BIJ DEZE EDITIE BEHOORT EEN GEÏLLUSTREERD JUBILEUM-NUMMER VAN 16 BLADZIJDEN. De jubileerende vorstin bejubeld door haar volk. ■lil Het welkom in de hoofdstad. x= Koningin en Amsterdam ta OAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN f Ongekende geestdrift op den Dam. De wacht der 1 J J 61ste JAARGANG No. 18268 DINSDAG 6 SEPTEMBER 1938 ZES BLADEN. BUREAU: KOEMARKT 4, SCHIEDAM TELEFOON INTERCOMM. No. 68085 Veel warmte... en weinig ascti. N. VAN PUTTEN - T IE nationale viering te Amsterdam van het re ge er ings jubileum is op overweldigende wijze ingezet. Was de intocht van H. M. de K°ningin in de hoofdstad triomphaal, nog groot scher was de hulde, welke de vele duizenden haar daarna brachten op den Dam. Daverend klonk hier de jubel der massa s, forsch en Prachtig de zang der koren en statig brachten de hun kieurigen groet aan de Landsvrouwe onder niet eindigend gejuich van de menigte. duizenden. GALAMAALTIJD TEN HOVE VREUGDEVUREN ROND HET LAND. DE HULDE DER JONGEREN (F Heilwensch van c!e Prinses. Prof. Van der Bilt spreekt op het Scheveningsclie ttrand. OORKONDE VOOR H. M. KONINGIN. DE Van de R. K. E 'niversiteit. De ABONNEMENTSPRIJS van de NIEUWE SCH1EDAMSCHE COURANT bedraagt franco bij vooruitbetaling: Per week 20 cent; per maand 85 cent; per drie maanden 2.55. Bij bezorging franco per post bedraagt de abonnementsprijs per maand 1.10, per drie tosten wnrn bij vooruitbetaling. Incasso- tosten worden niet berekend. burenn J?XEMplAREN zijn steeds aan ons stak °emarkt 4 verkrijgbaar a 5 ct. per POSTCHEQUE- en GIRODIENST No. 81440. itgave van de N.V. de Courant De Maas- de te Rotterdam. NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT Dat garaüdee- rcn wij U van onze le soort BELGISCHE anthraciet uit de beste mijnen. Prijs f 2.25 p. H.L. Vr. voll. prijsc. Wij zijn altijd goedkoopcr STEENKOLEN-GROOTHANDEL N.V. ROTTERDAM, Allard Piersonstr. 16, Tel 3873? SCHIEDAM, Buitenhavenweg 112, Tel. 6993 .V De Dam is op den midda tochtsdag overvol, voorzooveVan dezen in- ruimte kon overblijven voor het er altllans rijwegen immers zijn volledig .Pllb'iek. De einde den Koninklijken stoet geief^f1 ten- geven het nationale plein rond te r£deid te vorens de galacalèche voor den ingan!,n aU het paleis zal stilhouden. 8 Van De helft van het middenplein blijft bOVen. dien afgezet omdat op het voorste gedeelte ruimte moet blijven voor de deputaties der vereenigingen, die met den Koninklijken stoet zullen medekomen. Zoo blijft de Dam dus vol en leeg, al naar men het nemen wil. De trapi neemt het leege gedeelte en rijdt rustig tot vlak voor het uur van aankomst over den Dam heen, hetgeen een voordeel is, omdat er per said0 ook op een middag als deze nog menschen zijn die iets anders te doen hebben dan de jubileerende Koningin te begroeten. Maar overal, waar de kijklus- tigen mogen staan, daar ziet het zwart van de menschen. Op het halve midden Damplein en op de trottoirs in het rond zijn de laatste plaatsjes bezet. En hoeveel duizenden puilen er dan nog niet uit de ramen der groote ge bouwen, hoevelen zijn er op de daken ge klommen om zich toch vooral niets te laten ontgaan. Tegen de Nieuwe Kerk aan is een tribune gebouwd voor de voornaamste ge- noodigden, waarop ook de Indische vorsten, 6ïe het Koloniale deel van het RTjk bij dit ïubiioum vertegenwoordigen, een plaats heb ben gekregen. En als dan Iedereen zoo zijn Plaats heeft bereikt, dan rest er niets anders blntte wachten tot het lang verbeide oogen- '-al zijn aangebroken. mol" eerste, voor hen, die er getuige van aankó! Zljn' belangrijk intermezzo vormt de hard o Van Prinses Juliana en Prm! klaps w kv*'art voor drie verschijnt eens- rende wauto aan bet paleis, waar dave- dank nooenUlChinSen hen tot vriendelijken Voorburgwafzb aan de zijde van den N. Het dreun on paleis binnengaan. „Tromp", die in het geschut van de schoten lost van W IJ uggend zlJn sa j" Koningin de hoofdl°agenblik af' waar°? verder den tijd en da betreden he(;"' k° J en dan is zelfs sneller dan men verwacht heeft de Koninklijke stoet ook den Dam genaderd. Blijkbaar heeft men, of schoon stapvoets rijdende er toch zeer deug delijk den pas ingezet. De aankomst van den stoet. Zoo is het nog geen kwart voor vier en nog vroeger dan het programma vermeldt, als de eerste rijtuigen door de Paleisstraat den Dam bereiken. In de verte zwelt het ge juich reeds aan. Het is een geluidsgolf, die zich snel voortplant en dan plotseling breed st den Dam opvalt o^ hetzelfde oogenblik daarop de paarden, die de roomkleurige gala- calèche trekken, den Dam betreden. Daverend naai' de jubel op tot de Koningin, die daar, baar hofdame, mevrouw Van Loon vfn "Js gezeten, minzaam deze hulde in ont- kanten nfeertvt en niot moede wordt naar alle de stoet „WUiven en te knikken' Zo°. trekt rond; de ft,Z^er iangzaam het plein in het paleis. Dan isten maken front naar het ingang aangek de calèehe voor den paleis gebroken, Waarnf0 un is ket °°genkkk aan~ Landsvrouwe zal oJ?61 herboren paleis de ontvangen met bet paleis in zmfl,contact' dat zij het dan dat het Ver*™ ^aat heeft met vaandels en vlaggen den Dam optrekken om daar de voor hen gereed gehouden plaat sen in te nemen. Dan gaan de balcondeuren open en dit is ook het teeken waarop de toejuichingen onmiddellijk weer een aanvang nemen. Want thans verschijnt de Koningin op het balcon, vergezeld van H. K. H. Prinses Juliana, die gekleed is in een zeegroen toilet met een bijpassend puntig hoedje en Z. K. H. Prins Bernhard in de groot-tenue marine uniform, gesierd met het lint van het groot kruis van den Nederlandschen Leeuw. De vierde, die zich op het balcon vertoont is de vertegenwoordiger van Amsterdam's burgerij bij uitstek, burgemeester dr. W. de Vlugt in zijn ambtsgewaad. Nu zou dan het moment zijn aangebroken, waarop de Postharmonie, die naast het pa leis staat opgesteld, het Wilhelmus plechtig zou moeten laten weerklinken, maar daarop kan de menigte niet wachten en zij begint onmiddellijk uit duizenden kelen met het oud-vaderiandsche lied, dat door de eeuwen heen het symbool is geweest van het ver bond tusschen de Oranjes en het Neder- Het is niet het erst contact, dat H. M ieuwen staat heeft reerste slechts var tën te voren, terwijl °enige minu" opreed heeft men Jezie^^ den °amf hnnfd een moment nar.,. lmpulsief visueelen aard was. WanT juist' e slechts van juist eenige m: Koningin den I boe Zij impu ,fsarevllnks wen tot menschelijk gebaar vanVe benfeuwd1 het hoofd een moment naar unks wendde den kant op van den pale1Sgevel. is het lelijk gebaar van de benieu, huisvrouw, die zich met meer kan bedwingen op het, moment, waarop zij haar nieuwe huis eindelijk zal zien? Het is slechts een ondeelbaar oogenblik geweest, want onmiddellijk daarna ziet men de Koningin reeds weer vol aandacht voor Haar juichende onderdanen. Zij staat in Haar rijtuig om een oogenblik, zeer onder den indruk, te luisteren naar het Wilhelmus, dat uit duizenden kelen wordt aangeheven. Dan stijgt H. M. uit en betreedt over den uitgelegden looper het paleis door de tweede deur van links. Het gejuich verstomt en het blijft een minuut of tien „stil" op den Dam, terwijl zich op het balcon nog geen teeken van leven vertoont en de deputaties der vereenigingen De Koninklijke Familie, bijeen op het balcon van het Paleis op den Dam te Amsterdam, dankt wuivend voor de zanghulde, welke gistermiddag na aan komst van H. M. de Koningin in het Paleis werd gebracht. landsche volk tot op dit oogenblik, waarop Koningin Wilhelmina op het hoofdstedelijk paleis de hulde in ontvangst neemt. Dit ge zang is natuurlijk, zooals het hier door ieder maar op goed geluk gezongen wordt, verre van mooi te noemen, en hier en daar liggen de groepen een regel of wat bij elkaar ten achter, maar als een spontaan volksgetuige nis is het tienmaal mooier en treffender dan het plechtige en geordende Wilhelmus, dat de Postharm'óme,die maar zoolang gewacht heeft tot het gezang ten einde is,- daarna laat hooren. Vervolgens hoort men het Wilhelmus nog eens, maar nu door mannen gezongen, n.l. de mannen -van „Apollo" en van de Christel. Zangvereeniging „Valerius", onder de voor treffelijke leiding van den altijd enthousias ten Fred. J. Roeske. Dezen zingen nog het „Wilt heden nu treden" en een choraal van Jac. Denijs, voor mannenkoor bewerkt door Roeske. De zang klinkt krachtig en fraai over het wijde plein. Als het choraal, dat door de Vorstelijke personen op het balcon met gróote aan dacht is aanhoord, ten einde is, worden aldra door een ordonnans de heeren Roeske en Denijs de laatste is voorzitter van „Apol lo" doör H. M. ten paleize ontboden. De Koningin trekt zich een oogenblik terug van het balcon, om den heeren Haar dank te brengen voor, de vocale hulde. Na enkele minuten herneemt H. M. Haar plaats op het balcon en vangt het.défilé aan van de deputaties der vereenigingen en jeugdinstellingen, die mede naar den Dam gekomen zijn. Hét défilé is ditmaal niet zoo groot van omvang, als het bij andere ge legenheden wel is geweest, maar daarom wordt er met niet minder geestdrift aan deel genomen. In vlotten pas stappen de vrouwen en meisjes, die jongens en mannen I achter hun vaandels en vlaggen voorbij het paleis, om daar luid. te juichen, terwijl de vaandels neigen voor de Koningin. Allerlei uniformentrekken daar voor-bij. Het is een bonte wemeiing van kleuren; die een vroolijk einde maakt aan het grandioze welkom, dat Amsterdam Nederlands Vorstin heeft toege roepen. Als de laatste defillmten voorbij zijn nemen politie, en padvindets.de hekken van de afzetting op, om deze te verplaatsen tot den rand van het trottoir: en plotseling be gint de run van het publiek naar voren. Het is als een- geweldige golf, zoodat de menigte ,l0g een eind doorstuift over het trottoir heen ell er ijlings ruiters aan te pas moeten ko- men, om te verhinderen, dat de wethouders van Amsterdam, de gemeente-secretaris en de raadsleden, die op de kleine steentjes staande, de plechtigheid hebben bijgewoond, Jaeob van Campen's pas heropende poorten Worden binnengedrongen. Zoo-blijft men dan nog een tijdlang juichen uit volle borst, terwijl de Koningin Zich nog op het balcon bevindt, maar eens moet er een eind aan komen en dan begeeft H. M. Zich dan ook in gezelschap van het Prinselijk Paar naar binnen. Doch 't publiek daarbuiten blijft roepen en juichen, totdat de Vorstin nog eenmaal gedurende enkele oogenblik- ken op tot balcon verschijnt. Daarna is het afgeloopen. Het is inmiddels half vijf ge worden. De muziek trekt af, de luxueuze auto's der Indische vorsten rijden voor de tribune om dezen af te halen en langzaam met onmiskenbaren tegenzin besluit het pu bliek dan maar, zich te verspreiden, of schoon er, zooals vanzelf spreekt, nog uren lang drommen menschen op den Dam blijven staan om er te genieten van alle kleine ge beurtenissen, die daar tijdens het Koninklijk bezoek te genieten vallen. En als de avond aanbreekt en de feestverlichtingen weer ont stoken worden, dan is de stad stampvol met een publiek, dat in hooge mate voldaan is over den glorieuzen koningsstoet, dien het de hoofdstad heeft zien binnentrekken. Bij' het bezoek, dat de in ons land vertoevende Indische vorsten aan Helmond en de tentoonstelling Klim-opbrachten werd o.a. ook de Textielfabriek van Diddens v. Asten aldar bezichtigd. kan nog het volgende medegedeeld worden: Om vijf uur verzamelen de verschillende deputaties van de jeugd uit alle gemeenten van het land zich met de gemeentevlaggen in tot stadion, waarbij zich om half zeven de deputaties van de landelijke vereeni gingen, die deelnemen aan deze hulde, voe gen. Qm kwart voor zeven volgt de opstelling van den stoet, waarna de afmarsch om kwart over zeven plaats heeft. In den stoet loopen verscheidene jeugd- muziekcorpsen én bands mede. De stoet wordt geopend door de deputaties van de landelijke vereenigingen, dan vol gen de gemeentèvlaggen van Nederlandsch- Indië en de vlaggen van Suriname en Cura cao. Vervolgens komen de gemeentevlaggen prövinciegewijs, alfabethisch gerangschikt, .zoodat Drente vooroploopt, en van de Drent- sche gemeenten de gemeente Anloo aan het hoofd gaat. Van het stadion gaat de stoet langs Sta-- diönplein, Amstelveenscheweg, Ovértoom, Nassaukade, Rozengracht, Westermarkt, Raadhuisstraat, N.Z. Voorburgwal en Paleis straat haar den Dam, waar om negen uur de plechtigheid aanvangt. Als H.M. de Koningin op het balcon van het paleis is verschenen wordt eerst „Wilt heden nu treden" gezon gen. Na een kort en pleehti'g oogenblik, zal de Koningin een wimpel, in oranje kleur, met een-tilauw opschrift hechten aan een van de gemeentevlaggen, waarop vervulgens aan alle gemeentevlaggen deze wimpels worden aangebracht en omhooggeheven. De plechtig heid eindigt met het „Wilhelmus". Voor dezen avond is naast de gewone feestver lichting van den Dam gezorgd voor een extra- verlichting, die met strijklicht van de daken der omliggende huizen de deelnemers in een helder daglicht zet. Na de plechtigheid marcheeren de deel nemers van den Dam via de Mozes en Aaron- straat naar de N.Z. Voorburgwal om vervol gens langs de zelfde route als op den heen weg naar het stadion terug te keeren, van waar de deputaties met de gemeentevlaggen huiswaarts keeren. uitstek harmonieert met de tinten van meu bels en tapijten. Bij deze versiering sloot zich aan een decoratie van twee zijgalerijen van de Burgerzaal, bestaande uit rose en gele chrysanthemums „Rayonnante" en rozen van de variëteit „Dame Edith Helen", geplaatst in vazen van de potterij Zaalberg te Lei derdorp! Een aantal manden gevuld met de grootbloemige begonia „exquisite" voltooit het geheel. Over de hulde van de Nederlandsche jongeren te Amsterdam op den avond van den zesden September aan H.M. de Koningin, De toespraak, welke burgemeester De Vlugt gister middag bij de aankomst op het Haarlemmermeer- station tot H. M. richtte, heeft de Koningin als volgt beantwoord: Mijnheer de burgemeester, |oOR de gevoelvolle woorden, waarmede U mij heden begroet namens het gemeentebestuur en de ingezetenen van Amsterdam, op het oogenblik van Mijne intrede binnen de hoofdstad des Rijks, voor de herdenking van Mijne plechtige inhuldiging voor veertig jaren, betuig Ik U mijnen hartgrondigen dank. Het verheugt Mij bijzonder deze gebeurtenis temidden van de bevolking dezer stad te kunnen vieren en op denzelfden kalenderdag binnen te trekken, waarop ik dit in 1898 deed. Met groote erkentelijkheid zie ik terug op die lange reeks van jaren, waarin Ik zoovele ondubbelzinnige en treffende blijken van warm medeleven en aanhankelijkheid in lief en leed van hare zijde mocht ondervinden. Ook thans ben Ik zeer gevoelig voor de algemeene belangstelling in deze herdenking. En bovenal voor de ongekende hartelijkheid bij de ontvangst waarop U Mij voorbereidt. Ik zelf heb steeds met even warme en onverflauwde belangstelling in tot afgeloopen tijdperk den arbeid en het streven van Amsterdam, alles wat hier gewrocht is, gevolgd. Zeker niet in de laatste plaats gast Mijn volle aandacht uit naar den huidigen toestand op economisch gebied, welke zoo talloos velen in moei lijke en kommervolle omstandigheden heeft gebracht en de plaatselijke overheid met zorg vervult en voor zware problemen stelt. Dat ondanks den nood der tijden zooveel geestdrift en eene zoo groote eensgezindheid en saamhoorigheid in deze dagen tot uiting komen, geeft aan deze herdenking eene geheel bijzondere beteekenis. e Het is aan onze oud-vaderiandsche degelijkheid en wilskracht te danken, dat ons land tot heden toe ook ernstige moeilijkheden te boven is ge komen en in het afgeloopen tijdperk zelfs op menigerlei gebied belangrijke vorderingen kan boeken. Voor ons allen is dit een verblijdend teeken voor de toekomst. Het is Mijn uit het hart komende wensch, dat tot Amsterdam gegeven m°ge zijn door werk, vlijt en volharding en steunend op den naam, dien ons vaderland zich verworven toeft, als betere tijden aanbreken, onder Gods zegen samen met Nederland hier en overzee eene gelukkige toe komst tegemoet te gaan. Gisteravond had in de Burgerzaal van het Paleis op den Dam een gala-maaltijd plaats. Met H. M. de Koningin, H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bernhard zaten aan dezen feestdisch aan de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer der Staten Ge neraal, de leden van het kabinet en de Mi nisters van Staat, alsmede de Indische vor sten en delegaties met hun familieleden. Ook tal van hooge civiele en militaire autoriteiten, de Commissarissen van de Koningin in de verschillende provincies, de leden van het dagelijksch bestuur van de hoofdstad en van het uitvoerend comité der huldigingscom missie 1938 en tenslotte een groep oud-ca detten en adelborsten, die veertig jaar ge leden bij de inhuldiging deel hebben uitge maakt van de eerewacht in de Nieuwe Kerk zaten mede aan den maaltijd aan. Op grootsche wijze heeft de Nederland sche jeugd H. M. Koningin Wilhelmina aan den vooravond van den nationalen feestdag gehuldigd. Niet minder dan 225 vreugde vuren zijn gisteravond langs de Nederland sche kust, de grenzen en in de provinciale hoofdsteden ontstoken en vele duizenden jongeren hebben door hun medewerking en aanwezigheid deze symbolische daad luister bijgezet. Op het Scheveningsche strand is het vuur voor het Seinpostduin ontstoken en behalve de talrijke jeugdorganisaties, die om het vuur geschaard stonden, waren op den bou levard nog duizenden kijkers aanwezig. 1 De deelnemers verzamelden zich om 8 uur aan de Noordzijde van de visschershaven, vanwaar zij met muziek van het jongelie- denmuziekcorps „Juliana" aan tot hoofd, naar het strand marcheerden. Daar waren in middels reeds aangekomen de wethouder van onderwijs, prof. Van der Bilt, die de jongeren zou toespreken, alsmede de voor zitter en secretaris van het comité ter luis terrijke viering. Nadat het vuur door de padvinders was aangestoken, hield prof. Van der Bilt een korte rede, welke door middel van luidspre kers overal in den omtrek van strand en boulevard te volgen was. De wethouder wees er op, dat thans over al in het land de jongeren uiting geven aan hun liefde voor ons Vorstenhuis. Aan de hand van de geschiedenis van Willem den Zwijger af, ging spr. na, welke zegeningen het huis van Oranje ons land heeft gebracht. Hij releveerde voorts de woorden van de thans jubileerende Vorstin, haar trotsche woorden: „Wij willen onszelf zijn en blijven" en de woorden in haar laatste radio-rede, in het bijzonder gericht tot de jongeren. Even als haar voorvaderen, is Koningin Wilhel mina voor ons land een zegen. De vlammen, aldus besloot spr., die over het geheele land branden, symboliseeren de liefde der jongeren voor Oranje. Deze vlam men zullen spoedig dooven, nooit echter de liefde voor ons Vorstenhuis. Spr. eindigde met een „Leve de Koningin „Leve Prinses Juliana „Leve Prins Bernhard en „Leve Prinses Beatrix met welke woorden alle aanwezigen luide instemden, evenals met het Wilhelmus, dat het muziekcorps daarna ten gehoore bracht. Langen tijd bleef men vervolgens nog op het strand kijken naar het vreugdevuur, tot dat de laatste vonken daarvan waren gedoofd. Prinses Juliana spreekt Haar Moeder. tot Tijdens dezen maaltijd heeft H. K. H. Prin ses Juliana H. M. de Koningin toegesproken. De Prinses zeide: „Excellenties, dames en heeren. Ik stel U voor zoo dadelijk een heildronk uit te brengen op de Koningin, die in deze dagen Haar 40-jarig jubileum mag vieren. Ik zou hierbij den nadruk willen leggen op de dankbaarheid, die wij gevoelen, ditmaal niet tegenover de representatieve Koningin, maar vooral in dezen kring van de meest vooraanstaanden in het Rijk, en omdat het hier Haar eigen kind is, dat spreekt in het bijzonder ten aanzien van de stille werk ster, die men niet kent, van de persoonlijk heid, die niemand ten volle weet. En bij onze dankbaarheid voegen wij onzen wensch voor het geluk, dat Haar arbeid Haar in de toe komst moge schenken." De versiering van het pale/.s. De interieurversiering van het Koninklijk paleis op den Dam is, zooals gemeld, als huldeblijk aangeboden door den Aalsmeer- schen tuinbouwbond. De troonzaal werd met duizenden Arae- rikaansche anjers van de variëteit „Laddy" versierd, waarvan de warm-rose kleur bij Rector en senaat der R.K. universiteit te Nijmegen hebben aan H.M. de Koningin in Verband met haar veertigjarig regeerings- jubileum een oorkonde van gelukwensqh aangeboden, welke op artistieke wijze is uit gevoerd. In de oorkonde wordt de hoop uitgespro ken, dat het God moge behagen Hare Ma jesteit nog vele jaren voor het Koninklijk Huis en haar volk te bewaren. Onverwachte te Uithoorn. h uldebetooging Aangezien het bekend was, dat H. M. de Koningin gistermiddag om ongeveer twee uur Uithoorn zou passeeren op de doorreis naar Amsterdam, had zich een groote menschen- menigte in de nabijheid van het station ver zameld. Op een der perrons stond een dui zendtal schoolkinderen opgesteld, voorzien van vlaggen. Toen de Koninklijke trein in zicht kwam, begonnen de sirenes van fabrie ken en booten te loeien, terwijl de kinderen geestdriftig juichten. Hare Majesteit gaf last, de gordijntjes te openen en verscheen aan het venster, wui vend en groetend. Onder groote geestdrift van alle aanwe zigen passeerde de -trein met een snelheid van 15 K.M. het Utrechtsehe perron. De burgemeester, de heer C. Koot, bevond zich te midden van de schoolkinderen.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1938 | | pagina 1