K.H. Prinses Juliana werd be
groet.
Bij het paleis Soestdijk stonden hedenmor
gen kleine menschengroepjes, die het ongeluk
van Prins Bernhard bespraken. Voor het
overige was daar alles als van ouds. De
prinselijke standaard woei rustig uit en de
werklieden deden hun werk van allen dag
aan d.e restauratie van den Baarnsche
vleugel en de rijkspolitie hield de wacht aan
beide paleispoorten.
Op het moment, dat wij daar hedenmorgen
aankwamen, naderde uit de richting Amster
dam juist een der auto's van de rijkspolitie,
die door knippersignalen de aandacht van
de paleiswacht trachtte te trekken. Even werd
het verkeer stopgezet en achter den wagen
van de rijkspolitie reed een der Cadillacs van
het paleis Soestdijk met den koninklijken
standaard er op, de poort binnen. Het was
H.M. de Koningin, die van een bezoek aan
den gewonden prins in Amsterdam terug
keerde en aan de Prinses verslag ging uit
brengen. Het was aan de aandacht van de
wachtenden niet ontgaan, wie daar passeer
de. Eerbiedig zwijgend en groetend lieteU zij
H.M. voorbijgaan.
In het gebouw van den paleis-intendant
hadden wij hedenmorgen een kort onderhoud
met den beheerder van het paleis Soestdijk,
Jhr. de Jonge van Zwijnsbergen. Wij troffen
hem in de kamer van den adjudant-inten
dant, den heer Schouten. Jhr. de Jonge was
onmiddellijk bereid ons een en ander mede
te deelen over de wijze, waarop het bericht
aan H. K. H. was overgebracht. De bejaarde
intendant was zeer onder den indruk van
net gebeurde, al was hij verheugd over de
gunstige berichten, die over de verwondin
gen van den Prins waren meegedeeld. Hij
vertelde, dat H. M. de Koningin naar Am
sterdam zou terugkeeren en haar dochter te
Soestdijk voortdurend op de hoogte zou hou
den van den toestand.
Het bericht van het ongeluk van Prins
Bernhard bereikte Prinses Juliana op de
volgende wijze_ De arts uit Diemen, die het
eerst na het ongeluk bij den Prins kwam is
bevriend met dr. J. S. Klein, arts te Baarn
Hij heeft deze opgebeld, waarna het bericht
door dr. Klein is doorgegeven aan den bur
gemeester van Baarn, Jhr. Mr. G. C. J. van
Reenen. Deze heeft de hofdame van H.K.H
Prinses Juliana op de hoogte gesteld en via
deze, die dagelijks met de Prinses pleegt om
te gaan, is H. K. H. te weten gekomen dat
haar gemaal een ongeluk was overkomen.
Bij den aanvang hedenmiddag van de ver
gadering van den Haagschen gemeenteraad,
heeft de voorzitter burgemeester de Monchy
de volgende woorden gesproken:
Het zal den raadsleden vermoedelijk wel
reeds bekend zijn, dat Z. K. H. Prins
Bernhard hedenochtend aan de grens van
Amsterdam een ernstig auto-ongeluk heeft
gehad en met een lichte hersenschudding in
een ziekeninrichting is opgenomen.
Ik mag uw gewone agenda niet aan de orde
stellen, alvorens van deze plaats, naar ik
vertrouw uit uw aller naam, de hoop te heb
ben uitgesproken, dat de Prins voor de Ko
ninklijke Familie, aan welke hij zooveel zom
N alias Pasja met zijn echt genoot e
op wien te Cairo een aanslag
- werd gepleegd.
neschijn heeft gebracht en voor ons volk.
dat hem reeds in zijn hart heeft opgenomen,
gespaard moge olijven en spoedig, geheel
hersteld, moge terugkeeren naar zijn vrouw,
die in de komende gewichtige weken zijn
bijzijn en zijn steun zoo noode zou missen.
Ik moge u voorstellen, dat de raad in dezen
geest telegrammen aan H. M. de Koningin
en aan H. K. H. Prinses Juliana zende.
De raad, die deze woorden staande aan
hoorde, hechtte, nadat de telegrammen wa
ren voorgelezen, zonder hoofdelijke stem
ming hieraan zijn goedkeuring.
Het telegram aan de H. M. de Koningin
luidt:
„De Raad der gemeente 's Gravenhage, met
groot leedwezen vernomen hebbende van het
ongeval, dat aan Z. K. H. Prins Bernhard is
overgekomen, verzoeke uwer Majesteit wel
te willen aanvaarden de eerbiedige verzekering
van zijn oprechte deelneming in hare gevoe
lens en bidt uwer Majesteit toe, dat Z. K. H.
met Godes hulp door spoedig herstel gespaard
moge blijven voor het Koninklijk Huis en het
Nederlandsche Volk".
Het telegram aan Prinses Juliana heeft den
volgenden tekst:
Met ontroering kennis genomen hebbende
van het ongeval aan Z. K. H. Prins Bernhard
overkomen, gevoelt de gemeenteraad van
'e Gravenhage, in vergadering bijeen, behoefte
eerbiedig uiting te geven aan' zijn innigen
wensch dat Z. K. H. met Gods hulp door spoe
dig herstel gespaard moge blijven voor uwe
Koninklijke Hoogheid en en het Koninklijk
Huis der Nederlanden.
Het bericht van het auto-ongeluk, dat aan
Z. K. H. Prins Bernhard is overkomen, heeft
hedenmorgen met een verbluffende snelheid
door heel Amsterdam gecirculeerd. Eerst te
gen het middaguur verschenen er extra
edities van de dagbladen, die bij het publiek
gretig aftrek vonden. Maar reeds uren daar
voor deden in heel de stad allerlei wilde
geruchten de ronde, die achteraf gelukkig
slechts ten deele op waarheid bleken te be
ruste:^ De redacties van de dagbladen wer
den in de ichtenduren honderden malen op
gebeld door belangstellende lezers, die om
informaties vroegen. Op straat zag men de
menschen in groepjese bij elkaar staan en in
gedrukte stemming het nieuws bespreken.
Maar het meest ontroerend was de belang
stelling en de deelneming, die zich behalve
tot Z K H. ook wendde tot H. M. de Konin
gin en tot H- K. H. Prinses Juliana, wel bij
het Burgerziekenhuis aan de Linnaeusstraat,
waar menschen in dichte drommen de trottoirs
bevolkten. Men sprak met gedempte stem
over het voorgevallene en voortdurend wa
ren aller blikken in gespannen aandacht ge
richt op den hoofdingang van het ziekenhuis.
Bij haar komst werd H. M. de Koningin niet
met gejuich begroet maar met een enkel
handgebaar, dat op even eenvoudige als har
telijke wijze de groote deelneming van de
Amsterdamsche burgerij vertolkte- H. M. de
Koningin dankte met een vriendelijke bui
ging voor deze blijken van aanhankelijkheid.
Ook bij het vertrek van H. M. bepaalde het
publiek zich ertoe de landsvrouwe een stillen
en welgemeenden groet te brengen. Geduren
de heel den dag bleef rond het Burger
ziekenhuis een groote belangstelling be
staan.
Het Burgerziekenhuis, waar thans Z. K. H_
Prins Bernhard, wordt verpleegd, is een par
ticuliere neutrale ziekenverplegingsinstelling,
die in 1879 werd gesticht. Het is een groot
en blijkbaar uit ruimen beurs gebouwde in
stelling, die uiterlijk alle kenmerken draagt
van de weinig karakteristieke architectuur
der tachtiger jaren.
Inwendig echter is het ziekenhuis uitste
kend geoutilleerd en hebben alle moderne
uitvindingen er toepassing gevonden. Het zie
kenhuis bevat 140 bedden en geniet in Am
sterdam een zeer goede reputatie. Genees
heerdirecteur van het ziekenhuis is dr. S. C.
M. Spoor, directrice zuster A A. Weijtlandt.
Dat Z K. H. en zijn metgezel juist naar dit
ziekenhuis zijn vervoerd vindt zijn oorzaak
hierin, dat het Burgerziekenhuis gelegen aan
de Linnaeusstraat nabij een spoorwegover
gang, zich het dichtst bevindt bij de plaats
waar het ongeluk is gebeurd. Het is dan ook
gebruikelijk ,dat slachtoffers van verkeers
ongevallen op den Muiderstraatweg altijd
naar dit ziekenhuis worden overgebracht.
