IJsselmonde krijgt een
katholieke school.
De Goudsche glazen
VRIJDAG 19 AUGUSTUS 1938
Uitbreiding Kinderziekenhuis,
SCHEEPSMETINGSDIENST
TE ROTTERDAM.
Nu reeds te klein gebleken.
Een belangrijk instituut voor
onze havenstad.
"Werk, dat ontzaglijk veel tijd vergt.
NAJAARSFEEST IN DE
DIERGAARDE.
Van Zaterdag a.s. tot en met
4 September.
havenongeval.
HOEK VAN HOLLAND
IJSELMONDE,
AUTOTOCHT OUDEN VAN DAGEN.
ZOETERMEER.
minderen waar de bevolking grooter wordt.
De her van Rij (A. R.) meent ook, dat de
aanwas der bevolking zal zorgen, dat deze
openbare school wel blijft. Ook hij wil me
dewerking verleenen.
De heer Bout (S. D. A. P.) zegt, dat vrij
heid tot bandeloosheid lijdt. De schoolwet
geving is er wel; echter gaat men de grenzen
te buiten. De vorige maal hadden de Ka
tholieken niet 't aantal, nu hebben ze 't met
alle mogelijke middelen bijeen gekregen.
Hoe staat 't met de financieels draagkracht
der gemeente? Hebben wij dan geen verant
woordelijkheid meer ten opzichte van scho
len? Het openbaar onderwijs is reeds leelijk
in de knel en nu kunnen wij straks weer
40.000 uitgeven voor een Katholieke school!
Haast men zich ook wel zoo voor 't open
baar onderwijs? Neen, wij moeten niet mee
werken, ook al wil de wet dat.
De heer Ir. van den Berg (Lib.) zegt, dat
deze school bij hooger beroep er tóch komt;
deze school heeft niets te maken met het
openbaar onderwijs; wèl moet men ook dit
bevorderen.
De heer Luyendijk (A. R.) wil ook me
dewerken in beginsel; ook de Kath. groep
der bevolking moet zijn recht hebben.
Weth. in 't Veld (Ch. H.) meende, dat men
hem beter begreep. Het gaat hier om be
sparing, -'et over „niet willen medewerken".
Er is geen bezwaar tegen de stukken, eerst
moeten we echter weer overleggen met 't
schoolbestuur over de openbare school, de
welke zeer goed te splitsen is. Zelfs meer be-
voegder deskundigen dan spreker zijn 't er
over eens, dat we moeten wachten en confe-
reeren over 't geven van ds helft dezer
openbare school. Als wij vanavond mede
werking verleenen^ is de zaak in orde. Be
ter is 't het definitieve woord nog niet te
tpreken.
De heer Ir. van den Berg (I,ib.) zegt, dat
men deze zaak moet houden buiten het open
baar onderwijs.
De heer in 't Veld (C H.) zegt, dat als men
hier aan 't openbaar onderwijs raakt, de heer
van den Berg uit zijn vel springt.
Tenslotte volgt stemming over de te ver
leenen medewerking. Vóór stemmen 3 A. R.,
1 A. R. Oppositie, 2 Lib. en 1 C. H. Tegen
3 S. D. A. P. en 3 C. H.
De school komt er dus.
Meer en meer trok de mist dicht, zoodat het
zicht aanmerkelijk verminderde.
Tegen drie uur hoorde getuige, die op de
brug stond een langen stoot, waarop hij on
middellijk het bevel „volle kracht achter
uit" liet geven. Het schip liep voor dit bevel
halve kracht, d.i. ongeveer 11 mijl.
Even later zag getuige een licht van de
„Golden Cloud", daarop het schip zelf op
'n streek van stuurboord en op een scheeps
lengte afstand. De kapitein poogde een aan
varing te voorkomen, door de bakboordma
chine op volle kracht vooruit te zetten,,
waardoor het schip een draaiende beweging
maakte. Een aanvaring kon niet meer wor
den vermeden. Het achterschip van de „Gol
den Cloud" raakte de „Statendam" bij schot
1, ongeveer 12 voet boven de waterlijn. De
schade was niet ernstig en de passagiers
merkten niets van het gebeurde voor den
volgenden dag.
Vlak voor de aanvaring liep zooals uit
de stukken blijkt de „Golden Cloud" nog
negen mijl. Twee minuten voor de botsing
plaats had, had dit schip de machines stop
gezet.
Mistsignalen van de „Golden Cloud" had
de kapitein niet gehoord.
De waarnemend inspecteur-generaal van
de scheepvaart, de heer G. Mante achtte het
vreemd ,dat op beide schepen de mistsig
nalen zoo slecht zijn gehoord. Het is moeilijk
te zeggen of een aanvaring was vermeden,
waneer de „Statendam" was doorgegaan
met achteruitslaan.
Spr. betreurde het, dat in de machineka
mer van de „Statendam" geen aanteekenin-
gen zijn gemaakt van de manoeuvres, wat
een oud en goed gebruik is. Spr. achtte de
snelheid van de „Statendam" groot, gezien
het slechte zicht. Hij betreurt het, dat de
„Golden Cloud" niet tijdig achteruit heeft
geslagen, waardoor misschien een aanvaring
zou zijn voorkomen.
Spr. wil zich onthouden van het uitspreken
van een bepaald oordeel.
De raad zal later uitspraak doen.
jaar. alle schepen opnieuw gemeten zouden
moeten zijn.
Die tijd bleek echter te krap genomen.
Hoewel met man en macht gewerkt werd,
is er nog geen sprake van een nieuwe meting
over de geheele linie. Nog altijd komen
aanvragen binnen, zoodat er nu alle wer
ven met nieuwen aanbouw vol zitten poot
aan gespeeld moet worden. Behalve de zes
scheepsmeters, zijn er dan ook nog een even
groot aantal aspiranten in dienst. De moei
lijkheid is, dat elke scheepsmeter zelfstan
dig en verantwoordelijk is, anders zou hij
trouwens niet uitgezonden kunnen worden
naar andere plaatsen.
Er is voorloopig nog werk genoeg aan den
winkel, ja, er lijkt soms geen doorkomen aan.
Maar men leeft nu in een tijd van geweldi
gen aanbouw, een soort hoogconjunctuur
voor den scheepsbouw, welke toch ook weer
rustpunten zal gaan kennen. In ieder geval
behoeft men niet bevreesd te zijn, dat de
Scheepsmetingsdienst niet alles in het werk
zal stellen, om het tempo bij te houden.
Het nieuwe kinderziekenhuis aan den
Gordelweg is reeds te klein gebleken, zoo
dat men tot uitbreiding der boxen is moeten
overgaan, een karwei, waarmee de firma
Zonneveld is belast, die nu bezig is met een
uitbouw in den tuin.
Het gebouw is wel grootsch opgezet, maar
over een vooruitzienden of practischen blik
schijnt men niet beschikt te hebben. Er is
veel ruimte te kort, welke men nu gedeel
telijk wil aanvullen met een drietal boxen
en een verlenging van den corridor. Het is
een werk, dat in de papieren loopt, want
natuurlijk is er geheid moeten worden, ter
wijl de fundeering van beton wordt.
In het bestaande gebouw worden eveneens
voorzieningen ter verbetering getroffen,
doch alles bij elkaar genomen is de uitbrei
ding eigenlijk zoo miniem, dat men zich
afvraagt of men niet beter had gedaan, deze
maar in eens flink aan te pakken, voorzoo
ver de ruimte dit althans toelaat. Dit kost
natuurlijk wel heel wat meer dan er op het
oogenblik noodig is, maar allicht was men
er voordeeliger mee uit, dan met een uit
breiding bij gedeeltes, die telkens weer op
nieuw bepaalde kosten meebrengen, welke
nu als 't ware in een moeite doorgaan.
Men beschikt inderdaad nog
Wat is de mensch toch eigenlijk gemakke-
lijk voor zichzelf. We lezen van schepen,
van zeekasteelen en hooren b.v. dat ze zoo
en zooveel duizend ton groot zijn, maar we
vragen ons ooit af hoe komen ze daaraan
Wie maakt dat uit Is de opgegeven ton
neninhoud werkelijk au sérieux te nemen of j
moeten we het nemen met een korreltje zout,
m.a.w. is het slechts reclame of opschep
perij
Werkelijk, de Scheepsmetingsdienst, waar-
van de zetel voor het Zuidelijk district in
Rotterdam aan de Stieltjesstraat gevestigd
is, is voor de (meesten onzer een onbekend
instituut. En toch verdient het die weinige
bekendheid niet of beter gezegdhet is niet
in den haak, dat de Rotterdammer-in-door-
snee dien dienst niet kent. Omdat zijn stad
de eerste haven van ons vaderland is, van
het scheepvaartverkeer leeft, daardoor groot
is geworden.
De Scheepsmetingsdienst ressorteert welis
waar onder het Rijk, maar hij is een samen
gegroeid geheel met de stad, wier grootheid
de scheepvaart is. Eerst heeft 't instituut
geressorteerd onder het departement van
Financiën, maar sinds Januari 1934 is het
daar gekomen waar het behoort, nl. onder
Rijkswaterstaat.
En er is werk genoeg aan den winkel. Of
is het een sinecure, dat in 1936 stonden in
geschreven een 500-tal schepen, hetgeen zeg
gen wil, dat al die schepen tot in de puntjes
waren opgemeten Daar stonden echter
tegenover meer dan duizend, of om precie-
ser te zijn, ongeveer 1100 metingen over
1937, waarvoor het leeuwendeel van den
arbeid in het laatste halfjaar was gepres
teerd.
Het hoofd van het district, de heer K. Mel-
chers, heeft interessante gegevens verstrekt,
die waard zijn, dat iedere rechtgeaarde Rot
terdammer er kennis van neemt.
Oude verordeningen.
Even een brokje historie. Want het is niet
van belang ontbloot te weten, dat de oudste
verordening of ordonnantie ten aanzien van
het meten van schepen dateert uit het jaar
1855, wat niet wegneemt, dat blijkens ar
chiefstukken de Scheepsmetingsdienst reeds
meer dan een eeuw oud is en in 1820 reeds
zijn taak verrichtte, zij het dan nog niet
krachtens een geldend voorschrift.
'Natuurlijk is men heel eenvoudig begon
nen, omdat er toen nog geen sprake was van
schepen met een afmeting als de „Nieuw
Amsterdam" of de „Statendam", een karwei
van eenige weken. Behalve den Scheeps
metingsdienst is er tegenwoordig ook reke
ning te houden met de Scheepvaartinspectie
en de Rijncommissie.
Wel staan deze drie instellingen onder
leiding van den inspecteur voor de Scheep
vaart, den heer van 'tHaer, maar alle drie
staan ze toch op zichzelf, met een eigen taak.
Slechts hebben zij één ding, een zeer voor
naam ding, gemeen, nl. dat zij als het ware
verantwoordelijk zijn voor de veiligheid te
water.
Voordat de bezuinigingscommissie Weiter
ook hier ingegrepen had, bestonden voor
den Scheepsmetingsdienst talrijke bijkan
toren. on. in Den Bosch, Gouda, Maastricht
en Middelburg, voor wat het Zuidelijk dis
trict betreft. Nu zijn nog slechts over de
kantoren Amsterdam, Rotterdam en Gronin
gen, zoodat het terrein van hun werkzaam
heid zeer uitgebreid is en voor ieder eenige
provincies beslaat.
De grootere centralisatie is echter van
practisch nut gebleken, althans blijkt de
wijziging en inkrimping geen nadeeligen in
vloed te hebben uitgeoefend. Wel kan het
gebeuren, dat een z.g. meetploeg van twee
meters en een schrijver een weekje op reis
moet naar Zeeland of Limburg, doch daar
is de dienst op berekend.
Wat doet de dienst?
De Scheepsmetingsdienst verstrekt aan
zee- en binnenschepen een z.g. meetbrief.
Natuurlijk is het meten van een binnenschip
het eenvoudigste karwei, want dan is slechts
het draagvermogen van het vaartuig in het
geding, waarbij nog komt, dat de afmetin
gen veel en veel kleiner zijn. De meting
hiervan geschiedt dan ook aan den buiten
kant, waarna het totale laadvermogen wordt
berekend.
De binnenvaart heeft het immers alleen
maar noodig voor de talrijke bruggen, slui
zen en kanalen, waarvoor een zeker bedrag
moet worden betaald om die te passeeren,
welk bedrag dan varieert al naar gelang de I
grootte. Bovendien wordt in den meetbrief I
bouw, tot welk soort het vaartuig behoort
en hoe het wordt voortbewogen
Maar voor de scheepvaart ter zee komt
toch wel wat meer kijken. Om een niet al
te groot vrachtschip behoorlijk te meten,
daarvoor staat een termijn van ongeveer
veertien dagen. En dan is er nog onder
scheid in zee- en meetbrieven, van welke
laatste alleen reeds vier soorten gekend zijn.
Een zeebrief wordt afgegeven ten behoeve
van een schip, dat onder Nederlandsche vlag
vaart, terwijl de meetbrieven onderscheiden
worden in nationale brieven, brieven geldig
voor het Suezkanaal, idem voor het Panama
kanaal en tenslotte de Zweedsche appendix-
meetbrieven, omdat Zweden er een eigen
meetmethode op nahoudt.
Het gevolg hiervan is, dat een Neder-
landsoh schip, voorzien van een Zweedschen
meetbrief, in Zweden meer havenbelasting
betaalt, dan een Zweedsch schip, dat met een
ook hier geldigen meetbrief in de Rotter-
damsche haven ligt.
Voor het bekomen van een meetbrief voor
het Suezkanaal komt heel wat kijken, ter
wijl een meetbrief, waarmee het Panama
kanaal gepasseerd kan worden, de ruimten
voor de scheepsbemanning van belasting
vrijstelt, doch niet die voor de passagiers.
Men kan dus wel begrijpen, dat letterlijk
alles, gangen en trappen en hokjes inbegre
pen, op den meetbrief vermeld moet zijn om
controle mogelijk te maken. Geen peulschil
letje.
Bergen werk verzet.
Men is nog altijd gebonden door een ver
drag, dat in 1925 te Parijs werd afgesloten
tusschen B<|jië, Duitschland, Frankrijk en
Nederland en waarbij bepaald werd, dat op
1 October 1927 alle meetbrieven voor de
binnenscheepvaart zouden zijn vervallen.
Het gevolg was, dat ieder binnenvaartuig
zich aan een nieuwe meting moest onder
werpen. Er werd voor Nederland een over
gangstermijn van tien jaar aangenomen, zoo
dat eigenlijk op 1 October van het vorig
Men beschikt inderdaad nog over veel op
pervlakte aan den achterkant. Het valt wel
niet mee daarvan een deel op te offeren,
maar binnenkort zal men er toch toe moeten
overgaan. Waarom dan maar niet ineens?
Het bestuur van dit kinderziekenhuis
schijnt evenwel niet over de noodige geld-
midelen te beschikken om groote sprongen
te maken en daarom is het des te meer te
loven, dat het toch alvast tot deze uitbreiding
besloten is, zoodat binnenkort weer eenige
kleine patiëntjes meer opgenomen kunnen
worden.
Veertien dagen vroeger dan gewoonlijk
is de Diergaarde met haar Najaarsfeest,
vanzelfsprekend met het oog op de feesten
bij gelegenheid van het 40-jarig regeerings-
jubileum van H.M. de Koningin. Wie het
eerst komt, het eerst maalt en met het oog
op het doel, zooveel mogelijk geld binnen
te krijgen ter verkleining van het exploi
tatietekort, is dit zoo slecht nog niet be
keken.
Aanstaanden Zaterdagmiddag neemt het
feest reeds een aanvang en het duurt tot en
met 4 September a.s. Dan noodigt weer
een symphonie van licht en kleuren, vlak
tegenover de apenkooien en van Kruisstraat
en Diergaardelaan af zichtbaar, tot binnen
treden uit. Dan vindt men daar achter bij
het Sociëteitsgebouw een complete kermis
aan het eind van den vijver een sprookje
van lichtpoppen, in de Sociëteltszaal bij de
hoempa's een Beiersche stemming en door
boomen en loover van den fraaien tuin
die jammer genoeg ten doode is opgeschre
ven en in aanleg door de nieuwe Diergaarde
niet zal en kan worden geëvenaard glin
steren mysterieus de lichtjes. Dan is de
Diergaarde weer eenige weken een graag
gezocht oord, voor wie van bonte praal en
pracht houdt en weer eens kind met de kin
deren kan zijn.
De kermis telt een dertigtal opstallen, o.a.
een nieuwe Lindyloop, een caroussel, waar
mee men de dolste capriolen kan beleven,
minder geschikt voor zwakke magen. Deze
Lindybaan is geannexeerd van de Düssel-
dorfsche tentoonstelling. Natuurlijk komen
er ook weer de botsende motorbootjes, maar
nu niet in den vijver, doch in een speciaal
bassin, waarin men kan spelevaren zoolang
het den exploitant goed dunkt. Want tegen
pruttelen en door blijven varen als het stop
signaal geblazen wordt, is nu niet meer
mogelijk. Op vernuftige wijze haalt hij den
revolutionnair naar zich toe. Voorts is er
uit België een Palais de Rire gekomen, een
lachpales, dat veel belooft.
Het gebruikelijke éntreestuk even voorbij
den ingang is eigenlijk bedoeld als een hulde
aan Oranje en er moet getuigd worden, dat
het schitterend is geslaagd. Het geeft een
groote opgaande Oranjezon te zien, bekroond
door een W. en geflankeerd door een aantal
kleurige Oranjeboomen in kuip en de jaar
tallen 18981938. Hoe geweldig dit éntree
stuk is kan men nagaan, als men weet, dat
het 18 M. hoog is, bij een totale breedte van
60 M. Zooals wij het gisteren zagen proef-
branden is het een feest voor het oog.
Een leuke bijzonderheid is, dat de poppen
achter den vijver voor een groot percentage
kleermakerswerk is. De ijzeren geraamten
moesten naadloos met linnen worden bekleed,
dat van binnenuit belicht wordt. Natuurlijk
is er een decorateur aan te pas gekomen,
maar de firma Leo Mineur heeft meer met
dit blijtje gehakt, zoodat het oké is. De ver
lichting is uitgevoerd door den electriclën
van de Diergaarde, den heer D. A. Cornelis-
sen, de benoodigde betimmering is van den
bouwkundige A. Snaauw, terwijl de geheele
organisatie in handen is gelegd van den heer
P. Lamp.
Zaterdagavond tegen kwart voor elf wordt
de opening van het najaarsfeest door een
vuurwerk bekrachtigd. Voorts is er dan nog
een taptoe om den gang erin te krijgen.
Maar of dit noodig Is? Het wachten is alleen
op goed weer.
zijn thans definitief vastgesteld en komen
ais volgt uit:
Fortbezetting: Rijnders, v. Vierzen, Kre
diet, Jansen en v. d. Heide.
B. V. L.: Jochem, J. H. Knipscheer, D. v.
Dijk, P. Benard Jzn. en P. B. Benard Jzn.
TIJDENS WERKZAAMHEDEN ONGESTELD
GEWORDEN.
Op het lichtschip Maas werd de heer P.
v. d. G. plotseling zoo ernstig ongesteld, dat
hij per loodsboot naar den wal moest wor
den overgebracht. Per auto is hij onmiddel
lijk naar zijn woning vervoerd ter observa
tie.
BLOEMBOLLENVEILING.
Voor de laatste te houden veiling van
bloembollen door de Westlandsche bloem-
kweekersvereeniging Floralia zijn in totaal
ingeschreven 3500 manden leverbaar en 400
manden plantgoed.
MUZIEKVEREEN. R'DAM a. ZEE.
Het concert, hetwelk door de muziekver-
eenlging Rotterdam aan Zee j.l. Dinsdag zou
worden gegeven in de Hoeksche Boschjes
doch wegens slecht weer moest worden
afgelast, zal nu hedenavond plaats vinden,,
aanvang 19.30 uur.
BURGERLIJKE STAND
GEBOREN: Beatrix, d. van G. de Weers
en J. Bouma. Gerrit, z. van W. Verwey
en J. M. Alleblas.
ONDERTROUWD: H. Assems 22 j. en G.
Benard 21 J.
N.V. SCHEEPSWERF EN MACHINE
FABRIEK WAALHAVEN V/H.
LITH MADERN.
Volgens bijvoegsel no. 1326 tot de Ned. Stscrt.
no. 160, is de ministerieele verklaring van geen
bezwaar verleend op de statutenwijziging der
„N.V. Scheepswerf en Machinefabriek Waal
haven v/h Lith Madera" te Rotterdam.
Het maatschappelijk kapitaal bedraagt
867.000, verdeeld in 750 aandeelen van 140,
170 aandeelen van 200 en 728 aandeelen van
1000.
Ten tijde dezer statutenwijziging zijn geplaatst
en volgestort alle aandeelen van honderd veer
tig gulden en van tweehonderd gulden en 150
aandeelen van duizend gulden.
Aan boord van het in de Rijnhaven liggen
de stoomschip Beemsterdijk was men gisteren
bezig met 't dichtleggen van de luiken. Plot
seling schoot een der haken los en het schild
viel in een ruim, waar juist de 64-jarige
havenarbeider B. Benthem, wonende in de
Joubertstraat, op een ladder stond om naar
boven te komen. Uit vrees, dat hij zou wor
den getroffen door het schild, hetwelk hij
juist bijtijds naar beneden zag komen liet de
man zich maar van den ladder vallen in het
ruim. Hij bekwam een gecompliceerde rech-
terenkelfractuur en werd per politie II over
gebracht naar het bureau van de rivierpolitie
en vandaar per auto van den G. G. D. naar
het havenziekenhuis.
Op 9 September a.s. houdt het Comité
autotochtjes voor ouden van dagen weer zijn
jaarlijksche autotocht voor ouderen dan 65
jaar en invaliden.
POSTDUIVEN.
Da Postduivenvetreeniging Gevleugelde
Vrienden" heeft deelgenomen aan een wed
vlucht vanuit Eindhoven, afstand 85 K.M.
pe dieren werden gelost om 12 uur. Aan
komst 1 7 13 G. A. van der Zalm; 2 en 5
W. Bos; 3 8 14 en 17 C. van Gelder; 4 6 en
12 Gebr. Swank; 9 P. Oudenaarden; 10 J. Ol-
lefers; 11 Willemstein en Co.; 15 L. van Vliet
en Co.; 16 C. J. van Nieuwcnhulzen. Aan
komst eerste duif om 1.39,42 uur; van de laat
ste duif 1.55.47 uur.
HERWONNEN LEVENSKRACHT.
De opbrengst van de gehouden speldjes
dag ten bate van Herwonnen Levenskracht
bedroeg hier ter plaatse 50.04,