sn: r„T ka°l ""-v
kroniek.
Barcelona, 11 Febr. (havas)
goudinzameling in
JAPAN.
BUITENLANDSCHE
Mrs. Neville
Chamberlain,
Duitschers gearresteerd
te Parijs.
DE REGEERINGSCRISIS
IN BELGIË.
De terroristische daden in
Engeland.
MAANDAG 13 FEBRUARI 1939
NIEUWE REDE VAN
HITLER.
ambtenaar van t brusselsche
PARKET AANGEHOUDEN.
Meer dan dertig dooden,
honderd gewonden.
Ambassadeur Von Welczek bij
Bonnet.
BETOOGING VOOR
REPUBLIKEINSCH SPANJE TE PARIJS
■^e erkenning van Franco.
i£„«?n.w»en én/in»
Dr. Henri Jaspar kabinets
formateur.
KLAUSNER OVERLEDEN.
DE ONGESTELDHEID VAN PRESIDENT
ROOSEVELT.
BELGIË KAN ZUIDPOOLGEBIED
OPEISCHEN.
VERKIEZINGEN IN DE
KARPATISCH OEKRAÏNE.
KRUISTOCHT VOOR „GOD IN
GOVERNMENT".
Brandbommen ontdekt op
een schip.
TIENDUIZEND MUZELMANNEN waren onlangs in het centrum van Calcutta in
Engelsch-lndië samengekomen ter viering van het voor de volgelingen van Mohammed
belangrijke feest van Bakr-id.
MA BEER MEI BABY BEER. Een drietal snapshots van de berin „Maxi'
met haar jong Norain Ouwehand!s Dierenpark te Rhenen, waar men er in
slaagde de baby in het leven te houden.
die als eeregast deel
nam aan een. lunch,
aangeboden door de
Chainmakers' League
te Londen, ontving
evenals de andere
gasten het menu in
den vorm van 'n para-
plue, waarvan 't mo
del mrs. Chamberlain
bekend was.
BERLIJN, 11 Februari (HAVAS). Hitier
zal Maandag te Hamburg aankomen. Hij zal
er Dinsdag de tewaterlating bijwonen van
het eerste Duitsdhe pantsersohip van 35.000
ton.
Bij deze gelegenheid zal een groote poli
tieke betooging worden gehouden en zal
Hitier een redevoering uitspreken, welke
draadloos zal worden verspreid.
Een van Terrasa komende trein
is bij aankomst in het station Las
Planas in botsing gekomen met een
uit tegenovergestelde richting komen
den trein. De schok was zeer hevig.
De tweede trein gleed langs de helling
terug tot het station San Gervasio,
waar hij tegen den tunnelwand botste.
Het aantal dooden bedraagt op het
oogenblik een-en-dertig, dat der ge-
gewonden ongeveer honderd. De reizi
gers waren allen burgers. Het dubbele
ongeluk zou te wijten zijn aan het
breken der remmen van den eersten
I 1
trein, op het oogenblik, dat deze de
helling begon af te dalen.
LONDEN, 11 Februari (HAVAS). Een
militair vliegtuig is te Brighton in volle vaart
tegen een huis gebotst. De piloot werd op
slag gedood. Een vrouw en twee kinderen,
die in het huis waren, zijn om het leven ge
komen tijdens den brand, welke veroorzaakt
werd door de ontploffing'van de benzinetank
van het vliegtuig.
PARIJS, 11 Februari (D.N.B.). De politie
heeft in de laatste dagen twee Parijsche cor
respondenten van Duitsche bladen gearres
teerd. Het betreft den vertegenwoordiger der
Berliner Börsenzeitung, Heinrich Baron en
dr. Haack, die een aantal Duitsche provin
ciale bladen vertegenwoordigt.
Dr. Haack is reeds weer op vrije voeten
gesteld.
De actie der politie was ook gericht tegen
den Parijschen vertegenwoordiger van de
Deutsche Allgemeine Zeitung, dr. Krug von
Nidda. De woningen der drie corresponden
ten werden nauwkeurig doorzocht. Alle do
cumenten, welke te vinden waren, werden
nauwkeurig bestudeerd.
Een der correspondenten heeft een verhoor
ondergaan, dat een dag, den geheelen nacht
tot den volgenden dag heeft geduurd. Hij
werd daarbij aan een kruisverhoor onder
worpen, dat anders slechts wordt toegepast
tegen ernstige misdadigers. Het onderzoek is
volledig zonder resultaat gebleven.
Bij de huiszoekingen werd teruggegaan tot
correspondentie, welke de correspondenten
jaren geleden hadden gevoerd.
Naar uit de vragen van den rechter van
instructie is gebleken, zijn de telefoonge
sprekken der correspondenten sedert lanven
tijd gecontroleerd. De actie en haar vc' i
heeft, te meer daar zij zonder resultaal
loopen is, in journalistieke kringen en a. _r-
buiten groote verwondering gewekt.
PARIJS, 11 Februari (HAVAS). Tijdens
een onderhoud, dat hij vanochtend heeft ge
had met den Fra^schen minister van buiten-
landsche zaken Bonnet, welk onderhoud zeer
algemeen gehouden werd, heeft de ambassa
deur van Duitschland, von Welszek, zich met
name op de hod.gte gesteld van de tegenover
een aantal Duitschers, dat te Parijs woont,
genomen maatregelen.
Dienaangaande wordt vernomen, dat tot de
vreemdelingen, die in Frankrijk wonen en er
den laatsten tijd door uitzettingsbevelen wer
den getroffen, een vijftiental Duitschers be
hoort, wier aanwezigheid op Fransch grond
gebied als ongewenscht wordt beschouwd
wegens hun activiteit. Men verklaart, dat de
arrestatie van Baron geen enkel verband
houdt met zijn werkzaamheden als journalist.
PARIJS, 12 Februari. (HAVAS). Het
volksfront heeft heden een betooging ge
organiseerd voor het republikeinsche Spanje.
Onder sterk politietoezicht trok een stoet
naar de Place de la République. Er werden
eenige arrestaties verricht. De betoogers
uitten kreten als: „Eenheid van actie", en
„Vliegtuigen voor Spanje". De leiders van
den stoet, o.m. Léon Blum en Paul Faure,
legden een krans aan den voet van het mo
nument op de Place de la République. Kor
ten tijd daarna ging de betooging uiteen.
BRUSSEL, 11 Februari. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT.) Franco heeft zijn
goedkeuring verleend aan het accrediteeren,
als vertegenwoordiger van België bij de
regeering van Burgos, van den heer Polain,
gewezen zaakgelastigde en in laatste in
stantie consul-generaal van België in China.
Anderzijds werd als vertegenwoordiger
van Burgos bij de Belgische regeering be
noemd de heer de Zulueta, gewezen legatie-
raad bij de Spaansche ambassade te Brussel.
De heer de Zulueta, heeft zoojuist zijn
geloofsbrieven aan den Belgischen minister
yan buitenlandsche zaken overhandigd,
haar uJ?~er^n®"^'eSrin is weer naar Madrid,
is waars lv^SP^n'' teruggekeerd. Valencia
•.veilig" g Jnl'jk psychologisch niet zoo
nog een ht; want wil de roode regeering
Zet te gerin8e kans hebben om eenig ver-
diep m0og,an'seeren> dan moet zij zich zoo
centrum k in Bet land begeven, naar het
aldus h ^an Ben hoogsten weerstand, om
op te hal ^ep geschokte moreel nog wat
zoo lantSn /^"derzijds is Madrid, dat reeds
hooi niat gehandhaafd heeft een sym-
hovènal v™ aBeeri voor het binnen-, maar
te Madrid v,r buitenland. Een regeering
voor het reJeft alt«d nog klank; en dat is
een belangrijk"1 der "regeeringSgean°Bure"os
Zich aan dl Zaak, nu de ster van Burgos
hooger vel 'nternationalen hemel steeds
verheft kabinetten, zelfs
Negro ni dusverre hun sympathie voor
keer t Verborgen, zich haasten hun
w, van Negrin kan Is volkomen
Wacht Beschouwd worden, als hij zou ver-
kun no§ een militaire overwinning te
f "eh behalen. Ongetwijfeld zou het mo-
IJk zijn in Centraal- en Zuid-Oost-Spanje
g een niet nader te bepalen tijd met de
vverblijfseien van het roode leger tegen den
u wel in menschen en materiaal volkomen
°vermachtig geworden tegenstander strijd te
Voeren. Maar dit zou in volle werkelijkheid
mets anders zijn dan een onmenschelijk
bloedvergieten.
Men kan er zeker van zijn, dat ook Negrin
mt met wenscht. Er moge dan, na de bij
enkomst van het Negrin-kabinet, als parool
Ee5egeven zUn: ..De teerling is geworpen.
geweldige taak wacht ons, en we zijn
t]6n «sloten £€en moeite te sparen", in Lon
gen Blijft men overtuigd, dat Negrin een
han6rf',ander doel nastreeft; alsnog onder-
bezp.fBngen over de overgave van het nog
Zekp gebied te kunnen voeren, en m
den .en z*n to,; acceptabele vredesvoorwaa
le komen.
er^np Bij zich deze denkt, valt niet zoo lich
in p Bet eerste gezicht te zien. Maar
We6^en geheelen burgeroorlog evi
Zicht dat Franco, waar hij
Bet^genover de hem ^«;iet
sleeps u n doorzetten w doel na_
streefcieet foT^img mogelijk menschen-
cffers te b^n Spaansche eigendommen
Zooveel rgk 'te snaren. Dit verlangen
veel mogelijk te sparen. bezie'en
hem nog veel en veel sterker-beauuen,
5,u hy de eindoverwinning m de nana neeft.
En daarop speculeert Negrin om voor zyn
^^schen ten minste nog eenige concessies
te verkrijgen. Hij stelt zijn eischen natuur
lik hoog: zoo vraagt hij o.m. een volksstem
ming over het toekomstige Spaansche
regiem; maar hij zal al zeer voldaan zijn, als
hij voor zijn volgelingen, d.w.z. voor hen,
die lijdzaam de leiders naliepen en geen
misdaden begaan hebben, de breedst moge
lijke gratie zou verkrijgen. Hoogstwaar
schijnlijk zal Franco tot dezen maatregel
gaarne bereid zijn; men kan zich zelfs niet
indenken, dat hij, als katholiek en Span-
ne^p' een andei'e houding zou willen aan-
Wilip11' Maar hij zal toch ook waarborgen
g6rs n vaststellen, dat aldus geen misdadi-
ruskt i 6n Bet gemeene recht en geen on-
donr as en ondermijners van zijn gezag
j ae mazen van deze amnestie glippen.
Ens' dezen zin blijven de regeeringen van
het en Frankrijk ook alle pogingen in
te Vo stellen om verder bloedvergieten
v°ork° Met alle middelen willen zij
hei(j °men, dat Burgos door onverzettelijk-
W°rcl6Van Negrin en Miaja zou gedwongen
ketenp"1 eeriang een nieuw offensief te ont-
ook 0n' Maar anderzijds oefenen zij toch
zoo P aan snel te handelen, en zoo kan
Spaanschlmoedig m°gelÜk te zÜn- Van
verband zijde laat men, in dit
lijk sle utd°orschemeren, dat Burgos eigen
zijde v° op een r°yale erkenning van de
Wenkt an bonden en Parijs wacht; en men
Bar V°0ral duidelijk in de richting van
nnu^K °m Bet groote, gunstige oogenblik niet
zek te laten voorbijgaan. En dit ligt
sta vddr het moment, waarop alle tegen-
brnkon der rePublikeinen definitief zou ge-
men verwachten !f handelen, en zoo kan
dagen een agent tl Frankrijk reeds dezer
/lie de laatste vnp v. ur£°s zal aanstellen.
die de laatste voorbereidingen voor de be
noeming van een ambassadeur bh Franco
Zal treffen. Ook de Britsche agentVj
zal heden te Burgos aankomen, met inst?u°
ties van zijn regeermg, welke ook wel op de
''kenning betrekking zullen hebben. Dat de
gr°ote mogendheden daarbij ietwat bedacht
zamer optreden dan bijv. Ierland en Zwit-
Berland ligt voor de hand; door de Europee-
fiche verwikkelingen, welke rond de Spanje-
kwestie ontstonden, hebben zij bijzondere
belangen te verdedigen, en ook daarvoor is
hu het kritieke moment aangebroken.
Dat zij daarbij, zooals wy Zaterdag reeds
Uitvoeriger uiteenzetten, Duitschland en
Italië als tegenspelers tegenover zich vin-
Be», is volkomen begrijpelijk. Men heeft
echter allerwege heel sterk den indruk, dat
ranco 0p dit oogenblik een zeer zelfstan
dige houding aanneemt, en ook de vrienden
van het laatste oogenblik welkom heet. in
Italië voelt men heel goed, waar de schoen
knelt, en de „Giornale d Italia waarschuwt
franco dringend zich niet door isohe
Beloften van de democratieën ok-
ken; en het blad voegt hieraan e
Nationale Spanje na al zijn ervar g e
aanleiding heeft om voorzichtig te z j
het terstond al te ver openen van d
Zen van de Pyreneeën en van Marokko
Een dergelijke waarschuwing klinkt ecBtcr
al zeer gematigd, na al 'tgeen men de vorige
Weken te hooren kreeg. En die voorzichtig
heid komt ook naar voren in hetgeen Gayda,
die de vorige week meldde, dat de Italiaan-
sche vrijwilligers slechts na de volledige
Politieke overwinning van Franco zouden
Worden teruggetrokken, in het jongste num
mer van zijn blad schrijft, dat n.l. „Italië
slechts zal voortgaan met zijn hulp aan
Franco, in geval dit noodig zou zyn voor de
Verdediging van de politieke overwinning,
Welke nog van buiten af bedreigd wordt.
Het is echter geenszins voornemens een
Gigen politieke overwinning op te leggen.
M.a.w. Italië beweert niet, dat het politieke
'egiem van morgen in Spanje op een of
®ndere wijze gelijk moet zijn aan het fas
cisme. Het wenscht slechts, dat het regiem
overeenstemming is met den nationalen
Mi van Spanje, beschut tegen verderfelijke
Büitenlandsche invloeden, d.w.z. in over
eenstemming met de formule; Spanje voor
de Spanjaarden".
BRUSSEL, 13 Februari. (VAN
ONZEN CORRESPONDENT
Niet zonder groote verbazing heeft
het land vernomen, dat gisteren de
koning den gewezen minister-presi
dent dr. Henri Jaspar verzocht heeft,
zich met de samenstelling van ecu
nieuwe regeering te belasten. De heer
Jaspar heeft 24 uren bedenktijd ge-
viaagd en heeft zich onmiddellijk aan
het werk gezet, om links en rechts
poolshoogte te nemen en te trachten
de koninklijke opdracht tot een goed
einde te brengen.
De openbare opinie had niet op dézen
kabinetsformateur gerekend. Hoewel de 71-
jange heer Jaspar reeds vijf maal minister
en minister-president is geweest, is uit hem
nooit een staatsman kunnen groeien. Tot in
1 J3b was hij in de actieve politiek werkzaam,
als kamerlid voor het arrondissement Luik.
Zijn politieke opvattingen zijn eerder op
conservatieve leest geschoeid. Hij is sterk
Fransch-gezind en van hem hebben de
Vlamingen nooit veel bekomen.
Hij zal moeilijk, gesteld dat hij in zijn
poging tot kabinetsformatie zou slagen, een
andere regeeringsformule dan de driepar-
tijdige Katholieken-socialisten-liberalen,
kunnen vinden. Maar om dit te bereiken, zal
hii heel wat soepelheid moeten aan den dag
leggen.
Hoe het ook zij, in het Vlaamsche land
wordt deze kabinetsformateur allesbehalve
met sympathie ontvangen.
Jaspar was reeds minister van buitenland
sche zaken, binnenlandsche zaken, koloniën,
economische zaken, financiën. Tegelijkertijd,
is hij drie maal minister-president geweest.
TOKIO, 11 Februari. (R. O.) Den Japan
ners, die in het bezit zijn van goudstukken
of gouden voorwerpen, zal verzocht worden
deze aan de regeering te verkoopen.
Een onlangs door het ministerie van finan
ciën georganiseerde telling heeft aan het
licht gebracht, dat in ongeveer 100.000 ge
zinnen gouden voorwerpen aanwezig zijn.
Het ministerie zal zich binnenkort tot deze
gezinnen wenden en de goudstukken, gouden
kettingen en gouden horloges opvragen.
WEENEN, 12 Februari (D. N. B.). Minis
ter Klausner is hedenmorgen aan een be
roerte overleden.
Casino-schandaal te Namen.
LONDEN, 11 Februari. (R.O.) Bij Ferry-
hill (graafschap Durham) heeft een werk-
looze mijnwerker twee mannen verrast,
die, naar men aanneemt, een poging onder
namen, de spoorbrug op te blazen van de
lijn Londen-Edinburgh. Een pak met ont
plofbare stof heeft men ter plaatse aange
troffen. Na een handgemeen zijn de man
nen ontkomen.
Gemeld wordt, dat in het garnizoen van
Colchester een dreigbrief is ontvangen,
welke, naar men denkt, afkomsfig is van
het Iersche Republikeinsche Leger.
Het garnizoen wordt scherp bewaakt door
soldaten, die gewapend zijn met knuppels.
LONDEN, 11 Februari. (R.O.) Gisteravond
is in de nabijheid van een eleetrische cen
trale te Portsmouth een bom van eigen
maaksel ontploft. Er is geen schade aange
richt. De bewaking is verdubbeld.
LONDEN, 11 Februari. (R.O.) Voor den
tweeden keer in deze week heeft een felle
brand gewoed in het vacantiekamp Skeg
ness in Lincolnshire. Kort na het uitbreken
van den brand werden drie ontploffingen
gehoord. In de eetzaal en de modelkeuken
werd groote schade aangericht. De politie
stelt een onderzoek in en sluit de mogelijk
heid van brandstichting niet uit.
WASHINGTON, 11 Februari. (HAVAS.)
Roosevelt, die, zooals bekend, lijdende is
aan griep, moet vandaag te bed blijven en
zal morgen op voorschrift van zijn dokter
zijn kamer moeten houden.
Dr. Montire, de geneesheer van het Witte
Huis, heeft tegenover de pers verklaard, dat
de toestand van den president aanmerkelijk
verbeterd is en dat hij, indien hij dat zou
wenschen, Maandagavond zou kunnen ver
trekken voor een boottocht van twee weken,
waarbij hij de manoeuvres in de Caraibische
Zee zou gadeslaan.
Oproep van den rector der Katholieke
Universiteit van Washington.
WASHINGTON, 11 Februari. (UN. PRESS)
Joseph Corrigan, rector der Katholieke uni
versiteit, heeft een oproep gericht tot de
Amerikaansche katholieken, steun te verlee-
nen aan een nationalen kruistocht voor „God
in government". Hij roep hen op, „de repu
bliek te verdedigen tegen atheïstische propa
ganda en eerbied te handhaven voor de
wettige overheid en gehoorzaamheid aan de
regeering en tenslotte onvervaard lederen
aanval op de rechten van burgers of groepen
van burgers te bestrijden".
BRUSSEL, 13 Februari (R. o.). Het Ko
ninklijk Aardrijkskundig genootschap te
Antwerpen heeft een brief gezonden aan het
departement van buitenlandsche zaken,
waarin er op gewezen wordt, dat een be
paald gebied aan de Zuidpool, hetwelk ont
dekt zou zijn door den Belgischen ontdek
kingsreiziger, dr. Gerlach, in 1897 en 1898,
door België dient te worden opgeëischt. Ger
lach, die leider was van de „Belgiea-expedi-
tie", heeft Belgische namen gegeven aan ber
gen, eilanden enz. in het Zuidpoolgebied. Men
»is thans ijverig begonnen met te zoeken naar
stukken over deze expeditie.
CHUST, 12 Februari (D. N. B.). Onder
algemeene deelneming zijn vandaag de ver
kiezingen gehouden voor den eersten land
dag der Karpathische Oekraine. Volgens de
eerste ramingen heeft de nationale Oekrain-
sche eenheidslijst een overweldigende meer
derheid verworven.
Men verwacht ongeveer 90 ja-stemmen.
De verkiezingen zijn overal rustig en orde
lijk verloopen.
BRUSSEL, 13 Februari. (VAN ONZEN
CORRESPONDENT). Het parket-generaal
van Brussel was er achter gekomen, dat
telkens wanneer het in bepaalde speelzalen
een inval wilde doen, de houders daarvan
tijdig op geheimzinnige wijze van den voor
genomen inval waren verwittigd.
Teneinde daar wat meer van te vernemen,
werd Zondagnacht door het parket-generaal
van Brussel onder leiding van den procu
reur des konings, een inval gedaan in het
Casino van Namen.
Het oogenblik was goed gekozen, want de
leden van het parket ontdekten daar aan
een der speeltafels, niemand minder 4an....
den secretaris van het parket zelf! Groot
was de verwondering, want deze ambtenaar
stond in de hoofdstad bijzonder gunstig
aangeschreven.
Bij het verdere onderzoek is gebleken,
dat hij niet alleen een hartstochtelijk speler
was, maar dat hij ook de persoon was, die
de houders van speelzalen tijdig verwittig
de, telkens wanneer het parket een inval
had beraamd.
Omtrent de malversaties, waarbij het
Casino te Namen betrokken is, meldt de
„Peuple", dat buiten de arrestatie van S.,
den secretaris van het parket-generaal van
Brussel, nog drie andere arrestaties zijn
verricht. De aangehoudenen zijn de con
cessionaris, de directeur en de penningmees
ter van het Casino van Namen, die beschul
dig worden van omkooping van een ambte
naar en hef verbergen van documenten. S.
wordt ten laste gelegd, dat hij juridische
documenten verduisterd heeft, zich als
openbaar ambtenaar heeft laten omkoopen
en het beroepsgeheim geschonden heeft.
De vier arrestanten zijn naar Brussel
overgebracht.
LONDEN, 11 Februari. (R.O.) Onder de
zittingen der stoelen in het salon van het
stoomschip „St. David", dat uit Rosslare te
Fishguard is aangekomen, zijn drie brand
bommen gevonden. Zij waren reeds tot ont
ploffing gekomen met het gevolg, dat de
kussens smeulden. Het vuur kon gebluscht
worden, voor er ernstige schade kon wor
den aangericht. De „St. David" is een der
booten, die Iersche bezoekers voor den
rugbywedstrijd te Londen vervoerde. Bij
aankomst aan het Paddington-station te Lon
den zijn vijf passagiers van het schip aan
gehouden en naar een politiebureau ge
bracht.
