GULLIVER'S REIZEN IN BEELD
K
w7
DINSDAG 20 SEPTEMBER 1938
DE LEGEROEFENINGEN.
Wat er thans zal
geschieden.
UITBETwNGSKWESTIE AAN
GEFAILLEERDE.
LAND EN AUTONOME
GEMEENSCHAPPEN.
EEN VROUW AANGERAND.
Administratie P. T. T. geen vertegen-
woordigster Rijkspostspaarbank.
Vonnis van Amsterdamschen
kantonrechter.
NEDERLAND EXPRESS.
GEDROOGDE SUIKERBIETEN ALS
VEEVOEDER.
Proef wordt genomen op
groote schaal.
REGEERINGSJUBILÉ GEVIERD OP
DE STATENDAM.
DOODELIJK MIJNONGELUK.
MR. J. H. C. BUSING f
DE KRAKATAU.
(VERVOLG.)
3$
(WORDT VERVOLGD.)
LUSTRUMSCHOUW VAN DE
KRUISVAART.
Het muzikale en choreografische
gedeelte.
PIJLTJESDAG.
UIT KAP VAN FABRIEKSGEBOUW
DOODGEVALLEN.
JEUGDIGE FIETSER DOOR VRACHT-
AUTO OVERREDEN.
KINDERVERLAMMING.
De commandant van het veldleger deelt
mede
In aansluiting aan hetgeen reeds omtrent
het niet doorgaan van de oefening onder
leiding van den commandant van het veld
leger in de bladen is vermeld, zij het volgen
de medegedeeld.
De oefening onder leiding van den com
mandant van het veldleger wordt vervangen
door afzonderlijke oefeningen van de hoofd-
onderdeelen, die daaraan zouden deelnemen.
Zoo houdt de commandant der eerste
divisie een oefening van vier dagen met de
troepen der divisie onder zijn bevel, waaraan
tevens door andere wapens en diensten wordt
deelgenomen.
Deze oefeningen vinden plaats op den
26sten en in den vroegen ochtend van den
27sten in het westelijk gedeelte van de Over-
Betuwe, den 27sten tusschen Arnhem en
Wageningen, den 28sten gesplitst resp. om
Ede, om Renkum en om Milligen, den 29sten
(tot 12 uur) tusschen Ede en Otterloo.
De uit de vierde infanterie-brigade aan
gewezen onderdeelen oefenen volgens beve
len van den commandant der tweede divisie
in den wijden omtrek der erbij betrokken
garnizoenen.
De oefeningen van de lichte brigade die
21 September aanvangen, gaan door, doch
worden 24 September beëindigd, waarna de
deelnemende troepen naar hun garnizoenen
terugkeeren en daar verder oefenen. Enkele
onderdeelen nemen deel o. m. aan de oefening
onder leiding van den commandant der eerste
divisie.
INBRAAK IN EEN PANDHUIS.
Juweelen ter waarde van f 20.000
ontvreemd.
MAGELANG, 19 September
(ANETA-A.N.P.)
Zondag ontdekte de beheerder van het
pandhuis Magelang-Zuid, dat daar in den
nacht van Zaterdag op Zondag was ingebro
ken. De inbreker had zich toegang verschaft
langs het dak. Hij heeft zich blijkbaar in
het pandhuis verdekt weten op te stellen en
de waakzaamheid van den waker weten te
ontgaan. Voor minstens 20.000 aan panden,
bestaande uit juweelen zijn vermist. Gister
avond en hedenmorgen zijn alle auto's uit
Magelang aangehouden.
Wijziging financieele verhouding.
BATAVIA, 19 September. (ANETA.)
Bij den Volksraad is ingediend een ont-
werp-ordonnantie tot wijziging, aanvulling
en regeling van de financieele verhouding
tusschen het land en de autonome gemeen
schappen. In de memorie van toelichting
wordt verklaard, dat, door de verhoogde op
centen op de inkomstenbelasting en de loon
belasting, de bedragen, aan gemeenschap
pen uit te keeren) automatisch hooger wor
den dan oorspronkelijk werd noodig geacht.
Het ingediende ontwerp strekt tot voorko
ming hiervan, daar het de bedoeling is, dat
de meerdere belastingopbrengst alleen aan
het land ten goede komt.
De vraag,, of de administratie der P.T.T.
vertegenwoordigster der rijkspostspaarbank
is, is den Amsterdamschen kantonrechter mr.
V. C. Krone onlangs ter beslissing voorgelegd
doordat een loketbeambte aan het postkan
toor te Middelburg 100 heeft uitbetaald,
terwijl de directeur van dat postkantoor,
reeds den dag vóór die uitbetaling, van den
griffier der rechtbank het bericht der fail
lietverklaring had ontvangen, zooals art. 14
der faillissementswet dat voorschrijft, terwijl
echter de publicatie van het faillissement
door den curator nog niet had plaats gehad.
De kantonrechter heeft die vraag ontken
nend beantwoord.
De curator mr. W. H. Vermaas uit Middel
burg, had de rijkspostspaarbank gedagvaard
om die 100 thans aan hem q.q. te betalen
en beweerde, dat d# eerste betaling niet gel
dig was, omdat de P.T.T. reeds kennis droeg
van het faillissement, de P.T.T. de spaarbank
vertegenwoordigde en wetenschap van den
vertegenwoordiger volgens den Hoogen Raad
geldt als de wetenschap van den vertegen
woordigde.
Mr. Alfred Levy te Amsterdam als advo
caat der rijkspostspaarbank bestreed de
vordering o.m. betoogend, dat de rijks
postspaarbank sedert eenige jaren eigen
rechtspersoonlijkheid bezit, dat de P.T.T.,
dit is de Staat der Nederlanden niet is de
vertegenwoordiger van de rijkspostspaar
bank en dat men hier dus niets te maken
heeft met bedoeld arrest van den Hoogen
Raad, dat dit arrest bovendien alleen slaat
op vertegenwoordiging krachtens lastgeving
die hier niet bestaat, nu de bank geen op
dracht aan de P.T.T. had verstrekt en de lo
ketambtenaar niet is in dienst van de Bank,
terwijl noch de Bank, noch die ambtenaar
bekend waren met het faillissement. Het grif-
fiersbericht had naar de wet, zoo betoogde
mr. Levy, bovendien slechts betrekking op
de postale en telegrafische functies der P.T.
T en niet op die voor de Bank. Wilde de
uitbetaling der 100 aan den failliet ongel
dig zijn, dan had naar art. 52 der faillisse
mentswet niet fictieve, doch werkelijke we
tenschap bij de bank, resp. bij den loketbe
ambte moeten bestaan hebben.
De kantonrechter heeft thans de Rijks
postspaarbank in het gelijk gesteld en wees
de vordering af.
De N.V. Stoomvaart Maaschappij „Ne
derland" meldt, dat de speciale trein met
passagiers en post in aansluiting op het d.d.
23 September a.s. van Genua vertrekkende
m.s. „Chrisiaan Huygens" Donderdagmor
gen 22 September te 11-22 van Den Haag
S.S. zal vertrekken. Vertrek van Utrecht C.S.
12.19, van Arnhem 13-12, van Nijmegen 13.36
Vertrek van den aansluitenden trein naar
Utrecht: van Amsterdam C.S. 11.00 of 11-33,
van Amsterdam W.P. 11.13 of 11-43. De aan
sluitende trein van Rotterdam Maas ver
trekt om 11.23. Aankomst te Genua Vrijdag
morgen a-s. te 8.47.
I
Zooals bekend is, heeft de minister van
Economische Zaken opdracht gegeven tot het
onderzoeken van de mogelijkheid, suikerbie
ten tot veevoeder te verwerken. Een com
missie van deskundigen onder voorzitterschap
van den regeeringscommissaris voor den ak
kerbouw en de veehouderij heeft de bestu
deering van dit vraagstuk ter hand genomen.
Aangezien eenige jaren geleden reeds op
kleine schaal proeven waren genomen met
het opnemen in mengvoeders van gedroogde
suikerbieten en de resultaten daarvan gun
stig waren het verslag van het provinciaal
veevouderbureau voor Zuidholland over het
seizoen 19361937 vermeldt b.v., dat zeer
gunstige ervaringen zijn opgedaan advi
seerde de commissie het nemen van een
proef met gedroogde suikerbieten op groote
schaal, opdat het dan mogelijk zou zijn, een
definitief oordeel te vellen omtrent de waar
de van het gedroogd product voor de vee
voeding.
De minister kon zich met dat voorstel ver
eenigen, zoodat voor het seizoen 19381939
gedroogde suikerbieten beschikbaar zullen
worden gesteld.
De suikerfabrieken te Halfweg en Putters-
hoek hebben zich bereid verklaard bij vol
doende belangstelling ieder ca 1250 ton ge
droogd product te fabriceeren.
Teneinde den gewonen gang van zaken
niet te verstoren zal aan den handel het sa
menstellen van mengvoeders met dit pro
duct worden overgelaten. De bemoeiingen
van de suikerfabrieken zullen niet verder
gaan dan het beschikbaar stellen van het ge
droogde ongemalen product.
Twee honderd vooraanstaande Nederlan
ders hebben naar United Press ons meldt,
gisteravond te New-York, onder presidium
van den Nederlandschen gezant, aan boord
van het s-s Statendam het jubileum van
Koningin Wilhelmina met een banket ge
vierd. De bijeenkomst ging uit van de Ne-
derlandsche club, het NederlandschAmeri-
kaansche fonds en den Nederlandschen bond.
Zaterdag heeft op de Domaniale Mijn te
Kerkrade een doodelijk ongeluk plaats ge
had, dat den opzichter J. V. het leven
heeft gekost. Terwijl V. tijdens zijn werk
zaamheden in de schachtruimte keek werd
hij door een plotseling neerdalende kooi aan
het hoofd getroffen.
Hij was vrijwel op slag dood.
Het slachtoffer was 43 jaar oud, gehuwd
en woonachtig te Kerkrade.
De Rotterdam Lloyd rapide, rijdende in
aansluiting op het heden te Marseille ver
wacht wordende mailschip „Dempo" zal
Woensdagmorgen om 6.16 uur te Roosen
daal, 7.09 uur te Rotterdam D.P. en 7.33 te
Den Haag H.S.M. arriveeren.
De dader gegrepen.
Gisteravond wilde de 30-jarige huishoud
ster van kapelaan J. H., te Brunssum zich
van de nabij gelegen tramhalte naar de ka-
pelanie begeven, welke achter een rij hoo
rnen ligt. Men kan het huis bereiken via een
pad aan weerszijden waarvan zich een haag
bevindt.
Op enkele meters van de woning van den
kapelaan werd de vrouw plotseling door een
man van middelbaren leeftijd aangevallen en
in een heg geduwd-
Op haar geschreeuw kwamen na enkele
minuten twee passeerende mijnwerkers toe
snellen, die den man vastgrepen. Inmiddels
had ook de kapelaan ontdekt, wat er gaande
was. Hij waarschuwde de politie, die kort
daarop ter plaatse verscheen en den man
arresteerde.
Het bleek een ongeveer 50-jarige man te
zijn, die te Brunssum woonachtig is.
In den ouderdom van 70 jaren is giste
ren te Amsterdam overleden mr. J. H. C.
Busing, oud-directeur der Rijkspostspaar
bank.
De thans overledene werd 10 November
1867 te Goes geboren en maakte te Leeuwar
den zijn gymnasiale studies. Daarna studeer
de hij rechten aan de Groningsche universi
teit en promoveerde in 1892. In 1893 werd
hij benoemd tot gemeentesecretaris van
Vlissingen, welke functie hij drie jaren later
verwisselde met die van afdeelingschef ter
gemeentesecretarie van Amsterdam. Als zoo
danig bleef hij werkzaam tot hij in 1909
werd benoemd tot onderdirecteur der Rijks
postspaarbank, waarvan hij in 1913 directeur
werd. Twintig jaren lang heeft hij dit ver
antwoordelijke ambt vervuld en toen hij den
31 sten Maart 1933 als zoodanig heenging,
mocht hij behalve door zijn benoeming tot
commandeur in de Orde van Oranje-Nassau
zijn verdiensten erkend zien door zijn be
noeming tot lid van den Raad van Toezicht
op de instelling, welke hij zoovele jaren had
geleid.
Bovendien was de heer Busing directeur
van de Twentsche Trust-Maatschappij.
BANDOENG, 19 September (ANETA)
Op 13 en 14 September vertoonde de Kra-
katau een lichte werking. De eruptiewolk
«teeg tot 3000 meter,
97. Eindelijk lag mijn bootje langszij
van het groote schip. Ik greep den
touwladder, die mij toegeworpen werd
en klom met heel mijn hebben en hou
den aan boord. Ik verwonderde mij
over de lengte van den kapitein en
van de bemanning en dacht met reuzen
te doen te hebben. Ik was zoo gewend
geraakt aan de Lilliputters, dat ik den
kapitein in de grootste verbazing toe
riep: „Ben ik soms onder de reuzen
terecht gekomen?"
101. Hoe gelukkig was ik, bij vrouw
en kinderen terug te zijn! Nu zat ik
weer aan mijn eigen tafel en rookte
weer een echte pijp tabak, wat ik al
dien tijd nieit had kunnen doen. De
kleermaker had een nieuw costuum
voor mij gemaakt, dat voortreffelijk
paste. Zoo goed en zoo sterk hadden de
Lilliputterskleermakers mijn kleeren
toch niet in elkaar kunnen zetten.
Daarvoor was ik te groot en hun stof
fen waren te fijn geweven.
105. Eens graasde het vee op het
grasveld achter het huis, terwijl ik en
de kinderen ernaar lagen te kijken. Wij
hadden niet gezien dat Bob, de hond
van den buurman, snuffelend zijn kop
door een gat in de schutting stak. Plot
seling wrong hij zijn dik lijfje door het
nauwe gat en voor ik recht wist wat
er aan de hand was, zag ik een klein
dik zwart hondje, dat met woedende
sprongen op het nog veel kleinere Lilli
puttersvee toeschoot.
98. De kapitein tikte eens tegen zijn
voorhoofd en vroeg beleefd: „U is toch
niet op uw hoofd gevallen?" Ik hielp
hem gauw uit den droom en vertelde
mijn wederwaardigheden. Om te be
wijzen dat ik geen praatjes verkocht,
haalde ik mijn dwergjes uit mijn zak
en liet hen over het dek marcheeren.
Toen ik daarna nog een handvol koeien
en schapen uit mijn binnenzak haalde
en eveneens op het dek neerzette, nam
de verbazing der mannen nog toe
102. Mijn kinderen kon ik geen
grooter pleizier doen dan alles, wat ik
uit het Lilliputtersland meegebracht
had, vertoonen. Eiken dag werden de
koeien en schapen op tafel gezet. Maar
moeder de vrouw was hierover minder
te spreken. De koeien en schapen wa
ren wel klein, maar zij vond toch dat
het huis geen koeienstal was en dat
het niet te pas kwam de dieren zoo
maar over de tafel te laten loopen. Zij
was een zeer zindelijke huisvrouw.
uui h»
106. In een breeden kring draafde
Bob om de beesten heen, maar dezen
waren ook niet van gisteren. Met z'n
allen vielen ze Bob aan. Met hun ho
rens stootten zij hem van achteren aan.
Bob sprong jankend omhoog. De koeien
begonnen te loeien: de schapen trapten
vinnig naar Bob. Ik stond met mijn
handen in het haar. Mijn zoon probeer
de Bob te bevrijden van de woedende
stieren, terwijl zijn zusje het vee lang
zamerhand op het veldgras terugdreef.
99. Eindelijk brak de langverbeide
dag aan, waarop ik de kust van mijn
vaderland aan den horizon zag opdui
ken. Mijn hart bonsde in mijn keel.
want binnen weinige uren zou ik mijn
vrouw en kinderen aan mijn hart druk
ken. O, o, wat duurde dat nog lang,
eer de boot goed en wel aan de kade
vastgemeerd lag! Ik rende de loop
plank af met alles wat mij toebehoor
de in een groote scheepszak op mijn
rug en rende naar huis zoo vlug ik kon.
103. Toen het vee weer eens over
tafel geloopen had en het gras door de
kamer verspreid lag, werd moeder zoo
boos, dat ze zei: „Ik wou dat je met al
dien rommel in het Liliputtersland ge
bleven was!" Ik krabde mij verlegen
achter de ooren, maar daarna nam ik
den heelen veestapel bijeen en met mijn
handen vol koeien stapte ik naar een
andere kamer. Het was de slaapkamer
en daar zette ik de heele menagerie op
mijn bed neer.
107. Toen de orde zoo eenigszins her
steld was, telden wij onzen veestapel.
Er waren twee schapen en een koe te
weinig. Waar konden die nu weer ge
bleven zijn. Opeens hoorden wij een
snerpende gil van de binnenplaats. De
kinderen en ik stoven erop af en wat
zagen wij daar? De drie kleine bees
ten stonden van de groenten te eten,
die moeder aan het schoonmaken was.
Dit was wel een heel ernstige over
treding van de regels van het huis.
100. Toen ik mijn woning binnen
kwam zat mijn vrouw bij het venster
te naaien en te stoppen. Zij zag er ver
drietig uit, maar toen zij mij bespeur
de, viel zij mij om den hals. De kin
deren herkenden mij niet aanstonds,
maar weldra werd ik bijna gesmoord
door hun omhelzingen, 's Avonds liet
ik de 50 Blefuscuneezen op den tafel
spelen. Van de koeien had ik er 250
geschonken aan den kapitein; de an
dere beestjes stopte ik in kippenhok.
104. Maar dat vond mijn vrouw nog
veel erger. O, wat was zij boos! Zij
vroeg of ik onder de Lilliputters al
mijn manieren kwijt geraakt was. Hoe
raakte zij dien beestenrommel met goed
fatsoen kwijt! Zij begaf zich naar den
keuken, haalde stoffer en blik, snelde
hiermee naar 'de slaapkamer en begon
nu met groote bedrijvigheid en een ge
zicht dat vuurrood was van kwaadheid
alle koeien en schapen op haar blik te
vegen. Arme onnoozele dieren!
(Nadruk verboden.)
108. Ik zag wel in dat het zoo niet
langer ging. Mijn vrouw wilde die
beesten niet langer in huis hebben Mijn
zoon en ik timmerden dus van 's mor
gens vroeg tot 's avonds laat om een
flink hok te maken inplaats van het
oude kippenhok. Toen het donker be
gon te worden hadden wij 'n prachtegen
stal voor de dieren gemaakt. Later
timmerden wij hierbij nog een huis
voor den Lilliputter, die nu zelf de
beesten verzorgde.
Het muzikaal en choreografisch gedeelte
van de grootsche lustrumschouw was
zeker niet het minst belangrijke. Onze Katho
lieke kunstenaars hebben de gelegenheid om
eens te toonen wat zij kunnen, met beide
handen aangegrepen en een zeer te waar-
deeren succes geoogst. Temeer is dit succes
waardevol, waar het hier gold de kunst in
dienst te stellen van het groote publiek en
nog wel in concreto van de jeugd, het pu
bliek van de toekomst. Men diende aldus
zoowel een ideale schoonheid als de schoon
heid van het ideaal.
Er is een treffelijk staal geleverd van ge
meenschapszang en gemeenschappelijken
dans. Het was niet te zoeken en is ook niet
gezocht in gecompliceerdheid van vorm, niet
in een vertoon van knapheid om zich zelf,
doch het is gevonden in het teeken van den
eenvoud, in het teeken ook van een vorm,
die perspectieven biedt. Als componisten
waren aan het woord Marius Monnikendam,
die hier al reeds bekendheid verwierf en
zijn bekenden weg vervolgend, het reper
toire van onzen Katholieken gemeenschaps
zang verrijkte met tal van liederen, die tot
het hart van onze moderne jeugd kunnen
spreken. Monnikendam schrijft geen senti-
menteele melodietjes, noch gezellige wijsjes,
doch hij weet het rhythme, het dreunende,
daverende en vooral het energieke rhythme
van de massa in zijn muziek te doen klin
ken, in forsche, waar noodig harde levens
echte klanken. Zijn begeleidingsmuziek,
koper en slagwerk accentueeren den gekozen
vorm duidelijk genoeg. Herman Strategies
componeerde enkele liederen, die een scher
per hang naar het melodische aantoonen.
Een zeer goed debuut maakte Han V. Koert,
leerling van Monnikendam, met een cyclus
van acht dansen, welke hij schreef voor
houtblazers, met begeleiding van piano en
tambourijn. Van Koert heeft hierin werke
lijk zeer veel talent en een reeds merkwaar
dige vormbeheersching gedemonstreerd. Zijn
melodie is deels archaiseerend, wat in dit
verband niet slecht gezien is, ten deele ook
duidelijk vooruitstrevend. Het achttal dan
sen had mede om de zeer goede choreogra
fie van Anton Sweers en Xanda Stradowska
groot verdiend succes.
Het uitgebreid programma bevatte talrijke
dansnummers, die veel van de fantasie en
de vaardigheid van den leider hebben ge
vergd. Wanneer wij zeggen, dat zij alle zeer
goed geslaagd mogen heeten, dan is zulks
een compliment voor den ontwerper zoowel
als voor de geestdriftige jeugdige uitvoeren
den.
De muziek werd meerendeels uitgevoerd
via de luidsprekers met behulp van gramo-
foonplaten, waartoe leden van het Rotter-
damsch Philharmonisch orkest hun mede
werking hadden verleend. Wij gelooven ech
ter dat nenig fragment beter in het origi
neel zou hebben geklonken; met name de
dansmuziek van Han van Koert.
Vergeten wij niet de zeer verdienstelijke
medewerking te vermelden van een blok-
fluitclub onder leiding van E. Br. Hubertus
en die van de harmonie H.A.P. onder lei-
dings van J. Daams. De zang werd geleid
door Engelbert de Vries, dfe zïcri v^rr
lang niet gemakkelijke taak zeer goed kweet.
J. K.
Sedert eenige dagen hangt er in de meesta
portalen der katholieke kerken en in de
katholieke gebouwen een affiche betreffende
de „Pijltjesdag" der R. K. Jeugdbeweging,
welke op 25 September a.s. zal worden ge
houden. Op dat affiche staat te lezen„De
pijl in de roos eener Christelijke maatschappij
is de pijl der R. K. Jeugdbeweging".
Daarmee is het karakter en het doel van
deze „Pijltjesdag" krachtig getroffen. Het
naaste doel is niet om op 25 September zoo
veel mogelijk dubbeltjes te verzamelen. Die
inzameling is geen doel, maar middel. Een
middel om verder te kunnen werken aan het
doel: een waarlijk Christelijke maatschappij.
Daarvoor vraagt de R. K. Jeugdbeweging
in het bisdom Haarlem met het volste recht
uw steun.
En wij vragen U denk deze week hier
over eens één enkel oogenblik na. Denk eens
één enkel oogenblik aan de geweldige greep
naar de jeugd, een heidensche greep in ande
re landen en U zult Zondag a.s. meer doen
dan men van U vraagt.
Gistermorgen is de 48-jarige schilder W<
den Toom, wonende te Leerdam, in dienst
van het schildersbedrijf van G. Kreukniet te
Gorinchem, terwijl hij bezig was met het
leggen van ruiten op de kap van een nieu
wen aanbouw van de N.V. de Vries Robbé
en Co. aan den Spijkschen dijk te Gorin
chem van een hoogte van vijftien meter ge
vallen. De man kwam met zijn hoofd op een
betonnen vloer terecht en was onmiddellijk
dood. Hij laat een wouw en vier kinderen
achter-
Op den Utrechtscheweg nabij het beruchte
kruispunt met den Berkenweg is gistermid
dag om twaalf uur de ongeveer elfjarige
scholier H. van O., wonende in de Tulp
straat te Amersfoort, die op de fiets op weg
naar huis was, aangereden door een met
zand geladen vrachtauto van de sleeperij
K. Een der achterwielen ging den jongen
over het lichaam. Hevig bloedend en met
zeer zware verwondingen is hij naar het
ziekenhuis overgebracht.
Kort na aankomst aldaar is hij overleden.
Volgens ooggetuigen treft den chauffeur
geen schuld.
Thans heeft de kinderverlamming ook
haar intrede gedaan in het Westelijk deel
van Noord-Brabant, waar nu te Fijnaart een
geval van deze ziekte werd vastgesteld. Het
patiëntje is in het Ziekenhuis aldaar opge
nomen.
Te Horn is in het gezin van den slager
B. een geval van kinderverlamming gecon
stateerd bij een 9-jarig meisje. Het kind is
in het ziekenhuis te Roermond opgenomen.
In verband hiermee is de bijzondere meis
jesschool voor 14 dagen gesloten.
