sur.paWs
Drama boven Batavia.
LUISTEREN IN DE TWEEDE KAMER.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
De inzittenden.
WFP-
WFP-
61ste JAARGANG No. 18103
VIER RL ADEN.
DINSDAG 22 FEBRUARI 1938
BUREAU! KOEMARKT 4, SCHIEDAM WBlW TELEFOON INTERCOMM. No. 68085
De i°n8ste opname van het Prinselijk Gezin op het paleis Soestdijk met prinses Beatrix als middelpunt
Permanente geluidsverster-
kings-installatie.
DF KONINGIN NAAR DE
RESIDENTIE.
DR. J. DE GROOT NAAR DEN HAAG
TERUG. - -
GEVONDEN GRANAAT
ONTPLOFT.
Ernstig ongeluk op scheepswerf
te Bolnes.
NEDERLANDSCHE PROMOTIE
TE ROME.
Eén doode en één ernstig
gewonde.
VROUW VERDRONKEN.
Het toestel in een vrille geraakt
en in brand gevlogen.
De inzittenden zijn
De bestuurder onder-luitenant
Vermeulen.
De marconist van Riel.
Het hoofd van den foto-tech-
nischen dienst van de K.N.I.L.M.
Hermanides.
De bekende Chineesche vlieger
Khouw Khe Hien, die eenige
jaren geleden een vliegtocht naar
Nederland en terug maakte.
De redacteur van Aneta de
Hondt.
vv J)
De lijken der slachtoffers
geïdentificeerd.
De machine stortte neer vier K. M.
van Klender; inzittenden moeten
op slag zijn gedood.
T,
IIJDENS de groote oefening voor de luchtbesclier-
ming, welke gisteravond Ve Batavia vooi de eeiste
maal werd gehouden, i§ een Glenn Martin niet ver van liet
vliegveld Tjililitan neergestort. Het toestel, waarin zich vijf
personen bevonden, is in een vrille geraakt en vervolgens in
brand gevlogen. Op de plaats des onheils werden de verkoolde
lijken van twee inzittenden aangetroffen en men acht het uit
gesloten, dat er van de overige inzittenden nog één in lev en is.
GLENN MARTIN-MACHINE
NEERGESTORT.
De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE
SCHIEDAMSCHE COURANT bedraagt
franco bij vooruitbetaling:
Per week 20 cent; per maand 85 cent; per
drie maanden 2.55.
Bij bezorging franco drie
ma0andeen7 |P-) bfj vooruitbetaling. Incasso
kosten worden niet berek
rnsw EXEMPLAREN zijn steeds aan ons
bureau loemarkt 4 verkrijgbaar a 5 ct. per
stuk.
•pntTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440.
Uitgave van de N.V. de Courant De Maas
bode te Rotterdam.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt:
Voor 1—6 regels 1.55, elke regel meer
25 ct. Bij contract aanzienlijke reductie.
Reclames tusschen den tekst dubbel adv.-
tarief.
Liefdadigheidsadvertentiën half tarief.
Familieberichten 10 cent per regel.
Kampioen-advertenties van 20 woorden
0.50 per plaatsing. Elke 5 woorden meer
kost 10 ct.
Kampioen-annonces en familieberichten
worden geplaatst in de gezamenlijke vier
dagbladen: Het Nieuwe Dagblad, de Nieuwe
Schiedamsche Courant, de Nieuwe Dordt-
sche Courant en de Nieuwe Zuid-Hollander.
Ernstige vliegramp in Indië
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Tweede Kamer^en^m.?3 1Jeden in de
sterkingsinstallMte
men. 6
Deze installatie, welke drie
r en achtien luirf m°derne band
microfoons en achturn Lu:prekers, alsmede
de noodige versterkers omyat, is in hooM_
zaak bestemd voor de verschmende tr„
diplomaten-loges en de regeeringstafel
De microfoons bevinden zich op het sdp
ue uu^uiuuii. net spreek
gestoelte, in een speciale tafeluitvoering
üe bronzen luids preker combinatie voor
de regeeringstafel
de plaats van den voorzitter en op de regee
ringstafel. Hier werd de microfoon gecombi
neerd met een stijlvol bronzen luidspreker
huis, dat kleine luidsprekersystemen bevat.
Van de achttien luidsprekers werd er een
vijftal op de perstribune aangebracht, terwijl
de overige over de andere tribunes, de diplo
maten-loges en den corridor werden ver
deeld.
De kleine luidsprekers op de regeerings
tafel dienen om hetgeen op het spreekge
stoelte en de voorzittersplaats gesproken
wordt aan de regeeringstafel duidelijker ver
staanbaar te maken. Wordt de microfoon van
de regeeringstafel ingeschakeld, dan worden
de kleine luidsprekers automatisch buiten
werking gesteld.
Naast dit door Philips reeds uitgevoerde
project overweegt men nog de aanschaffing
van luidsprekers in de zaal zelf, waardoor
de sprekers ook voor de leden der Tweede
Kamer beter verstaanbaar zullen worden.
Bij wijze van proef is hiertoe een achttal
luidsprekers provisorisch in de zaal opge
steld. Bij een eventueele permanente monta
ge zullen deze onzichtbaar in de teakhouten
lambrizeering worden aangebracht. Waar
schijnlijk zal na of tijdens deze proefneming
het oordeel van de leden der Kamer over
deze tijdelijke uitbreiding gevraagd worden.
TJpi,
*gt in het voornemen van H. M. de
omngin Maandag 28 Februari uit Soestdijk
naar 's-Grsv.-i.
venhage te vertrekken en daar
tot na Paschen te verblijven.
Naar wij vernemen 20u dr J de Groot
meer" noodzakSj? S°^di* "iel
Men seint ons uit Rome d.d. 21 Februari-
Aan het Angelicum alhier is heden ge
promoveerd tot doctor in de philosophie, so
ciaal-ethische richting, de weleerw. heer' Ju
les Janssens uit Tilburg, op proefschrift
„Klasse en stand". De nieuwe doctor, die
student is van het Nederlandsch College,
verwierf het praedicaat „cum laude".
OP het terrein van de N.V. Bóele's
scheepswerven- en machine,
fabriek te Bolnes is gistermiddag een
ernstig ongeluk gebeurd, waarbij een
jongeman werd gedood en zijn broer
levensgevaarlijk werd gewond.
De twee zoons van schipper Breukelmans
van het sleepschip „Pieternella" uit Vlijmen,
dat daar ter plaatse ligt, vonden op de werf
een voorwerp, dat een granaat van Engelsch
fabrikaat bleek te zijn, die waarschijnlijk
door een voorbijgaand schip overboord is ge
worpen. De jongens hebben gepoogd het
ding te demonteeren en gebruikten daarvoor
een metaalzaag, die zij in het midden van den
romp van de granaat plaatsten.
Toen zij hiermede eenigen tijd bezig waren
bleef het onvermijdelijke niet uit, een hevige
ontploffing volgde, waardoor beiden werden
getroffen.
Het bleek, dat de 19-jarige A. Breukel
mans door de explosie op slag was gedood en
dat zijn jongere broer levensgevaarlijke ver
wondingen had opgeloopen. Personeel van
de werf verleende onmiddellijk de eerste
hulp, doch de in allerijl uit Slikkerveer ont
boden dokter Heringa kon slechts bij den
een den dood constateeren en den ander naar
het ziekenhuis brengen.
Een nauwgezet onderzoek naar de her
komst van het moorddadige voorwerp wordt
ingesteld.
Gistermiddag is te Oudersluis, gemeente
Zijpe, een 40-jarige gehuwde vrouw, moeder
van twee kinderen, bij het spoelen van klee-
dingstukken, op een z.g.n. stoep nabij haar
woning, te water geraakt on verdronken.
Aneta seint ons over het ongeluk de
volgende bijzonderheden
Terwijl de verduisteringproef nog in vollen
gang was, zag majoor Versteegh, de chef van
den technischen dienst van de K. N. I. L. M.,
vliegtuigen boven de hoofdstad en plotseling
daarna een groote vlam, hetgeen de meest
ernstige vermoedens opwekte.
Op dit moment waren op het vliegveld
Tjililitan een groot aantal autoriteiten
verzameld, o. a. de commandant van de
luchtvaart-afdeeling, de chef van den gene-
ralen staf der eerste divisie, de gouverneur
van West-Java, de resident en talrijke andere
autoriteiten, benevens vele vliegers. Men
vroeg zich angstig af waar het toestel zou
zijn neergestort.
Geen enkele aanwijzing was er, waar het
toestel kon zijn neergevallen. Alle omliggen
de posten en dessa's werden gewaarschuwd.
De oorspronkelijke gedachte, dat het ongeval
niet ver van het vliegveld Tjililitan was
geschied, moest worden prijsgegeven, hetgeen
begrijpelijk was in verband met het feit, dat
een totale verduistering (in verband met de
oefening) was gelast, zoodat niemand zich
kon oriënteeren. Men verkeerde in deze
oogenblikken dan ook in de uiterste spanning.
Volgens een later telegram stegen vijf
vliegtuigen in het kader van de verduiste
ringsproef en de afweeroefening op in forma
tie, doch men slaagde hierin niet, doordat
het toestel, dat is neergestort zich daarin
niet voegde. Alle passagiers van de vier
andere vliegtuigen zagen de Glenn Martin
in een vrille overgaan en daarna een vlam.
Hierna verdween het vliegtuig uit het oog.
De assistent-resident van Mr. Cornells
alarmeerde het geheele inlandsche bestuur
in zijn ressort, teneinde een onderzoekings-
ploeg te vormen, terwijl de chef van den
divisie-staf marechaussees uitzond in de
richting Tjipinang en Klender, teneinde het
gevallen toestel te traceeren. De weg van
Tjipinang af was door de zware regens niet
voor auto's toegankelijk.
Op de plaats van de ramp.
Op 2yz K.M. ten Noorden van het vliegveld
Tjililitan werd het toestel gevonden. Ver
schillende ziekenauto's en gewone auto's zijn
er heen vertrokken. Na ontdekking van de
plaats des onheils door de veldpolitie begaven
de commandant van de luchtvaartafdeeling
en de leider van de luchtbescherming, de
heeren Van Oyen en Du Croo, zich met
officieren van die afdeeling en brancard
dragers per auto naar die plaats. Het was
een uur gaans voorbij het vliegveld langs
glibberige paadjes door sawahs en door
kampongs. Toen men daar aankwam lag daar
het toestel nog brandend.
Met een oogopslag was te zien, dat men-
schelijke hulp niet meer kon baten. Het wrak
had zich een meter diep in den grond geboord
en uit het gat laaiden de vlammen nog op.
De onderdeelen van het toestel waren alom
verspreid. In de vlammen trof men de
verkoolde lijken aan van twee inzittenden.
Deze lijken konden niet geïdentificeerd
worden. De overige inzittenden zijn nog niet
gevonden, doch de commandant van de
luchtvaart-afdeeling acht het uitgesloten, dat
er nog één in leven is.
Na een korte inspectie gaf de heer Van
Oyen, commandant van de luchtvaart-afdee
ling ,last om met zand de vlammen te dooven
en de kuil met natte aarde te vullen. Men
zal het aanbreken van den dag afwachten
om het toestel weer van deze zandbedekking
te ontdoen en om verdere maatregelen te
nemen inzake de identificatie van de slacht
offers en het onderzoek van de oorzaak van
de ramp.
ZOOALS reeds werd bericht, kon
worden aangenomen, dat geen
van de inzittenden van de £lenn
Martin deze ramp had overleefd.
Hedenmorgen zijn de vijf verkoolde
lijken geidentificeerd, waardoor aan
alle onzekerheid een einde is geko.
men.
Nadat de lijken der slachtoffers ge
identificeerd waren, werden zij gekist
en naar het vliegveld Tjililitan over
gebracht, vanwaar zij zullen worden
afgehaald.
De identificatie stond naar Aneta
meldt, onder de zorgvolle leiding
van den commandant van de lucht
vaartafdeeling, kolonel van Oyen en van het
hoofd van den luchtbeschermingsdienst, oud
kolonel du Croo, die beiden onverpoosd hun
medewerking verleenden, zoowel bij de op
ruiming van het wrak als bij het bergen van
de lijken. Verder is bij voorduring alle hulp
ondervonden van den wedana van Meester
Cornelis, die de geheele kampong-bevolking
opriep, welke aan dezen oproep onmiddel
lijk gehoor gaf. Bovendien zijn de mannen
van de marechaussees en de veldpolitie den
geheelen nacht en den geheelen morgen in
den stroomenden regen met de droeve werk
zaamheden bezig geweest.
De slachtoffers.
Wijlen G. C. de Hondt werd 18 Juli
1907 te Rotterdam geboren, hij was onge
huwd. Dé heer de Hondt kwam in Indië als
stuurman bij de K. P. M., werd later secre
taris van wijlen den directeur van Aneta,
den heer D. W. Berretty, en werd vier jaar
geleden in de redactie van Aneta-Indië op
genomen.
De heer J. Hermanides werd geboren 14
October 1898 en was officier-waarnemer bij
de luchtvaartafdeeling te Bandoeng. In" het
jaar 1927 ging hij naar den foto-technischen
dienst van de K. L. M. In 1930 vertrok hij
naar Indië, als chef van den foto-technischen
dienst van de K. N. I. L. M. Hij was eenige
jaren agent van de K. N. I. L. M. te Mednn
en later op Tjililitan. Tijdens zijn verlof in
1935 volgde hij de colleges van professor
Schermerhorn in luchtkarteering. Na zijn
terugkeer in Indië heeft hij verschillende
groote kartografische opdrachten uitgevoerd.
Hij was een bekwaam specialist op het ge
bied van luchtfotografie. De heer Herma
nides was gehuwd.
Wijlen Khouw Khe Hien is 29 Augustus
1907 te Moentilan geboren. Hij maakte naam
door zijn sportvlucht naar Nederland met
den heer Terluin in een vliegtuig dat op
zijn initiatief was vervaardigd. Het vorig
jaar maakte hij nog een reis naar China
waarbij hij door maarschalk Tsjang Kai-
Sjek werd ontvangen. Hij zou de volgende
week wederom naar China vertrekken, om
daar besprekingen te voeren en advies uit
te brengen over den bouw van vliegtuigen.
Khouw Khe Hien stond bekend als een
bekwaam handelsman.
Omgekomenen in den Volksraad
herdacht.
Bij den aanvang van de vergadering van
den Volksraad verzocht de voorzitter dan
aanwezigen zich van hun zetels te verhef
fen. Hierna hield hij een korte toespraak
waarbij hij de slachtoffers van de vliegramp
herdacht. De regeeringsgemachtigde, luite
nant-generaal Boerstra, commandant van
het leger, sloot zich bij deze woorden aan.
Het kroonprinselijk paar van Griekenland
dat een bezoek brengt aan den Duitschen
ex-keizer bij aankomst op het station
%an Amersfoort.
De omroepvereeniging de N.I.R.O.M. riep
hedenochtend het bericht van de ramp om,
waarna een minuut stilte werd betracht.
Het stoffelijk overschot van den heer Her
manides zal morgen te 8 uur op het kerkhof
Laanhof met militaire honneurs ter aarde
worden besteld. De begrafenis van den heer
de Hondt heeft plaats te half 9 op het kerk
hof Tanah Abang. De stoffelijke overschot
ten van wijlen Vermeulen en van Riet zullen
morgen te Bandoeng met militaire honneurs
worden begraven. De teraardebestelling van
wijlen Khouw Khe Hien is nog niet vastge
steld, deze zal echter te Batavia plaats heb
ben.
De deelneming met de vliegramp is alge
meen. Van allo zijden komen betuigingen van
deelneming binnen o.a van den gouverneur-
generaal, den commandant zeemacht en den
directeur van het binnenlandsch bestuur.
Inzittenden moeten op slag zijn
gedood.
Een Glenn Martin-toestel op het vliegveld Andir.
Een man uit de dessa, een zekere Boeang,
bracht het eerste bericht van de ramp, waar
na onmiddellijk menschen vertrokken om
zoo mogelijk hulp te bieden. De plaats des
onheils is gelegen vier kilometer ten Zuiden
van Klender aan den weg KlenderPondok
Gedeh, in het district Meester Cornelis. De
bevolking had de huizen niet verlaten
voor het verieenen van hulp, daar men den
lichtschijn van het brandende toestel had
aangezien voor een lichtbom, uit de vlieg
tuigen geworpen. Het moet echter uitgeslo
ten worden geacht, dat zelfs directe hulp
nog had kunnen baten.
Bij de plaats des onheils aangekomen vond
men het toestel als' een uitgebrande, ver
warde en uiteengerukte massa staal. De in
zittenden moeten op slag gedood zijn. De
stoffelijke overschotten waren geheel ver
koold en identificatie was later slechts moge
lijk doordat men de verdeeling van de zit
plaatsen wist. Het droeve nieuws drong eerst
later algemeen door. De veldpolitie en de
marechaussees waren reeds ingerukt, na af
loop van de luchtverduisteringsproef. Zij
werden in allerijl teruggeroepen.
