m
b
-
U
Tuberculosebestrijding
in gevaar.
WIM DE HAAS.
Per trekschuit
door bollenland
EEN SCHRIJVER OVER
ZIJN „STIEL".
ZATERDAG 9 APRIL 1938
h'r
NEDERL. KAMERORKEST.
JUBILE.
Bij Gebr. Koch te Rotterdam.
DE ONDERSTEUNING
VAN KOOPLIEDEN EN VENTERS.
ALARMEERING BIJ LUCHT-
AANVALLEN.
HOOGER ONDERWIJS.
Herman de Man spreekt in „De
Bijenkorf" te Rotterdam.
MOTORSCHIP „NOORDAM" TE
WATER.
VROUWELIJKE JEUGDBEWEGING
VOOR KATH. ACTIE DE GRAAL.
LUCHTBESCHERMING.
WANDELMARSCHEN
„HET ZUIDEN".
Een noodkreet van het
Consultatiebureau
KOOPT EEN EMMABLOEMPJE
KOSTELOOS INENTEN TEGEN
DE POKKEN.
BURGERLIJKE STAND.
PÖIS ï&r1.
ROTTERDAMSCHE RECHTBANK.
Zitting van 8 April.
Verduistering.
De 28-jarige vertegenwoordiger W. P. van
L., gedetineerd, had in het tijdperk van 1
September 1937 tot 1 Februari van dit jaar,
naar hij bekende, een bedrag verduisterd
van omstreeks 1100 ten nadeele van de
N.V. Simons' Scheepsslooperij en Metaal-
handel te Pemis, welk geld hij van klanten
had ontvangen en niet afgedragen.
Verdachte was, naar de procuratiehouder
A. Bolder mededeelde, leider geweest van de
Buizenafdeeling en het was opgevallen, dat
de voorraad wel hoe langer hoe kleiner werd,
maar de ontvangsten niet naar evenredig
heid stegen. Een onderzoek had uitgewezen,
dat verdachte niet alle gelden, die hij ont
ving verantwoordde.
Het O.M., waargenomen door mr. H. A. J.
Eeumer, merkte op, dat verdachte een be
hoorlijk loon verdiende en dat hij gevallen
is door zijn zucht tot groot doen. Er is een
reclasseeringsrapport over verdachte ingeko
men, dat tot een gunstig advies komt en het
O.M. is dan ook wel bereid verdachte nog een
kans te geven." Voor een geheel voorwaarde
lijke straf is het feit echter te ernstig en het
O.M. eischt daarom een gevangenisstraf van
10 maanden, met aftrek van de preventieve
hechtenis en met de bepaling, dat 6 maan
den van de straf voorwaardelijk zullen wor
den opgelegd.
De verdediger, mr. S. Roest Crollius uit
Den Haag, was van meening, dat in aanmer
king moet worden genomen, dat er geen en
kele contröle was op de geste van verdachte.
Pleiter drong aan op een geheel voorwaarde
lijke straf.
Ingebroken om zijn eigen kleeren
te krijgen.
De 27-jarlge Duitsche kok, K. F. H. R., die
In het begin van Februari met 200 op zak
te Rotterdam was afgemonsterd, had bij de
moeder van een caféhoudster voor de maand
Februari een kamer gehuurd en deze vooruit
betaald. In het café had hij in de eerste da
gen nogal wat verteringen gemaakt, zoodat
de caféhoudster een bedrag van 11 van hem
te vorderen had. Toen R. een paar dagen niet
in het café verscheen en de caféhoudster van
haar moeder hoorde, dat hij ook niet thuis
was gekomen, kreeg zij angst voor haar 11
en zij nam toen de kleeren van den kok mee
naar haar café.
In den nacht van 24 op 25 Februari was R.
toen de kleeren gaan halen in het café. Hij
had zich toegang verschaft door via een bo
venlicht naar binnen te klimmen. In het café
had hij niet gezocht naar zijn kleeren, maar
de spaarpotten van de kinderen en die van
een paar cafébezoekers geopend, waarbij hem
38 in handen was gevallen.
Ter zake van diefstal hoorde hij 8 maan
den gevangenisstraf tegen zich eischen.
De verdediger, mr. G. J. Scholten, vroeg
oplegging van een voorwaardelijke straf.
Oud ijzer.
Een gevangenisstraf van 5 maanden heeft
het O.M. geëischt tegen den 40-jarigen schip
per J. K., den 54-jarigen stoker P. de R, en
tegen den 37-jarigen schipper F. R., allen ge
detineerd, die in Januari van een gemeen
telijk terrein aan de Vlaskade 2600 K.G. piek-
ijzer, ter waarde van 250 hadden wegge
nomen en dit hadden verkocht voor 55,
welk geld zij onder elkaar gedeeld hadden.
Uitspraken 22 April.
Uitspraken.
De rechtbank heeft uitspraak gedaan In
de zaken van den 24-jarigen landarbeider
W. van D., gedetineerd, den 33-jarigen
zetschiper A. J. G., gedetineerd uit anderen
hoofde en den 21-jarigen varensgezel M.
v. d. K., gedetineerd, die terecht gestaan
hebben in verband met een reeks misdrij
ven, die tusschen Mei en September in
Charlois en omgeving zijn gepleegd.
Tegen van D.. die terecht gestaan had ter
zake van het stelen van een fiets, van het
stichten van brand in een strooschelf aan
de Quarantainestraat, in een tarweschelf aan
het Balkengat en in een schuur aan den
Heyschendijk en wegens het dooden van
een koe, die hij in de sloot had getrokken
en zoolang met den kop onder water had
gehouden, tot ze was overleden, had het
O.M. een gevangenisstraf van 6 jaren ge-
eischt. De rechtbank heeft het wenschelijk
geacht een onderzoes te doen instellen
naar de geestvermogens van verdachte,
welk onderzoek werd opgedragen aan dr. K.
Penon.
Eenzelfde beslissing nam de rechtbank ten
aanzien van verdachte A. J. G., tegen wien
het O.M. terzake van brandstichting in de
schuur van T. Koster aan den Uiterdijk te
Pernis, eveneens een gevangenisstraf van 6
iaar had geëischt.
In de tweede zaak tegen W. van D.,
waarin hij tezamen met M. v. d. K., had te
recht gestaan wegens een poging tot dief
stal ten huize vsn den tuinder J. Langstraat
aan de Heyplaat, heeft de rechtbank ten
aanzien van Van D. eenzelfde beslissing ge
nomen, terwijl het vonnis ten aanzien van
v. d. K., in verband met het psychiatrisch
onderzoek van Van D. werd aangehouden.
M. C. D., 24 jaar grondwerker, die zich
tezamen met G. en Van D., had schuldig
gemaakt aan diefstal van varkens, werd
veroordeeld tot 1 jaar gevangenisstraf met
aftrek van den tijd in voorloopige hechtenis
doorgebracht, met de bepaling, dat 8 maan
den van de straf voorwaardelijk worden op
gelegd, met eer» proeftijd van 3 jaar.
Het programma van het Paaschconcert.
Het programma van het Paaschconcert,
dat Het Nederlandsch Kamerorkest in sa
menwerking met het Kralingsche Vrouwen
koor onder leiding van Otto Glastra van
Loon op Maandag 11 April te Rotterdam in
de Nutzaal en op Dinsdag 12 April te 's-Gra-
venhage in Diligentia zal geven, bevat, be
halve Le Miroir de Jésus van Caplet, te
vens een a cappella koor van dienzelfden
meester „Inscriptions champêtres". Het
Kralingsche Vrouwenkoor zal vervolgens
„Divertimento" a cappella van Otto Glastra
van Loon ten gehoore brengen. Het concert
zal worden geopend met de Aria voor strijk
orkest „O Mensch bewein dein Sünde gross"
van Reger. Als solisten zullen medewerken
Jo Vincent (sopraan) en Phia den Hertog-
Berghout (harp).
De heer C. v. d. Nieuwendijk zal op
Woensdag 13 April a.s. 40 jaar als voerman
in dienst zijn bij de N.V. Krul's Chemicalien-
handel.
We kennen een „Zus" met vier kinderen
en een „Jopie" van bij de veertig. „Top" is
trouwens pas zestig geworden.
Het wil dus nog niets zeggen, als een
schilder zich Wim de Haas noemt. Al zou hij
„Wimpie" heeten dan zou zulks nog geen
aanleiding mogen vormen voor vèr-gaande
conclusies wat betreft zijn leeftijd.
Naar de reisschetsen geoordeeld zouden
wij Wim de Haas jonger schatten, dan hij op
zijn zelfportret blijkt te zijn. De zonnige kust
van de Adriatische Zee heeft hem geïnspi
reerd tot charmante, blijmoedige schilde
rijtjes, die niet diep gaan en soms niet al te
vast in de voegen zitten, maar die bekoren
door de opgetogenheid van den blik op dit
liefelijke land. De Haas heeft de Joego
slavische kust bezocht, waar die eigenaardige
mengeling van het Zuidelijke en het Ooster-
sche, het Latijnsche en het Slavische een zoo
geheel eigen sfeer schept.
Enkele schilderijen ter tentoonstelling gaan
echter verder dan deze schetsen. Een portret
studie van een dame b.v. blijkt de wereld-
sche opvatting met distinctie en goeden
smaak te vereenigen. En het stilleven met
de wajang-poppen, hoewel misschien wat
treed opgezet, heeft uitstekende kwaliteiten.
Ook de koppen van runderen vertoonen een
vaste hand.
JAN N.
Vragen van het raadslid !\fenist
aan B. en W.
Het gemeenteraadslid de heer A. Menist
heeft aan B. en W. de navolgende vragen
doen toekomen:
1. Is het juist dat kooplieden en venters
die door den Dienst voor Maatschappelijk
Hulpbetoon werden ondersteund, voor onder
steuning worden afgeschreven in afwijking
van de vastgestelde regeling en wel door:
a. afschrijving zonder dat handelsgeld
wordt verstrekt;
b. verstrekking van handelsgeld zonder
dat ondersteuning over diezelfde week nog
wordt verstrekt;
c. verstrekking van handelsgeld uitslui
tend als voorschot dat in wekelijksche ter
mijnen terug betaald moet worden?
2. Is het B. en W. ook bekend dat koop
lieden en venters die geen mogelijkheid zien
om in hun onderhoud te voorzien, toch wor
den afgevoerd en dan eerst na eenigen tijd
weer in de ondersteuning worden opgeno
men?
3. Is het juist dat slechts bedragen, va
riërende van 15 tot 25 als handelsgeld
worden verstrekt zonder dat daarbij reke
ning wordt gehouden met de ervaringen var,
den koopman of venter?
4. Indien het in vorenstaande vragen ge
stelde juist is, willen B. en W. dan bevorde
ren een herziening van de toegepaste maat
regelen?
5. Willen B. en W. den raad mededeeling
doen van de voorschriften die terzake de
z.g. voorjaarsschoonmaak geldend zijn?
Maandag a.s. groote proef over de
geheele stad.
Teneinde te kunnen nagaan, in hoeverre
de hier ter stede aanwezige sirenes bruik
baar zijn als alarmeeringsmiddel bij lucht
aanvallen en welk gedeelte der gemeente
daardoor kan v/orden bereikt, zal op Maan
dag 11 April a.s. een proefneming worden
gedaan, waaraan door de directies van ver
schillende bediijven welwillend medewer
king is toegezegd.
Hierbij zal in den morgen van dien dag
een 15-tal sirenes op eer. nader te bepalen
tijdstip in werking worden gesteld en gedu
rende een 2-tal minuten in werking worden
gehouden. De bedoeling is, dat dit sein ver
volgens wordt overgenomen door een 59-tal
andere sirenes, waarbij dan tevens zal wor
den nagegaan, hoeveel tijd met dit overne
men gemoeid is geweest
In verband met deze proefneming zullen
over de geheele stad waarnemingen worden
verricht.
Gisteren werd in de bol-
lenstreek bij Lisse en Hil-
legom een trekschuiten-
dienst geopend, tvaarmede
vele bezoekers ster s) op
ouderwetsche manier de
schoonheid van het bollen
land kunnen bewonderen.
ROTTERDAM, 8 April. Geslaagd voor het
doctoraal examen in de economische wetenschap
pen de heeren J. C. Kroos, G. Yandalon en J.
P. Kikkert.
„Over mijn stiel, dat ik liefheb", zoo luidde
de titel van de voordracht, welke Herman de
Man gisteravond in „De Bijenkorf" te Rotter
dam gehouden heeft, ten besluite van de
Boekenweek. Er was zeer veel publiek
en in de groote lunchroom-zaal bleef nauwe
lijks een plaatsje onbezet. Wethouder Ratté,
die op letterkundig en kunstgebied zoo
gaarne initiatieven steunt, gaf door zijn
aanwezigheid blijk van belangstelling.
Herman de Man begon met de vraag te
stellen, hoe hij tot zijn „stiel" gekomen is.
Dat weet hij zelf niet. Hij weet niet, hoe hij
eigenlijk romanschrijver is geworden, maar
op een zeker oogenblik was hij het. En toch
deed niets vermoeden, dat hij deze richting
uit zou gaan, want hij verdiende zijn brood
als een eerzaam koopman ten plattelande.
Herman de Man begon dan een schets te
geven van zijn jeugd tusschen de boeren van
Benschop,- waar hij wel altijd over zou kun
nen blijven schrijven. Hoe was nu in het
kind het vermogen tot vertellen aanwezig,
dat later zoo uitgroeide? De spreker om
schreef het als een kracht tot verhevigd
zien, die de volwassene later aldus niet meer
bezit. De Man heeft als kind de boeren van
de Lopikerwaard „gezien" en voor zijn werk
put hij steeds weer uit deze onuitwischbare
jeugd-indrukken. Het „vak" moet geleerd
worden, maar de visie, het schouwen en
doorschouwen was Herman de Man reeds als
kind eigen. In dat opzicht wordt de schrijver
als zoodanig geboren. Hij ziet door de
gedaante van de menschen de kern van hun
wezen en neemt dat in zich op en daaruit
vormt hij zijn figuren. Dostojefsky heeft
gezegd, dat de auteur uit de herinnering
schrijft. Herman de Man voegt er aan toe:
hij sublimeert de herinnering en dit is het
geheim van zijn scheppen.
Intusschen wist Herman de Man als knaap
niet wat hij met dit vermogen om menschen
te herkennen moest doen. Hij wilde goudsmid
worden, maar hij werd koopman en ging met
manufacturen den boer op. Aldus heeft hij
zijn stof verzameld. Toen kwam het verlangen
op om te gaan schrijven, maar hij weet niet
meer hoe dat verlangen voor de eerste maal
bij hem is ontwaakt. Het publiceeren daarna
is wel te verklaren: dit geschiedt uit ijdelheid.
Met zijn eerste proeve is Herman de Man
naar wijlen Johan de Meester gegaan, die
een grooten invloed heeft gehad op zijn
vorming als man van het vak. Spoedig gaf de
Meester hem den raad het eens te probeeren
met een verhaal van langeren adem: dat is
toen „Aarde-banden" geworden.
Hierna gaf de spreker een beknopte samen
vatting van zijn inzichten over het schrijver
schap. Hij onderscheidt twee typen, die hij
noemt: de bezetenen en de verstandelijken.
De eerste categorie is die der echte vertellers.
Hij verwerpt een onderscheiding, die de
bedachtzamen tot de schrijvers voor het
intellect proclameert en de anderen tot de
volksauteurs, en wil opkomen voor den
schrijver uit en voor zijn volk.
Herman de Man ging hier meer uitvoerig
op in, maar het komt ons voor dat zijn
onderscheidingen wat simplistisch waren. Er
bestaat een oneindige verscheidenheid van
schrijverstypen en de tegenstelling, die hij
opzet, is dan ook maar in zeer beperkte mate
bruikbaar.
Terloops gaf de spreker nog eenige mede-
deelingen over zijn verdere ontwikkeling als
auteur. Hij is niet de eerste geweest, die de
plattelandsbevolking in den Nederlandschen
loman bracht. De eerste was de thans reeds
ten onrechte vergeten D. Th. Jaarsma met
zijn cyclus „Thiss", die nooit is afgekomen-
Het tweede deel daarvan heeft invloed gehad
op de conceptie van „Rijshout en Rozen".
Verder was Stijn Streuvels voor Herman de
Man het groote voorbeeld van een volksver
bonden en bodemvaste vertelkunst. Tenslotte
heeft hij ook veel te danken gehad aan Just
Havelaar, die hem de moreele verantwoor
delijkheid van den schrijver inprentte en hem
voor afdwalingen heeft behoed.
Niet ongevoelig is Herman de Man voor
de volkskundige beteekenis van de literatuur,
zooals hij haar beoefent. Hij hecht in bijzon
dere mate aan de detailleering van zijn werk,
aan de kennis van beroepen en gebruiken.
rf;j ziet daarin mede een middel om het
wezen van den mensch te benaderen.
Na de pauze heeft Herman de Man van
zijn verdere plannen verhaald en zij zijn niet
gering! Allereerst zal, zooals wij gemeld
hebben, een boek verschijnen over een
nieuwen Luteyn: „Aart Luteyn de Andere",
Het boek behandelt de Rijnvaart, waar De
Man een diepe bewondering voor heeft, en
geeft ook een doorwerkten historischen terug
blik. Vervolgens heeft Herman de Man
plannen voor een boek over den grooten
waterbouwkundige Cruquius. Dan is zijn
belangstelling uitgegaan naar de leidekkers,
een slag werklieden, die gewoon zijn „de
menschen uit de hoogte te zien". In den
winter gaan zij de torens niet op en zij hebben
in die werklooze dagen Herman de Man
verhalen gedaan en die zal hij gaan overver
tellen. Tenslotte loopt hij nog altijd met een
oud en zeer veel omvattend plan rond: een
historischen roman te schrijven over den
godsdienststrijd in de Nederlanden door de
Hervorming ontketend: „Oorlog om God".
Men ziet het: aan goede voornemens is er
geen gebrek.
Uit „Aart Luteyn de Andere" heeft Herman
de Man eenige bladzijden voorgelezen.
Bij de Machinefabriek en Scheepswerf P.
Smit liep hedenmorgen met goed gevolg te
water het motor-passagiers- en vrachtschip
„Moordam", jn aanbouw voor de Hollancl-
Amerika-Lijn. Voor nadere bijzonderheden
van technischen aard omtrent deze nieuwe
aanwinst voor de H.A.L.-vloot verwijzen wij
naar de scheepvaartrubriek.
Hedenavond van 8-10 uur instuif voor de
leidsters, waarbij instudeering van de Com
pleten.
Zondag 5 uur inkleeding en inwijding van
enkele leidsters door den weleerw. beer G.
H. Hubers, districts-commissaris wn R dom.
De overige leidsters woiden hierbij vrien
delijk uitgenood igd.
Maandagmorgen 7 uur H. Mis in de Graal-
huiskapel.
Vanaf Dinsdag 12 April tot Dinsdag 19
April is het Graalhuis gesloten.
Donderdag hield de propaganda-commis-
sie van de Afd. Rotterdam West van de
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbe
scherming een propaganda-avond in het
Café Restaurant „De Flat" aan de Nieuwe
Binnenweg.
Een zestigtal personen gaf blijk van hun
belangstelling voor het propagandawerk der
Nederlandsche Vereeniging voor Luchtbe
scherming.
Nadat eenige onderwerpen zooals „zelf
bescherming" e.a. naar voren waren ge
bracht, werd na de pauze gelegenheid ge
geven tot het stellen van vragen, waarvan
een dankbaar gebruik werd gemaakt.
Nadat de vragen beantwoord waren, werd
de gelegenheid open gesteld, zich op te geven
voor den te houden cursus voor zelfbescher
ming.
25 leden gaven zich hiervoor op.
Aangemoedigd door het groote succes met
de Prinses Beatrix-Marschen op 12 Februa
ri j.l., heeft de Nw. O. V. „Het Zuiden" we
derom een wandelmarsch uitgeschreven,
tegen Zaterdag 14 Mei, onder den naam
van Prinses Juliana Marschen. De afstan
den bedragen voor meisjes en jongens van
1016 jaar 20 K.M. voor dames en heeren
van 16 j. en ouder 30 K.M.
Ieder deelnemer ontvangt een voor dezt»
gelegenheid speciaal vervaardigde draagme-
daille. Terwijl de groepen van minstens 10
personen, plus leider, die de marseh zonde*
uitvallers volbrengen nog een fraaie prijs
ontvangen.
Militaire en Burger-groepen zullen afzon
derlijk beoordeeld worden.
Inschrijvingen kunnen vanaf heden tot 7
Mei geschieden bij A. N. v. d. Bos Dordt-
schestraatweg 406 (tel. 15213) en P. Schnei
der Beijerlandschelaan 139 (tel. 50056).
Deze bijeenkomst is door onzen secretaris,
dr. K. F. C. James, voorgesteld om den Em-
mabloemverkoop van a.s. Dinsdag een meer
algemeene bekendheid te geven en er meer
dan anders nog de aandacht op te vestigen,
omdat dit jaar speciaal gehoopt wordt op een
goede opbrengst!
Aldus ongeveer de inleidende woorden van
dr. J. H. Wagener, als geneesheer-directeur
aan het Consultatiebureau van de Vereeni
ging tot bestrijding der 1 B.C. verbonden, ge
richt tot de vertegenwoordigers der Rotter
damsche bladen.
Vijf en dertig jaar van werken ten be
hoeve van den gezondheidstoestand en de
volkskracht van Rotterdam heeft de vereeni
ging achter zich. De zoo dringend noodige
ruimere behuizing in het Centrale Gebouw
voor de Volksgezondheid ligt in het verschiet,
maar wat niettemin nog diep in het geheu
gen ligt is.... een tekort van ongeveer
29.000 op de rekening over 1937.
De laatste jaren is voortdurend met tekor
ten gewerkt! vervolgde dr. Wagener, maar
nu is het wel zóó erg, dat wanneer niet het
beeld van de exploitatie in den loop van het
jaar verbetert, de fatale gevolgen voor het
komende jaar niet zullen uitblijven!
In elk geval is het aspect voor dit jaar,
dat nu reeds belangrijke bezuinigingen moe
ten worden ingevoerd om te zorgen, dat het
eind van het jaar geen catastrofe brengt.
Om een goed denkbeeld te krijgen van
hetgeen dit beteekenen zou, deelde dr. Wa
gener mede, hoe er gewerkt is. De gelden zijn
niet over de balk gegooid, maar integendeel
zeer economisch besteed.
Voorkomen beter dan genezen.
De tuberculose-bestrijding, aldus de ge
neesheer-directeur, heeft zich altijd sterk ge
worpen op de preventie. Van den aanvang
af, toen eigenlijk niemand een goed begrip
had hoe de zaak aan te vatten, heeft met;
eraan gedacht, zooveel mogelijk de ziekte te
voorkomen. In de eerste jaren werd gespro
ken van directe en indirecte bestrijding.
Dit richtsnoer wordt nog altijd gevolgd,
alleen noemen wij het niet meer bij deze na
men, omdat het werk andere aspecten heeft
gekregen. Maar altijd staat nog op den voor
grond: besmetting trachten te voorkomen en
daarnaast, wanneer eenmaal besmetting
wordt geconstateerd, pogen het weerstands
vermogen zoo op te voeren, dat uit die be
smetting niet nog een ziekte voortkomt.
Er zou, wat de T.B.C. betreft, eenige ver
gelijking zijn te maken met de mazelen. Al
leen, wat dagen beteekenen voor de mazelen
zijn jaren voor de T.B.C.
Wie met mazelen is besmet, merkt de eer
ste tien dagen niets. Dan volgen drie tot vier
dagen van voorloopende verschijnselen en
eerst daarna komt de eigenlijke ziekte uit.
Zoo ook met de tuberculose. Men mag niet
denken, dat een besmetting zich de volgen-
dc week sil openbaart. Daar gaan maanden
'overheen. Dan komen "langzamerhand de
voorloopende verschijnselen. En in dit proces
van jaren kan de tuberculose tot stilstand
komen. Wanneer longtuberculose zich open
baart, kan men de zich ontwikkelende smet
stof reeds jaren bij zich gedragen hebben.
Voor het werk van de vereeniging is noodig
een Consultatiebureau, waar de patiënten
worden onderzocht en getracht wordt de be
smettingsbronnen op te sporen.
Maar daarnaast, vervolgde dr. Wagener,
heb ik in een goed huisbezoek een buiten
gewoon krachtig middel leeren kennen, om
de kansen op besmetting te doen verminde
ren. Ik zou u op dit punt zeer belangwek
kende dingen kunnen noemen. Inderdaad ge
lukt het daardoor onder het volk zeer hy
giënische opvattingen te krijgen.
Een goede maatstaf.
Een goede maatstaf voor de besmetting
is het aantal gevqllen van meningitis of her
senvliesontsteking. De jongste kin eren zjjn
voor tuberculose het meest vatbaar, e ziek
te treedt bij hen meestal snel op en open
baart zich in hersenvliesontsteking waar dan
de dood mee gemoeid is-
Rotterdam stond wat het aantal gevallen
van meningitis betreft zeer hoog, maar dat
is nu belangrijk gedaald, egen 100 sterfge
vallen in 1925 stonden er slechts 38 in het
laatste jaar. Dat moet hiervan een gevolg
zijn, dat bij het volk meer en meer door
dringt hoe het moet handelen, om de meest
vatbare kinderen zooveel mogelijk te vrij
waren. Wat een moeite hadden we in den
begintijd niet, om in de woningen iets ge
daan te krijgen. En nu gebeurt het reeds,
dat de huisbezoekster te hooren krijgt: ja,
we hebben dit en dat alvast zoo gedaan, want
toen u bij de buurvrouw kwam, moest net
ook op deze manier! Het is, betoogde dr.
Wagener, als een olievlek, die zich steeds
verder uitbreidt.
En dat is in hoofdzaak het werk van het
consultatiebureau en van het huisbezoek.
In den loop der jaren is het werk zeer be
langrijk uitgebreid. Ieder jaar stijgt het aan
tal patiënten. Daar is practisch geen grens
aan. Er werden tot 1915'16 alleen indivi
duen onderzocht, langzamerhand strekt het
onderzoek zich ook uit tot groepen, zooals
onderwijzers, kraamverzorgsters, bakers, kin
derverzorgsters, personeel van kinderbewaar
plaatsen of -tehuizen, enz.
Bovendien is het bureau ook in hooge
mate geworden een bureau van advies aan
organisaties. Aan den Geneeskundigen Dienst
worden 3500 adviezen per jaar gegeven. Er
is dagelijksch contact met Maatschappelijk
Hulpbetoon. Voorts zijn er de adviezen aan
voogdijraden, kinderpolitie, ja met den mili
tairen geneeskundigen dienst.
Economisch beheer.
Ondanks die geweldige uitbreiding heeft
het beheer van het Consultatiebureau zoo
economisch plaats gehad, dat vrijwel met het
beschikbare geld werd toegekomen, want de
exploitatie-rekening over 1937 voor dit deel
van den geheelen arbeid vertoont slechts een
tekort van ruim 2000, juist het bedrag,
waarmee het rijkssubsidie werd verminderd.
Het rijk wil dit gevonden zien op verminde
ring van het salaris van de huisbezoeksters,
maar waar wij, aldus dr. Wagener, daarvoor
vrouwen noodig hebben van een zekere be
schaving, is bij doorvoering het gevaar voor
fatale gevolgen niet denkbeeldig.
Echter, die 2000 zouden, als ze alleen
stonden, geen onoverkomelijke bezwaren op
leveren. Doch tezamen met het tekort voor
het andere deel van ons werk, de behande-
hng in sanatoria, bedraagt het verlies
f 29.000.
Moet het zoover komen, dat op de uitzen
ding van patiënten zeer sterk moet worden
bezuinigd?
De beteekenis daarvan wordt eerst duide
lijk als men weet, dat in de geldelijke ad
ministratie onder „verpleging" ook worden
opgenomen de uitgaven voor kinderverple
ging, En deze is te Rotterdam zeer toegeno
men, omdat daarvoor uitgekozen worden de
met tuberculose besmette kinderen, liefst
voordat zij duidelijk kenbare verschijnselen
daarvan vertoonen. Deze uitzending van kin
deren is derhalve weer preventief werk: de
besmetting heeft zich nog niet tot een ziek
te geuit, doch dat kan op volwassen leeftijd
nog komen, als er niet tijdig maatregelen
worden getroffen.
Hoe groot de vruchten van dezen arbeid
reeds zijn mag blijken uit het feit, dat de z.g.
heelkundige tuberculose, de tuberculose van
gewrichten o.a. feitelijk uitgeroeid is. Immers
een getal van ongeveer 60 van deze lijdertjes
op een bevolking van 600.000 is zeer gering.
Het zee-hospituim te Katwijk had voor deze
patiëntjes 220 bedden beschikbaar, doch
tegenwoordig zijn er slechts 50 bedden bezat
door lijders, waarvoor het hospitium werd
opgericht. Oogtuberculose en huidtubercu-
lose ziet men al jaren niet meer.
Thuisverpleging zelden mogelijk.
De tegenwoordige behandelingsmethode is
zoo, vervolgde de geneesheer-directeur, dat
de behandeling van patiënten in eigen wo
ning nog zeer zelden mogelijk is. De lijders
aan longtuberculose zijn niet alleen een be
smettingsgevaar voor anderen, maar ook voor
zichzelf. Vandaar dat getracht moet worden
het sputum van positief, negatief te maken.
En cjat is thuis niet wel mogelijk.
liet groote tekort wordt veroorzaakt door
de verminderde inkomsten: besnoeiing op de
subsidies van rijk en provincie, lagere bijcfcca~
gen van de onderhouclaplichid»r>r r..«>
üTsj'are'm daling van bijdragen door kerke
lijke organisaties en particulieren.
Na deze veelzeggende inleiding van den
geneesheer-directeur gaf hoofdzuster Verhoe
ven nog een summier overzicht van het huis
bezoek. Het totaal aantal bezoeken steeg tot
28.000, verdeeld over ruim 5000 gezinnen.
Bovendien nog ongeveer 6000 bezoeken in
niet of nog niet ingeschreven gezinnen, voor
oproepingen enz.
En ten slotte heeft mr. James de organi
satie van de Emma-bloem-collecte onder de
loupe genomen. Daarop is nu alle hoop ge
vestigd. De laatste jaren heeft de collecte
ongeveer 12.000 opgeleverd, doch het be
hoeft geen betoog, dat men nu hoopt en
verwacht een recordopbrengst. Als iedereen
zijn gebruikelijke bijdragen eens verhoogde?
Als er vooral en dit is een eerste ver-
eischte voor het welslagen zeer velen zich
als collectant(e) opgeven. Zij kunnen zich
aanmelden bij mevr. Klein van Willigen
Leis, Westersingel 16. Mag de uitzending ver
minderd worden, met als onvermijdelijk ge
volg: toenemende kans van tuberculose in
de opkomende generatie.'
Dat nooit!
Het antwoord moge bekrachtigd worden
met van iedereen minstens een verdubbelde
bijdrage. De Emma-bloemcollecte op Dins
dag a.s. moet een daverend succes worden!
Op Maandag, 11 April, des middags van
half drie tot half vier uur, zal door het Ge
nootschap tot bevordering der koepokinen
ting, in het schoolgebouw, Lijnbaanstraat 26,
een zitting gehouden worden voor koste-
looze inenting, en herinenting tegen de
pokken.
Ouders worden dringend aangemaand van
deze gelegenheid gebruik te maken vooral
voor kinderen beneden de twee jaar.
Aangiften van 8 April 1938.
BEVALLEN: E. J. Korteweg geb. Schoonman
z. - A. C. v. d. Weijden geb. Leentvaar d.
H. J. Gennissen geb. Tempels d. E. v. d.
Graaf geb. Broekman d. J- Boekhout geb. v.
Hoften z. W. Slappendel geb. de Vries z.
C. v. d. Graaf geb. v. Galen d. A. Mirrer geb.
Kokx d. C. C. v. Bergen geb. Swinkels d. -
M. H. C. v. Oosten geb. Laenen d. E. de
Vroed geb. de Koning z. J. v. d. Linden geb.
Schouten z. A. J. Verbrugge geb. Nickolson
z. N. de Man geb. Hoofdman z. S. Bos
man geb. Groeneweg z. P. de Vries geb. Spie
ring d. J- Mad lener geb. Bolk z. M.
Scheepsma geb. Brunetti z. M. Volk geb. Ver-
venne d. C. Spiering geb. Pot z. A. C. v.
Hoorn geb. Schujjer d. W. H. v. Eijk geb.
Maronier z. M. Steijl geb. Banting z. - - G. E.
Schulzgen geb. v. d. Berghe z. J. C. M. Uljee
gob. Trjjzelaar d. L. Goud geb. Wessol d.
C. Maelcenbach geb. Kretz d. M. M. Keu
kens geb. v. Schaick z. A. W. H. Bolte geb,
Klaverdjjk z. S. v. Leeuwen geb. v. Zandvliet
z. S. A. Berghout geb. Pegel z. J. Kramers
geb. Engels z. M. J. v. Geene geb. de vries
zoon.
OVERLEDEN: J. F. G. de Lang. zoon 5 cl. --
P. Willemen, vrouw van F. Enseling 56 j. J.
Groenewegen, man van B. v. d. Ende 74 j.
W. Lagerwaard, vrouw van A. M. W. Mulder
76 j- J. D. Moiling, ongeh. man 88 j. H.
M. Terneder, vrouw van A. v. Dijken 64 j. E.
Kuijpers, wedr. van J. H. v. Eist 68 j. J. F.
Corny, wedr. van M. E. Kroger 62 j. M. A.
E. Hoets, vrouw van E. Damme 91 j. J.
P. M. Marcelis, ongeh. man 68 j. L. v. Maren,
man van P. Valk 64 j. J. Bosman, wede. van
H. Blok 78 j. C. Meilof, man van K. C. v.
Oorten 50 j. J. K. Zuur, man van J. C. Schut
44 Jaar.
Voorts als levenloos aangegeven: W. Schaaps
geb. Vijfhuize dochter.
Bij de botsingen gisteren tusschen politie en manifestanten voor het senaatsgebouw
te Parijs, gebruikten de heethoofdige demonstranten de stoelen van de café
terrassen als projectielen.
