gr
De Vermeer van
Boym
ans.
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1938
EEN
ONTDEKKING VAN DEN
LAATSTEN TIJD.
Rotterdam heeft eens een werk van
den Delftschen meester ver
loren laten gaan
DE AANWINSTEN VOOR HET
MUSEUM BOYMANS.
WERKLOOZE HAVENARBEIDERS.
De openbare tentoonstelling zal nog
op zich laten wachten.
En de Ioonnormen voor de toepassing
van de steunregeling.
DE VERKOOP VAN ONS VLIEG
VELD AAN HET RIJK.
MOOIE TOONEELAVOND.
BEGRAFENIS Mr. v. d. MEULEN.
Een interpellatie-aanvrage.
CENTRAAL TOONEEL.
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATH. ACTIE DE GRAAL.
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK.
(Zitting van 18 Februari).
Diefstal van suikerbieten.
BURGERLIJKE STAND.
DE 7e PRIMA VERA.
H. K. H. Prinses Juliana, bescherm-
i vrouwe.
HET CONFLICT BIJ DE HOLLAND-
SCHE STUWADOOR MIJ.
HET CONFLICT BIJ BEPILE'S
BAKKERIJEN.
DE OOSTZEEDIJK.
De koning gaat voor.
Moeten meer bijdragen voor de
weerstandskas van de
„Centrale".
TENTOONSTELLING VLIEGTUIGw
SCHAALMODELLEN.
COCHERET OVER EIGEN WERK..
DTSTRIBu rire VAT* oobdkoopb
LEVENSMIDDELEN. A
KOOLHOVEN'S VLIEGTUIG
INDUSTRIE.
Nog dit jaar een fabriek
in Ned.-Indië.
KOSTELOOS INENTEN TEGEN DE
POKKEN.
P i ik
VERKEERSONGEVAL.
ARMBESTUUR H. KRUISVINDING.
SPREEKUUR WETHOUDER
BRAUTIGAM.
Van de beide nieuwe aanwinsten, door het
Museum Boymans verworven, is „de Man
met de roode muts" bekend genoeg van ver
scheidene tentoonstellingen, o.a. van de Rem-
brandt-tentoonstelling te Amsterdam in het
Rijksmuseum (1935). Dezen zomer hing het
magistrale doek bij de firma D. Katz in Die
ren en toen is er nog over geschreven. Spoe
dig daarna deed reeds het gerucht de ronde,
dat begunstigers van Boymans er het oog op
hadden laten vallen. Het was ook reeds ge-
ruimen tijd in het museum te zien. Met dit
portret, dat onder verschillende benamingen
in Engelsch en Amerikaansch bezit is ge
weest, keert een late Rembrandt naar het
vaderland terug om daar menschelijkerwijs
gesproken voortaan voor altijd te blijven.
Zijn met dit werk reeds velen vertrouwd
„De Emmaüsgangers" van Vermeer is een
geheel onbekend schilderij. Tevergeefs zal
men het in de bestaande literatuur over den
Delftschen meester zoeken. Dit werk van
(voor Vermeer) groote afmetingen (1.29 bi
1.17 M.) is eerst den laatsten tijd bij een
boedelscheiding aan het licht gekomen en
door Dr. A. Bredius als een Vermeer erkend.
Het is trouwens gesigneerd met de initialen
van den schilder I. v. M. Dr. Bredius heeft
„De Kantwerkster" van Vermeer, eenmaal
in Rotterdamsch bezit, maar destijds voor
de stedelijke verzameling niet aanvaard.
over deze vondst geschreven ln „The Bur
lington magazine" van November 1937. Het
werk bevindt zich in zeer goeden staat, het
vertoont tal van karakteristieke eigenschap
pen die onmiddellijk tot een Vermeer doen
besluiten en Dr. Bredius aarzelt niet te spre
ken van het meesterwerk bij uitstek van den
grooten Delftschen schilder.
Men zou wel meer van de omstandigheden
willen weten, niet waardoor een dergelijk im
portant doek aan den dag gekomen is, maar
waardoor het zoo lang verborgen kon blij
ven! Hoe het zij, een ontdekking als deze
is een kunstgebeurtenis van den eersten
rang.
Het oeuvre van Vermeer is niet groot. De
doeken die met algeheele zekerheid aan hem
kunnen worden toegeschreven, zijn betrek
kelijk gering in aantal. Veel meer dan veer-
tig zijn het er niet. Zij bevinden zich groo-
tendeels in musea; maar enkele zijn er nog
in particuliere handen. Een Vermeer van
eerste kwaliteit komt in den kunsthandel
practisch niet meer voor en zoo er een van
eigenaar verandert zijn er enorme bedragen
mee gemoeid. Men herinnere zich het be
roemde „Straatje", door Dr. Deterding ver
worven en thans in het Rijksmuseum.
Een dergelijke verkoop brengt heel de
kunstwereld van Europa en Amerika in be
roering. Een symptoom van de heftigheid
waarmee de liefhebbers elkaar het bezit van
een Vermeer bestrijden, kan men ook zien
in de voortdurend opduikende geruchten over
het atelierstuk uit de collectie van graaf
Czernin te Weenen (met het z.g. „zelfpor
tret"). Nog dezer dagen werd gemeld, dat het
voor een fabelachtigen prijs verkocht zou zijn.
Dergelijke geruchten hebben echter al meer
geloopen, maar het is de vraag, of de Oos-
tenrijksche regeering ooit toestemm^pg zou
geven tot verkoop.
Uit nog een ander oogpurtf is de Vermeer,
die thans voor het Museum Boymans ver
worven is, van bijzonder belang. Er zijn n.l.
maar zeer weinig schilderijen van hem be
kend met een onderwerp aan de gewijde
geschiedenis ontleend. Als men de allegorie
„Het Geloof" in dit verband buiten beschou
wing laat en daar is alle reden voor, want
het heeft qua voorstelling een geheel ander
karakter en het behoort zeker niet tot de
werken van allereerste kwaliteit dan is er
naast „De Emmaüsgangers" maar één werk
van religieusen aard: de „Christus bij Martha
en Maria". Het hoort in Edinburgh thuis,
maar het is goed bekend in Rotterdam, waar
het op de onvergetelijke tentoonstelling van
de Delftsche school te zien is geweest. Ook dit
is een werk van groot formaat, zooals de
schilder later niet meer heeft geambieerd.
Het behoort met het „Toilet van Diana" uit
het Mauritshuis en de „Koppelaarster" uit
Dresden tot de erkend-vroege werken. De
verleiding is dan ook groot om tevens „De
Emmaüsgangers" daartoe te rekenen, maar
er schijnt nog geen eenstemmigheid te heer-
schen over een mogelijke dateering, bij Ver
meer trouwens altijd een moeilijke kwestie.
Ten slotte nog een ander punt. Met den
aankoop van deze Vermeer maakt Rotter
dam ook een fout uit het verleden goed. De
stad had n.l. sinds lang een werk van den
Delftschen meester kunnen bezitten, een
klein juweel van letterlijk de allerfijnste
Hollandsche schilderkunst: de „Kantwerk
ster". Het bevindt zich thans in het Louvre,
maar het maakte eenmaal deel uit van de
Rotterdamsche verzameling Vis Blokhuyzen,
op zeer gunstige condities in 1869 aan de
stad aangeboden, maarniet geaccep
teerd.
Nu getroosten zich vooraanstaanden uit de
burgerij zeer groote offers om een Vermeer
voor de stedelijke kunstverzameling te ver
werven. Wel een bewijs voor de kentering
der geesten en de geheel veranderde kunst-
waardeering in betrekkelijk korten tijd.
Naar wij vernemen ligt het in de bedoe
ling om binnen afzienbaren tijd het bestuur
en de leden van de Vereeniging Rembrandt,
alsmede de ruim 100 schenkers van de „Man
met roode muts" in de gelegenheid te stellen
de nieuwe aanwinsten van het Museum
Boymans te komen bezichtigen.
Het Bestuur van de Vereeniging Rem
brandt, onder leiding van den voorzitter, dr.
E. Heldring en den waarnemend voorzitter
den heer J. van Hasselt, dat in den loop der
jaren het Museum Boymans zoozeer heeft
gesteund bij- de verrijking der verzameling,
schonk ook thans belangrijke bedragen, zoo
wel voor de Rembrandt als voor de Ver
meer.
Het publiek zal deze prachtige aanwinsten
niet eerder zien dan op de groote zomer-
tentoonstelling, welke in het Museum Boy
mans zal worden gehouden ter gelegenheid
van het veertigjarig Regeeringsjubileum van
H.M. de Koningin.
Naar aanleiding van de vragen van het
gemeenteraadslid den heer A. Menist betref
fende de Ioonnormen voor de toepassing van
de steunregeling voor werklooze havenar
beiders, hebben B. en W. het navolgende ge
antwoord:
Bij missive van 10 December 1.1. heeft het
college den Minister gevraagd de toen gel
dende loonnorm van 24 met ingang van 3
Januari 1938 te verhoogen en vast te stellen
op 26 per week, in verband met het feit,
dat de loonen van de havenarbeiders met on
geveer 6% waren verhoogd, terwijl de
verwachting bestond, dat het loon begin Ja
nuari 1.1. opnieuw zou worden vermeerderd
Bij missive van 21 Januari 1.1. heeft de Mi
nister B. en W. in kennis gesteld met zijn
beslissing, volgens welke alleen de loonnorm
van houders van blauwe boekjes met 2 is
verhoogd en derhalve is gesteld op 26 per
week.
Onmiddellijk na ontvangst van het ant
woord van den Minister is van de zijde van
het college een onderzoek ingesteld tot het
verzamelen van gegevens omtrent de betee-
kenis van deze wijziging en voor hoeveel per
sonen deze zal gelden.
Daarbij is gebleken, dat ten aanzien van
de op 31 Januari 1.1. als steuntrekkend inge
schreven havenarbeiders, totaal 4493, de be
schikking van den Minister slechts voor een
gering aantal van eenige beteekenis was. Het
college heeft hierin aanleiding gevonden na
dere inlichtingen te vragen aan den Mi
nister en tevens te verzoeken om de ver
hooging van de loonnorm tot 26 voor alle
categorieën van havenarbeiders toepasselijk
te verklaren.
„Het Lied van het Meisje en den
moordenaar1'
Maandag 21 Februari a.s. zal in den Tivoli-
Schouwburg door de Amsterdamsche Too-
neelvereeniging onder leiding van Albert van
Dalsum en A. Defresne de eerste opvoering
te Rotterdam worden gegeven van haar
nieuw, zoo van alle zijden bewonderend be
sproken tooneelstuk „Het lied van het meisje
en den moordenaar".
De R.K. Volksuniversiteit heeft het initia
tief genomen om dit stuk ook zoo spoedig
mogelijk naar Rotterdam te krijgen. Zij is
daarin geslaagd en kan den katholieken van
Rotterdam thans een avond aanbieden, waar
van de bijwoning inderdaad een hoog genot
zal verschaffen.
Wij willen er nadrukkelijk op wijzen, dat
de voorstelling welke 's avonds te 8.15 uur
begint, ook toegankelijk is voor niet-leden
der R.K. Volksuniversiteit en dat voor dezen
avond extra lage prijzen gelden.
Het stoffelijk overschot van 'den Dinsdag
avond op zoo tragische wijze om het leven
gekomen Rotterdamschen kantonrechter, mr.
J. H. van der Meulen, is gistermiddag op de
Protestantsche begraafplaats te Bergen op
Zoom ter aarde besteld.
Voor deze begrafenis bestond veel belang'
stelling en naast de familieleden merkten wij
o.a. op notaris van Grutting, mr. van Blari-
cum, kantonrechter te Bergen op Zoom, mr.
Hartog, mr. Nelemans, mr. Felix en vele
anderen.
Ook op de begraafplaats was de belang
stelling bijzonder groot. Hier waren o.m,
aanwezig, mr. Bisschop Boele, politierechter
te Breda, de deken van de orde van advo
caten te Breda, mr. Rassers, mr. J. Mol van
Charante, subst. griffier te Rotterdam, mr. C.
baron van Dedem, ambtenaar van O.M. te
Rotterdam, mr. W. K. Hengeveld en G.
Kremer.
Nadat het stoffelijk overschot in de groeve
was neergelaten voerden het woord, mr. F.
A. Nelemans, oudste kantonrechter te Rotter
dam, en dr. de Leeuw, zwager van den over
ledene.
Het gemeenteraadslid de heer A. Menist
heeft den raad verzocht de navolgende vra
gen tot het college te mogen richten:
1. Zijn de berichten, in de pers verschenen
over onderhandelingen tusschen de gemeente
Rotterdam eenerzijds en de departement van
Defensie anderzijds, aangaande den verkoop
van het vliegveld Waalhaven, juist?
2. Is het B. en W. bekend, dat het in de
bedoeling van het departement van Defensie
ligt, om het vliegveld Waalhaven tot een basis
te maken van de Nederlandsche militaire
luchtvloot?
3. Willen B. en W. mededeelen waarom met
zoo een groote geheimzinnigheid de onder
handelingen over den verkoop van het vlieg
veld worden gevoerd?
4. Hebben B. en W. zich rekenschap gege
ven, dat de ernstige gevaren, die een bevol
king van een open stad, gelegen aan een
groote rivier, in oorlogstijd bedreigen, zullen
toenemen door de vestiging van een mili
taire luchtvloot-basis, daar het immers be
kend is, dat oorlogvoerende partijen er steeds
op uit zijn, om deze in de allereerste plaats
te vernietigen?
5. Wil het college bevorderen, dat alvorens
de raad voor een beslissing wordt gesteld, de
bevolking van Rotterdam gelegenheid zal
krijgen zich uit te spreken over de al of niet
medewerking voor het maken van een mili
tair vliegveld in onze gemeente?
Deze interpellatie is toegestaan en zal wor
den gehouden in de raadszitting van Don
derdag 24 Februari a.s.
Zondag 20 Februari Leidstersdag voor de
leidsters uit Rotterdam en Schiedam. Om
half negen H. Mis in de kerk aan de Hcog-;
straat, Rotterdam.
Maandas 21 Februari half negen belang
rijke vergadering op de Schiekade voor de
verantwoordelijke leidsters der Fort-loterij,
uit Rotterdam, Schiedam, Vlaardingen, Dor
drecht en Gouda.
Dinsdag 22 Februari kwart over acht Graal-
koor (Schiekade). Jonge meisjes met goede
stemmen kunnen zich op de repetitie aan
melden.
Vrijdag 25 Februari kwart over acht Inter-
parochiëele Volkszangclub, in het Graalhuis,
Schiekade.
-iÜatL..
Aangiften van 18 Februari 1938,
BEVALLENM. J. v. Veen geb. v. Alphen
d. A. P. A. Roos geb. v. d. Driesche z.
A. J. M. v. Keulen geb. Brokerhof d. H. M.
A. Dekker geb. Hunefeld z. P. G. F. v. Kat
wijk geb. v. d. Reijnst z. M. Wendrich
geb. Proost z. J. c. M. Offermeijer geb. Bou-
wens d. A. puwerkerk geb. Hofman d.
E. J. Karstens geb. v. d. Wilk z. H. J. Baay
geb. v. Nieuwenhuyzen d. G. Winkel geb.
Brandenburg z. M. C. v. Heezik geb. Raat
gever d. V. Veraart geb. v. d. Kooij d. J.
M. v. d. Griendt geb. Volking d. N. v. Herp
geb. Zwart z. J. W. v. Dongen geb. de
Roojj d. W. J. J. Heore geb. v. zyderveld z.
G. Lutter geb. Meijer z. F. C. v. Leeuwen
geb. v. Houtert d. A. E. Beckmann geb.
Wulffraat z. E. K. v. d. Kleijn geb. Witjes
d. T. v. Doorn geb. de Koning d. J. c.
Peters geb. Soudijn z. T. de Graaf geb. Rami
z. W. v. Deelen geb. Wuijster d. M. L. J. v.
Wjjk geb. Thijs8en z. A. M. Zampieri geb.
Talamini d. M. W. Janse geb. v. Gijzen d.
M. Maan Voogd Bergwerf geb. de Graaff z.
J. W. M. v. Zon geb. Wolders d. S. S. v.
Sandick geb. de Mol v. Otterloo z.
OVERLEDEND. Gertges m. van G. v. d.
Roest 82 j. H. J. Veryeyen wedr. v. J. H.
v. d. Klip 62 j. A. de Ruiter wede. van P.
Bakker 68 j. P. Hagendoorn z. 8 m. W.
Basseieur m. v. M. A. v. d. Brug 70 j. J. v.
Batenburg wede. v. W. Rozenstok 84 j. C. v.
d. Waard m. v. A. J. J. v. d. Lugt Melser 72 j.
C. 3. Riko wede. v. C. L. Weteling 81 j. J.
V, d. Schoor m. van C. P. de Waard 83 j.
J. J. Sizoo ongeh. m. 59 j. M. G. E. Bouw
meester vr. v. G. S. Goetzee 38 j. P. G. A. M.
Dirks m. van C. R. Bannister 36 j. E. M. C.
Jansen vr. van K. v. d. Gijp 70 j. F. M. L.
Schuurmans wede. v. F. Tuinhout 73 j. J. L.
V. d. Sman m. van G. E. M. Holierhoek 56 j.
H. Lems wedr. v. G. Slagt 77 j. F. de Roos
wedr. v. T. v. d. Laar 81 j. C. J. J. Engelbrecht
wedr. v. A. I. IJselendoom 62 j. B. v. Toorn
ongeh. vr. 77 J. M. de Haan z. 2 j. P. Steen
bakkers m. van M. A. Dormans 82 j.
Terechtgestaan hebben de 25-jarige chauf
feur H. W. van K., de 34-jarige betonwer
ker P. v. d. M. en diens broers, de 29-jarige
loswerkman J. v. d. M. en de 27-jarige los-
werkman C. v. d. M., allen gedetineerd, die
zich aan diefstal in vereeniging van hoe
veelheden suikerbuiten zouden hebben
schuldig gemaakt. Aan de drie broers was
subsidiair heling ten laste gelegd.
In November van het vorig jaar had de
chauffeur, die belast was met het vervoer
van de aan verschillende landbouwers toe-
behoorende hoeveelheden suikerbieten naar
de Coöperatieve Beetwortelsuikerfabriek te
Puttershoek, aan den landbouwer J. v. d.
Vorm, die, naar hij wist, voor de levering
van een grootere hoeveelheid bieten gecon
tracteerd had, dan hij uiteindelijk leveren
kon, een aanbieding gedaan om 20.000 K.G.
bieten, die hij te koop wist, van hem over
te nemen. Van der Vorm was op dit aanbod
ingegaan en verklaarde zich bereid om 7
cent per 100 K.G. te betalen. De chauffeur,
die over geen enkele biet de beschikking
had, heeft nu telkens van de partijen, die hij
in opdracht van landbouwers vervoeren
moest een gedeelte, als verkocht door v. d.
Vorm aan de Beetwortelsuikerfabriek afge
leverd en op de overgelegde weegbriefjes
ontving hij van Van der Vorm den over
eengekomen prijs. De landbouwers A. C.
Molendijk en J. Kooyman, voor wie van K
ook suikerbieten had vervoerd hadden aan
merkelijk minder afgerekend gekregen, dan
zij verwacht hadden. Van hun oogst had de
chauffeur de aan Van der Vorm geleverde
bieten afgenomen en zelfs was hij zoo bru
taal geweest om van hetgeen hij in opdracht
van Van der Vorm naar de suikerfabriek
moest brengen een hoeveelheid van 5000
K.G. als door hem geleverd te noteeren,
zoodat v. d. Vorm van den chauffeur zijn
eigen bieten had gekocht.
Voor de rechtbank legden de verdachten
een volledige bekentenis af.
Het O.M. vertegenwoordigd door mr. H.
A. J. Reumer, was van meening, dat men
met een kleine variant op een bekende
rechtszaak, hier zou kunnen spreken van de
suikerbieten-verhuizers. Spr. merkte op, dat
de boeren de gewoonte hebben reeds in het
voorjaar met de suikerfabrieken te con
tracteeren over de door hen te leveren hoe
veelheden suikerbieten. Wanneer een boer
niet aan het aldus vastgestelde gewicht
komt, dan is het de gewoonte, dat hij van
andere boeren bieten bij koopt, totdat "hij de
hoeveelheid heeft bereikt, waarvoor hij ge
contracteerd heeft. Met die gewoonte was
de chauffeur bekend, evenals met de om
standigheid, dat Van der Vorm tekort kwam
om aan zijn contractueele verplichtingen te
voldoen en daarvan heeft hij misbruik ge
maakt. Want verdachte had geen bieten, die
h(j v. d. Vorm te koop kon aanbieden en
wat hij hem ten slotte geleverd heeft, heeft
hij eerst van anderen en zelfs van v. d.
Vorm moeten wegnemen. Het lijkt een ju
ridische puzzle uit te maken aan welk mis
drijf de verdachten zich hebben schuldig
gemaakt. Het lijkt op verduistering, maar
volgens spr. is dat niet juist, doch moet het
als diefstal worden gekwalificeerd, omdat
bij hen reeds van den aanvang af het opzet
bestaan heeft om de bieten weg te nemen.
Wat de verdachten gedaan hebben is heel
brutaal, maar in hun voordeel pleit, dat zij
dadelijk bekend hebben. De reclasseerings-
rapporten over de verdachten zijn wel niet
ongunstig, maar enthousiast is men toch ook
niet. Spr. wilde niet uitmaken, wie het
grootste aandeel in deze zaak heeft gehad
en een gelijke straf juist achtend, eisehte
het O.M. tegen ieder een gevangenisstraf
van 1 jaar met aftrek van den tijd in veor-
loopige hechtenis doorgebracht en met de
bepaling, dat 6 maanden van de straf voor
waardelijk zullen zijn, met een proeftijd van
3 jaar.
De verdedigers hebben vrijspraak gepleit,
omdat het feit zou moeten worden gekwali
ficeerd als verduistering, hetgeen niet is ten
laste gelegd. Subsidiair drongen pleiters cp
een geheel voorwaardelijke straf aan.
Wederspannigheid.
Het O.M. heeft voorts een gevangenisstraf
van 3 maanden geëischt tegen den 24-jari
gen voorslager J. V. uit Schiedam, die op
23 Januari ernstig verzet tegen de politie
had gepleegd. De agent van politie D. van
Bennekom had verdachte ter ontnuchtering
mee willen nemen naar het politiebureau,
nadat verdachte als een gevolg van zijn
dronkenschap reeds in de Schie gevallen
was en daaruit door een burger was gered.
Bij die overbrenging heeft verdachte zich
op ernstige wijze verzet, zoo zelfs, dat de
agent gebruik heeft moeten maken van zijn
sabel, waarvan de sporen in een groot lit-
teeken nog zichtbaar zijn op verdaehte's
gelaat.
De president vond het heel onwaardig
om zich zoo te bezatten. Bewaar je geld
liever voor je trouwdag, dan het in cafe's
te verdrinken.
Maar het was juist af met m'n meisje,
voerde verdachte aan.
Dan bewaar je het geld voor een vol
gend meisje, zei de president.
Uitspraken 1 Maart.
Verduistering.
De rechtbank heeft uitspraak gedaan in
de zaak van den 51-jarigen C. J. G. W. ge
detineerd, oud-wethouder der gemeente
Vlaardinger Ambacht, die zich gedurende
tal van jaren had schuldig gemaakt aan ver
duistering van in totaal ongeveer 34.000
ten nadeele van de firma IJzermans te
Vlaardingen, waar hij als kantoorbediende
in betrekking was. De rechtbank heeft ver
dachte veroordeeld tot 2 jaren gevangenis
straf, met aftrek van de preventieve hech
tenis.
Zooals bekend zal dit jaar de 7e Primavera
te Rotterdam worden gehouden van 7 tot en
met 18 April. Gezien de reeds nu ontvangen
inschrijvingen kan de hal als geheel gevuld
worden beschouwd. Onder de inzendingen
zijn er diverse, die als zéér bijzonder mogen
worden vermeld.
Ten zeerste is het bestuur verheugd te
kunnen mededeelen, dat het H.K.H. Prinses
Juliana heeft behaagd het Beschermvrouw
schap der 7e Primavera te willen aanvaar
den. Het is ongetwijfeld een buitengewoon
hooge eer voor de „Primavera" dat H. K. H.
hiertoe bereid werd gevonden.
Reeds is men ijverig aan den gang om den
plannen van het Primavera-bestuur vasten
vorm te geven. Deze week werden een 1000
kub. M. zand in de hal binnengebracht en
de a.s. week volgt een nog 3 maal zoo groote
hoeveelheid, een en ander om het terrein
een heuvelachtig aanzien te geven.
Besprekingen ten stadhuize.
Gisteren had op het Stadhuis te Rotterdam
onder leiding van den rijksbemiddelaar in
het derde district, prof. mr. A. C. Josephus
Jitta, een bespreking plaats met partijen,
betrokken bij'het dreigend "conflict bij Hé
Hollandsche stuwadoormaatschappij v.h. D.
Lems Co. te Rotterdam. De rijksbemidde
laar heeft aan partijen het volgend voorstel
gedaan:
1. De arbeidersorganisaties zullen't door
haar gewenschte toonstelsel zoo beknopt mo
gelijk aan de directie doen toekomen.
2. De directie zal dit stelsel in overweging
nemen en over een week de arbeidsorgani
saties ontvangen, om het te bespreken.
3. Het ultimatum wordt ingetrokken.
4. Hangende de onderhandelingen worden
beiderzijds geen mededeelingen aan de pers
verstrekt.
Gisteren had op het Stadhuis te Rotterdam
onder leiding van den rijksbemiddelaar prof.
mr. A. C. Josepuhs Jitta, een bespreking
plaats met partijen betrokken bij het drei
gend conflict bij Ewald Behle's bakkerijen
te Rotterdam. De rijksbemiddelaar heeft het
volgende voorstel gedaan:
1. De rijksbemiddelaar zal binnen den
kortst mogelijken tijd een accountantsonder
zoek doen instellen naar den toestand van
deze onderneming.
2. Hij zal, zoodra hem de resultaten van
dat onderzoek bekend zijn, partijen tot een
nieuwe bespreking oproepen.
3. In afwachting van die bespreking zal
de dezer dagen aangekóndigde loonsverla
ging worden opgeschort.
De firma heeft het voorstel aanvaard, de
arbeidersorganisaties zullen het bij haar
leden verdedigen.
De verkeerssituatie op den Oostzeedijk is,
vooral voor het drukke rij wiel ver keer al
daar, zeer gevaarlijk, omdat het dubbele
tramspoor niet in het midden, maar aan de
Noordzijde van den weg is gelegen. Tenge
volge daarvan worden de wielrijders, die
in de richting Hoflaan-Oostplein rijden, bij
nadering van een tram uit beide richtingen,
gedwongen naar het midden van de rijbaan
uit te wijken, waardoor zij dan tusschen het
hun tegemoetkomende auto- en tramverkeer
geraken.,.
Aan dit bezwaar zou kunnen worden te^
gemoet gekomen, indien het aan de Noord'
zijde van de trambaan gelegen trottoir, dat
door de voegangers weinig wordt gebruikt,
zou worden bestemd en ingericht als rij
wielpad, uitsluitend voor het rijwieiverkeer
in bovengenoemde richting.
De A. N. W. B. heeft nu aan B. en W. ver
zocht dit te willen bevorderen.
Alweer stonden gisterenavond in Rotter
dams Tivoli door het ingebreke blijven
van Van Dalsum en de zijnen de Centraal-
tooneelisten op de planken, ditmaal om voor
de Volksuniversiteit het kortelings reeds
hier ter plaatse besproken costuumstuk van
Johan Fabricius op te voeren. Zooals de
aandachtige lezer dezer rubriek zich herin
neren zal, hebben wij bij bedoelde bespre
king verschillende bezwaren tegen deze va
riatie op een oud thema de koning die
zich een volksmeisje tot „vriendin" kiest
ontwikkeld, en met name ook gewezen op
het twijfelachtige licht, waarin de schrijver
gemeend heeft de katholieke Kerk te moe
ten stellen ten overstaan van de moreele
verdoling van een wereldschen gebieder.
Om meer dan één reden derhalve laten
wij het bij deze aankondiging, nu onzerzijds
van een algemeene aanbeveling onmogelijk
sprake kan zijn.
In memoriam Alida Tartaud
Klein.
Voor den aanvang van de vertooning hield
een der bestuursleden van de Volksuniversi
teit, dr. K. F. Proost een korte herdenkings
rede naar aanleiding van het verscheiden
van mevr. Alida TartaudKlein. Spr. bracht
in herinnering hoe de overledene in den
glorietijd van het „Rotterdamsch Tooneel" bij
herhaling ook voor de Volksuniversiteit op
trad en later, toen ze niet meer aan eenig
gezelschap was verbonden, de vereeniging
toch van haar voordrachtskunst genieten
deed, terwijl zij tevens sedert de oprichting
der V. U. als lid van den Alg. Raa(j zich
voor dit instituut verdienstelijk maakte
Met een: „zij ruste in vrede" besloot dr.
Proost zijn sympathiek in memoriam, dat
door allp aanwezigen staande werd aange
hoord.
L. H.
tijdig ingrijpen algeheel verval te voorko
men. Bij schildering op paneel wordt een
nieuw bindmiddel (vischlijm) onder de verf
laag gestreken, waar de oorspronkelijke
kleefkracht zich begeven heeft. Doek wordt
geïmpregneerd met een praeparaat van in
hoofdzaak bijenwas, een uiterst bestendig
materiaal.
Wat de vernislaag betreft, deze wordt bij
barsten hersteld door de inwerking van al
coholdampen. Spr. herinnerde hier aan den
strijd over het „schoonmaken" van de oude
Halsen, een strijd, die nu wel is beslist ten
gunste van de indertijd zoo becritiseerde rei
niging.
Ten slotte wees spr. erop, dat dank zij de
moderne hulpmiddelen een goede diagnose
bij schilderijen zeer wel mogelijk is, n.l. door
microscopisch, chemisch en Röntgen-onder-
zoek.
De voorzitter van R. 33, de heer J. Tielens,
heeft den spreker voor zijn interessante uit
eenzettingen dank gezegd.
ZUID-SLAVISCHE KUNST.
Een avond in den Grooten SchouwLurg
tc Rotterdam.
In overleg met den burgemeester van Rot
terdam, mr. P. Droogleever Fortuyn en den
consul-generaal van Zuid-Slavië te Rotter
dam, dr. S. J. Milicic heeft zich een comité
gevormd ter organisatie en aanbeveling van
een Zuid-Slavischen kunstavond op Dins
dag 29 Maart a.s. in den Grooten Schouw
burg.
Aan het programma van dien avond zul
len hun medewerking verleenen: de compo
nist Gotovac, dirigent van de Opera te Zag
reb, die het Rotterdamsch Philharmonisch
Orkest zai leiden, een dansgroep van 25
mannelijke en vrouwelijke studenten onder
leiding van Ana Maletic (volksdansen) en
de Zuid-Slavische componist Kunz, die eeni
ge van zijn werken zal uitvoeren.
VERVAL EN BEHOUD
SCHILDERIJEN.
VAN
Dr. Ir. A. M. de WHd voor R. '33
te Rotterdam.
Op uitnoodiging van het genootschap R. 33
heeft gisteravond in het Museum Boymans
dr. ir. A. M. de Wild een lezing gehouden
over het verval en behoud van schilderijen.
Schilderijen zijn aan den sloopenden in
vloed van den tijd onderhevig, die de be-
standdeelen aantast en tot verval doet ge
raken. Deze bestanddeelen zijn: de verflaag
en de drager daarvan, de ondergrond, hetzij
paneel of doek. In allebei treden zoowel phy-
sische als chemische veranderingen op.
Deze veranderingen ging de spreker na,
als daar zijn het verschieten, verkleuren en
allerlei „ziekteverschijnselen" van de verf,
alsmede het optreden van barsten, ook het
werken vqn het hout, waarop geschilderd is.
Vervolgens zette dr. de Wild uiteen, wat
ertegen te doen is. Vooral bij barsten en het
daarbij optredende gevaar van loslaten van
verfdeelen is het zeer wel mogelijk door
MUZIEK IN ROTTERDAM.
Het achtste concert van de middagserie
van het Rotterdamsch Philharmonisch or
kest, zal worden gegeven op Maandagavond
28 Februari a.s. 8.15 uur in de Doelenzaal.
Uitgevoerd worden twee bijzondere wer
ken. „Faust et Hélène", épisode lyrique van
Lili Boulanger; een werk, waarmee deze
merkwaardig begaafde componiste in 1913,
dus op twintig jarigen leeftijd, den „Grand
prix de Rome" behaalde. Solisten in dit
werk zijn Suze Luger, Louis van Tulder en
Willem Ravelli. Dirigent Eduard Flipse.
Na de pauze wordt uitgevoerd: „Der Kreis
des Lebens"; een cyclus voor sopraan en
tenor solo, 8-stemmig koor en orkest, op
woorden van Rainer Maria Rilke, gecompo
neerd door Jan van Gilse. Hieraan werken
mede: To van der Sluys, Louis van Tulder
en het Rotterd. Philh. koor. Het geheel onder
leiding van den componist.
Het Rotterdamsch Kamerorkest geeft een
concert op Dinsdag 22 Februari in de Nut
zaal. Behalve een herhaling van twee deelen
uit de lyrische suite van Alban Berg, staan
o.m. op het program „Symphonie Concer
tante" van Stamitz en Symphonie D-moll
van Haydn. Van beide werken wordt de eer
ste uitvoering in Nederland gegeven.
'•ingT
In het Instituut voor Scheepvaart en
Luchtvaart, zal van 9 April tot en met 24
April 1938 een tentoonstelling worden ge
houden van door in de provincie Zuid-Hol
land wonende amateurs vervaardigde schaal
modellen van vliegtuigen. Voor de beste in
zendingen zal een aantal prijzen beschikbaar
worden gesteld.
Zij, die aan deze tentoonstelling wenschen
deel te nemen, kunnen een inteekenlijst en
reglement aanvragen bij het Instituut voor
Scheepvaart en Luchtvaart, Haringvliet 68
te Rotterdam.
De heer Ch. A. Cocheret zal op Donderdag
a.s. 24 Februari, in „De Bijenkorf" te Rot
terdam, een lezing houden over en uit zijn
Nu er weer eenigen tijd schot in de Rijn
vaart zit en de schippers, ook de particuliere
zich financieel weer kunnen gaan roeren,
acht de regeering een einde gekomen aan
haar bemoeiingen, in zooverre, dat de gelde
lijke steun wordt stopgezet.
Dit heeft de Nederlandsche Particuliere
Rijnvaart-Centrale tot het nemen van maat
regelen genoopt, hierin bestaande, dat de
bijdragen voor de weerstandskas zijn ver
hoogd.
Het gevolg hiervan is, dat de niet-georga-
niseerde schipper, wanneer zijn schip door
bemiddeling van de Centrale bevracht wordt
met bestemming naar het Rijn-Roergebied
moet betalen
lo. vijf procent voor den scheepsbevrach
ter of, indien de Centrale het vervoer heeft
aangenomen, voor de Centrale
2o. drie procent voor de verdere bemoei
ingen van de Centrale en
3o. twee procent voor de weerstands- of
verrekeningskas.
In totaal derhalve tien procent. Georgani
seerde schippers betalen echter slechts 8%
procent.
Ook voor andere reizen is er wijziging
gebracht. De storting voor de weerstands
kas voor reizen binnen de grenzen of naar
Berlijn is van éen half procent tot één pro
cent verhoogd. Maar om eenigszins de onge
lijkheid in de kostenaandeelen, welke in de
vrachtcijfers zijn begrepen> weg la werken,
zijn kortingen ingevoerd op üe stortingen
in de verrekeningskas.
Deze korting bedraagt 15 procent voor be
stemmingen binnen Delfshaven, binnen Gou
da, buiten de Kil. voor plaatsen in het
IJsselmeergebied, aan den Gelderschen IJssel
binnen Zutphen, aan de Zuid-Willemsvaart,
het Wilhelminakanaal, plaatsen verder dan
Amsterdam en voor België.
De korting bedraagt 30naar plaatsen,
gelegen aan de binnenwateren van de pro
vincies Groningen, Friesland, Drenthe en
OOverijsselj alsmede voor niet aan den Rijn
gelegen Fransche bestemmingsplaatsen.
Niet te ontkennen valt, dat de inkomsten
van de Centrale op deze wijze belangrijk
stijgen, maar daar staat tegenover, dat de
Centrale de positie van de Rijnschippers heeft
versterkt en op beslissende momenten trans
porten heeft weten te bemachtigen ten be
hoeve van de aangesloten schippers.
Door den minister van Sociale Zaken is
bepaald:
1. dat de wachttijd van 3 maanden, welke
tot dusverre moest worden doorgemaakt al
vorens voor regeeringsmargarine en -vet in
aanmerking te komen, vervallen is;
2. dat ook alleenwonenden geen
kostgangers indien zij verder aan
de gestelde eischen voldoen, voor regeerings
margarine dus niet voor vet
in aanmerking komen en wel voor één pakje
margarine van K.G. per week;
3. dat voor het verkrijgen van alle van re-
geeringswege in distributie gebrachte goed-
koope levensmiddelen, op denzelfden voet
als ten aanzien van ondersteunde of tewerk
gestelde werkloozen en armlastigen het ge
val is, voor den tijd van ten hoogste nog 26
weken in aanmerking kunnen worden ge
bracht zij, die aan alle hieronder ver
melde voorwaarden voldoen, te weten:
X. bij een werkverschaffing zijn tewerkge
steld geweest en toen goedkoope levensmid
delen ontvingen;
H- tijdens die tewerkstelling een ongeval
hebben gekregen of ziek zijn geworden;
III. tengevolge daarvan niet langer tewerk
gesteld konden blijven en evenmin in de
steunregeling opgenomen konden worden;
IV. uit hoofde van zoo een ongeval of zulk
een ziekte uitkeering ontvangen ingevolge
de ongevallen-, resp. ziektewet;
V. een totaal aan wekelijksche inkomsten
hebben, dat, de vorenbedoelde uitkeeringen
inbegrepen, niet hooger is, dan het inkomen,
dat zij zouden genieten, indien zij bij een
werkverschaffing waren tewerkgesteld.
De termijn van 26 weken gaat in met de
week, volgende op die, waarin het ongeval
heeft plaats gehad, c.q. de dag valt, waarop
wegens ziekte niet is gewerkt.
Gisteren heeft de Phohi een bezoek ge
bracht aan de N.V. Koolhoven Vliegtuigen
te Rotterdam, voor het maken van een repor
tage van het bedrijf.
De Phohi-reporter voerde een vraaggesprek
met den directeur der N.V., den heer Frits
Koolhoven, waarbij de heer Koolhoven mede-
deeling deed van de oprichting der Eerste
Nederlandsch-Indische Vliegtuigenfabriek
(E.N.I.V.), welke fabriek nog dit jaar in
Op Maandag, 21 Februari, des middags van
half drie tot half vier uur, zal door het Ge
nootschap tot bevordering der koepok
inenting in het schoolgebouw in de Lijnbaan
straat 26, gelegenheid gegeven worden tot
kostelooze inenting en herinenting tegen de
pokken.
Ouders worden dringend verzocht van
deze gelegenheid gebruik te maken vooral
voor kinderen beneden de twee jaar.
Gisteravond is de 14-jarige M. Hengeïman
wonende Anthoniestraat op den Goudsche-
singel met zijn fiets tegen een auto opgere
den. Met een hersenschudding is de jongen
per auto van den G. G. D. vervoerd naar
het ziekenhuis aan den Coolsingel en aldaar
ter verpleging opgenomen.
beide bundels „Poppenkast" en „Speeldoos". Indië in bedrijf zal worden gesteld.
In ons bericht van gisteravond omtrent de
vorming van bovengenoemd bestuur is één
naam der verdienstelijke mannen deerlijk
verminkt overgekomen, 'g Penningmeesters
naam is volgens den burgerlijken stand: J.
de Vries.
De wethouder voor den Technische Dienst
zal op Dinsdag 22 Februari a.s. geen
spreekuur houden.