Wijlen Jan Sirks.
DE ROTTERDAMSCHE
RECHTBANK.
berkel en rodenrijs.
MAANDAG 14 NOVEMBER 1938
F. X. ELBERS.
VERSTEKELINGEN.
DE COLPORTEUR.
ONDER EEN AUTO GERAAKT
Slachtoffer bij aankomst ziekenhuis
overleden.
PASTOOR C .M. MOL.
TWEE AGENTEN AANGEREDEN.
ONGELUKKEN.
3NGEVALLEN BIJ HET
VOETBALSPEL.
TOCH NOG IN DE VAL.
DE POSITIE VAN HET BIJZONDER
VOORBEREIDEND ONDERWIJS.
BORSTBEELD A. B. H. VERHEY.
NED. REISVER. VOOR KATHOLIEKEN
Zijn nalatenschap bij Unger
van Mens in Rotterdam.
JEAN ANTONIETTI.
AFSCHEID CHAJA GOLDSTEIN.
MUTUA AMICITTA.
TENTOONSTELLINGEN.
CHARLOTTE KÖHLER.
Draagt „Het Bal" voor.
MAASSLUIS.
SCHIEBROEK.
INENTING tegen DIPHTHERIE.
SCHOONHOVEN.
Zitting van Vrijdag.
Om de opbrengst van het kunstgebit.
Zeven tandartsen uit Kralingen hebben in
kort geding aan den president van de recht
bank, mr. H. W. B. Thomas, gevraagd te
gelasten, dat de tandtechnicus G. J. R. on
middellijk zijn onrechtmatige handelingen,
welke betreffen het onbevoegd uitoefenen
van. de tandheelkunde en het aan het pu
bliek mededeeling doen van de mogelijk
heid om zich bij hem rechtstreeks kunstge
bitten te verschaffen, zal staken, met de be
paling van een dwangsom van 100 voor
eiken dag dat deze na de beslissing van den
president, nog met die handelingen zal
voortgaan. Mr. G. H. E. Nord Thomson uit
Leiden, rechtskundig adviseur van de Ned.
Maatschappij tot bevordering van de Tand
heelkunde, heeft den eisch der zeven tand
artsen toegelicht. Hij heeft betoogd, dat deze
tandtechnicus bij de menschen, die op zijn
spreekuur komen, handelingen verricht,
welke vallen onder het onbevoegd uitoefe
nen van de tandheelkunde. Immers het ne
men van een afdruk en het passen van een
gereedgemaakt gebit, zijn handelingen,
die slechts mogen worden verricht door een
tandarts of een tanheelkundige, tot welke
groepen van bevoegden gedaagde niet be
hoort. De eischers zijn tandartsen van de
Rotterdamsche ziekenfondsen, die met hun
460.000 leden geheel Rotterdam bestrijken.
In overleg met deze ziekenfondsen mogen
eischers voor een volle prothese 55 aan
het ziekenfondslid in rekening'brengen. Ge
daagde berekent echter slechts 40 a 45
voor een volle prothese, zoodat vele zieken
fondsleden zich met voorbijgaan van
eischers, tot gedaagde wenden, waardoor
eischers aanzienlijke schade lijden. Ter illu
stratie van die schade deelde pl. mede, dat
de inkomsten uit het ziekenfondswerk van
een der eischers sedert de vestiging van
gedaagde zijn teruggeloopen van 7500 tot
f 2500. De eischers hebben, naar pleiter be
toogt, het monopolie om met uitsluiting van
ieder ander de tandheelkunde uit te oefenen
en zij vragen van den rechter bescherming
van hun rechten.
Mr. A. J. M. Schuurmans heeft de actie
van de zeven Kralingsche tandartsen een
nieuwe phase in den strijd om de opbrengst
van het kunstgebit genoemd. Pleiter gaf een
kort overzicht van de ontwikkeling van de
positie van den tandtechnicus sedert 1919,
hoewel pleiter moest toegeven, dat zijn
cliënt geen aanspraak kan maken op be
voegdheid op grond van de omstandigheid,
dat hij reeds in 1913 het vak beoefende.
Hij is geen tanhee! kundige en naar plei
ter betoogt, heeft h i ook de tandheelkunde
niet uitgeoefend. Het is waar, dat hij twee
maal door den kantonrechter wegens het
onbevoegd uitoefenen van de tandheelkunde
is veroordeeld, doch sedert het laaUte geval
is hij zeer voorzichtig geworden en onthoudt
hij zich van alle handelingen, die onder het
begrip van onbevoegd uitoefenen zouden
kunnen vallen. Hij verwijst zijn cliënten
naar een bevoegd tandheelkundige voor het
trekken en het nemen van den afdruk. Ge
daagde maakt alleen het kunstgebit en
laat dit ook door den tandheelkundige pas
sen, Uit de door. gedaagde gestelde adverten
ties wordt ten onrechte afgeleid, dat hij kie
zen en tanden trekt. Het is inderdaad waar,
dat de gedaagde lagere tarieven berekent
dan de tandartsen, in welk verband pleiter
de mededeeling doet, dat van een kunstgebit,
dat door den tandarts tegen 75 berekend
wordt, slechts een bedrag van 12 aan den
tandtechnicus ten goede komt. Pleiter
meent, dat hier geen sprake is van een on
rechtmatige daad van de zijde van gedaag
de. De wet, waarbij de tandheelkunde is ge
regeld, is niet in het leven geroepen om de
tandartsen aan een monopolie te helpen,
maar ter bescherming van het publiek, zoo
dat zijn tegenpleiter ten onrechte een beroep
op den rechter in kort geding heeft gedaan
om bescherming te krijgen van de rechten
van tandartsen.
Vervolgens heeft de president een getuige
gehoord, die zich door gedaagde heeft laten
behandelen. Deze getuige is een dienstbode,
die in dienst is bij een der eischende tand
artsen. Zij verklaart, dat gedaagde van haar
mond, waarin twee tanden en een kies
moesten worden geplaatst, een afdruk heeft
genomen en dat hij twee dagen later het
apparaat in haar mond heeft gepast. De re
den, waarom zij naar gedaagde was gegaan,
lag hierin, dat zij, als ziekenfondslid bij een
tandarts 10 had moeten betalen, terwijl
gedaagde 6 in rekening bracht.
In zijn repliek heeft mr. Nord Thomson
nogmaals betoogd, dat de tandartsen wel
degelijk een monopolie bezitten, dat be
schermd moet worden. Pleiter hoopt dat de
president een verbod met sanctie zal geven.
Bij de dupliek heeft mr. Schuurmans nog
maals betoogd, dat er van een onrechtma
tige daad geen sprake is en dat de schade,
die ontstaat dus niet wordt toegebracht'
door het onrechtvaardige element in de da
den van gedaagde.
De president zal 17 November uitspraak
doen.
De directeur der directe belastingen, in
voerrechten en accijnzen van de directie
Rotterdam, de heer F. X. Eibers, zal met
ingang van 1 December a s. deze functie ver
wisselen voor die van de directie 's-Herto-
igenbosch, waarbij hem gelijktijdg 't bestuur
wordt opgedragen van de directie Breda
(provincies Noord Brabant en Zeeland).
Na eerder belast te zijn geweest met het
beheer van het Centraal Kantoor der directe
belastingen te Amsterdam en gedurende de
moeilijke oorlogsjaren met de inspectie te
Hansweert en Roosendaal, kwam de heer
Eibers als hoofdinspecteur der invoerrechten
en accijnzen naar Rotterdam, alwaar hij na
het aftreden van den heer J- B. van den
Dries met het directeurschap werd belast.
In de crisisjaren vooral is deze functie een
zeer vertrouwensvolle geweest. In deze
functie heeft de heer Eibers getoond een open
oog te hebben voor de belangen van den
handel.
Ook onder zijn ambtenarencorps van hoog
tot laag ziet men den heer Eibers met leed
wezen heengaan.
Met het Finsche s^s. „Mercator" zijn uit
Gdynia in onze haven als verstekelingen
aangekomen drie Finnen, n.l. de 34-jarige
zeeman H. A. H., de 26-jarige zeeman M- D.
en de 27-jarige zeeman F. K Zooals gezegd
zijn zij te Gdynia aan boord gegaan Zij
hébben eerst de Ais naar Buenos Aires mee
gemaakt. Zij zijn in de Rotterdamsche haven
uitgeleverd, doch per zelfde gelegenheid zul
len ze vanmiddag weer vertrekken naar
Gdynia.
Hij wist wel leden te werven, maar droeg
de contributie niet af.
De vorige week zijn er bij den justitieelen
dienst van het hoofdbureau verscheidene
klachten binnengekomen inzake het optreden
van een zekeren L., zich noemende propagan
dist voor Middenstandsorganisaties. Bij voor
keur bezocht de man chocolade- en sigaren
winkels, terwijl hij ook wel interesse had
voor vischhandelaren. Al naar gelang het
uitkwam was hij propagandist-colporteur
hetzij voor den Kon. Ned. Middenstandsbond,
hetzij voor andere Middenstandsorganisaties.
Zijn doel was" steeds om de onderscheidene
afdeelingen Rotterdam tot een grpoter bloei
te brengen. Hij schetste de slechte econo
mische toestanden, had het over sperverbo-
den enz.,enz. en wist daardoor indruk te
maken. Ook noemde hij klinkende namen uit
het organisatie-leven en hij vermocht heel-
wat leden te winnen.
Er moest natuurlijk ook contributie be
taald worden en het liefst dan per maand
of per half jaar. Had men zich eenmaal laten
inschrijven als lid, dan was dit geen be
zwaar en de contribütie-gelden verdwenen in
de zakken van den colporteur. Intusschen
heeft niet ééfle Middenstandsorganisatie ge
profiteerd van deze ledenwerving.
De colporteur is aangehouden en bleek te
zijn de 47-jarige A. H. van L. de man be
weert echter zich niet aan oplichting te heb
ben schuldig gemaakt. De nieuwe ingeschre
ven leden moesten nog worden opgegeven
aan de verschillende organisaties, daarvoor
had de tijd hem ontbroken en de geïnde con
tributie-gelden waren opgegaan aan de on
kosten, welke hij noodzakelijk had moeten
maken.
Desalniettemin is toch proces-verbaal
tegen den propagandist-colporteur opge
maakt.
Zondagmorgen te omstreeks acht uur is de
62-jarige Engelsohe zeeman Th- Rodgen, op
varende van het in de Rijnhaven liggende
Engelsche s.s. Llanarth, in de Hillelaan aan
gereden door een auto, bestuurd door den
23-jarigen H. J. wonende in de Julianalaan
te Hiliegersberg. De chauffeur gaf signalen,
doch de zeeman weifelde, liep eerst links en
toen rechts en liep daardoor als het ware
onder de auto. Met een gecompliceerde lin
kerbeenbreuk en een ingedrukte borstkas is
de zeeman per auto van den G.G D. vervoerd
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel, waar
hij bij aankomst bleek te zijn overleden.
Een van hen zwaar gewond.
Op den hoek van de Roentgenstraat en de
Oranjeboomstraat zijn Zaterdagmiddag, even
na drie uur, twee agenten, n.l. de 49-jarige
J. Dek wonende aan den Dennendaal en de
43-jarige A. v d. Hoeven wonende aan den
Vonder, terwijl zij naast elkaar fietsten, aan
gereden door een zwaren tankwagen van de
R. T. M„ bestuurd door den 24-jarigen G. L.
De agent Dek, die aan de buitenzijde reed,
geraakte onder den zwaren wagen en duwde
in zijn val zijn collega v. d. Hoeven weg, die
een eind verder tegen de straat sloeg en
slechts lichte verwondingen opliep. Ernsti
ger was de agent Dek er aan toe. Hij be
kwam een schedelbasisfractuur en is per
auto van den G. G. D. in zorgwekkende toe
stand overgebracht naar het ziekenhuis aan
den Coolsingel.
Beide agenten waren juist van het bureau
Nassauhaven vertrokken om zich naar huis
te begeven.
Zaterdag is op den hoek Wolphaerts-
bochtBoergoenschestraat de 23-jarige mo
torrijder P. Gooden, wonende aan de Schenk-
kade te den Haag aangereden door een
vrachtauto met oplegger, bestuurd door den
28-jarigen H. K. H. wonende aan de Briel-
schelaan. Met een linkeronderbeen fractuur
is hij per auto van den G. G. D. overgebracht
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel en
vandaar per auto naar "dén Haag vervoerd.
De J8~j. matroos B. Rosspack is Zater
dag aan boord van 't Duitsche s.s. „Asien"
liggende in de. Maashaven bij het dichtleg-
gen der luiken in het twee meter diepe ruim
gevallen. Met een "linkerarmbreuk is hij per
auto van den G. G. D. naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel vervoerd en vandaar naar
het Duitsche zeemanshuis.
Afscheid in Nieuwveen.
Het bestuur van den R. K. middenstand
te Nieuwveen heeft het initiatief genomen,
om bij het vertrek van pastoor C. M. Mol
een afscheidsavond te houden. De verschil
lende vereenigingen waren uitgenoodigd
haar medewerking hieraan te verleenen.
Een groot aantal besturen had zich een de
zer dagen in hotel Schreuder vereenigd.
De bijeenkomst werd geleid door den
voorzitter van de R. K. middenstandsveree-
niging, die in het kort het doel der samen
komst naar voren bracht.
Allereerst werd een comité gevormd waar
in zitting hebben de voorzitter en secreta
ris v. d. R. K. middenstandsvereeniging de
heeren P. Egbers en J. Speet alsmede de hee-
ren Th. Haakman en C. R. de Groot. De
leiding werd in handen gesteld van den
heer Th. Haakman.
De afscheidsavond zal gehouden worden
a.s. Maandag in hotel Schreuder te 8 uur.
Den scheidenden herder zal een cadeau in
enveloppe worden aangeboden, waarvoor in
de parochie een inzameling gehouden zal
worden.
De zangvereeniging alsmede de tooneel-
vereeniging hebben hun medewerking toege
zegd, om dezen avond met enkele nummers
op te luisteren.
Tijdens de wedstrijd St. LodewijkG. D.
A„ welke gisteren op Duyvesteijn gespeeld
werd voor de Tweede Klasse der I- V C.
B., ontstond een botsing tusschen J. v. Daal,
rechtsback der groenwitten en een der G.
D. A.-spelers. Eerstgenoemde kwam hierbij
te vallen en klaagde over inwendige pijnen.
Een ontboden geneesheer constateerde een
sleutelbeenbreuk.
De speler werd in het Ziekenhuis aan de-
Bergweg verbonden, waarna hij huiswaarts
kon keeren.
Ook tijdens de wedstrijd T. O. G.Acti-
vitas, welke gisteren voor de Tweede Klas
se D. H. V. B. te Berkel gespeeld werd,
heeft een der spelers een ongeval gehad. Bij
de eerste aanval der gastheeren liep de mid-
voor op de uitloopende keeper der rood-
witten toe en raakte hem bij een poging den
opstuitende bal te schoppen, zoodanig dat
diens arm brak.
Deze speler, de invaller-keeper J. Post,
werd per luxe auto naar den plaatselijken
geneesheer vervoerd, die de arm verbond,
waarna de heer Post naar Rotterdam kon te-
rugkeeren.
EXAMENS MACHINESCHRIJVEN.
Bij de examens Machineschrijven, afgeno
men door den R.K. Bond van „Grote" schrij
vers „St. Genesius" slaagden de volgende can-
didaten van de St. Petrusschool, Oostervant-
slraat 20: N. A. J. Booms, R. A. v. d. Dob
belsteen, J. Flipse, Th. J. M. Glaubitz, J. C.
de Jong, J. A. M. Louwen, F. R. Neubauer,
J. Th. Nusse, H. M. Pfaff, J. J. Roels, B. M.
Verschelden en M. van Zanten.
Van twee Grieksche verstekelingen.
Te Candia hadden zich aan boord van het
Duitsche s.s- „Chios" twee Grieksohe zeelui
verstopt. Op zee werden de twee versteke
lingen ontdekt en zij werden natuurlijk di
rect aan het werk gezet. Toen de kapitein
hedenmorgen met zijn schip voor den Nieu
we Waterweg kwam oordeelde hij het beter
de twee verstekelingen, die hij moest uitle
veren aan de Rivierpolitie, op te sluiten.
Maar hoe men ook zocht, de twee Grieken
waren spoorloos verdwenen en eenmaal in
de Rotterdamsche haven aangekomen, kon
ook de Rivierpolitie geen spoor van de beide
mannen ontdekken.
Wat wilde echter het geval 7
Twee rechercheurs zagen in den loop van
den morgen op den Ruigeplaatweg twee
vreemdelingen loopen, die 'n verdachten in
druk maakten. Zij werden aangehouden en
overgebracht naar het bureau van de Rivier
politie en al spoedig kwam men tot de ont
dekking dat men hier te doen had met de
twee Grieken, die zich hadden verstopt aan
boord van het s.s- „Chios", maar die plotse
ling waren verdwenen. Zij bleken te zijn de
19-jarige GrieksChe zeeman G. K. en de 19-
j.arige Grieksche zeeman C. S.
Zij zeiden begrepen te hebben, dat zij zou
den worden uitgeleverd en daarom hadden
zij zich bij voorbaat maar goed verstopt, toen
de Nieuwe Waterweg in 't zicht kwam. In
de Rotterdamsche haven hadden zij kans ge
zien zonder te worden opgemerkt van boord
te gaan-
Heel lang hebben zij echter van hun vrij
heid niet geprofiteerd.
Een aantal leerlingen, vrienden en vereer
ders van wijlen den Rotterdamschen toon
kunstenaar A. B. H. Verhey, van meening dat
een aan hem gewijd gedenkteeken in den
Doelen, waar hij zoo menigmaal als uitvoe-.
rend kunstenaar en dirigent optrad, niet mag
ontbreken, vond den jongen Rotterdamschen
beeldhouwer Han Rehm bereid, een borst
beeld van den overleden kunstenaar te ver
vaardigen.
Dit borstbeeld zal Zaterdag 19 November
in den foyer van den Doelen des middags
kwart voor vier door den kleinzoon van den
betreurden musicus, den heer J. Copper, wor
den onthuld.
Herziening der subsidieering urgent
geacht.
In het Centraal Rapport herinnerden ver
schillende leden er aan, dat het College bij
de behandeling van het voorstel Besparin
gen openbaar en bijzonder voorbereidend
onderwijs heeft i medegedeeld, dat, wan
neer de nieuwe regeling voor de subsidiee
ring van bijzondere bewaarscholen geduren
de één jaar zou hebben gewerkt, zou worden
nagegaan, aan de hand van de uitkomsten,
of de toepassing tot onbillijkheden aanlei
ding zou hebben gegeven. De uitkomst Juli
1936Juni 1937 is sinds geruimen tijd be
kend. Hieruit blijkt, dat het tekort van alle
bijzonder scholen tezamen meer dan 100.000
heeft bedragen. Door dezen loop van zaken
worden de leden, die bij de behandeling van
voornoemd voorstel er de aandacht op heb
ben gevestigd, dat te ruw werd ingegrepen,
in het gelijk gesteld. De vermindering van
het subsidie heeft niet het karakter van een
tijdelijk bezuiniging, welke ook van de bijzon
dere scholen verlangd mag worden, maar
het bijzonder bewaarschoolonderwijs is zoo
danig getroffen, dat er reeds scholen zijn
welke niet meer aan haar verplichtingen
kunnen voldoen, de exploitatie-uitgaven bo
venmate hebben moeten beperken en de
meeste schoolbesturen zich bovendien ver
plicht hebben gezien om aan het personeel
salarissen te betalen, welke 10 pet. liggen
beneden die van het gemeentepersoneel.
Op grond van deze overwegingen achtten
deze leden herziening der regeling dringend
gewenscht.
Op Zondag 20 November viert de afdee-
ling Rotterdam, haar 14-jarig bestaan.
Des morgens te 9 uur zal in de kerk van
de H. Rosalia een H. Mis worden opgedragen
voor de levende en overledene leden, door
den geestelijk raadsman, den weleerw. heer
P. C. Vollebregt.
Na de H. Mis het traditioneele ontbijt in
hotel Eden-
Des avonds te 8 uur in de Tivoli-boven-
zaal een buitengewoon feest, waaraan o.a.
medewerkt het welbekende Haagsche Ma-
trozenkoor.
Voor nadere bijzonderheden zie men de
Kabouter-annonce in dit blad.
Jan Sirks. „Molens". Ets. (Unger en Van Mens te Rotterdam.)
Op tweeërlei wijze was Jan Sirks bekend.
Bij het groote publiek om zijn etsen, die Rot
terdamsche stadsgezichten in beeld brachten
en tafereelen uit het altijd-aantrekkelijke
havenbedrijf. De nauwer bij het kunstleven
geïnteresseerden kenden hem bovendien als
voorzitter van een der plaatselijke schilders-
vereenigingen. In die functie ontbrak hij
zelden als er op tentoonstellingsgebied iets
te beleven viel en men herinnert zich bij
menige gelegenheid zijn ietwat moeizame,
maar zoo hartelijke en goed-gemeende wel
sprekendheid.
Jan Sirks is niet meer onder de levenden
en de tentoonstelling, die onder patronaat
van een groot comité van aanbeveling met
zooveel goede namen thans wordt gehouden,
heeft een dubbel doel: de nalatenschap en
daarmee het werk van den kunstenaar nog
eens onbekrompen onder de aandacht te
brengen als een hulde aan zijn nagedachte
nis en tevens om nog iets bij te dragen ten
einde de zorgen van zijn nabestaanden te
verlichten. Met het oog op dit laatste heeft
men nog bijzondere regelingen getroffen. Een
commissie van deskundigen, waarin o.m. de
schilder J. H. Weyns zitting heeft gehad, be
paalde de prijzen van de op de tentoonstel
ling te verkoopen werken. Daarbij is beslo
ten, een serie van vier groote etsen zeer
goedkoop beschikbaar te stellen, inlijsting
inbegrepen. Men hoopt hiermede te berei
ken, dat ook diegenen, voor wie aanschaffing
van een schilderstuk of van een ets tegen
normalen prijs te bezwarend zou zijn, zich
een blijvende herinnering aan Sirks zullen
kunnep aanschaffen. Tevens handelt men
op die wijze in den geest van den overleden
kunstenaar, die zijn kunst steeds heeft be
schouwd als een gave, welke aan zoovelen
mogelijk ten goede behoorde te komen.
Niet ih hoofdzaak als etser kan men Sirks
op deze tentoonstelling leeren kennen, maar
vooral als schilder. Hij was een joyeus im
pressionist en het „Piasgezicht", dat zijn
laatste werk is geweest toont nog eens over
tuigend aan, dat hij ruimte wist te scheppen
en atmosfeer.
Toch komt men onwillekeurig op zijn gra-
fischen arbeid terug, waarin zoo sterk de
trouwhartige ambachtsman leeft. Sirks, die
in de olieverf niet zijn eigenlijke uit
drukkingsmiddel vond, was met de ets
naald weer schilderachtig. Hij kon in het
zwart en wit een kracht en een zachtheid
tevens bereiken, die zijn eenvoudige en on
gecompliceerde werk een blijvende beko
ring verleenen. Hij toonde zich een meester
van nuanceeringskunst in de ruige huid
van een molen, in het verweerde hout van
een ducdalf, in de weeke golving van paar
denmanen. En daarbij ontbrak het hem niet
aan stelligheid. De scherp-bepalende lijn van
den teekenaar, zwart uitgebeten in het me
taal, was bij Sirks al evenzeer in eere, ge
tuige b.v. zijn Londensche stadsgezichten.
In het zijkamertje van Unger en Van Mens
ligt het palet van Sirks en een etsplaat. Me
nigeen zal daarbij denken aan hetgeen niet
getoond kan worden: zijn ijver in de verde
diging van de belangen der kunstenaars,
waarvoor hij bij zijn leven zoo trouw is op
gekomen.
JAN N.
De jonge Nederlandsche pianist Jean An-
tonietti gaf een piano-matinee in het Nut
met een programma, waarop de hedendaag-
sche componisten geheel afwezig waren en
dat gewijd was aan werken van Bach, Beet
hoven, Schuman en Chopin. De alles over-
heerschende indruk van Antonietti's spel is,
dat het van een bijna volmaakte beheer-
sching der materie getuigt, maar nog te veel
van innerlijke beleving gespeend is. Alles
wat hij speelt dwingt bewondering af voor
het virtuose het zuiver pianistische.
Zijn spel treft van het begin tot het einde
door een prachtige, gave en precieus ver
zorgde techniek, van uitgesproken intelli
gentie. Het is van fijn raffinement, in de
finesses geretoucheerd en geslepen; op enkele
te sterk aangezette f.f.-passages na, die niet
geheel van ruwheid vrij waren, is het voor
naam van toon, elastisch van fraseering, pit
tig van rhythmiek, helder en energiek van
aanslag.
De Fantasia in C moll en de Praeludia en
fuga in as-dur en g-dur uit „Das Wohltem-
perirte klavier" van Bach, waarmede het
concert aanving, kenmerkten zich al dade
lijk door een opvallende duidelijkheid van
stemvoering en een glasheldere doorzichtig
heid, zooals men bij Bach-reproducties niet
steeds te hooren krijgt.
En diezelfde groote speleigenschappen
kwamen naar voren in Beethovens sonéfte
op 10 no. 3 d-dur en bij de verschillende
nummers van Schumann en Chopin: Maar
het diep-menschelijke, de groote innerlijke
waarde en ontroerende teerheid in deze
Beethoven-sonate; of de charme, dichter
lijkheid en romantische lyriek van de
Schumann- en Chopincomposities bloeien te
weinig uit den vleugelklank op.
Antonietti verstaat nog niet voldoende de
kunst om zijn spel met geest en ziel te door
dringen. De pianist staat nog te ver boven
den beeldenden kunstenaar; de onmisbare
harmonie tusschen verstand en hart, geest
en materie is helaas momenteel te veel af
wezig om dit spel op hoog artistiek niveau
te plaatsen En dit is jammer, doodjammer;
waren zijn muzikaal sentiment, zijn expres
sief vermogen, ontsproten aan innerlijk aan
voelen en zuiver begrijpen van inhoud en
geest der gereproduceerde werken, maar
half zoo sterk ontwikkeld als zijn technisch
kunnen, dan zou deze pianist, hoe jong hij
ook is, tot de vooraanstaande kunstenaars
behooren. Maar wat nog niet is kan komen.
We kunnen niet aannemen, dat een pianist,
wiens optreden getuigt van eerlijkheid en
oprechtheid, zonder eenig pathos niet in
staat zou zijn door te dringen in geest en
schoonheid van de composities, die hij voor
draagt en ook niet in staat zou zijn die aan
zijn hoorders mee te deelen.
In verband met haar tournée door Ned.
Indië voor den Bond van Kunstkringen, ver
trekt Chaja Goldstein reeds op 24 December
a.s., om zich op 6 Januari in Genua in té
schepen.
Op Maandag 19 December a.s. en Donder
dag 22 December a.s. zullen twee afscheids-
voorstellingen resp. in den Grooten Schouw
burg te Rotterdam en den Stadsschouwburg
te Amsterdam plaats vinden.
Herman Kruyt zal als begeleider medewer
ken en het programma met eenige piano-
soli aanvullen.
De serie van groote tooneelavonden, die
de Kon. Erk. Declamatieclub „Mutua Ami-
citia" gewoonlijk 's winters biedt, is i -
maal onderbroken door een soiree, e we K
Vrijdagavond „gepleegd" werd. Hoewel de
zaal van Palace behoorlijk gevuld was met
een welwillend publiek, kon het Kwantum
toeschouwers, waarop Mutua abonnement
schijnt te hebben, toch niet bereikt worden.
Voor de pauze hebben verschilende leden
zich begeven op een glibberig pad naar een
terrein, dat niet direct „des tooneels" is en
dat aparte gaven vraagt om een even nauw
contact met de zaal te krijgen als men ge
wend is. Niettemin konden zingen en voor
dragen voor een avond als dezen den toets
der critiek wel doorstaan. In bijzonderheden
treden lijkt ons niet gewenscht. Slechts wil
len we nog terloops even de aandacht vesti
gen op het karakteristieke dansnummertje
waarop Henny Merhottein-van Irsen de
aanwezigen vergastte.
De ten onrechte blijspel genoemde klucht
„De Bonte Kaketoe", die na de pauze werd
gespeeld, heeft menigeen tot lachen genoopt.
In het kader van een avond als deze be
hoeft men nu eenmaal een programma als
dit niet geheel au serieux te nemen. Maar
toch, zou een tikje beter....?
Neen, we voleindigen den zin niet. Men
zal onze goed bedoelde opmerking ook zóó
wel begrijpen. En dan komt het ook in orde.
Tot 27 November a.s. houdt de schilder
Wolfgang Patz een expositie van zijn werken
in Studio '36, Mauritsweg 51 te Rotterdam.
Gistermiddag, in den Grooten Schouwburg
heeft Charlotte Kohier vele vere®lt?®
haar voordrachtkunst weer m - ge
bracht, nu met een suggestive, beeldende
zegeing van Het Bal, een novelle van Irene
NemiJwski, ir. de vertaling van J. W. F. We-
rumeus Buning.
De film heeft ons reeds met het gegeven
doen kennis maken, zij het dan terloops. Het
bal waaraan het verhaal zijn naam ontleent,
is het groote gebeuren in het werkwaardige
leven van de door speculatie plotseling rijk
geworden familie, die meent daardoor op ge
lijken voet met de beau monde te komen.
Er is een 14-jarig dochtertje, Antoinette.
Wordt zij door de ouders in hun rustelooze
jacht naar aanzien, in hun hunkerend verlan
gen naar n vermeend geluk verwaarloosd?
Of leeft in het onderbewustzijn der ouders
nog zoo iets van afkeer voor het eigen rosse
leven van vroeger, waar het kind geen weet
van hebben mag? Vragen, die de schrijf
ster onbeantwoord laat. Antoinette voelt zich
een Asschepoester gelijk en als op een ge
geven oogenblik het leven niet geeft, wat zij
ervan verlangtdoet zij een daad, die haar
trotsche, zelfzuchtige moeder belachelijk
maakt en een breuk brengt tusschen de
ouders. Wanneer dan de moeder vernederd en
verlaten is, voelt het kind iets van Schaden
freude. Zij is gelukkig nog de jeugd en de
toekomst, waarmee haar moeder zoo goed als
afgerekend heeft.
Het knap geschreven verhaal geeft in zoo
verre geen volledige bevrediging, dat de
psyche van het kind toch geen geopend boek
voor ons wordt. Zoo blijft het voor ons nog
de vraag, of het werkelijk wraak was, geno
men „in 'n opwelling van haar onbegrepen,
vernederd meisjeshart" zooals de verkla
ring in het programma wil doen vermoe
den die haar er toe bracht alle invitaties
voor het bal in de Seine te werpen. De aan
leiding kon wel eens een andere zijn, waar
over echter beter stilzwijgen past.
Met de rijke gaven van een groot kunste
nares heeft Charlotte Kohier alle personen
uit dit „drama" ziel en lichaam gegeven. Me
nige tooneelvoorstelling brengt niet zooveel
spanning mede, als waartoe deze declama-
trice geheel alleen in staat is.
Het grenst aan het wonderbaarlijkej zooals
zij met een enkel gebaar situaties schildert
en door intonatie stemmingen weet te berei
ken. Hier is de reinste harmonie tusschen
woord, pose, karakteriseering, geste en ge
baar, in finesses zoo fijn en toch zoo scherp
getroffen, dat men ademloos schouwt en luis
tert en aan het slot er stil van is.
Om daarna, als de ban gebroken is, geest
driftig op te staan en mee te doen aan de
hartelijke ovatie, die ook thans weer deze
kunstenares gebracht werd.
GEMEENTERAAD.
Vrijdagavond vergaderde de Raad dezer
gemeente onder voorzitterschap van den
Burgemeester Mr. A. A. M. Gründemann.
Aanwezig alle leden
Na opening met gebed werden de notu
len met een kleine wijziging goedgekeurd. De
rekening der gemeentedienst over 1937 werd
overgelegd. Het batig saldo dezer rekening
bdraagt 11.395.13.
In de commissie tot nazien dezer rekening
werden benoemd de heeren p. b. v. d. Burg
B. Vermeer en J. de Vogel.
Vervolgens had de aanbieding plaats van
de gemeentebegrooting dienst 1939 over
eenige weken zal de begrooting aan de leden
worden rondgezonden.
B. en W. wilden het gevoelen van (Jen
Raad weten, ten opzichte van de eventueele
instelling van een raadscommissie voor het
ontwerpen van Strafverordeningen volgens
art. 197 der gemeentewet.
Daar bleek, dat de Raad hierop geen prijs
stelde, werd het voorstel van B. en W. dien-
aangaade ingetrokken.
Op verzoek ven de vereeniging „zwembad"
om alsnog eenige nagekomen rekeningen over
1937 door de Gemeente te voldoen, werd gun
stig beslist, omdat over dat jaar het volle
garantiebedrag van 450.niet was uitbe
taald.
Hierna werd voor de tweede maal gestemd
over der verordening, regelende de eischen
van benoembaarheid en de bezoldiging van
de rijksveldwachters.
In de vorige vergadering staakten hierover
de stemmen'op het punt, dat B. en W. voor
stelden de kindertoelage te doen 'aanvangen
bij het eerste kind. Thans werd deze veror
dening aangenomen met 6 tegen 5 stemmen.
Vóór stemden de heeren P. B. v. d. Burg,
R. C. Soeterbroek, C. Vonk, Weth. Schinkel,
allen R.K., J. de Vogel (CH.) en Weth. Schip
per (CH.) Tegen stemden de heeren: B. Ver
meer, B. Havenaar, G. Vermaas allen A.R. en
J. v. Mannekes C.H.
Na de stemming wilde de voorzitter hier
over nog iets zeggen. Volgens spr. zou Minis
ter Romme en zou de door den heer Have
naar geciteerde heer Kuiper van het R. K.
werkliedenverbond zeer zeker hun kindertqe-
slagregeling ook bij het eerste kind willen
doen aanvangen echter houdt uitsluitend de
financieele toestand dit tegen en wordt ge
komen met het voorstel de kindertoelage bij
het derde kind te doen aanvangen,
In dit geval komt vooral echter de billijk
heid en rechtvaardigheid naar voren, omdat
alle rijksambtenaren en ook de hoogere amb
tenaren in de gemeente de toelage vanaf het
eerste kind ontvangen.
Op deze toelichting van den voorzitter
werd dóór verschillende leden gereageerd.
De heer Havenaar beweerde op een ver
gadering den heer Kuiper zelfs te hebben
hooren zeggen, dat deze, als raadslid te Haar
lem aan den toenmaligen wethouder, den
heer Slingerland het voorstel aan de hand te
hebben gedaan de aldaar bestaande kinder
toelage vanaf het eerste kind om te zétten In
een regeling, beginnende bij het derde kind.
De heer v. Rijn deelde mede, dat hij over
dit punt had gesproken met den voorzitter
van den Bond van R.K. Gemeenteraadsleden
te Rotterdam, die hem pertinent had aange
raden de kindertoelage eerste te doen begin
nen bij het derde kind en niet bij het eerste.
Verschillende leden wezen er op, dat hier
juist de billijkheid eischt, dat bij het eeiste
kind wordt begonnen, fe.jmeer. omdat deur-
'door "het gestin en speciaal het groot6 gezin*
beter 'worat geholpen.
Na een korte besloten vergadering ter be-
handeling van reclame's werd de vergade
ring heropend ter behandeling van het laatste
zeer belangrijke agendapunt-: nadere bespre^
king inzake de electriciteitsvoorziening in
deze gemeente.
Bij deze bespreking was mede tegenwoor
dig de heer Ir. Vleugels, die in een uitgebreid
rapport had uitgewerkt de gedachte een ei
gen distributiebedrijf op te richten met af
name van de stroom van de Centrale te Delft
o£ het met 31 December a.s. afgeloopen con
tract met genoemde centrale, zij het dan op
nieuwe gunstiger voorwaarden dan thans,
voor 25 jaar te vernieuwen.
Door vrijwel alle raadsleden werd hierover
een aantal vragen gesteld welke door Ir.
Vleugels werden beantwoord.
Delft biedt de Gemeente Berket vrij gun
stige voorwaarden aan, waarbij de gemeente
een zeker gedeelte der winst zal ontvangen
echter volgens het rapport zal het winstcijfer
bij eigen beheer belangrijk hooger geraamd
kunnen worden, waarbij komt, dat de ge
meente dan zelf alle rechten in handen heeft.
Daar verschillende raadsleden gaarne nog
meerdere gegevens verlangden over het voor
en tegen, vooral ook omtrent de resultaten
in andere gemeenten, werd besloten thans
nog geen beslissing te nemen.
Tot uiting kwam wel, dat de meerderheid
van den Raad er meer voor voelde een eigen
bedrijf te stichten, met afname van de stroom
van Delft.
In de te houden vergadering op Vrijdag 25
November zal er nogmaals een grondige be
spreking aan worden gewijd, waarbij dan in
dezelfde vergadering een definitieve beslis
sing zal worden genomen.
Wegens het gevorderde uur werd geen
rondvraag gehouden en werd de vergadering
met gebed gesloten.
BURGERLIJKE STAND.
BEVALLEND. Kap—Schouten, d. J.
Klein—de Been, z.
OVERLEDEN B. C. P. Gerstel, 73 j.
Binnenkort zal in deze gemeente een ean-
vang worden gemaakt met de kostelooze in
enting tegen diphterie.
Voor de kinderen woonachtig in het Klei
wegkwartier en omgeving zal de gelegenheid
hiervoor nog dit najaar zijn opengesteld, ter
wijl voor kinderen, woonachtig in Tuir-stad-
kwartier en Molenvliet, daartoe in het aan
staande voorjaar de mogelijkheid bestaat.
Te zijner tijd zal aan de ouders van laatst
bedoelde kinderen een circulaire worden
gezonden waarin tijd en plaats en verdere
bijzonderheden zijn vermeld.
AANKOOP VAN GROND.
Ten behoeve van de automatiseering van
den telefoondienst heeft de technische dienst,
der P.T.T. een stuk van den buitentuin van
den'heer Jac. Niekerk, gelegen tegenover de
Albrecht Beijlinggracht, aangekocht. Hierop
zal t.z.t: de centrale gebouwd worden. Dit
kan echter nog wel 2 a 3 jaar aanloopen,
dgar de voorbereidingswerkzaamheden pas
in het beginstadium verkeereo.
