-
E
iSHk
v
VRIJDAG 14 JANUARI 1938
DE SAMENWERKING TUSSCHEN
KUNSTENAAR EN
INDUSTRIEEL.
Ir. J. de Bie Leuveling Tjeenk bij de
opening van de tentoonstelling
„Tapijtweefkunst sinds 1797"
te Rotterdam.
Hl
REGLEMENT RIJNVAARTPOLITIE.
BURGERLIJKE STAND.
BEGRAFENIS PROF. DR.
W. L. DE VREESE.
Groote belangstelling uit
Vlaanderen.
A •-
m
BERKEL EN RODENRIJS.
VLAARDINGEN.
SCHIEBROEK.
VERLICHTING RAADHUIS.
HOEK VAN HOLLAND.
geslaagd
IJSSELMONDE.
ROTTERDAM EN „SMEETSLAND".
UIT DE PERS.
Zooals wij hebben gemeld is gistermiddag
onder groote belangstelling in de toonzalen
van de N.V. Kon. Ver. Tapijtfabrieken aan
den Oostzeedijk 117 te Rotterdam een ten
toonstelling geopend, gewijd aan de tapijt
weefkunst in Nederland sedert 1797, het jaar,
dat de nog steeds bestaande en bloeiende ta-
pijtfabriek in Deventer werd opgericht.
Bij deze gelegenheid hield ir. J. de Bie
Leuveling Tjeenk een causerie over „de sa
menwerking tusschen kunstenaar en in-
dustriëel", waaraan wij alsnog het volgende
ontleenen:
Op het eerste gezicht lijkt deze samenwer
king nogal eenvoudig: de kunstenaar ont
werpt mooie dingen, die de industrieel ver
vaardigt. In de practijk blijken er echter vele
moeilijkheden te bestaan. Vooral in ons land
ontbreekt er iets aan die samenwerking; het
lijkt wel of men daarmee in den vreemde
verder is. Er wachten op dit gebied echter
veel bezwaren en teleurstellingen en er is
allereerst beiderzijds een groot optimisme
noodig om tot resultaten te komen.
Een bron van moeilijkheden is al dadelijk
hierin gelegen, dat de industrieel gewoonlijk
een realist is en de kunstenaar een idealist.
Bovendien zit er in de doelstelling van de
kunstnijverheid een element van tegenspraak,
omdat de fabrikant allereerst streeft naar
de verkoopbaarheid van zijn product en de
kunstenaar voor alles zijn drang volgt om
iets moois te maken.
Als axioma wordt thans veelal vooropgezet,
dat er geen tegenstelling is tusschen de
eischen der schoonheid en de voorwaarden
van ons dagelijksche leven. De tentoonstelling
te Parijs had daarvan volgens den opzet o.a.
het bewijs moeten leveren. Deze veronder
stelde harmonie is echter een illusie geble
ken. Het streven ernaar moet echter ten
zeerste gewaardeerd worden.
Op twee punten heeft ir. De Bie meer in
het bijzonder de aandacht willen vestigen:
eerstens op de vereischten voor een goede
samenwerking en vervolgens op het probleem
van den publieken smaak.
Voor een goede samenwerking is een we-
derzijdsch begrijpen en waardeeren vereischt.
Ook de kunstenaar moet er zich wel dege
lijk rekenschap van geven, dat het product
verkoopbaar moet zijn. Verder heeft hij zich
te verdiepen in de techniek, waarin zijn werk
wordt uitgevoerd. Hij moet die techniek
grondig kennen. Er zijn onder de kunste
naars in dit verband twee soorten talenten
te onderscheiden: zij die zich geheel geven
aan een schepping, waarvan maar één enkel
exemplaar zal kunnen bestaan en zij die
kunnen werken met het oog op vermenig
vuldiging door de industriëele productie. Wie
talent voor het een heeft, heeft dat nog niet
voor het ander.
De industrieel van zijn kant moet beden
ken, dat voor een goed ontwerp tijd noodig
is. Dat er altijd haast gemaakt moet worden
is een oorzaak van de onvruchtbaarheid in
het hedendaagsche leven. Verder moet de
industriëel beseffen, dat een kunstenaar ook
wel eens beneden zijn kunnen blijft. Teleur
stellingen zijn soms onvermijdelijk, omdat in
het werk van een artiest de perioden van
groote en minder groote inventie elkaar af
wisselen.
Of er tusschen kunstenaar en industriëel
een vast dienstverband moet bestaan of een
meer vrije overeenkomst, is afhankelijk van
de personen en van den aard der industrie.
Tenslotte komend op den publieken smaak,
verklaarde ir. De Bie dezen een geheel en
al ongedefiniëerd begrip te achten. De be
oordeeling van de kunst in den eigen tijd is
zeer moeilijk, wat de geschiedenis bewijst.
Toch is het merkwaardig, dat als deskundi
gen samenkomen zij meestal wel eenstem
mig zijn in hun oordeel over de kunstwaarde
van een bepaalde schepping. Maar op kunst
gebied matigt een ieder zich een oordeel aan.
In het publiek denkt iedereen bevoegd te
zijn. Als het gaat over juridische of over
medische zaken neemt men een geheel ander
standpunt in en worden deskundigen ge
raadpleegd, maar in artistieke aangelegen
heden voelt men daar geen behoefte aan.
Spr. besloot met de hoop uit te spreken,
dat de prikkel aanwezig zal blijven om het
goede naar voren te brengen, terwille van
de schoonheid in de samenleving.
De sprekers bij de openingsplechtigheid
werden ingeleid en bedankt door een der
directeuren van de K.V.T., den heer N. Spaan.
De tentoonstelling, die met veel smaak en
inventie door den propaganda-leider van de
onderneming, den heer Van Rooy, werd in
gericht, geeft een beeld van bijna anderhalve
eeuw arbeid op het gebied van de tapijtweef
kunst in ons vaderland. Dit lange tijdperk
omvat ook de periode van de beoefening der
historische stijlen, waar trouwens practisch
geen eind aan komt, want eerstens grijpt de
voorkeur van velen steeds daarnaar terug
en voorts worden ook uiteraard tapijten ge
maakt bestemd voor bestaande interieurs in
historische stijlen.
Verder weerspiegelt zich in deze industrie
de opkomst van de moderne kunstnijverheid
met figuren als Berlage, Colenbrander, Lion
Cachet. Een jonger geslacht is o.a. verte
genwoordigd met Jaap Gidding, die werk
stukken ontwierp van verschillende soort. En
de nieuwste ontwikkeling van het heden
daagsche interieur wordt actief bijgehouden
met tal van ontwerpen: vlak ornament op
lichten achtergrond en interessante weefsels,
waar een eenvoudig décor als het ware en
relief in is verwerkt.
Zoo is er veel te zien en te leeren op deze
interessante tentoonstelling, die een groot
stuk geschiedenis van de toegepaste kunsten
in Nederland omvat.
y 'v
Overzicht van een gedeelte der expositie „Tapijtwee)kunst sinds 1797", welke
door de K.V.T. te Rotterdam wordt gehouden, in verband met het 140-jarig
bestaan der Deventer tapijtfabriek.
MUZIEK IN ROTTERDAM.
De tweede, tevens laatste kamermuziek-
avond, die het bekende Hollandsche ensem
ble Zepparoni-kwartet dit seizoen te Rot
terdam zal geven onder de auspiciën van de
Concertdirectie dr. G. de Koos N.V. is vast
gesteld op Zaterdag 22 Januari a.s. om 20
uur in de Nutzaal.
Het Rotterdamsch Kamerorkest geeft
Dinsdag 18 Januari een concert in het Nut
te Rotterdam. Op het program staat: Twee
deelen uit de lyrische suite van Alban Berg
(Eerste uitvoering in Nederland): „Orphée"
van Clérambault en werken van Bach, Mo
zart en Vivaldi. Solisten zijn Corry Bever
sluis en Theo V. d. Pas.
Als gevolg van de in het najaar van 1937
gehouden bijeenkomsten van vertegenwoor
digers van de Rijnoeverstaten en België be
treffende een nieuwen tekst voor het Rijn-
vaartpolitiereglement, is dezer dagen te Keu
len overeenstemming bereikt ten aanzien
van alle aanhangige technische vraagstuk
ken. Onder deze omstandigheden mag ver
wacht worden dat, nadat de centrale commis
sie voor de Rijnvaart zich hierover zal heb
ben uitgesproken, gelijkluidende voorschrif
ten op den geheelen Rijn zullen kunnen
worden toegepast. De nieuwe tekst zou dan
in den loop van het jaar bekend gemaakt
kunnen worden, zoodat het reglement op 1
Januari 1939 in werking zou kunnen tre
den.
Om de toepassing van dit reglement op
den geheelen loop van den Rijn te verzeke
ren, zullen dan echter nog bijzondere over
eenkomsten tusschen de betrokken regeerin
gen moeten worden gesloten.
Aangiften van 13 Januari 1938.
BEVALLENA. v. Marion gob. v. Ballegooijen
z. C. T. J. Schenkenberg geb. Zwanikken d.
A. H. Oldenburg geb. v. d. Berg d. A. M,
Bruin geb. Noordtgraaf d. J. de Kort geb.
v. Oort d. J. J. Rozema geb. v. Harmeien
d. C. C. Top geb. Rieff z. C. P. M. v. d.
Becmt geb. v. Gennep d. P. C. E. M. Prin
king geb. Boelens z. D. Donkersloot geb.
Scherpenisse z. H. Izelaar geb. Zoeteman z.
A. F. v. Vugt geb. v. Ginneke d. K. Schip
pers geb Roolj z. D. Dekker geb. Erwich d.
J. K. Mulder geb. v. d. Laan z. P. Spek
geb. Koster z. L. C. Kolder geb. Weterings
Jt. H. E. v. Schaik geb. Cole d. D. Weers
geb. Mulder z. H. Ooms geb. Kortlever z.
E. Visser geb. Bijl s.
ONDERTROUWD: A. M. Veldhuis jm. 24 J.
en E. M. A. van Gorcum jd. 23 j., Mathenesser-
laan 469a J. A. V. Arnolds jm. 31 j. ea C. H.
van Balen Jd. 22 J., Randweg 15b. R. C. van
Bodegom jm. 23 J. en G. Hannon jd. 23 1., Math.-
dfjk 238a G. J. Boef jm. 25 j. en H. Mulder
Jd. 22 J., C. de Wetstraat 128c A. J. H. van
Dam jm. 28 j. en A. W. Hlcle jd. 25 j., Schied.-
weg 261b. J. H. H. Eijltenboom jm. 30 J. en M.
Leenstra jd. 31 j., Essenb.singel 97b. B. de
Graaf jm. 28 jo. en A. van Alphen jd. 25 J., Roo
sendaal en Nispen G. de Groot jm. 24 J. en E.
W. Obee jd. 21 j., W. Varken.weg 169b. A. J.
v. der Heiden jm. 26 j. en G. L. Aalberts jd. 22
J., Schiedam J. Heinecke jm. 29 j. en J. Lus-
senburg jd. 30 j., Zwart Janstraat 26b. W. van
Hemert jm. 34 j. en M. W. Harten jd. 34 j., L.
Warande 110b. J. Hollebrandse jm. 23 j. en J.
G. Zwanenburg jd. 18 j., Odastraat 16a J. P.
K. de Jong jm. 24 j. en J. Tameris jd. 19 j.,
Hilledyk 165a L. Klein jm. 23 j. en C. Snelle-
man jd. 21 j., 2e Gijsingstraat 52b. G. Koop
man jm. 24 j. en A. J. Viool Jd. 20 j., Bogaert-
straat 4a. A. Koster jm. 27 j. en C. W. Groene-
veld Jd. 24 j., Heijschedijk 66 D. J. Lamberts
jm. 19 j. en G. v. der Linden jd. 18 j., Bra-
bantschestraat 79a J. A. Saarloos jm. 35 j. en
J. Koolman Jd. 34 j., Chr. de Wetstraat 56a C.
M. Seiker jm. 22 j. en W. J. Stam jd. 21 j.. Kip
straat 26a H. Vrijhof jm. 21 j. en A. M. van
Vugt jd. 19 j., IJsselmonde C. C. Staab jm.
34 j. en S. L. Liechti jd. 23 J„ Westzeedijk 120
H. de Winter gesch. m. 38 j. en C. A. M. H. Mar
tens jd. 28 j., L. Torenstraat 68 T. H. van
Riemsdijk jm. 27 j. en P. Zult jd. 25 j., Dortsmond-
straat 9 M. A. Herman jm. 25 J. en A. E. Wijen
hoven jd. 21 j., Dierg.kade 18a W. Hoogstad
jm. 23 j. en P. Wingelaar jd. 21 j., 2e Carnisse-
straat 8a D. van der Lel jm. 30 j. en D.
Leeuwenbugh jd. 22 j., Maarlem J. A. vart
Noort Jm. 24 j. en H. M. Venema jd. 26 j.. Tol
huislaan 63b. J. D. A. van Os jm. 22 j. en N.
van der Wielen jd. 20 J.. Meerdervoortstraat 119a
L. van der Sluis jm. 21 j. en C. Groen jd 21 j„
IJgseimonde B. Stigter jm. 19 j. en C. de Reus
jd. 18 j., Katendr.laan 24a J. J. Stubbe gesch.
m. 41 j. en J. Koridon gesch. vr. 34 j.. Maurits-
straat 77/8b T. M. den Toom jm. 22 j. en C.
M. Twigt jd. 23 J., Capelle s. d. IJssel G. van
Velzen jm. 25 j. en J. C. Marree jd. 22 J., Lam-
hertusstraat 95b. H. Venstra jm. 29 j. en A.
C. Pastijn jd. 26 J., Meiendaal 107 B. van
Vimren jm. 20 j. en A. D. H. Snel jd. 20 j.. Blok
makerstraat 21a K. Wehrmeijer jm. 25 j. en
M. Dijkgraaf jd. 21 j., Chr. de Wetstraat 36a.
W. F. van der Windt jm. 26 j. en A. Ouwens
jd. 23 j., v. d. Hilststraat 26b. J. L. v. Winger
den jm. 30 j. en J. A. Ml Fruijtier jd. 30 j., Zuid
polderstraat 24b J. Winkelman jm. 25 j. en H.
Versluis jd. 21 j„ Sionstraat 44a B. P. IJzen-
doorn jm. 20 J. en C. van der Holst jd. 17 j..
Messchertstraat 20a E. S. de Zoete jm. 20 j.
en A. Hofland jd. 19 j„ Zestienhovenstraat 25b
P. J. M. Oschadlin jm. 23 j. en P. Ham Jd. 21 j.,
Schiebroek.
GEHUWD: L. H H. Musltens jm. 28 j. en
H. J. E. van Servcllen jd. 21 j. J. G. Mager
27 j. en N. Lagendijk 26 j. L. Vrind 27 1
en H. J. Christ 25 j.
OVERLEDENB Sijtsma, wede. van M. Bak
ker 74 J. M. Zelienrath. ongeh. vrouw 74 j.
T. Boon, wede. van C. Helder 72 j. J. M.
Kemner, vrouw van A. G. Kevenaar 57 j.
J. v. Toorn, wedr. van A. M. v. Lis 82 j.
J. de Bruyne, man van P. J. v. Leersum 75 j.
A. L. Laarhoven, ongeh. vrouw 67 j. H.
Kalk, ongeh man 51 j. M. S. Staalman, wede.
van C. C. Breurman 63 j. M. E. H. Schilie-
mans, ongeh. vrouw 83 j. L. C. Link, man
van C. de Ney» 42 j. H. J. v. Toledo, ongeh.
man 59 J. A. M. Friedrich, vrouw van A. M.
J. de Lang 61 J.
Voorts als levenllos aangegeven: K. de Greef
geb. Goossens z. S. Smits geb. v. Driel z.
Onder groote belangstelling is Donderdag
middag op debegraafplaats Rhijnhof te
Oegstgeest ter aarde besteld het stoffelijk
overschot van wijlen prof. dr. de Vreese, in
leven oud-hoogleeraar aan de Gentsche
Hoogeschool, oud-directeur van de biblio
theek en leeszalen der gemeente Rotterdam
en oud-redacteur van het Woordenboek der
Nederlandsche taal, dezer dagen overleden
te Voorschoten, waar hij zich na zijn pen-
sionneering vanuit Rotterdam had geves
tigd.
Groot was de belangstelling vooral van
de zijde der Vlamingen, die in prof. de
Vreese steeds een groot voorvechter van
hun belangen hebben gehad. Onder de aan
wezigen merkten we o.m. op: prof. dr. Spe-
leers, oud-rector der Gentsche Hoogeschool,
dr. August Borms en J. van den Broeck,
resp. voorzitter en secretaris van den Raad
van Vlaanderen ,den heer Staf de Clercq,
voorzitter van het Vlaamsch Nationaal Ver
bond, prof. dr. E. C. Godée Molsbergen oud-
hoogleeraar te Gent en S. Bouman, beiden
te Den Haag, namens het hoofdbestuur van
de Stichting Noord Nederland-Vlaanderen,
prof. dr. M. Minnaert en prof. dr. J. A. Vol-
graff, beiden oud-hoogleeraar te Gent, thans
te Utrecht, prof. d* J. de Decker, oud-hoog
leeraar te Gent, thans te Amsterdam, den
heer E. Everaart, oudstadsbibliothecaris van
Ostende, den heer H. Borginon, lid der Bel
gische Kamer, dr. J. Borms, rar. F. L. P. de
Jong namens het Dietsch Studentenverbond
te Den Haag, dr. J. A. N. Knuttel, redacteur
en mej. dr. J. H. van Lessen, redactrice van
het Woordenboek der Nederlandsche Taal,
de heeren F. de Tollenaar en A. Heeroma,
assistenten van het Woordenboek der Ned.
Taal, dr. J. J. Heinsius uit Wassenaar en
dr. A. A. van Rijnbach uit Leiden, resp. pen
ningmeester en bibliothecaris der Maat
schappij van Nederlandsche Letterkunde,
prof. dr. N. van Wijk en prof. dr. G. C. Kloe
ke uit Leiden, prof. dr. J. Gerretson uit
Utrecht, den uitgever Wouter Nijhoff en den
schilder Albert Neuhuys. Van Rotterdam
waren o.m. aanwezig dr. F. Kossmann, bi
bliothecaris der gemeentebibliotheek, mr.
H. C. Hazewinckel, archivaris, mede namens
het Historisch Genootschap „De Maze", ir.
H. C. A. Boon, voorzitter der vergadering
van hoofden van Dienst te Rotterdam, ir.
J. P. Vader, directeur der gasbedrijven, P.
J. Fortanier, oud-gemeenteontvanger. Voorts
waren nog aanwezig de heeren S. de Vreese,
bibliothecaris der R. K. Leeszaal en biblio
theek te Den Haag, dr. W. T. Hunger uit
Voorschoten, directeur van het Genootschap
voor de geschiedenis van de wis-, natuur-
en geneeskunde en de heer J. H. van Heek,
directeur van het Rijksmuseum „Twenthe"
uit Enschede.
De kist met het stoffelijk overschot werd
in de aula opgebaard en was gedekt met de
toga en de baret van den overledene.
Toespraak van prof. Speleers.
Als eerste spreker trad naar voren prof.
Speleers, oud-rector der Gentsche Hooge
school, die uit naam van de oud-collega's
van den overledene aan de eerste Vlaamsche
jv::
m
In verband met de teivaterlating van de Poolsche onderzeeboot „Orzel", welke gebeurtenis morgen te Vlissingen zal
plaats vinden, arriveerden hedenmorgen eenige hooggeplaatste autoriteiten uit Polen in Den Haag om bij den stapelloop
aanivezi'g te zijn. Op het station S.S. werden zij verwelkomd door den Poolschen gezant.
universiteit van Gent den droeven plicht
vervulde afscheid te nemen van hem, dien
niemand hunner vergeten zal.
Spr. herinnerde er dan aan, hoe hij den
overledene heeft leeren kennen op de con
gressen, waar beiden werkzaam waren voor
het eene en hetzelfde doel, al geschiedde dit
ook ondanks zij veel van elkander verschil
den. Dat eene doel was de vervlaamsching
der rijksuniversiteit te Gent. Dat doel bracht
hen tezamen. En hoewel zij elkaar weinig
zagen, voelden zij vriendschap voor elkaar,
zich wetend in 't bezit van hetzelfde ideaal,
den zelfden plichtde stichting eener Vlaam
sche cultureele school, de vorming eener
politieke mondigheid.
Mochten spr. en de zijnen den overledene
toch vergeten, het Vlaamsche volk zal hem
tot in lengte van jaren gedenken.
Niet alle vaderlanders zuilen zoo over hem
denken. Want, terwijl er velen zijn, die
treuren over het vele, dat nog onvoltooid is,
zijn er ook, die de vlag niet halftop hangen,
die zijn heengaan wellicht niet eens herden
ken, die zelfs zullen grijnslachen, omdat hij
dood is, die eens ter dood veroordeeld werd.
Zij weten niet, aldus spr., dat hun onverholen
woede alleen reeds een erkenning is van de
verdiensten van den overledene, want een
dergelijke haat treft alleen de grooten in deze
wereld.
Heden is Vlaanderen een zijner grooten
ontvallen, doch eenmaal zullen de volken
zich bezinnen, ook zij, welke hem hebben
miskend en veroordeeld.
Dan wees spr. erop, dat prof. de Vreese
ruimschoots den prijs, van hem gevraagd,
heeft betaald. Hij heeft zich bovendien een
monument voor zijn Vlaamsche en Neder
landsche volk tevens opgericht door zijn
schat van werken, welke hij heeft nagelaten,
vooral door zijn Bibliotheca Neerlandica
Manuscripta, welke zal getuigen van de
wetenschap en den kunstzin van Vlaanderen
eenerzijds en van zijn liefde tot vaderland
en wetenschap anderzijds, getuigen ook van
zijn roem.
Herdenking door dr. Borms.
Als oud-medelid van den Raad van Vlaan
deren, sprak hierna dr. Aug. Borms, die zeide
niet het geluk te hebben gehad tot de studen
ten van den overledene te hebben behoord.
Toch is prof. De Vreese, hoewel spr. student
was aan een andere universiteit, zijn raads
man geweest. Spr. herinnert zich nog zoo
goed den dag, dat hij hem in zijn gastvrije
woning heeft ontvangen en van zeer nabij
leerde hij hem kennen in het activisme. Prof.
De Vreese was hun voorzitter in den Raad
van Vlaanderen, waar hij door gezag en
beleid het door allen gedane werk vruchtbaar
heeft gemaakt. Prof. De Vreese was geen
strijder als anderen, doch bovenal man van
wetenschap en daardoor wist hij zich nog
boven de strijders te stellen. Daarvoor heeft
men hem ook zwaar doen boeten. Met den
grootst mogelijken haat is hij vervolgd
geworden totdat hij een toevlucht vond in
het moederland, Nederland. Hier vond hij
gelukkig groote vrienden, die hem hebben
beschermd en hem van zijn vijanden hebben
gered. Daarvoor is spr. hun allen dankbaar.
Het leed heeft het leven van prof. De Vreese
grootelijks verkort, maar hij gaat nu rusten
in de moederaarde, in de Dietsche aarde.
Daar zal hij het zaad zijn met de zaden, welke
hier reeds zijn neergelegd, als mr. Heulemans,
vader Josson, vader Frans Reink, dichter
René de Clercq, priester Robrecht Desrnet.
Spr. besloot met een „Rust zacht in het
dierbare Dietschland".
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den heer Cyriel de Waal, uit Gent, namens
de studenten van '16'18. Niet één-oogenblik
zal het hun hebben berouwd te hebben mede-
DE A.S. BLUDE GEBEURTENIS.
Op den avond van den dag, dat de blij
de gebeurtenis heeft plaats gevonden, zal
indien dit mogelijk is, en anders den vol
genden avond, in alle kerken een dienst
worden gehouden. In dezen kerkdienst zal
worden bekend gemaakt, wanneer de feeste
lijke bijeenkomst in het bloemenveilings
gebouw plaats heeft.
Aan deze feestelijkheid zullen ook nog me
dewerken het R. K. Kerkzangkoor en de
Chr. Zangvereeniging.
STATIONSCHEF.
Tot chef van het station Rodenrijs is met
ingang van 1 Februari a.s. benoemd de heer
F. Heinen te Vlaardingen.
R. K. VOETBALVEREENIGING T. O. G.
Door de elftallen van de R. K. Voetbalver.
T. O. G. alhier zullen a.s. Zondag worden ge
speeld de wedstrijden:
T. O. G. aSpartaan a, anavang 12 uur;
T. O. G. bR. C. V. b, aanvang 1.10 uur.
T. O .G. 2S. G. V. 3, aanvang 2,30 uur.
SINT JOZEFGEZELLENVEREENIGL.o.
Donderdagavond gaf de St. Jozefgezellen-
vereeniging alhier de jaarlijksche uitvoe
ring in de groote zaal van het R. K. Vere
nigingsgebouw. Door de tooneelclub „Voor
het voetlicht", onderafd. der gezellenvereeni-
ging, werd opgevoerd de komische klucht
,,'t Kan nou lije", van J. Verhoeven.
Jaap Slenkers, een arme reclame-looper,
samen wonende met den ouden Frederik, is
de gelukkige winnaar geworden van een
prijs, groot 25.000. Hij wordt echter in de
waan gelaten, dat het geld aan Frederik toe
komt, doch dat hij het voor dezen beheeren
mag. En Jaap laat er zich op voorstaan,
verstand van geldzaken te hebben. Er komen
echter liefhebbers om het hem afhandig te
maken. Eerst wordt er goede sier van ge
maakt. Dan trachten Manders, de schoenma
ker en Jaspers, de huisbaas, hem voor veel
geld prulwaren te verkoopen en wordt hij
bestplen door linke Jef, een leeglooper, dien
hij als lakei in huis gehaald heeft. Door tus-
schenkomst van den advocaat Mr. Venema en
diens vriend Bob komt echter alles terecht.
Ook zij weten Jaap het geld afhandig te
maken, echter om dezen te doen inzien,
hoe roekeloos hij met het geld omspringt.
Als dit eindelijk gebeurt en Jaap binnen en
kele dagen geen cent meer bezit, zooals hij
denkt, schenkt Venema hem het geld terug.
Jaap heeft zijn lesje ontvangen en is nu zoo
verstandig, het geld te doen beheeren door
Venema.
Dit komische stuk werd door de gezellen heel
aardig weergegeven. Vooral de wijze, waar
op de rol van Jaap werd vertolkt, verdient
vermelding. Door zijn humor en geestige
zetten wist hij de zaal te doen schateren,
zoodat er kostelijk genoten is. Ook het spel
van Frederik, zijn huisgenoot, mag genoemd
worden, terwijl de overige spelers eveneens
verdienstelijk spel te zien gaven. De talrijke
aanwezigen hebben zich kostelijk geamu
seerd. Een succes voor de gezellen, van wie
vermeld kan worden, dat zij de geheele or
ganisatie van den avond zelf in handen had
den en alle voorbereidingen zelf hadden ver
richt.
Kapelaan van Steyn bracht na afloop een
woord van dank aan de tooneelisten, alsme
de aan den regisseur, den heer W. v. d. Boo-
gert, die zich voor deze uitvoering zooveel
moeite had gegeven en tenslotte aan den
heer L. Lips, die tusschen de bedrijven
zijft medewerking had verleend voor de mu
zikale afwisseling. Zondagavond wordt een
tweede uitvoering van het stuk gegeven.
GESLAAGD.
Voor de pracrijk-examens Nederlandsche
Handelscorrespondentie zijn geslaagd de hee
ren Fr. van Rooyen, J. van Zwieten, P. de
Willigen, D. Spanjersberg, H. Sondorp en
mej. E. v. d. Burg, allen leerlingen van de
5c klasse der Middelbare Handelsavond
school „Kennis is Macht".
BINNENGEKOMEN.
In de Vulcaanhaven zijn binnengekomen
de stoomschepen „Stad Maassluis" met 9510
ton erts en „Amerika" met 10.600 ton erts.
SLUITINGSUUR CAFé'S.
Het sluitingsuur voor alle in deze gemeen
te gevestigde café's is gedurende 10 dagen
na de geboorte in het Prinselijk gezin be
paald op 12 uur des nachts.
ZONDAGSDIENST DOKTOREN.
Voor de leden van het Maatschappij Zie
kenfonds en het Rotterdamsch Ziekenfonds
zullen vanaf Zaterdagavond 7 uur tot Zon
dagavond 11 uur dienst doen Dr. P. C.
Dwarshuis, Oosthavenkade 16b, tel. 13 en
Dr. A. A. de Koning, Rozenlaan 19, Vlaard.
Ambacht, tel. 573.
Geopend is de Westerapotheek, Voorstraat
53, Vlaard. Ambacht tel. 683.
BURGERLIJKE STAND.
GEBOREN: Maria A., d. van A. L. van der
Maarel en K. M. Sta, Wilhelminastraat 56.
Maria, d. van M. van Spijk en E. van der
Velde, Markgraaflaan 21. Jacob, z. van G.
L. Hartman en J. van der Ende, Bleekstraat
39. Ariena d. v. C. Wismeijer en C. v. d.
Baard, P. C. Hoortstraat 9. Margaretha
G.^d. van C. Leenstra en J. C. A. de Meul-
meester, Vettenoordstraat 51.
ONDERTROUWD: B. Bovenberg 21 j.,
Maassluis, N. Kerkstraat 7 en C. van Veen
19. j., VI., Valeriusstraat 124. J. Slotboom
24 j. VI. v. Drifstraat 45 en P. van Eijk 23
j. Schiedam, Nieuwsticht (Midden) 17.
Jan Booster 24 j. Maassluis, Lijnstraat 2 en
N. Vletter 35 j.' VI- Bilderdijkstraat 25.
J. G. Ch. Boekhoud 24 j. VI. Weteringstr.
19 en M. J. Brobbel 27 j. VI. Weteringstr.
19. F. J. van Tienen 23 j. VI. Knotten
beltlaan 12 en H. M. van der Walle 22 j. VI.
N. Kerkstraat 19. C. M. H. M. van
Geest 30 j. VI. Boschlaan 7 en J. M. Smelik
27 j. Schied. weg 73 kl. 5 K. van Zanten
27 j. VI. Waalstraat 21 en J. W. Brinkman
27 j. VI. Broekweg 74.
GEHUWD: H. Wapenaar 26 j. en M. M.
van Brandwijk 24 j. J. van der Linden
23 j. en K. Tas 22 j.
OVERLEDEN: C. Goedknegt 45 j. echt-
gen. van M. Steenhoek, 2e v. Leijden Gael-
straat 111. S. Boer 83 j. Emmastraat 71.
H. Brauckman 41 j. echtgen. van K.
Struis, Ruijtenburchstraat 12.
GEGUND v
Het bouwen van een villa aan de PriwSes
Julianalaan te Maassluis, voor rekening van
Ir. W. van Beelen, is opgedragen aan de
N.V. Architectuur, Bouw- en Aannemings
bedrijf Keesom-Prieëele te Vlaardingen.
AANVANGSUUR VOETBALWEDSTRIJDEN
Na 15 Januari a.s. vangen de thuiswed
strijden van Hollandiaan, Fortuna en V.F.C.
aan om half drie.
GEVONDEN VOORWERPEN
Te bevragen bij: Bakker, Havenstraat 10a,
rijwielplaatje; Post, Binnensingel 23, blauw
ceintuur; Politiebureau, handschoen, huis
sleutel; Brand, 4e Bierslootsteeg 7, heeren
handschoen; Eygenraam, P. K. Drossaart-
straat 136, handkamp; Penning, Haydnstraat
37, leeren dameshandschoenen; Boer, Steyn-
straat 66, kindertaschje; van Os, 2e Spoor
straat 8, portemonnaie met inhoud; van
Dorp, P. K. Drossaartstraat 56, portemon
naie met inhoud.
VLAARDINGSCHE OUDHEIDKAMER
Wegens verandering der indeeling enz. is
het Oudheidkundig museum alhier Zaterdag
a.s. gesloten.
Op den Nationalen Feestdag zal het Raad
huis feestelijk worden verlicht.
CURSUS PRAKTIJKSCHOOL
De cursus van de coöperatieve praktijk
school, uitgaande van de coöperatieve groot
handels vereeniging Haka G.A., te Rotter
dam is wederom aangevangen.
Te Rotterdam slaagde voor coupeuse mej.
G. van Balen en voor costumière mej. c.
Kuiper.
Bij het gemeentebestuur van IJsselmonde
is ingekomen een aanvrage tot wijziging van
het uitbreidingsplan .Smeetsland". Het ligt in
de bedoeling, dat de hoofdwegen van het plan
zullen aansluiten op de hoofdwegen, welke
ontworpen zijn in het plan „Zuid" van de
gemeente Rotterdam. De verbinding met
Tuindorp Vreewijk zou dan tot stand ge
bracht worden door middel van een tunnel
bij den Breedeweg.
BEBOUWING „ZOMERLAND"
Het verder opspuiten en exploiteeren van
het Zuidelijkst gedeelte van „Het Zomer
land" tegen Rotterdam, stuitte vooral af op
den onwil van een erfpachter, welke* nog
een stukje grond had vóór zijn woning, in
dat plan. Deze heeft alsnu medegedeeld met
de gemeente tot een overeenstemming te
willen komen, zoodat tegen verdere ex
ploitatie van dit gedeelte van het plan geen
bezwaren meer zouden bestaan.
In dit verband wordt opgemerkt, dat men
inmiddels is begonnen met het uitbaggeren
van den Kreekschenhaven, welke was vol-
geloopen met zand. afkomstig van de op
spuiting van „Het Zomerland".
GEMEENTE TEGEN CAFéHOUDER.
Tusschen de gemeente en een caféhouder,
den heer J. P., is een kwestie gerezen over
de afsluiting van een toegangsweg tot zijn
café. Deze toegangsweg is door de gemeente
afgesloten op grond van kwaadwilligheid
van de jeugd daar ter plaatse, ook al door
de slechte verlichting.
De heer J. P., die door deze afsluiting van
een der toegangen tot zijn café zich gedu
peerd voelt, heeft de zaak bij hoogere auto
riteiten aanhangig gemaakt.
gewerkt aan het ideaal, dat de overledene
zich ten doel had gesteld.
Namens de redactie van het Woordenboek
der Nederlandsche Taal sprak hierna dr. J.
A. N. Knuttel, die met enkele welgekozen
woorden prof. De Vreese als oud-redacteur
van het Woordenboek wilde herdenken.
Hierna werd nog het woord gevoerd door
den heer dr. F. Kossmann, bibliothecaris der
gemeente-bibliotheek te Rotterdam, die
namens het gemeentebestuur zulks bij
ontstentenis tot hun groote spijt van een
vertegenwoordiger van het college van B. en
W. de gevoelens van dankbaarheid van
het gemeentebestuur jegens den overledene
wilde vertolken. Prof. de Vreese's verschij
ning in Rotterdam werd beschouwd als een
welkom geschenk.
Hij besloot met te zeggen, dat het een
vleiende gedachte genoemd mag worden te
hebben gewerkt onder prof. De Vreese.
Nadat de heer v. d. Poll, de schoonvader
van den overledene, hem had herdacht als
een nobel mensch, niet in het minst als een
uitmuntend echtgenoot voor zijn gade, werd
het stoffelijk overschot grafwaarts gedragen.
Toga en baret bleven de kist dekken.
Een zoon van den overledene dankte,
nadat bloemen in het graf waren gestrooid,
voor de betoonde belangstelling en de blijken
van warme vriendschap.
De kleine boeren.
Bij de verschijning van het rapport over
den sociaal-economischen toestand der kleine
boerenbedrijven in Nederland teekent „De
Gelderlander" o.m. het volgende aan:
Het is een sprong van belang, dat niet
enkel het bestaansrecht van het kleine bóe-
renbedrijf ten volle wordt erkfncgmaaF
daaraan, zooals hierboven al is aangehaald,
groote sociale beteekenis wordt toegekend.
Hoe wordt hier ten duidelijkste gelogen
straft de harde opvatting in sommige toon
aangevende kringen, dat het kleine bedrijf
toch ten ondergang is gedoemd en men zich
dus niet druk behoefde te maken met maat
regelen tot hulp aan deze bedrijfsgroep.
In de samenvatting, die het rapport geeft
over de sociale beteekenis van den bedrijfs
vorm en betrokken bedrijfsgroep had ook
nog gewezen kunnen worden op de betee
kenis van het kleinbedrijf als rem voor een
te snelle en sterke mechanisatie.
Bovendien is het scheppen van goede be
drijfsomstandigheden van het kleine be
drijf een belangrijk middel om het iridus-
treele evenwicht te herstellen en daardoor
de werkloosheid ook in de steden in te
dammen.
Jaren lang heeft er, ook in ons land,
eefi landvlucht plaats gehad.
De steden zijn"In snel tempo uitgegroeid,
mede in verband met de geweldige ontwik
keling, die de groot-industrie heeft ge
nomen.
Daardoor is een natuurlijk evenwicht ge
schokt, schade toegebracht aan ck i land
bouw, die een deel van zijn meest ener
gieke krachten aan de industrie, aan de
groote steden heeft moeten afstaan. De ste
delijke productie is op onevenredige wijze
toegenomen, luxe-bedrijven zijn ontstaan
in een verhouding, die feitelijk een aan
klacht is tegen den algemeenen socialen
en economischen toestand der bevolking.
Als we dan nog wijzen op de vervreemding
van den godsdienst, waartoe in maar al te
veel gevallen een' ziekelijk opgedreven z.g.
stadsvermaak leidt, op de daling van het
geboortecijfer, dan zien we met recht, hoe
de natuurlijke verhouding tusschen platte
land en stad uit het lood is geslagen.
Het is een groote verdienste van het hier
boven aangehaalde rapport, dat het, door
het in het juiste licht stellen van het be
staansrecht van het kleine bedrijf ten plat-
telande, tegelijk een pleidooi levert voor
een betere sociaal-economische verhouding
tusschen stad en platteland en daarmee voor;
onze geheele volkshuishouding.
Het ontwerp voor een Shakespeare-
monument in Hyde Park te Londen,
van den beeldhouwer Mario Petrucci.
